PROMIENIOWANIE

PROMIENIOWANIE

NIEJONIZUJĄCE

NIEJONIZUJĄCE

Promieniowanie:

Promieniowanie:



radiowe i mikrofalowe

radiowe i mikrofalowe



podczerwone

podczerwone



widzialne (laserowe)

widzialne (laserowe)



nadfioletowe

nadfioletowe

PROMIENIOWANIEM

PROMIENIOWANIEM

NIEJONIZUJĄCYM

NIEJONIZUJĄCYM

nazywamy promieniowanie

nazywamy promieniowanie

elektromagnetyczne z zakresu

elektromagnetyczne z zakresu

optycznej części widma tego

optycznej części widma tego

promieniowania, to znaczy:

promieniowania, to znaczy:

-promieniowanie nadfioletowe

-promieniowanie nadfioletowe

(UV)

(UV)

-światło

-światło

-promieniowanie podczerwone

-promieniowanie podczerwone

Zakres

Zakres

Podzakre

Podzakre

s

s

Długość

Długość

fali

fali

[nm]

[nm]

Częstotliwoś

Częstotliwoś

ć

ć

Ultrafiolet

Ultrafiolet

(UVR)

(UVR)

UVC

UVC

100-280

100-280

(1-3)*10

(1-3)*10

15

15

UVB

UVB

280-320

280-320

(0,94-1)*10

(0,94-1)*10

15

15

UVA

UVA

320-400

320-400

(0,75-0,94)*10

(0,75-0,94)*10

15

15

Zakres

Zakres

widzialny

widzialny

(VR)

(VR)

400-760

400-760

(0,4-0,75)*10

(0,4-0,75)*10

15

15

Podczerwi

Podczerwi

eń (IR)

eń (IR)

IRA

IRA

0,76-

0,76-

1,4

1,4





m

m

(2-4)*10

(2-4)*10

14

14

IRB

IRB

1,4-3

1,4-3





m

m

(1-4)*10

(1-4)*10

14

14

IRC

IRC



3



3

m-

m-

1mm

1mm

(1*10

(1*10

15

15

Hz-

Hz-

300GHz

300GHz

Oznaczenia pola

niejonizującego

Promieniowanie widzialne
odgrywa najistotniejszą rolę
w postępowaniu i rozwoju
żywych organizmów
podstawy wszystkich
procesów zachodzących na
Ziemi ,leży zjawisko
fotosyntezy. Również u
człowieka jest ona
najistotniejszym
synchronizatorem
okołodobowej rytmiki funkcji
fizjologicznych.

PROMIENIOWANIE LASEROWE TO:



Spójne (koherentne) o bardzo małej rozbieżności
wiązki w zakresie od nadfioletu przez światło
widzialne do podczerwieni.



Promieniowanie laserowe może wywołać w
tkankach:

efekty fotobiochemiczne:

1.

Wzrost szybkości wymiany elektrolitów między komórką, a
otoczeniem

2.

Działanie antymutagenne

3.

Przyspieszenie mitozy

4.

Zmiany struktury błon biologicznych

5.

Wzrost aktywności enzymów

6.

Zwiększenie syntezy ATP i DNA

efekty biostymulacyjne:

1.

Poprawa mikrokrążenia krwi

2.

Poprawa angiogenezy

3.

Działanie immunomodulacyjne

4.

Wzrost potencjałów czynnościowych włókien
nerwowych

5.

Zwiększenie stężenia hormonów, kinin i
autokoidów

6.

Działanie hipokoagulacyjne

efekty fotochemiczne

związane ze wzrostem temperatury tkanek

Szkodliwość działania
promieniowania laserów wyraża się
uszkodzeniem struktur gałki ocznej i
skóry

• najgroźniejsze w skutkach jest
uszkodzenie siatkówki w wyniku
wniknięcia promieni laserowych do
gałki ocznej

• w obrębie skóry może powodować
zmiany od rumienia do martwicy i
zwęglenia, ma też działanie
rakotwórcze

• praca z laserami wymaga
przestrzegania zasad bezpieczeństwa,
przede wszystkim unikania patrzenia
bezpośrednio w wiązkę promieniowania

PROMIENIOWANIE
NADFIOLETOWE:

•

W zależności od działania biologicznego ,UV

podzielono na następujące rodzaje:

•

Jest rodzajem promieniowania optycznego o

krótszej długości fali i większej energii niż światło
widzialne



Wywołuje rumień skóry (221-396 nm)



Działające bakteriobójczo(221-396 nm)



Pobudzające syntezę wit.A i D w org.(281-389

nm)



Działające szkodliwie na oko(221-398 nm)

ŹRÓDŁA PROMIENIOWANIA

NADFIOLETOWEGO

:



Naturalne:

Słońce (narażeni na nie są ludzie

pracujący na

wolnym powietrzu)



Sztuczne:



spawanie w łuku elektrycznym



lampy wyładowawcze: gazowe, rtęciowe,

fluorescencyjne, kwarcowe, halogenowe



łuki węglowe i cięcia plazmowe



lampy UV stosowane w celach leczniczych



lampy bakteriobójcze



lampy UV w gabinetach kosmetycznych

Skutki narażenia dotyczą:

SKÓRY:

Po narażeniu ostrym- rumień, poparzenia ze zmianami
pęcherzowymi i łuszczenie się skóry

Przyśpieszone „starzenie się skóry”

wzrost ryzyka nowotworów skóry, np. czerniak

GAŁKI OCZNEJ

Zapalenie rogówki i spojówki

Przejściowe zaburzenia widzenia

Zaćma

Wzrost ryzyka nowotworów oka

Przepisy regulują:

•

dopuszczalny czas i natężenie

ekspozycji,

• zasady stosowania odzieży
ochronnej,

• ochrony twarzy i wzroku,

• najprostsze zabezpieczenia
stanowią

kremy ochronne z

filtrem UV.

PROMIENIOWANIE

PODCZERWONE



ŹRÓDŁA:



Termiczne



Luminescencyjne



WŁAŚCIWOŚCI:



Promieniowanie to ma charakter liniowy

lub pasmowy



Promieniowanie podczerwone nie wnika

do głębszych warstw skóry, zatem
skutkiem

jego działania jest

podgrzanie skóry i tkanek znajdujących
się bezpośrednio pod nią

SZKODLIWE DZIAŁANIE

PROMIENIOWANIA
PODCZERWONEGO DOTYCZY :

skóry i narządu wzroku.

1.

Skóra:

•

Pieczenie

•

Ból

•

Zaczerwienie w miejscach
nieosłoniętych

•

Oparzenia

1.

Narząd wzroku:

•

Przekrwieni spojówek

•

Światłowstręt

•

Zapalenie spojówek i brzegów
powiek

•

Ubytki nabłonka rogówki

•

Zaćma

•

Uszkodzenie siatkówki
objawiające się:



Zmniejszeniem ostrości widzenia



Zaburzeniami widzenia w postaci:

zmniejszenia liter

(metamorphosia)
zmniejszenia lub powiększenia
obrazu
(mikropsia,makropsia)



Pojawieniem się w polu widzenia
mroczka

środkowego lub

okołośrodkowego

W PROFILAKTYCE PROMIENIOWANIA
PODCZERWONEGO NAJWARZNIEJSZA
JEST:



AUTOMATYZACJA PRODUKCJI, CO POZWLA NA

ODSUNIĘCIE PRACOWNIKA OD ŹRÓDEŁ
PROMIENIOWANIA PODCZERWONEGO



STOSOWANIE EKRANÓW ODBIJAJĄCYCH

PODCZERWIEŃ



STOSOWANIE URZĄDZEŃ WENTYLACYJNYCH



I KLIMATYZACYJNYCH



STOSOWANIE ODZIEŻY OCHRONNEJ

PROMIENIOWANIE
RADIOWE(PR):

OBEJMUJE PRZEDZIAŁ CZĘSTOTLIWOŚCI
OD 30 kHz

DO 300 MHz, A

MIKROFALE

(MF)

ZAWARTE SĄ W ZAKRESIE OD 30

MHz DO 300 GHz



Źródła:



Urządzenia radarowe



Urządzenia telekomunikacyjne



Sieć radiowa i telewizyjna



Urządzenia przemysłowe



Urządzenia domowe (kuchenki mikrofalowe)



Ekspozycja na PR i MF wywołuje głównie efekt

termiczny, gdyż pochłonięta energia jest zamieniana
na ciepło



Narażenie na te promieniowania prowadzi do

uszkodzenia oczu, szczególnie rogówki i soczewki



Mogą wywołać zmiany w:

•

układzie nerwowym (zmiany bioelektryczne,

metaboliczne i strukturalne na poziomie
komórkowym i subkomórkowym)

•

układzie krwiotwórczym (zaburzenia syntezy

hemoglobiny i liczby wytwarzanych erytrocytów)

•

układzie immunologicznym

•

aberracje chromosomalne

•

zaburzenia podziałów mitotycznych kom.

somatycznych i dojrzewania kom. rozrodczych



Wśród ludzi zamieszkujących w pobliżu

radiostacji o

dużej mocy stwierdzono

subiektywne objawy:

osłabienie, szybkie

męczenie się, zaburzenia

pamięci i snu,

częste bóle głowy



Na obszarach otaczających źródła pola

elektromagnetycznego ustawia się strefy
ochronne I i II rodzaju



na obszarze I strefy mogą przebywać

tylko osoby zatrudnione przy eksploatacji
urządzeń



na obszarze II strefy ludność może

przebywać okresowo, ale zabrania się
stawiania tam budynków mieszkalnych,
szpitali, itp.

BIBLIOGRAFIA:

BIOFIZYKA:

pod red. F. JAROSZYKA

HIGIENA PRACY

:

pod red.

J. A. INDULSKIEGO

MEDYCYNA ZAPOBIEGAWCZA I
ŚRODOWISKOWA

:

pod red. Z.

JETHONA i

A.

GRZYBOWSKIEGO

CHOROBY ZAWODOWE

: pod red.

K. MAREK