Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

1

Badanie obrazowe układu

krążenia

(badanie elektrofizjologiczne)

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

2

Badanie elektrofizjologiczne



Inwazyjne badanie elektrofizjologiczne jest procedurą polegającą
na ocenie elektrycznych właściwości serca za pomocą cewników
wprowadzonych do serca przez nakłucie żył lub tętnic.



Najczęściej jest wstępnym etapem zabiegu ablacji, rzadko

natomiast wykonywane jest jako samodzielna procedura.

-

Oceniane parametry elektryczne serca:

-

automatyzm

-

pobudliwości

-

przewodzenie wewnątrzsercowe

-

okresy refrakcji

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

3

Badanie elektrofizjologiczne



Wskazania:

-

osoby zakwalifikowane do leczenia metodą ablacji:
- przed zabiegiem w celu ustalenia mechanizmu arytmii

- po zabiegu dla oceny skuteczności wykonanej

procedury

-

osoby z zespołem WPW, u których decyzja o wykonaniu
ablacji zależy od stopnia ryzyka nagłej śmierci sercowej

-

osoby z rozpoznaną chorobą serca, u których wybór
sposobu leczenia zależy od wywołania arytmii

-

osoby kierowane celem diagnostyki omdleń

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

4

Badanie elektrofizjologiczne



Przeciwwskazania:

-

bakteriemia

-

materiał zatorowy w tych jamach, do których
muszą
być wprowadzone cewniki

Badanie elektrofizjologiczne



Powikłania (<1%)

-

w miejscu nakłucia naczyń: krwawienie, krwiak,

zapalenie żyły, przetoka, tętniak rzekomy, odma
opłucnowa przy nakłuciu żyły podobojczykowej

-

przebicie serca lub zatoki wieńcowej

-

udar mózgu spowodowany zatorem

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

5

Badanie elektrofizjologiczne



Pracownia – wymagania sprzętowe

-

sala zabiegowa spełniająca wymogi sali zabiegowej
oraz sali do badań radiologicznych

-

aparat rentgenowski o konstrukcji ruchomego ramienia C

-

aparatura elektrofizjologiczna:
- system do akwizycji komputerowej ekg
powierzchniowego
i wewnątrzsercowego

- stymulator wielofunkcyjny

- generator prądu o częstotliwości radiowej
- kardiowerter-defibrylator zewnętrzny

-

zestaw cewników elektrofizjologicznych

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

6

Badanie elektrofizjologiczne

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

7



Pracownia – sala zabiegowa

Lampa RTG (ramię
C)

Monitor RTG

Monitory CARTO , EKG .
ICE

Badanie elektrofizjologiczne

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

8



Pracownia – aparatura elektrofizjologiczna

Stymulator
wielofunkcyjny

Generator prądu RF

Monitor systemu
CARTO

Monitor systemu
EKG

Jednostka
komputerowa

Badanie elektrofizjologiczne

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

9



Pracownia – cewniki elektrofizjologiczne
(diagnostyczne / ablacyjne)

4mm

„chłodzony
cieczą”

8mm

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

10

HRA - high right atrium – elektrogram z górnej część prawego
przedsionka

HBE - His bundle electrogram – elektrogram z okolicy pęczka Hisa
proksymalnej (p) i dystalnej (d)

CS - coronary sinus – elektrogram z zatoki wieńcowej (lewego
przedsionka)

RV - right ventricle – elektrogram prawej komory

ERP – effective refractory period – efektywny okres refrakcji

SNRT – sinus node recovery time – czas powrotu rytmu zatokowego

SACT – sino-atrial conduction time – czas przewodzenia zatokowo-
przedsionkowego

Badanie elektrofizjologiczne



Nazewnictwo

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

11

Badanie elektrofizjologiczne

Cewnik w CS wprowadzony przez ż. udową

Cewnik w CS wprowadzony przez ż. podobojczykową

CS

CS

HBE

HBE

HRA

HRA

RV



RTG – projekcja AP - położenie cewników

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

12

Badanie elektrofizjologiczne



RTG – projekcje RAO i LAO – położenie cewników

LAO30 – HRA, HBE, CS

RAO30 – HRA, HBE, CS

HRA

HRA

HBE

HBE

CS

CS

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

13

Badanie elektrofizjologiczne



Pomiar czasów przewodzenia wewnątrzsercowego:

-

przez węzeł przedsionkowo-komorowy (AH)

-

poniżej węzła przedsionkowo-komorowego (HV)

HRA

RV

CS

HBE p-d

HRA

HBE
d

CS

RV

HBE
p

Ekg powierzchniowe
(I, aVF, V1 )
i
Ekg wewnątrzsercowe
(RV, HRA, HBE d-p, CS)

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

14

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja jam serca

-

stopniowana stymulacja przedsionków

(do oceny przewodzenia przedsionkowo-

komorowego)

-

stopniowana stymulacja komór
(do oceny przewodzenia wstecznego)

-

stymulacja impulsem przedwczesnym przedsionków
(do oceny funkcji węzła zatokowego, refrakcji węzła
p-k
i wyzwalania arytmii)

-

stymulacja impulsem przedwczesnym komór
(do oceny refrakcji komór i wyzwalania arytmii)

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

15

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja jam serca

-

stymulacja impulsem przedwczesnym przedsionków
(do oceny refrakcji węzła p-k, przedsionka)

ERP AV

ERP A

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

16

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja jam serca

-

stopniowana stymulacja przedsionków

(do oceny przewodzenia przedsionkowo-komorowego)

p.
Wenckebacha

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

17

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja jam serca

-

stymulacja impulsem przedwczesnym przedsionków
(do wyzwalania arytmii)

AVNRT

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

18

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja jam serca

-

stymulacja impulsem przedwczesnym komór
(do wyzwalania arytmii)

AVNRT

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

19

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja jam serca

-

stymulacja impulsem przedwczesnym komór
(do oceny refrakcji komór i wyzwolania arytmii)

VFl

VF

Badanie elektrofizjologiczne



Prawidłowe wartości

-

czasy przewodzenia wewnątrzsercowego:
PA =25-55ms; AH=45-140ms; HV=35-55ms

-

funkcja węzła zatokowego:
SNRT=<1,5s; SACT=50-115ms

-

okresy refrakcji:
ERP A=180-330ms; ERP AVN=250-400ms;
ERP V=180-290ms

-

periodyka Wenckebacha przy stymulacji 120-170/’

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

20

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

21

Badanie elektrofizjologiczne



RTG i EKG - położenie elektrod w okolicy pęczka Kenta

rt
g

ekg
wewnątrzsercowe

HRA

CS

MAP/ ABL

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

22

Badanie elektrofizjologiczne



RTG - położenie cewników – pęczek Kenta lewy przedni

rtg – ujście
komorowe

rtg – ujście
przedsionkowe

HRA

HRA

HBE

HBE

MAP/ ABL

MAP/ ABL

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

23

Badanie elektrofizjologiczne



RTG - położenie cewników - droga wolna węzła p-k

MAP/ ABL

HBE

HRA

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

24

Badanie elektrofizjologiczne



RTG - punkcja transseptalna

rt
g

CS

HBE

Igła do
nakłuci
a

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

25

Badanie elektrofizjologiczne



Echo wewnątrzsercowe (ICE)

Rtg – sonda echo w RA
i cewnik w CS

echo
wewnątrzsercowe

CS

ICE

LA

RA

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

26

Badanie elektrofizjologiczne



RTG vs ICE - cewnik w ujściu żyły płucnej

rtg

echo
wewnątrzsercowe

ICE

CS

Lasso

MAP/ ABL

Lasso

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

27

Badanie elektrofizjologiczne



RTG - cewnik w ujściu żyły płucnej

Lasso

MAP/ ABL

HBE

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

28

Badanie elektrofizjologiczne



EKG - ujście żył płucnych z elektrody Lasso

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

29



CARTO – mapa aktywacyjna lewej komory

LAO

Badanie elektrofizjologiczne

RAO

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

30



CARTO – mapa napięciowa

Badanie elektrofizjologiczne

RV -
prawidłowa

LV – blizny
pozawałowe

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

31

Badanie elektrofizjologiczne



CARTO – mapa propagacyjna RA – cieśń dolna (TV-VCI)

Afl w cieśni dolnej
prawoprzedsionkowej

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

32

Badanie elektrofizjologiczne



CARTO – mapa aktywacyjna - cieśń dolna RA (TV-VCI)

CARTO - mapa
aktywacyjna

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

33

Badanie elektrofizjologiczne



RTG vs CARTO - cieśń dolna RA (TV-VCI)

Rtg - HALO, CS,
ABL

CARTO - mapa
aktywacyjna

MAP/ ABL

CS

HALO

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

34



RTG vs CARTO - prawa komora (RV-RVOT)

RAO

CARTO - mapa
aktywacyjna

Badanie elektrofizjologiczne

MAP/ ABL

HRA

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

35

Badanie elektrofizjologiczne



CT-64 vs CARTO – lewy przedsionek i żyły płucne

CARTO - mapa
aktywacyjna

CT-64

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

36

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja przezprzełykowa

Elektroda w
przełyku

Stymulator
przezprzełykowy

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

37

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja przezprzełykowa – ekg
- wyzwolenie AVNRT

P w QRS

rSr’
wV1

O
e

O
e

I

II

III

aVR

aVL

AVF

V1

V2

V3

V6

Klinika Kardiologii, I Katedra Kardiologii i

Kardiochirurgii Uniwersytet Medyczny w Łodzi

38

Badanie elektrofizjologiczne



Stymulacja przezprzełykowa – ekg
- wyzwolenie AVRT

RP<PR

O
e

I

II

III
aVR

aVL

AVF

V1

V2

V3

V4

V6