Wolfgang Amadeusz Mozart
Wolfgang Amadeusz Mozart
(ur. 27 stycznia
(ur. 27 stycznia
1756 w Salzburgu, zm. 5 grudnia 1791 w
1756 w Salzburgu, zm. 5 grudnia 1791 w
Wiedniu) – austriacki kompozytor i muzyk, razem
Wiedniu) – austriacki kompozytor i muzyk, razem
z Haydnem i Beethovenem należący do grona
z Haydnem i Beethovenem należący do grona
klasyków wiedeńskich.
klasyków wiedeńskich.
Dzieciństwo
Dzieciństwo
Urodzony w Salzburgu, ówczesnej stolicy małego,
Urodzony w Salzburgu, ówczesnej stolicy małego,
niezależnego arcybiskupstwa w ramach Świętego
niezależnego arcybiskupstwa w ramach Świętego
Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, jako siódme
Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, jako siódme
dziecko Leopolda Mozarta oraz Anny Marii z domu Pertl.
dziecko Leopolda Mozarta oraz Anny Marii z domu Pertl.
Miał starszą o pięć lat siostrę Marię Annę nazywaną
Miał starszą o pięć lat siostrę Marię Annę nazywaną
Nannerl, która także przejawiała uzdolnienia muzyczne.
Nannerl, która także przejawiała uzdolnienia muzyczne.
Razem z nią, kiedy miała 11 lat, mały Wolfgang grywał
Razem z nią, kiedy miała 11 lat, mały Wolfgang grywał
duety klawesynowe na zasłoniętej materiałem
duety klawesynowe na zasłoniętej materiałem
klawiaturze. Ojciec – Leopold Mozart – woził ich po całej
klawiaturze. Ojciec – Leopold Mozart – woził ich po całej
Europie, przez co Wolfgang zaczął chorować. W roku 1761
Europie, przez co Wolfgang zaczął chorować. W roku 1761
skomponował swój pierwszy utwór - Menuet i Trio KV 1.
skomponował swój pierwszy utwór - Menuet i Trio KV 1.
Pozostała piątka rodzeństwa zmarła w wieku
Pozostała piątka rodzeństwa zmarła w wieku
niemowlęcym. W wieku trzech lat Wolfgang, słysząc grę
niemowlęcym. W wieku trzech lat Wolfgang, słysząc grę
siostry na klawesynie, zabawiał się wyszukiwaniem tercji
siostry na klawesynie, zabawiał się wyszukiwaniem tercji
na tym instrumencie (jak wspomina później jego siostra).
na tym instrumencie (jak wspomina później jego siostra).
Od piątego roku życia uczył się gry na klawesynie pod
Od piątego roku życia uczył się gry na klawesynie pod
kierunkiem swojego ojca
kierunkiem swojego ojca
.
.
Imiona Mozarta
Imiona Mozarta
Na chrzcie nadano mu imiona Joannes Chrysostomus
Na chrzcie nadano mu imiona Joannes Chrysostomus
Wolfgangus Theophilus, pierwsze dwa na cześć świętego
Wolfgangus Theophilus, pierwsze dwa na cześć świętego
katolickiego patrona dnia urodzenia Jana Chryzostoma,
katolickiego patrona dnia urodzenia Jana Chryzostoma,
Wolfgang na pamiątkę dziadka ze strony matki, a Teofil
Wolfgang na pamiątkę dziadka ze strony matki, a Teofil
na pamiątkę ojca chrzestnego. Przez większość życia
na pamiątkę ojca chrzestnego. Przez większość życia
kompozytor posługiwał się jednak imionami Wolfgang
kompozytor posługiwał się jednak imionami Wolfgang
Amadé. Amadé to francuska wersja greckiego imienia
Amadé. Amadé to francuska wersja greckiego imienia
Teofil (przyjaciel Boga lub umiłowany przez Boga).
Teofil (przyjaciel Boga lub umiłowany przez Boga).
Wcześniej używał także wersji włoskiej (Amadeo). We
Wcześniej używał także wersji włoskiej (Amadeo). We
wczesnych dokumentach występowała również forma
wczesnych dokumentach występowała również forma
Wolfgang Gottlieb (Gottlieb to niemieckie tłumaczenie dla
Wolfgang Gottlieb (Gottlieb to niemieckie tłumaczenie dla
Teofil). Natomiast nigdy nie używał najpowszechniejszej
Teofil). Natomiast nigdy nie używał najpowszechniejszej
dzisiaj wersji łacińskiej Amadeus. W dzieciństwie rodzice
dzisiaj wersji łacińskiej Amadeus. W dzieciństwie rodzice
używali również zdrobnień Wolferl, Wolfgangerl i we
używali również zdrobnień Wolferl, Wolfgangerl i we
wczesnych czasach Wolfi, o czym wiadomo z listów ojca i
wczesnych czasach Wolfi, o czym wiadomo z listów ojca i
innych źródeł
innych źródeł
.
.
Utwory religijne
Utwory religijne
Muzyka sakralna Mozarta to głównie kompozycje wokalne,
Muzyka sakralna Mozarta to głównie kompozycje wokalne,
chociaż są też przykłady muzyki instrumentalnej, jak 17
chociaż są też przykłady muzyki instrumentalnej, jak 17
Sonat kościelnych (lub organowych) na dwoje skrzypiec,
Sonat kościelnych (lub organowych) na dwoje skrzypiec,
kontrabas i organy (niektóre także z trąbkami i kotłami),
kontrabas i organy (niektóre także z trąbkami i kotłami),
skomponowanych między rokiem 1767 i 1780.
skomponowanych między rokiem 1767 i 1780.
Kompozycje sakralne obejmują 19 mszy, wśród nich
Kompozycje sakralne obejmują 19 mszy, wśród nich
Weisenhaus Messe c-moll KV 139, pewną liczbę dzieł
Weisenhaus Messe c-moll KV 139, pewną liczbę dzieł
należących do gatunku Missa Brevis (tzw. msze krótkie),
należących do gatunku Missa Brevis (tzw. msze krótkie),
napisanych głównie w Salzburgu (KV 167-192-194-195 oraz
napisanych głównie w Salzburgu (KV 167-192-194-195 oraz
tzw. Wróbla msza (KV 220)), a przede wszystkim
tzw. Wróbla msza (KV 220)), a przede wszystkim
Koronacyjna KV 317, Wielka Msza c-moll KV 427 (z
Koronacyjna KV 317, Wielka Msza c-moll KV 427 (z
nieukończonym Credo i brakującym Agnus Dei) i ostatnie
nieukończonym Credo i brakującym Agnus Dei) i ostatnie
dzieło Mozarta Requiem d-moll KV 626,napisane w 1791, po
dzieło Mozarta Requiem d-moll KV 626,napisane w 1791, po
8-letniej przerwie,gdy w ogóle nie komponował mszy, a
8-letniej przerwie,gdy w ogóle nie komponował mszy, a
ukończone przez Franza Xavera Süssmayra po śmierci
ukończone przez Franza Xavera Süssmayra po śmierci
Mozarta.
Mozarta.
Do dzieł sakralnych należy szereg kompozycji innego
Do dzieł sakralnych należy szereg kompozycji innego
rodzaju, wśród nich Kyrie, ofertoria, antyfony, motety
rodzaju, wśród nich Kyrie, ofertoria, antyfony, motety
(Exsultate, Jubilate KV 165 oraz bardzo znane Ave verum
(Exsultate, Jubilate KV 165 oraz bardzo znane Ave verum
corpus KV 618).
corpus KV 618).
Muzyka sakralna Mozarta prezentuje bogatą stylistycznie
Muzyka sakralna Mozarta prezentuje bogatą stylistycznie
mozaikę: elementy tematów chorału gregoriańskiego
mozaikę: elementy tematów chorału gregoriańskiego
spotykają się z surowymi kontrapunktami, niekiedy
spotykają się z surowymi kontrapunktami, niekiedy
pojawiają się elementy operowe.
pojawiają się elementy operowe.
Dzieci Mozarta
Dzieci Mozarta
Reimund Leopold Mozart (ur. 27 czerwca 1783 w Wiedniu,
Reimund Leopold Mozart (ur. 27 czerwca 1783 w Wiedniu,
zm. 19 sierpnia 1783 w Wiedniu)
zm. 19 sierpnia 1783 w Wiedniu)
Carl Thomas Mozart (ur. 21 września 1784 w Wiedniu, zm.
Carl Thomas Mozart (ur. 21 września 1784 w Wiedniu, zm.
31 października 1858 w Mediolanie)
31 października 1858 w Mediolanie)
Johann Thomas Leopold Mozart (ur. 18 października 1786
Johann Thomas Leopold Mozart (ur. 18 października 1786
w Wiedniu, zm. 15 listopada 1786 w Wiedniu)
w Wiedniu, zm. 15 listopada 1786 w Wiedniu)
Theresia Maria Anna Mozart (ur. 27 grudnia 1787 w
Theresia Maria Anna Mozart (ur. 27 grudnia 1787 w
Wiedniu, zm. 29 czerwca 1788 w Wiedniu)
Wiedniu, zm. 29 czerwca 1788 w Wiedniu)
Anna Maria Mozart (ur. zm. 16 listopada 1789 w Wiedniu)
Anna Maria Mozart (ur. zm. 16 listopada 1789 w Wiedniu)
Franz Xaver Wolfgang Mozart (ur. 26 lipca 1791 w
Franz Xaver Wolfgang Mozart (ur. 26 lipca 1791 w
Wiedniu, zm. 19 lipca 1844 w Karlsbadzie)
Wiedniu, zm. 19 lipca 1844 w Karlsbadzie)
Z szóstki dzieci, które przyszły na świat w trakcie 9-
Z szóstki dzieci, które przyszły na świat w trakcie 9-
letniego małżeństwa Wolfganga i Konstancji (1782-91),
letniego małżeństwa Wolfganga i Konstancji (1782-91),
dzieciństwo przeżyli tylko dwaj synowie. Żaden z nich nie
dzieciństwo przeżyli tylko dwaj synowie. Żaden z nich nie
ożenił się i nie pozostawił potomstwa. Ród Wolfganga
ożenił się i nie pozostawił potomstwa. Ród Wolfganga
Amadeusza Mozarta w linii prostej wymarł w połowie XIX
Amadeusza Mozarta w linii prostej wymarł w połowie XIX
w.
w.
Twórczość
Twórczość
Mimo iż Mozart żył tylko 35 lat, zdążył pozostawić po
Mimo iż Mozart żył tylko 35 lat, zdążył pozostawić po
sobie kilkaset skrzących się dowcipem i wyróżniających
sobie kilkaset skrzących się dowcipem i wyróżniających
słynną mozartowską lekkością oraz melodyjnością
słynną mozartowską lekkością oraz melodyjnością
utworów. Ponad 50 symfonii, kilkadziesiąt koncertów
utworów. Ponad 50 symfonii, kilkadziesiąt koncertów
fortepianowych, skrzypcowych, fletowych i na inne
fortepianowych, skrzypcowych, fletowych i na inne
instrumenty solowe z towarzyszeniem orkiestry, blisko 20
instrumenty solowe z towarzyszeniem orkiestry, blisko 20
mszy (a także słynne, acz niedokończone przez niego
mszy (a także słynne, acz niedokończone przez niego
"Requiem") oraz inne utwory muzyki kościelnej, 13 oper,
"Requiem") oraz inne utwory muzyki kościelnej, 13 oper,
które do dnia dzisiejszego znajdują się w repertuarze
które do dnia dzisiejszego znajdują się w repertuarze
wszystkich teatrów operowych świata (zwłaszcza takie
wszystkich teatrów operowych świata (zwłaszcza takie
arcydzieła, jak "Uprowadzenie z seraju", "Wesele Figara",
arcydzieła, jak "Uprowadzenie z seraju", "Wesele Figara",
"Don Giovanni", "Czarodziejski flet", "Cosí fan tutte" czy
"Don Giovanni", "Czarodziejski flet", "Cosí fan tutte" czy
też mniej znana u nas jego pierwsza większa opera
też mniej znana u nas jego pierwsza większa opera
"Idomeneo, król Krety"). Mozart napisał również wiele
"Idomeneo, król Krety"). Mozart napisał również wiele
utworów kameralnych, solowych. Jest także pierwszym
utworów kameralnych, solowych. Jest także pierwszym
wielkim twórcą wśród zawodowych kompozytorów
wielkim twórcą wśród zawodowych kompozytorów
piszących muzykę rozrywkową (tańce, divertimenta,
piszących muzykę rozrywkową (tańce, divertimenta,
serenady z "Eine kleine Nachtmusik" na czele).
serenady z "Eine kleine Nachtmusik" na czele).
Współczesne ślady Mozarta w Salzburgu
Współczesne ślady Mozarta w Salzburgu
W domu, w którym urodził się Mozart (Mozarts
W domu, w którym urodził się Mozart (Mozarts
Geburtshaus) można zobaczyć skrzypce i klawikord, na
Geburtshaus) można zobaczyć skrzypce i klawikord, na
których grywał. Zgromadzono tu również dekoracje
których grywał. Zgromadzono tu również dekoracje
sceniczne do jego przedstawień operowych.
sceniczne do jego przedstawień operowych.
Na Makartplatz 8, w drugim salzburskim mieszkaniu
Na Makartplatz 8, w drugim salzburskim mieszkaniu
rodziny Mozarta (Mozarts Wohnhaus), zorganizowano
rodziny Mozarta (Mozarts Wohnhaus), zorganizowano
stałą ekspozycję instrumentów muzycznych z epoki. W
stałą ekspozycję instrumentów muzycznych z epoki. W
Mozarteum przy Schwartstrasse 26-28 można obejrzeć
Mozarteum przy Schwartstrasse 26-28 można obejrzeć
znajdującą się niegdyś w Wiedniu niewielką chatkę
znajdującą się niegdyś w Wiedniu niewielką chatkę
drewnianą, w której Mozart napisał muzykę do
drewnianą, w której Mozart napisał muzykę do
Czarodziejskiego fletu. W barokowej katedrze na
Czarodziejskiego fletu. W barokowej katedrze na
Residenzplatz Mozart był Konzertmeistrem.
Residenzplatz Mozart był Konzertmeistrem.
Od imienia kompozytora nazwano powstałą w 1842 roku
Od imienia kompozytora nazwano powstałą w 1842 roku
prestiżową akademię muzyczną Mozarteum. Od 1917
prestiżową akademię muzyczną Mozarteum. Od 1917
odbywa się Festiwal Salzburski Salzburger Festspiele,
odbywa się Festiwal Salzburski Salzburger Festspiele,
którego pomysłodawcami i założycielami byli Max
którego pomysłodawcami i założycielami byli Max
Reinhardt, Ryszard Strauss i Hugo von Hofmannsthal.
Reinhardt, Ryszard Strauss i Hugo von Hofmannsthal.
Gromadzi tłumy melomanów. Rokrocznie w przeddzień
Gromadzi tłumy melomanów. Rokrocznie w przeddzień
otwarcia inaugurowany jest tańcem z pochodniami, tzw.
otwarcia inaugurowany jest tańcem z pochodniami, tzw.
Fackeltanz. W ramach festiwalu wystawiane są opery,
Fackeltanz. W ramach festiwalu wystawiane są opery,
dramaty, odbywają się koncerty, projekcje filmów.
dramaty, odbywają się koncerty, projekcje filmów.
Solowa muzyka fortepianowa
Solowa muzyka fortepianowa
•
Sonata fortepianowa a-moll, KV 310
Sonata fortepianowa a-moll, KV 310
•
Sonata fortepianowa A-dur, KV 331
Sonata fortepianowa A-dur, KV 331
•
Fantazja na fortepian d-moll KV 397
Fantazja na fortepian d-moll KV 397
•
Fantazja na fortepian c-moll KV 475
Fantazja na fortepian c-moll KV 475
•
Rondo na fortepian a-moll KV 511
Rondo na fortepian a-moll KV 511
•
Sonata C-dur na dwa fortepiany KV 521
Sonata C-dur na dwa fortepiany KV 521
Między rokiem 1782 i 1786 Mozart napisał 20 utworów na
Między rokiem 1782 i 1786 Mozart napisał 20 utworów na
fortepian solo (wśród nich sonaty, wariacje, fantazje, suity,
fortepian solo (wśród nich sonaty, wariacje, fantazje, suity,
ronda) i utwory fortepianowe na cztery ręce oraz na dwa
ronda) i utwory fortepianowe na cztery ręce oraz na dwa
fortepiany.
fortepiany.
Mozart jako postać literacka
Mozart jako postać literacka
Legendy, jakie narosły wokół osoby Mozarta uczyniły go
Legendy, jakie narosły wokół osoby Mozarta uczyniły go
postacią atrakcyjną dla literatury, a potem filmu. Chętnie
postacią atrakcyjną dla literatury, a potem filmu. Chętnie
opowiadano, że Mozart komponował Requiem z myślą o
opowiadano, że Mozart komponował Requiem z myślą o
własnej śmierci. Inna legenda głosiła jakoby Mozart miał
własnej śmierci. Inna legenda głosiła jakoby Mozart miał
być zamordowany przez swoich braci z Loży
być zamordowany przez swoich braci z Loży
wolnomularskiej, ponieważ w operze pod tytułem
wolnomularskiej, ponieważ w operze pod tytułem
Czarodziejski flet (KV 620) zdradził tajemnice ich
Czarodziejski flet (KV 620) zdradził tajemnice ich
misterium.
misterium.
Rzekoma rywalizacja między Mozartem i Antonio Salierim
Rzekoma rywalizacja między Mozartem i Antonio Salierim
stała się tematem sztuki Aleksandra Puszkina Mozart i
stała się tematem sztuki Aleksandra Puszkina Mozart i
Salieri. Nikołaj Rimski-Korsakow skomponował operę
Salieri. Nikołaj Rimski-Korsakow skomponował operę
Mozart i Salieri, a Peter Shaffer napisał sztukę teatralną
Mozart i Salieri, a Peter Shaffer napisał sztukę teatralną
Amadeus, zekranizowaną w 1984 przez Milosza Formana.
Amadeus, zekranizowaną w 1984 przez Milosza Formana.
Większość dramatów opartych na życiu Mozarta jest w
Większość dramatów opartych na życiu Mozarta jest w
dużej mierze fabularyzowana.
dużej mierze fabularyzowana.
Muzyka Mozarta w Polsce
Muzyka Mozarta w Polsce
Także Warszawa ma swój mozartowski festiwal, na którym
Także Warszawa ma swój mozartowski festiwal, na którym
od lat wystawiane są wszystkie dzieła sceniczne Mozarta.
od lat wystawiane są wszystkie dzieła sceniczne Mozarta.
Corocznie, od 2001 roku, 4 grudnia o 23.00 w kościele oo.
Corocznie, od 2001 roku, 4 grudnia o 23.00 w kościele oo.
Karmelitów Bosych na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu
Karmelitów Bosych na Wzgórzu św. Wojciecha w Poznaniu
sprawowana jest msza św. z Requiem za duszę W. A.
sprawowana jest msza św. z Requiem za duszę W. A.
Mozarta z wiadomą oprawą muzyczną, a od niedawna
Mozarta z wiadomą oprawą muzyczną, a od niedawna
także i to miasto ma swój mozartowski festiwal.
także i to miasto ma swój mozartowski festiwal.
Dorobek Mozarta
Dorobek Mozarta
to ponad 600 kompozycji, w tym
to ponad 600 kompozycji, w tym
20 oper, 68 symfonii, 27 koncertów i 19 mszy. Po jego
20 oper, 68 symfonii, 27 koncertów i 19 mszy. Po jego
śmierci podejmowano kilka prób zinwentaryzowania jego
śmierci podejmowano kilka prób zinwentaryzowania jego
kompozycji, ale przedsięwzięcie takie udało się dopiero w
kompozycji, ale przedsięwzięcie takie udało się dopiero w
1862 Ludwigowi von Köchlowi, wiedeńskiemu botanikowi,
1862 Ludwigowi von Köchlowi, wiedeńskiemu botanikowi,
mineralogowi i nauczycielowi. Wielka księga Köchla,
mineralogowi i nauczycielowi. Wielka księga Köchla,
licząca 551 stron, została zatytułowana Chronologisch-
licząca 551 stron, została zatytułowana Chronologisch-
thematisches Verzeichnis sämtlicher Tonwerke Wolfgang
thematisches Verzeichnis sämtlicher Tonwerke Wolfgang
Amadé Mozarts (niem. Chronologiczno-tematyczny spis
Amadé Mozarts (niem. Chronologiczno-tematyczny spis
wszystkich dzieł muzycznych Wolfganga Amadeusza
wszystkich dzieł muzycznych Wolfganga Amadeusza
Mozarta). Od nazwiska Köchla wywodzi się także
Mozarta). Od nazwiska Köchla wywodzi się także
sygnatura KV (Köchel-Verzeichnis — katalog Köchla)
sygnatura KV (Köchel-Verzeichnis — katalog Köchla)
umieszczana przed kolejnym numerem dzieł Mozarta, w
umieszczana przed kolejnym numerem dzieł Mozarta, w
miejsce zwyczajowego „opus”. W literaturze
miejsce zwyczajowego „opus”. W literaturze
anglojęzycznej stosowana jest sygnatura K.
anglojęzycznej stosowana jest sygnatura K.
Serenady, divertimenta
Serenady, divertimenta
"W piękne letnie noce o każdej porze można natrafić na
"W piękne letnie noce o każdej porze można natrafić na
uliczne serenady... Taką nocną muzykę, na którą składa
uliczne serenady... Taką nocną muzykę, na którą składa
się dość znaczna liczba utworów, wykonuje zazwyczaj trio
się dość znaczna liczba utworów, wykonuje zazwyczaj trio
lub kwartet instrumentów dętych. Wieczory
lub kwartet instrumentów dętych. Wieczory
poprzedzające dni imienin pięknych dam obfitowały w ten
poprzedzające dni imienin pięknych dam obfitowały w ten
rodzaj rozrywki i nieraz mimo późnej pory w kilka chwil
rodzaj rozrywki i nieraz mimo późnej pory w kilka chwil
wszystkie okna były wypełnione, a muzyków otaczał
wszystkie okna były wypełnione, a muzyków otaczał
oklaskujący ich tłum", opisywał życie muzyczne na ulicach
oklaskujący ich tłum", opisywał życie muzyczne na ulicach
Wiednia Charles Burney[9]. Podobnie bywało w w
Wiednia Charles Burney[9]. Podobnie bywało w w
Salzburgu. Z takich okazji powstawały divertimenta [wł.,
Salzburgu. Z takich okazji powstawały divertimenta [wł.,
fr. = rozrywka, zabawa], kasacje [żarg. austr. gassatim
fr. = rozrywka, zabawa], kasacje [żarg. austr. gassatim
gehen = spacerować/grać w zaułkach], notturni [fr.
gehen = spacerować/grać w zaułkach], notturni [fr.
nocturne = nocny] i serenady [wł. sera = wieczór],
nocturne = nocny] i serenady [wł. sera = wieczór],
złożone z wielu krótkich części, rozpoczynając i kończąc
złożone z wielu krótkich części, rozpoczynając i kończąc
marszem. Zawierały tańce (głównie menuety) oraz
marszem. Zawierały tańce (głównie menuety) oraz
epizody śpiewne. W dorobku Mozarta są to chociażby
epizody śpiewne. W dorobku Mozarta są to chociażby
wczesne Divertimenti KV 136-138 na obsadę smyczkową,
wczesne Divertimenti KV 136-138 na obsadę smyczkową,
jak również utwory na instrumenty dęte i rozmaite
jak również utwory na instrumenty dęte i rozmaite
kombinacje instrumentów smyczkowych i dętych. Tak
kombinacje instrumentów smyczkowych i dętych. Tak
zwana Gran Partita (KV 361) (Serenada) jest
zwana Gran Partita (KV 361) (Serenada) jest
najznakomitszym dziełem Mozarta na zespół kameralny
najznakomitszym dziełem Mozarta na zespół kameralny
złożony z dwóch obojów, dwóch klarnetów, dwóch rożków
złożony z dwóch obojów, dwóch klarnetów, dwóch rożków
basetowych, czterech rogów myśliwskich, dwóch fagotów
basetowych, czterech rogów myśliwskich, dwóch fagotów
i kontrabasu.
i kontrabasu.
Mozart pozostawił ogromną liczbę tańców z orkiestrą,
Mozart pozostawił ogromną liczbę tańców z orkiestrą,
włączając w to menuety (ponad 100), kontredanse i
włączając w to menuety (ponad 100), kontredanse i
Deutsche Tänze (albo Ländler, będący pierwowzorem
Deutsche Tänze (albo Ländler, będący pierwowzorem
walca). Deutsche Tänze (56 w okresie 1787-1791) zostały
walca). Deutsche Tänze (56 w okresie 1787-1791) zostały
napisane głównie na publiczne bale w Wiedniu. W
napisane głównie na publiczne bale w Wiedniu. W
kontredansach, także pisanych głównie w Wiedniu, można
kontredansach, także pisanych głównie w Wiedniu, można
znaleźć elementy muzyki programowej, jak Il Temporale
znaleźć elementy muzyki programowej, jak Il Temporale
KV 535, La Bataille KV 600, Canarino KV 602
KV 535, La Bataille KV 600, Canarino KV 602
Chronologiczna lista oper:
Chronologiczna lista oper:
•
Udana naiwność (KV 51)
Udana naiwność (KV 51)
•
Bastien i Bastienne (KV 50)
Bastien i Bastienne (KV 50)
•
Mitrydates, król Pontu (KV 87)
Mitrydates, król Pontu (KV 87)
•
Askaniusz w Albie (KV 111)
Askaniusz w Albie (KV 111)
•
Sen Scypiona (KV 126)
Sen Scypiona (KV 126)
•
Lucio Silla (KV 135)
Lucio Silla (KV 135)
•
Rzekoma ogrodniczka (KV 196)
Rzekoma ogrodniczka (KV 196)
•
Król pasterz (KV 208)
Król pasterz (KV 208)
•
Idomeneo, król Krety (KV 366)
Idomeneo, król Krety (KV 366)
•
Uprowadzenie z Seraju (KV 384)
Uprowadzenie z Seraju (KV 384)
•
Dyrektor teatru (KV 486)
Dyrektor teatru (KV 486)
•
Wesele Figara (KV 492)
Wesele Figara (KV 492)
•
Don Giovanni (KV 527)
Don Giovanni (KV 527)
•
Così fan tutte (KV 588)
Così fan tutte (KV 588)
•
Łaskawość Tytusa (KV 621)
Łaskawość Tytusa (KV 621)
•
Czarodziejski flet (KV 620)
Czarodziejski flet (KV 620)
Oprócz nich istnieją także opery
Oprócz nich istnieją także opery
niedokończone:
niedokończone:
•
Zaide (KV 344)
Zaide (KV 344)
•
Gęś z Kairu (KV 422)
Gęś z Kairu (KV 422)
•
Mąż zawiedziony (KV 430)
Mąż zawiedziony (KV 430)
Mozart napisał też muzykę do dramatu heroicznego
Mozart napisał też muzykę do dramatu heroicznego
Geblera - Thamos, król Egiptu (KV 345).
Geblera - Thamos, król Egiptu (KV 345).
Kres życia
Kres życia
Mozart spędził ostatnie lata swojego życia w Wiedniu,
Mozart spędził ostatnie lata swojego życia w Wiedniu,
gdzie do dzisiaj można zwiedzać jeden z jego
gdzie do dzisiaj można zwiedzać jeden z jego
apartamentów przy Domgasse 5, w pobliżu katedry Św.
apartamentów przy Domgasse 5, w pobliżu katedry Św.
Szczepana. W domu tym Mozart skomponował w 1786
Szczepana. W domu tym Mozart skomponował w 1786
Wesele Figara.
Wesele Figara.
Jeszcze w październiku 1791 r. nikt by nie przypuszczał,
Jeszcze w październiku 1791 r. nikt by nie przypuszczał,
że za 2 miesiące Mozart już nie będzie żył. Przez wiele lat
że za 2 miesiące Mozart już nie będzie żył. Przez wiele lat
nie wiedziano, co było przyczyną śmierci kompozytora,
nie wiedziano, co było przyczyną śmierci kompozytora,
tradycja romantyczna zaś stworzyła wokół tego faktu
tradycja romantyczna zaś stworzyła wokół tego faktu
wiele fantastycznych legend. Po długotrwałej analizie
wiele fantastycznych legend. Po długotrwałej analizie
medycznej Antona Neumayra, ustalono jednak dość
medycznej Antona Neumayra, ustalono jednak dość
szczegółowy przebieg choroby Mozarta, w którego opisie
szczegółowy przebieg choroby Mozarta, w którego opisie
znajdują się takie objawy, jak: wysoka gorączka, obfite
znajdują się takie objawy, jak: wysoka gorączka, obfite
wydzielanie potu i wysypka, stan zapalny i obrzmienie w
wydzielanie potu i wysypka, stan zapalny i obrzmienie w
obrębie kończyn, unieruchomienie ciała z powodu silnego
obrębie kończyn, unieruchomienie ciała z powodu silnego
bólu. Diagnoza mówi o ostrej gorączce reumatycznej z
bólu. Diagnoza mówi o ostrej gorączce reumatycznej z
obrazem klinicznym nawrotu reumatoidalnego zapalenia
obrazem klinicznym nawrotu reumatoidalnego zapalenia
stawów i jednoczesnym wystąpieniem reumatyzmu
stawów i jednoczesnym wystąpieniem reumatyzmu
mózgowego połączonego z bardzo wysoką temperaturą i
mózgowego połączonego z bardzo wysoką temperaturą i
paraliżem najważniejszych ośrodków mózgu. Za
paraliżem najważniejszych ośrodków mózgu. Za
bezpośrednią przyczynę śmierci uznaje się upust krwi
bezpośrednią przyczynę śmierci uznaje się upust krwi
dokonany przez medyka na dwie godziny przed śmiercią
dokonany przez medyka na dwie godziny przed śmiercią
Mozarta. Zespół chorobowy wywołany był przez
Mozarta. Zespół chorobowy wywołany był przez
paciorkowce.
paciorkowce.
Śmierć przerwała pracę Mozarta nad mszą żałobną
Śmierć przerwała pracę Mozarta nad mszą żałobną
Requiem. Na prośbę żony Mozarta dzieło to dokończyli
Requiem. Na prośbę żony Mozarta dzieło to dokończyli
jego znajomi kompozytorzy, Joseph Eybler i Franz Xaver
jego znajomi kompozytorzy, Joseph Eybler i Franz Xaver
Süssmayr. W rękopisie Mozarta ostatnie nuty postawione
Süssmayr. W rękopisie Mozarta ostatnie nuty postawione
jego ręką przypadają na 8 takt partii wokalnych
jego ręką przypadają na 8 takt partii wokalnych
Lacrimosa. Powszechnie uważa się, że Mozart zmarł w
Lacrimosa. Powszechnie uważa się, że Mozart zmarł w
nędzy i zapomnieniu, pochowany w grobie dla ubogich. W
nędzy i zapomnieniu, pochowany w grobie dla ubogich. W
rzeczywistości, choć jego twórczość nie była już tak
rzeczywistości, choć jego twórczość nie była już tak
modna w Wiedniu, w dalszym ciągu otrzymywał jednak
modna w Wiedniu, w dalszym ciągu otrzymywał jednak
znaczące przychody z różnych stron Europy, szczególnie z
znaczące przychody z różnych stron Europy, szczególnie z
Czech, a konkretnie z Pragi. Został pochowany w grobie 3.
Czech, a konkretnie z Pragi. Został pochowany w grobie 3.
klasy, tak jak większość mieszkańców Wiednia. Pochówek
klasy, tak jak większość mieszkańców Wiednia. Pochówek
tego typu warunkowały dwa zarządzenia Józefa II z lat
tego typu warunkowały dwa zarządzenia Józefa II z lat
1784-85, które narzucały poszczególne elementy
1784-85, które narzucały poszczególne elementy
pogrzebu.
pogrzebu.
W 1809 r. Konstancja poślubiła duńskiego dyplomatę,
W 1809 r. Konstancja poślubiła duńskiego dyplomatę,
Georga Nicolausa von Nissena, który był miłośnikiem dzieł
Georga Nicolausa von Nissena, który był miłośnikiem dzieł
Mozarta i napisał pierwszą biografię kompozytora.
Mozarta i napisał pierwszą biografię kompozytora.
Mozart nie miał trudnego życia. Często otrzymywał
Mozart nie miał trudnego życia. Często otrzymywał
wynagrodzenie za swoją pracę i gdy już posiadał
wynagrodzenie za swoją pracę i gdy już posiadał
pieniądze, to trwonił wielkie sumy, prowadząc
pieniądze, to trwonił wielkie sumy, prowadząc
ekstrawagancki styl życia.
ekstrawagancki styl życia.
Świadczyło to jednak nie o jego próżności, lecz o chęci
Świadczyło to jednak nie o jego próżności, lecz o chęci
aktywnego zaistnienia w wiedeńskim świecie muzyków, co
aktywnego zaistnienia w wiedeńskim świecie muzyków, co
miało przynieść w efekcie dodatkowe dochody. Dużych
miało przynieść w efekcie dodatkowe dochody. Dużych
wydatków przysparzała Mozartowi również jego żona
wydatków przysparzała Mozartowi również jego żona
Konstancja. Gdy była już szósty raz w ciąży, miała duże
Konstancja. Gdy była już szósty raz w ciąży, miała duże
problemy ze stopami, co zmuszało ją do częstych i
problemy ze stopami, co zmuszało ją do częstych i
długich wyjazdów do uzdrowiska Baden bei Wien.
długich wyjazdów do uzdrowiska Baden bei Wien.
Koncerty na różne instrumenty
Koncerty na różne instrumenty
Mozart skomponował ponad 20 koncertów na instrumenty
Mozart skomponował ponad 20 koncertów na instrumenty
inne niż fortepian. Na instrumenty dęte najlepsze koncerty
inne niż fortepian. Na instrumenty dęte najlepsze koncerty
powstawały dla muzyków zaprzyjaźnionych z
powstawały dla muzyków zaprzyjaźnionych z
kompozytorem.
kompozytorem.
Pięć Koncertów na skrzypce i orkiestrę, KV 207, 211, 216,
Pięć Koncertów na skrzypce i orkiestrę, KV 207, 211, 216,
218, 219 napisał w Salzburgu, kiedy był koncertmistrzem
218, 219 napisał w Salzburgu, kiedy był koncertmistrzem
orkiestry arcybiskupa, a więc pisał jej zapewne dla siebie
orkiestry arcybiskupa, a więc pisał jej zapewne dla siebie
samego. Wyjątkowy jest w tej grupie koncert A-dur (KV 219)
samego. Wyjątkowy jest w tej grupie koncert A-dur (KV 219)
z finałem w niezwykłym w tej części rytmie menueta i z
z finałem w niezwykłym w tej części rytmie menueta i z
epizodami alla turca.
epizodami alla turca.
Koncert na harfę, flet i orkiestrę (KV 299), o bardzo pięknym,
Koncert na harfę, flet i orkiestrę (KV 299), o bardzo pięknym,
wysoce oryginalnym brzmieniu ,
wysoce oryginalnym brzmieniu ,
Koncert na fagot i orkiestrę (KV 191) (1774)
Koncert na fagot i orkiestrę (KV 191) (1774)
Koncert klarnetowy A-dur (KV 622) powstał dla Antona
Koncert klarnetowy A-dur (KV 622) powstał dla Antona
Stadlera, a Mozart wyjątkowo lubił brzmienie tego
Stadlera, a Mozart wyjątkowo lubił brzmienie tego
instrumentu.
instrumentu.
Cztery Koncerty na róg i orkiestrę napisane w różnych latach
Cztery Koncerty na róg i orkiestrę napisane w różnych latach
między 1782 i 1786 rokiem, dla Josepha Leutgeba:
między 1782 i 1786 rokiem, dla Josepha Leutgeba:
•
I: D-dur (KV 412),
I: D-dur (KV 412),
•
II: Es-dur (KV 417),
II: Es-dur (KV 417),
•
III: Es-dur (KV 447),
III: Es-dur (KV 447),
•
IV: Es-dur (KV 495),
IV: Es-dur (KV 495),
.
.
Charakteryzują się eleganckim i pełnym humoru
Charakteryzują się eleganckim i pełnym humoru
dialogiem między solistą a orkiestrą.
dialogiem między solistą a orkiestrą.
Symfonia koncertująca Es-dur na skrzypce, altówkę i
Symfonia koncertująca Es-dur na skrzypce, altówkę i
orkiestrę KV 364 (Sinfonia concertante) (1779), z
orkiestrę KV 364 (Sinfonia concertante) (1779), z
niezwykłą partią altówki, którą wcześniej w solowej roli
niezwykłą partią altówki, którą wcześniej w solowej roli
wykorzystał tylko Carl Stamitz.
wykorzystał tylko Carl Stamitz.
Symfonia koncertująca na flet, obój, róg, fagot i orkiestrę,
Symfonia koncertująca na flet, obój, róg, fagot i orkiestrę,
KV 279b (Sinfonia concertante), jest uznana za zaginioną,
KV 279b (Sinfonia concertante), jest uznana za zaginioną,
a znany utwór na podobny skład (obój, klarnet, róg, fagot)
a znany utwór na podobny skład (obój, klarnet, róg, fagot)
prawdopodobnie ma niewiele (lub nic) wspólnego z
prawdopodobnie ma niewiele (lub nic) wspólnego z
Mozartem
Mozartem
Koniec
Koniec
…
…