MOWA NIENAWIŚCI

Mowa nienawiści (ang. hate speech)

•

używanie języka w celu znieważenia,
pomówienia lub rozbudzenia nienawiści
wobec pewnej osoby, grupy osób lub
innego

wskazanego

przez

mówcę

podmiotu;

•

narzędzie

rozpowszechniania

antyspołecznych uprzedzeń i dyskryminacji
ze względu na rozmaite cechy.

Przedmioty dyskryminacji

•

rasa (rasizm),

•

pochodzenie etniczne (ksenofobia),

•

narodowość (szowinizm),

•

płeć (seksizm),

•

tożsamość płciowa (transfobia),

•

orientacja psychoseksualna (homofobia,
heterofobia),

•

wiek (ageizm),

•

światopogląd religijny (antysemityzm,
chrystianofobia, islamofobia)

Definicja mowy nienawiści
według Rady Europy

•

wszystkie

formy

ekspresji,

które

rozpowszechniają, podżegają, wspierają
lub usprawiedliwiają nienawiść rasową,
religijną, ksenofobię, antysemityzm lub
inne formy nienawiści wynikające z
nietolerancji, łącznie z nietolerancją
wyrażoną

za

pomocą

agresywnego

nacjonalizmu

i

etnocentryzmu,

dyskryminacją

i

wrogością

wobec

przedstawicieli mniejszości, imigrantów i
osób obcego pochodzenia

Przestrzenie stykania się z mową
nienawiści (wg badań UW i Fundacji im.
Batorego)

•

Internet;

•

kontakty towarzyskie;

•

media.

U dorosłych: 1. media; 2. kontakty

towarzyskie, 3. Internet.

U młodzieży: 1. Internet; 2. kontakty

towarzyskie; 3. media.

Motywacje mowy nienawiści (wg
Centrum Badań nad Uprzedzeniami
UW i Fundacji im. Batorego)

•

Badania przeprowadzono w marcu i
kwietniu 2014 roku metodą wywiadu na
losowej próbie 653 młodych osób w wieku
16-18 lat i na próbie 1007 dorosłych
Polaków.

•

Wyniki:



Mowa

nienawiści

wobec

osób

homoseksualnych

motywowana

jest

głównie obrzydzeniem – 78%



Wobec Żydów - przekonaniem, że są "sami

sobie winni" – 60%, i mają historyczne
winy wobec Polaków – 27%



Nienawiść wobec Afrykanów bierze się z

czystego rasizmu: przekonania o ich
niższości kulturowej i intelektualnej –
100%



Wobec Romów - wiąże się z

przekonaniem, że są złodziejami – 67%



Wobec Rosjan i Ukraińców - że są

przestępcami.



A wobec muzułmanów - że zagrażają

polskiej kulturze, a ich obyczaje są nie do
zaakceptowania.



22% dorosłych i 20% młodzieży uznaje za

dopuszczalną wypowiedź o „brzydzę się
pedziów są wynaturzeniem człowieczeństwa,
powinni się leczyć”.



15% dorosłych i 19% młodzieży akceptuje

sformułowanie

"Muzułmanie

to

podłe

tchórze, mordują tylko kobiety, dzieci i
niewinnych ludzi”.



10% dorosłych i 10% młodzieży daje

przyzwolenie

na

mowę

nienawiści

skierowaną przeciwko Żydom. Np. "W
przypadku Żydków i wrogiego stosunku do
nich to jest tylko realna ocena poczynań tych
wszarzy i faszystów Dawidowych".

Wolność słowa a mowa nienawiści

Według badań CBOS z 2007 roku:

•

16% respondentów uważa, że: wolność słowa
gwarantuje możliwość swobodnego wypowiadania
opinii, nawet jeśli te opinie są odczuwane przez pewne
osoby lub grupy jako obraźliwe, wyszydzające lub
krzywdzące;

•

73% respondentów nie podziela tej opinii.

Do często stawianych w debacie podstawowych pytań

należą:

•

czy mowa nienawiści to wyrażanie osobistych opinii,
czy narzędzie podsycania nienawiści?

•

czy wyrażanie każdej, nawet skrajnej opinii jest dobre
dla debaty publicznej?