Promieniowanie
niejonizujące
Opracowali:
Ciesiołkiewicz Małgorzata
Długosz Julita
Kozieł Sławomir
Kwiatkowska Magdalena
Wycisło Patrycja
Promieniowanie
niejonizujące
Zaliczamy:
radiowe
• mikrofalowe
podczerwone
widzialne (laserowe)
nadfioletowe
Przepuszczając światło białe przez pryzmat,
dokonujemy rozszczepienia światła na jego
składowe i otrzymujemy
widmo światła białego
.
Światło białe
nie jest jednolite - składa się
z promieniowania o różnej długości fali.
Gdy uszeregujemy składowe światła białego
według częstotliwości otrzymamy następujący
rozkład składowych światła widzialnego
jak
ten powyżej.
Oko ludzkie jest wrażliwe na fale o długości
380
- 760 nm.
Rodzaj fal w zależności od
częstoliwości
Promieniowanie
widzialne
laserowe
Laser
-
emiter spójnego
(koherentnego)
promieniowania
elektromagnetycznego bardzo
małej rozbieżności wiązki w
zakresie pełnego widma od
nadfioletu do podczerwieni
W zależności od mocy emitowanej wiązki
promieniowania oraz wielkości i rodzaju
uszkodzeń, jakie może ona wywołać, czyli
poziomu bezpieczeństwa dzielimy lasery na IV
klasy (I- całkowicie bezpieczna; IV -
bardzo niebezpieczna)
Zastosowanie laseru
laboratoria naukowe
przemysł
telekomunikacja
światłowodowa
lotnictwo i metalurgia
cięcie diamentów
technika radiolokacyjna
zdalne niszczenie
obiektów
mierzenie duzych
odleglości
badanie struktur i wiązań
chemicznych
gospodarstwo
domowe
pokazy i widowiska
medycyna
precyzyjne cięcie,
np. w okulistyce
Pod wpływem promieniowania
laserowego mogą w tkankach zachodzić
m.in. następujące procesy
Efekty promieniowania
laserowego
fotokoagulacja
bezpośrednie zwiększenie temperatury w tkance;
ablacja
fotochemiczna
odparowanie płynu i materii tkanki pod wpływem
bardzo wysokiej temperatury;
ablacja
fotochemiczna
rozkład z odparowaniem - zmiana składu chemicznego
tkanki i odparowanie pod wpływem promieniowania
nadfioletowego;
fotorozerwanie
rozerwanie wiązań wewnątrzcząsteczkowych;
Efekty promieniowania
laserowego - c.d.
wytwarzanie witaminy D w skórze
procesy zapalne
uszkodzenie struktur gałki ocznej
zaćma
zapalenie spojówek
zapalenie rogówki
uszkodzenie skóry (rumień, martwica, zwęglenie)
działanie rakotwórcze (nadfiolet B i C)
powstawanie dymów i gazów w wyniku
termicznego niszczenia tkanek “dymy laserowe)
Odczyny fotochemiczne:
Profilaktyka
Unikanie patrzenia
bezposrednio w
wiązkę promienia
przestrzeganie norm
dla określonych
laserów
używanie gogli
ochronnych przy
pracy z laserami
klasy III i IV
Promieniowanie
podczerwone
odkryte w 1800 - F.N. Herschel.
długość fali 10
4
- 8x10
-7
źródła
termiczne:
• rozgrzane ciała,
• słońce - 45% energii wypromieniowanej
luminescencyjne
• związki chemiczne pobudzone do świecenia
Efekty promieniowania
podczerwonego
Działanie na organizm:
zaburzenia
termoregulacji
ujemny wpływ na układ
sercowo - naczyniowy
przyspieszenie starzenia
się organizmu
uszkodzenie oka
Wykorzystanie:
w badaniach strukturalnych
(spektroskopia widma cząsteczek
organicznych),
w lecznictwie:
diatermia - leczenie prądem
elektrycznym szybkozmiennym
o wysokim napięciu, który zmieniając
swą energię na ciepło, rozgrzewa
ośrodek (staw, mięśnie
itd.) przez który przepływa. np.
głuchota starcza
do obserwacji w ciemności
(noktowizor, czujniki alarmowe)
Promieniowanie
radiowe i
mikrofalowe
długość fali
radiowe 1mm - 1m
(30KHz - 300 MHz)
mikrofalowe 30 cm do 1
mm (300 MHz -
300GHz)
źródła
urządzenia radiowe,radiolokacyjne i telekomunikacyjne
sieć radiowa itelewizyjna
urządzenia domowe i przemysłowe
lampy elektronowe
generatory półprzewodnikowe
mikrofalowe promieniowanie tła (reliktowe)
Efekty ekspozycji
termiczny
oparzenia skóry
• zależne od wieku i
f promieniowania
uszkodzenie oczu
rogówka
soczewka
zmiany w układach
nerwowym
krwiotwórczym
immunologicznym
abberacje
chromosomalne
zaburzenia podziału
komorek somatycznych i
rozrodczych
subiektywne objawy:
oslabienie ogolne
szybka meczliwość
zaburzenia pamięci i snu
wzmożona częstość bólów
głowy
Promieniowanie
nadfioletowe
emitowane przez
Słońce
częstotliwość miedzy
zakresem światła
widzialnego,
a
promieniowaniem rtg
UVA 315 - 400 nm
UVB 280 - 315 nm
UVC 100 - 280 nm
Ziemię chroni przed nim:
warstwa ozonowa
-
pochłania prom. UVC,
powietrze
-
pochłania całkowicie część
promieniowania UVC (< 190 nm)
Źródła pozasłoneczne
spawanie w łuku elektrycznym
lampy wyładowcze:gazowe, rtęciowe,
fluorescencyjne, kwarcowe, halogenowe
łuki węglowe
cięcie plazmowe
lampy UV stosowane w celach leczniczych i
gabinetach kosmetycznych
lampy bakteriobójcze
Efekty promieniowania
nadfioletowego
Podział UV w zależności od
działania biologicznego
wywołujace
rumień
skórny
221 - 398 nm
działajace
bakteriobójczo
221 - 398 nm
pobudzające
synteze
witaminy A i D
w
organiźmie 281 - 398 nm
działające szkodliwie na
oko
221 - 398 nm
Efekty promieniowania
UV
Skóra
rumień po 4-8 godz.
oparzenia ze zmianami
pecherzowymi i łuszczeniem się
skóry
fotouczulenie (po leczeniu
sulfonamidami i tetracyklinami)
ryzyka nowotworówczerniaki -
ryzyko zależy od karnacji skóry i
skumulowabej w ciągu zycia
dawnki prom. UV
starzenie się skóry
Efekty promieniowania
UV - oko
Krótkotrwałe
promieniowanie
ostre zapalenie
spojówek
po okresie
utajenia (2-12h) ból,
pieczenie, światłowstręt,
łzawienie
ostre zapalenie rogówki:
liczne drobne, pękające pęcherzyki
ustępujące po kilku godz lub dniach
Długotrwałe promieniowanie
przewlekłe za brzegów spojówek
przewlekłe zapalenie rogówki
drobne ubytki nabłonka
pogorszenie jakości widzenia
przemijające lub trwałe zaburzenia
widzenia
katarakta
nowotwory oka
Profilaktyka UV
przestrzeganie odpowiedniego
czasu i natężenia ekspozycji
stosowanie odzieży ochronnej
stosowanie kremów z filtrem UV
stosowanie soczewek
z
warstwą antyrefleksową,
okularów z filtrem UV