Adam Mickiewicz, Dziady cz. III
1. O kim mowa w poniższych fragmentach? (0 5 p.)
cytat osoba, o której mowa
w cytacie
I.  Znałem go będąc dzieckiem;  był on wtenczas młody,
Żywy, dowcipny, wesół i sławny z urody;
Był duszą towarzystwa; gdzie się tylko zjawił,
Wszystkich opowiadaniem i żartami bawił;
Lubił dzieci i często brał mię na kolana,
U dzieci miał on tytuł  wesołego pana .
[...] Aż niedawno za miastem w pojez
dzie spotkałem 
Powiedziano, że to on, bo go nie poznałem.
Utył, ale to była okropna otyłość:
Wydęła go zła strawa i powietrza zgniłość;
Policzki mu nabrzmiały, pożółkły i zbladły,
W czole zmarszczki pół wieku, włosy wszystkie spadły .
II.  Panie! litość  ja wdowa! Panie Senatorze!
Słyszałam, że zabili  czyż można, mój Boże!
Moje dziecko!  Ksiądz mówi, że on jeszcze żyje;
Ale go biją, Panie! któż dzieci tak bije! 
Jego zbito  zlituj siÄ™  po katowsku zbito .
III.  Uważałem na więz
nia postawÄ™ i ruchy: 
On postrzegł, że lud płacze patrząc na łańcuchy,
Wstrząsł nogą łańcuch, na znak, że mu niezbyt ciężył. 
A wtem zacięto konia,  kibitka runęła 
On zdjął z głowy kapelusz, wstał i głos natężył,
I trzykroć krzyknÄ…Å‚: «Jeszcze Polska nie zginęła .
IV.  Ja to zawsze mówiłam ludziom:  być nie może
Tak okrutny, jak mówią, on stworzenie boże,
On człowiek, jego matka mlekiem wykarmiła 
Ludzie śmieli się; widzisz, jam prawdę mówiła .
V.  Obyś, grzeszniku, nigdy sam ich nie wyczytał,
Oby cię o znaczenie ich Bóg nie zapytał 
Módl się; myśl twoja w brudne obleczona słowa,
Jak grzeszna z tronu swego strącona królowa,
Gdy w żebraczej odzieży, okryta popiołem,
Odstoi czas pokuty swojej przed kościołem,
Znowu na tron powróci, strój królewski wdzieje
I większym niz
li pierwej blaskiem zajaśnieje.
UsnÄ…Å‚   .
2. Ułóż wydarzenia w kolejności chronologicznej, numerując je od 1 do 7. (0 3 p.)
wydarzenie kolejność
Spotkanie więz
niów w celi Konrada.
Sen Senatora.
Bal w Wilnie u Senatora.
Widzenie Księdza Piotra.
Salon warszawski.
Wielka Improwizacja Konrada.
Widzenie Ewy.
3. Z jakimi postaciami i wydarzeniami kojarzą ci się podane wyrażenia? Uzupełnij
tabelÄ™. (0 6 p.)
postać/postacie wydarzenie
kruk
piorun
pierścionek
4. Zakreśl  P , jeśli informacja jest prawdziwa, lub  F , jeśli jest fałszywa. Informacje
fałszywe popraw tak, by były zgodne z treścią dramatu. (0 5 p.)
a) Wielka Improwizacja ma miejsce w scenie III. P F
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
b) Wielka Improwizacja rozpoczyna się od słów:  Samotność  cóż po ludziach, czym
śpiewak dla ludzi? . P F
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
c) Konrad w Wielkiej Improwizacji żąda od Boga władzy nad ludzkimi duszami. P F
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
d) Konrad w Wielkiej Improwizacji rzuca Bogu coraz cięższe oskarżenia, bluz
ni
i nazywa Boga carem. P F
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
e) W Widzeniu Księdza Piotra dzieje Europy przedstawione są na podobieństwo
ewangelicznego opisu męki Chrystusa. P F
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
5. Którzy bohaterowie wypowiadają poniższe słowa? (0 4 p.)
fragment utworu osoba wypowiadajÄ…ca
zacytowane słowa
I.  Człowieku! gdybyś wiedział, jaka twoja władza!
Kiedy myśl w twojej głowie, jako iskra w chmurze,
Zabłyśnie niewidzialna, obłoki zgromadza,
I tworzy deszcz rodzajny lub gromy i burze;
Gdybyś wiedział, że ledwie jednę myśl rozniecisz,
Już czekają w milczeniu, jak gromu żywioły,
Tak czekają twej myśli  szatan i anioły:
Czy ty w piekło uderzysz, czy w niebo zaświecisz;
A ty jak obłok górny, ale błędny, pałasz
I sam nie wiesz, gdzie lecisz, sam nie wiesz, co zdziałasz.
Ludzie! każdy z was mógłby, samotny, więziony,
Myślą i wiarą zwalać i podz
wigać trony .
II.  Został nam jeszcze środek smutny  lecz jedyny:
Kilku z nas poświęcimy wrogom na ofiary
I ci na siebie muszą przyjąć wszystkich winy.
Ja stałem na waszego towarzystwa czele,
Mam obowiązek cierpieć za was, przyjaciele; .
III.  SÅ‚uchaj, ty!  tych mnie imion przy kielichach wara.
Dawno nie wiem, gdzie moja podziała się wiara,
Nie mieszam się do wszystkich świętych z litaniji,
Lecz nie dozwolÄ™ bluz
nić imienia Maryi .
IV.  Panie! czymże ja jestem przed Twoim obliczem? 
Prochem i niczem;
Ale gdym Tobie moję nicość wyspowiadał,
Ja, proch, będę z Panem gadał .
6. Podaj trzy przykłady postaw prześladowanych Polaków. (0 3 p.)
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ......
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
7. Na podstawie sceny VII scharakteryzuj towarzystwo stolikowe. Podaj trzy informacje
dotyczÄ…ce tego towarzystwa. (0 3 p.)
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
8. Dokończ zdania. (0 4 p.)
a) Pani Rollison przyszła do Nowosilcowa z panią & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
b) Ksiądz Piotr należy do zakonu & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
.................................................................................................................................................
c) Widzenie Ewy ma miejsce w scenie & & & & & & & & ...................................................
.................................................................................................................................................
d) Bohaterami sceny I są więz
niowie; wśród nich znajdują się m. in.: (wymień czterech
bohaterów) & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .........
9. W której scenie, w jakich okolicznościach i który bohater wypowiada poniższe słowa?
(0 6 p.)
cytat bohater scena okoliczności
towarzyszÄ…ce
wypowiedzi
I.  Panie, ot byś cicho siedział.
Niech brat Piotr pomodli siÄ™ nad waszym kolegÄ…;
Bo ja wiem, że tu było  coś  tu  niedobrego.
Gdy runt odszedł, w tej celi hałas posłyszałem,
Spojrzę dziurką od klucza, a co tu widziałem,
To mnie wiedzieć .
II.  A życie jego  trud trudów,
A tytuł jego  lud ludów;
Z matki obcej, krew jego dawne bohatery,
A imię jego czterdzieści i cztery.
Sława! sława! sława! .
III.  Naród nasz jak lawa,
Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa,
Lecz wewnętrznego ognia sto lat nie wyziębi;
Plwajmy na tę skorupę i zstąpmy do głębi .
Proponowany model odpowiedzi
nr odpowiedz
punktacja uwagi
zadania
1. I. Cichowski 0 5 Po 1 p. za każde
II. Rollison poprawne wskazanie
III. Janczewski bohatera.
IV. Senator
V. Konrad
2. 1. Spotkanie więz
niów w celi Konrada. 0 3 3 p. za poprawną
kolejność wydarzeń,
2. Wielka Improwizacja Konrada.
2 p., gdy uczeń
3. Widzenie Ewy. popełni jeden błąd,
1 p., gdy uczeń
4. Widzenie Księdza Piotra.
popełni dwa błędy.
5. Sen Senatora.
6. Salon Warszawski.
7. Bal w Wilnie u Senatora.
3. Na przykład: 0 6 Po 1 p. za każdą
kruk trafnie wypełnioną
rubrykÄ™ tabeli.
postać/postacie: Konrad
kontekst: Pod koniec sceny I Konrad mówi
tzw.  małą improwizację . Pojawia się w niej
kruk (olbrzym, symbol zła, sił nieczystych)
jako przeciwnik orła (Konrada), któremu
 plącze i  miesza myśli.
piorun
postać/postacie: Doktor
kontekst: KsiÄ…dz Piotr spoliczkowany przez
Doktora (scena VIII), przepowiada mu
śmierć. Wieczorem Doktor ginie w swoim
mieszkaniu rażony piorunem, który stopił
także leżące w biurku srebrne ruble.
pierścionek
postać/postacie: Konrad, Ksiądz Piotr
kontekst: Pod koniec sceny VIII ksiÄ…dz Piotr
spotyka Konrada prowadzonego przez dwóch
żołnierzy na śledztwo. Więzień daje księdzu
pierścionek mówiąc, aby go sprzedał, i jedną
połowę pieniędzy dał ubogim, a drugą połowę
na mszę za dusze czyśćcowe. Ksiądz daje
Konradowi przestrogę, której żołnierze nie
pozwalają mu dokończyć. Więzień wie tylko,
że spotka wyjątkowego  męża (mężczyznę,
człowieka, mędrca).
4. a) FAA
SZ 0 5 Po 1 p. za zakreślenie
 P w przypadku
Wielka Improwizacja ma miejsce w scenie II.
zdania prawdziwego.
b) PRAWDA Po 1 p. za zakreślenie
 F w przypadku
c) PRAWDA
zdania fałszywego
d) FAA
SZ i jego poprawienia
Uwaga!
Konrad w Wielkiej Improwizacji rzuca Bogu
Uczeń nie uzyskuje
coraz cięższe oskarżenia. Na koniec omdlewa,
punktu, jeśli zakreśli
a Diabeł uprzedza bluz
nierstwo Konrada
 F w zdaniu
i nazywa Boga carem.
fałszywym, ale nie
e) FAA
SZ poda jego
prawidłowej wersji.
W Widzeniu Księdza Piotra dzieje Europy
przedstawione są na podobieństwo
ewangelicznego opisu męki Chrystusa.
5. I. Duch 0 4 Po 1 p. za każde
poprawne wskazanie
II. Tomasz (Zan)
bohatera
III. Konrad wypowiadajÄ…cego
danÄ… kwestiÄ™.
IV. KsiÄ…dz Piotr
6. Na przykład 0 3 3 p. za podanie
trzech przykładów.
a) W relacji Sobolewskiego o wywożonych
2 p. za podanie
na Sybir studentach ze Żmudzi
dwóch przykładów.
zaangażowanych w działalność konspiracyjną
1 p. za podanie
pojawia się postać Janczewskiego, który
jednego przykładu.
pomimo bólu i cierpienia przekazuje rodakom
słowa i gesty otuchy. Jest dumny. Z jadącej
kibitki wykrzykuje:  Jeszcze Polska nie
zginęła .
b) W scenie VII Adolf opowiada historiÄ™
Cichowskiego, który przez lata więziony
i torturowany nie wyjawił żadnej tajemnicy.
Był on człowiekiem wesołym,  duszą
towarzystwa . Więzienie zmieniło go bardzo
fizycznie i psychicznie. Został zastraszony.
Stał się podejrzliwy, milczący.
c) W scenie I więz
niowie rozmawiajÄ…
o przebiegu prowadzonego przeciw nim
śledztwa. Tomasz ma świadomość, że kara
jest nieunikniona, obrona nie ma sensu, bo
śledztwo prowadzone jest wbrew wszelkim
regułom. Chce przyjąć na siebie winę, bo
czuje siÄ™ odpowiedzialny za towarzyszy.
Tomasz uważa, że ci więz
niowie, którzy nie
mają rodzin i są samotni, powinni poświęcić
się za pozostałych i wziąć winę na siebie.
7. Na przykład: 0 3 3 p. za podanie
trzech informacji.
Towarzystwo stolikowe składa się
2 p. za podanie
z urzędników, dam, literatów, oficerów,
dwóch informacji.
generałów.
1 p. za podanie
Rozmowa prowadzona przy stoliku dotyczy
jednej informacji.
zabaw i bali.
Jedna z dam żałuje, że w Warszawie nie ma
już Nowosilcowa, bo nikt tak jak on nie
potrafi urządzać bali.
Literaci nie widzÄ… potrzeby pisania
o sprawach aktualnych i bolesnych. WolÄ…
literaturÄ™ sielankowÄ….
Towarzystwo stolikowe nie angażuje się
w sprawy polskie, unika niewygodnych
i niebezpiecznych tematów. Dba tylko
o swoją wygodę, bezpieczeństwo i dobrą
zabawÄ™.
8. a) Pani Rollison przyszła do Nowosilcowa 0 4 Po 1 p. za poprawne
z panią Kmitową. dokończenie każdego
zdania.
b) Ksiądz Piotr należy do zakonu
bernardynów.
c) Widzenie Ewy ma miejsce w scenie IV.
d) Bohaterami sceny I są więz
niowie; wśród
nich znajdują się m. in.: Żegota, Frejend,
Jankowski, Sobolewski, Tomasz.
9. Na przykład: 0 6 Po 1 p. za każde
poprawne wskazanie
I. Jest to wypowiedz
Kaprala w scenie III. bohatera i sceny.
Odnosi się ona do Konrada i Wielkiej Po 1 p. za każde
Improwizacji, która miała miejsce w scenie II. poprawne określenie
Kapral podkreśla, że w celi Konrada działo okoliczności
się coś złego. wypowiedzi.
II. Jest to końcowy fragment widzenia
Księdza Piotra w scenie V. Wypowiedz

dotyczy tajemniczego wybawcy
o tajemniczym imieniu.
III. Jest to wypowiedz
Wysockiego, kończąca
scenę VII. Odnosi się do postaw Polaków
reprezentowanych m. in. przez znajdujÄ…ce siÄ™
w salonie warszawskim towarzystwa.