Zatrzymanie krążenia w sytuacjach

szczególnych

Zaburzenia gospodarki wodno-

elektrolitowej

 zapobieganie

 leczenie zaburzeń przed wystąpieniem zatrzymania

krążenia

 usunięcie czynników wywołujących zaburzenia
 stałe monitorowanie stężenia elektrolitów we krwi
 kontrola funkcji nerek
 regularna kontrola zaleceń i parametrów

dializacyjnych

Zaburzenia stężenia jonów potasu

 norma we krwi od 3,5 do 5 mmol/l

 poziom uwarunkowany pH krwi:



spadek pH – ucieczka potasu z komórek do krwi



wzrost pH – przemieszczanie się potasu do komórek

 hiperkaliemia – najczęstsza przyczyna

zatrzymania krążenia

 definicja hiperkaliemii – płynna, średnio

podwyższenie stężenia potasu powyżej 5,5

mmol/l

Hiperkaliemia

 przyczyny

 niewydolność nerek

 farmakoterapia – inhibitory ACE, inhibitory

receptora angiotensyny, diuretyki oszczędzające

potas, NSAID, beta-blokery

 rozpad tkanek – hemoliza, rabdomioliza

 kwasica metaboliczna

 choroba Addisona

 dieta

Rozpoznanie hiperkaliemii

 zawsze podejrzenie przy zaburzeniach

rytmu i zatrzymaniu krążenia

 postępujące osłabienie

 zmiany w EKG

 zależne od stężenia jonów potasu i szybkości

narastania zmian

 zwykle obserwowane przy stężeniu powyżej 6,7

mmol/l

Zmiany w EKG w hiperkaliemii

 blok p-k I stopnia PQ>0,2

 spłaszczenie lub brak załamka P

 spiczasty T większy od R w min. 1 odprowadzeniu

 obniżenie ST

 połączenie S i T

 poszerzenie QRS >0,12 sek

 tachykardia komorowa

 bradykardia

 zatrzymanie krążenia (PEA)

Leczenie hiperkaliemii - cele

 ochrona mięśnia sercowego przez

stosowanie środków antagonistycznych do

potasu

 wprowadzenie potasu do komórek

 usunięcie potasu z organizmu

 monitorowanie stężenia potasu w celu

zapobiegania powrotowi hiperkaliemii

Leczenie hiperkaliemii łagodnej

 stężenie potasu do 6mmol/l

 ocena nawodnienia i ewentualna podaż

płynów

 żywice jonowymienne – resonium 15-30 g w

50-100 ml 20% sorbitolu po lub pr

 diuretyki pętlowe – furosemid 1mg/kg iv

 dializa – hemodializa skuteczniejsza od

dializy otrzewnowej

Leczenie hiperkaliemii

średniociężkiej

 stężenie potasu 6-6,5mmol/l

 brak zmian w EKG

 glukoza z insuliną – 10j insuliny krótko

działającej w 50 mg glukozy iv przez 15-30

min

Hiperkaliemia ciężka

 stężenie potasu powyżej 6,5mmol/l bez zmian w

EKG

 salbutamol 5 mg w nebulizacji

 wodorowęglan sodu 5, mmol iv przy obecności kwasicy

metabolicznej

 stężenie potasu powyżej 6,5mmol/l ze zmianami

w EKG

 chlorek wapnia 10 ml 10% iv przez 2-5 min (ochrona

mięśnia sercowego przed działaniem jonów potasu)

 metody obniżające stężenie potasu

Zatrzymanie krążenia w

hiperkaliemii

 BLS
 ALS

 chlorek wapnia

 wodorowęglan sodu

 glukoza z insuliną

 hemodializa z szybkością obniżania jonów potasu o

1 mmol/1 godzinę

 wczesna hemodializa przy niewydolności nerek

Hipokaliemia

 obniżenie stężenia jonów potasu poniżej 3,5 mmol/l

 częsta u pacjentów hospitalizowanych, z chorobami

serca, leczonych digoksyną



przyczyny

 utrata potasu przez przewód pokarmowy – biegunki, leki

przeczyszczające, sterydy

 utrata potasu przez nerki – leki moczopędne, cukrzyca, dializa

 choroby gruczołów wewnątrzwydzielniczych – zespól Cushinga,

hiperaldosteronizm



zasadowica metaboliczna



hipomagnezemia



dieta

Rozpoznanie hipokaliemii



zawsze podejrzewana w zatrzymaniu krążenia i

zaburzeniach rytmu



zaburzenia ze strony układu nerwowego



osłabienie



zaparcia



drżenia mięśniowe



zmiany w EKG



załamek U



spłaszczenie T



zmiany odcinka ST



zaburzenia rytmu



zatrzymanie krążenia

Leczenie hipokaliemii

 stopniowe zwiększanie stężenia jonów

potasu do 20 mmol/godzinę

 szybsze podawanie dopuszczalne wyłącznie

w zagrażających zatrzymaniem krążenia

zaburzeniach rytmu (2 mmol/min przez 10

minut, następnie 10 mmol przez 5-10 min)

 ciągłe monitorowanie rytmu serca

 uzupełnienie towarzyszących niedoborów

magnezu

Odrębności w reanimacji w

zatruciach

 najczęstsza przyczyna zgonu – utrata przytomności i

zatrzymanie oddechu

 unikanie wentylacji usta-usta przy zatruciu

cyjankami, siarkowodorem, związkami

fosforoorganicznymi, substancjami żrącymi

 częste przypadki zachłyśnięcia – wskazana wczesna

intubacja z manewrem Sellicka

 częsty spadek ciśnienia w zatruciach samobójczych

– leki inotropowe

 pomiar temperatury

Specyficzne procedury w

zatruciach

 zapobieganie wchłanianiu i przyspieszenie eliminacji

trucizny

 płukanie żołądka do godziny od przyjęcia trucizny –

wskazana intubacja

 węgiel medyczny – skuteczny zastosowany wcześnie do

godziny od przyjęcia trucizny

 brak dowodów na skuteczność środków wymiotnych

 niewskazane stosowanie środków przeczyszczających

 płukanie jelit roztworem glikolu polietylenowego –

zatrucie lekami o przedłużonym czasie uwalniania,

żelazem

Specyficzne procedury w

zatruciach

 alkalizacja moczu – salicylany, 3C –

antydepresanty

 hemodializa – usuwanie trucizn o małej objętości

dystrybucji i słabo wiążących się z białkami



metanol



glikol etylenowy



salicylany



lit

 hemoperfuzja – barbiturany, fenytoina, teofilina

 stosowanie odtrutek

Zatrzymanie krążenia w przebiegu

ciąży

 zmiany anatomiczne i fizjologiczne

 przyczyny zatrzymania krążenia

 przewlekła choroba serca

 zatorowość

 samobójstwo

 nadciśnienie okołociążowe

 sepsa

 ciąża pozamaciczna

 krwawienie

 zator owodniowy

Postępowanie zapobiegające

zatrzymaniu krążenia

 ułożenie na lewym boku

 100% tlen

 bolus płynów dożylnie

 celowana farmakoterapia

 wezwanie ginekologa

Modyfikacja standardów

postępowania

 ułożenie pod kątem 15 stopni na lewym boku –

zniesienie ucisku macicy na aortę

 wyższe ułożenie rąk do masażu pośredniego serca

 elektrody samoprzylepne do defibrylacji

 wysokie ryzyko aspiracji – wczesna intubacja z

manewrem Sellicka

 mniejsza średnica rurki intubacyjnej

