Wolfgang Amadeusz
Mozart
Bartłomiej Domonik
kl. Ib
Życiorys
Wolfgang Amadeusz Mozart (ur. 27 stycznia
1756 w Salzburgu, zm.5 grudnia 1791 w Wiedniu)
– Niemiecki kompozytor i wirtuoz gry na
instrumentach klawiszowych. Razem
z Haydnem i Beethovenem zaliczany do klasyków
wiedeńskich.
Twórczość
Mimo iż Mozart żył niecałe 36 lat, zdążył pozostawić po sobie
kilkaset skrzących się dowcipem i wyróżniających słynną
mozartowską lekkością oraz melodyjnością utworów. Ponad 50
symfonii, kilkadziesiąt koncertów fortepianowych,
skrzypcowych, fletowych i na inne instrumenty solowe z
towarzyszeniem orkiestry, blisko 20 mszy (a także słynne, acz
niedokończone przez niego „Requiem”) oraz inne utwory muzyki
kościelnej, 13 oper, które do dnia dzisiejszego znajdują się w
repertuarze wszystkich teatrów operowych świata (zwłaszcza
takie arcydzieła, jak „Uprowadzenie z seraju”, „Wesele Figara”,
„Don Giovanni”, „Czarodziejski flet”, „Cosí fan tutte” czy też
mniej znana u nas jego pierwsza większa opera „Idomeneo, król
Krety”). Mozart napisał również wiele utworów kameralnych,
solowych. Jest także pierwszym wielkim twórcą wśród
zawodowych kompozytorów piszących muzykę rozrywkową
(tańce, divertimenta, serenady na czele z „Eine kleine
Nachtmusik”
Opery
Mozart z największym entuzjazmem, o którym
świadczą również jego listy, pisał opery. W ciągu
niespełna 23 lat skomponował ponad 20 dzieł
scenicznych, przede wszystkim w panującym
wówczas stylu włoskim i do włoskich na ogół tekstów.
W 1767 Mozart skomponował swoją pierwszą operę,
jeśli można jej mianem określić scholastyczny dramat
muzyczny Apollo et Hyacinthuss (KV 38).
Kolejna Bastien i Bastienne(1768, KV 50=46b) dała
już całkiem inny rezultat. Młody muzyk był już zdolny
do panowania nad tematem, a jego muzyka
emanowała sielankową radością i urokiem
spontaniczności. La finta semplice (1768, KV 51) jest
pierwszym podejściem Mozarta do gatunku
określanego opera buffa (opera komiczna).
Utwory religijne
Muzyka sakralna Mozarta to głównie kompozycje wokalne,
chociaż są też przykłady muzyki instrumentalnej, jak 17 Sonat
kościelnych (lub organowych) na dwoje skrzypiec, kontrabas
i organy (niektóre także z trąbkami i kotłami), skomponowanych
między rokiem 1767 i 1780.
Kompozycje sakralne obejmują 19 mszy, wśród
nich Weisenhaus Messe c-moll KV 139, pewną liczbę dzieł
należących do gatunku Missa Brevis (tzw. msze krótkie),
napisanych głównie w Salzburgu (KV 167-192-194-195 oraz
tzw. Wróbla msza (KV 220)), a przede
wszystkim Koronacyjna KV 317, Wielka Msza c-moll KV 427 (z
nieukończonym Credo i brakującym Agnus Dei) i ostatnie dzieło
Mozarta Requiem d-moll KV 626, napisane w 1791, po 8-letniej
przerwie, gdy w ogóle nie komponował mszy, a ukończone przez
Franza Xavera Süssmayra po śmierci Mozarta.
Muzyka instrumentalna
Twórczość dla zespołów instrumentalnych, obok
symfonii,
obejmuje divertimenta, nokturny, serenady (m.in.
serenadę Eine kleine
nachtmusok, cassazioni, marsze i tańce.
Tzw. wczesne symfonie (1764-1771), napisane w
stylu włoskich uwertur, zbudowane są z
następujących części: Allegro-Andante-Allegro;
tylko w niektórych z nich pojawił się menuet jako
część trzecia (charakterystyczna dla późniejszej w
pełni ukształtowanej formy symfonicznej)
– Symfonia No 1, Symfonia No 2. Warto więc
zauważyć, że niewłaściwe i bardzo mylące jest
porównywanie symfonicznego dorobku
kompozytorskiego Mozarta z dziełami późniejszych
twórców – na imponującą liczbę symfonii Mozarta
wpływ miało inne pojmowanie formy kompozycji.
Dziękuje za uwagę