Choroby naczyniowe

Choroby naczyniowe

układu nerwowego

układu nerwowego

Choroby naczyniowe

Choroby naczyniowe

układu nerwowego

układu nerwowego

Udar mózgu jest jedną z głównych przyczyn
zgonów w populacji ludzi dorosłych i główną
przyczyną inwalidztwa we współczesnym
świecie. Poprzez odległe następstwa,
takie jak konieczność zapewnienia
choremu opieki oraz długotrwałej
rehabilitacji, powoduje najwyższe koszty
leczenia spośród powszechnie
występujących schorzeń.

Udar mózgu jest jedną z głównych przyczyn
zgonów w populacji ludzi dorosłych i główną
przyczyną inwalidztwa we współczesnym
świecie. Poprzez odległe następstwa,
takie jak konieczność zapewnienia
choremu opieki oraz długotrwałej
rehabilitacji, powoduje najwyższe koszty
leczenia spośród powszechnie
występujących schorzeń.

Udar stanowi nie tylko poważny problem
medyczny, ale również społeczny i
ekonomiczny.
W badaniach epidemiologicznych
wykazano, że w Polsce schorzenie to
występuje u ponad 70 000 osób rocznie,
zaś całkowity roczny koszt leczenia
jednego pacjenta z udarem mózgu w
Polsce wynosi ok. 60 000 PLN.

Udar stanowi nie tylko poważny problem
medyczny, ale również społeczny i
ekonomiczny.
W badaniach epidemiologicznych
wykazano, że w Polsce schorzenie to
występuje u ponad 70 000 osób rocznie,
zaś całkowity roczny koszt leczenia
jednego pacjenta z udarem mózgu w
Polsce wynosi ok. 60 000 PLN.

W ostatnich latach dzięki
powszechnemu wprowadzeniu
profilaktyki i leczenia chorób układu
krążenia, a także coraz lepszej opiece
nad pacjentami z udarem,
w wielu krajach świata notuje się
systematyczny spadek umieralności
i niesprawności związanej z udarem
mózgu. Niestety w Polsce nie udało się
jeszcze zaobserwować takiej tendencji.

W ostatnich latach dzięki
powszechnemu wprowadzeniu
profilaktyki i leczenia chorób układu
krążenia, a także coraz lepszej opiece
nad pacjentami z udarem,
w wielu krajach świata notuje się
systematyczny spadek umieralności
i niesprawności związanej z udarem
mózgu. Niestety w Polsce nie udało się
jeszcze zaobserwować takiej tendencji.

Epidemiologia

Epidemiologia

poszczególnych rodzajów

poszczególnych rodzajów

udaru

udaru

•

udar niedokrwienny

udar niedokrwienny

(

(

70-80%)

70-80%)

•

krwotok śródmózgowy

krwotok śródmózgowy

(1

(1

0-30%)

0-30%)

•

krwawienie podpajęczynówkowe

krwawienie podpajęczynówkowe

(1/3-1/2 krwotoków

(1/3-1/2 krwotoków

śródmózgowych)

śródmózgowych)

Epidemiologia

Epidemiologia

poszczególnych rodzajów

poszczególnych rodzajów

udaru

udaru

•

udar niedokrwienny

udar niedokrwienny

(

(

70-80%)

70-80%)

•

krwotok śródmózgowy

krwotok śródmózgowy

(1

(1

0-30%)

0-30%)

•

krwawienie podpajęczynówkowe

krwawienie podpajęczynówkowe

(1/3-1/2 krwotoków

(1/3-1/2 krwotoków

śródmózgowych)

śródmózgowych)

Terminologia i podział niedokrwiennych

Terminologia i podział niedokrwiennych

zaburzeń krążenia

zaburzeń krążenia

•

Mechanizm patogenetyczny

Mechanizm patogenetyczny

- zakrzepowo – zatorowy

- zakrzepowo – zatorowy

- zatorowy

- zatorowy

- zatokowy (lakunarny)

- zatokowy (lakunarny)

- hemodynamiczny

- hemodynamiczny

•

Umiejscowienie

Umiejscowienie

- półkulowy

- półkulowy

- korowy

- korowy

- podkorowy

- podkorowy

- pniowy

- pniowy

- móżdżkowy

- móżdżkowy

Terminologia i podział niedokrwiennych

Terminologia i podział niedokrwiennych

zaburzeń krążenia

zaburzeń krążenia

•

Mechanizm patogenetyczny

Mechanizm patogenetyczny

- zakrzepowo – zatorowy

- zakrzepowo – zatorowy

- zatorowy

- zatorowy

- zatokowy (lakunarny)

- zatokowy (lakunarny)

- hemodynamiczny

- hemodynamiczny

•

Umiejscowienie

Umiejscowienie

- półkulowy

- półkulowy

- korowy

- korowy

- podkorowy

- podkorowy

- pniowy

- pniowy

- móżdżkowy

- móżdżkowy

Terminologia i podział

Terminologia i podział

niedokrwiennych zaburzeń krążenia

niedokrwiennych zaburzeń krążenia

•

dynamika objawów

dynamika objawów

- przemijający napad niedokrwienny mózgu

- przemijający napad niedokrwienny mózgu

(transient ischaemic attack, TIA)

(transient ischaemic attack, TIA)

- odwracalny niedokrwienny ubytek neurologiczny

- odwracalny niedokrwienny ubytek neurologiczny

(reversible ischaemic neurologic deficit, RIND)

(reversible ischaemic neurologic deficit, RIND)

- udar dokonany (complet strok, CS)

- udar dokonany (complet strok, CS)

- udar postępujący

- udar postępujący

Terminologia i podział

Terminologia i podział

niedokrwiennych zaburzeń krążenia

niedokrwiennych zaburzeń krążenia

•

dynamika objawów

dynamika objawów

- przemijający napad niedokrwienny mózgu

- przemijający napad niedokrwienny mózgu

(transient ischaemic attack, TIA)

(transient ischaemic attack, TIA)

- odwracalny niedokrwienny ubytek neurologiczny

- odwracalny niedokrwienny ubytek neurologiczny

(reversible ischaemic neurologic deficit, RIND)

(reversible ischaemic neurologic deficit, RIND)

- udar dokonany (complet strok, CS)

- udar dokonany (complet strok, CS)

- udar postępujący

- udar postępujący

Terminologia i podział niedokrwiennych

Terminologia i podział niedokrwiennych

zaburzeń krążenia

zaburzeń krążenia

•

rodzaj dorzecza naczyniowego i

rodzaj dorzecza naczyniowego i

rozległość zawału mózgu

rozległość zawału mózgu

- zawał mózgu w obszarze całego przedniego

- zawał mózgu w obszarze całego przedniego

unaczynienia

unaczynienia

- częściowy zawał z zakresu przedniego

- częściowy zawał z zakresu przedniego

unaczynienia

unaczynienia

- zawał zatokowy

- zawał zatokowy

- zawał mózgu w obszarze tylnego unaczynienia

- zawał mózgu w obszarze tylnego unaczynienia

Terminologia i podział niedokrwiennych

Terminologia i podział niedokrwiennych

zaburzeń krążenia

zaburzeń krążenia

•

rodzaj dorzecza naczyniowego i

rodzaj dorzecza naczyniowego i

rozległość zawału mózgu

rozległość zawału mózgu

- zawał mózgu w obszarze całego przedniego

- zawał mózgu w obszarze całego przedniego

unaczynienia

unaczynienia

- częściowy zawał z zakresu przedniego

- częściowy zawał z zakresu przedniego

unaczynienia

unaczynienia

- zawał zatokowy

- zawał zatokowy

- zawał mózgu w obszarze tylnego unaczynienia

- zawał mózgu w obszarze tylnego unaczynienia

Czynniki ryzyka udaru

Czynniki ryzyka udaru

•

niemodyfikowalne

niemodyfikowalne

- wiek

- wiek

- płeć

- płeć

- rasa

- rasa

- czynniki genetyczne

- czynniki genetyczne

Czynniki ryzyka udaru

Czynniki ryzyka udaru

•

niemodyfikowalne

niemodyfikowalne

- wiek

- wiek

- płeć

- płeć

- rasa

- rasa

- czynniki genetyczne

- czynniki genetyczne

Czynniki ryzyka udaru

Czynniki ryzyka udaru

•

modyfikowalne

modyfikowalne

- nadciśnienie tętnicze

- nadciśnienie tętnicze

- choroby mięśnia sercowego, układu bodźcoprzewodzącego i

- choroby mięśnia sercowego, układu bodźcoprzewodzącego i

zastawek serca

zastawek serca

- zaburzenia gospodarki lipidowej

- zaburzenia gospodarki lipidowej

- cukrzyca

- cukrzyca

- otyłość

- otyłość

- zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej

- zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej

- choroby krwi

- choroby krwi

- choroby naczyń

- choroby naczyń

- zakażenia

- zakażenia

- nikotynizm

- nikotynizm

- alkoholizm

- alkoholizm

- inne

- inne

Czynniki ryzyka udaru

Czynniki ryzyka udaru

•

modyfikowalne

modyfikowalne

- nadciśnienie tętnicze

- nadciśnienie tętnicze

- choroby mięśnia sercowego, układu bodźcoprzewodzącego i

- choroby mięśnia sercowego, układu bodźcoprzewodzącego i

zastawek serca

zastawek serca

- zaburzenia gospodarki lipidowej

- zaburzenia gospodarki lipidowej

- cukrzyca

- cukrzyca

- otyłość

- otyłość

- zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej

- zwężenie tętnicy szyjnej wewnętrznej

- choroby krwi

- choroby krwi

- choroby naczyń

- choroby naczyń

- zakażenia

- zakażenia

- nikotynizm

- nikotynizm

- alkoholizm

- alkoholizm

- inne

- inne

Uczucie drętwienia jednej połowy ciała i/lub
osłabienie kończyn po jednej stronie.

OBJAWY

OBJAWY

Nagłe zaburzenia widzenia, szczególnie
w jednym oku i/lub dwojenie.

OBJAWY

OBJAWY

Nagłe zaburzenia mowy i/lub trudności
w rozumieniu mowy.

OBJAWY

OBJAWY

Nagły, silny ból głowy.

OBJAWY

OBJAWY

Nagłe zawroty głowy, zaburzenia równowagi,
niepewny chód, upadki, zaburzenia
świadomości.

OBJAWY

OBJAWY

Badania laboratoryjne w udarze mózgu niedokrwiennym

Badania laboratoryjne w udarze mózgu niedokrwiennym

• morfologia
• parametry stanu zapalnego
• jonogram
• stężenie glukozy
• lipidogram
• układ krzepnięcia
• parametry funkcji nerek i wątroby
• EKG, UKG
• RTG klatki piersiowej
• USG Dopplera tt. Domózgowych
• badania neuroobrazowe
• neuroobrazowe badania dynamiczne
• badania naczyniowe

Badania laboratoryjne w udarze mózgu niedokrwiennym

Badania laboratoryjne w udarze mózgu niedokrwiennym

• morfologia
• parametry stanu zapalnego
• jonogram
• stężenie glukozy
• lipidogram
• układ krzepnięcia
• parametry funkcji nerek i wątroby
• EKG, UKG
• RTG klatki piersiowej
• USG Dopplera tt. Domózgowych
• badania neuroobrazowe
• neuroobrazowe badania dynamiczne
• badania naczyniowe

Diagnostyka różnicowa

Diagnostyka różnicowa

•

nowotwór mózgu

nowotwór mózgu

•

przewlekły krwiak podtwardówkowy

przewlekły krwiak podtwardówkowy

•

zespół rzekomoopuszkowy

zespół rzekomoopuszkowy

•

SM

SM

•

uszkodzenie nerwów obwodowych i korzeni

uszkodzenie nerwów obwodowych i korzeni

nerwowych

nerwowych

•

porażenie Todda

porażenie Todda

•

encefalopatie metaboliczne i wahania

encefalopatie metaboliczne i wahania

stężenia glukozy

stężenia glukozy

•

zapalenie mózgu

zapalenie mózgu

•

objawy konwersyjne

objawy konwersyjne

Diagnostyka różnicowa

Diagnostyka różnicowa

•

nowotwór mózgu

nowotwór mózgu

•

przewlekły krwiak podtwardówkowy

przewlekły krwiak podtwardówkowy

•

zespół rzekomoopuszkowy

zespół rzekomoopuszkowy

•

SM

SM

•

uszkodzenie nerwów obwodowych i korzeni

uszkodzenie nerwów obwodowych i korzeni

nerwowych

nerwowych

•

porażenie Todda

porażenie Todda

•

encefalopatie metaboliczne i wahania

encefalopatie metaboliczne i wahania

stężenia glukozy

stężenia glukozy

•

zapalenie mózgu

zapalenie mózgu

•

objawy konwersyjne

objawy konwersyjne

Powikłania udaru niedokrwiennego

Powikłania udaru niedokrwiennego

•

wzrost ciśnienia śródczaszkowego

wzrost ciśnienia śródczaszkowego

•

ukrwotocznienie ogniska zawałowego

ukrwotocznienie ogniska zawałowego

•

powikłania krążeniowe

powikłania krążeniowe

•

zmiany zakrzepowo – zatorowe

zmiany zakrzepowo – zatorowe

•

infekcje

infekcje

•

zaburzenia metaboliczne

zaburzenia metaboliczne

•

powikłania ortopedyczne

powikłania ortopedyczne

Powikłania udaru niedokrwiennego

Powikłania udaru niedokrwiennego

•

wzrost ciśnienia śródczaszkowego

wzrost ciśnienia śródczaszkowego

•

ukrwotocznienie ogniska zawałowego

ukrwotocznienie ogniska zawałowego

•

powikłania krążeniowe

powikłania krążeniowe

•

zmiany zakrzepowo – zatorowe

zmiany zakrzepowo – zatorowe

•

infekcje

infekcje

•

zaburzenia metaboliczne

zaburzenia metaboliczne

•

powikłania ortopedyczne

powikłania ortopedyczne

Następstwa udaru niedokrwiennego

Następstwa udaru niedokrwiennego

•

kalectwo poudarowe

kalectwo poudarowe

•

parkinsonizm poudarowy

parkinsonizm poudarowy

•

zespół rzekomoopuszkowy

zespół rzekomoopuszkowy

•

otępienie poudarowe

otępienie poudarowe

•

ból ośrodkowy poudarowy

ból ośrodkowy poudarowy

•

padaczka poudarowa

padaczka poudarowa

•

depresja poudarowa

depresja poudarowa

Następstwa udaru niedokrwiennego

Następstwa udaru niedokrwiennego

•

kalectwo poudarowe

kalectwo poudarowe

•

parkinsonizm poudarowy

parkinsonizm poudarowy

•

zespół rzekomoopuszkowy

zespół rzekomoopuszkowy

•

otępienie poudarowe

otępienie poudarowe

•

ból ośrodkowy poudarowy

ból ośrodkowy poudarowy

•

padaczka poudarowa

padaczka poudarowa

•

depresja poudarowa

depresja poudarowa

Leczenie udarów niedokrwiennych

Leczenie udarów niedokrwiennych

•

Profilaktyka pierwotna

Profilaktyka pierwotna

–

eliminacja i leczenie czynników

eliminacja i leczenie czynników

ryzyka

ryzyka

•

Leczenie ostrej fazy udaru

Leczenie ostrej fazy udaru

–

Monitorowanie w ramach OION

Monitorowanie w ramach OION

–

farmakoterapia

farmakoterapia

–

Rehabilitacja

Rehabilitacja

•

Profilaktyka wtórna

Profilaktyka wtórna

Leczenie udarów niedokrwiennych

Leczenie udarów niedokrwiennych

•

Profilaktyka pierwotna

Profilaktyka pierwotna

–

eliminacja i leczenie czynników

eliminacja i leczenie czynników

ryzyka

ryzyka

•

Leczenie ostrej fazy udaru

Leczenie ostrej fazy udaru

–

Monitorowanie w ramach OION

Monitorowanie w ramach OION

–

farmakoterapia

farmakoterapia

–

Rehabilitacja

Rehabilitacja

•

Profilaktyka wtórna

Profilaktyka wtórna

Profilaktyka pierwotna

Profilaktyka pierwotna

•

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

– zaprzestanie palenia
– ograniczenie spożycia alkoholu
– monitorowanie i leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, zaburzeń

gospodarki lipidowej

– aktywność fizyczna
– zdrowa dieta
– rezygnacja z doustnych leków antykoncepcyjnych

• ASA
• leki statynowe

Profilaktyka pierwotna

Profilaktyka pierwotna

•

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

– zaprzestanie palenia
– ograniczenie spożycia alkoholu
– monitorowanie i leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, zaburzeń

gospodarki lipidowej

– aktywność fizyczna
– zdrowa dieta
– rezygnacja z doustnych leków antykoncepcyjnych

• ASA
• leki statynowe

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych -

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych -

monitorowanie

monitorowanie

w ramach OION

w ramach OION

•

monitorowanie różnych parametrów

monitorowanie różnych parametrów

•

odpowiednie ułożenie chorego

odpowiednie ułożenie chorego

•

zwalczanie zaburzeń oddechowych

zwalczanie zaburzeń oddechowych

•

efektywna kontrola ciśnienia tętniczego

efektywna kontrola ciśnienia tętniczego

•

zwalczanie wzrostu temperatury

zwalczanie wzrostu temperatury

•

zwalczanie stanów hyperglikemicznych

zwalczanie stanów hyperglikemicznych

•

profilaktyka zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej

profilaktyka zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych -

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych -

monitorowanie

monitorowanie

w ramach OION

w ramach OION

•

monitorowanie różnych parametrów

monitorowanie różnych parametrów

•

odpowiednie ułożenie chorego

odpowiednie ułożenie chorego

•

zwalczanie zaburzeń oddechowych

zwalczanie zaburzeń oddechowych

•

efektywna kontrola ciśnienia tętniczego

efektywna kontrola ciśnienia tętniczego

•

zwalczanie wzrostu temperatury

zwalczanie wzrostu temperatury

•

zwalczanie stanów hyperglikemicznych

zwalczanie stanów hyperglikemicznych

•

profilaktyka zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej

profilaktyka zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych

•

leczenie trombolityczne

leczenie trombolityczne

–

rekombinowany tkankowy aktywator plazminogenu

rekombinowany tkankowy aktywator plazminogenu

r

r

t-PA

t-PA

•

leczenie antyagregacyjne

leczenie antyagregacyjne

–

kwas acetylosalicylowy

kwas acetylosalicylowy

160

160

- 3

- 3

25

25

mg

mg

•

leczenie przeciwzakrzepowe

leczenie przeciwzakrzepowe

•

cytoprotekcja

cytoprotekcja

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych

Leczenie ostrej fazy udarów niedokrwiennych

•

leczenie trombolityczne

leczenie trombolityczne

–

rekombinowany tkankowy aktywator plazminogenu

rekombinowany tkankowy aktywator plazminogenu

r

r

t-PA

t-PA

•

leczenie antyagregacyjne

leczenie antyagregacyjne

–

kwas acetylosalicylowy

kwas acetylosalicylowy

160

160

- 3

- 3

25

25

mg

mg

•

leczenie przeciwzakrzepowe

leczenie przeciwzakrzepowe

•

cytoprotekcja

cytoprotekcja

Profilaktyka wtórna

Profilaktyka wtórna

•

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

– zaprzestanie palenia
– ograniczenie spożycia alkoholu
– monitorowanie i leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, zaburzeń gospodarki

lipidowej

– aktywność fizyczna
– zdrowa dieta

• ASA/ leki tienopirydynowe (tiklopidyna, klopidogrel)/ dipirydamol/ pochodne

tetrahydroksykumaryny i dihydroksyku,maryny

• statyny?
• postępowanie chirurgiczne

Profilaktyka wtórna

Profilaktyka wtórna

•

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

monitorowanie czynników ryzyka i zmiana stylu życia

– zaprzestanie palenia
– ograniczenie spożycia alkoholu
– monitorowanie i leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, zaburzeń gospodarki

lipidowej

– aktywność fizyczna
– zdrowa dieta

• ASA/ leki tienopirydynowe (tiklopidyna, klopidogrel)/ dipirydamol/ pochodne

tetrahydroksykumaryny i dihydroksyku,maryny

• statyny?
• postępowanie chirurgiczne

Krwotok śródmózgowy

Krwotok śródmózgowy

•

10-12% wszystkich udarów

10-12% wszystkich udarów

•

ciężki przebieg kliniczny

ciężki przebieg kliniczny

•

wysoka śmiertelność

wysoka śmiertelność

Krwotok śródmózgowy

Krwotok śródmózgowy

•

10-12% wszystkich udarów

10-12% wszystkich udarów

•

ciężki przebieg kliniczny

ciężki przebieg kliniczny

•

wysoka śmiertelność

wysoka śmiertelność

Czynniki ryzyka udaru krwotocznego

Czynniki ryzyka udaru krwotocznego

•

nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze

•

malformacje naczyniowe (drobne tętniaki, naczyniaki jamiste,

malformacje naczyniowe (drobne tętniaki, naczyniaki jamiste,

malformacje tętniczo-żylne)

malformacje tętniczo-żylne)

•

angiopatia amyloidowa

angiopatia amyloidowa

•

pierwotny lub przerzutowy nowotwów wewnątrzczaszkowy

pierwotny lub przerzutowy nowotwów wewnątrzczaszkowy

•

choroby krwi

choroby krwi

•

jatrogenia terapeutyczna

jatrogenia terapeutyczna

•

leki sympatykomiemetyczne

leki sympatykomiemetyczne

•

narkotyki

narkotyki

•

urazy czaszki

urazy czaszki

Czynniki ryzyka udaru krwotocznego

Czynniki ryzyka udaru krwotocznego

•

nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze

•

malformacje naczyniowe (drobne tętniaki, naczyniaki jamiste,

malformacje naczyniowe (drobne tętniaki, naczyniaki jamiste,

malformacje tętniczo-żylne)

malformacje tętniczo-żylne)

•

angiopatia amyloidowa

angiopatia amyloidowa

•

pierwotny lub przerzutowy nowotwów wewnątrzczaszkowy

pierwotny lub przerzutowy nowotwów wewnątrzczaszkowy

•

choroby krwi

choroby krwi

•

jatrogenia terapeutyczna

jatrogenia terapeutyczna

•

leki sympatykomiemetyczne

leki sympatykomiemetyczne

•

narkotyki

narkotyki

•

urazy czaszki

urazy czaszki

O

O

bjawy kliniczne krwotocznego udaru mózgu

bjawy kliniczne krwotocznego udaru mózgu

•

Ogólne

Ogólne

bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości, napady

bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości, napady

padaczkowe

padaczkowe

•

Ogniskowe

Ogniskowe

- okolica skorupy (35%) – niedowład połowiczy o różnym nasileniu,

- okolica skorupy (35%) – niedowład połowiczy o różnym nasileniu,

dyzartria lub/i dysfagia

dyzartria lub/i dysfagia

- płat (25%) – zespół twarzowo – ramieniowy, niedowład, niedoczulica,

- płat (25%) – zespół twarzowo – ramieniowy, niedowład, niedoczulica,

niedowidzenie połowicze, afazja

niedowidzenie połowicze, afazja

- wzgórze (10-15%) – hemiplegia, hemianestezja/dyzestezja, afazja

- wzgórze (10-15%) – hemiplegia, hemianestezja/dyzestezja, afazja

wzgórzowa, zespół Parinauda

wzgórzowa, zespół Parinauda

O

O

bjawy kliniczne krwotocznego udaru mózgu

bjawy kliniczne krwotocznego udaru mózgu

•

Ogólne

Ogólne

bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości, napady

bóle głowy, nudności, wymioty, zaburzenia świadomości, napady

padaczkowe

padaczkowe

•

Ogniskowe

Ogniskowe

- okolica skorupy (35%) – niedowład połowiczy o różnym nasileniu,

- okolica skorupy (35%) – niedowład połowiczy o różnym nasileniu,

dyzartria lub/i dysfagia

dyzartria lub/i dysfagia

- płat (25%) – zespół twarzowo – ramieniowy, niedowład, niedoczulica,

- płat (25%) – zespół twarzowo – ramieniowy, niedowład, niedoczulica,

niedowidzenie połowicze, afazja

niedowidzenie połowicze, afazja

- wzgórze (10-15%) – hemiplegia, hemianestezja/dyzestezja, afazja

- wzgórze (10-15%) – hemiplegia, hemianestezja/dyzestezja, afazja

wzgórzowa, zespół Parinauda

wzgórzowa, zespół Parinauda

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne

w krwotoku śródmózgowym

w krwotoku śródmózgowym

•

KT

KT

•

angiografia

angiografia

•

angio-MR, angio-KT

angio-MR, angio-KT

•

badania koagulologiczne

badania koagulologiczne

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne

w krwotoku śródmózgowym

w krwotoku śródmózgowym

•

KT

KT

•

angiografia

angiografia

•

angio-MR, angio-KT

angio-MR, angio-KT

•

badania koagulologiczne

badania koagulologiczne

Leczenie udaru krwotocznego

Leczenie udaru krwotocznego

•

Zachowawcze

Zachowawcze

- monitorowanie funkcji życiowych, temperatury ciała, parametrów laboratoryjnych

- monitorowanie funkcji życiowych, temperatury ciała, parametrów laboratoryjnych

- obniżanie lub/i zapobieganie narastania ciśnienia śródczaszkowego (hyperwentylacja –

- obniżanie lub/i zapobieganie narastania ciśnienia śródczaszkowego (hyperwentylacja –

pCO2 25-30 mmHg, mannitol, mocznik i.v.)

pCO2 25-30 mmHg, mannitol, mocznik i.v.)

- zwalczanie nadciśnienia tętniczego

- zwalczanie nadciśnienia tętniczego

- profilaktyka napadów padaczkowych

- profilaktyka napadów padaczkowych

•

Chirurgiczne

Chirurgiczne

- krwawieniu do struktur móżdżku
- krwotokach „płatowe” przy objętości ogniska 20-40 ml

Leczenie udaru krwotocznego

Leczenie udaru krwotocznego

•

Zachowawcze

Zachowawcze

- monitorowanie funkcji życiowych, temperatury ciała, parametrów laboratoryjnych

- monitorowanie funkcji życiowych, temperatury ciała, parametrów laboratoryjnych

- obniżanie lub/i zapobieganie narastania ciśnienia śródczaszkowego (hyperwentylacja –

- obniżanie lub/i zapobieganie narastania ciśnienia śródczaszkowego (hyperwentylacja –

pCO2 25-30 mmHg, mannitol, mocznik i.v.)

pCO2 25-30 mmHg, mannitol, mocznik i.v.)

- zwalczanie nadciśnienia tętniczego

- zwalczanie nadciśnienia tętniczego

- profilaktyka napadów padaczkowych

- profilaktyka napadów padaczkowych

•

Chirurgiczne

Chirurgiczne

- krwawieniu do struktur móżdżku
- krwotokach „płatowe” przy objętości ogniska 20-40 ml

SAH

SAH

SAH

SAH

malformacje naczyń

(tętniak)

Inne niż tętniak przyczyny SAH

Inne niż tętniak przyczyny SAH

Inne niż tętniak przyczyny SAH

Inne niż tętniak przyczyny SAH

• uraz
• idiopatyczny okołośródmózgowiowy SAH
• malformacja tętniczo-żylna
• wewnątrzczaszkowe rozwarstwienie tętnicy
• używanie kokainy lub amfetaminy
• tętniak zatorowy
• choroba moya-moya
• zapalenie naczyń OUN
• zaburzenia krzepliwości
• nowotwór pierwotny lub przerzutowy
• anemia sierpowatokrwinkowa

SAH – manifestacja kliniczna

SAH – manifestacja kliniczna

•

nagły, silny ból głowy, nudności, wymioty,

nagły, silny ból głowy, nudności, wymioty,

światłowstręt, ból krzyża lub kończyny dolnej, utrata

światłowstręt, ból krzyża lub kończyny dolnej, utrata

świadomości, prężenia

świadomości, prężenia

• 1/3 „strażniczy ból głowy”
• objawy oponowe, niekiedy objawy ogniskowe

SAH – manifestacja kliniczna

SAH – manifestacja kliniczna

•

nagły, silny ból głowy, nudności, wymioty,

nagły, silny ból głowy, nudności, wymioty,

światłowstręt, ból krzyża lub kończyny dolnej, utrata

światłowstręt, ból krzyża lub kończyny dolnej, utrata

świadomości, prężenia

świadomości, prężenia

• 1/3 „strażniczy ból głowy”
• objawy oponowe, niekiedy objawy ogniskowe

Krwawienie podpajeczynówkowe

Krwawienie podpajeczynówkowe

–

–

skala kliniczna Boterella w

skala kliniczna Boterella w

modyfikacji

modyfikacji

Hunt

Hunt

a i

a i

Hess

Hess

a

a

Stopień

Stopień

I

I

– asymptomatyczny/niewielkiego stopnia ból głowy, zaznaczona sztywność karku

Stopień

Stopień

II

– średniego stopnia/silny bol głowy, wyraźna sztywność karku, objawy uszkodzenia nn.

czaszkowych

Stopień

Stopień

III

– miernego stopnia zaburzenia świadomości, zaznaczone objawy ogniskowe

Stopień

Stopień

IV

– znacznego stopnia zaburzenia przytomności, niedowład połowiczy, początkowe objawy

odkorowania

Stopień

Stopień

V

– głęboka śpiączka, prężenia tylnojamowe, sztywność odmóżdżeniowa

Krwawienie podpajeczynówkowe

Krwawienie podpajeczynówkowe

–

–

skala kliniczna Boterella w

skala kliniczna Boterella w

modyfikacji

modyfikacji

Hunt

Hunt

a i

a i

Hess

Hess

a

a

Stopień

Stopień

I

I

– asymptomatyczny/niewielkiego stopnia ból głowy, zaznaczona sztywność karku

Stopień

Stopień

II

– średniego stopnia/silny bol głowy, wyraźna sztywność karku, objawy uszkodzenia nn.

czaszkowych

Stopień

Stopień

III

– miernego stopnia zaburzenia świadomości, zaznaczone objawy ogniskowe

Stopień

Stopień

IV

– znacznego stopnia zaburzenia przytomności, niedowład połowiczy, początkowe objawy

odkorowania

Stopień

Stopień

V

– głęboka śpiączka, prężenia tylnojamowe, sztywność odmóżdżeniowa

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

–

–

badania dodatkowe

badania dodatkowe

–

KT

KT

–

nakłucie lędźwiowe

nakłucie lędźwiowe

–

angiografia

angiografia

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

–

–

badania dodatkowe

badania dodatkowe

–

KT

KT

–

nakłucie lędźwiowe

nakłucie lędźwiowe

–

angiografia

angiografia

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

–

–

powikłania

powikłania

•

powtórne krwawienie

powtórne krwawienie

•

skurcz naczyniowy

skurcz naczyniowy

•

wodogłowie

wodogłowie

•

napady padaczkowe

napady padaczkowe

•

zaburzenia wodno – elektrolitowe

zaburzenia wodno – elektrolitowe

•

neurogenne powikłania sercowe i płucne

neurogenne powikłania sercowe i płucne

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

–

–

powikłania

powikłania

•

powtórne krwawienie

powtórne krwawienie

•

skurcz naczyniowy

skurcz naczyniowy

•

wodogłowie

wodogłowie

•

napady padaczkowe

napady padaczkowe

•

zaburzenia wodno – elektrolitowe

zaburzenia wodno – elektrolitowe

•

neurogenne powikłania sercowe i płucne

neurogenne powikłania sercowe i płucne

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

–

–

leczenie

leczenie

•

chirurgiczne

chirurgiczne

•

wewnątrznaczyniowe

wewnątrznaczyniowe

•

postępowanie w ramach intensywnej opieki medycznej

postępowanie w ramach intensywnej opieki medycznej

- badania laboratoryjne

- badania laboratoryjne

- monitorowanie ciśnienia tętniczego, leczenie >150 mmHg RR skurczowe

- monitorowanie ciśnienia tętniczego, leczenie >150 mmHg RR skurczowe

- nawodnienie dożylne

- nawodnienie dożylne

- profilaktyka napadów padaczkowych - zapobieganie skurczowi naczyniowemu i

- profilaktyka napadów padaczkowych - zapobieganie skurczowi naczyniowemu i

jefo rozpoznanwanie

jefo rozpoznanwanie

- leczenie objawowego skurczu naczyniowego

- leczenie objawowego skurczu naczyniowego

Krwawienie podpajęczynówkowe

Krwawienie podpajęczynówkowe

–

–

leczenie

leczenie

•

chirurgiczne

chirurgiczne

•

wewnątrznaczyniowe

wewnątrznaczyniowe

•

postępowanie w ramach intensywnej opieki medycznej

postępowanie w ramach intensywnej opieki medycznej

- badania laboratoryjne

- badania laboratoryjne

- monitorowanie ciśnienia tętniczego, leczenie >150 mmHg RR skurczowe

- monitorowanie ciśnienia tętniczego, leczenie >150 mmHg RR skurczowe

- nawodnienie dożylne

- nawodnienie dożylne

- profilaktyka napadów padaczkowych - zapobieganie skurczowi naczyniowemu i

- profilaktyka napadów padaczkowych - zapobieganie skurczowi naczyniowemu i

jefo rozpoznanwanie

jefo rozpoznanwanie

- leczenie objawowego skurczu naczyniowego

- leczenie objawowego skurczu naczyniowego