Sztuka

Średniowiecza

Architektura: romańska i

gotycka

Sztuka romańska

• Architektura romańska - od X wieku do XIII, a w Polsce

rozwija się w okresie od 1050 do ok. 1250 r.

Romanizm posługuje się formami klasycznymi dla

ukształtowania własnego, odrębnego stylu. Jest on wyrazem

ówczesnych potrzeb ideowych i społecznych, dlatego jest to

przede wszystkim sztuka sakralna. Najwspanialsze przykłady

można znaleźć wśród założeń klasztornych.

Architektura tego okresu charakteryzuje się masywnością i

przejrzystym układem brył. Wnętrza przeważnie toną w

mroku, ponieważ światło wpada do środka przez małe

okienka. Cechą charakterystyczną są półkoliste wykroje okien

i arkad, a także sklepienia krzyżowe.

• Zabytki: kościół w Hildesheim, Wormacji, cały zespół

budynków w Pizie, a w Polsce m.in. kościół św. Andrzeja w

Krakowie, kolegiata w Tumie pod Łęczycą i kościół w

Koprzywnicy.

Sztuka romańska

• Piza. Krzywa wieża

(XII-XIV w.)

Sztuka romańska

• Piza. Katedra Santa

Maria (XI-XIII) z
krzywą wieżą (XII-
XIV w.)

Sztuka romańska

• Piza. Katedra Santa

Maria (XI-XIII)

Sztuka romańska

• Durham w Anglii.

Katedra z XI-XIII w.

Sztuka romańska

• Poitiers we Francji.

Kościół Notre Dame
de Grande (po
1143 r.)

Sztuka romańska

• Florencja. Kościół

Santa Maria
Novella (XIII-XV w.)

Sztuka romańska

• Avila w Hiszpanii.

Średniowieczne
mury miejskie (XI-
XIV w.)

Sztuka romańska

• Sandomierz.

Kościół św. Jakuba z
poł. XIII w.

Sztuka romańska

• Kraków. Kościół św.

Andrzeja z końca XI
w.

Sztuka romańska

• Tyniec k/Krakowa.

Kościół i klasztor
benedyktyński z XI
w.

Sztuka romańska

• Tum pod Łęczycą.

Kolegiata (1141-
1161)

Sztuka romańska

• Kraków. Krypta św.

Leonarda z p. XII w.
w katedrze na
Wawelu

Sztuka romańska

• Gniezno. Drzwi

brązowe z XII w. z
katedry

Sztuka gotycka

• Architektura gotycka - od XII w. do XVI w., a w Polsce rozwija się

w okresie od 1250

do ok. 1500 r.

Gotyk narodził się we Francji w połowie XII wieku i w bardzo

szybkim czasie rozprzestrzenił się na terenie całej Europy. Cechą

charakterystyczną dla tego stylu jest niezwykła strzelistość

budowli. Możliwość tę dawało zastosowanie systemu

szkieletowego – konstrukcji opartej na sklepieniu krzyżowo-

żebrowym, przyporach i łukach przyporowych. System ten

pozwalał maksymalnie zredukować ściany na rzecz dużo

większych okien, które wypełniane były wspaniałymi witrażami.

Innymi równie ważnymi elementami tego stylu są wimpergi,

pinakle i maswerki. Okna i arkady otrzymują wykrój ostrołukowy.

• Zabytki: katedry w Kolonii, w Reims, w Chartres, Notre-Dame w

Paryżu, a w Polsce kościół Mariacki w Gdańsku, kościół NMP. w

Gdańsku, katedra na Wawelu, kościół św. Katarzyny w Krakowie,

Barbakan w Krakowie, ratusz we Wrocławiu, zamek pokrzyżacki w

Malborku.

Sztuka gotycka

• Paryż. Katedra

Notre Dame z k. XII
w.

Sztuka gotycka

• Paryż. Katedra

Notre Dame z k. XII
w. nocą

Sztuka gotycka

• Paryż. Katedra

Notre Dame z k. XII
w. Wnętrze

Sztuka gotycka

• Reims. Katedra

Notre Dame z XIII
w.

Sztuka gotycka

• Reims. Katedra

Notre Dame z XIII
w. Wnętrze

Sztuka gotycka

• Amiens. Katedra

Notre Dame z XIII
w.

Sztuka gotycka

• Wiedeń. Katedra

św. Stefana z XII w.

Sztuka gotycka

• Wiedeń. Katedra

św. Stefana z XII w.
Ozdobny dach

Sztuka gotycka

• Kolonia. Katedra IX,

XIII-XIV w.

Sztuka gotycka

• Kraków. Kościół

Mariacki (XIV-XV
w.)

Sztuka gotycka

• Wrocław. Katedra

św. Jana Chrzciciela
(XII, XIV w.)

Sztuka gotycka

• Warszawa.

Barbakan z końca
XV w.

Sztuka gotycka

• Kraków. Katedra na

Wawelu. W 1320 r.
rozpoczęto budowę
nowej katedry

Sztuka gotycka

• Gdańsk. Kościół św.

Jana (XIV-XV w.)

Sztuka gotycka

• Gdańsk. Stare

Miasto