18.02.2008 r.
Wykład pierwszy - Mikroekonomia
Zajęcia prowadzi prof. dr hab. Tadeusz Kowalski (dyżur: poniedziałki 17.30 - 18.30).
Lektury:
" P. Samuelson, W. Nordahaus  Ekonomia tom 2;
" B. Czarny i inni  Podstawy ekonomii;
" D. Begg i inni  Mikroekonomia;
" J. Sloman  Podstawy ekonomii.
Mikroekonomia  definicja:
" badanie działań człowieka dotyczących produkcji oraz wymiany między ludz
mi;
" analiza zmian w całości gospodarki (tendencje cen, produkcji, bezrobocie), pomoc w kształtowaniu polityki
gospodarczej;
" nauka dokonywania wyborów;
" nauka organizacji działań ludzi w sferze produkcji i konsumpcji;
" nauka o pieniÄ…dzu, stopie procentowej, kapitale, bogactwie.
Ekonomia to nauka o tym, jak jednostki i społeczeństwo decydują o wykorzystaniu rzadkich zasobów, która mogą
mieć także inne, alternatywne zastosowania  w celu wytwarzania różnych dóbr i rozdzielenie ich na konsumpcję,
obecna lub przyszła, pomiędzy różne osoby i różne grupy w społeczeństwie.
Makro i mikro
" Makroekonomia  badania zachować gospodarki traktowanej jako całość.
" Mikroekonomia  zachowanie poszczególnych przedsiębiorstw, gospodarstw domowych, branż lub działów
gospodarki.
Przyczyny podziału:
" aspekt historyczny  praktyka akademicka;
" istota wzajemnych relacji  stopień szczegółowości;
" tendencje rozwojowe ekonomii  branżowe lub aspektów gospodarowania.
Obszar pogranicza:
" Nauki polityczne;
" Psychologia;
" Antropologia;
" Historia;
" Statystyka.
Dwie ekonomie
" Ekonomia pozytywna  opis faktów, okoliczności i zależność w gospodarce.
" Ekonomia normatywna  aspekty etyczne i sądy wartościujące.
PODSTAWY EKONOMII  MIKROEKONOMIA  HUBERT STOKOWSKI 1
Klauzule metodologiczne:
" Post hoc ergo popter hoc  po coÅ› lecz nie z powodu czegoÅ›.
" Ceteris paribus  pozostałe czynniki bez zmian.
" Całośći część.
Subiektywność
" Teoria to narzędzie porządkowania faktów.
" Niepewność w życiu gospodarczym.
" Prawa ekonomiczne sprawdzają się jako pewna przeciętna, a nie jako ścisła i dokładna zależność.
Narzędzia ekonomisty:
" obserwacja empiryczna;
" obserwacja pośrednia  statystyki;
" szeregi czasowe;
" dane przekrojowe;
" wartości absolutne;
" wartości względne.
Modele ekonomiczne
" Model to uproszczona wersja teorii ekonomicznej.
" Pokazuje podstawowe zwiÄ…zki badanych zmiennych  zadania modeli.
" ZwiÄ…zek danych statystycznych i modeli ekonomicznych jest dwustronny.
PODSTAWY EKONOMII  MIKROEKONOMIA  HUBERT STOKOWSKI 2
25.02.2008 r.
Wykład drugi - Rynek
Rynek  definicja:
" mechanizm racjonalnego alokowania zasobów gospodarczych;
" proces ustalania warunków transakcji;
" ogół warunków, w których dochodzi do zawierania transakcji wymiennych;
" proces negocjowania;
" proces wyceny dóbr i usług;
" proces zbierania informacji;
" obszar, gdzie dokonuje siÄ™ wymiany;
" instytucja;
" układ wzajemnych oddziaływań;
" rodzaj stosunków między kupującymi i sprzedającymi;
" grupa firm i jednostek.
Rynek dzieli siÄ™ na:
" towarowy;
" kapitałowy:
żð rzeczowy,
żð finansowy,
" pracy.
Rynki  kryteria podziału:
" Geograficzne - lokalne, regionalne, ponadregionalne, ogólnokrajowe, między-krajowe, globalny.
" Typ kontroli:
żð Wolny;
żð Centralnie sterowany;
żð Mieszany.
" Skala i wielkość:
żð Hurtowy;
żð Detaliczny.
" Jednorodność:
żð Homogeniczny;
żð Heterogeniczny.
Popyt
" Ilość dobra, jaką nabywcy chcą kupić w określonym czasie, przy danej cenie
" Popyt potencjalny
" Popyt faktyczny
Prawo popytu
Przy innych czynnikach niezmienionych (ceteris paribus) zapotrzebowanie na określone dobro w danym czasie
zmaleje, jeśli jego cena wzrośnie, a zwiększy się, jeśli jego cena spadnie.
Wielkość zapotrzebowania - ilość dobra, którą nabywcy są skłonni nabyć, przy danej cenie i w określonym czasie.
APETYT NA CZEREÅšNIE
cena Å‚Ä…czny popyt
A 4 700
B 8 500
C 12 350
D 16 200
E 20 100
Funkcja popytu: Dn = f(Pn)
PODSTAWY EKONOMII  MIKROEKONOMIA  HUBERT STOKOWSKI 3
Przyczyny:
" Efekt dochodowy  wpływ zmiany ceny na wielkość zapotrzebowania, wynikający z tego, że nabywca na
skutek zmiany ceny staje się zamożniejszy lub biedniejszy.
" Wielkość zależy od tego, jaka część dochodu jest przeznaczona na zakup danego dobra.
" Efekt substytucyjny  wpływ zmiany ceny na wielkość zapotrzebowania, wynikający z tego, że nabywca
przenosi swe zakupy na dobra alternatywne (substytucyjne).
" Wielkość zależy od ilości i  bliskości dóbr substytucyjnych.
Inne determinanty popytu:
" gust;
" ilość i ceny dóbr substytucyjnych tzn. konkurencyjnych;
" ilość i ceny dóbr komplementarnych;
" dochód:
żð dobra zwykÅ‚e
żð dobra niższego rzÄ™du
" podział dochodu (wzrost rozpiętości);
" przewidywane zmiany cen.
Podaż
" Ilość dobra, jaką producenci zamierzają sprzedać lub wytworzyć w danym czasie przy danej cenie.
2 rodzaje podaży związanych z produkcją:
żð dobra produkcyjne;
żð dobra konsumpcyjne.
" Te ilości jakiegoś dobra, które są skłonni wytwarzać i dostarczać na rynek producenci, przy różnej cenie tego
dobra, przy czym im wyższa cena, tym większa skłonność do oferowania rosnących ilości.
PODAÅ» CZEREÅšNI
cena łączna podaż
A 4 100
B 8 200
C 12 350
D 16 500
E 20 700
Funkcja podaży: S =f(P ) ; S - supply  podaż
n n
Przyczyny:
" Po przekroczeniu pewnego poziomu produkcji, szybko rosnÄ… koszty wytworzenia.
" Im wyższa cena danego dobra, tym bardziej opłacalna staje się produkcja.
" Jeżeli cena dobra utrzymuje się na wysokim poziomie, to produkcję podejmują nowe przedsiębiorstwa.
Inne determinanty podaży:
" Koszty produkcji (im wyższe, tym niższy zysk):
żð zmiany cen czynników produkcji;
żð zmiany technologii;
żð zmiany organizacyjne;
żð polityka rzÄ…du.
" Opłacalność produktów alternatywnych.
" Opłacalność dóbr o współzależnej podaży (np. ropa naftowa i benzyna).
" Wypadki losowe oraz inne nieprzewidziane zdarzenia.
" Cele producentów.
" Przewidywane zmiany cen.
PODSTAWY EKONOMII  MIKROEKONOMIA  HUBERT STOKOWSKI 4