Postępowanie

z bielizną szpitalną

Na mocno

zanieczyszczonej

bieliźnie można

stwierdzić nawet 10⁶ -
10⁸ jtk bakterii Gram-

ujemnych.

Zanieczyszczona

drobnoustrojami

bielizna szpitalna

stanowi zagrożenie dla

personelu

pielęgniarskiego

podczas jej zmiany

oraz dla sanitariuszek

podczas sortowania lub

podobnych czynności.

Drobnoustroje

znajdujące się na

bieliźnie szpitalnej są

izolowane z rąk

personelu oraz z

innych przedmiotów

w sali chorych.

Bielizna szpitalna szybko

ulega zanieczyszczeniu

drobnoustrojami z:

• błon śluzowych
• skóry
• przewodu pokarmowego
• zakażonych wydalin i wydzielin
• krwi

W przypadku

pacjentów

z gronkowcami

metycylinoopornymi,

już po kilku godzinach

pościel pokryta jest

tymi bakteriami.

Bielizna od chorych

zakażonych drobnoustrojami:
-

Salmonella,

- Shigella,
- Mycobacterium tuberculosis
może być źródłem zakażenia,
szczególnie wtedy, gdy widoczne
są zanieczyszczenia wydalinami i
wydzielinami.

Przenoszenie

drobnoustrojów

• Bakterie, wirusy, grzyby z zanieczyszczonej

bielizny przenoszą się przez kontakt

bezpośredni lub przez aerozol zawierający

zanieczyszczony pył (strzępki) wytwarzany

podczas sortowania, trzepania bielizny

• W czasie zmiany bielizny pościelowej

następuje zwiększenie liczby bakterii w

powietrzu, w którym utrzymują się przez

kilkadziesiąt minut,

a następnie opadają na powierzchnie

• Aby zmniejszyć ryzyko wprowadzenia

drobnoustrojów do powietrza należy ostrożnie

zdejmować pościel, unikając potrząsania

i strzepywania.

Zasady postępowania:

• zminimalizowanie narażenia pracowników

i środowiska

• ograniczenie kontaktu

• odizolowanie zanieczyszczonej bielizny

• pranie i dezynfekcja bielizny szpitalnej

• ochrona upranej i zdezynfekowanej bielizny

przed wtórnym zanieczyszczeniem

Jak należy postępować z

bielizną?

• zbieranie brudnej bielizny
• pakowanie
• znakowanie w oddziale
• transport do pralni
• przyjęcie w pralni
• pranie z dezynfekcją
• suszenie
• magazynowanie w pralni
• transport do oddziału/szpitala
• przechowywanie czystej bielizny w

oddziale

Bezpieczne postępowanie z

łóżkiem

• Stosowanie rękawic i odzieży ochronnej

• Wyprowadzenie łóżka do wydzielonego

pomieszczenia w oddziale

• Wyprowadzenie łóżka do Centralnej

Stacji Łóżek, gdzie następuje zdjęcie

bielizny, dezynfekcja wyposażenia,

mycie

i dezynfekcja łóżka

Zbieranie bielizny

szpitalnej

• Zdjętą bieliznę należy natychmiast umieścić

w przeznaczonych do tego celu workach lub

pojemnikach

• Worki powinny być umieszczone na stelażu,

a ich brzegi wywinięte na zewnątrz

• Worki powinny być bakterioszczelne, grube,

o dużej wytrzymałości mechanicznej

• Worki mogą być z tkaniny lub polietylenu
• Oznakowanie worka powinno informować

o rodzaju zawartej w nim bielizny

Worki rozpuszczalne

w gorącej wodzie

• Służą do zbierania i transportu bielizny od

pacjentów z chorobami zakaźnymi, gruźlicą,

zanieczyszczonej krwią pacjentów z HBV, HIV

• Na czas przechowywania i transportu należy

dodatkowo zabezpieczyć wodoszczelnym,

łatwo zdejmowalnym workiem, który

umieszcza się

w pralnicy razem z nie otwieranym

wewnętrznym workiem z zawartością

• W przypadku worków, które ulegają

zmiękczeniu lub rozpuszczeniu w wilgotnym

środowisku, należy je stosować wyłącznie do

suchej bielizny

Wskazane jest

przewożenie brudnej

bielizny do pralni

codziennie, ponieważ w

czasie przechowywania

bielizny wilgotnej,

zanieczyszczonej krwią,

wydzielinami,

wydalinami, następuje

rozmnażanie się bakterii

do bardzo wysokiego

poziomu.

Bielizna od pacjentów z

chorobami lub podejrzanych o

choroby wysoce zaraźliwe, np.:

gorączka krwotoczna (wirus

Ebola), ze zgorzelą gazową,

wąglikiem powinna być poddana

odpowiednim procesom w

miejscu skażenia (np.:

autoklawowaniu),

a dopiero potem może być

przekazana do pralni. Jednak

najbardziej wskazane jest w tych

przypadkach stosowanie

bielizny jednorazowej, która po

użyciu traktowana jest jako

odpady zakaźne.

Pralnia bielizny

szpitalnej

•

Podzielona na dwie strefy brudną i czystą

•

Każda ze stref posiada własne wejście

•

W części brudnej wszystkie powierzchnie: podłogi,

ściany, powierzchnie użytkowe muszą być wykonane

z materiałów, które można myć i dezynfekować na

mokro

•

Przelotowe urządzenia pralnicze z drzwiami do

załadunku po stronie brudnej i drzwiami do

rozładunku po stronie czystej

•

Między strefami powinna być śluza, w której

znajduje się wyposażenie do mycia i dezynfekcji rąk

oraz zmiany ubrania ochronnego

•

W obu strefach muszą się znajdować odrębne węzły

sanitarne

•

Pracownicy muszą mieć zabezpieczone ubranie

robocze, odzież i rękawice ochronne

Bariera higieniczna

• Całkowite wyeliminowanie stykania się

bielizny czystej z brudną oraz pracowników z

tych stref

• Mechaniczny i funkcjonalny podział na strefę

brudną i czystą, co uzyskuje się przez

przedzielenie ścianą, w którą wbudowane są

przelotowe urządzenia pralnicze z drzwiami

do załadunku po stronie brudnej i drzwiami

do wyładunku po stronie czystej

• Mycie i dezynfekcja rąk personelu w strefie

brudnej po kontakcie z brudną bielizną, w

strefie czystej przed kontaktem z czystą

bielizną

Pranie bielizny

szpitalnej

•

W strefie brudnej - bez segregacji, liczenia,

zamaczania, bielizna jest umieszczana w pralnicy

w sposób chroniący pracowników przed kontaktem

z tą bielizną

•

Cała bielizna jest poddawana dezynfekcji w

procesie prania

•

Rozładowanie upranej bielizny po stronie czystej

•

Bielizna w jak najkrótszym czasie powinna zostać

wysuszona i zgodnie z przyjętą technologią

maglowana

i prasowana

•

Po zakończonym procesie bielizna jest pakowana

w wyprany worek tekstylny wielokrotnego użytku,

zaspawana w folię lub w inny sposób

zabezpieczona przed zanieczyszczeniem podczas

transportu

Transport bielizny

• Wózki transportowe do przewożenia

bielizny czystej muszą być wydzielone

• Transport samochodowy wydzielony do

bielizny czystej

• Zakaz transportu bielizny brudnej i

czystej tymi samymi wózkami,

samochodami

Urządzenia pralnicze

• Przelotowe pralnice wyposażone są

w odpowiednie systemy dozujące środki
piorące
i dezynfekujące oraz w urządzenia
pozwalające kontrolować i rejestrować
parametry: temperatury i czasu jej
utrzymania

• Pralnice powinny być poddawane dezynfekcji

parą wodną przed rozpoczęciem pracy

Dezynfekcja w procesie

prania

•

Dezynfekcja następuje wskutek działania

temperatury lub skojarzonego działania temperatury

i chemicznych środków dezynfekcyjnych

•

Dezynfekcja termiczna w temperaturze

90° - 95°C, czas utrzymania temperatury nie

powinien być krótszy niż 15 minut (bielizna

noworodkowa, zakaźna, od chorych z HBV, gruźlicą,

operacyjna)

•

Dezynfekcja chemiczno-termiczna w niższych

temperaturach, z dodatkiem chemicznych środków

dezynfekcyjnych, zawierających najczęściej

substancje utleniające (tkaniny termowrażliwe);

kontrola parametrów procesu obejmuje: stężenia

środków piorących i dezynfekujących, temperaturę i

czas

•

Proces z zastosowaniem preparatów z substancjami

utleniającymi może nie być skuteczny w przypadku

obecności krwi

Bielizna zakaźna

• Bielizna zakaźna powinna być poddana

procesowi dezynfekcji w procesie prania,
przed odprowadzeniem pierwszej kąpieli
piorącej. Następnie poddana być może
kolejnemu etapowi prania zgodnie z przyjętą
technologią. Do dezynfekcji bielizny zakaźnej
zalecane są przede wszystkim procesy
termiczne. Po zakończonym procesie prania
bielizny zakaźnej pralnica powinna być
zdezynfekowana termicznie parą.

Ocena stanu higienicznego

bielizny czystej

• Jeżeli w próbach pobranych po zakończeniu cyklu

prania występują bakterie Gram-dodatnie, to

oznacza, że proces dezynfekcji był nieskuteczny

• Bakterie Gram-ujemne świadczą o zanieczyszczeniu

wody użytej do płukania

• Do rutynowej kontroli czystości mikrobiologicznej

bielizny stosowana jest najczęściej metoda odcisków

przy użyciu odpowiednich płytek z podłożami

• Próby powinny być pobierane z różnych rodzajów

bielizny, z uwzględnieniem miejsc najtrudniej

dostępnych dla czynnika dezynfekcyjnego (szwy)

• Na bieliźnie przygotowanej do wydania powinno być

mniej niż 5 kolonii na 20 cm² tkaniny,

niedopuszczalna jest obecność bakterii

chorobotwórczych