Sprzęt ochrony

Sprzęt ochrony

dróg

dróg

oddechowych

oddechowych

- FIZJOLOGIA ODDYCHANIA

- FIZJOLOGIA ODDYCHANIA

- PODZIAŁ SPRZĘTU ODO

- PODZIAŁ SPRZĘTU ODO

- WARUNKI STOSOWANIA

- WARUNKI STOSOWANIA

FIZJOLOGIA ODDYCHANIA

FIZJOLOGIA ODDYCHANIA



Oddech 15-18 razy na min.

Oddech 15-18 razy na min.



Oddychanie zewnętrzne (wymiana gazów między

Oddychanie zewnętrzne (wymiana gazów między

środowiskiem zewn. a płucami)

środowiskiem zewn. a płucami)



Oddychanie tkankowo wewnętrzne (wymiana gazów

Oddychanie tkankowo wewnętrzne (wymiana gazów

między płucami

między płucami

a tkanką)

a tkanką)



Zapotrzebowanie powietrza przez człowieka : całkowita

Zapotrzebowanie powietrza przez człowieka : całkowita

pojemność płuc 6 l, objętość najgłębszego wdechu 4,5 l

pojemność płuc 6 l, objętość najgłębszego wdechu 4,5 l

(pojemność życiowa)- wahająca się w szerokich

(pojemność życiowa)- wahająca się w szerokich

granicach, objętość gazu pozostająca

granicach, objętość gazu pozostająca

w płucach ok. 1,5 l (objętość zalegająca),

w płucach ok. 1,5 l (objętość zalegająca),

zapotrzebowanie:

zapotrzebowanie:

5-8 l- zupełny bezruch, 70-100 l- krótkotrwały duży

5-8 l- zupełny bezruch, 70-100 l- krótkotrwały duży

wysiłek

wysiłek

FIZJOLOGIA

FIZJOLOGIA

ODDYCHANIA

ODDYCHANIA

Skład

Skład

powietrza

powietrza

wydychanego:

wydychanego:

Składnik

Składnik

Atmosferyczn

Atmosferyczn

e

e

Oddechowe

Oddechowe

Azot

Azot

79,02 %

79,02 %

75,5 %

75,5 %

Tlen

Tlen

20,95 %

20,95 %

16,5 %

16,5 %

Dwutlen

Dwutlen

ek węgla

ek węgla

0,03 %

0,03 %

4,0 %

4,0 %

Para

Para

wodna

wodna

1,2 %

1,2 %

5,4 %

5,4 %

Skutki obniżenia tlenu w

Skutki obniżenia tlenu w

powietrzu

powietrzu



- przy 17% - oddech staje się cięższy (zwłaszcza

- przy 17% - oddech staje się cięższy (zwłaszcza

przy intensywnej pracy), występuje wzmożone

przy intensywnej pracy), występuje wzmożone

bicie serca

bicie serca

i zawroty głowy,

i zawroty głowy,



- przy 15% - człowiek jest niezdolny do większego

- przy 15% - człowiek jest niezdolny do większego

wysiłku fizycznego (a tym samym do ucieczki ),

wysiłku fizycznego (a tym samym do ucieczki ),



- przy 12% - odczuwa się wyraźny brak powietrza,

- przy 12% - odczuwa się wyraźny brak powietrza,

a w niektórych przypadkach życie ludzkie może

a w niektórych przypadkach życie ludzkie może

być już zagrożone,

być już zagrożone,



- przy 10% - pojawiają się mdłości, wymioty i

- przy 10% - pojawiają się mdłości, wymioty i

utrata przytomności.

utrata przytomności.

Skutki wzrostu dwutlenku

Skutki wzrostu dwutlenku

węgla w powietrzu

węgla w powietrzu

Dwutlenek węgla jest gazem bezbarwnym i bez

Dwutlenek węgla jest gazem bezbarwnym i bez

zapachu, a przy większych stężeniach ma kwas

zapachu, a przy większych stężeniach ma kwas

kwaskowaty. Jest on gazem niepalnym i

kwaskowaty. Jest on gazem niepalnym i

niewybuchowym. Powietrze atmosferyczne

niewybuchowym. Powietrze atmosferyczne

zawiera około 0,04% CO2. W środowisku

zawiera około 0,04% CO2. W środowisku

pożaru zawartość CO2 wzrasta wskutek

pożaru zawartość CO2 wzrasta wskutek

gaśnięcia drewna, utleniania się węgla.

gaśnięcia drewna, utleniania się węgla.

CO2 nie jest gazem trującym; należy natomiast

CO2 nie jest gazem trującym; należy natomiast

do gazów duszących. Zawartość CO2 w

do gazów duszących. Zawartość CO2 w

powietrzu większa niż 2% powoduje zaburzenie

powietrzu większa niż 2% powoduje zaburzenie

czynności w oddychaniu. Przy zawartości 8%

czynności w oddychaniu. Przy zawartości 8%

pojawia się duszność; powyżej tego stężenia

pojawia się duszność; powyżej tego stężenia

występuje utrata przytomności, sinica i

występuje utrata przytomności, sinica i

porażenie systemu oddechowego

porażenie systemu oddechowego

Definicje stężeń substancji

Definicje stężeń substancji

w powietrzu

w powietrzu

Substancje trujące występować mogą w formie

Substancje trujące występować mogą w formie

gazów, par, pyłów, dymów lub mgieł oraz jako

gazów, par, pyłów, dymów lub mgieł oraz jako

mieszanina tych form. Substancje toksyczne

mieszanina tych form. Substancje toksyczne

podzielono na trucizny i środki szkodliwe dla

podzielono na trucizny i środki szkodliwe dla

zdrowia. Ich ujemne działanie na organizm

zdrowia. Ich ujemne działanie na organizm

ludzki obserwuje się po przekroczeniu pewnej

ludzki obserwuje się po przekroczeniu pewnej

granicznej wartości w powietrzu. Działanie tych

granicznej wartości w powietrzu. Działanie tych

substancji na organizm zależne jest od

substancji na organizm zależne jest od

charakteru chemicznego zanieczyszczenia,

charakteru chemicznego zanieczyszczenia,

formy jego występowania oraz stężenia w

formy jego występowania oraz stężenia w

powietrzu. Zawartość substancji trujących w

powietrzu. Zawartość substancji trujących w

powietrzu wyraża się w mg/m3 lub cm3/m3

powietrzu wyraża się w mg/m3 lub cm3/m3

(=ppm), a w przypadku cząstek aerozoli może

(=ppm), a w przypadku cząstek aerozoli może

ono być określane w liczbie cząsteczek na m3.

ono być określane w liczbie cząsteczek na m3.

Definicje stężeń substancji

Definicje stężeń substancji

w powietrzu

w powietrzu

Z punktu widzenia BHP decydujące znaczenie ma

Z punktu widzenia BHP decydujące znaczenie ma

stężenie substancji w powietrzu, które dla tych celów

stężenie substancji w powietrzu, które dla tych celów

określone jest następującymi definicjami:

określone jest następującymi definicjami:

1. Najwyższe dopuszczalne stężenie - NDS w powietrzu

1. Najwyższe dopuszczalne stężenie - NDS w powietrzu

jest to takie stężenie, które nie wywiera ujemnego

jest to takie stężenie, które nie wywiera ujemnego

wpływu na ludzi.

wpływu na ludzi.

2. Dawka graniczna lub progowa - DN w powietrzu jest to

2. Dawka graniczna lub progowa - DN w powietrzu jest to

taka ilość substancji, która wywołuje pierwsze

taka ilość substancji, która wywołuje pierwsze

postrzegalne efekty biologiczne w ustroju. Poniżej tego

postrzegalne efekty biologiczne w ustroju. Poniżej tego

stężenia nie obserwuje się żadnego wpływu na

stężenia nie obserwuje się żadnego wpływu na

organizm.

organizm.

3. Dawka toksyczna - DT jest to dawka trująca wywołująca

3. Dawka toksyczna - DT jest to dawka trująca wywołująca

wyraźne objawy zatrucia w organizmie.

wyraźne objawy zatrucia w organizmie.

4. Dawka śmiertelna - DL jest to ilość substancji

4. Dawka śmiertelna - DL jest to ilość substancji

powodująca śmierć na skutek uszkodzenia ważnych dla

powodująca śmierć na skutek uszkodzenia ważnych dla

życia ośrodków w organizmie.

życia ośrodków w organizmie.

Definicje stężeń substancji

Definicje stężeń substancji

w powietrzu

w powietrzu

Zasadniczo wartość NDS stanowi kryterium

Zasadniczo wartość NDS stanowi kryterium

oceny konieczności stosowania sprzętu ochrony

oceny konieczności stosowania sprzętu ochrony

dróg oddechowych. Ogólnie przyjęto, że sprzęt

dróg oddechowych. Ogólnie przyjęto, że sprzęt

ten należy stosować w przypadkach gdy

ten należy stosować w przypadkach gdy

wartość ta jest przekroczona, ale w różnych

wartość ta jest przekroczona, ale w różnych

państwach przyjmuje się różne wielkości NDS,

państwach przyjmuje się różne wielkości NDS,

od których począwszy obowiązuje zastosowanie

od których począwszy obowiązuje zastosowanie

sprzętu ODO. Wartość NDS w różnych

sprzętu ODO. Wartość NDS w różnych

substancjach trujących są różne i z uwagi na

substancjach trujących są różne i z uwagi na

rodzaj przyjętych metodyk badawczych nie

rodzaj przyjętych metodyk badawczych nie

zawsze są dla tych samych substancji

zawsze są dla tych samych substancji

poszczególnych krajach jednakowe.

poszczególnych krajach jednakowe.

PODZIAŁ SPRZĘTU ODO

PODZIAŁ SPRZĘTU ODO



FILTRUJĄCE (maski, półmaski)

FILTRUJĄCE (maski, półmaski)



IZOLUJĄCE (aparaty powietrzne,

IZOLUJĄCE (aparaty powietrzne,

aparaty tlenowe)

aparaty tlenowe)

BHP stosowania sprzętu ODO

BHP stosowania sprzętu ODO



§ 58. 1. Podczas działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych wewnątrz

§ 58. 1. Podczas działań ratowniczo-gaśniczych prowadzonych wewnątrz

obiektów oraz

obiektów oraz

w każdym innym przypadku stwierdzenia lub podejrzenia obecności

w każdym innym przypadku stwierdzenia lub podejrzenia obecności

lotnych substancji toksycznych, a w szczególności tlenku węgla albo innych

lotnych substancji toksycznych, a w szczególności tlenku węgla albo innych

gazów, par, dymów, pyłów lub czynników i substancji o właściwościach

gazów, par, dymów, pyłów lub czynników i substancji o właściwościach

trujących, duszących, parzących, rakotwórczych, drażniących itp., oraz

trujących, duszących, parzących, rakotwórczych, drażniących itp., oraz

tam, gdzie może występować niedobór tlenu w otaczającej atmosferze,

tam, gdzie może występować niedobór tlenu w otaczającej atmosferze,

należy stosować izolacyjny, indywidualny sprzęt ochrony dróg

należy stosować izolacyjny, indywidualny sprzęt ochrony dróg

oddechowych.

oddechowych.



2. Filtrujący sprzęt przeciwgazowo-dymowy (maski z pochłaniaczami)

2. Filtrujący sprzęt przeciwgazowo-dymowy (maski z pochłaniaczami)

dopuszcza się do stosowania w terenie otwartym po stwierdzeniu, że

dopuszcza się do stosowania w terenie otwartym po stwierdzeniu, że

stężenie tlenu wynosi minimum 17%, i nabyciu pewności o właściwym

stężenie tlenu wynosi minimum 17%, i nabyciu pewności o właściwym

dobraniu pochłaniacza do występujących w atmosferze substancji.

dobraniu pochłaniacza do występujących w atmosferze substancji.



3. Stosując izolacyjny sprzęt ochrony dróg oddechowych, należy:

3. Stosując izolacyjny sprzęt ochrony dróg oddechowych, należy:



1) zachować szczególną karność, spokój i opanowanie,

1) zachować szczególną karność, spokój i opanowanie,



2) używać sprzęt tylko na wyraźny rozkaz dowódcy,

2) używać sprzęt tylko na wyraźny rozkaz dowódcy,



3) zakładać i zdejmować maski wyłącznie na zewnątrz pomieszczeń, w

3) zakładać i zdejmować maski wyłącznie na zewnątrz pomieszczeń, w

atmosferze nie zanieczyszczonej substancjami szkodliwymi, a jednocześnie

atmosferze nie zanieczyszczonej substancjami szkodliwymi, a jednocześnie

w miejscach położonych jak najbliżej obszaru, na którym prowadzona jest

w miejscach położonych jak najbliżej obszaru, na którym prowadzona jest

akcja ratownicza.

akcja ratownicza.



Przed założeniem maski osoby posiadające ruchome protezy zębowe

Przed założeniem maski osoby posiadające ruchome protezy zębowe

obowiązane są je wyjąć z jamy ustnej.

obowiązane są je wyjąć z jamy ustnej.



4. Osoby noszące brody i bokobrody oraz długie włosy i wąsy, a także nie

4. Osoby noszące brody i bokobrody oraz długie włosy i wąsy, a także nie

przestrzegające bieżącego golenia zarostu twarzy nie mogą brać udziału w

przestrzegające bieżącego golenia zarostu twarzy nie mogą brać udziału w

działaniach ratowniczych prowadzonych wewnątrz obiektów oraz w

działaniach ratowniczych prowadzonych wewnątrz obiektów oraz w

przypadkach stwierdzenia lub podejrzenia obecności lotnych substancji

przypadkach stwierdzenia lub podejrzenia obecności lotnych substancji

toksycznych.

toksycznych.

Sprzęt ODO filtrujący

Sprzęt ODO filtrujący

Półmaska filtrująca WILLSON
2200 FFP1 S

Półmaska WILLSON
PREMIER

Maska pełnotwarzowa
KEMIRA SARI

Sprzęt ODO izolujący

Sprzęt ODO izolujący

Aparat tlenowy

Aparat
powietrzny