Infradźwięki
Aleksandra Klimczuk
Justyna Nosal
Pojęcie infradźwięków
Według polskiej normy infradźwiękami
nazywamy dźwięki lub hałas, którego
widmo częstotliwości zawarte jest w
zakresie od 2 Hz do 16 Hz,
Według ISO infradźwiękami nazywamy
dźwięki lub hałas, którego widmo
częstotliwości zawarte jest w zakresie
od 1 Hz do 20 Hz.
Cechą charakterystyczną
infradźwięków są znaczne długości
fal (λ>17m), które słabo tłumione
mogą rozchodzić się na znaczne
odległości od źródła. Stosowane
zabezpieczenia przeciwhałasowe
są mało skuteczne.
Dodatkowo infradźwięki mogą być
wzmacniane wskutek zjawiska
rezonansu pomieszczeń,
elementów konstrukcyjnych lub
całych obiektów. Poziomy ciśnień
akustycznych mogą wówczas
przekraczać poziomy mierzone w
pobliżu tych źródeł.
Hałas infradźwiękowy
Hałas infradźwiękowy to hałas, w
którego widmie występują składowe o
częstotliwościach infradźwiękowych i
niskich słyszalnych do 50 Hz.
Szacuje się, że około 40÷60% osób
zatrudnionych w przemyśle i w
transporcie narażonych jest na hałas
infradźwiękowy.
Źródła infradźwięków
Naturalne:
- wybuchy wulkanów
- trzęsienia ziemi
- wodospady
- silne wiatry
- burze, grzmoty
- wzburzone morze itp.
Sztuczne:
- wybuchy atomowe i termojądrowe
- środki transportu: samochody
ciężarowe, autobusy, tramwaje,
helikoptery, promy i kutry
- urządzenia w zakładach pracy:
sprężarki,dmuchawy, pompy próżniowe,
piece hutnicze, młoty kuźnicze, młyny,
kotły, wentylatory i wiele innych.
Zastosowanie
infradźwięków
Infradźwięki są wykorzystywane przez
słonie i wieloryby do komunikacji na
duże odległości.
W medycynie infradźwięki znalazły
zastosowanie, w niektórych
specjalistycznych przyrządach
terapeutycznych.
Narażenie na
infradźwięki.
W rzeczywistych warunkach rzadko
występują wysokie poziomy ciśnienia
akustycznego infradźwięków.
Przeważają średnie poziomy
(80÷120 dB),które zwłaszcza przy
długotrwałej ekspozycji są
wystarczające, by działać na nas
niekorzystnie.
Szczególna wrażliwość na
infradźwięki jest obserwowana u
kobiet i u ludzi młodych.
Typowe objawy obserwowane u
osób eksponowanych na
infradźwięki.
bezbolesny ucisk w uchu
środkowym-przy małych
wartościach ciśnienia akustycznego
(127-132 dB)
ból uszu i czasowe przesunięcie
progu słuchu pojawiające się przy
wyższych poziomach ciśnienia
akustycznego (140-160 dB)
objawy c.d.
drgania rezonansowe narządów
wewnętrznych, odbierane jako
uczucie wewnętrznego wibrowania
towarzysząca drganiom ścian klatki
piersiowej modulacja amplitudowa
głosu, uczucie łaskotania i duszenia
w gardle, kaszel
objawy c.d.
zaburzenia równowagi,
dezorientacja, nudności
nadmierne zmęczenie, dyskomfort,
senność
zaburzeniami sprawności
psychomotorycznej
zaburzeniami funkcji
fizjologicznych.
Gdy ekspozycja na infradźwięki
przekracza progi percepcji słuchowej,
obserwujemy
zmęczenie
zmiany ciśnienia tętniczego krwi
zaburzenia pracy serca
zaburzenia czynności oddechowej
produkcja niektórych hormonów
min.stresowych
zmiany w zapisie EEG
Obiektywnym potwierdzeniem
tych stanów są zmiany w
ośrodkowym układzie nerwowym,
charakterystyczne dla obniżenia
stanu czuwania (co jest
szczególnie niebezpieczne np. u
operatorów maszyn i pojazdów).
W jaki sposób je
odbieramy?
Percepcja infradźwięków polega
nie tylko na słyszeniu klasyczną
drogą słuchową, ale również na
odczuwaniu drgań.
Mechanizm odczuwania drgań
wywołanych infradźwiękami jest
taki sam, jak odbioru drgań
wywołanych mechanicznie. Biorą
tu udział proprioreceptory w
mięśniach, ścięgnach i stawach
oraz receptory dotyku.
Metody ograniczenia
ekspozycji na
infradźwięki.
Hałas infradźwiękowy należy zwalczać u
źródła jego powstawania przez:
- likwidowanie rezonansów,
- stosowanie tłumików akustycznych,
- instalowanie specjalnych kabin o
odpowiednio dużej izolacyjności akustycznej
- tradycyjne metody tłumienia, np. ekrany
akustyczne są w tym przypadku mało
skuteczne.
Dziękujemy za uwagę.