Adam Rasmus

Adam Rasmus

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne

wykonywane w Szpitalnym

wykonywane w Szpitalnym

Oddziale Ratunkowym

Oddziale Ratunkowym

Zakład Medycyny Ratunkowej i Katastrof AM w Łodzi

Ustawa o

Ustawa o

Państwowym Ratownictwie

Państwowym Ratownictwie

Medycznym

Medycznym

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Sejm RP – 25 lipca 2001 r.

Sejm RP – 25 lipca 2001 r.

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Obszar segregacji medycznej i przyjęć (triage).

Obszar resuscytacyjno-zabiegowy.

Obszar obserwacji i wybudzeń.

Obszar krótkotrwałej intensywnej terapii.

Obszar ambulatoryjno-konsultacyjny.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny.

Zaplecze administracyjno-gospodarcze.

Zaplecze zespołów wyjazdowych.

Zaplecze wyjazdowe.

Obszar segregacji i przyjęć

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Kategoria I

Kategoria I

pomoc natychmiastowa

pomoc natychmiastowa

Kategoria II

Kategoria II

pomoc w ciągu 10 minut

pomoc w ciągu 10 minut

Kategoria III

Kategoria III

pomoc w ciągu 30 minut

pomoc w ciągu 30 minut

Kategoria IV

Kategoria IV

pomoc w ciągu godziny

pomoc w ciągu godziny

Kategoria V

Kategoria V

pomoc w ciągu dwóch godzin

pomoc w ciągu dwóch godzin

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

1. Obszar diagnostyki obrazowej:

aparat rtg
tomograf komputerowy
aparat usg.

2. Obszar laboratoryjny:

analizator parametrów krytycznych dla
natychmiastowego oznaczenia:

hematokryt
elektrolity
gazometria
morfologia
glukoza.

3. Pracownia toksykologiczna.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Jest to miejsce, gdzie pacjenci

Jest to miejsce, gdzie pacjenci

mogą być obserwowani i leczeni

mogą być obserwowani i leczeni

przez ograniczony czas – zwykle

przez ograniczony czas – zwykle

krócej niż 24 godziny oraz gdzie

krócej niż 24 godziny oraz gdzie

są oceniani lub/ i leczeni według

są oceniani lub/ i leczeni według

zasad „agresywnej” diagnostyki

zasad „agresywnej” diagnostyki

lub/ i ustalonych procedur

lub/ i ustalonych procedur

leczenia.

leczenia.

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Najczęstsze przyczyny przyjęć do SOR
dorosłych:

ból w klatce piersiowej

bóle brzucha

duszność w przebiegu astmy oskrzelowej

zaostrzenie przewlekłej obturacyjnej

choroby płuc

omdlenie

utrata przytomności.

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Najczęstsze przyczyny przyjęć do SOR
dzieci:

duszność w przebiegu astmy oskrzelowej

odwodnienie (biegunka)

bóle brzucha

zapalenie płuc

gorączka

utrata przytomności.

Pacjent w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym

Dokładnie zebrany wywiad:

Pacjent
Rodzina
Świadkowie

R O Z P O Z N A N I E

R O Z P O Z N A N I E

Diagnostyka

Rentgenodiagnostyka

Rtg odcinka

szyjnego u

pacjentów po

urazie

Badania laboratoryjne

R o z p o z n a n i e o s t a t e c z n e

Szpitalny Oddział

Ratunkowy

Inne oddziały

miejscowego

szpitala

Przekazanie do

innego szpitala

Ambulans

Śmigłowi

ec

Samolot

Pacjent w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym

Stan kliniczny

Podejrzenie nieokreślonego jeszcze schorzenia

Badania dodatkowe

Wynik odbiegający od normy

Rozpoznanie

Rozpoznanie

LECZENIE

Wynik w granicach normy

Rozpoznanie

Rozpoznanie

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Badania przesiewowe

Badania przesiewowe

versus

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Różnice pomiędzy badaniami
przesiewowymi a diagnostycznymi:

Możliwość, że część wyników testów

przesiewowych może być fałszywie
dodatnia

testy diagnostyczne wykonuje się u ludzi chorych u

których jeden

parametr np. waga ciała jest w stanie zmienić całą

interpretację badania.

Wcześniejsze rozpoznanie choroby w

badaniach przesiewowych jest pomocne
jedynie w przypadku, kiedy wczesna
interwencja okazała się skuteczna (np.
nadciśnienie tętnicze). W badaniach
diagnostycznych trudno odnieść skutki
odległe leczenia, nierozpoznanego
wcześniej schorzenia, przebiegającego
bezobjawowo.

Cena.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Składowe wymagane do właściwej oceny
klinicznej badań diagnostycznych:

1. Porównywalność badania z niezależnym,

ślepym – złotym standardem diagnostycznym.

2. Czy rozpoznana obecnie choroba była wcześniej

leczona?

3. Czy dokonuje się w danym ośrodku analizy

klinicznej podobnie przebiegających schorzeń?

4. Czy publikowane były wyniki badań

(dokładność) i czy należycie zostały one
zinterpretowane (obserwowane różnice)?

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Składowe wymagane do właściwej oceny
klinicznej badań diagnostycznych:

5. Czy zdefiniowano termin „wartości

prawidłowe”?

6. Jeżeli określony test określony został jako

składowa badań, czy rzeczywiście okazał się
ich wiarygodną składową?

7. Czy opracowana została strategia dla

przeprowadzanych i opisanych szczegółowo
badań, pozwalająca na ich powtórzenie u
innych pacjentów?

8. Czy poznana została w pełni przydatność

wykonywanych badań?

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

1.W warunkach ratunkowych – w

czasie diagnozowania pacjentów
powinno wykonywać się

JEDNO

JEDNO

badanie o najwyższej
specyficzności (jeżeli dysponuje się
przy tym co najmniej dwoma
testami diagnostycznymi).

2.Wykonanie większej ilości badań

diagnostycznych jest celowe
jedynie w przypadku, kiedy:
wynik jednego testu jest dodatni
a wyniki pozostałych kilku testów
mieszczą się w granicach normy.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Wyniki badań klinicznego i

Wyniki badań klinicznego i

diagnostycznych,

diagnostycznych,

wykorzystywanych w praktyce

wykorzystywanych w praktyce

lekarskiej stanowią składową

lekarskiej stanowią składową

wypracowanej strategii w

wypracowanej strategii w

leczeniu pacjentów i są

leczeniu pacjentów i są

pomocne w podejmowaniu

pomocne w podejmowaniu

decyzji terapeutycznych

decyzji terapeutycznych

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Zalecane techniki badania klinicznego i
badania diagnostyczne zawarte są w:

procedurach (standardy)

przewodnikach terapeutycznych

zarządzeniach strategii

terapeutyczncyh.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Zbiór standardów powinien zawierać:

Wskazania do diagnostyki radiologicznej

pacjentów przyjętych w trybie pilnym do
SOR.

Wskazania do prześwietlenia odcinka

szyjnego kręgosłupa u pacjentów po
obrażeniach kręgosłupa.

Badania laboratoryjne wykonywane w

niektórych ostrych schorzeniach, leczonych
o SOR.

Zasady przekazywania pacjentów do

innych oddziałów, szpitali i wypisywanych
do domu.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

1. Badania wieloośrodkowe i analiza

piśmiennictwa medycznego sugerują,
że diagnostyka:

rentgenowska
badania laboratoryjne

nie są BEZWZGLĘDNIE konieczne u
pacjentów przyjmowanych do
szpitalnego oddziału ratunkowego.

2. Rengetnodiagnostyka i badania

laboratoryjne nie są RUTYNOWO
wskazane u pacjentów z dobrze
zebranym wywiadem chorobowym i
sumiennie zbadanych.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Badanie rtg kręgosłupa w odcinku
szyjnym u pacjentów po przebytym
urazie:

A. Kryteria nieobowiązkowe:

Brak dolegliwości bólowych.
Nie dokładnie zlokalizowana tkliwość
palpacyjna w odcinku szyjnym kręgosłupa.
Brak subiektywnych lub obiektywnych
znamion uszkodzenia rdzenia kręgowego lub
nerwów rdzeniowych:

subiektywne: osłabienie,
parestezja
obiektywne: upośledzenie czucia,
zaburzenia motoryczne.

Brak innych znamion obrażeń, będących
przyczyną dolegliwości bólowych.

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Badanie rtg kręgosłupa w odcinku
szyjnym u pacjentów po przebytym
urazie:

B. Kryteria obowiązkowe – zasady badania:

Wpierw zdjęcie boczne – 7 kręgów - w czasie
unieruchomienia kręgosłupa kołnierzem
ortopedycznym.
Jeżeli na rtg bocznym nie obserwuje się
zaburzeń – rtg AP z uwidocznieniem kręgu
szczytowego i obrotowego. Obowiązuje kołnierz
ortopedyczny.
Jeżeli obraz rtg nie jest adekwatny do stanu
klinicznego należy rozważyć wykonanie CT.

Procedury diagnostyczne u

nieprzytomnych pacjentów

przyjmowanych do Szpitalnego

Oddziału Ratunkowego

Badanie glikemii.

Badanie stężenia alkoholu w ślinie.

Próba na obecność substancji

chemicznych.

Próba ciążowa (u kobiet w wieku

rozrodczym).

Nieprzytomni, którzy wcześniej leczyli się z

Nieprzytomni, którzy wcześniej leczyli się z

powodu cukrzycy

powodu cukrzycy

Stężenie glukozy w osoczu
pH krwi tętniczej
Wodorowęglany w surowicy
Związki ketonowe w moczu (metoda reakcji z

nitroprusydkiem)

Związki ketonowe w surowicy (metoda reakcji z

nitroprusydkiem)

Efektywna osmolarność surowicy (mOsm/ kg)

2 x Na

+

(mmol/ l) +

Glukoza (mg/ dL)

18

Luka anionowa

Na

+

- (Cl

-

+ HCO

3

-

)

mmol/ l

Konieczne w różnicowaniu:

Konieczne w różnicowaniu:
1. Hiperosmolarnego stanu hiperglikemicznego
2. Cukrzycowej kwasicy ketonowej

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Test Q.E.D. (Quantative Ethanol

Test Q.E.D. (Quantative Ethanol

Detector) testery: A150, A350

Detector) testery: A150, A350

 

                                                       

             

 

                                                    

       

Czas oznaczania:

2 min. (A150); 5 min. (A350)

Zakres pomiaru: A150 - do 150 mg/dl; A350 - do

350 mg/dl

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Próba na obecność substancji chemicznych

(mocz)

Wykrywa:

Wykrywa:

•Amfetamina/
metamfetamina

•Kokaina

•Opioidy (heroina)

•Fencyklidyna (PCP)

•Tetrahydrocannabin
ol (marihuana)

•Trójcykliczne
antydepresanty

Czas otrzymania wyniku – 15 min.
Wynik kolorymetryczny
Łatwy w użyciu

U pacjentów którzy zostali ewakuowani ze

strefy dymu lub ognia:

Hemoglobina tlenkowowęglowa

Methemoglobina

Jonogram (luka anionowa)

Kwas mlekowy

Azot pozabiałkowy

Kreatynina

Kinaza kreatyninowa

Mioglobina w moczu

Gazometria

Podwyższenie stężenia BUN i
kreatyniny świadczy o rozwijającym
się wstrząsie i rabdomiolizie

Obszar diagnostyczno-laboratoryjny

Szpitalny Oddział Ratunkowy

Diagnostyka ostrego zawału mięśnia sercowego

 

                                  

                         

Krew pełna, surowica

Czas do otrzymania wyniku – 15 minut

Metoda przyłóżkowa

Oznacza:

Mioglobinę

Kinazę kreatyninową MB

Troponinę I

Dziękuje za uwagę

Dziękuje za uwagę