Postępowanie z pacjentem w
Szpitalnym Oddziale Ratunkowym
oraz rola badań laboratoryjnych
Maciej Zieliński
Maciej Borek
• Szpitalny oddział ratunkowy (w skrócie SOR) –
jednostka organizacyjna szpitala i systemu
Państwowego Ratownictwa Medycznego, utworzona w
celu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej osobie w
stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.
• Działania szpitalnego oddziału ratunkowego polegają
na (według Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1420)
• wstępnej diagnostyce
• podjęciu leczenia w zakresie niezbędnym dla stabilizacji
funkcji życiowych osób, które znalazły się w stanie
nagłego zagrożenia zdrowotnego
SOR – elementy składowe
• Obszar segregacji medycznej i przyjęć (triage).
• Obszar resuscytacyjno-zabiegowy.
• Obszar obserwacji i wybudzeń.
• Obszar krótkotrwałej intensywnej terapii.
• Obszar ambulatoryjno-konsultacyjny.
• Obszar diagnostyczno-laboratoryjny.
• Zaplecze administracyjno-gospodarcze.
• Zaplecze zespołów wyjazdowych.
• Zaplecze wyjazdowe
Wstępna segregacja - TRIAGE
• Kategoria I
pomoc natychmiastowa
• Kategoria II
pomoc w ciągu 10 minut
• Kategoria III
pomoc w ciągu 30 minut
• Kategoria IV
pomoc w ciągu godziny
• Kategoria V
pomoc w ciągu dwóch godzin
• Wstępna diagnostyka i postępowanie w przypadku urazów, zatruć
oraz w ostrych stanach kardiologicznych – wstępna diagnostyka i
ew. postępowanie resuscytacyjne w skali resuscytacyjnej oraz
hospitalizacja w warunkach krótkotrwałej intensywnej terapii.
• Udzielanie świadczeń chorym kierowanym do Oddziału
Ratunkowego :
• a) diagnostyka chorób z jednostkami internistycznymi
(nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, niewydolność krążenia,
zaburzenia rytmu serca, udar mózgu, choroby układu
oddechowego, zaburzenia gastrologiczne, diagnostyka chorób
układu moczowego, wyrównywanie zaburzeń wodno -
elektrolitowych, leczenie chorób metabolicznych)
• b) diagnostyka oraz obserwacja chorych ze schorzeniami
dotyczącymi jamy brzusznej i ewentualne kierowanie chorych do
Oddziału Chirurgicznego celem dalszego leczenia zabiegowego
• c) procedury chirurgiczne – zaopatrzenie chirurgiczne ran zarówno
ambulatoryjne jak i wymagające hospitalizacji , nacięcia ropni z
drenażem
• d) procedury ortopedyczne – diagnostyka i leczenie urazów układu
kostno – stawowego
Pacjent w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym
•Dokładnie zebrany wywiad:
•Pacjent
•Rodzina
•Świadkowie
• R O Z P O Z N A N I E
Diagnostyka
Rentgenodiagnostyka
Rtg odcinka szyjnego u
pacjentów po urazie
Badania laboratoryjne
R o z p o z n a n i e o s t a t e c z n e
Szpitalny Oddział
Ratunkowy
Inne oddziały
miejscowego szpitala
Przekazanie do innego
szpitala
Ambulans
Śmigłowiec
Samolot
Pacjent w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym
Stan kliniczny
Podejrzenie nieokreślonego jeszcze schorzenia
Badania dodatkowe
Wynik odbiegający od normy
Rozpoznanie
LECZENIE
Wynik w granicach normy
Rozpoznanie
Obszar diagnostyczno-laboratoryjny
•
Obszar diagnostyki obrazowej:
•
aparat rtg
•
tomograf komputerowy
•
aparat usg.
•
Obszar laboratoryjny:
•
analizator parametrów krytycznych dla natychmiastowego
oznaczenia:
»
hematokryt
»
elektrolity
»
gazometria
»
morfologia
»
glukoza.
•
Pracownia toksykologiczna.
Procedury diagnostyczne u nieprzytomnych
pacjentów przyjmowanych do Szpitalnego Oddziału
Ratunkowego
•Badanie glikemii.
•Badanie stężenia alkoholu w ślinie.
•Próba na obecność substancji chemicznych.
•Próba ciążowa (u kobiet w wieku rozrodczym).
•Nieprzytomni, którzy wcześniej leczyli się z
powodu cukrzycy
•Stężenie glukozy w osoczu
•pH krwi tętniczej
•Wodorowęglany w surowicy
•Związki ketonowe w moczu
•Związki ketonowe w surowicy
•Efektywna osmolalność surowicy (mOsm/ kg)
2 x Na
+
(mmol/ l) +
•Glukoza (mg/ dL)
18
Luka anionowa
Na
+
- (Cl
-
+ HCO
3
-
)
mmol/ l
Konieczne w różnicowaniu:
1. Hiperosmolalnego stanu hiperglikemicznego
2. Cukrzycowej kwasicy ketonowej
Diagnostyka ostrego zawału mięśnia sercowego
•
•Krew pełna, surowica
•Czas do otrzymania wyniku – 15 minut
•Metoda przyłóżkowa
•Oznacza:
•Mioglobinę
•Kinazę kreatynową MB
•Troponinę I