prof. dr hab. Jerzy Węcławski
wyk. Kinga Chmielewska
Finanse i rachunkowośd 2012/2013
Spis treści
23.01.2013r. ............................................................................................................................................ 2
24.02.2012r. .......................................................................................................................................... 12
13.04.2013r. .......................................................................................................................................... 24
wyk. Kinga Chmielewska
1
23.01.2013r.
16 czerwca 2013r. godz. 10.00 egzamin
Franchising
Przykład sieci globalnej: Mc Donald s
·ð Jedna z najsilniejszych marek biznesowych na Å›wiecie o ponad 50-letniej tradycji. Sied
charakteryzująca się wysokimi standardami jakościowymi i organizacyjnymi.
·ð Franczyzobiorca McDonald s jest samodzielnym przedsiÄ™biorcÄ… prowadzÄ…cym swojÄ…
restauracjÄ™ pod szyldem i zgodnie ze standardami obowiÄ…zujÄ…cymi w systemie
samodzielnie podejmuje decyzje biznesowe, personalne, prowadzi działalnośd promocyjną.
·ð Umowa franczyzy z McDonald s podpisywana jest na 20 lat.
·ð Nowy Franczyzobiorca przechodzi wszechstronne szkolenie w jednej z restauracji sieci, tak
aby była przestrzegana podstawowa zasada McDonald s.
·ð W każdym obiekcie sieci na Å›wiecie każdy goÅ›d ma byd obsÅ‚użony na jednakowo wysokim
poziomie.
·ð Wymagana kwota kapitaÅ‚u wÅ‚asnego = 500 000 zÅ‚
Dynamika rozwoju
·ð Najszybciej rozwijajÄ…cy siÄ™ model biznesowy w Polsce.
·ð Wzrost liczby sieci w 2012r. o 74, w 2011 116, w 2010 o 49.
·ð Franczyza obejmuje nowe dziedziny, jak np. handel sprzÄ™tem rehabilitacyjnym, artystyczne
malowanie wnętrz, pomoc logopedyczna, zdrowie i kosmetyka.
·ð W 2012r. powstaÅ‚o blisko 5,2 tys. placówek najwiÄ™cej sklepów spożywczych.
·ð W 2011r. najwiÄ™cej sieci (67) zakooczyÅ‚o dziaÅ‚alnoÅ›d.
Największa rotacja w nowych systemach powody: brak doświadczenia, niesprawdzona koncepcja,
błędy w budowie systemu.
Franchising geneza i istota
Termin franchising pochodzi od angielskiego czasownika to franchise i oznacza udzielenie przez
jedną firmę innej zezwolenia na sprzedaż jej dóbr i świadczenie usług na określonym terytorium.
Franchising w szerszym znaczeniu oznacza pewien model prowadzenia biznesu.
Franchising w wąskim znaczeniu oznacza pewien rodzaj umów licencyjnych, na podstawie których
prowadzona jest długoterminowa współpraca dwóch niezależnych przedsiębiorstw.
wyk. Kinga Chmielewska
2
Definicja franczyzy według Polskiej Organizacji Franczyzodawców
Franczyza jest to sposób prowadzenia działalności gospodarczej, który wyróżnia:
·ð TrwaÅ‚y, kontraktowy, stosunek umowny Å‚Ä…czÄ…cy franczyzodawcÄ™ i franczyzobiorcÄ™, z którego
wynika obowiązek franczyzodawcy przekazywania franczyzobiorcy know-how w sposób
ciągły, przez cały okres trwania umowy i który nakłada na franczyzobiorcę obowiązek
uiszczenia na rzecz franczyzodawcy opłat franczyzowych lub innych świadczeo w sposób
uzgodniony pomiędzy stronami
·ð NiezależnoÅ›d gospodarcza, prawna i organizacyjna franczyzobiorcy wzglÄ™dem
franczyzodawcy
Istota franchisingu franczyzodawca
1. Specyficzna forma długoterminowego finansowania przedsiębiorstw
2. Franczyzodawca otrzymuje przychody ze sprzedaży licencji oraz opłaty w formie udziału w
przychodach franczyzobiorcy
3. Franczyzodawca przez sprzedaż licencji poszerza rynek zbytu dla oferowanych produktów
bądz usług
4. FranczyzodawcÄ… jest firma dobrze znana na rynku, o ugruntowanej pozycji
5. Franczyzodawca musi dysponowad wyjątkowym produktem, sposobem świadczenia usług,
oryginalnym rozwiÄ…zaniem organizacyjnym
6. Franczyzodawca świadczy na rzecz franczyzobiorcy szereg usług: szkolenia, bieżące wsparcie,
pomoc handlowo-techniczną, public relations, zaopatrzenie i obsługę administracyjno-
finansowÄ… sieci
Istota franchisingu franczyzobiorca
1. Franczyzobiorcami są z reguły małe firmy uzyskujące wyłącznośd do prowadzenia działalności
na danym obszarze
2. Franczyzobiorca korzysta z pomysłu na prowadzenie działalności, marki, doświadczenia
3. Franczyzobiorca otrzymuje nie tylko dostęp do określonych produktów, ale i ochronę pozycji
konkurencyjnej
4. Franczyzobiorca często ma na celu zgromadzenie środków do sfinansowania samodzielnej
działalności gospodarczej
Franczyza zakres zastosowania
·ð Tradycyjne obszary handel detaliczny, gastronomia, usÅ‚ugi kosmetyczne
·ð Nowe obszary, ale zawsze jest to rodzaj dziaÅ‚alnoÅ›ci już pozytywnie zweryfikowany przez
rynek przykłady:
a) Firma WSI (We Simplify the Internet) wprowadza innowacyjne narzędzia marketingu
internetowego dla małych i średnich przedsiębiorstw. Działa w 87 krajach na zasadzie licencji
master Franczyzobiorca tworzy sied doradców z zakresu marketingu internetowego.
b) Firma ERA (Expense Reduction Analysts) największa na świecie franczyzowa firma (27
krajów, 800 franczyzobiorców na zasadzie licencji master) pomagająca w redukcji tzw.
pozostałych kosztów operacyjnych, które nie są związane z zasadniczą działalnością
wyk. Kinga Chmielewska
3
przedsiębiorstwa. Klienci ERA nie ponoszą ryzyka finansowego związanego z wprowadzanym
projektem, gdyż opłaty pobiera się po wykazaniu oszczędności.
Przykłady : innowacyjne w tradycyjnych branżach
·ð Firma Multita sied biur podróży sprzedajÄ…cych usÅ‚ugi turystyczne wielu touroperatorów
·ð Firma współpracuje w zasadzie ze wszystkimi touroperatorami, dziÄ™ki czemu partnerzy sieci
mają dostęp do około 99% oferowanych w Polsce usług turystycznych, takich jak: wycieczki,
bilety lotnicze, hotele, wynajem samochodów, itd.
·ð Placówki franczyzowe wyposażone sÄ… w platformÄ™ internetowÄ…, która speÅ‚nia rolÄ™
wyszukiwarki ofert turystycznych z ich opisem i możliwością rezerwacji online.
Podstawy prawne franchisingu
1. Brak szczególnych regulacji prawnych żaden przepis nie wylicza praw i obowiązków
2. Opiera się na zasadzie swobody prowadzenia działalności i umowach nienazwanych
zawieranych na podstawie art. 353 KC
Strony zawierające umowę mogą ułożyd stosunek prawny według własnego uznania, byleby
jego treśd lub cel nie sprzeciwiały się właściwości stosunku, ustawie ani zasadom współżycia
społecznego
Granice zawierania umów w sprawie franczyzy wyznaczają m.in.
a) Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów
oraz wydane na jej podstawie
b) Rozporządzenie RM z 19.11.2007r. w sprawie wyłączenia niektórych rodzajów
porozumieo wertykalnych ograniczajÄ…cych konkurencjÄ™
Rozporządzenie określa warunki, jakie muszą byd spełnione, aby możliwe było zawarcie
porozumienia wertykalnego zawierającego zobowiązanie do wyłącznego zakupu lub
wyłącznej dostawy lub tworzące system dystrybucji franchisingowej
3. Istotne znaczenie majÄ…:
·ð Ustawa Prawo wÅ‚asnoÅ›ci przemysÅ‚owej
·ð Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych
·ð Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
4. W umowie jedna ze stron przyznaje drugiej, w zamian za wynagrodzenie, prawo do
użytkowania dla celów komercyjnych praw dotyczących dóbr bądz usług
5. Licencja obejmuje pakiet praw przemysłowych i intelektualnych, jak: znaki towarowe,
nazwy handlowe, szyldy sklepowe, wzory użytkowe i zdobnicze, prawa autorskie, know-how,
patenty, reguły postępowania, wiedzę techniczną
Systemy franchisingowe podział ze względu na przedmiot działalności
1. System produkcyjny (przemysłowy): Franczyzodawca udostępnia know-how w formie
technologii produkcji oraz doświadczenia franczyzobiorcy, który w swoim zakładzie
produkcyjnym wytwarza wyroby o takich samych cechach zewnętrznych i identycznej jakości,
jak produkowane przez franczyzodawcÄ™ i wprowadza je do obrotu pod jego znakiem
handlowym.
2. System handlowy (dystrybucyjny): Franczyzodawca udostępnia swoje know-how w formie
asortymentu produktów oraz wiedzy jak je sprzedawad franczyzobiorcy, który oznacza
wyk. Kinga Chmielewska
4
prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo znakiem towarowym dawcy systemu. Biorca
korzysta z pomocy dawcy w zakresie obsługi klientów, szkoleo personelu, wizualizacji punktu
handlowego, marketingu.
3. System usługowy: Franczyzodawca przekazuje know-how w formie sposobów i procedur
wykonywania usług franczyzobiorcy, który punkt usługowy prowadzony przez siebie oznacza
znakiem towarowym dawcy.
4. Systemy mieszane: Zawiera elementy franczyzy produkcyjnej, handlowej i usługowej.
Mogą to byd przykładowo:
System produkcyjno-detaliczny: Franczyzodawca dostarcza produktowe wyroby
franczyzobiorcom placówkom detalicznym.
System produkcyjno-hurtowy: Franczyzodawca dostarcz gotowe wyroby franczyzobiorcom
hurtownikom, którzy wprowadzają je do dalszego obrotu
Systemy franchisingowe podział ze względu na formę organizacji systemu:
1. Franczyza bezpośrednia umowa zawierana jest bezpośrednio między franczyzodawcą a
franczyzobiorcą. Dawca wykonuje wszelkie świadczenia określone w umowie na rzecz biorcy.
Występuje silne powiązanie prawno-majątkowe pomiędzy dawcą i biorcą.
Franczyza bezpośrednia może byd prowadzona w kilku formach:
a) Franczyza jednokrotna (indywidualna) Franczyzobiorca uruchamia jedno
przedsiębiorstwo franczyzowe
b) Franczyza wielokrotna jeden przedsiębiorca uruchamia na danym obszarze kilka
przedsiębiorstw franczyzowych. Zaletą jest szybka ekspansja i dalsza redukcja kosztów,
wadą rozluznienie powiązao między dawcą a poszczególnymi jednostkami
franczyzowymi.
c) Franczyza wiązana franczyzodawca sprzedaje produkty bądz usługi w obrębie punktu
sprzedaży innego franczyzodawcy
2. Franczyza pośrednia umowa zawierana jest pomiędzy franczyzodawcą a franczyzobiorcą
prowadzącym działalnośd na określonym obszarze i zobowiązanym do udzielenia sublicencji
indywidualnym biorcom. Franczyzodawca udziela prawa franczyzobiorcy do tworzenia
jednostek franczyzowych i zawierania umów franczyzy indywidualnej z osobami trzecimi na
danym obszarze. Franczyzobiorca spełnia podwójną rolę jest jednocześnie biorcą systemu i
dawcą systemu dla indywidualnych biorców. Przejmuje on na siebie niektóre obowiązki
franczyzodawcy i świadczy określone usługi na rzecz biorców. Subfranczyzobiorca
partycypuje w opłatach franczyzowych.
Proces uruchamiania działalności franchisingowej
1. Duże zainteresowanie uruchamianiem działalności w ramach sieci franchisingowych
2. Franczyzodawcy tworzą systemy rekrutacji potencjalnych współpracowników
3. Warunki wejścia do sieci:
a) Posiadanie odpowiednich środków finansowych
b) Posiadanie odpowiedniego lokalu
c) Uprawnienia do wykonywania określonej działalności
d) Posiadanie określonych cech osobowościowych: przedsiębiorczośd, doświadczenie
zawodowe, kultura osobista, otwartośd wobec franczyzodawcy
wyk. Kinga Chmielewska
5
4. Warunki te nie podlegajÄ… negocjacjom
5. Formalnie współpraca na zasadzie równości stron, ale faktycznie silniejsza pozycja
franczyzodawcy
Wymogi kwalifikacyjne wobec partnerów
Brak typowego profilu demograficznego i zawodowego franczyzobiorcy różne wymagania stawiane
przez poszczególne sieci
Najczęściej pojawiające się grupy kandydatów:
1. Osoby, które już prowadziły działalnośd w danej branży
2. Osoby, które współpracowały z franczyzodawcą w oparciu o inny rodzaj umowy np. ajencji
w bankach, pośrednicy kredytowi
3. Dotychczasowi pracownicy, którzy chcą podjąd działalnośd na własny rachunek np.
pracownicy oddziału banku
4. Przedsiębiorcy, którzy zajmowali się dotychczas inną działalnością, ale są zainteresowani
wejściem do sieci
5. Osoby, które nie prowadziły dotychczas własnej działalności gospodarczej, ale w oparciu o
środki zarobione, np. za granicą chcą ją podjąd
Podstawowe obowiązki i prawa franczyzodawcy na etapie przygotowywania współpracy
ObowiÄ…zki Prawa
1. Opracowanie koncepcji franchisingowej 1. Określenie cech podmiotów przyjmowanych
określającej zakres świadczeo na rzecz do sieci
franczyzobiorcy 2. Udział w określaniu lokalizacji
2. Opracowanie planów urządzenia lokalu przedsiębiorstwa
3. Nietworzenie konkurencji w ramach sieci 3. Egzekwowanie wymogów dotyczących
4. Doradztwo i pomoc w uzyskiwaniu wystroju wnętrza i standardów
zezwoleo użytkowanych urządzeo
4. Wpływ na obsadę niektórych stanowisk i
przeszkolenie personelu
Podstawowe obowiązki i prawa franczyzodawcy na etapie funkcjonowania współpracy
ObowiÄ…zki Prawa
1. Przekazanie prawa do znaku firmowego 1. Kontrola przestrzegania tajemnicy
oraz informacji o sposobie produkcji, uzyskanych informacji i nieprowadzenia
procesach usługowych konkurencji
2. Udzielanie wskazówek organizacyjnych 2. Kontrola przestrzegania wymagao
dotyczących prowadzenia działalności dotyczących produktów/usług, kwalifikacji
3. Szkolenie personelu personelu, stanu lokalu
4. Rozwijanie produktów/usług oferowanych 3. Wgląd do dokumentacji finansowej i
w sieci pobieranie opłat
5. Prowadzenie badao rynku i reklamy
wyk. Kinga Chmielewska
6
Podstawowe obowiÄ…zki i prawa franczyzobiorcy
ObowiÄ…zki Prawa
1. Przygotowanie i wyposażenie lokalu 1. Otrzymanie pomocy w znalezieniu lokalu,
2. Przestrzeganie warunków umowy z jego wyposażeniu, rekrutacji personelu
zachowaniem staranności, tajemnicy, 2. Prowadzenie działalności gospodarczej we
lojalności własnym imieniu i na własny rachunek
3. Nabywanie produktów od franczyzodawcy 3. Korzystanie z pakietu franchisingowego
bÄ…dz wskazanego dostawcy 4. Otrzymywanie pomocy, doradztwa i
4. Udział w szkoleniach dotyczących współdziałania w sprawach technicznych,
prowadzenia działalności personalnych, organizacyjnych
5. Powstrzymanie się od działalności
konkurencyjnej
6. Uiszczanie umownych opłat
Pakiet franczyzowy
Zawartośd standardowego pakietu franczyzowego:
1) Know-how
2) Znak towarowy
3) Podręcznik operacyjny
4) Opłaty franczyzowa
5) Usługi świadczone przez Franczyzodawców
Know-how to całokształt wiedzy fachowej i doświadczenia związanego z prowadzeniem
określonego procesu produkcyjnego bądz usługowego.
Znakiem towarowym może byd każde oznaczenie przedstawione w sposób graficzny, jeżeli
oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia w obrocie towarów jednego przedsiębiorstwa od tego
samego rodzaju towarów innego przedsiębiorstwa
Podręcznik operacyjny zawiera wskazówki niezbędne franczyzobiorcy do prowadzenia działalności
gospodarczej w ramach sieci
Elementy podręcznika operacyjnego:
1. Wprowadzenie we wprowadzeniu do podręcznika scharakteryzowany jest system
franczyzowy i opisane oczekiwania wobec franczyzobiorcy. Wskazana jest także możliwa do
przyjęcia przez franczyzobiorcę forma prowadzenia działalności gospodarczej
2. Opis systemu franczyzowego przedstawienie zasad działania systemu franczyzowego
określających sposób działania poszczególnych jego elementów oraz wzajemne powiązania
pomiędzy franczyzodawcą a franczyzobiorcą
3. Opis wyposażenia lokalu określenie wymogów odnośnie pomieszczenia przewidzianego do
prowadzenia działalności
4. Procedury organizacyjne opis procedur organizacyjnych:
a) Szkolenia pracowników
b) Dni i godziny otwarcia placówki
wyk. Kinga Chmielewska
7
c) Ubezpieczenia
d) Marketing i reklama
e) Standardy w zakresie rachunkowości
f) Procedura obliczania opłat franczyzowych
g) Zalecenia w zakresie polityki cenowej
h) Opis stanowisk pracy
i) Procedury zatrudniania pracowników
j) Polityka zaopatrzenia
k) Wykorzystanie znaków towarowych
l) Inne&
5. Standardowe formularze podręcznik operacyjny zawiera wzory dokumentów
wykorzystywanych w ramach działalności np. umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy
zlecenia, umowy stosowane w kontaktach z klientami
6. Wykaz kontaktów z pracownikami franczyzodawcy w podręczniku operacyjnym
zamieszczone są listy osób oraz dane kontaktowe do pracowników franczyzodawcy
odpowiedzialnych za dane obszary współpracy z franczyzobiorcami
7. Opłaty ponoszone przez franczyzobiorcę
a) Opłata wstępna
b) Opłata bieżąca
c) Opłata na fundusz marketingowy
Systemy franchisingowe w Polsce
1. Pierwsza sied: sklepy kosmetyczne Yves Rocher (1989)
2. Pierwsza polska sied: cukiernia A. Blikle w Aodzi (1992)
3. Do 2002r. przeważały w Polsce sieci zagraniczne, na koniec 2011r.: 191 zagranicznych i 555
(75%) polskich
4. Tendencja rozwoju sieci: od sieci handlowych (prostsza działalnośd, niższe koszty) od sieci
usługowych
Franchising wartośd przychodów
·ð WartoÅ›d przychodów w 2012r.: 122 mld zÅ‚ wartoÅ›d zainwestowanych Å›rodków 1,6 mld zÅ‚
·ð UdziaÅ‚ przychodów z franchisingu w PKB: 9%
·ð WartoÅ›d przychodów jest proporcjonalna do wysokoÅ›ci inwestycji
·ð Zróżnicowanie Å›redniej sprzedaży w zależnoÅ›ci od branży:
a) Placówki finansowe kilkanaście tysięcy złotych miesięcznie
b) Stacje benzynowe 700 tys. złotych miesięcznie
c) Sklepy wielko powierzchniowe powyżej miliona złotych miesięcznie
Rodzaje franczyzy z punktu widzenia rodzaju przekazywanego know-how
·ð Franczyza dystrybucji produktów: Polega na udostÄ™pnieniu przez franczyzodawcÄ™ know-how
w zakresie sprzedaży towarów bądz usług franczyzobiorcy, który dokonuje ich sprzedaży bądz
świadczenia
·ð Franczyza formuÅ‚y przedsiÄ™biorstwa: Polega na przekazaniu przez franczyzodawcÄ™
kompletnego know-how dotyczącego koncepcji prowadzenia przedsiębiorstwa
wyk. Kinga Chmielewska
8
Rodzaje franczyzy z punktu wiedzenia zakresu terytorialnego:
1. Franczyza krajowa: Franczyzodawca tworzy sied w oparciu o umowy z partnerami
działającymi na terenie kraju
2. Franczyza międzynarodowa: Franczyzodawca prowadzi ekspansję zagraniczną zawierając
umowy o prowadzeniu placówek partnerskich w innych krajach
Rodzaje franczyzy z punktu widzenia realizowanych strategii działalności:
1. Franczyza konwersyjna przedsiębiorstwo działające w danej branży nawiązuje powiązania
franczyzowe z innym podmiotem w celu poprawy swojej pozycji rynkowej i zwiększenia
dochodów. Przedsiębiorstwo dokonuje przedstawienia (konwersji) całokształtu bądz części
swojej dotychczasowej działalności na funkcjonowanie w ramach systemu franczyzowego.
Praktyczne zastosowania w: handlu detalicznym, hotelarstwie, stacjach benzynowych, biur
podróży
Przykład franczyzy konwersyjnej apteki
Przesłanki konwersji:
a) Rozdrobnienie rynku (rosnÄ…ca liczba aptek)
b) Rosnąca konkurencja (małe apteki szukają silniejszych partnerów)
·ð Dotychczas hurtownie leków zwiÄ…zane byÅ‚y z aptekami programami lojalnoÅ›ciowymi
·ð Obecnie proponujÄ… aptekom objÄ™tym programem lojalnoÅ›ciowym przechodzenie na
franczyzÄ™
·ð Hurtownie opracowujÄ… kompletne programy franczyzowe obejmujÄ…ce dostawÄ™ leków,
doradztwo, wsparcie marketingowe itd.
2. Strategia działalności w niszy rynkowej franczyzodawca rozwija swój system w ściśle
określony segmencie rynku, tzw. niszy rynkowej. Rozwój tego typu systemów wymaga
odpowiednich działao marketingowych w celu pozyskania konsumentów
Przykłady sieci o charakterze niszowym:
a) Green Way (żywnośd wegetariaoska)
b) Biura matrymonialno-zapoznawcze Razem
c) Sklepy z odzieżą damską rozmiaru 42 Ulla Popken
d) Sprzedaż urządzeo do robienia zdjęd z lotu ptaka Air Click
Przykład sieci niszowej: Dom Hipoteczno-Zastawny
·ð PomysÅ‚ na prowadzenie dziaÅ‚alnoÅ›ci w dwóch powiÄ…zanych ze sobÄ… obszarach: usÅ‚ugach
finansowych i obrocie nieruchomościami
·ð DziaÅ‚alnoÅ›d finansowa w sektorze pozabankowym produkty:
Dom zastawny :
üð pożyczki pod zabezpieczenie metalami szlachetnymi
üð skup metali szlachetnych, sprzedaż zÅ‚ota lokacyjnego (sztabki, monety)
wyk. Kinga Chmielewska
9
üð wynajem kaset na przechowywanie zÅ‚ota i antyków
Dom Hipoteczny
üð sprzedaż kredytów i pożyczek hipotecznych, polis ubezpieczeniowych
üð poÅ›rednictwo i obrót nieruchomoÅ›ciami, inwestowanie w nieruchomoÅ›ci z rynku
pierwotnego i wtórnego
3. Franczyza wielokoncepcyjna franczyzodawca kupuje kolejne pakiety franczyzowe, przez co staje
się jednocześnie biorcą i subfranczyzodawcą innych systemów. Zaletą takiego rozwiązania jest
możliwośd obsługiwania wszystkich systemów przez jedno biuro, wzajemne wspomaganie się
poszczególnych marek, łatwiejszy dostęp do lokali
Rodzaje franczyzy z punktu widzenia strategii ekspansji
1. Ekspansja terytorialna realizowana na dwa sposoby:
a) Dywersyfikacja rynków zbytu w związku z nasyceniem dotychczasowego rynku
lokalnego (krajowego) tworzÄ…cym barierÄ™ dalszego rozwoju franczyzodawca wchodzi na
kolejne rynki (zagraniczne)
b) Franczyzodawca od początku realizuje strategię prowadzenia działalności na rynku
globalnym, do czego dostosowane są jego produkty, struktura organizacyjna, działalnośd
marketingowa.
Przykłady:
McDonald s, Burger King, Pizza Hut, Subway
2. Ekspansja przedmiotowa rozszerzanie zakresu działao bądz usług oferowanych przez
franczyzodawcę. Następuje dywersyfikacja bądz modernizacja produktu (usługi) oraz
wykorzystuje się nisze rynkowe dla poszerzenia sprzedaży
Przykłady dywersyfikacji:
a) Tworzenie hoteli, moteli, zajazdów przez systemy franczyzowe zajmujące się wynajmem
samochodów
b) Otwieranie sklepów i barów przy stacjach benzynowych
Doskonalenie produktu bądz usługi może byd realizowane przez zawieranie
komplementarnych aliansów strategicznych z renomowanymi dostawcami, np. współpraca
Mail Boxes Ect. z Microsoft w zakresie doskonalenia przepływu informacji.
Przykład: Mail Boxes Ect.
·ð Sied o najwiÄ™kszej sile ekspansji na miÄ™dzynarodowym rynku
·ð Mail Boxes Ect. to zintegrowane w jednym miejscu usÅ‚ugi biurowo-biznesowe dla firm i
klientów indywidualnych
·ð UsÅ‚ugi w zakresie: wysyÅ‚ki kurierskie i usÅ‚ugi transportowe, usÅ‚ugi profesjonalnego
pakowania, poligrafia, wysyłanie i odbieranie faksów, dostęp do sieci internetowej, artykuły
biurowe i pakowe, wynajem skrytek pocztowych
wyk. Kinga Chmielewska
10
3. Współpraca pomiędzy sieciami sieci franczyzowe podejmują różne formy współpracy,
np. McDonalds i Carrefour podjęły współpracę mającą w szerszym zakresie zaspokoid
zróżnicowane potrzeby klientów polegającą na otwieraniu w hipermarketach restauracji
wyk. Kinga Chmielewska
11
24.02.2012r.
Podział franczyzy ze względu na relacje pomiędzy stronami:
Kryterium podziału: wzajemne położenie stron umowy obejmujące strukturę podporządkowania
franczyzobiorcy i ścisłośd jego kontroli przez franczyzodawcę.
1. Franczyza subordynacyjna dawca systemu tworzy pionowe powiÄ…zania kooperacyjne
oparte na ścisłej kontroli i koordynacji działalności franczyzobiorców. Franczyzodawca
zmierza do ochrony swoich interesów i pełni nadrzędną rolę w stosunku do biorców systemu.
Podział: placówki partnerskie banków
2. Franczyza partnerska opiera się na zasadzie ochrony interesów wszystkich uczestników
umowy i jako nadrzędny cel traktuje realizację interesów całej sieci.
Występuje w formie:
a) Franczyzy koordynacyjnej opiera się na zapewnieniu jednolitości działania uczestników
sieci w drodze koordynacji prowadzonej przez franczyzodawcę. Uczestnicy sieci dążą do
realizacji własnych korzyści, a przy tym nadrzędnego celu grupowego, będącego
rezultatem procesów koordynacji.
b) Franczyza koalicyjna pomiędzy stronami umowy franczyzowej powstaje wspólnota
interesów zamierzająca do osiągnięcia wspólnego celu
c) Franczyza konfederacyjna pomiędzy uczestnikami sieci franczyzowej zawierana jest
wielostronna umowa skierowana na osiągnięcie wspólnego celu
Kooperacja opiera się na stosunkach biletarnych i pionowej oraz poziomej wspólnocie
celów i interesów obejmujących wszystkich uczestników sieci.
Oryginalne koncepcje: Muszkieterowie
·ð Grupa Muszkieterów prowadzi supermarkety spożywcze Intermarche oraz sklepy
Bricomarche z branży dom i ogród
·ð Kwota 500 tys. zÅ‚ nie jest opÅ‚atÄ… za licencjÄ™, ale powraca do inwestora jako kapitaÅ‚ zasilajÄ…cy
spółkę, która zarządza supermarketem
·ð Franczyzobiorca zwany Aderonem po przejÅ›ciu półrocznego szkolenia zostaje operatorem
supermarketu o wielomilionowych obrotach
·ð Unikalny charakter franczyzy Muszkieterów polega na sposobie organizacji sieci w grupie
nie istnieje podległośd na linii franczyzodawca-franczyzobiorca
·ð Każdy czÅ‚onek grupy wypeÅ‚nia podwójnÄ… funkcjÄ™ kierowniczÄ…: jest szefem przedsiÄ™biorstwa,
które stworzył oraz pełni funkcję zarządczą w grupie
Wybór systemu franczyzowego
·ð Przy wyborze licencji franczyzowej nie należy kierowad siÄ™ wskaznikami typowymi dla
inwestycji na rynku kapitałowym, jak stopa rentowności czy okres zwrotu
·ð Zakup franczyzy jest elementem planowania wÅ‚asnej kariery
·ð WielkoÅ›d miesiÄ™cznego dochodu jest ważna, ale najlepsze rezultaty osiÄ…gajÄ… franczyzobiorcy,
którzy lubią własną pracę
wyk. Kinga Chmielewska
12
Zamykanie sieci franczyzowych
·ð W ostatnich latach 20-60 sieci rocznie jest zamykanych
·ð ZamkniÄ™cia z powodu przejÄ™cia przez konkurencjÄ™ np. BISE przejÄ…Å‚ punkty kasowe sieci
Skarbonka, Bank Pekao przejÄ…Å‚ sied BPH
·ð ZamkniÄ™cia z powodu niewÅ‚aÅ›ciwego modelu biznesowego Pan American Pizza, Agro.Gps.pl
·ð Brak zainteresowania potencjalnych franczyzobiorców Video24, Tele Catering
Sieci franczyzowe hipermarketów Carrefour Express
·ð Rozbudowa sieci: 2010r. 50, 2011r. 180, 2012r. 250
·ð Sklepy osiedlowe: o powierzchni 100-400 mkw.
·ð Atuty:
a) Działalnośd w sieci jednego z największych detalistów na świecie
b) Silna marka
·ð Franczyzodawca zapewnia:
a) Oprogramowanie i sprzęt IT
b) Oszyldowanie wewnętrzne i zewnętrzne sklepu
c) Cykl szkoleo
d) Dostęp do szerokiego asortymentu: marki narodowe, marki Carrefour, dostęp do ofert
promocyjnych hipermarketów Carrefour i supermarketów Carrefour Market
e) Stałe wsparcie w prowadzeniu działalności
Gastronomia łyknęła franczyzę
·ð NajwiÄ™cej sieci Å›wiadczÄ…cych usÅ‚ugi dla klientów indywidualnych dziaÅ‚a w gastronomii (111)
·ð W ostatnich 5 latach co roku byÅ‚o tworzonych od 6 do 8 nowych sieci franczyzowych i 70-80
nowych restauracji, pubów, barów
·ð Duży potencjaÅ‚ rozwoju w Polsce na 10 tys. mieszkaoców przypada 15 punktów
gastronomicznych, na Zachodzie około 45
·ð Åšrednia inwestycja w gastronomii wynosi ponad 150 tys. zÅ‚ a maksymalnie nawet 750 tys.
·ð WiÄ™kszoÅ›d sieci dziaÅ‚a w Å›rednim segmencie rynku: kawiarnie, pizzerie, bary kanapkowe,
lokale z kuchnią bliskowschodnią i orientalną, a także tradycyjną polską
Struktura rynku gastronomicznego opartego na franszyzie
1. Pizzerie pizze i makarony oferowane w lokalach i z dostawÄ…
Działa 26 sieci np. Da Grasso, Telepizza, Gruby Benek, Dominium Pizza
2. Restauracje casual dining pełna obsługa kelnerska, popularne potrawy po umiarkowanych
cenach
3. Fast foody wysoko przetworzona żywnośd, posiłki podawane w kilka minut po zamówieniu,
przystępne ceny
4. Kawiarnie herbata, kawa, desery, duża rotacja klientów i wysokie marże
5. Żywnośd zdrowa posiłki oparte na określonych składnikach i kaloryczności
Perspektywy rozwoju franczyzy: w 90% to własne restauracje, kawiarnie
wyk. Kinga Chmielewska
13
Sieci franchisingowe w sektorze bankowym
·ð PrzesÅ‚anki:
1. Dążenie do szybkiego rozwoju kanałów dystrybucji i realizacji towarzyszących temu
efektów skali
2. Obniżanie efektywnych kosztów funkcjonowania sieci placówek (koszty stałe banku
związane z utrzymywaniem własnej sieci przekształcają się w koszty zmienne
uzależnione od efektów sprzedaży prowizja dla partnera)
·ð Koszty staÅ‚e zwiÄ…zane z utrzymaniem wÅ‚asnych placówek stacjonarnych sÄ… kilkakrotnie
wyższe od kosztów placówek partnerskich
·ð DziÄ™ki relatywnie niskim kosztom prowadzenia placówki partnerskiej może ona osiÄ…gad
wysoką rentownośd nawet przy niewielkich przychodach
·ð Daje to możliwoÅ›d lokowania placówek na obszarach o niskim poziomie urbanizacji
·ð Nowe problemy zwiÄ…zane z tworzeniem sieci placówek partnerskich
·ð MożliwoÅ›d ograniczenia kosztów z tworzeniem wÅ‚asnych placówek, ale wzrost kosztów
zwiÄ…zanych z nadzorem
·ð Ryzyko przerwania współpracy przez franczyzobiorcÄ™ utrata klientów bÄ…dz koniecznoÅ›d
tworzenia placówek zastępczych
Sieci franchisingowe w sektorze bankowym podstawy prawne
·ð Ustawa z dnia 01.04.2004r o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz zmianie innych ustaw
Dz. U. 2004 nr 91 art. 6a
Bank może w drodze umowy zawartej na piśmie powierzyd przedsiębiorcy wykonywanie w imieniu
i na rzecz banku pośrednictwa w zakresie czynności bankowych polegającego na:
·ð Zawieraniu umów rachunków bankowych
·ð Zawieraniu umów i kredytów mieszkaniowych i konsumenckich
·ð Zawieraniu umów o kartÄ™ pÅ‚atniczÄ…
·ð Przyjmowaniu wpÅ‚at i dokonywaniu wypÅ‚at zwiÄ…zanych z prowadzeniem rachunku
·ð Przyjmowaniu dyspozycji przeprowadzenia bankowych rozliczeo pieniężnych
·ð Wykonywaniu innych czynnoÅ›ci po uzyskaniu zezwolenia KNF
Placówki partnerskie a wymogi bezpieczeostwa
·ð Bank jako instytucja zaufania publicznego musi Å›ciÅ›le okreÅ›lid warunki wejÅ›cia do sieci i
funkcjonowania placówki partnerskiej
·ð Wymogi odnoÅ›nie doÅ›wiadczenia zawodowego i profilu osobowoÅ›ciowego przedsiÄ™biorcy
·ð Szkolenia wstÄ™pne z zakresu obsÅ‚ugi klientów oraz szkolenia sprzedażowe przy wprowadzaniu
nowych produktów
·ð Przy dużym rozproszeniu terytorialnym sieci szkolenia realizowane przez mobilnych terenów
regionalnych
·ð Wymogi odnoÅ›nie wyposażenia lokalu
wyk. Kinga Chmielewska
14
Modele placówek partnerskich
Podstawowa wytyczna: rozwój sieci placówek partnerskich musi byd zgodny z ogólną koncepcją
funkcjonowania przedsiębiorstwa bankowego oraz obowiązującymi w nim standardami
Model I m.in. Eurobank, Getin Bank, BZ WBK, Pekao
·ð Niewielkie placówki (1-2 stanowiska), ale w peÅ‚ni funkcjonalne, tworzone w maÅ‚ych
miejscowościach
·ð WykonujÄ… proste operacje bankowe
Model II m.in. BNP Paribas Fortis (dawny Dominet Bank), Multibank
·ð WiÄ™ksze placówki zbliżone zakresem dziaÅ‚alnoÅ›ci do wÅ‚asnych oddziałów banku
·ð ZakÅ‚adane głównie przez banki detaliczne, oferujÄ… peÅ‚nÄ… gamÄ™ produktów i usÅ‚ug
Ryzyka związane z placówkami partnerskimi
·ð Osoba podejmujÄ…ca współpracÄ™ z bankiem w oparciu o umowÄ™ franchisingowÄ… pozostaje
samodzielnym przedsiębiorcą działającym na własny rachunek
·ð Obawy co do przestrzegania przepisów prawa bankowego skÅ‚oniÅ‚y do wprowadzenia
obowiÄ…zku poinformowania przez bank KNF o zamiarze zawarcia umowy franczyzowej oraz
zapewnienia efektywnego nadzoru nad realizacjÄ… powierzonych zadao oraz wprowadzenia
systemów kontrolingowych opartych na rozwiązaniach informatycznych
·ð Ryzyko operacyjne zwiÄ…zane z motywami dziaÅ‚ania, cechami osobowoÅ›ciowymi, poczuciem
lojalności przedsiębiorcy
Formy zabezpieczenia przed ryzykiem: wkład własny franczyzobiorcy, zatrudnienie go na ułamkowej
części etatu bankowego
Zatrudnienie na ułamkowej części etatu pozwala także na likwidację problemu dostępu
pracowników placówki partnerskiej do informacji objętych tajemnicą
Przykład Bank Zachodni WBK
·ð Sied utworzona pod markÄ… mini bank24 nie kojarzonÄ… z BZ WBK
·ð W 2009r. rebranding i przejÅ›cie na nazwÄ™ BZ WBK partner
·ð Wymagania wstÄ™pne prowadzenie wÅ‚asnej dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej, wpÅ‚ata przez partnera
8 tys. zł opłaty za know-how, lokal o odpowiednim standardzie i powierzchni (ok. 30 mkw.)
·ð ObsÅ‚uga wyÅ‚Ä…cznie klientów indywidualnych
·ð Placówki partnerskie prowadzÄ… obsÅ‚ugÄ™ gotówkowÄ…, realizujÄ… przelewy, sprzedajÄ… proste
produkty bankowe, jak rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, lokaty, karty bankowe,
kredyty gotówkowe
·ð ZakÅ‚ada siÄ™, że po roku dziaÅ‚alnoÅ›ci placówka powinna zarabiad na pokrycie kosztów bieżącej
działalności, a pełną rentowności uzyskiwad po 3 latach
wyk. Kinga Chmielewska
15
Strategie innych banków
1. W Polbanku, Multibanku, Getinbanku, Ge Money Banku, BNP Paribas Fortis placówki
franczyzowe nie różnią się zasadniczo od oddziałów własnych
2. ING Bank Śląski tworzy sied placówek partnerskich, w których cała obsługa kasowa
dokonywana jest za pomocą wpłatomatów i bankomatów. Personel oddziału zajmuje się
sprzedażą produktów, udziela informacji i przyjmuje wnioski
3. Pekao SA przejął wraz z BPH kilkaset małych, czasem jednostanowiskowych punków
partnerskich, obecnie poszerza ich ofertÄ™
4. Nieliczne banki budujÄ… sieci franczyzowe pod osobnÄ… bankÄ… : Bank DNB Nord,
5. PKO BP restrukturyzuje swoją sied, która docelowo w ma liczyd 800 placówek
Placówki partnerskie jako metoda ekspansji terytorialnej
·ð Znaczenie bliskoÅ›ci placówki dla klientów indywidualnych i maÅ‚ych firm
·ð Koszty otwarcia wÅ‚asnej placówki bankowej ok. 300 tys.
·ð Koszty placówki partnerskiej 10-150 tys.
·ð Otwieranie niewielkich placówek w ciÄ…gach komunikacyjnych i centrach handlowo-
usługowych
·ð MożliwoÅ›d rozwoju sieci placówek partnerskich na obszarach o sÅ‚abszej urbanizacji i niskim
ubankowieniem otwieranie placówek partnerskich w miejscowościach liczących 40-50 tys.,
ale nawet 10-15 tys. mieszkaoców
·ð Atut lepszej znajomoÅ›ci i kontaktów przedsiÄ™biorcy z lokalnÄ… spoÅ‚ecznoÅ›ciÄ…
·ð MożliwoÅ›d elastycznego dostosowania organizacji dziaÅ‚alnoÅ›ci placówki partnerskiej do
wymogów klientów
Placówki multifranczyzowe
·ð Znacznie Å‚agodniejszy start przy otwieraniu kolejnej placówki
·ð Obniżenie kosztów prowadzenia dziaÅ‚alnoÅ›ci przy prowadzeniu kilku placówek przez jednego
przedsiębiorcę
·ð Wada dla franczyzodawcy polegajÄ…ca na opanowaniu przez jednego przedsiÄ™biorcÄ™ danego
regionu i przypadku jego wycofania się ze współpracy doprowadzenie do powstania luki
rynkowej
·ð Obecnie dziaÅ‚a 621 multifranczyzobiorców
wyk. Kinga Chmielewska
16
Wpływ franczyzy na wyniki finansowe banku
(+) dodatkowy (+) brak bądz (-) prowizje dla (-) wyższe
Wpływ na wynik dochód ze niższe koszty partnera wydatki na
wzrostu obrotów bezpośrednie kontrolę
Do 30% wzrostu Do 100% niższe Prowizje zależne O ok. 5% wyższe
Oddziaływanie dochodów koszty od zysku koszty
bezpośrednie administracyjne
Doświadczenie Przedsiębiorca Wynagrodzenie Wzrost kosztów
partnera, wysoka ponosi koszty za pracÄ™ i ryzyko kontroli ze
motywacja, osobowe i ponoszone przez względu na
Uzasadnienie kontakty z materialne, przedsiębiorcę większe ryzyko
klientami wysoka operacyjne
świadomośd
kosztowa
Zmiana strategii banków a wyniki kryzysu finansowego
·ð ZamkniÄ™cie w 2012r. 220 placówek partnerskich
·ð OsÅ‚abienie atrakcyjnoÅ›ci rynku consumer finance (pożyczki gotówkowe na dowód, karty
kredytowe, karty ratalne) w wyniku rosnącej liczby niespłaconych kredytów i konieczności
tworzenia rezerw na ten cel
·ð OgÅ‚oszenie Rekomendacji T wymusiÅ‚o zmiany w polityce oceny ryzyka i ograniczyÅ‚o rynek
szybkich kredytów gotówkowych
·ð Banki zainteresowane utrzymaniem placówek partnerskich zaczęły dywersyfikowad ofertÄ™
produktową i motywowad do sprzedaży rachunków, produktów dla firm, produktów
inwestycyjnych
Sieci franchisingowe w hotelarstwie
1. Prekursorem Cesar Ritz, który w 1907r. zezwolił hotelarzom z Nowego Jorku, Bostonu,
Montrealu, Lizbony, Barcelony na nazwanie swoich hoteli jego imieniem
2. Boom od kooca lat 60-tych: Hilton Hotels, Holiday Inns of America
3. W Polsce pierwsza sied w latach 70-tych francuski Accor-Novotel
4. Na świecie 65% hoteli działa w systemie franczyzy, w Polsce 13%
W ostatnich latach wyrazna tendencja do przechodzenia hoteli niezależnych do sieci
Na polski rynek ciągle wchodzą nowe sieci zagraniczne a już działające budują nowe obiekty
Sieci franchisingowe na świecie
1. USA 2,5 tys. sieci skupiających 500 tys. placówek
2. Niemcy: 830 sieci skupiających 43 tys. placówek
3. Francja: 756 sieci 35 tys. placówek
4. Hiszpania: 742 sieci 52 tys. placówek
Franchising jest obecnie najszybciej rozwijającym się modelem przedsiębiorczości na świecie
wyk. Kinga Chmielewska
17
Inwestycje netto franczyzobiorców
·ð Najtaoszy na rynku franczyzowym jest Modry SÅ‚oo (w Polsce: Niebieski SÅ‚oo) kwota
inwestycji 3,5 tys. zł. System polega na składaniu i sprzedaży personalizowanych książeczek
dla dzieci
·ð OkoÅ‚o 28% systemów franczyzowych wymaga nakÅ‚adów poczÄ…tkowych poniżej 50 tys. zÅ‚
placówki bankowe, małe punkty handlowe i usługowe
·ð W ź systemów inwestycje wynoszÄ… od 51 do 100 tys. zÅ‚
·ð W kolejnych 25% systemów wymagane sÄ… nakÅ‚ady do 200 tys. zÅ‚
·ð PozostaÅ‚e 22% przypada na systemy, w których kwota inwestycji przekracza 200 tys. zÅ‚
·ð Najbardziej kapitaÅ‚ochÅ‚onne sÄ… supermarkety i stacje benzynowe nawet powyżej 5 mln zÅ‚
·ð AÄ…czne nakÅ‚ady inwestycyjne franczyzobiorców w 2011r. wyniosÅ‚y 1,6 mld zÅ‚, a Å›redni koszt
przystąpienia do sieci wyniósł 260 tys. zł
Problem finansowania zewnętrznego franczyzobiorców
·ð Franczyza uznawana jest za bezpiecznÄ… metodÄ™ rozpoczynania dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej i
obarczona jest mniejszym ryzykiem niepowodzenia
·ð Banki sporadycznie dedykujÄ… produkty franczyzobiorcom i traktujÄ… ich na jednakowych
zasadach z innymi przedsiębiorcami
Sposoby finansowania zewnętrznego franczyzobiorców:
a) Produkty dedykowane franczyzobiorcom (nieliczne banki)
b) Kredyty udzielane franczyzodawcÄ…
c) Finansowanie przez Franczyzodawców
Przykład Deutsche Bank PBC
·ð Produkt przeznaczony dla franczyzobiorców: DB FranchieseFinance
·ð KredytobiorcÄ… jest franczyzobiorca, ale ocenie banku podlega także franczyzodawca
·ð Produkty bankowe dotyczÄ… finansowania wejÅ›cia do sieci oraz nakÅ‚adów inwestycyjnych na
uruchomienie placówki
·ð Program wsparcia finansowego opracowywany jest wspólnie z franczyzodawcÄ… i może
obejmowad zarówno produkty kredytowe, jak i usługi operacyjne
Przykład FM Bank
·ð Produkt: kredyt na start z porÄ™czeniem Europejskiego Funduszu SpoÅ‚ecznego
·ð Maksymalna kwota: 100 tys. EUR
·ð Warunki: m.in. podpisana umowa franczyzowa oraz co najmniej dwuletnia historia sieci
franczyzowej
Przykład sied Auto-Spa (Wrocław)
·ð Franczyzodawca zaciÄ…gnÄ…Å‚ kredyt na budowÄ™ myjni partnerów
·ð Kredyt zostaÅ‚ rozdysponowany miÄ™dzy partnerów pod warunkiem wpÅ‚aty 30% wkÅ‚adu
własnego oraz posiadania pozytywnej historii kredytowej
wyk. Kinga Chmielewska
18
·ð Firma zawiera z franczyzobiorcÄ… umowÄ™ leasingu operacyjnego, którego spÅ‚ata rozpoczyna
siÄ™ po 12 miesiÄ…cach
Przykłady finansowanie przez franczyzodawców
·ð Brand New Products (sied outletów z odzieżą markowÄ…) zwolnienie franczyzobiorców z opÅ‚at
za meble
·ð Grupa muszkieterów: wymagane jest wniesienie co najmniej 20 proc. wkÅ‚adu wÅ‚asnego, a na
pozostałą częśd udzielane jest poręczenie dla kredytu bankowego
Korzyści ze stosowania franchisingu dla franczyzodawcy
1. Szybka ekspansja rynkowa przy ograniczaniu własnych kosztów i ryzyka ekonomicznego
2. Ograniczenie ryzyka prawnego funkcjonowania firmy w zwiÄ…zku z ponoszeniem
odpowiedzialności prawnej wobec klientów przez franczyzobiorcę
3. Zwiększenie efektywności działania i pozyskiwanie nowych klientów dzięki aktywności i
motywacji placówek partnerskich
4. Zwiększanie obrotów: lepsze wykorzystanie swojego potencjału
5. Umacnianie marki rynkowej i zwiększenie wartości przedsiębiorstwa przez wzrost udziału w
rynku i dochodów
6. Pozyskanie nowych zródeł dochodu
Zagrożenia dla franczyzodawcy
1. Nieprzestrzeganie przez franczyzobiorcę standardów przy jednoczesnej dużej rotacji
personelu pracującego w placówkach a przez to psucie marki
W Polsce jeszcze stosunkowo rzadko stosuje siÄ™ formÄ™ kontroli w postaci badania
Tajemniczy klient
2. Wypływ know-how do konkurencji
3. Brak osobistego zaangażowania partnerów w prowadzenie placówek i traktowanie ich jako
dodatkowego zródła dochodu
4. Niepłacenie bieżących wpłat franczyzowych
Korzyści ze stosowania franchisingu dla franczyzobiorcy
1. Dostęp do technologii, produktów, sposobów świadczenia usług bez ponoszenia nakładów
kapitałowych na ich stworzenie
2. Działanie pod znaną i rozpoznawalną marką, a przez to ułatwiony dostęp do rynku zbytu, w
tym pomoc w działalności reklamowej
3. Ochrona przed konkurencją w dziedzinie objętej umową franchisingową
4. Uzyskanie pomocy w rozpoczęciu i prowadzeniu działalności stałe wsparcie operacyjne i
organizacyjne ze strony franczyzodawcy
5. Dostęp do know-how i doświadczenia franczyzodawcy
6. Dbałośd przez franczyzodawcę o jakośd oferowanych produktów, usług, zapewnienie
niezbędnych certyfikatów, itp.
wyk. Kinga Chmielewska
19
7. Dostęp do produktów i usług zaopatrzeniowych oraz rabatów z tytułu umów
ogólnosieciowych
8. Działanie na podstawie sprawdzonego systemu operacyjnego, a przez to duża stabilnośd i
bezpieczeostwo ekonomiczne
Badania wskazują, że po pierwszym roku działalności kontynuuje ją:
·ð 97% firm opartych na franszyzie
·ð 62% firm dziaÅ‚ajÄ…cych samodzielnie
Po dziesięciu latach działa nadal:
·ð 72% franczyzobiorców
·ð 18% innych firm
Wady dla franczyzobiorcy
1. Koniecznośd poddania się rygorom wprowadzonym w ramach systemu i kontrola ze strony
franczyzodawcy
2. Koniecznośd ponoszenia różnego rodzaju opłat bądz zakupu towarów wskazanych przez
franczyzodawcÄ™
3. Problemy zwiÄ…zane z wycofaniem siÄ™ z sieci umowa franczyzowa zawiera ograniczenia
sprzedaży bądz przeniesienia praw do firmy
4. Prowadzenie działalności w systemie franczyzowym może powodowad ryzyko związane z
wprowadzeniem innowacji wdrażanych w trakcie trwania umowy, które mogą okazad się
niekorzystne dla franczyzobiorcy
Koszty franchisingu
1. Opłata wstępna (licencyjna) umożliwiająca wejście do sieci na poziomie 10 % inwestycji
finansowej wymaganej od franczyzobiorcy dla podjęcia przez niego działalnośdi (3,5-5 mln zł).
Wysokośd opłaty licencyjnej zależy od wielu czynników (branży, renomy systemu i inne).
Powinna pokrywad koszty związane z utworzeniem systemu i sprzedażą pakietu
franczyzowego.
2. Opłaty okresowe powiązane z wielkością obrotów (3-6 % wartości sprzedaży) składające się
z opłaty za korzystanie z licencji, opłaty rozwojowej za opracowanie sieci na danym obszarze
oraz opłaty za odnowienie umowy. Jej wysokośd zależy od zakresu usług oferowanych przez
franczyzodawcÄ™.
3. Wpłaty na wspólnoty fundusz marketingowy (1-3 % wartości sprzedaży) na działalnośd
reklamowÄ…
Franczyzodawca musi finansowad z opłat działalnośd bieżącą i dba o ciągły rozwój produktu czy
usług, aby utrzymad jego atrakcyjnośd rynkową
Uwarunkowania sukcesu ekspansji rynkowej systemów franczyzowych
1. Uwarunkowania po stronie franczyzodawcy
a) Dokładne opracowanie koncepcji biznesu i jej przetestowanie przed udzieleniem licencji
wyk. Kinga Chmielewska
20
b) Prawidłowa selekcja kandydatów na franczyzobiorców, umożliwiająca obustronnie
korzystną współpracę
c) Stałe wspieranie franczyzobiorców wiedzą i doświadczeniem dawcy przy równoczesnym
konsekwentnym przestrzeganiu standardów prowadzenia biznesu
d) Dbałośd o jakośd, oryginalnośd i jednorodnośd pochodzenia produktów danej marki
e) Ustalenie polityki cenowej i jej konsekwentne przestrzeganie w całym systemie
f) Stałe i konsekwentne przestrzeganie zasad poszanowania własności intelektualnej w
całym systemie w celu ochrony przez wypływem know-how do bezpośrednich
konkurentów
2. Uwarunkowania po stronie franczyzobiorców:
a) Skłonnośd do prowadzenia działalności gospodarczej w ramach systemu franczyzowego i
zaangażowanie się w jego rozwój oraz poszukiwanie spójności interesów własnych z
celami systemu
b) Konsekwentne stosowanie marki (znaku firmowego) we wszystkich aspektach
funkcjonowania przedsiębiorstwa w celu zwiększenia rozpoznawalności marki
franczyzodawcy i systemu na rynku
c) Unikanie piractwa rynkowego polegającego na wytwarzaniu i dystrybucji towarów
nieoryginalnych
Sekurytyzacja
Geneza sekuryzyzacji i jej rozwój sekurytyzacji w USA:
·ð Boom na rynku mieszkaniowym w latach 60-tych XX w
·ð NiewystarczajÄ…ce kapitaÅ‚y kas oszczÄ™dnoÅ›ci na pokrycie zapotrzebowania na kredyt
mieszkaniowy
·ð Potrzeba znalezienia alternatywnych metod finansowania
·ð Problemy w pozyskiwaniu przez banki amerykaoskie kapitaÅ‚u w zwiÄ…zku z kryzysem
zadłużeniowym wywołanym przez zaprzestanie obsługi długu przez Meksyk
·ð Wprowadzenie przez rzÄ…d amerykaoski specjalnego programu finansowania budownictwa i
powołanie w jego ramach w 1968r. agencji federalnej GNMA organizującej nowy sposób
finansowania budownictwa mieszkaniowego
W 1970r. pierwszy proces sekurytyzacji kredytów hipotecznych w oparciu o emisję nowego rodzaju
papierów wartościowych MBS. GNMA gwarantowała spłatę kapitału i odsetek z papierów
emitowanych przez inne podmioty
Termin sekurytyzacja został po raz pierwszy użyty w 1977r. w USA do opisu techniki finansowania
opracowanej przez Bank of America oraz firmę Salomon Brothers polegającej na emisji certyfikatów
partycypacyjnych opartych na wierzytelnościach wynikających z kredytów hipotecznych.
W 1983r. wprowadzono nowe papiery wartościowe CMO obligacje zabezpieczone hipotecznie, w
odniesieniu, do których ryzyko spłaty rozłożone zostało w zależności od klasy obligacji bądz transzy,
co zdynamizowało rynek.
wyk. Kinga Chmielewska
21
Poszerzanie zastosowania techniki sekurytyzacji na inne aktywa:
·ð W 1985r. First Boston przeprowadza pierwszÄ… emisjÄ™ ABS papiery wartoÅ›ciowe
zabezpieczone aktywami, wykorzystując do tego należności z tytułu płatności leasingowych
za sprzęt komputerowy firmy Sperry Corporation (Compaq)
·ð Celem sekurytyzacji staje siÄ™ stworzenie przedsiÄ™biorstwa o rozbudowanych aktywach
finansowych, możliwości korzystnego kosztowo pozyskania kapitału na rynku finansowym
Rozwojowi sekurytyzacji w USA sprzyjały:
1. Elastyczny system prawny
2. Rozwinięta instytucjonalizacja rynku finansowego
3. Duża liczba inwestorów instytucjonalnych charakteryzujących się:
a) Zróżnicowanymi preferencjami co do płynności
b) Okresu trwania instrumentów
c) Parametrów spodziewanego zysku i ponoszonego ryzyka
Rozwój sekurytyzacji w europie:
·ð Pierwsze transakcje sekurytyzacji w Europie w 1984r. w W. Brytanii przeprowadzone przez
Barclays Bank w oparciu o wierzytelności z kredytów hipotecznych
·ð Na kontynencie europejskim pierwsze transakcje sekurytyzacyjne podjęły w 1990r. firmy
francuskie
·ð Do najwiÄ™kszych rynków transakcji sekurytyzacyjnych należą wielka Brytania (ok. 40%
wartości emisji), Niemcy 10 %, Francja, Holandia, Włochy po 8-9%
Rozwój sekurytyzacji w Polsce:
·ð W Polsce pierwsza transakcja sekurytyzacji aktywów finansowych zostaÅ‚a przeprowadzona w
1999r.
·ð Do sekurytyzacji wykorzystywano wierzytelnoÅ›ci handlowe oraz należnoÅ›ci leasingowe
·ð Banki nie byÅ‚y zainteresowane sekurytyzacjÄ… wÅ‚asnych aktywów i w ramach transakcji
występowały w roli administratora zapewniając sobie dochody z prowizji
·ð Aranżem pierwszej transakcji byÅ‚a firma Urtica Zaopatrzenie Farmaceutyczne dostawca
środków medycznych dla szpitali
·ð W ramach procesu sekurytyzacji powoÅ‚ano spółkÄ™ celowÄ…, która wyemitowaÅ‚a papiery
wartościowe na podstawie należności handlowych stanowiących wierzytelności szpitali
·ð WartoÅ›d programu emisji okreÅ›lono na 50 mln zÅ‚ a przedmiotem emisji byÅ‚y krótkoterminowe
papiery dłużne o okresie zapadalności 1-3 miesięcy wyemitowane na podstawie prawa
wekslowego
Definicje sekurytyzacji:
·ð Sekurytyzacja (ang. Securytisation) polega na pozyskaniu Å›rodków pÅ‚ynnych ze sprzedaży
papierów wartościowych wyemitowanych w oparciu o wyodrębnione aktywa finansowe
przedsiębiorstwa
·ð Sekurytyzacja aktywów to proces, w ramach którego pożyczki i inne wierzytelnoÅ›ci sÄ…
scalane, ubezpieczane i sprzedawane w formie papierów wartościowych
wyk. Kinga Chmielewska
22
·ð Sekurytyzacja aktywów to technika polegajÄ…ca na przeksztaÅ‚ceniu niepÅ‚ynnych strumieni
finansowych na papiery dłużne, które mogą byd przedmiotem obrotu
·ð Sekurytyzacja to operacja, w ramach której bank przenosi jednolite rodzajowo wierzytelnoÅ›ci
na spółkę akcyjną, w celu emisji przez ten podmiot papierów wartościowych, których
zabezpieczenie stanowią te wierzytelności (ustawa prawo bankowe art. 92a)
Cele sekurytyzacji aktywów bankowych:
·ð RosnÄ…ce wymagania odnoÅ›nie wyposażania banków w kapitaÅ‚ regulacyjny w celu
ograniczenia ryzyka ich wypłacalności prowadzą do zwiększenia kosztów jego pozyskania
·ð Sekurytyzacja stwarza możliwoÅ›d wydzielania przez banki aktywów o niższej pÅ‚ynnoÅ›ci i
przekształcania ich w środki płynne, a przez to zmniejszanie zapotrzebowania na kapitał
regulacyjny
·ð SekurytyzacjÄ™ można stosowad w celu zarzÄ…dzania ryzykiem kredytowym przy osiÄ…gniÄ™ciu
limitów koncentracji wierzytelności sprzedaż wierzytelności w celu ich sekurytyzacji pozwala
na dalsze rozwijanie akcji kredytowej
·ð Sekurytyzacja pozwala na zarzÄ…dzanie ryzykiem stopy procentowej i ryzykiem walutowym
przez odpowiednią zmianę struktury aktywów i pasywów można minimalizowad lukę
występującą pomiędzy odpowiednimi pozycjami
·ð UdziaÅ‚ banków w sekurytyzacji w celu pozyskiwania dodatkowych zródeÅ‚ dochodów w
oparciu o usługi świadczone w ramach sekurytyzacji
Cele sekurytyzacji aktywów podmiotów niebankowych:
·ð Wzrost zapotrzebowania podmiotów gospodarczych na kapitaÅ‚ finansowy
·ð Sekurytyzacja zwiÄ™ksza dywersyfikacjÄ™ zródeÅ‚ finansowania
·ð Sekurytyzacja daje możliwoÅ›d pozyskiwania przez podmioty niefinansowe Å›rodków pÅ‚ynnych
bezpośrednio na rynku kapitałowym
·ð Sekurytyzacja jest taoszym niż kredyt bankowy czy emisja obligacji zródÅ‚em finansowania
wyk. Kinga Chmielewska
23
13.04.2013r.
Formy sekurytyzacji:
1. Sekurytyzacja oparta na strukturze transferu płatności pośrednik finansowy działający
na zasadach funduszu inwestycyjnego nabywa aktywa od przedsiębiorstwa finansując ten
zakup emisją dłużnych papierów wartościowych opartą na tych aktywach.
·ð Emitowane papiery majÄ… charakter certyfikatów udziaÅ‚owych uprawniajÄ…cych ich
nabywców do proporcjonalnego udziału we wpływach z aktywów zabezpieczenia
nabywanych przez fundusz
·ð W ramach tego typu sekurytyzacji nastÄ™puje peÅ‚na synchronizacja strumienia
wpływów z aktywów zabezpieczenia oraz strumienia płatności dla nabywców
wyemitowanych papierów
·ð Sekurytyzacja tego typu stosowana jest przy wystÄ™powaniu regularnych wpÅ‚ywów z
aktywów zabezpieczenia.
2. Sekurytyzacja oparta na strukturze konwersji płatności sekurytyzacja stosowana w
przypadku konieczności konwersji wielkości i rozkładu czasowego wpływów z aktywów
zabezpieczenia na strumienie obsługi inwestorów o innych parametrach.
·ð Sprzedaż aktywów poÅ›rednikowi spółce specjalnego przeznaczenia SPV
·ð Transfer kapitaÅ‚u i konwersja strumieni pÅ‚atnoÅ›ci pomiÄ™dzy przedsiÄ™biorstwem i
inwestorami związany z utworzeniem struktury finansowania z udziałem wielu
podmiotów wykonujących różne zadania w celu zapewnienia emitowanym papierom
wartościowym określonego poziomu klasyfikacji ryzyka kredytowego.
·ð Papiery wartoÅ›ciowe emitowane w ramach tego typu sekurytyzacji odzwierciedlajÄ…
zobowiązania dłużne
Przebieg sekurytyzacji uczestnicy:
·ð Proces sekurytyzacji ma charakter zÅ‚ożony
·ð Zaangażowanych jest w nim wiele podmiotów, wykonujÄ…cych różne zadania
·ð Liczba i rodzaj uczestników sekurytyzacji zależy od charakteru i wielkoÅ›ci sekurytyzowanych
aktywów
Zaangażowanie szeregu uczestników pełniących różnorodne funkcje składające się łącznie na
mechanizm przekształcenia aktywów w papiery wartościowe:
·ð Aranżer transakcji
·ð DÅ‚użnicy
·ð Administrator
·ð Doradca
·ð Spółka celowa
·ð Agencja ratingowa
·ð Podmiot zabezpieczajÄ…cy
·ð Powiernik
·ð Partner swapowy
wyk. Kinga Chmielewska
24
·ð Gwarant i dystrybutor emisji
·ð Inwestorzy
Dłużnicy
Spłaty rat
Sprzedaż
i odsetek
towarów/
usług
Przedsiębiorstwo Wpłata gotówki
Konto zabezpieczajÄ…ce
Pakiet aktywów Pasywa
Przekazanie nadwyżki
zarzÄ…dzanie
Przychód ze
pakietem
sprzedaży
aktywów
należności
finansowe
Rating
Spółka celowa emitent Agencja ratingowa
Opłata
Pakiet aktywów
Opłata
Bank, zakład ubezpieczeo
Gwarancja/ubezpieczenia
Odsetki
Przychody
i raty
z emisji
Rynek finansowy inwestorzy
Aranżer transakcji
·ð Aranżer okreÅ›lany jest także mianem kreatora bÄ…dz inicjatora transakcji
·ð Aranżer to podmiot, który poszukuje zródeÅ‚ finansowania i ma w swoim portfelu aktywa
nadajÄ…ce siÄ™ do sekurytyzacji
·ð Transakcja sekurytyzacyjna inicjowana jest przez sprzedawcÄ™ aktywów
·ð Aranżerami transakcji w praktyce sÄ… banki, emitenci kart pÅ‚atniczych, firmy leasingowe,
przedsiębiorstwa zajmujące się kredytowaną sprzedażą samochodów, operatorzy
telekomunikacyjni, inne przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe
·ð Aranżer transakcji samodzielnie bÄ…dz z doradcÄ… ustala strukturÄ™ procesu sekurytyzacji i
dokonuje wyboru pozostałych uczestników transakcji
wyk. Kinga Chmielewska
25
·ð Do zadao aranżera należy wyodrÄ™bnienie ze swojej puli aktywów przeznaczonych do
sekurytyzacji, dostarczenie wszelkich danych dotyczących tych aktywów oraz zapewnienie
wewnętrznych zabezpieczeo procesu
Dłużnicy
·ð DÅ‚użnicy to podmioty dokonujÄ…ce spÅ‚aty na rzecz pierwotnego wÅ‚aÅ›ciciela wierzytelnoÅ›ci
·ð Na przykÅ‚ad w przypadku sekurytyzacji kredytów bankowych dÅ‚użnikami sÄ… kredytobiorcy
spłacający swoje zobowiązania
Aktywa poddawane sekurytyzacji
·ð Od czasu przeprowadzenia pierwszych transakcji sekurytyzacji nastÄ…piÅ‚o znaczne rozszerzenie
zakresu aktywów wykorzystywanych do zabezpieczenia emisji papierów wartościowych
·ð Praktyka pokazaÅ‚a, że do sekurytyzacji nadajÄ… siÄ™ różne typy aktywów finansowych i
rzeczowych
·ð Aktywa muszÄ… speÅ‚niad jednak okreÅ›lone wymagania, aby w oparciu o nie mogÅ‚y zostad
wyemitowane papiery wartościowe
·ð WÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci aktywów wchodzÄ…cych w skÅ‚ad sekurytyzowanego portfela determinujÄ… rodzaj i
charakter papierów wartościowych emitowanych na ich podstawie, liczbę i formę
dodatkowych zabezpieczeo ustalanych dla danego procesu
·ð WÅ‚aÅ›ciwy dobór portfela aktywów stanowi bardzo ważny etap caÅ‚ego procesu sekurytyzacji i
decyduje w dużym stopniu o powodzeniu całej transakcji
·ð Od wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i jakoÅ›ci aktywów poddawanych sekurytyzacji zależy wysokoÅ›d oceny
kredytowej, jaką mogą uzyskad emitowane pod ich zabezpieczenie papiery wartościowe
·ð Ocena kredytowa wyemitowanych papierów determinuje z kolei koszt pozyskania kapitaÅ‚u na
rynku
·ð Im wyższa bÄ™dzie zatem jakoÅ›d aktywów, a tym samym wiÄ™ksza pewnoÅ›d pojawienia siÄ™
strumieni pieniężnych, tym niższy będzie koszt refinansowania za pomocą sekurytyzacji
·ð Zasadniczo do sekurytyzacji nadajÄ… siÄ™ wszystkie aktywa, z którymi zwiÄ…zany jest
przewidywalny i stabilny dopływ strumieni pieniężnych
Najlepiej, aby były to aktywa:
·ð Pieniężne, bezsporne i oznaczone
·ð ZapewniajÄ…ce przewidywalne wpÅ‚ywy w przyszÅ‚oÅ›ci
Wymogi stawiane aktywom
Przyjmuje się, że aktywa poddawane sekurytyzacji powinny mied następujące właściwości:
1. Dane historyczne należy dysponowad danymi historycznymi obejmującymi odpowiednio
długi okres dla ustalenia prawdopodobieostwa:
·ð WczeÅ›niejszej bÄ…dz pózniejszej spÅ‚aty
·ð NiespÅ‚acenia okreÅ›lonej części należnoÅ›ci
üð Dane te powinny dotyczyd zarówno wszystkich aktywów danego rodzaju, jak i poddawanych
sekurytyzacji
wyk. Kinga Chmielewska
26
üð Pozwala to na odpowiedniÄ… konstrukcjÄ™ terminów pÅ‚atnoÅ›ci odsetek i rat kapitaÅ‚owych dla
emitowanych papierów, ustanawianie zabezpieczeo itp.
2. Przewidywalnośd i stabilnośd wpływów strumienie pieniężne generowane przez aktywa
powinny byd przewidywalne co do wartości i terminów. Ułatwia to konstrukcję papierów
wartościowych, a tym samym systemu finansowania opartego na sekurytyzacji
3. Homogenicznośd aktywa poddawane sekurytyzacji powinny stanowid w miarę jednorodny
zbiór o podobnych cechach podstawowych, takich jak: przyczyna powstania, wartośd
jednostkowa, termin spłaty. Ułatwia to identyfikację i ocenę czynników wpływających na
zachowanie się dłużników i ocenę związanego z nimi ryzyka
4. Dywersyfikacja aktywa powinny byd zdywersyfikowane pod względem demograficznym
(podmiotów z nimi związanych), geograficznym (miejsca zamieszkania bądz siedziby),
sektorowym (rodzaju pracy bądz działalności). Odpowiednia dywersyfikacja obniża ryzyko
koncentracji związane z aktywami, gdyż wpływ pojedynczego dłużnika na cały portfel
aktywów będzie minimalny. Ewentualne bankructwo czy utrata płynności pojedynczego
dłużnika nie zakłóci w istotnym stopniu pewności otrzymywania płatności z całego portfela
aktywów w odpowiedniej wysokości i terminie
5. Odpowiednia wielkośd portfela aktywów łączna wartośd aktywów poddawanych
sekurytyzacji powinna byd odpowiednio duża, gdyż związane są z nią określone koszty stałe,
które wpływają na jej opłacalnośd
6. Dywersyfikacja ilości aktywów aktywa powinny byd zdywersyfikowane pod względem
ilościowym. Związanie aktywów z nieliczną grupą podmiotów podnosi ryzyko spłaty
7. Sytuacja prawna aktywa wyodrębnione do sekurytyzacji powinny mied jasną sytuację
prawną i nie byd obciążone prawami na rzecz osób trzecich
Uwzględniając właściwości poddawanych sekurytyzacji aktywów dostosowuje się do nich
emitowane na ich podstawie papiery wartościowe. Przykładowo w przypadku sekurytyzacji
aktywów długoterminowych emituje się obligacje, a w przypadku aktywów krótkoterminowych
papiery komercyjne.
Przykłady aktywów wykorzystywanych do sekurytyzacji
Odpowiednia jakośd aktywów ma decydujące znaczenie dla zapewnienia środków finansowych do
przyszłej obsługi wyemitowanych w oparciu o nie papierów wartościowych:
·ð Kredyty: hipoteczne, samochodowe, ratalne, z kart kredytowych
·ð NależnoÅ›ci handlowe
·ð NależnoÅ›ci z tytuÅ‚u opÅ‚at czynszowych
·ð WierzytelnoÅ›ci leasingowe
·ð NależnoÅ›ci z tytuÅ‚u umów franchisingowych
·ð OpÅ‚aty za usÅ‚ugi telekomunikacyjne
·ð NależnoÅ›ci z tytuÅ‚u opieki zdrowotnej
·ð Papiery wartoÅ›ciowe i derywaty z papierów wartoÅ›ciowych
·ð Przychody organizatorów imprez masowych (mecze ligowe, koncerty)
·ð Aktywa rzeczowe o stabilnym popycie
wyk. Kinga Chmielewska
27
Sytuacja prawna aktywów
1. W sekurytyzacji można się posługiwad zarówno wierzytelnościami istniejącymi, jak i
przyszłymi, które w momencie sekurytyzacji jeszcze nie istnieją, ale mają powstad
2. Muszą to byd należności, co do których powstania występują podstawy prawne, np.
podpisanie umowy kredytowej, umowy o dostawę towarów bądz świadczenie usług
3. Nie mogą to byd wierzytelności, co to których w umowie wprowadzono klauzule
uniemożliwiające ich sprzedaż
Ponieważ niewiele podmiotów posiada aktywa odpowiadające w wysokim stopniu przedstawionym
właściwościom, stosowane są przedsięwzięcia podnoszące bezpieczeostwo transakcji
sekurytyzacyjnych, nawet przy aktywach o stosunkowo wysokim poziomie ryzyka
Administrator transakcji
·ð Administrator okreÅ›lany jest też agentem usÅ‚ugowym
·ð Podmiot wykonujÄ…cy funkcjÄ™ administratora:
üð Aranżer transakcji ze wzglÄ™du na dobre kontakty z dÅ‚użnikami oraz wiedzÄ™ o nich i
ich aktywach poddanych sekurytyzacji
üð Wyspecjalizowany podmiot trzeci w przypadku braku doÅ›wiadczenia aranżera
bądz z innych powodów np. banki inwestycyjne, fundusze sekurytyzacyjne
·ð Zajmuje siÄ™ monitorowaniem portfela aktywów przekazanych SPV oraz Å›rodków pieniężnych
otrzymywanych ze spłat dokonywanych przez dłużników
·ð Administrator może przejÄ…d obsÅ‚ugÄ™ poddanych sekurytyzacji aktywów od SPV
Zadania administratora transakcji:
1. Kontrola, czy wszystkie wyselekcjonowane aktywa zostały przeniesione do stworzonego
portfela
2. Zarządzanie wpływami ze sprzedanych aktywów finansowych inkasowanie płatności od
dłużników i ich zagospodarowanie przez przekształcenie w wypłaty na rzecz nabywców
papierów wartościowych zgodnie ze strukturą terminową tych walorów
3. Nadzór nad terminowością spłaty zobowiązao przez dłużników i reagowanie na brak
wpływów przez podejmowanie działao windykacyjnych, uruchamianie zabezpieczeo
prawnych
4. Sporządzanie okresowych sprawozdao dla wszystkich uczestników procesu sekurytyzacji
Doradca
·ð FunkcjÄ™ doradcy peÅ‚ni podmiot o odpowiednim doÅ›wiadczeniu np. brak inwestycyjny,
kancelaria prawna
·ð Zadaniem doradcy jest zaplanowanie i utworzenie caÅ‚ej struktury transakcji sekurytyzacyjne
·ð Doradca może byd udziaÅ‚owcem SPV i dbad o jej należycie funkcjonowanie
Spółka celowa rola (Special Purpose Vehicle SPV)
·ð OkreÅ›lana inaczej jako podmiot specjalnego przeznaczenia spółka sieroca tworzona przez
aranżera bądz doradcę
wyk. Kinga Chmielewska
28
·ð Istota sekurytyzacji sprowadza siÄ™ do wyodrÄ™bnienia okreÅ›lonego pakietu aktywów z bilansu
aranżera transakcji i sprzedaży ich specjalnie w tym celu powołanemu podmiotowi, który
wyemituje w oparciu o nie papiery wartościowe
Sprzedaż aktywów SPV umożliwia oddzielenie ryzyka związanego z papierami wartościowymi od
ryzyka ponoszonego przez aranżera transakcji
·ð RozwiÄ…zanie takie pozwala uniknÄ…d niebezpieczeostwa wÅ‚Ä…czenia aktywów do masy
upadłościowej przedsiębiorstwa w przypadku jego bankructwa, co służyłoby ochronie
wierzycieli sprzedawcy aktywów a nie interesów nabywców papierów
·ð PeÅ‚ne wykorzystanie możliwoÅ›ci wynikajÄ…cych z sekurytyzacji wymaga caÅ‚kowitego transferu
aktywów z wyłączeniem prawa regresu do ich sprzedawcy
Przepływy strumieni pieniężnych
Dłużnicy sprzedawcy aktywów dokonują spłat swoich zobowiązao na niego co pozwala zachowad
pierwotne ukształtowane powiązania z klientami, którzy nie uczestniczą bezpośrednio w sekurytyzacji
Sprzedawca aktywów przekazuje te płatności spółce celowej
Spółka celowa reguluje ze środków wpływających od dłużników swoje zobowiązania wobec
inwestorów
Spółka celowa przekazuje sprzedawcy, będącemu jej 100-proc. Właścicielem przychody uzyskane z
emisji papierów wartościowych
W spółce celowej następuje transformacja strumieni pieniężnych w zakresie terminów, sposobu
naliczania odsetek, waluty
Spółka celowa organizacja i zasady działalności:
·ð SPV jest zakÅ‚adana w formie prawnej zapewniajÄ…cej duży zakres swobody prowadzenia
działalności i neutralności podatkowej
·ð W Polsce SPV może przybrad formÄ™ spółki akcyjnej, spółki z o.o. bÄ…dz funduszu
sekurytyzacyjnego
·ð Siedziby SPV paostwa stosujÄ…ce proste procedury administracje, niskie podatki, korzystne
regulacje obrotu papierami wartościowymi
·ð SPV jest wyposażone w minimalny kapitaÅ‚ wÅ‚asny dla obniżenia kosztów
·ð SPV powinna byd w możliwie dużym stopniu chroniona przed ryzykiem bankructwa jej
działalnośd jest oddzielona od ryzyka związanego z działalnością aranżera i ogranicza się do 3
czynności: zakupu aktywów od aranżera, utrzymania ich w bilansie, emisji papierów
wartościowych bazujących na nabytych aktywach
wyk. Kinga Chmielewska
29
·ð Brak zaangażowania SPV w innÄ… dziaÅ‚alnoÅ›d i zawierania umów niezwiÄ…zanych z sekurytyzacjÄ…
chroni przed odpowiedzialnością, wynikającą z działao podejmowanych przez inne podmioty
(stąd: spółka sieroca )
·ð W celu zapewnienia statusu spółki sierocej wyemitowane przez SPV papiery wartoÅ›ciowe
przechowywane sÄ… przez powiernika
·ð Dodatkowo podmioty, wobec których SPV ma zobowiÄ…zania podpisujÄ… deklaracje o
podporządkowanym charakterze ich roszczeo w stosunku do roszczeo nabywców papierów
wartościowych
·ð W praktyce wykorzystuje siÄ™ różne możliwoÅ›ci przeniesienia praw z aktywów z SPV
·ð Zamiast sprzedaży praw do pakiet aktywów może byd zastosowana tzw. subpartycypacja
oznacza ona umowne zobowiÄ…zanie siÄ™ pierwotnego wierzyciela (zbywcy) w stosunku do SPV
(nabywcy) do przenoszenia na SPV wszelkich korzyści z praw będących przedmiotem umowy
w zamian za przeniesienie na pierwotnego wierzyciela określonej kwoty środków pieniężnych
·ð W przypadku niepeÅ‚nego transferu aktywów do SPV (np. subpartycypacja) nie jest ona
odseparowana od ryzyka działalności aranżera. Następuje wówczas tylko transfer ryzyka
związanego z aktywami, a same aktywa pozostają w bilansie aranżera
Rodzaje transakcji przeprowadzanych przez SPV:
1. Transakcje sekurytyzacji odnoszące się do wyodrębnionej jednorazowo dużej puli aktywów
2. Transakcje sekurytyzacji oparte na ciągłym zakupie wierzytelności o mniejszych kwotach i
emisji papierów wartościowych:
·ð Nabywanie przez SPV wierzytelnoÅ›ci od jednego podmiotu, które pochodzÄ… z jego
działalności operacyjnej bądz zakup na rynku wtórnym
·ð Nabywanie przez SPV wierzytelnoÅ›ci od różnych podmiotów, Å‚Ä…czenie ich w
zdywersyfikowane pule i emitowanie w oparciu o nie papierów wartościowych
·ð Nabywanie przez SPV na rynku papierów wtórnym papierów wartoÅ›ciowych
posiadających ratingi i emitowanie na ich bazie emisji nowych instrumentów dla
osiągnięcia dochodu jako marży cenowej z transakcji różnymi papierami
Rola agencji ratingowych w sekurytyzacji:
·ð Szczególne znaczenie zapewnia w ramach sekurytyzacji bezpieczeostwa przepÅ‚ywów
strumieni pieniężnych
·ð Bezpieczeostwo to uzależnione jest od jakoÅ›ci aktywów, jakoÅ›ci emitowanych papierów
wartościowych oraz standingu instytucji zaangażowanych w proces sekurytyzacji
·ð Szerokie wykorzystanie agencji ratingowych dla formuÅ‚owania ocen oraz okreÅ›lenia ryzyk
zwiÄ…zanych z transakcjÄ…
·ð Oceny formuÅ‚owane przez agencje oznaczajÄ…:
üð W odniesieniu do papierów wartoÅ›ciowych prawdopodobieostwo ich terminowego
wykupu przez emitenta
üð W odniesieniu do instytucji zdolnoÅ›d do terminowego regulowania zobowiÄ…zao
·ð Uzyskanie wysokiej oceny dla papierów pozwala emitentowi na obniżenie ich oceny i uÅ‚atwia
plasowanie na rynku
wyk. Kinga Chmielewska
30
Funkcje agencji ratingowych
·ð Dokonywanie oceny ryzyka kredytowego zwiÄ…zanego z różnymi uczestnikami rynku, w
szczególności z emitentami i emitowanymi papierami wartościowymi i dostarczanie
informacji o tej ocenie
·ð Dokonywanie standaryzacji ryzyka inwestycyjnego przez formuÅ‚owanie opinii wedÅ‚ug
jednolitych zasad dla wszystkich podmiotów i papierów wartościowych, a przez to ułatwianie
odbiorcom informacji podejmowanie decyzji w zakresie polityki inwestycyjnej
·ð ZwiÄ™kszanie przejrzystoÅ›ci rynku finansowego, i to w skali miÄ™dzynarodowej, przez
dostarczanie informacji o standingu jego uczestników i jakości wprowadzanych na rynek
papierów
·ð Antycypacja zmian w sytuacji ocenianych podmiotów i papierów przez informowanie o
możliwości poprawy bądz pogoszczenia się oceny
Zakres zastosowanie ratingu w ramach sekurytyzacji
·ð Szczególne znaczenie ma ocena jakoÅ›ci aktywów oraz emitowanych w oparciu o nie papierów
·ð KorzyÅ›ci ekonomiczne z sekurytyzacji powstanÄ… przy uzyskaniu wyższego ratingu papierów od
ratingu aktywów możliwośd korzystnego cenowo refinansowania przez rynek
Potrzeba dokonywania ulepszeo dla osiągnięcia takiego efektu, gdyż ostateczna ocena ratingowa
przyznawana przez agencje nie może byd wyższa od ratingu posiadanego przez najsłabszy element
całego procesu podlegającego ocenie
Przekroje analizy transakcji ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe w procesie sekurytyzacji polega na niezdolności wywiązywania się w terminie z
zobowiązao wobec nabywców papierów wartościowych:
·ð Ryzyko kredytowe wynika ze zmniejszenia zdolnoÅ›ci aktywów do dostarczania strumieni
pieniężnych bądz niezgodnego z oczekiwaniami zdziałania ustanowionych zabezpieczeo
transakcji
·ð Agencja ratingowa ocenia:
üð JakoÅ›d aktywów
üð Charakter umów z podmiotami zobowiÄ…zanymi do spÅ‚aty należnoÅ›ci
üð Rodzaj i jakoÅ›d zabezpieczeo prawnych
üð WysokoÅ›d kwoty niespÅ‚aconych wierzytelnoÅ›d w okresie ostatnich kilku lat
üð ZdolnoÅ›d administratora transakcji do wywiÄ…zywanie siÄ™ z jego obowiÄ…zków
·ð W zależnoÅ›ci od wyniku oceny agencja wymaga zastosowania odpowiednich ulepszeo
aktywów
Przekroje analizy transakcji ryzyko przepływów pieniężnych
Ryzyko przepływów pieniężnych polega na możliwości braku środków pieniężnych niezbędnych dla
terminowego wywiązania się z zobowiązao wobec inwestorów
wyk. Kinga Chmielewska
31
Ryzyko to wynika z:
üð Terminowej konstrukcji transakcji terminy pojawienia siÄ™ strumienia pieniężnych od
dłużników powinny byd dostosowanie do terminów obsługi zobowiązao wobec inwestorów
üð WystÄ™powania różnych stóp oprocentowania aktywów i papierów wartoÅ›ciowych
üð Denominowania aktywów i papierów wartoÅ›ciowych w różnej walucie
Zabezpieczenie się przed tymi ryzykami wymaga wprowadzenia do transakcji podmiotów
przejmujÄ…cych te ryzyka
Przekroje analizy transakcji ryzyko prawne
Ograniczenie ryzyka prawnego wymaga oceny przez agencjÄ™ ratingowÄ…:
·ð Sposobu wydzielenia aktywów z bilansu aranżera i przeniesienia na SPV
·ð Zastosowania rozwiÄ…zao ograniczajÄ…cych niebezpieczeostwo bankructwa emitenta przez
ograniczenie zakresu jego działalności
·ð OddziaÅ‚ywania bankructwa któregoÅ› z uczestników transakcji na możliwoÅ›d wywiÄ…zania siÄ™ z
zobowiązao wobec inwestorów
Podmiot zabezpieczajÄ…cy i rodzaje zabezpieczeo
Brak aktywów o odpowiedniej jakości skłania do wprowadzania dodatkowych zabezpieczeo
transakcji:
·ð WewnÄ™trzne odnoszÄ… siÄ™ do aktywów poddawanych sekurytyzacji, tworzone przez
administratora transakcji, polegają na takiej jej konstrukcji, która pozwala na podniesienie jej
bezpieczeostwa mimo problemów z generowaniem odpowiednich strumieni pieniężnych
przez aktywa
·ð ZewnÄ™trzne stawiane do dyspozycji przez podmioty trzecie, które uruchamiajÄ… strumienie
pieniężne w przypadku, gdy zawodzi pozyskanie ich do dłużników. Związane z dodatkowymi
kosztami, a ich jakośd zależy od zdolności kredytowej zaangażowanych podmiotów
·ð Kombinacje zabezpieczeo wewnÄ™trznych i zewnÄ™trznych dobieranych indywidualnie dla
każdej transakcji
Zabezpieczenia wewnętrzne nadzabezpieczenie
Nadzabezpieczenie polega na stworzeniu nadwyżki aktywów finansowych wydzielanych do
sekurytyzacji ponad wartośd papierów wartościowych:
·ð Generowanie przez nadwyżkÄ™ strumienie pieniężne deponowane sÄ… na specjalnym rachunku
z przeznaczeniem na pokrycie ewentualnych strat
·ð W przypadku nie spÅ‚acenia części zobowiÄ…zania przez dÅ‚użnika bÄ…dz ich wpÅ‚ywu z
opóznieniem agent dokonuje wypłat na rzecz inwestorów z tej nadwyżki
·ð Niewykorzystana kwota nadwyżki przekazywana jest po caÅ‚kowitej spÅ‚acie inwestorów
aranżerowi transakcji bądz służy do pokrycia kosztów związanych z jej przeprowadzeniem
·ð Dla otrzymania dobrego ratingu kwota nadwyżki musi byd kilkakrotnie wyższa niż kwota
wierzytelności, które nie były spłacane w przeszłości, ale nadzabezpieczenie związane jest z
wyk. Kinga Chmielewska
32
kosztami jego utrzymywania zamrożeniem nadwyżki aktywów do czasu zakooczenia
transakcji
Zabezpieczenia wewnętrzne pożyczka podporządkowana
·ð Pożyczka podporzÄ…dkowana udzielana jest przez inicjatora spółce specjalnego przeznaczenia i
służy do zewnętrznego wsparcia płynności emitowanych przez nią papierów wartościowych
·ð Ma formÄ™ linii kredytowej i jest elementem przejÄ™cia przez inicjatora ryzyka transakcji w
przypadku realizacji jej na zasadach subpartycypacja
·ð WysokoÅ›d pożyczki podporzÄ…dkowanej uzależniona jest od oceny ryzyka pÅ‚ynnoÅ›ci papierów
wartościowych
·ð Im wyższe ryzyko pÅ‚ynnoÅ›ci, tym wyższa jest pożyczka podporzÄ…dkowana. Zwyczajowo
wynosi ona 10-15% wartości transakcji
Zabezpieczenia wewnętrzne konto pieniężne
Ochrona na wypadek nie uregulowania zobowiązao przez dłużników sprzedawcy aktywów
polegająca na przelaniu przez sprzedawcę środków pieniężnych na specjalne w tym celu konto
stojÄ…ce do dyspozycji SPV:
·ð Na koncie lokowane sÄ… Å›rodki stanowiÄ…ce różnicÄ™ miÄ™dzy wartoÅ›ciÄ… sekurytyzowanych
aktywów a wartością emitowanych papierów wartościowych po potrąceniu należnych opłat
·ð Konto to może byd dodatkowo zasilane przez SPV ze Å›rodków stanowiÄ…cych różnicÄ™ miÄ™dzy
strumieniami pieniężnymi pochodzącymi z obsługi wierzytelności przez dłużników a
płatnościami dokonywanymi przez spółkę na rzecz inwestorów
·ð Nadwyżka stanowi zródÅ‚o wypÅ‚at w przypadku opóznieo w obsÅ‚udze zobowiÄ…zao z papierów
wartościowych oraz pokrycia ewentualnych strat w przyszłości, a nie wykorzystywane środki
stanowią po zakooczeniu transakcji przychód sprzedawcy aktywów
·ð Wymagana wysokoÅ›d stanu konta zależy od jakoÅ›ci sprzedawanych aktywów gorsza jakoÅ›d
wymaga wyższego zabezpieczenia
Zabezpieczenie wewnętrzne struktura transz
W oparciu o wyodrębnione aktywa finansowe emitowane są ujęte w transzach papiery o różnym
ryzyku transze senioralne i podporzÄ…dkowane:
·ð W przypadku wystÄ…pienie niedoboru Å›rodków pieniężnych sÅ‚użących do obsÅ‚ugi inwestorów
wypłaty dokonywane są w określone kolejności najpierw zaspokajani są inwestorzy, którzy
nabyli papiery należące do kategorii uprzywilejowanych (transze senioralne), a następnie
nabywcy papierów podporządkowanych
·ð Konstrukcja emisji oparta na transach wymaga wyższego oprocentowania papierów
podporządkowanych, które otrzymują rating walorów spekulacyjnych bądz nie mają ratingu
·ð Plasowanie papierów zakwalifikowanych do transz podporzÄ…dkowanych wymaga
indywidualnego negocjowania warunków związanych z ich sprzedażą z podmiotami
akceptujÄ…cymi wysokie ryzyko inwestycyjne
·ð Jako forma zabezpieczenia wewnÄ™trznego może byd zastosowania transza rezydualna
wyk. Kinga Chmielewska
33
·ð PrzyczynÄ… wydzielania transzy rezydualnej i obejmowania jej przez inicjatora bÄ…dz SPV jest
potrzeba stworzenia takiej struktury transz papierów wartościowych, aby dla transzy
senioralnej i pośredniej maksymalnie ograniczad ryzyko kredytowe
·ð Transza rezydualna zwykle nie posada ratingu, a jej wycena dokonywana jest w odeniesieniu
do wartości rynkowej. Jej wysokośd wyznacza się w oparciu o szacunki ryzyka kredytowego
związanego z bazowymi aktywami i prawdopodobieostwem braku spłaty kredytu bądz
wcześniejszego spłacenia kredytu. Wysokośd transzy rezydualnej może wynosid nawet do
20% wartości emitowanych papierów wartościowych
Zabezpieczenia wewnętrzne różnica stóp procentowych
Środki pochodzące z różnicy stóp procentowych wyższego oprocentowania aktywów poddanych
sekurytyzacji od oprocentowania wyemitowanych papierów przekazywane na specjalny rachunek z
przeznaczeniem na pokrycie ewentualnych strat
Zabezpieczenia zewnętrzne poręczenie
Przedmiotem poręczenia jest spłata wierzytelności stanowiących podstawę emisji papierów
wartościowych w przypadku braku płatności od dłużników:
·ð PorÄ™czenie obejmuje jedynie okreÅ›lony procent wartoÅ›ci aktywów finansowych,
odpowiednio wyższy od kwoty niespłaconych w przeszłości wierzytelności na rzecz
przedsiębiorstwa
·ð PorÄ™czycielem może byd bank, inny podmiot bÄ…dz nawet sam sprzedawca aktywów
·ð PorÄ™czyciel zobowiÄ…zuje siÄ™ wobec powiernika emisji, agenta obsÅ‚ugujÄ…cego emisjÄ™ bÄ…dz
bezpośrednio wobec nabywców papierów wartościowych do dokonania płatności
uzgodnionej kwoty w przypadku, gdy odpowiednie wierzytelności nie zostaną spłacone w
uzgodnionym terminie bądz w ogóle nie nastąpi ich spłata
·ð PorÄ™czenie jest ważne do momentu caÅ‚kowitego wykupu papierów wartoÅ›ciowych do
inwestorów
Zabezpieczenie zewnętrzne akredytywa
Akredytywa jest otwierana przez bank na rzecz agenta obsługującego emisję i stanowi zobowiązanie,
że w przypadku braku spłaty wierzytelności przez dłużników bądz nieterminowym ich wpłacaniu bank
będzie przekazywał na rzecz agenta środki niezbędne do wywiązania się przez niego wobec
inwestorów. Wysokośd akredytywy ograniczana jest ze względu na jej koszty do kwoty
odpowiadającej określonej wielokrotności wartości wierzytelności danego rodzaju nie spłaconych w
przeszłości
Zabezpieczenia zewnętrzne ubezpieczenie
Przedmiotem ubezpieczenia jest wypłata środków pieniężnych niezbędnych do wykup papierów
wartościowych w przypadku wystąpienia niedoboru środków pieniężnych u emitenta:
·ð Firmy ubezpieczeniowe majÄ… z reguÅ‚y wysoki rating i w przypadku objÄ™cia ubezpieczeniem
emisji papierów wartościowych ich rating zależy od ratingu ubezpieczyciela, a nie jakości
aktywów stanowiących podstawę emisji
wyk. Kinga Chmielewska
34
·ð Taka konstrukcja transakcji oznacza przeniesienie ryzyka na ubezpieczyciela i dlatego
udzielają oni zabezpieczenia, jeżeli papiery mają już odpowiednio wysoki rating inwestycyjny
i chodzi o jego podniesienie
·ð W praktyce wymagane jest ustanowienie innych zabezpieczeo i ubezpieczenie jako kolejne z
nich uruchamiane jest dopiero, gdy inne zabezpieczenia okażą się niewystarczające
Zabezpieczenia zewnętrzne depozyt
Depozyt w postaci krótkoterminowych papierów wartościowych o wysokim ratingu składany jest
przez emitenta papierów wartościowych. W przypadku braku wpływu od dłużników sprzedawcy
aktywów służących do realizacji zobowiązao wobec inwestorów papiery są sprzedawane
Powiernik
Powiernik występuje jako pośrednik pomiędzy administratorem i podmiotami dostarczającymi
zabezpieczeo a inwestorami nabywającymi papiery wartościowe
Powinien byd przygotowany do objęcia obowiązków administratora procesu, gdyby ten nie mógł
ich pełnid:
·ð Podstawowym zadaniem powiernika jest ochrona interesów inwestorów
·ð Powiernik tworzy trust ze spółkÄ… celowÄ… i przejmuje w posiadanie na zasadach powiernictwa
w imieniu inwestorów sprzedane spółce aktywa finansowe
·ð Powiernik dysponuje prawami do otrzymywania Å›rodków pieniężnych pochodzÄ…cych od
dłużników sprzedawcy aktywów, które stanowiły podstawę emisji i dokonuje w terminach
płatności wypłat na rzecz inwestorów
·ð Jeżeli Å›rodki od dÅ‚użników sÄ… niewystarczajÄ…ce do obsÅ‚ugi zobowiÄ…zao wobec inwestorów
powiernik uruchamia zabezpieczenia transakcji
Partner swapowy
Sekurytyzacja aktywów finansowych związana jest z ryzykiem transformacji strumieni pieniężnych
pochodzących ze spłat zobowiązao przez dłużników na strumienie pieniężne do nabywców papierów
wartościowych
·ð Partner swapowy to wyspecjalizowana instytucja, która w okreÅ›lonej sytuacji może przejÄ…d
od spółki celowej ryzyko związane z ewentualną zmianą stopy procentowej lub kursu
walutowego
·ð Dla ochrony przed ryzykiem SPV zawiera umowÄ™ swapowe przenoszÄ…ce ryzyko na partnera
swapowego
·ð Szczególne znaczenie majÄ… w przypadku sekurytyzacji ryzyko procentowe i ryzyko walutowe
·ð Dla bezpieczeostwa sekurytyzacji ważne jest aby partner swapowy posiadaÅ‚ wysokÄ…
wiarygodnośd
wyk. Kinga Chmielewska
35
Konstrukcja transakcji swapu procentowe przykład
Kredytobiorcy
SPV Inwestorzy
stała zmienna
Partner swapowy
Umowa swapu procentowego pozwala na zmianę między stronami strumieni pieniężnych o różnym
rodzaju oprocentowania i chroni przed niekorzystną zmianą stóp procentowych
Kredytobiorcy
SPV
USD EUR
Inwestorzy
Partner swapowy
Umowy swapu walutowego pozwala na zmianę między stronami strumieni pieniężnych o różnych
walutach i chroni przed niekorzystnÄ… zmianÄ… kursu walutowego
Dystrybutor i gwarant emisji
·ð Zadaniem dystrybutora jest uplasowanie emisji na rynku finansowym skÅ‚adajÄ…c ofetÄ™
potencjalnym inwestorom
·ð Gwarant przejmuje na siebie zobowiÄ…zanie, że w przypadku, gdy nie uda siÄ™ ulokowad
wszystkich papierów na rynku przejmie je do swojego portfela
·ð ObejmujÄ…c pozostaÅ‚y pakiet, gwarant zapewnia powodzenie caÅ‚ej emisji
Inwestorzy
·ð Sekurytyzacyjne papiery wartoÅ›ciowe cechuje duża różnorodnoÅ›d dotyczÄ…ca ich
bezpieczeostwa, oprocentowania, terminów zapadalności itd., co powoduje zainteresowanie
nimi ze strony różnych rodzajów inwestorów
·ð Nabywcami papierów wartoÅ›ciowych emitowanych w ramach sekurytyzacji mogÄ… byd:
üð Podmioty finansowe : banki, zakÅ‚ady ubezpieczeo, fundusze emerytalne, fundusze
inwestycyjne
üð Podmioty niefinansowe przedsiÄ™biorstwa, osoby indywidualne
wyk. Kinga Chmielewska
36
zmienna
stała
USD
EUR
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
09 Temat Zarzadzaie finansami przedsiebiorstw miedzynarodowychFinanse przedsiębiorstwa08 Miedzynarodowe aspekty zarzadzania finansami przedsiebiorstwa wykladFINANSE przedsiebiorstw ZEF SNMiędzynarodowe finanse przedsiębiorstw DULINIECZRF wyklad instrumenty finansowefinanse przedsiębiorstw pytaniawięcej podobnych podstron