Niepełnosprawność

Pomoc osobom niepełnosprawnym

Czym jest

niepełnosprawność?



W modelu medycznym niepełnosprawność to długotrwały
stan występowania pewnych ograniczeń w prawidłowym
funkcjonowaniu organizmu człowieka. Ograniczenia te
spowodowane są na skutek obniżenia sprawności funkcji
fizycznych, psychicznych bądź umysłowych. Jest to także
uszkodzenie czyli utrata lub wada psychiczna, fizjologiczna,
anatomiczna struktury organizmu. Utrata ta może być
całkowita, częściowa, trwała lub okresowa, wrodzona lub
nabyta, ustabilizowana lub progresywna.

Model medyczny

Model społeczny
Niemożność pełnego funkcjonowania w społeczeństwie
na skutek barier występujących po stronie
otoczenia(społecznego, kulturowego, prawnego,
politycznego) w tym barier architektonicznych, etc.

Modele funkcjonalne

Niepełnosprawność jest tu definiowana przez

funkcję(mówienie, chodzenie, myślenie, pamięć, etc.).Ponadto

niepełnosprawność w tym ujęciu nie jest statyczna, lecz

dynamiczna i następuje w odrębnych etapach, które mogą

następować po sobie lub występować jednocześnie.

Definicje

prawne

Osoby niepełnosprawne określa się w polskim prawie jako osoby,

których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub okresowo utrudnia,
ogranicza bądź uniemożliwia wypełnienie ról społecznych, a w szczególności zdolności do

wykonywania pracy zawodowej, jeżeli uzyskały orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy do

jednego z trzech stopni niepełnosprawności (znacznego, umiarkowanego, lekkiego) oraz o

niezdolności do pracy. Osoby niepełnosprawne dzieli się według różnych kryteriów: rodzaju

niepełnosprawności, okresu życia w którym ona wystąpiła oraz stopnia niepełnosprawności.

MOP

Według art.1 Konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy z 1983

,,osoba niepełnosprawna’’ oznacza osobę, której ,,możliwości uzyskania i

utrzymania odpowiedniego zatrudnienia oraz awansu zawodowego są

znacznie ograniczone w wyniku ubytku zdolności fizycznych lub

umysłowych, właściwie orzeczonego”

WHO

Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) osoba niepełnosprawna to

taka, która nie może samodzielnie, częściowo lub całkowicie zapewnić

sobie możliwości normalnego życia indywidualnego i społecznego na

skutek wrodzonego lub nabytego upośledzenia sprawności fizycznej lub

psychicznej

Rodzaje niepełnosprawności :

1.Choroby neurologiczne, w tym neurodegeneracyjne

. Stwardniene rozsiane(SM)

. Mózgowe porażenie dziecięce

.udar mózgu

.epilepsja

. Choroba Alzheimera i demencje

. Choroba Parkinsona

2. Niepełnosprawność ruchowa

.paraplegia i tetraplegia

.amputacje

. Choroby reumatyczne

.

3.Niepełnosprawność intelektualna:

.autyzm

.zespół Downa

4. Choroby układu oddechowego i krążenia:

.choroby serca

.astma

5



5.Niepełnosprawność narządu wzroku i głuchoślepota



6.Niepełnosprawność słuchu i/lub mowy



7.Schorzenia metaboliczne



;

.

cukrzyca

.Choroba Lesniowskiego-Crohna

8.Choroby układu moczowo-płciowego

9.Choroby rzadkie/genetyczne

10.Choroby psychiczne

11.Nowotwory

12.Otyłość

Prawo polskie:

. Konstytucja RP-art.30,32,68,a szczególnie art.69, który brzmi :,,Osobom

niepełnosprawnym władze publiczne udzielają zgodnie z ustawą, pomocy w

zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej

. Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych

. Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

.Karta Praw Osób Niepełnosprawnych

Według ustawy o pomocy społecznej niepełnosprawność oznacza

niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i

rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do

grupy inwalidów lub legitymowanie się stopniem

niepełnosprawności w rozumieniu przepisów ustawy o rehabilitacji

zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu

osób

niepełnosprawnych.

Wyróżnia się ponadto:

.inwalidztwo-częściowa niezdolność do wykonywania pracy zawodowej,

spowodowana długotrwałym lub trwałym naruszeniem sprawności organizmu.

. kalectwo-niedorozwój, brak lub nieodwracalne uszkodzenie narządu lub części

ciała (trwałe uszkodzenie organizmu). Może, ale nie musi spowodować

zmniejszenia lub utraty zdolności do pracy

zawodowej.

Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności

Dokumenty posiadają informacje o przyczynie niepełnosprawności

posiadacza, stopniu niepełnosprawności(znaczny , umiarkowany lub lekki),o

wskazaniach dotyczących rehabilitacji, leczenia i wyposażenia w sprzęt

ortopedyczny, a także wskazania dotyczące szczególnych uprawnień

, jak np.

prawa do korzystania z ułatwień dla osób niepełnosprawnych zawartych w Prawie

o ruchu drogowym.



Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności jest niezbędne, gdy
osoba niepełnosprawna chce korzystać ze szczególnych
uprawnień jako pracownik. W szczególności jest podstawa do
przyznania różnych dofinansowań do kosztów zatrudnienia
pracowników niepełnosprawnych. Orzeczenie takie
wydawane jest przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o
Niepełnosprawności jest dokumentem, którym osoba
niepełnosprawna posługuje się gdy chce korzystać z
przywilejów i uprawnień, które jej przysługują z wyjątkiem
świadczeń rentowych.

Pojęcie niepełnosprawności często jest mylone z pojęciem niezdolności
do pracy. O niezdolności do pracy orzekają lekarze orzecznicy instytucji
zabezpieczenia społecznego – ZUS i KRUS. Posiadanie takiego
orzeczenia jest jednym z warunków do uzyskania świadczeń rentowych
z ZUS lub KRUS ( np. renty z tytułu niezdolności do pracy). Organy
rentowe orzekają o niezdolności do pracy częściowej lub całkowitej.
Orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy może być połączone z
orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Treść
orzeczenia wpływa na wysokość kwoty świadczenia. Może też
upoważniać do dodatków do świadczenia, ( np. dodatek pielęgnacyjny).

Niepełnosprawność a niezdolność do

pracy.



Osoby niepełnosprawne niejednokrotnie mogą pracować zawodowo,
jednak w niektórych przypadkach niezbędne jest odpowiednie
dostosowanie stanowiska pracy. Wbrew pojawiającym się czasami
opiniom przyznanie osobie niepełnosprawnej tzw. pierwszej grupy
inwalidzkiej, co przekłada się faktycznie na określenie ,,znacznego
stopnia niepełnosprawności” nie oznacza zakazu pracy. O tym, czy osoba
niepełnosprawna może czy nie może pracować na danym, konkretnym
stanowisku decyduje za każdym razem lekarz medycyny pracy. Również
lekarz medycyny pracy decyduje o ewentualnym wymiarze czasu pracy
osoby niepełnosprawnej i czynnościach,których nie może wykonywać.

Praca osób niepełnosprawnych



Dobowy czas pracy pracowników, którzy mają przyznany znaczny
lub umiarkowany stopień niepełnosprawności wynosi 7 godzin, a
tygodniowy czas pracy wynosi 35 godzin. Lekarz medycyny pracy
lub lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną może, na
wniosek osoby niepełnosprawnej, wydać zgodę na niestosowanie
tych przepisów przez pracodawcę.



Pracownik niepełnosprawny ma prawo do dodatkowej przerwy w
pracy w wymiarze 15 minut, które dodaje się do ustawowej 15-
minutowej przerwy w pracy przysługującej wszystkim pracownikom
pracującym ponad 6 godzin dziennie

Szczególne uprawnienia pracowników

niepełnosprawnych

.Pracownik o znacznym lub umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności ma prawo do zwolnienia od pracy z
zachowaniem prawa do wynagrodzenia w przypadku
korzystania z turnusu rehabilitacyjnego (do 21 dni) oraz w
razie konieczności przeprowadzenia badań specjalistycznych,
zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu
uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy.

.

Pracownikowi zaliczonemu do znacznego lub umiarkowanego stopnia

niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w

wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym.



Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) poprzez
System Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR) wypłaca pracodawcom, osób
niepełnosprawnych comiesięczne dofinansowania do wynagrodzeń pracowników
posiadających aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności lub dokument
równoważny. Pracodawca składa odpowiednie formularze papierowo lub
elektronicznie poprzez aplikację SODiR. Zakłady pracy chronionej(ZPChr) oraz
pracodawcy z otwartego rynku pracy otrzymują od kwietnia 2014r.
dofinansowanie w takiej samej wysokości. Przed 1 kwietnia 2014 stawki
dofinansowań do pensji pracowników z orzeczeniami były wyższe dla ZPChr.
Kwoty miesięcznych dofinansowań do wynagrodzeń pracowników
niepełnosprawnych obowiązujące od kwietnia 2014 wynoszą od 450 zł do 2 400
zł ( miesięcznie na pracownika).

Dofinansowanie do wynagrodzeń

pracowników niepełnosprawnych



Według raportu z 2016 roku przygotowanego przez brukselskie International Disability and Development
Consortium (IDDC) co najmniej połowa z 65 milionów dzieci niepełnosprawnych na świecie w wieku
szkolnym nie uczęszcza do szkół i placówek oświatowych z powodu braku funduszy na finansowanie ich
specjalnych potrzeb edukacyjnych. Dzieci z niepełnosprawnością do 18 roku życia podlegają w Polsce
obowiązkowi szkolnemu na równi z rówieśnikami. Niektóre dzieci, z racji wskazań zdrowotnych, mogą
być nauczane w szczególnych warunkach. O przyznaniu prawa do specjalnego trybu nauczania decydują
zespoły orzekające Poradni Psychologiczno- Pedagogicznych, jednak zawsze ostateczna decyzja o
wyborze metody i sposobu nauczania leży w gestii rodziców lub opiekunów prawnych dziecka z
niepełnosprawnością. Zespoły orzekające Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych mogą umożliwić
dziecku z niepełnosprawnością naukę w przedszkolu do ukończenia 10 roku życia, szkole podstawowej
do 18 roku życia, a w ponadpaństwowej do 24 roku życia. Kształcenie studentów z
niepełnosprawnościami wspomagają na niektórych uczelniach wyższych biura ds. studentów
niepełnosprawnych. Działa również w Polsce kilka organizacji studenckich skupiających studentów z
niepełnosprawnością. Koszty takiego kształcenia (czesne, podręczniki, inne pomoce) dotuje państwo z
funduszy podatników w ramach programu Aktywny Samorząd.

Edukacja osób niepełnosprawnych