Uczymy się
właściwie
korzystać
z encyklopedii
i słowników.
Skąd czerpiemy informacje?
z programów
telewizyjnych;
z audycji
radiowych;
z Internetu;
z programów
multimedialnyc
h;
z czasopism;
od nauczycieli;
z książek,
takich jak:
1.
encyklopedie,
2.
słowniki,
3.
podręczniki
szkolne,
4.
książki naukowe,
popularnonaukow
e,
Czym jest encyklopedia?
Encyklopedia jest dziełem, które zawiera
wyjaśnienia uporządkowanych haseł z
jednej lub wielu dziedzin wiedzy.
Jeśli encyklopedia zawiera wyjaśnienia
haseł ze wszystkich dziedzin wiedzy
mówimy, że jest encyklopedią
OGÓLNĄ
.
Jeśli natomiast będzie zawierać
wyjaśnienia haseł z jednej tylko
dziedziny wiedzy (na przykład z
geografii, z historii itd.) wówczas
mówimy, że jest encyklopedią
SPECJALISTYCZNĄ
.
Czym jest słownik?
Słownik jest to książka
zawierająca
uporządkowany
zbiór wyrazów z objaśnieniami
ich:
poprawnej pisowni
(np. SŁOWNIK
ORTOGRAFICZNY)
,
poprawnej wymowy
(np. SŁOWNIK
POPRAWNEJ POLSZCZYZNY)
,
brzmienia w innym języku
(np.
SŁOWNIK POLSKO-ANGIELSKI, ANGIELSKO-
POLSKI)
,
Obok informacji
przekazywanych nam za
pomocą pisma,
encyklopedia zawiera
również następujące nośniki
wiadomości:
ilustracje
fotografie
portrety
mapy
tabele
schematy
Jak szybko
odpowiedzieć sobie na
pytanie?
– czyli –
Jak właściwie czytać
encyklopedie i
słowniki?
Przypomnienie budowy
książki
Znajomość
budowy książki
oraz umiejętność
posługiwania się
wiadomościami
zawartymi w
poszczególnych
elementach
książki (jak np.
strona tytułowa),
ułatwią szybkie
dotarcie do
poszukiwanych
informacji.
Warto zapoznać
się z przedmową.
W przedmowie można znaleźć
ważniejsze informacje dotyczące
m.in.:
przeznaczenia encyklopedii, słownika;
zastosowanego układu haseł;
sposobu posługiwania się wykazem
skrótów;
Jak korzystać z wykazu
skrótów?
W wydawnictwach encyklopedycznych
często stosowane są skróty, które
zmniejszają objętość książki.
Aby rozwinąć skrót zastosowany w opisie
hasła, należy sprawdzić jego znaczenie
w wykazie skrótów, znajdującym się na
początku lub na końcu książki.
Skróty ułożone są w wykazie skrótów wg
alfabetu, a obok każdego skrótu
wypisana jest pełna wersja skróconego
słowa.
Przykłady skrótów:
bot. botaniczny
cyw. cywilny
egz. egzemplarz
fot.
fotograficzny
fr.
francuski
gat. gatunek
il.
ilustracja
im.
imienia
lir.
liryczny
lit.
literacki
m.
miasto
med. medyczny
płk
pułkownik
t.
tom
wit. witamina
zob. zobacz
Układ haseł zastosowany
w encyklopediach
i słownikach.
W większości encyklopedii i
słowników zastosowany
jest
UKŁAD ALFABETYCZNY
.
Jest on najprostszym układem,
gdyż wszyscy znamy alfabet.
a,ą,b,c,ć,d,e,ę,f,g,h,i,j,k,l,ł,m,n,ń,o,ó,p,q,r,s,ś,t,u,
v,w,x,y,z,ź,ż
Jak dotrzeć do wybranego
hasła?
Najprostszym sposobem
szybkiego dotarcia do
poszukiwanego hasła
jest posługiwanie się
żywą
paginacją
. Jest to
pierwszy i ostatni wyraz
(lub jego część)
zamieszczony w rogu
lewej i prawej strony
otwartej książki.
Żywa paginacja
pozwala
nam w szybki sposób
zorientować się, jakie
hasła znajdują się
pomiędzy pierwszym i
ostatnim hasłem
znajdującym się na
otwartych dwóch
stronach encyklopedii,
czy słownika.
Sporządzając notatkę
z encyklopedii, a także
z innych źródeł informacji,
musimy pamiętać o
dokonaniu selekcji
wiadomości.
Oznacza to, że nie powinniśmy przepisywać
wszystkich informacji, lecz wybierać tylko te
wiadomości, które są dla nas istotne.
Krzyżówka pomoże nam
utrwalić wiadomości.
1.
Książka, która zawiera
wyjaśnienia haseł z jednej lub
wielu dziedzin wiedzy.
2.
Podstawowy nośnik informacji
w książkach.
3.
Część książki, w której znaleźć
można informację do kogo jest
ona kierowana, wyjaśnienia
zastosowanych skrótów itp.
4.
Książka, która zawiera zbiór
wyrazów z objaśnieniami ich
poprawnej pisowni, poprawnej
wymowy, brzmienia w innym
języku.
5.
Dokonujemy jej podczas
korzystania z różnych źródeł
informacyjnych, wypisując z
nich jedynie to, co jest dla nas
istotne.
6.
Jest często stosowany w
encyklopediach, gdyż pozwala
zaoszczędzić miejsce w książce
przy wyjaśnianiu
poszczególnych haseł.
Sprawdź, czy dobrze
rozwiązałeś krzyżówkę