Makroekonomia

*

Inflacja

*

Wskaźnik (indeks) cen jest
miernikiem przeciętnego
poziomu cen. Inflacja oznacza
wzrost ogólnego poziomu cen
połączony ze spadkiem wartości
pieniądza. Stopa inflacji to stopa
zmian ogólnego poziomu cen,
mierzona w następujący sposób:

stopa inflacji (rok t) = x 100

 

*

Deflacja

Deflacja ma miejsce, gdy
spada ogólny poziom cen, a
wzrasta wartość pieniądz

*

Wskaźnik cen

Wskaźnik cen jest średnią ważoną cen
pewnego zestawu dóbr i usług.
Badając go należy uwzględnić wagę
poszczególnych cen, z uwagi na
znaczenie poszczególnych dóbr.
Najważniejszymi wskaźnikami są:
-indeks cen towarów konsumpcyjnych
-deflator PKB
-indeks cen producenta

Jest to najszerzej używany miernik
inflacji. Mierzy on koszt
standardowego koszyka towarów w
różnych momentach. Obejmuje on
ceny żywności, mieszkania, paliwa,
transportu, opieki medycznej, a nawet
czesne. Krótko mówiąc towary i usługi
kupowane dla zaspokajania
codziennych potrzeb.

*

I Indeks cen towarów konsumpcyjnych CPI
(Consumer Price Index)

konsumenci nabywają tylko 3 towary:
żywność, mieszkania i opiekę
medyczną, a badania wykazały, że
konsumenci wydają 20% swojego
budżetu na żywność, 50% na
mieszkanie i 30% na opiekę
medyczną. Ustalmy cenę
poszczególnych towarów na 100.
Przyjmijmy 2000r za rok bazowy.
Wynika z tego, że również CPI dla
naszego roku bazowego wynosi 100,
dgyż:
0,20 x 100 + 0,50 x 100 + 0,30 x 100
= 100

*

Przykład obliczania
CPI

*

Teraz obliczmy wskaźnik cen towarów
konsumpcyjnych i stopę inflacji dla kolejnego
roku przyjmując, że w 2001 roku ceny żywności
rosną o 2% (102), ceny mieszkania o 6% (106),
ceny opieki medycznej o 10% (110). I tak:

*

CPI(2001) = 0,20 x 102 + 0,50 x 106 +
0,30 x 110 = 106,4

*

Oznacza to, że wskaźnik cen towarów
konsumpcyjnych wynosi 106,4

*

Stopa inflacji:

*

[(106,4 - 100)/100] x 100 = 6,4

*

Stopa inflacji wynosi 6,4% rocznie.

Deflator PKB to stosunek nominalnego PKB do PKB
realnego i może być interpretowany jako cena
wszystkich składowych PKB (konsumpcji, inwestycji,
zakupów państwowych i eksportu netto). Co oznacza,
że deflator PKB uzyskujemy dzieląc PKB nominalny
przez PKB realny.
*nominalny PKB - PKB mierzony dla konkretnego
roku, przy użyciu faktycznych cen rynkowych z tego
roku (czyli wyrażony w cenach bieżących)
* realny PKB - wskaźnik fizycznych rozmiarów
(wolumenu), czyli ilości wyprodukowanych dóbr i
usług. Uzyskujemy go mnożąc ilość dóbr przez zestaw
stałych cen. otrzymujemy go dzieląc PKB nominalny
przez jego deflator.

*

II Deflator PKB

Wskaźnik ten mierzy poziom cen na
etapie hurtu i producenta. oparto go
na cenach około 3400 towarów, w tym
cenach żywności, wyrobów przemysłu
wydobywczego. Przy jego obliczaniu
używane są jako stałe wagi wielkości
sprzedaży netto poszczególnych
towarów.

*

III Wskaźnik cen producenta PPI
(Producer Price Index)

-Problem z wyborem odpowiedniego
roku bazowego.
-To trudność w takim dopasowaniu
cen, by uwzględniały one pojawianie
się na rynku nowych lub
udoskonalonych towarów i usług.
-Korekty kosztów utrzymania
nadmierne w stosunku do faktycznego
ruchu tych kosztów

*

Przeszacowanie cen,
niedoszacowanie wzrostu
gospodarczego

*

Podziały inflacji

-pełzająca (chroniczna, trwała, powolna,
łagodna, jednocyfrowa, przytłumiona)
niskie tempo wzrostu cen, nie
przekraczające 4-5% rocznie
-krocząca (ciągniona, stąpająca,
umiarkowana), do 10% rocznie
-superinflacja (galopująca), sięga 50 do
100%
-hiperinflacja (szalejąca), 100% i więcej

*

I ze względu na wysokość
stopnia inflacji:

-inflacja płacowa
-inflacja kredytowa
-inflacja budżetowa/rządowa
-inflacja importowana (zewnętrzna)
-Inflacja wewnętrzna
-inflacja popytowa (nabywców, konsumentów,
ciągniona przez popyt, dochodowa)
-inflacja podażowa(dostawców, kosztowa,
pchana przez koszty)
-inflacja strukturalna

*

II podział ze względu na źródła
pochodzenia:

- nadmierną emisję pieniędzy (np. poprzez ich dodruk, poziom
oprocentowania)
- ingerencję państwa w politykę emisyjną Banku Centralnego
- wzrost kosztów produkcyjnych przy obniżeniu wydajności pracy
- nadmierny wzrost popytu
- niezrównoważony budżet państwa (wydatki przewyższają
wpływy)
- przeinwestowanie gospodarki (zbyt duże nakłady na inwestycje)
- import inflacji
- utrzymującą się przez długi czas nadwyżkę eksportu nad
importem
- monopolizację gospodarki - przenoszenie kosztów produkcji na
cenę
- zadłużenie przedsiębiorstw
-niezrównoważony budżet państwa (wydatki przewyższają wpływy)

*

Przyczyny inflacji

- sprawia, że czujemy się niepewnie

-

zniechęca do oszczędzania

-

- spada zainteresowanie kredytami

-

- banki ograniczają ofertę kredytową

-

- wpływa negatywnie na gospodarkę
państwa

-

- napędza wzrost kosztów produkcji

-

- wpływa na nasze zarobki

-

- wywołuje niezadowolenie społeczne

-

- najmocniej uderza w najmniej zamożnych

*

Skutki inflacji

Pozytywne skutki inflacji

- może ożywić konsumpcję
- jest dobrą lekcją oszczędzania
- może motywować do oszczędzania

*

Metody walki z inflacją

1.

hamowanie wzrostu cen przez odpowiednie
hamowanie wzrostu płac pieniężnych

2.

dążenie do likwidacji deficytu budżetowego

3.

odpowiednie regulowanie dopływu pieniądza do
obiegu za pośrednictwem polityki banku
centralnego

4.

likwidacja monopoli i dążenie do konkurencji
doskonałej

Inflacja w Polsce w latach 1990-

2010

Narodowy Bank Polski realizuje założenia polityki pieniężnej stanowione przez Radę
Polityki Pieniężnej. Podstawowym zadaniem polityki pieniężnej jest utrzymywanie
stabilnego poziomu cen.
 
Od 1998 r. NBP stosuje strategię bezpośredniego celu inflacyjnego. Od początku
2004 r. ciągły cel inflacyjny wynosi 2,5 proc. z możliwością odchylenia do 1 punktu
procentowego w górę lub w dół. Oznacza to, że roczny wskaźnik CPI powinien w
każdym miesiącu znajdować się jak najbliżej 2,5 proc.
 
NBP wpływa na poziom inflacji przede wszystkim poprzez określanie wysokości
oficjalnych stóp procentowych, które wyznaczają rentowności instrumentów polityki
pieniężnej. W celu kształtowania krótkoterminowych stóp procentowych na rynku
pieniężnym NBP wykorzystuje nowoczesne instrumenty polityki pieniężnej, w tym:
 
operacje otwartego rynku
operacje depozytowo-kredytowe
rezerwę obowiązkową
Operując wymienionymi instrumentami, NBP dąży do kształtowania takiego poziomu
stóp procentowych w gospodarce, który maksymalizuje prawdopodobieństwo
osiągnięcia celu inflacyjnego.

*

Polityka pieniężna

*

Inflacja w Unii

Europejskiej

*

Inflacja na świecie

według statystyki z

maja 2012

Dziękujemy za

uwagę

Paulina Zalewska i Anna Żelazna