KARIN WAHLBERG
PODGLĄDACZKA


W czasie jazdy na nartach lekarz Johan S�derlund wpada pod samochód kolegi po fachu, Tomasa Bengtssona, i w wyniku odniesionych obrażeń umiera w szpitalu, w którym
kiedyś pracował. Policja uznaje, że był to nieszczęśliwy wypadek i rezygnuje ze śledztwa. Czy słusznie? Wcześniej S�derlund, szykanowany przez kolegów z pracy, musiał zrezygnować z posady. Jego śmierć wywołuje spore poruszenie wśród personelu. Wkrótce w mieście zostaje popełnione brutalne morderstwo
od serii strzałów z bliskiej odległości ginie kolejna osoba ze środowiska medycznego. W trakcie śledztwa inspektor Claesson
poznaje mroczne tajemnice kliniki, w której strach i żądza władzy uruchomiły spiralę zdarzeń prowadzących do tragedii.


1

Jak się masz?

Dobrze.
Zdał sobie sprawę, że zabrzmiało to zdawkowo. Niepotrzebnie, ale nie miał teraz siły na
rozmowy o tym, co prozaiczne i nieistotne. Nie po tym, jak już się zdecydował.
Był mężczyzną, jak to się mówi, w kwiecie wieku, którego jednak rozmaite okoliczności
bo to
właśnie o okoliczności chodziło
przez długi czas stopniowo wpędzały w stan, którego nie mógł
dłużej znieść. Dotarł do punktu, w którym to, z czym od dawna się nosił, miało się urzeczywistnić.
Absolutne wyzwolenie. Niezmącony spokój, którego tak szukał i pragnął. Teraz miał go zaznać,
oczekiwanie dobiegło końca. To dlatego nie chciał tracić czasu i silić się na naturalność.
Dłoń luźno trzymała słuchawkę, jak gdyby przymierzał się do zakończenia rozmowy. Zmusił się
do skupienia wzroku na leżącym na biurku liście, musiał się skoncentrować. Napisanie tych paru
linijek zajęło mu dużo czasu, nie zwykł trwonić słów, jednak w końcu udało mu się znaleźć ton, który
jego zdaniem brzmiał szczerze, ale nie sentymentalnie. To ważne. Żadnych ckliwych bzdur. Prosto
z mostu, krótko i zwięźle. Stosownie do sytuacji. Tak będzie dobrze. Zakończenie nie optymalne

szczególne okoliczności na to nie pozwalały
ale jednak rozsądne.
Byle się tylko nie załamała, tego absolutnie nie chciał. Przez te wszystkie lata usiłowała z nim
wytrzymać, co nie było łatwe. Rozumiał to i miał nadzieję, że potrafił okazać, jak bardzo ceni jej
cierpliwość. Wiedział, że wszystko ma swoją cenę, ale akurat jej nie chciał skrzywdzić. To dlatego
chronił siebie i własne sumienie za stwarzającą dystans szorstkością.

No to do zobaczenia wieczorem
powiedziała i zabrzmiało to mniej więcej tak jak zwykle,
kiedy dzwoniła z pracy i pytała, jak się ma.
Najczęściej po południu. Wydawało mu się, że uważała, iż jej głos to dla niego przerwa
w samotności. To wyobrażenie nie było chyba tak do końca błędne. Chciał jej telefonów i zarazem
nie chciał. Nie dopuszczał do siebie myśli, że jej troska za bardzo przypomina nadopiekuńczość.
Głupia nadopiekuńczość jest chyba równie szkodliwa jak mdła sentymentalność.
Miała wrócić późno. To ona dziś zamyka bibliotekę. Dobrze.

Do zobaczenia
odparł, próbując wyczuć, czy nie dopadła go melancholia i chęć wycofania
się. Powstrzymał jednak przejmującą tęsknotę, czy jakkolwiek nazwać to uczucie, które gwałtownie
zaczęło w nim wzbierać.
Noc była zimna i gwiaździsta. W moją ostatnią noc przestworza czuwają nade mną
pomyślał
trochę lirycznie, gdy tak stał na balkonie, wydmuchując małe porcje papierosowego dymu
i spoglądając w górę na oszałamiające, czarne jak węgiel niebo z niezliczonymi świecącymi
punktami. Jeden z nich poruszał się szybko własnym torem. To pewnie jakiś satelita
pomyślał
i zafascynowany stał nadal, śledząc jego drogę, mimo że skończył już palić, a mróz wściekle szczypał
skórę. Im dłużej tak stał, tym silniejsze miał wrażenie, że ta czerń go wchłania, wsysa w coś
nieskończonego i pozbawionego ciężaru. Nie mógł nie uznać tego za dobry znak. Odkrył, że się nie
boi, i to uczucie przyprawiło go o zawrót głowy. Rozgwieżdżona noc, mrok i światło, ostry kontrast,
żadnych niewyraźnych albo dwuznacznych granic. Pomyślał, że może już tam trafił, niezależnie od
tego, jak wszystko się potoczy. Niewątpliwie była to prymitywna myśl, ale nie miało to znaczenia.
W końcu to on decydował, w co wierzyć. Może nie w jakiegoś boga, ale jednak w coś w tym
rodzaju, coś wiecznego, miłosiernego i przede wszystkim niczym niezmąconego.
Uprzątnął w kuchni, opróżnił popielniczkę i wymył ją, unikając patrzenia na zdjęcie z wakacji,
które przypięła szpilką do tapety. Wiedział, że nie poczuje się lepiej od widoku ich beztroskich
twarzy, śmiejących się do obiektywu, albo tego, jak przynajmniej starali się wyglądać na wesołych.
W każdym razie on. Jego ręka spoczywała ciężko na jej ramionach, w tamtej chwili wiedział, że
błyszczą jej oczy. Może wówczas była szczęśliwa, wierzyła, że wszystko się zmieni, że on będzie
taki jak dawniej. Jego normalność nie była jednak szczera, wziął się tylko w garść, by nie sprawić jej
przykrości. Już wtedy przestał normalnie sypiać, a myśli paliły jak błędne ogniki, nad którymi nie
mógł zapanować. Prześladowały go napady lęku, wzbierały w nim znienacka, nie dając ani chwili
spokoju. Wyobrażał sobie, że wymierza ciosy swoim prześladowcom, kopie, bije, łamie kości
zaciśniętą pięścią
na jawie coś takiego nigdy nie przyszłoby mu do głowy
najczęściej budził się
niespokojny i zlany potem. Pogrążał się w marzeniach o sprawiedliwości, o tym, że pewnego dnia
cała trójka zostanie ukarana i wyrzucona na bruk, rozumiał jednak, że to nigdy się nie stanie.
Uświadomił sobie, że sny i marzenia były beznadziejne, pozbawione sensu, a z czasem przesypały się
jak piasek w klepsydrze i nie zostało mu już nic.
Nieważne. Jego wnętrze stało się białe i czyste. Nie miało znaczenia, jak powiodło się innym, że
uniknęli kary, a sprawiedliwość nie została wymierzona. To on decydował o swoim życiu. On i tylko
on.
Obszedł mieszkanie. Pokoje były wysokie, od samego początku dobrze się w nich czuli. Przyniósł
z balkonu narty i postawił je przy drzwiach.
Równie dobrze może od razu włożyć sportowe ubranie. Zerknął na zegarek. Nie musi się
spieszyć. Będzie opanowany i metodyczny. Czapka, narciarskie buty, smar do nart, lornetka.
Samochód. Cholera, gdzie ma go zostawić? Na parkingu. Nie było wyjścia. Ktoś go później
odbierze. Policja chyba bez trudu ustali, kto jest właścicielem. Sprawdzą numery rejestracyjne
i wszystko się wyjaśni. To Lena musi go przyprowadzić. Zmartwiło go to, ale nie miał wyjścia.
Będzie dobrze.
Sypialnia wychodziła na podwórze. O tej porze roku słońce tu nie docierało. Zdjął dżinsy
i podkoszulek i rzucił na łóżko, przykryte narzutą z nadrukiem przemyślnie poskręcanych sznurków.
Pościelił rano. W łazience zdjął slipki i włożył do kosza na brudy. Mało brakowało, żeby
wyszczerzył do siebie zęby w uśmiechu. Dlaczego tak mechanicznie zmienia nawet bieliznę? To
raczej niepotrzebne. Czy był, do cholery, aż tak porządnie wychowany? Może wyląduje gdzieś, gdzie
czysta bielizna się przyda. Ostatnio kupił czarne slipy. Będą pasowały
pomyślał.
Jej szczoteczka była czerwona, jego zaś zielona, obie z ekstramiękkim włosiem. Łagodne dla
dziąseł. Pasta do zębów miała smak słodkiej mięty. Dentysta usunął większość przebarwień, za które
winę ponosiły papierosy i kawa, starał się więc stosować do zaleceń. Teraz było to oczywiście bez
znaczenia, ale zęby ma w każdym razie czyste i zdrowe. W tym sezonie modne będą podgolone karki
i jeśli wolno mi zauważyć, ładniej wyglądałyby chyba nieco krótsze włosy, na ciemieniu są jakby
trochę przerzedzone
powiedział uprzejmie młody tleniony fryzjer z czerwonymi pasemkami.
Sterczące na wszystkie strony kosmyki, które desperacko próbował zapuszczać, żeby upodobnić się
do nieco młodszej wersji samego siebie, rzeczywiście mogły się wydawać żałosne. Wtarł trochę
pianki w krótko obcięte włosy, choć czapka i tak je przygniecie.
Zgasił światło w przedpokoju i przekręcił klucz. Na klatce schodowej było cicho. To dobrze. Nie
chciał spotkać kogoś, kto później mógłby żałować, że go nie powstrzymał. Mieli równych sąsiadów.
Nie znali ich z Leną zbyt dobrze, wiedzieli tylko, jak się nazywają i jak wyglądają. Przy ulicy
�stergatan mieszkali mili ludzie, którzy opuszczali mieszkania wcześnie rano i wracali późnym
wieczorem. W całym budynku jedynie dwie rodziny miały dzieci. Pociechy były w przedszkolu albo
w szkole. Na początku, gdy nie musiał już chodzić do pracy, ulgę przynosiła mu myśl, że całą tę
wystawną czynszówkę z kamiennymi schodami, lustrzanymi drzwiami i stiukami ma tylko dla siebie

mógł spokojnie rozmyślać i nikt się nie wtrącał w jego sprawy. Mógł czuć się tak bezwartościowy,
jak tylko chciał, i to było wspaniałe. Ale ostatnio zaczęło przeważać uczucie, że wypadł z obiegu.
Coraz bardziej pogrążał się w sobie, było ciężko. Aż do teraz.
Winda z zabytkową żelazną kratą zgodnie z regulaminem czekała na parterze. Szacowni
mieszkańcy kamienicy wiedzieli, jak należy się zachować w przyzwoitym domu. Nie przywołując
windy, zniósł na dół narty
nie były ciężkie. Stąpał lekko. Już dawno wyłożył buty do biegania
z miękkimi wkładkami, które dobrze chroniły przed chłodem. Jako dodatkową ochronę włożył grube
skarpety z dodatkiem wełny. Jeśli będzie musiał czekać, przynajmniej nie zmarznie. Nienawidził
zimna. Na wszelki wypadek do plecaka obok lornetki wcisnął też starą niebieską kamizelkę
puchową.
Na szczęście od wczoraj nie sypało, nie musiał więc odśnieżać swojej czerwonej mazdy. Silnik
od razu odpalił. Włączył ogrzewanie i zabrał się do cienkiej, ale trudnej do zeskrobania warstewki
lodu, która pokryła wewnętrzną i zewnętrzną stronę szyby. Jego oddech zamieniał się w strużkę
białej pary
cieszył się, że włożył ciepłe ubranie. Nie było jeszcze zupełnie ciemno. Narty przypiął
do uchwytu na dachu, a kijki i plecak schował do bagażnika. Wsiadł do samochodu i wyjechał
z miasta.
Na parkingu przy tablicy informacyjnej, na której różnymi kolorami wyrysowano różne szlaki,
stał tylko jeden samochód. Dziesięciokilometrowej trasy, zaznaczonej na zielono, wprawdzie nie
oświetlono, ale nadal było wystarczająco jasno, żeby zobaczyć drogę. Nie spodziewał się
towarzystwa. Większość ludzi nadal siedziała w pracy. W tygodniu amatorzy ruchu i tak przeważnie
wybierali sztucznie oświetlony szlak trzykilometrowy, gdy decydowali się na rundkę po robocie.
Kiedy wewnętrzne napięcie stawało się zbyt duże i potrzebował wytchnienia, przyjeżdżał tu i robił
dwa lub trzy okrążenia.
Błękitny smar do nart okazał się niezły. Kiedy podjechał pod pierwsze wzniesienie, tyły nart nie
ślizgały się niebezpiecznie. W połowie drogi pod górę drzewa się przerzedziły i zrobiły niższe, tak
że dostrzegał wzgórza po drugiej stronie kotliny. Bezwietrzna pogoda, powietrze nieruchome,
chłodne i rześkie. Piękny dzień powoli chylił się ku końcowi.
Kiedy podjechał jeszcze kawałek wyżej, zatrzymał się, zdjął plecak i wypił trochę soku
pomarańczowego. Ubranie kleiło mu się do grzbietu, przylegający do pleców bagaż działał jak
dodatkowa izolacja. Spojrzał na zegarek i pomyślał, że pewnie będzie musiał trochę poczekać. Nie
było pośpiechu, ale wolał już ruszyć w dalszą drogę, nie chciał przegapić okazji
teraz, gdy w końcu
się zdecydował. Założył plecak.
Na szczycie widać było drogę, wijącą się w ośnieżonym krajobrazie jak wysypana brunatnym
piaskiem wstęga. Bez trudu śledził wzrokiem nieliczne samochody, pojawiające się w dużych
odstępach czasu. Miał zamiar zjechać mały kawałek w dół do leśnej polany
wiedział, że widok
będzie miał z niej właściwie równie dobry. Koleiny po nartach były zamarznięte jak dwie solidne
szyny, nabrał więc rozpędu. Chcąc zmniejszyć prędkość, musiał wyjąć jedną nartę z toru i spróbować
jazdy pługiem. Przewrócił się na krzak jałowca, ale się nie potłukł.
Miejsce wybrał oczywiście bardzo dokładnie. Dobrze widział z niego drogę, którą tylko na
południowym wschodzie przesłaniały drzewa. Z północy nadjeżdżał srebrny saab. Śledził go bez
lornetki, żeby się upewnić, czy jego wyliczenia są poprawne. Były.
Kiedy dawno temu byli tu z Leną i przystanęli, żeby się napić
albo może zjeść pomarańczę,
dobrze już nie pamiętał
powiedziała, że to szaleństwo, żeby szlak przecinał drogę. W gruncie
rzeczy nie było to niezwykłe, trasy narciarskie często krzyżują się z szosami, a miejsce zostało
należycie oznakowane tablicami ostrzegawczymi. Niebezpieczeństwo polegało na tym, że szlak
wychodził na drogę nagle, tuż po stromym odcinku w dół. Nie byli początkującymi narciarzami,
a i tak z trudem wyhamowali. Wówczas śnieg nie był zamarznięty i wzdłuż drogi biegł wał, jednak
wydawało im się, że przy większym mrozie wyhamowanie w tym miejscu graniczyło z cudem. Ale
wiedzieli, że
o dziwo
nie doszło tu do żadnych wypadków. W każdym razie poważniejszych.

Tu jest mały ruch
wyjaśnił wtedy Lenie.
Znacznie później zorientował się, czyj samochód przejeżdża tędy codziennie. To wówczas
zakiełkowała w nim ta myśl, a kiedy już zapuściła korzenie, nie mógł się od niej uwolnić. Znalazł
wyjście z sytuacji, które nie tylko miało go kosztować życie, ale również zniszczyć je komuś innemu
tak samo, jak jego własne zostało obrócone w proch. Marzenie o sprawiedliwości dało mu cichą,
choć niepełną, satysfakcję.
Ten czerwony chrysler voyager przypominał bardziej autobus niż samochód. Mimo zapadającego
zmroku był dobrze widoczny. Wrzucił lornetkę do plecaka. Ze zdenerwowania ledwo mógł go
zapiąć. Zamek się zaciął. Musi zachować spokój, być dokładny. Panować nad sytuacją. Nie wolno
mu ruszyć za wcześnie. Zastygł w bezruchu, a kiedy się prostował i przygotował do zjazdu,
z podniecenia serce waliło mu jak szalone.
Chrysler skręcił w lewo, jadąc chyba nieco szybciej, niż pozwalały na to przepisy, minął żółty
dom i zbliżył się do słupa telefonicznego, który zgodnie z obliczeniami miał być sygnałem do startu.
Ścisnął kijki i przygotował się jak do wyścigu. Słup. Teraz! Nie patrzył już na drogę. Wzrok utkwił
w czubkach nart i wpychając kijki głęboko w śnieg, nabierał rozpędu. Zimny wiatr przeszył mu
ubranie.
Nie myślał o niczym.
2

Widziałaś może Fritjofsson albo Berga?
zapytał komisarz Claes Claesson, założył okulary na
czoło i przyjrzał się uważnie koleżance.

Nie. Dziś chyba nie
odparła podkomisarz Louise Jasinski.
Oderwała wzrok od ekranu komputera i zrobiła pół obrotu na krześle.

Coś ważnego?

Nie. Albo tak. To tutaj
wyjaśnił komisarz i machnął papierkami, które trzymał w ręku.
Ale
to może zaczekać.
Louise założyła nogę na nogę. W wąskich spodniach w różowo-czarną kratkę wyglądały
wyjątkowo szczupło. Szczuplej niż zwykle
pomyślał komisarz. Coś przeoczyłem? Była na diecie?
Widywali się tak często
praktycznie rzecz biorąc, codziennie
więc pewnie mu się opatrzyła, tak
jak po pewnym czasie Veronika. Choć nie do końca i miał nadzieję, że tak się nie stanie, że uda mu
się uniknąć lekceważenia, jakie czasem niosły ze sobą długie związki. Na razie ze zdumieniem
i w napięciu śledził przemiany Veroniki
ona na pewno nie schudła. Wręcz przeciwnie, i tak
właśnie powinno być. Uśmiechnął się w duchu na myśl o ciąży Veroniki, choć jednocześnie trochę go
to wszystko przerażało.

O ile się nie mylę, pojechali do jakiegoś wypadku
powiedziała Louise i spojrzała na szefa,
który stał w drzwiach i wyglądał, jakby coś mu leżało na sercu.
Jak ty się właściwie czujesz?

zapytała, zerkając na niego figlarnie spod grzywki.
Grzywka też pojawiła się niedawno.

W porządku
odpowiedział trochę zawstydzony i odwrócił wzrok.
Nie był przyzwyczajony do rozmów o sobie. Louise wiedziała o tym i dlatego zadała kolejne
pytanie:

A jak się ma Veronika?

W porządku
powtórzył, robiąc gest mający oznaczać wypukły brzuch, zawahał się na moment
i oparł o futrynę.
Rozejrzał się po pokoju, na jego twarzy malowała się bezradność. Rzucił okiem na
uporządkowane regały, gdzie Louise ustawiała skoroszyty i raporty, na jej nieco mniej
uporządkowane biurko, będące w stanie twórczego nieładu, i w końcu zatrzymał wzrok na przyjaznej
twarzy koleżanki.
Ostatnio Louise wyglądała na nieco bardziej odprężoną. Wyraz napięcia wokół ust i między
brwiami złagodniał. Czoło stało się gładsze i częściej się śmiała, mimo że coraz trudniej było
znaleźć powód
w każdym razie w pracy. Coś jednak musieli robić, żeby przeżyć. Ale nie należało
stawiać wszystkiego na jedną kartę i może nie tylko Claesowi przyszło to do głowy. Potrzebowali
również życia prywatnego.
Nadal milczał. Ale chyba Louise się nie myliła. Wyglądało na to, że jest w nastroju do rozmowy.
Skrzyżowała ręce na piersiach.

Zdenerwowany?
zapytała swobodnym tonem.

I tak, i nie
odpowiedział, wzruszając ramionami.
Chyba trzeba cierpliwie czekać.

No, raczej tak
zaśmiała się.
Wszystko się ułoży
dodała po chwili, w jej głosie pojawiło
się ciepło i ton znawcy.
Dwoje dzieci, dwa porody, innymi słowy: porządne doświadczenie, którego nikt nie mógł jej
odmówić. Tymczasem szef miał zostać ojcem po raz pierwszy. Uśmiechnęła się życzliwie. Nowina
była nieoczekiwana i niezwykle radosna. Najwyższy czas, mimo że mężczyźni, nie tracąc twarzy,
mogli zostawać ojcami nawet w wieku dziadków.

Tak, pewnie wszystko będzie dobrze
powiedział, lekko wzdychając, i się odwrócił.
Daj
znać, jeśli na nich wpadniesz
dodał, machając plikiem papierów, po czym zniknął w korytarzu.

Przyślij ich do mnie!
Tego dnia Louise nie widziała już ani Fritjofsson, ani Berga, a nawet jeśli się na nich natknęła,
i tak zapomniała, że komisarz ich szukał. Spieszyła się do domu. To jej kolej, żeby zawieźć
dziewczynki na basen. Janos obiecał za to przygotować obiad. Pracowali nad tym, żeby mieć więcej
czasu dla siebie, a nie tylko ciągle się mijać. Odkryli, że przestało im to odpowiadać.
*
Veronika weszła do poradni ginekologiczno-położniczej. Tupiąc, zrzuciła z butów suchy śnieg
i zdjęła płaszcz wielki jak namiot. Na podłodze w korytarzu były dwie kałuże. Położna pomachała do
niej.

Proszę usiąść i chwilę poczekać
powiedziała.
Veronika z wdzięcznością osunęła się na krzesło. Musiała tu biec, mimo że próbowała tego
uniknąć. Chciała pojawić się tu wcześniej. Z wyprzedzeniem poinformowała wszystkich, że musi na
moment wyjść
teraz nie poruszała się ani szczególnie szybko, ani z wdziękiem, ale jak zwykle coś
wyskoczyło i musiała zajrzeć na oddział. Było ślisko, główka dziecka naciskała na miednicę
i Veronika, kołysząc się jak stara kaczka, człapała tak szybko, jak mogła.
W poczekalni siedziała już szczupła ciemnowłosa kobieta z niewielką kulą na brzuchu. Veronika
obrzuciła ją spojrzeniem. Mniej lub bardziej świadomie oglądała i oceniała brzuchy wszystkich
ciężarnych. Ta brunetka o bladej, niemal kościstej i trójkątnej twarzy należała do tego godnego
pozazdroszczenia typu szczupłych kobiet, u których jedyną widoczną oznaką ciąży jest owa
nieznacznie wznosząca się, łagodnie zaokrąglona kula. Prawdopodobnie już godzinę po porodzie
będzie wyglądać jak zwykle, młodo i szczupło! Żadnego sflaczałego brzucha i słoniowych nóg!
Chociaż Veronika broniła się przed natrętnymi myślami o wieku, pozostawał on oczywistym
faktem, którym bez przerwy się dręczyła. Jednocześnie była dumna ze swojego ciała
może teraz
niezbyt pięknego, ale jak widać nadającego się do użytku. Wciąż jeszcze płodnego.
Kiedyś już widziała tę brunetkę, wpadały na siebie w poczekalni. Teraz ukłoniły się sobie,
a Veronika uśmiechnęła się i patrzyła na nią tak długo, dopóki ta nie odwzajemniła uśmiechu.
Veronice wydawało się, że zna ją ze szpitala, mogła być pacjentką
przez te wszystkie lata miała ich
tak wiele
albo pracować na którymś oddziale, a w takim razie musiały się widywać w stołówce,
gdzie wszyscy spotykali wszystkich.
Brunetka miała na kolanach rozłożone jakieś kolorowe pismo. Przeglądała je w roztargnieniu i od
czasu do czasu niepewnie podnosiła wzrok, była nieśmiała albo niespokojna. Veronika pomyślała, że
przyczyną zdenerwowania może być ciąża. Być może kobieta spodziewała się pierwszego dziecka.

Cześć
zaczęła Veronika, przełamując lody.
Jak tam?
zapytała z uśmiechem.

Dobrze
odparła brunetka, odgarniając długie włosy za uszy.
Już z górki?
zapytała
uprzejmie, nie spuszczając wzroku z nieprzyzwoicie dużego brzucha Veroniki, która poczuła się jak
góra sadła.

Niezupełnie
odpowiedziała.
Choć może to tak wyglądać. Zaczyna mi się dłużyć.

Twoje pierwsze?

Nie, drugie. Starsze ma dwadzieścia jeden lat.

Ojej!
W głosie brunetki nie było krytyki ani nawet ciekawości, raczej podziw, i Veronikę od razu to
ujęło.

Miałam trochę przerwy
powiedziała.
A twoje?

Pierwsze
odparła brunetka, kładąc dłoń na niewielkiej kuli widocznej pod liliową bluzką
w stokrotki.
Mówią, że jest za małe. O wiele.
Veronika dostrzegła w oczach kobiety błysk niepokoju i nie wiedziała, co powiedzieć
sama ma
przecież brzuch imponujących rozmiarów. Z pewnością nie jest za mały. Wręcz przeciwnie.
Tamta kobieta nosi pod sercem swoje pierwsze dziecko i coś może z nim być nie tak. Może być
chore, zdeformowane albo mieć wady genetyczne. Co się mówi w takich sytuacjach?

Powinnam się chyba przedstawić
oznajmiła, wyciągając prawą rękę.
Veronika.

Sara.
Skrzypnęły drzwi do pokoju zabiegowego. Do poczekalni weszła dziewczynka z kciukiem w buzi
i wielkimi oczami przyglądała się siedzącym tam kobietom. Ważąca ze sto kilogramów mama
wykołysała się z pokoju i wzięła małą za rękę. Nadeszła kolej na Veronikę. Brunetka była umówiona
do drugiej położnej.
3
W zaspie na skraju drogi ktoś zdążył już ustawić trójkąt ostrzegawczy. Gdy padły na niego
światła policyjnego wozu, rozjarzył się na czerwono. Szosa leżała na uboczu i samochody
przejeżdżały tędy bardzo rzadko. Kiedy policjanci podjechali bliżej, zobaczyli tył jasnego
samochodu, przed nim zaś majaczył drugi, większy. Oba miały włączone światła ostrzegawcze.
Nieco dalej, w świetle reflektorów, poruszały się jakieś postacie. Przydrożne zaspy odbijały
migające światła: czerwone, białe i pomarańczowe. Na kilometr czuć było wypadek.
Siedząca w policyjnym wozie Erika Ljung spojrzała we wsteczne lusterko. Dostrzegła zbliżające
się bladoniebieskie, pulsujące światło.

Karetka już jedzie
powiedziała do kolegi, Jespera Grena.
Centrala poinformowała ich, że posiłki są w drodze. Zaraz dobije do nich kolejny wóz. Nie
wiedzieli, jak poważna jest sytuacja. W wypadku ranna została co najmniej jedna osoba. Tylko tyle
powiedział im roztrzęsionym głosem mężczyzna, który do nich zadzwonił.
Erika zaparkowała, wyskoczyli w niemal absolutną ciszę. Gruba warstwa śniegu tłumiła dźwięki.
Słychać było jedynie skrzypienie ich podeszew i głuchy pomruk silników.
Honda
zauważyła Erika, kiedy mijali zaparkowane auta. I czerwony chrysler voyager.
Erika i Jesper zobaczyli trzy osoby skupione wokół rozciągniętego na środku drogi mężczyzny.
Leżał na plecach, przykryty kraciastym kocem. Czapkę miał nasuniętą nisko na czoło i uszy. Oczy
zamknięte. Wyglądał jak trup, gdy tak leżał na warstwie ubitego śniegu, oświetlony ostrymi światłami
chryslera. Obok niego rozrzucone były fragmenty kijków i biegówek.

Co tu się stało?
zapytał Jesper, a Erika przykucnęła obok nieprzytomnego mężczyzny, szukając
oznak życia: mrugnięcia, drgnięcia twarzy albo pary wydobywającej się z ust. Na próżno.
Dowiedzieli się, że gapie nie odważyli się przesunąć rannego. Erika odwróciła się i śledziła
wzrokiem zbliżające się, pulsujące błękitne światło widoczne ponad zaparkowanymi samochodami.
Karetka zaraz tu będzie.
Są jak posągi
pomyślała. Ranny nawet nie jęknął, leżał bez ruchu na ziemi. Obok niego,
w półkolu, stali dwaj mężczyźni i kobieta. Przypominali trzy nieruchome, przymarznięte do drogi
figury z granitu. Mężczyzna w średnim wieku miał na głowie futrzaną czapę, a pod jego płaszczem
rysował się klasyczny mięsień piwny. Zaczął tupać w miejscu, żeby zatrzymać ciepło, i spojrzał na
drugiego, nieco młodszego i wyższego, ubranego w dużą, ciemną pikowaną kurtkę. Było jasne, że
brzuchacz czeka na to, że ten drugi coś powie, ale on stał nieruchomo i nie spuszczał wzroku
z rannego. Strach i niepokój były namacalne. Jesper zwrócił się do niego.

Czy to pański?
zapytał, wskazując czerwonego minivana, zaparkowanego trzy metry za nimi,
którego reflektory tak silnie oświetlały miejsce wypadku, że musieli mrużyć oczy.
Silnik pracował na jałowym biegu. Para
z ust i rury wydechowej
wznosiła się ku czarnemu
jak smoła lutowemu niebu. Mężczyzna w pikowanej kurtce nie odezwał się słowem, nawet się nie
poruszył. Jest w szoku
pomyślał Jesper. Rozpoznawał oznaki. Powinien się znaleźć w ciepłym
miejscu.

Co tu się stało?
powtórzył pytanie.

Nie wiem
powiedział w końcu brzuchacz w futrzanej czapie, kiedy drugi się nie odezwał.

Dopiero co przyjechaliśmy
dodał, wskazując głową kobietę stojącą z drugiej strony oniemiałego
mężczyzny.
Kobieta miała jasne, krótkie loki, które wirowały nad naciągniętą na uszy przepaską z puszystej
różowej wełny. Patrzyła ze strachem na policjantów, jak gdyby się bała, że zaczną ją podejrzewać
o spowodowanie wypadku.

Może nie dopiero co, ale... jakieś... powiedzmy... dwadzieścia minut temu
sprecyzowała
niepewnym tonem.
Kiedy Erika poszła do radiowozu po farbę w sprayu, przyjechał drugi radiowóz. Wyskoczył
z niego Peter Berg i dając kierowcy znaki, pomógł mu zaparkować z boku, tak żeby karetka mogła
podjechać bliżej i zabrać rannego. Albo zabitego
tego na razie nie wiedzieli.
Gdy tylko Erika obrysowała kontury ciała, sanitariusze usztywnili kark i głowę narciarza, po
czym przenieśli go na nosze. Granatowo-żółte kombinezony ochronne poruszały się zgodnie,
rozmawiali przyciszonymi głosami, oddechy unosiły się mleczną parą ponad czapkami uszankami.
Pracowali szybko, a jednocześnie spokojnie, dali sobie znak, podnieśli nosze i wsunęli je do karetki.
Jeden z ratowników medycznych zamknął drzwi, kiwnął głową i posłał Erice uśmiech, który ta
z figlarną miną odwzajemniła. Wydawało się, że nie mogą od siebie oderwać wzroku, a powietrze
między nimi jest naładowane.
Z siedzenia kierowcy rozległ się głos starszego sanitariusza:

Zaraz przywieziemy rannego w wypadku, jest nieprzytomny
meldował centrali pogotowia.
Kolejne trzaśnięcie drzwi i błękitne światło zaczęło się oddalać w kierunku miasta.

Czy to pan jest właścicielem tego czerwonego auta?
zapytał ponownie Jesper, tym razem
z większym naciskiem.
Pokazując palcem chryslera, demonstracyjnie zwrócił się do mężczyzny w kurtce.
Ten skinął głową, przelotnie patrząc na Jespera
kilka szybkich spojrzeń tylko na niego. Zdawał
się nie zauważać innych funkcjonariuszy, Katariny Fritjofsson i Petera Berga, którzy dołączyli do
grupy, ani nawet Eriki.

Wpadł na mnie
powiedział w końcu.

Jak to wpadł?

Prosto z...
Mężczyzna wskazał czarną dziurę w głębi lasu. Erika wyjęła latarkę i podążając za strumieniem
światła, wspięła się na wał ubitego śniegu.

Są ślady nart
oznajmiła, przyświecając sobie po drugiej stronie zaspy.

Tak, na to wygląda
zgodził się Peter, idąc tuż za nią.

Ale chyba nie da się tu jeździć po ciemku. Szlak jest nieoświetlony
powiedziała, kierując
strumień światła prosto w czerń.

Da, nie da
skwitował Peter.
On najwyraźniej mógł.

Zasrani maniacy sportu
wyrwało się Erice.
Pewnie przygotowywał się do Biegu Wazów.
To może go kosztować życie.
Była poirytowana. I zmarznięta.
*
Komisarz Claesson zadzwonił do domu. Właściwie nie był to jeszcze dom, a obóz przesiedleńczy
z prawdziwego zdarzenia. Chciał zrobić porządek, bo nie lubił mieszkać w rupieciarni, ale nie udało
mu się ustalić, kiedy będą mieć czas
albo raczej, kiedy on go będzie miał. Veronice zaczynał się
wprawdzie urlop macierzyński, ale sama sobie z tym nie poradzi. Pomyślał, że meble i kartony mogą
taszczyć w weekendy. Taszczyć... hmm. Nieodpowiednie słowo, brzmi zbyt negatywnie. Tymczasem
on nie mógł się doczekać rezultatu ich wspólnych wysiłków. Tym razem urządzanie domu miało być
trudniejsze, nie mógł już sam decydować, ale dzięki temu wyzwanie będzie większe i bardziej
ekscytujące. W razie potrzeby może wziąć tydzień urlopu.
Z drugiej strony wolałby go zostawić na później. Jeszcze zobaczy.
Veronika nie odbierała. Zadzwonił na komórkę, też cisza. Pewnie jak zwykle zostawiła ją
w domu. Nie lubiła komórek, bez nich czuła się wolna, Claes uważał, że to choroba zawodowa.
Veronika oświadczyła mu, że ma dość tyranii dzwonków
piszczących i wyjących.
Właściwie miał zamiar tylko zapytać, czy w drodze powrotnej nie kupić czegoś do jedzenia. Była
w ciąży i chciał jej oszczędzić dźwigania dodatkowych ciężarów. Jak ją znał, i tak zdążyła już
przytaszczyć kilka reklamówek z zakupami
nie należała do kobiet marudnych, była dzielna
i zaradna. Miało to swoje zalety, ale i wady. Jego zdaniem nie zawsze znała granice rozsądku.
Wydawało mu się, że powinien temu zaradzić.
Zdążył włożyć kurtkę, gdy odezwał się telefon na jego biurku. Miał nadzieję, że to Veronika.
Nadzieja okazała się płonna. Dzwoniła żona Gottego i od razu zapytała, czy nie widział jej ślubnego.
Claesson się zdziwił. O ile dobrze pamiętał, troskliwa żona komendanta nigdy wcześniej nie
wydzwaniała w poszukiwaniu męża. Może coś się stało?

Widziałem go przed południem. Wszystko w porządku?
zapytał.

Obiecał, że dziś wróci wcześniej. Wieczorem mieliśmy wyjść
wyjaśniła sucho.
Nie mogę
się do niego dodzwonić ani przez centralę, ani na komórkę.

Może ją wyłączył albo mu się rozładowała
odparł Claes, szukając w pierwszym odruchu
najbardziej naturalnego wyjaśnienia. Z natury nie był fatalistą, a może nauczył się tego, pracując
w policji. A może zadziałało jedno i drugie.

Pewnie niedługo przyjdzie
powiedziała Vanja Gottfridsson dziarsko, Claes nie mógł jednak
nie usłyszeć, że w jej głosie krył się niepokój.

Jeśli go zobaczę, od razu wyślę do domu
obiecał, a pani Gottfridsson to wystarczyło.
Odłożywszy powoli słuchawkę, stał przez chwilę z rozpiętą kurtką, nie mogąc się pozbyć
nieprzyjemnego uczucia, obawy albo przygnębienia. Coś się mogło stać Gottemu. Najpierw nasunęła
mu się myśl, na którą w pewien sposób był przygotowany, że jego szef Olle Gottfridsson,
powszechnie zwany Gottem, miał zawał albo padł ofiarą jakiejś choroby wynikającej z nazbyt
dostatniego życia. Nie rozwiązłego, zaledwie dostatniego. Wędzona wątrobianka, skańska zapiekanka
jajeczna z bekonem, zapiekanki ziemniaczane z jabłkami i boczkiem i węgorz w każdej postaci. A do
tego kieliszeczek albo dwa, jeżeli nie był na służbie, ale żadnego tęgiego pociągania. W każdym razie
już nie. Oczywiście swego czasu nie wylewał za kołnierz. Claes znał krążące o tym plotki, ale działo
się to tak dawno temu, że nawet one zdążyły się przykurzyć. Stary dobry Gotte zapraszał do siebie
chętnie, a nawet gorąco. Wprost uwielbiał zastawiać stół i cieszył się, gdy inni kosztowali
delikatesów o rodowodzie tak skańskim jak jego własny, choć do delektowania się pieczonymi
świńskimi nóżkami jak na razie nie udało mu się nikogo przekonać.
Gotte był po sześćdziesiątce i miał spory zapas dodatkowych kilogramów, które sam sobie
zafundował, ochoczo wszystko zajadając. Prezentował swego rodzaju niezachwianą stateczność nie
tylko dzięki potężnej postaci, lecz również za sprawą usposobienia, którego fundamentem była
niemająca sobie równych uprzejmość. I staroświeckie dobre wychowanie
o ile dobre wychowanie
mogło być staroświeckie, ale tak się właśnie wydawało. Gottego cechowała również głupia, niemal
dziecinna ciekawość, którą od czasu do czasu udało mu się zarazić swoich współpracowników,
kiedy sprawy zawodowe przybierały nie do końca wymarzony obrót.
Tego dnia, w którym Gotte opuści ich szeregi jako emeryt albo... nie, nie wolno tak myśleć

skarcił się w myślach Claes
tego dnia, w którym Gotte zwróci mundur, zniknie nie tylko rzetelne
źródło wiedzy, odejdzie również wielka osobowość, jednostka ulepiona z wyjątkowej gliny. Claes
nie odważył się myśleć, jak pusto tu będzie, i nie dopuszczał do siebie myśli o nowych
oczekiwaniach, którym on sam będzie musiał sprostać. Nikt, w ten czy inny sposób, nie zdoła
wypełnić miejsca po Gottem. Musieli się z tym pogodzić.
Zgasił światło i zamknął drzwi. Już na schodach wpadł na Erikę i Jespera.

Cześć
powiedział i dostrzegł towarzyszącego im bladego mężczyznę w czarnej kurtce.
Kiwnęli w odpowiedzi głowami, a on ruszył dalej, na dół i na ulicę Ordningsgatan. Przeciął
rynek, zmierzając do Konsumu, który od jakiegoś czasu był otwarty dłużej.
Mróz szczypał w policzki. Claes wyjął z kieszeni kurtki czapkę i naciągnął ją na uszy. Odkąd
przerzedziła mu się czupryna, polubił czapki. Samochody wolno sunęły ulicami. Było ślisko, więc
przechodząc przez ulicę, stąpał ostrożnie. Lód na chodniku trzeszczał mu pod stopami. Noc była
bezchmurna i właściwie zbyt chłodna na spacery bez kalesonów, ale w końcu to tylko parę kroków.
*
Lena miała szczęście. Ostatni czytelnicy wyszli punktualnie, mogła więc zamknąć bibliotekę już
kwadrans po ósmej. Dziś brakowało emerytowanego i niestety nadużywającego alkoholu
dziennikarza sportowego, który zazwyczaj spał w czytelni z otwartymi ustami. Dla zachowania
pozorów rozkładał sobie na kolanach jakąś gazetę. Trudno go było wyprowadzić i kiedy próbowali,
rozklejał się i zamęczał ich jakimiś łzawymi bredniami. Na szczęście nie był nerwowy ani
agresywny. Z czasem wszyscy pracownicy zaczęli patrzeć na niego jak na może i nie bliską sercu, ale
oczywistą część inwentarza. Dobrze, że nie muszę się z nim użerać
pomyślała Lena, zastanawiając
się przelotnie, gdzie się mógł podziać. Składając gazety, uświadomiła sobie, że minęły nie dni,
a tygodnie, odkąd go nie ma. Może zapił się na śmierć? Jak nie zapomni, jutro o niego popyta.
Schowała do torebki dwie nowości. Jedną wybrała dla Johana, drugą dla siebie. Włożyła
budrysówkę i parę czerwonych wełnianych skarpet
sama je zrobiła
wsunęła nogi w buty,
zawiązała je, zrobiła z szalika węzeł
wąskie, niemal dwumetrowe dzieło w czarno-zielone paski,
kolejny wyrób własny
i dwa razy okręciła go ciasno wokół szyi i długich blond włosów. Gruba
grzywka działała jak dodatkowa izolacja.
W żołądku czuła ssanie. Miała nadzieję, że Johan zrobił coś do jedzenia.
Dwóch wyrostków stało i kopciło przed budką Kirrego. Nie powinni palić
pomyślała
odruchowo
to szkodliwe i głupie. Chude i pyszałkowate małolaty, które mają jeszcze mleko pod
nosem.
Minęła budkę, dumna, że tym razem nic w niej nie kupiła. Wstydziła się swojej słabości. Była
zatwardziałym łasuchem, a gdy po drugiej zmianie wracała do domu głodna i zmęczona, zwykle
jeszcze trudniej przychodziło jej się oprzeć pokusie. Głód sprawiał, że miała ochotę na coś
słodkiego. Najgorzej było zimą. Pochłaniała coś w drodze do domu albo potem, gdy po późnym
obiedzie siadali z Johanem przed telewizorem. Jego też nie trzeba było długo namawiać. Nie ona
jedna nie miała silnej woli. I co z tego! Coś się w końcu człowiekowi od życia należy. Nie paliła ani
dużo nie piła, a mimo to wstydziła się, gdy Kirre zagadywał do niej jak do stałej klientki, którą
w gruncie rzeczy była. Do klientki, która nie mogła się obejść bez irysów, malinowych żelków,
kostek cukru, tyrkisk peber i ciągliwych delfinków. Lepkie, słodzone i barwione łakocie, a od czasu
do czasu jedna lub dwie czekoladki.
Obraz słodyczy, których tym razem nie kupiła, majaczył jej przed oczami jeszcze długo. Czuła
smak słodkiej lukrecji i żelkowych myszy, wyobrażała sobie, że je rozgryza. Poczuła, że cieknie jej
ślina, ale nie zawróciła. Wytrzyma. Poza tym może Johan kupił już coś dobrego.
Wystawa u jubilera była podświetlona, okna Systembolaget ciemne, ale drzwi prowadzonego
przez Turka sklepiku spożywczego
mimo mrozu
otwarte na oścież. Lena dostrzegła stojącego za
ladą właściciela. Przed sklepem czekało auto na jałowym biegu. Poza tym nie było widać żywej
duszy. Przeszła na drugą stronę, skręciła w pierwszą przecznicę i zobaczyła fasadę stojącej kawałek
dalej okazałej patrycjuszowskiej kamienicy, w której mieszkali. Wydało jej się, że w oknach było
ciemno, chyba tylko w pracowni się świeciło.
Przyspieszyła kroku, chciała jak najszybciej znaleźć się w cieple. Mróz przeniknął przez
wełniane spodnie i solidne buty. Usta miała spierzchnięte, ale nie chciało jej się teraz wyjmować
pomadki. Zdjęła rękawiczkę i wstukała kod domofonu. Usłyszawszy ciche kliknięcie, pchnęła ciężkie
dębowe drzwi, które szybko się za nią zatrzasnęły. Tupiąc, pozbyła się śniegu, weszła do windy,
zasunęła metalową kratę i nacisnęła trójkę. Światło na klatce zgasło w chwili, gdy zatrzasnęła kratę
i odesłała windę na parter. Nie zapalając go, z pewnością lunatyka pokonała trzy kroki do drzwi
własnego mieszkania. Położyła rękę na klamce i przycisnęła ją, szykując dla Johana wesołe
powitanie. Musiała je przełknąć. Drzwi były zamknięte.
Może wyszedł coś załatwić, wyskoczył kupić coś w ostatniej chwili u Turka? Coś, czego
zabrakło mu do obiadu?
Przekopała niezdarnie reklamówkę zmarzniętymi palcami w poszukiwaniu kluczy. Leżały na
samym dnie, wyłowiła je, wetknęła w zamek, przekręciła i weszła do ciemnego przedpokoju. Na
podłodze w salonie kładły się plamy żółtego światła rzucane przez nocne lampki w sypialni.
Przycisnęła kontakt w przedpokoju. Przygnębiły ją ciemności i panująca cisza. Żołądek dawał
o sobie znać, była naprawdę głodna i liczyła na to, że obiad jest już gotowy.

Johan!
zawołała, choć wiedziała, że go nie ma.
Nie odpowiedział. Zupełna cisza.
Pewnie wyszedł tylko na chwilę. Z ulicy dobiegł ją odgłos pługu śnieżnego.
Zdjęła kurtkę, przeszła do kuchni, zapaliła górne światło, postawiła reklamówkę z książkami na
stole i przejrzała pocztę, którą Johan zostawił dla niej na blacie. Same nudy.
Powinna się chyba zabrać do gotowania, ale lodówka świeciła pustkami. Nic by tu nie wskórała,
nawet gdyby należała do zaradnych kobiet, takich, co to potrafią ugotować zupę z gwoździa.
A przecież daleko jej było do nich.
Wściekła się. Mógł się chyba wziąć w garść na tyle, żeby pomyśleć o czymś do jedzenia. Został
tylko jogurt, mleko, butelka keczupu, słoik ogórków Bostongurka, czerwona papryka i masło Bregott
do smarowania. Nawet idiota zrozumiałby, że takie liche zapasy to za mało. Miał na to cały dzień. To
żadne usprawiedliwienie, że źle się czuje i nie jest sobą. Poza tym kiedyś i tak będzie musiał
zapomnieć o tym całym gównie i zacząć od nowa. Nie może wiecznie się nad sobą użalać
i rozpamiętywać idiotyczne złośliwości, których zaznał. Gdzie indziej też potrzebowali ludzi. Klinika
okazała się przeklętą norą i nie było powodów, by w niej zostawać. Mówi się trudno, może przecież
poszukać czegoś innego. Dzwonili do niego z dwóch innych przychodni i na kolanach błagali, żeby do
nich przyszedł. Nie chciał. Nic już nie chciał.
Znów się zdenerwowała. Nie miała siły improwizować. U Turka był wprawdzie przyzwoity
asortyment towarów pierwszej potrzeby, ale nie chciało jej się ubierać i znowu wychodzić.
Otworzyła szafkę nad lodówką i zobaczyła spaghetti, a na półce w spiżarni znalazła puszkę małży.
Nie musi nigdzie iść. Zadowoli się spaghetti z małżami. Zabrała się do dzieła, wyjęła garnki,
nastawiła wodę na makaron, przygotowała mleko i mąkę na sos. Krzątając się w kuchni, powoli się
uspokajała. Pewnie zaraz wróci
pomyślała, ale nie mogła się pozbyć niepokoju.
Johan nie zadzwonił ani nie zostawił kartki. Zawsze byli sobie bliscy jak bratnie dusze. Od
zawsze był jej drugą połową, a ona jego. Nie znikali tak po prostu bez słowa.
Włączyła radio, ale nic jej się nie spodobało. Przez ciemną pracownię przeszła do salonu,
zapaliła światło, znalazła nastrojową płytę i podkręciła głośność. Przy gotowaniu chciała słuchać
muzyki. W kuchni coś się zaczęło przypalać. Kipiała woda na spaghetti. Biegnąc z powrotem, Lena
uderzyła łokciem o futrynę, piekielnie zabolało. Głośno zaklęła, zdjęła garnek z płyty i zmniejszyła
temperaturę.
Coś chyba leżało na biurku?
Masując łokieć, stanęła w progu pracowni. Na biurku leżała jakaś kartka. Nie musiała zapalać
światła, żeby ją przeczytać. Wystarczyło to, które padało ukośnie z kuchni.
4
Pielęgniarka z pogotowia zobaczyła na monitorze nadjeżdżającą karetkę. Wiadomość, że jest
w drodze, otrzymała jakieś piętnaście minut temu. Wszyscy już czekali gotowi do działania.
Dyżurujący lekarz Daniel Skotte był z natury energiczny i z trudem mógł ustać w miejscu. Robił
właśnie specjalizację chirurgiczną i czuł się pewniej w obecności kogoś bardziej doświadczonego.
Chciał oczywiście pokazać, że sam potrafi zająć się ofiarą wypadku, ale cieszył się, że na miejscu
jest też ordynator Jos� Fuentes. Daniel zdążył już dobrze poznać cały personel. Na pogotowiu była
ostatnio ciągła rotacja, a on należał do tych nielicznych lekarzy, którzy lubili pracę "na przodku".
Niejedno można tu było zobaczyć, pacjenci ciągle się zmieniali, różnorodność przypadków była
ogromna, począwszy od nieszkodliwych urazów, na zagrażających życiu obrażeniach kończąc.
Dyżurujący lekarze nigdy nie wiedzieli, czego można się spodziewać, ponieważ nie było wiadomo,
jaki przypadek im się trafi, kogo akurat przywiozą. Musieli być przygotowani na wszystko, nawet na
najgorsze
choć Daniel nie wiedział, co by to miało być, pomijając oczywiście śmierć. Z drugiej
jednak strony z medycznego punktu widzenia nie była ona zagadką.
Spojrzał z góry na Jos�go, który był sporo niższy. Dobrze, że przyszedł od razu. Daniel wolałby
oczywiście Veronikę, ona rzadko nim dyrygowała, ale w tym tygodniu nie dyżurowała na pogotowiu.
Poza tym ostatnio była naprawdę zmęczona, niedługo miała urodzić i goniła resztkami sił.
Na korytarzu pojawiła się anestezjolog, kobieta o pogodnym usposobieniu, która nie
denerwowała się bez powodu. Towarzyszył jej pielęgniarz anestezjologiczny, z natury bardzo
spokojny. Przyłączyli się do grupy. Anestezjolog puściła oko do Daniela. Spod jej zielonego czepka
wystawała złota grzywka, usta miała pociągnięte szminką w odcieniu ciepłej czerwieni.
Wszyscy włożyli ochronne rękawiczki i wysłuchali krótkiego raportu. Kiedy drzwi karetki się
otworzyły, pielęgniarka przy monitorze dała znak i wszyscy zajęli swoje miejsca. Drzwi do izby
przyjęć były otwarte na oścież. Wystarczyło tylko wjechać noszami. Znali procedury. Młodszy
z ratowników w jednej ręce trzymał kroplówkę, a drugą popychał nosze.

Narciarz potrącony przez samochód na drodze do Dalby
poinformował krótko starszy, kiedy
unieruchamiali koła.
Cześć, tak w ogóle
rzucił, kiwając głową, do zadziwiająco spokojnej
pielęgniarki, która odebrała od niego kartę pacjenta.
Daniel Skotte spojrzał na szarą, nieruchomą twarz rannego i wymienił porozumiewawcze
spojrzenie z Jos�m, który zdawał się czytać w jego myślach. Biegły dwutorowo. Mężczyzna
wyglądał, jakby już się rozstał z tym światem, i przypominał ich znajomego. Przykra sprawa, o ile się
oczywiście nie mylili. Pacjent miał zniekształcone rysy, ponieważ był nieprzytomny, a jego głowę
i kark unieruchamiała i częściowo zasłaniała poduszka próżniowa.
Jos� podał Danielowi latarkę, żeby sprawdził źrenice. Mieli wrażenie, że powieka drgnęła.
Anestezjolog pochyliła się nad otwartymi ustami mężczyzny, ale nie potrafiła stwierdzić, czy ranny
oddycha. Saturacja według pulsoksymetru była bardzo zła. Lekarka zdecydowała się na
natychmiastową intubację.
Wokół noszy zaczęła się wzmożona krzątanina. Odpięto pasy i zabrano koce termiczne, a ubrania
rozcięto. Człowiek, który miał wcześniej na sobie narciarski strój, leżał teraz na noszach biały jak
śnieg. Oczom zebranych ukazał się przeciętnie zbudowany mężczyzna. Przystąpiono do dokładnych
oględzin, żeby móc podjąć odpowiednie kroki. W naczynia wprowadzono grube igły
potrzebne
były kolejne wejścia
podłączono kroplówki, do klatki piersiowej przyczepiono elektrody EKG:
serce biło, ale niesamowicie wolno. Mężczyzna był wychłodzony, saturacja mimo ręcznej wentylacji
pozostawała słaba. Podłączono kolejne kroplówki, założono cewnik i wenflon. Zespół
anestezjologów pracował sprawnie i szybko. Żadnych nerwowych ani ostrych słów. Stres trzymano
w ryzach. Jasne polecenia, rzut oka raz na pacjenta, raz na aparaturę i potwierdzające kiwnięcia głów
do siebie.
Widzieli ogromne sińce rozlewające się pod skórą na udach. Na klatce piersiowej widniały
ewidentne ślady urazów: zaczerwienienia oraz liczne czarne siniaki i obrzęki.
Do zespołu dołączył ortopeda i zaczął ostrożnie uciskać uda.

Kości są złamane
orzekł.
Może się wykrwawić, powierzchnia złamań prawdopodobnie jest
znaczna. Zamówcie na początek sześć worków krwi
polecił, cofając się o krok.
Pielęgniarka biegała tam i z powrotem. Test krwi, zamówienia, nowa kroplówka.
Kontynuowali akcję ratunkową. Środki przeciwbólowe, tlen, płyny, analizy.
Jos� Fuentes postanowił spojrzeć prawdzie w oczy. Wiedział, kim był ten mężczyzna. Rozpoznał
go prawie natychmiast, ale odganiał od siebie tę myśl. Dłużej nie mógł.

Czy to przypadkiem nie Johan S�derlund?
zapytał po swojemu, sepleniąc i wymawiając "u"
jak "o".
Ale nikt nie zwrócił na niego uwagi. Nie zdziwiło go to. Wszystko ma swój czas, a teraz trzeba
było przygotować tego
jak na razie niezidentyfikowanego
pacjenta do transportu na oddział RTG
i badania tomografem.

Zabieramy go
oznajmiła nietracąca głowy anestezjolog i powiesiła na noszach respirator
transportowy i pulsoksymetr.

Dobra
zgodził się Jos� Fuentes.
Lepiej tu zostań.
Ostatnie słowa skierowane były do Daniela, który natychmiast spochmurniał. Poczuł się
zepchnięty na bok. Ale Jos� był pogrążony w myślach i nic nie zauważył.

Dawno go nie widziałem
dodał mimochodem, patrząc na posiwiałego już mężczyznę na
noszach. W jego wzroku krył się niepokój i współczucie.
I na tę wypowiedź nikt nie zwrócił uwagi. Nikt oprócz Daniela, który nic nie mówiąc, stał obok
i myślał mniej więcej to samo. Dawno go nie widział.
Nie było czasu do stracenia. Winda już czekała. Wyprowadzili nosze.
Daniel Skotte został sam na izbie przyjęć i natychmiast dopadła go niechęć, która przerodziła się
w krótkotrwały marazm. Czuł, że zupełnie brak mu motywacji do tego, by od razu wrócić do
przerwanej pracy i zabrać się do pękającej w szwach poczekalni. Wymknął się do pokoju dla
personelu. Może znajdzie tam coś, co poprawi mu humor albo przynajmniej jakąś wymówkę, która
usprawiedliwi chwilową przerwę w pracy. Resztka kawy na dnie szklanego dzbanka okazała się
zimna. Zastanowił się, czy nie nastawić nowej, ale nawet na to nie miał ochoty. Nalał sobie czarnej
mazi i połknął jednym haustem. Pełen niespokojnych myśli stał nieruchomo oparty o blat.
Lubił człowieka, którego właśnie przyjęli. Przykro leczyć znajomych, zwłaszcza gdy ich stan jest
krytyczny. Na domiar złego nowy pacjent był jego dawnym opiekunem z czasów, gdy odbywał tu
dwuletnią praktykę podyplomową.
Profesjonalizm niewiele pomagał. W okolicach przepony dziwnie go rwało, w piersiach tkwiła
gula, a gardło sznurowało się kurczowo.
Daniel lubił Johana S�derlunda, mimo jego trochę szczególnego sposobu bycia
a może właśnie
dlatego. Osobowości są potrzebne. Johan S�derlund był zdolny i przerażająco niezawodny. Może
miał nieco specyficzne poczucie humoru, ale był bardzo bystry i w porządku.
Teraz role nie tylko się odwróciły
dawny porządek został po prostu zniesiony. Danielowi
trudno się było z tym oswoić. W pewien sposób krępowało go to pokiereszowane ciało na noszach,
ta obnażona bezbronność mężczyzny, który był dojrzalszy od niego. W myślach porównał to uczucie
z narastającą niechęcią do odwiedzin u dziadka, który leżał w zakładzie dla przewlekle chorych.
Daniel nie chciał stanąć oko w oko z jego słabością. Sytuację pogarszały spoczywające na nim
oczekiwania rodziny, która żądała, żeby się zaangażował i coś zrobił
cokolwiek
bo jest lekarzem.
A on chciał zachować obraz silnego dziadka, w końcu był tylko niespełna dwudziestoośmioletnim
wnukiem. Nie był beztroski, wyniosły, gruboskórny ani nadęty. Jego zawód nie miał tu nic do rzeczy.
Troszczył się o dziadka, ale po prostu nie był w stanie patrzeć na jego zniedołężnienie, wychudzone
ciało i bezruch. Dziadek stał się zaledwie cieniem samego siebie. Czy i Daniel któregoś dnia tak się
zestarzeje? Odepchnął od siebie tę myśl, jeszcze ma czas, całe wieki.
Ze wstrętem zajrzał do kubka, wylał do zlewu brunatny osad, wypłukał i nalał sobie z kranu
zimnej wody. Myśli wróciły do Johana S�derlunda.
Imponował mu, podziwiał go niemal jak dziecko za to, że znał odpowiedź praktycznie na każde
pytanie. Johan nigdy się nie mylił, ale najczęściej wszystko trzeba było z niego wyciągać. Doktor
S�derlund nie musiał się popisywać, wszyscy i tak wiedzieli, że jest chodzącą encyklopedią, a on był
tego świadomy. Nie można powiedzieć, że zadzierał nosa, ale na pewno nie należał do osób
skromnych i uległych. Po prostu był trochę specyficzny i znał nazwę każdej istniejącej,
najdziwniejszej nawet choroby i każdy najrzadszy nawet symptom.
Johan S�derlund mógł czasem rzucić jakąś kąśliwą uwagę, często z zaskoczenia, ale zawsze po
to, żeby kogoś poprawić. Inni ordynatorzy obruszali się na to. Towarzystwo osoby z tak imponującą
wiedzą nie zawsze jest przyjemne. Nikt nie lubi dostawać po łapach. Niektórzy koledzy mieli
większe ego od innych, ale wszystkim równie łatwo było nastąpić na odcisk i nawet ktoś nie do
końca obeznany w układach to widział.
Daniel pamiętał, że w klinice panowała dziwna atmosfera. Zawsze wymuszona, wiało tu
chłodem, a krytyka nieustannie wisiała w powietrzu. Ci, którzy atakowali Johana S�derlunda i kiedy
tylko nadarzała się okazja, uprzejmie i kulturalnie wbijali mu szpilę, uprawiali chyba rodzaj
mobbingu, wspieranego przez resztę, "pilnującą swoich spraw" i siedzącą cicho. Daniel przypomniał
sobie szkołę. Nigdy nie był prześladowany, ale każde dziecko wiedziało, jak to wygląda. Różnica
była niewielka
w świecie dorosłych mobbing prowadzono przeważnie w ukryciu. Żadnych
szyderstw wprost, grano bardzo subtelnie, ale wyrządzane krzywdy i bezradność ofiary były dla niej
równie wyniszczające. O ile nie bardziej.
Rozeszła się wieść, że w komputerze Johana S�derlunda znaleziono sporo brudów, między
innymi dziecięcą pornografię. Była to oczywiście plotka i wydawała się zupełnie pozbawiona sensu,
ale nigdy nic nie wiadomo. Po jakimś czasie sprawa ucichła. Wszystko wydarzyło się kilka lat temu.
Czas płynie szybko.
Daniel pamiętał, że między Johanem a poprzednim szefem, tym, który odszedł już na emeryturę,
doszło do jakiegoś nieporozumienia. Chyba chodziło o pretensje do tronu, o nową szefową, tę
nadzwyczaj dokładną damulkę w szpilkach. Kto normalny wytrzyma dreptanie przez cały dzień
w takim obuwiu, jeśli nie kobieta o żelaznej woli
pomyślał Daniel, mimo że wiedział, iż to banał.
Chyba nie znosiła Johana S�derlunda. W każdym razie między nimi wiało chłodem i traktowali się
jak powietrze. Daniel nie przypominał sobie bezpośrednich starć, jedynie ogromny dystans i napiętą
atmosferę.

Tu się schowałeś?
zapytała zgryźliwie jedna z pielęgniarek, wetknąwszy głowę do pokoju.

Czas się wziąć do roboty! Poczekalnia jest pełna.
Głośno odstawił kubek.
*
Nikt mnie nie pytał, czy go znam
pomyślał Tomas Bengtsson. Skąd mogłem wiedzieć, że to on?
Dlaczego mieliby mnie o to pytać? Chyba nieczęsto ludzie potrącają swoich znajomych. Miejmy
nadzieję.
Stał przed komisariatem i czekał na Ewę. Miała po niego przyjechać. Nigdy w życiu nie czuł się
aż tak paskudnie. Marzł i było mu niedobrze. Znad kurtki wystawał tylko czubek jego nosa. Czapkę
nasunął nisko na czoło. W szparce, która pozostała, widoczne były jedynie jego oczy. Śledziły
światła samochodów wjeżdżających z rynku Stortorget w Ordningsgatan. Było ich wiele, ale ani
śladu Ewy. Ciekawe, co powie
pomyślał. Ostatnio niezbyt im się układało, ale teraz jej
potrzebował. Jej obecności i troski.
Facet nawet go przypominał, ale to chyba nie on
pocieszał się Tomas. Musiałem się pomylić.
Było ciemno. Czapka tak ciasno siedziała na głowie, że nawet mu nie spadła.
Mój Boże, mam nadzieję, że to nie on!
Strach napływał falami. Myśli wirowały. Znów poczuł ucisk w piersi, spróbował złapać oddech
i w końcu, z wysiłkiem, wciągnął duży haust zimnego powietrza. Miał wrażenie, że rozsadzi mu
płuca. Doświadczył niemal przyjemnego bólu, który na moment zdominował inne doznania.
Odetchnął. Długi drżący wydech.
Jego myśli biegły dwutorowo. Chciał i nie chciał zarazem pojechać na pogotowie i dowiedzieć
się, co i jak. Stanąć oko w oko z prawdą. Policjant, ten blady z dziobatą twarzą, poradził mu, żeby
tego nie robił. Policjantka, ciemnowłosa piękność, powiedziała to samo. Wymiar sprawiedliwości
zajmie się resztą. Mieszanie się w to nic mu nie da. W każdym razie nie teraz.
Szybko poruszające się ciało, jak ulotny cień, który wypadł na drogę. Potem ów szczególny
dźwięk, gdy mężczyzna uderzył o chłodnicę. Głuche łupnięcie. Ciało w zderzeniu z metalem, niema
przemoc. W pierwszej chwili Tomas pomyślał, że to zwierzę. Pies, łoś, jeleń
cholera, cokolwiek,
ale nie człowiek.
Przejechał człowieka.
Wiele razy, jak każdy, przekraczał dozwoloną prędkość, ale nigdy nikogo nie potrącił. Zdarzyło
mu się co prawda przejechać bażanty i króliki, a raz nawet kota
bardzo nieprzyjemne wspomnienie,
rozprute kocie ciało, z którego wylały się wnętrzności
ale to nic w porównaniu z przejechaniem
człowieka.
Czuł, że zbiera mu się na płacz. Piekło go w gardle. Przełknął, żeby pozbyć się guli i uniknąć łez

bezskutecznie. Zrzuci to na mróz. Oczy łzawią z powodu chłodu.
Przejechać człowieka. Sprawić, że ktoś przez resztę życia będzie kaleką. Może zabić. Zabić
człowieka.
Głuche łupnięcie i już.
Tomas się skrzywił i zacisnął powieki, próbując uwolnić się od dźwięku, który odbijał się echem
w jego głowie. Ale to głuche uderzenie wciąż powracało. Czasem ciche, czasem głośne. Pulsując,
zatrzymało się teraz w potylicy i mdłości powróciły. Tomas na zmianę marzł i się pocił, z oczu lały
się słone strumienie i spływały po zimnych, spierzchniętych policzkach. Oblizując usta, czuł smak łez
i nagle zamienił się w dziecko, które potrzebuje pocieszenia. Wiedział, że go nie otrzyma. Czapka
zaczęła go uwierać, ale jej nie zdjął. Nie zdobył się na żaden ruch, jak gdyby stanie nieruchomo,
zupełnie nieruchomo, było jego jedyną szansą na utrzymanie siebie w jednym kawałku, na to, by się
nie rozpaść. Gdyby spróbował zrobić choć krok, opuścić ramiona albo osuszyć łzy, rozsypałby się.
Był człowiekiem, który nie krył cierpienia.
Co powinien zrobić? Zjechać gwałtownie na drugą stronę? Nic by to nie dało. Nie wiedział, co
mógł był zrobić, żeby uniknąć głuchego uderzenia. Nie dało się.
Głuche łupnięcie...
Na śniegu droga hamowania jest długa, a przy mrozie jeszcze się wydłuża. Ciało zostało
porwane, a potem chyba ciągnął je po ziemi. A może po nim przejechał? Ile miał na liczniku?
Możliwe, że nieznacznie przekroczył dozwoloną prędkość. Było ślisko. Zazwyczaj nie ryzykował.
Coś wylądowało na przedniej szybie, nic nie widział. Wystraszył się i wcisnął hamulec do
końca, wtedy ciało ześlizgnęło się na ziemię, narty i kijki sterczały jak bierki, a Tomas zrozumiał, że
to nie mogło być zwierzę. Mimo że dałby wszystko, aby tak było.
Chciał zniknąć. Cofnąć taśmę.
Jeżeli Bóg był dobry, to ranny przeżył. Jeżeli Bóg był cholernie dobry, to ten człowiek wyjdzie
z tego bez szwanku. Jeżeli Johan S�derlund
ten Johan, którego wyrzucili na bruk
przeżyje,
nieważne, jak bardzo to nierealne, to Tomas spróbuje wszystko mu wynagrodzić...
A dlaczego to "on" miał wynagradzać? Nie był najgorszy. Kij z tym, i tak wynagrodzi, na ile
zdoła. Byle tylko Johan się z tego wylizał.
Choć pewnie próżne nadzieje. Sam przecież widział, w jakim był stanie.
Kurwa pierdolona mać!
*
"Nikt nie powinien żyć jak ty. Ty nie powinnaś tak żyć przeze mnie".
Słowa dźwięczały jej w głowie. Wtedy je zbyła, roześmiała się, przytuliła go i powiedziała, że
będzie lepiej. Z czasem wszystko będzie lepiej. W końcu nie trafiła tak źle. Przecież go kochała.
Nie słuchała uważnie. A może i tak, ale nic nie zrobiła. Co jednak mogła zrobić? Bezsilność
przez wiele lat była jej wierną towarzyszką. Teraz ją opuściła.
Leno moja ukochana!
Życiem trzeba się cieszyć i musi mieć sens. Moje go nie ma. W ogóle. Ale Twoje tak. I łatwiej Ci będzie się
nim cieszyć beze mnie. Jestem ciężarem, głównie dla siebie.
Leno, ci, którzy mnie skrzywdzili, skrzywdzili i Ciebie. Są złośliwi, zgnili na wylot, nieuleczalnie zepsuci i do
tej pory uchodziło im to płazem. Zniszczyli życie. Moje. Twoje. Musiałaś je dzielić z cieniem, okaleczonym
i złamanym mężczyzną. Żyjącym cieniem.
Nie jestem wolnym człowiekiem, bo nigdy nie jestem wolny na tyle, żeby o sobie zapomnieć. To ich wina.
Nie mogę zapomnieć o ludziach, którzy mnie skrzywdzili, unicestwili. Zawsze już będę w sobie nosił ich piętno.
W końcu zacząłem to rozumieć. Walka była długa, ciężka i niestety pozbawiona sensu.
Nie ja się na nich zemszczę. Może Ty to zrobisz, jeśli zdołasz. Jednemu z nich dopisana zostanie kolejna
wina. Zabije człowieka. Zabije mnie. Dopilnuję tego.
Od dawna nie żyłem. Dopiero teraz to zrozumiałem.
Johan
Przeczytała ten list kilka razy. Potem go schowała. Te słowa były tylko dla niej.
*
Dzwonek do drzwi. Podskoczyła, serce zaczęło jej bić mocniej. Czekała na to, że ktoś przyjdzie
i zadzwoni, i zaskoczyło ją, że trwało to aż tak długo. Leżała na kanapie w salonie i nieobecnym
wzrokiem gapiła się w okno, wzrok utkwiła w czarnym niebie. Nie widziała gwiazd. Próbowała
odepchnąć ból.
Kolejny dzwonek. Nie poruszyła się. Nie chciała usłyszeć tych ostatecznych słów, próbowała
umknąć przed nimi, mimo że na swój sposób była na nie przygotowana. Od tak dawna żyła
w napięciu, że przyzwyczaiła się już do tego stanu, a obawę, że Johan się zabije, uświadomiła sobie
dopiero, gdy już się z nią zrosła. Świadomość, że najgorsze właśnie mogło się wydarzyć, nie
opuszczała jej ani na chwilę. Codziennie wychodząc z domu, bała się i była niespokojna, a wracając
i widząc, że żyje, odczuwała ulgę. Ale przez ostatnie pół roku zapomniała o strachu. Johan coraz
bardziej zaczynał przypominać swoje dawne ja, był taki jak wtedy, gdy się w sobie zakochali.
Przeczuwała, że gdy go zabraknie, ogłuszy ją ból i rozpacz. Było gorzej, niż się spodziewała.
Wirowała w niemal nieludzkiej pustce, bez jakiegokolwiek zakotwiczenia. Kręciło się jej w głowie,
miała mdłości i ogarnął ją ogromny strach.
To Duży Wóz
pomyślała, nie odwracając wzroku. To na Duży Wóz patrzyła już dobrą chwilę.
Była sparaliżowana, niema i sztywna.
W mieszkaniu znów rozległ się dźwięk dzwonka. Poczuła, że ma rumieńce. Już dłużej nie można
było tego odwlekać. Niezdarnie się podniosła, obciągnęła sweter na biodra i poczłapała w kierunku
drzwi.
Na klatce schodowej stali policjant i policjantka. Oboje mieli na sobie granatowe zimowe kurtki
z grubego materiału. Mężczyzna zdjął czapkę z daszkiem i ocieplającą listwą na uszy i kark. Trzymał
ją teraz trochę bezradnie i niepewnie obiema rękami. Jego smukłe palce bawiły się materiałem,
między nimi połyskiwał policyjny znaczek. Policjant był trochę po trzydziestce, szczupły, miał jasną
karnację, na policzkach ślady po ospie. Miał tak jasne włosy, że prawie bezbarwne, i bardzo krótko
obcięte. Na ciemieniu stały dęba. Spoglądał na nią poczciwymi błękitnymi oczami. Sprawia
wrażenie łagodnego i sympatycznego
pomyślała. Była wdzięczna, że przysłali właśnie kogoś
takiego. Wiedziała, co miał jej do powiedzenia.

Czy pani Lena S�derlund?
zapytał, a ona skinęła głową i przełknęła ślinę.
Jesteśmy z policji

kontynuował. Wypuścił przy tym czapkę z prawej ręki i wyciągnął dłoń na powitanie. Lena złapała
ją jak w transie, a policjant odpowiedział solidnym uściskiem.
Nazywam się Peter Berg

przedstawił się, nie puszczając jej dłoni.
A to moja koleżanka Erika Ljung. Możemy wejść?
Robiąc im miejsce, Lena cofnęła się do przedpokoju. Zostawili buty przy wycieraczce i przeszli
do salonu. Idąc za nimi, zobaczyła, że duże litery z szarego materiału odblaskowego tworzyły na
plecach napis "Policja".

Czy mieszka tu Johan S�derlund?
zapytał Peter, a Lena bez słowa skinęła głową.

Przyszliśmy zawiadomić panią, że został ciężko ranny w wypadku. Potrącił go samochód podczas
przejażdżki na nartach; doznał poważnych obrażeń... bardzo poważnych obrażeń
powtórzył ledwie
słyszalnie.
Policjant umilkł i spojrzał na nią, czekał na reakcję. Lena położyła rękę na ustach, jakby
próbowała powstrzymać krzyk, i zamrugała. Zamykała i otwierała oczy, patrząc na zmianę to na
niego, to na jego koleżankę, która dopiero teraz zdjęła czapkę.
Życie zatrzymało się, wszystko stanęło w miejscu i ogarnęło ją przerażenie. Johan nie był
martwy. On żył! Rozbłysła nadzieja, mała stróżka światła, odrobina nadziei.
Johan tego nie planował, ale może tak właśnie miało być. Może Bóg chciał mu dać drugą szansę
i nawet jeśli Johan jej nie chciał, to jeszcze ma czas, żeby zmienić zdanie.
Poczuła rosnące zagubienie i zachwiała się.

Proszę usiąść
powiedziała policjantka o ciemnej karnacji, złapała ją za łokieć i łagodnie
pociągnęła na kanapę, tę samą, z której Lena niedawno się podniosła.
W chwilach takich jak ta Peter jak dziecko marzył, żeby czas dało się skurczyć albo przewinąć
i mieć to już za sobą. Ale nie zawsze da się manipulować. Równie dobrze mógł więc schować dumę
do kieszeni, spróbować jakoś sobie z tą sytuacją poradzić i okazać ludzkie uczucia.
Ale jak? Wiedział, że nie było ważne, "co" powie, tylko "jak", i że powinien w tym uczestniczyć.
Przede wszystkim liczyło się to ostatnie. Uczestnictwo. W gruncie rzeczy nie trzeba było wielu słów,
ale nawet cisza przemawia na różne sposoby. Milczenie mogło być pełne otuchy i akceptacji, ale
również kłopotliwe, a nawet wrogie. Długo pracował z Louise Jasinski i był przyzwyczajony do jej
cierpliwości i spokoju, do tego, że nigdy nie okazywała pośpiechu i nie próbowała dominować.
Teraz odkrył, jak bardzo irytowała go taka nerwowa paplanina, te wszystkie słowa pociechy,
wylewające się z ust Eriki, która siedziała obok młodej smutnej kobiety. Wydawało się, że to Erika
zawładnęła całym pokojem i znalazła się w jego centrum. Poza tym czuł się zbędny. A przecież to on
z nich dwojga miał większe doświadczenie.

Pani mąż został potrącony przez samochód, gdy jechał na nartach
nie omieszkał wyjaśnić,
kiedy kobieta na kanapie, wytarłszy nos, zapytała, jak to się stało.

Przez samochód... na nartach
powtórzyła bezbarwnym głosem.

Tak, chyba wypadł na szosę. Kierowca powiedział, że było ciemno. Droga do Dalby jest
nieoświetlona.

Johan nigdy nie jeździ na nartach po zmroku. Ma na to całe dnie.

Co pani powie
powiedział Peter głosem pozbawionym krytyki i zamilkł.
Erika też zamknęła usta, a to w każdym razie błogosławieństwo
pomyślał. Kobieta, która miała
na imię Lena, szlochała i pociągała nosem. Zaczęła się rozglądać za chusteczką, Erika w samą porę
wyjęła jedną i jej podała. Wytarła nos.

Kto, do cholery, go potrącił?!
wykrzyknęła.

Raczej go pani nie zna
odparł Peter.
Spojrzała na niego ze złością, oczy miała czerwone od płaczu.

Możemy panią podwieźć do szpitala
oświadczył.
Czy chce pani do kogoś zadzwonić?

Niby do kogo?
rzuciła z wściekłością.
Peter westchnął cicho. Szkoda jej. Mogła mieć jakieś trzydzieści pięć lat, atrakcyjna kobieta
z długimi, gęstymi włosami, trochę przypominała leśną nimfę. Tylko twarz miała bladą, prawie
błękitną, i zaciętą. Unikała patrzenia im w oczy.

Myślałem, że może jest jakiś krewny albo przyjaciel, który mógłby panią wesprzeć

powiedział Peter.
Może należałoby zawiadomić rodziców Johana.

Nie potrzebuję żadnego wsparcia
ucięła zła i jeszcze raz wytarła nos, a Peterowi przyszło na
myśl, że różnie można okazywać smutek i strach.
Jego rodzice nie żyją. Oboje. Był późnym
dzieckiem. Rodzeństwo mogę zawiadomić później
oznajmiła.
Ubrali się, zgasili światło i zeszli do policyjnego samochodu. Miło wyjść na dwór
pomyślał
Peter. Mróz przyjemnie szczypał w policzki.
5
Veronika weszła do domu i natychmiast zdjęła buty. Były co prawda zbyt zimne, ale praktyczne
i na niskim obcasie. Ostatnio z trudem jej przychodziło znaleźć odpowiednie, każda para wydawała
się za ciasna.
Rozległ się dźwięk telefonu. Wiedziała, kto dzwoni, nie miała co do tego najmniejszych
wątpliwości. Była teraz osobą, o którą można się niepokoić. Przynajmniej niektórym tak się
wydawało, głównie jej matce.
W przedpokoju piętrzyły się kartony, przepchnęła się wąską ścieżką między nimi, zapaliła górne
światło
dobrze, że chociaż lampę udało się im zawiesić
i podniosła słuchawkę.

Córeczko kochana, chyba na siebie uważasz w tym bałaganie?
usłyszała głos matki, starczy
i gderliwy.
Veronika przełknęła ślinę i przełożyła słuchawkę do drugiej ręki. Nie odpowiedziała od razu

przecież tyle razy wyjaśniała powody przeprowadzki, starczy tego. A może powinna to zrobić
jeszcze raz? Zawahała się. Przyszła jej do głowy przykra myśl. Może matka zaczęła gonić w piętkę?
Zmienia się i osuwa w starcze otępienie? Takie myśli pojawiały się już wcześniej, ale do tej pory nie
miały oparcia w faktach. I tym razem nie chciała im go dać. Może po prostu chodziło o
bądź co
bądź
uzasadniony niepokój o samopoczucie córki.

Naprawdę musieliście się teraz przeprowadzać?
zapytała znów matka.
W jej głosie słychać było strach, już nie strofowała. To również było dla Veroniki
nieprzyjemnym zaskoczeniem.
Matka nigdy nie należała do kobiet zamartwiających się i niepewnych, była raczej z tych, które
chcą decydować o większej ilości spraw, niż powinny. Mimo że Veronika była dorosła, słysząc
władczy głos matki, czuła się tak samo bezradna jak tamta dziewczynka, którą kiedyś była, upominana
i łajana bez ostrzeżenia, niebędąca w stanie się bronić. Ale ten cieniutki, ostrożny i strachliwy głosik
był jej nieznany i przez to wydawał się jeszcze gorszy. Może człowiek na starość robi się bojaźliwy

pomyślała.

Nie
odpowiedziała zdecydowanie i w tej samej chwili zorientowała się, że to błąd, ale nie
była w stanie wymyślić innej odpowiedzi.
Cisza. Słyszała nierówny oddech mamy. Wdech, wydech, potem wycieranie nosa. Veronika miała
wyrzuty sumienia. Może mama poczuła się dotknięta? Płakała czy była zakatarzona?

Chyba rozumiesz, że nie mogliśmy mieszkać osobno. Wszystko będzie dobrze, mamusiu. Nie
martw się
powiedziała pospiesznie. Wyobraziła sobie, jak matka, miętosząc w dłoni chusteczkę,
usiłuje uporządkować myśli.
Veronika złagodniała i spróbowała spojrzeć inaczej na
jakkolwiek na to patrzeć

usprawiedliwione zainteresowanie mamy, ale ostatnio chyba trochę przesadzała. Dzwoniła co
wieczór, w końcu nie miały sobie już nic do powiedzenia, ale zamieniały parę słów, żeby
podtrzymać kontakt. Veronika rozumiała, że te telefony były częściowo spowodowane tym, że matka
czuła się samotna, i ta myśl ją przygnębiała.
Mama osiągnęła podziwu godny wiek, lata szybko płynęły. Zaczęła niedomagać, pojawiły się
jakieś dolegliwości, ale nie zapadła na żadną chorobę, której można by przypisać konkretną nazwę.
Nie miała cukrzycy, nadciśnienia ani dusznicy bolesnej. A umysł pozostał na tyle sprawny, że był
w stanie zapamiętać numer Veroniki. Czego można żądać od kobiety osiemdziesięcioparoletniej?
Chyba jednak nie zaczyna jej się mieszać w głowie
pomyślała Veronika. Starość i tyle.

A ty, mamo, jak się czujesz?
zapytała i ku swojemu zaskoczeniu usłyszała, że poprzednia noc
i cały dzień upłynęły, odpukać, przyjemnie, choć z brzuchem nie było najlepiej. Stał się twardy jak
kamień i nawet lewatywa nie pomogła. Veronika wyraziła umiarkowane współczucie. Matka nie
pierwszy raz miała zaparcie, a w pracy podobnych utyskiwań musiała wysłuchiwać już tyle razy, że
nie miała siły się nimi przejmować. Nie istniał na to żaden cudowny lek, o jakim marzyła mama i jej
pacjenci.

To przykre, mamo. Naprawdę przykre, ale tak już jest, kiedy...

Chcesz powiedzieć, kiedy jest się starym
wtrąciła matka sucho i Veronika z ulgą pomyślała,
że matczyny umysł najwyraźniej wciąż działa sprawnie.
Chciałaby już odłożyć słuchawkę. Czuła zmęczenie. Do końca rozmowy była trochę nieobecna
i miała nadzieję, że matka tego nie zauważyła. Tak byłoby lepiej. Teraz, kiedy udało im się w końcu
osiągnąć jaką taką płaszczyznę wzajemnego zrozumienia, powinno tak pozostać. Lepiej nie
następować sobie niepotrzebnie na odciski.
Ostatniej nocy, jak i wiele nocy przedtem, Veronika źle spała. Miała skurcze, a maluch kopał.
Stawała się coraz cięższa i bardziej nieforemna. Stojąc przy telefonie, czuła, jak brzuch rozpycha się
na wszystkie strony. Głowa dziecka bezlitośnie uciskała miednicę i pęcherz moczowy, tak że
Veronika bez przerwy musiała biegać do toalety. W nocy wstawała cztery razy. W międzyczasie
wierciła się i przewracała, bezskutecznie usiłując znaleźć jakąś wygodną pozycję do spania.
Spojrzała na swoje nogi, grube jak słupy telefoniczne z nabrzmiałymi, pulchnymi stopami,
i sięgnęła po stołek. Musiała usiąść. Kiedy się pochyliła, poczuła, że maluch w środku wyciągnął się
i przycisnął pupę do jej klatki piersiowej, tak że z trudem łapała oddech. Wyprostowała się, żeby
ulżyć płucom, głęboko odetchnęła i ciężko opadła na stołek.
Nie czuła się źle
przynajmniej niedosłownie. Jej ciało rozciągnęło się do granic możliwości
i sprawiało jej to dziwną przyjemność. Z pewnością po raz ostatni oczekiwała dziecka. Wiek
uniemożliwi kolejną ciążę. Spotkała ją łaska.
Trzymając słuchawkę, zaciskała i rozluźniała palce stóp, żeby poprawić krążenie krwi
w opuchniętych kończynach. Możliwe, że pomogło. W każdym razie poczuła się lepiej. Przydałoby
się krzesło, żeby oprzeć na nim słupy telefoniczne, ale nie miała żadnego pod ręką. Unieruchamiał ją
kabel telefonu. Ten bezprzewodowy nie został jeszcze wypakowany i nie wiedziała nawet, w którym
z piętrzących się wszędzie pudeł powinna go szukać.
Przeprowadzka odbyła się szybko i nie mieli czasu na systematyczne przyklejanie karteczek ze
szczegółowym opisem zawartości każdego kartonu, chociaż rzecz jasna powinni to zrobić.
W praktyce musieli, tak szybko jak to możliwe, załadować graty, z głową czy bez, aby można je było
przewieźć. Wierzyli, że potem, jak już wszystko będzie na miejscu, spokojnie zajmą się
rozpakowywaniem. Teraz jednak czekała ich mrówcza praca, a żadne z nich nie miało na nią ochoty,
była jednak niezbędna. Innymi słowy, grzebali się z porządkami, i to bardzo, zwłaszcza że nie zdążyli
odmalować domu i położyć nowych tapet. Nie kusiła ich perspektywa ustawiania mebli
w obskurnych pokojach, wyłożonych niepokojącymi granatowymi i bordowymi tapetami. Nie mieli
nawet czasu, żeby usiąść i wspólnie się zastanowić, które pomieszczenia na razie zostawią tak jak są,
niezależnie od tego, czy mają na to ochotę, czy nie. Ograniczał ich czas, ale i pieniądze. Musieli
wybierać, nawet jeżeli istniało ryzyko odłożenia remontu na później czy nawet, że nigdy nie zostanie
przeprowadzony. Będziemy musieli żyć z tymi okropnymi tapetami, ale bywa gorzej
pomyślała
Veronika. To na razie nie dom jak z magazynu o wnętrzach, ale człowiek się przyzwyczai. No może
nie Claes. Nie była tego pewna. Nie znała go wystarczająco dobrze, nie pod tym względem, bała się
jednak, że jest większym estetą od niej. Jego obecnie upakowany w kartonach dom nie był, tak jak
jej, jednym wielkim kompromisem.
Przeprowadzić się to jakby w pewnym stopniu umrzeć, ale i dostać nowe życie
pomyślała.
Wszystko dobiegło końca, zostało zburzone, część była pogrzebana, a teraz czas ruszyć dalej.
Wieczorem spróbuję z nim ustalić, jak co ustawimy. Spróbuję wyczuć, gdzie leży granica, jak duża
jest jego gotowość do kompromisów
postanowiła i dmuchnęła na kosmyk włosów, który opadł jej
na czoło. Powinna je obciąć, już wkrótce będzie na to miała czas. Jeszcze tylko tydzień, potem
wolne.

Noszenie kartonów zostawiasz, jak rozumiem, Claesowi. Sama nic nie dźwigaj
powiedziała
matka nieco bardziej szorstko. Porzuciła temat zaparcia.

Oczywiście, mamo, to Claes taszczy pudła
odparła znużona Veronika.
Nie kłamała. Claes pilnował, żeby nie nosiła ciężarów. W ogóle bardzo się o nią troszczył, był
tak opiekuńczy, że przeszył ją dreszcz
chyba szczęścia. Jeśli o nie chodzi, nie była rozpieszczana,
i teraz z tego korzystała. Z drugiej strony Veronika rozumiała biedną leciwą mamę. Potrafiła wczuć
się w jej położenie i pojąć, że zostanie po raz drugi babcią w wieku, kiedy w zasadzie nadeszła pora
na pojawienie się prawnuków, było trochę ponad jej siły. Nieważne, co mama o tym myśli

zdecydowała
już dawno przecięła pępowinę, a przynajmniej tak jej się wydawało.
Pogładziła napięty brzuch i obciągnęła bluzkę, która z trudem go zasłaniała. Wymieniły z mamą
jeszcze kilka zdawkowych uwag, po czym odłożyły słuchawki. Veronika powoli podniosła się ze
stołka i poszła do toalety. Znów musiała z niej skorzystać.
Oczekiwała dziecka, którego nie planowała. Mówiąc ściśle
nie planowali. Nie planuje się
dziecka, gdy się ma czterdzieści cztery lata. To łaska. Albo niełaska. Zależy, jak na to spojrzeć.
Na wszelki wypadek zostawiła drzwi otwarte i się nie zabezpieczała. Nigdy nie rozmawiali
o dziecku, nie było ku temu okazji. Każde z nich mieszkało u siebie, tak było dobrze i nie widzieli
powodów, by to zmieniać. Miała bardzo mieszane uczucia, wyznając mu, jak sprawa wygląda. Była
przygotowana na wszystko. Na aborcję bez rozstania lub z rozstaniem, dlatego że go zawiodła. Na
zatrzymanie dziecka
w pojedynkę albo razem. Wydawało się jej, że go oszukała.
Spuściła wodę, podniosła się i wyjrzała przez okno. Było ciemno. Ogród otulała gruba warstwa
śniegu. Veronika mogła się tylko domyślać, gdzie jest ścieżka, którą Claes odśnieżał. Kończył się
nadzwyczaj piękny lutowy dzień. Czuła zmęczenie. Nie wiedziała, kiedy Claes wróci do domu,
przyzwyczaiła się już, że czasem zjawiał się późno, i postanowiła, że nie będzie się tego czepiać.
Grunt, że wracał. Wzięła książkę, położyła się w łóżku na boku i zaczęła czytać.
*
Peter i Erika zjechali z parkingu przed szpitalem. Mróz nadal trzymał. Było już późno. Nocne
niebo wisiało nad nimi czarne i bezchmurne.

Smutna sprawa
powiedział Peter.

Tak
zgodziła się Erika.
Facet chyba już nigdy nie dojdzie do siebie.

Nie, z takimi obrażeniami raczej nie
potwierdził.
Choć oczywiście nigdy nie wolno tracić
nadziei
dodał ze swego rodzaju otuchą w głosie.
Obserwował ręce Eriki. Zdjęła rękawiczki, ciemne dłonie położyła na kolanach. Na serdecznym
palcu miała szeroką i płaską obrączkę ze złota z wygrawerowanym wzorem. Ciemna skóra
podkreślała pierścionek. Szczupłe dłonie Eriki miały w sobie coś egzotycznego i kuszącego. Poczuł
ochotę, żeby ich dotknąć, ale się powstrzymał. To pewnie pierścionek zaręczynowy, choć trochę
nietypowy
pomyślał. Chwycił dźwignię zmiany biegów, przez co jeszcze bardziej się do nich
zbliżył. Erika, jakby słysząc jego myśli, podniosła ręce i rozpięła kurtkę pod szyją. Potem zdjęła
czapkę, uwalniając kręcone blond włosy, które przy skórze były ciemniejsze. Zaczął się po cichu
zastanawiać, czy ich kolor był naturalny. Powinien być ciemniejszy, ale kto wie. On sam chciałby być
bardziej wyrazisty. Ciągle słyszał, że jest bezbarwny i nudny. Nie zaszkodziłoby też, gdyby nabrał
trochę ciała.

Chyba się nie spodziewał samochodu
powiedział nagle, hamując przed skręcającą piaskarką.
Podrapała się po głowie, głośno skrobała u nasady włosów. Jej paznokcie były okrągłe, jasne.
W ogóle ręce miała bardzo piękne i bardzo zmysłowe.

Tak, chyba się nie spodziewał
przytaknęła i potrząsnęła głową, a włosy zatańczyły wokół
i Peter poczuł delikatną woń perfum, której źródłem mógł być szampon.
Musieli się znać
dodała.
Milczał, bo nie zrozumiał tego skoku myślowego.

Kto?
zapytał po chwili.

Johan, ofiara wypadku, i ten kierowca. Mężczyzna w pikowanej kurtce. Przecież pracowali
w jednym miejscu, choć ten, który wpadł pod samochód, był chyba na jakimś zwolnieniu.
Dłonie wróciły na kolana, leżały nieruchomo poza chwilami, gdy mówiła, wtedy podrywały się,
jakby miały skrzydła. Wydawało się, że nie może mówić, nie poruszając rękami, ale Peterowi już to
nie przeszkadzało. Kiedy dotarli do szpitala, uspokoiła się albo może to on się do niej przyzwyczaił.
Kontakt z niektórymi ludźmi na początku bywa trudny, ale na dłuższą metę zyskują. Oczywiście
zdarza się też, że niektórzy od razu przypadają człowiekowi do gustu, a potem robi się trudniej.
Okazuje się, że nie są tak zabawni, jak to się wcześniej wydawało. Na swój sposób Erika od razu
wywarła na nim wrażenie, tak jak na wszystkich innych. Wyróżniała się, nie tylko dlatego, że była
wysoka, szczupła, zwinna, a jej skóra miała piękny brązowozłoty odcień, ale również dlatego, że
zawsze była wesoła; nie głupio rozchichotana, tylko pogodna. Na początku, kiedy zaczęła u nich
pracować, Peter podchodził do niej trochę nieufnie. Niech jej się nie wydaje, że sam uśmiech
wystarczy, żeby dać tu sobie radę
myślał. To nie takie proste. Trzeba pokazać, że człowiek do
czegoś się nadaje, do odpowiedzialnej i ciężkiej pracy, a nie tylko do chichotania i wygłupów.
Później musiał zrewidować poglądy. Erika bardzo się starała i nie wykręcała od pracy. Stwierdził,
że koniec końców jest nieszkodliwa. Początkowo wydawało mu się, że taka dziewczyna będzie
chciała grać pierwsze skrzypce i zawsze stawiać na swoim, a tymczasem okazało się, że był
w błędzie. Jego obawy wynikały pewnie z faktu, że była ładna. Żył w przekonaniu, że atrakcyjne
dziewczyny są zarozumiałe. Dotyczyło to większości tych, które spotkał. Może i rzucały na niego
jedno spojrzenie, ale raczej się nie uśmiechały. Erika była inna, rozmawiała z nim i żartowała
dokładnie tak, jak z każdym
ani mniej, ani więcej
dzięki czemu czuł się wspaniale. Miała
naturalną spontaniczność, która sprawiała, że robiło mu się ciepło na sercu.

Żona nie znała kierowcy. Przynajmniej nie zareagowała na jego nazwisko
powiedział Peter,
wyjeżdżając na Ringv�gen.

Nie ma w tym chyba nic dziwnego
odparła Erika.

Jasne, wcale tak nie powiedziałem.

Znam wielu, którzy w domu w ogóle nie opowiadają o pracy
rzuciła trochę zaczepnie.
Zamilkł, mając nadzieję, że Erika powie coś więcej o tym, co zwykle robi w domu. Czy była
z tych, którzy opowiadają o pracy, czy nie? Wtedy wiedziałby przynajmniej, że kogoś w tym domu
ma. Do tego dążył. Przypuszczalnie ktoś był. Wyglądała przecież nieźle. Była uosobieniem
kobiecości. No i ta brązowa skóra, którą chętnie musnąłby palcami, ostrożnie, delikatnie. Na ułamek
sekundy zamknął oczy. Przeszył go dreszcz rozkoszy. Jego przyrodzenie drgnęło. Nieznacznie.
Powinien się skupić na prowadzeniu auta.

Tak, pewnie masz rację
powiedział i wstrzymał na moment oddech.
A ty opowiadasz
w domu o pracy?
Skoncentrował się na drodze, patrzył przed siebie. Nie miał odwagi odwrócić głowy i na nią
spojrzeć.

Jasne, że tak
odpowiedziała swobodnie.
Przecież wiesz, że jestem gadatliwa. Choć nie
wydaje mi się, żeby Rickard mnie słuchał. Nie dociera to do niego
stwierdziła naburmuszona.
Peter nie wiedział, co na to powiedzieć. Wydawało mu się, że wie, o którego Rickarda chodzi.
Facet był chyba częstym gościem w jedynej w mieście hali sportowej, o wiele częstszym niż on sam.

Nie słucha
mruknęła.
Jest tak piekielnie nudny
ciągnęła dalej, a on już zupełnie nie
wiedział, jak powinien zareagować.
Nie pojmował, co Erika widzi w takim przeciętnym mięśniaku jak Rickard. Oczywiście oprócz
napompowanych mięśni.
*
Ordynator kliniki Laura Ehrensw�rd była po pięćdziesiątce. Ale niski wzrost i drobna figura
sprawiały, że wyglądała znacznie młodziej. Prawie jak dziewczynka, mimo że była szefową.
Pojedyncze siwe włosy, które pojawiały się pomiędzy czarnymi, na początku wyrywała, ostatnio
jednak zaczęła je farbować. Wyglądały naturalnie, choć może odcień był odrobinę zbyt ciemny dla
bledszej już, starzejącej się skóry z głębszymi zmarszczkami.
Laura lubiła zostawać w pracy po wyjściu innych. Panowała tu wtedy cisza i spokój. Dzięki temu
więcej udawało jej się zrobić. Telefon milczał, na korytarzu było cicho, a pager wyłączała.
Nastawiła tranzystorowe radyjko, z którego sączyła się muzyka klasyczna. Zaparzyła herbatę
i przygotowała sobie bułkę, która wprawdzie była czerstwa
kupiła ją rano
ale mimo to dobrze
smakowała. Na moment zaspokoiła rosnący głód i przegnała zmęczenie.
Biurko zaczynało wyglądać na uporządkowane. Górę przejrzanych kart chorobowych zostawiła
w drucianym koszyku sekretarki. Nie udało jej się upchnąć w nim wszystkich, stos chybotał się
i musiała część ich wyjąć i położyć na podłodze. Zdusiła w sobie współczucie dla tej biednej
dziewczyny, która jutro będzie musiała się tym wszystkim zająć. Sekretarki medyczne miały
haniebnie niskie pensje
typowy kobiecy zawód. Wiedziała to aż nazbyt dobrze. Kiedyś jej mama
miała na głowie całą klinikę, a dostawała za to psie pieniądze. Była zdolna, dumna i pracowita.
Wśród otrzymanych listów znalazła zaproszenie na kongres endokrynologów w San Diego. Przez
wiele lat była bardzo zaangażowana w badania nad hormonami. Teraz jej zainteresowanie osłabło,
ale starała się kilka razy do roku gdzieś pojechać, żeby zbyt szybko wszystkiego nie zapomnieć.
Wyjazdy były przyjemne także z czysto towarzyskiego punktu widzenia. Ale coraz trudniej było jej
się zabrać do napisania podania o dofinansowanie do wyjazdu i
prawdę mówiąc
konferencje
naukowe tak bardzo jej nie pociągały. Nie była już kimś, kogo zdanie jako specjalisty się liczyło.
Gdy się wypadnie z obiegu, lepiej się na takich imprezach w ogóle nie pokazywać. Wakacyjne
wyjazdy bez zobowiązań były bardziej kuszące. Nie przyznawała się do tego otwarcie, zwłaszcza
przed młodszymi kolegami, których usilnie zachęcała do wstąpienia w świat badań, jako przynęty
używając między innymi międzynarodowych kongresów, ale tak właśnie czuła. Poza tym jako
dyrektorka na swoje wyjazdy mogła obecnie uszczknąć jeszcze mniej z nieustannie kurczącego się
budżetu kliniki. Ważniejsza była szczodrość i wysyłanie w świat młodych, żeby się trochę rozejrzeli.
W dzisiejszych czasach ludzie potrzebowali takiej zachęty.
Wyrzuciła zaproszenie, włożyła płaszcz i czapkę, którą kupiła bardzo dawno temu w Dalarnie.
Obramowany rudym lisem czepek z wełny w naturalnym kolorze był chyba trochę za dziewczęcy i na
domiar złego niedostatecznie staroświecki, żeby uchodzić za szykowny, szałowy albo chociaż
zabawny, ale był ciepły i przyjemnie otulał głowę.
Minęła już dziesiąta i Laura chciała wreszcie być w domu.
Gdy właśnie miała przekręcić zasuwę i otworzyć drzwi na korytarz, usłyszała, jak po drugiej
stronie ktoś włożył klucz. Niemal wpadła w objęcia dyżurującego dziś wieczorem młodszego
lekarza, który gwałtownie pociągnął drzwi. Oboje się zmieszali. On się roześmiał, a ona
zachichotała. Zirytowało ją to, bo wiedziała, że w tej czapce może wyglądać komicznie. Chichot,
idiotyczna czapka i dojrzała kobieta nie stanowią dobrego połączenia. Zdjęcie czapki z głowy byłoby
nierozsądne, prawdopodobnie wyglądałoby jeszcze gorzej, dlatego Laura wykrztusiła kilka słów,
odwróciła się na pięcie i ruszyła w kierunku schodów. Jeżeli nie musiała, nigdy nie używała windy.
Kiedy miała postawić stopę na pierwszym stopniu, lekarz ją zawołał, a jego głos odbił się echem na
pustej klatce schodowej.

Słuchaj
powiedział potem nieco ciszej, puścił drzwi i zrobił kilka dużych kroków w jej
stronę.
Stało się coś przykrego.
Ściszony głos dał jej do zrozumienia, że sprawa jest poufna. Może młodszy kolega chce zrzucić
z serca jakiś ciężar, a jeśli potrzebuje jej wsparcia, jako szefowa musi go wysłuchać.

Właśnie wracam z kardiologii, byłem na intensywnej terapii. Rozmawiałem z chirurgami
i dowiedziałem się, że dziś wieczorem został do nas przywieziony Johan S�derlund i że źle z nim.
Leży na OIOM-ie. Praktycznie ma połamane wszystkie kości. Wpadł pod samochód.
Laura patrzyła na niego skamieniała, a przed oczami przesuwały się jej pornograficzne zdjęcia
dzieci, bardzo niewyraźne, ponieważ istniały wyłącznie jako pojęcie i oskarżenie
wiedziała o tym.
I to było najgorsze. Ona jedna o tym wiedziała.
Kiedy Laura Ehrensw�rd wróciła do domu, poczuła ulgę, że synowie już się wyprowadzili i jest
sama. Nie potrzebowała zmieniać wyrazu twarzy. Miała wyrzuty sumienia i nie musiała tego kryć.
Tej nocy źle spała.
*
Ewa Bengtsson przyniosła z szafki butelkę whisky, nalała pół szklanki i podała mężowi. Wziął ją,
ale nie tknął napoju.

Tomas, pij, do licha
powiedziała suchym i zmęczonym głosem.
Północ dawno już minęła, była godzina wilka i nocnych zjaw i Ewa to czuła. Nie mogła spać,
ponieważ Tomas tłukł się po domu. Dzieci na szczęście usnęły, ale ona następnego dnia miała iść do
pracy.

Chyba będziemy musieli zostać jutro w domu
powiedziała.
Nie damy rady tam pójść. Mogę
wyprawić dzieci do szkoły.

Nigdy w życiu
odparł.
Pomyśleliby, że jestem winny.

Winny czy nie, jeden pies
powiedziała zrezygnowana.
Chyba pozwolą człowiekowi zostać
w domu po tym, jak kogoś potrącił... po tym, jak przytrafiło mu się coś strasznego.
Urwała, a on gapił się na nią ponuro, potem jednym haustem połknął whisky. W tej samej chwili
Ewa zrozumiała coś, co podejrzewała przez cały wieczór. Nieważne, co powie, i tak będzie źle.
Wszystko jest źle.

Skąd on się wziął?
powiedział po raz setny i domyśliła się, że zaraz znów się rozpłacze.
Byli małżeństwem od piętnastu lat. W jej obecności nigdy się nie rozklejał. Uronił wprawdzie łzę
szczęścia, gdy urodził się Tobias, ale teraz ryczał bez żadnego umiaru. Miała tego dość. Wkurzyła się
i pomyślała, że jej ślubny musi się wziąć w garść. Takie użalanie się nad sobą jest wyniszczające.
Było za późno, żeby miała jeszcze siłę mu współczuć.

Kurwa, mogłem przecież pojechać do domu później... albo wcześniej. Wtedy by mi nie
wyskoczył.
Słuchała bez słowa.

To tak, jakby ten skurwiel zaczaił się na mnie
powiedział i spojrzał na nią zaczerwienionymi
oczami.

Tomas, mój drogi, głupstwa opowiadasz.
Szczelniej otuliła się szlafrokiem. Siedziała na stołku do pianina, twardym i niewygodnym,
jedynym, na którym od razu nie zasypiała.

To zwykły pech
powiedziała mechanicznie.
Nikt nie zdążyłby odbić. Przecież to wiesz.
Miałeś pecha
powtórzyła, nie wiedząc, który już raz z rzędu.

Nie widziałem tego kutasa!
krzyknął prawie falsetem.

Nie, nie mogłeś go widzieć. To był wypadek. Drogi, drogi Tomasie! To nigdzie nie prowadzi.
Nie ukarzą cię. To nie twoja wina. Chodźmy spać.
Podrapał się wściekle w głowę, pochylił ją i skrobał kark, tam i z powrotem, a jasnorude włosy
fruwały na wszystkie strony. Miała ochotę go pogłaskać, ale nie dała rady się podnieść. Po chwili
zebrała siły, nie było sensu dłużej tak siedzieć.

A teraz idę spać
oznajmiła ochrypłym głosem i się podniosła.
6
Wczesnym przedpołudniem komisarz Claesson siedział w swoim pokoju i próbował
uporządkować liczne raporty dotyczące gangu chuliganów, którzy jak na razie nikogo nie
zamordowali, ale pobili wiele osób i przywłaszczyli sobie przedmioty o sporej wartości. Niestety,
trudno było ustalić, kto za co odpowiadał. Obwiniali się nawzajem, byli śliscy jak węgorze
i brakowało im wstydu oraz zwyczajnych towarzyskich kontaktów. Ich przyszłość nie rysowała się
jasno.
Gdy przyszedł do pracy tego ranka, od razu natknął się na komendanta. Potężny Olof Gottfridsson
wyglądał dobrze, może aż za dobrze. Chodząc, sapał, a jego wielki brzuch kołysał się na boki. Szef
sprawiał jednak wrażenie rześkiego, czyli takie jak zwykle.

Cześć, wydajesz się ożywiony
zagadnął go Claesson.
Gotte przyjrzał mu się badawczo zza grubych szkieł.

A dlaczego miałbym nie być?

Hmm, nie mnie pytaj. Miałem jak najgorsze przeczucia. Vanja dzwoniła wczoraj i wszędzie cię
szukała.

Ach tak
mruknął szef.
Zwykle nie porusza nieba i ziemi.

Tym razem też nie. Pytała tylko, czy nie wiem, gdzie jesteś. Wspomniała, że mieliście jakieś
plany.

Pojechałem na stację, ale nie mogłem otworzyć wlewu do baku.

Przypadkiem nie otwiera się od środka? W końcu masz nowy wóz.

Tak. Ale nie daliśmy sobie z tym draństwem rady, miałem pusty bak i musiałem dzwonić do
Bilhuset, żeby mi podstawili samochód zastępczy.

Ale numer. Może w takim razie na volvo trzeba uważać?

Nie, skąd. Masz komfort jazdy, bez trudu wejdzie nawet ktoś postawny
odparł Gotte, kładąc
potężną dłoń na brzuchu i poklepując go tak, że tłuszczyk się zatrząsł.
I dobrze trzyma się drogi.
Bierzesz rozwód z toyotą?
zdziwił się, szyderczo przyglądając się podwładnemu.
Wszyscy wiedzieli, że Claesson był śmiesznie przywiązany do tej swojej kupy złomu.

Wiesz, jak samochód za każdym razem zapala, to człowiekowi na nim zależy
wyjaśnił
komisarz.
No i kiedy daje się zatankować.

Jasne
odparł Gotte w charakterystycznym skańskim dialekcie.
Ale nawet na taki skarb jak
twój pewnego pięknego dnia przyjdzie pora.
Claesson długo się zastanawiał, czy nie sprawić sobie nowego wozu, to znaczy nowegoużywanego,
ale się na to nie zdobył. Toyota dobrze chodziła, a ostatnia przeprowadzka i zakup domu
sporo kosztowały. Pytanie, czy ze względu na wózek kombi nie byłoby praktyczniejsze. Myślenie
o sobie jako tacie było zabawne i nierzeczywiste. Czysta abstrakcja. Zdarzyło się i nagle został
czyjąś drugą połową, a niebawem będzie ojcem jeżdżącym praktycznym samochodem. Zdarzyło
i zdarzyło. Trzciną na wietrze nie był, wręcz przeciwnie. To on chciał tego dziecka. Ona również, ale
on bardziej. Może nie bardziej, ale niezwykle jasno określił swoje stanowisko i zaproponował, żeby
razem zamieszkali. W stosunkowo krótkim czasie został partnerem Veroniki, kobiety, która nie
tańczyła, jak jej zagrali. Niezależna, tak ją można było najdelikatniej określić, i nadzwyczaj rozsądna.
Nowe życie miało plusy, a w początkowej fazie, mimo że wymagało sporego wysiłku, było
ekscytujące i niezbyt groźne. Jak na razie nie opadły za nim żadne kraty wyimaginowanego więzienia.
Mogło być dobrze, a on ani nie chciał, ani nie mógł się wycofać, nawet jeśli miał czasem obawy albo
mieszane uczucia. Tak czy inaczej nie było odwrotu, i dobrze.
Bezpieczeństwo, rodzina i kombi. Gdy tylko będzie miał czas, rozejrzy się za praktycznym
i bezpiecznym samochodem.
Na korytarzu zagadnął go Peter, czy nie miałby dla niego chwili. Podkomisarz Peter Berg był
jednym z najbardziej obiecujących młodszych kolegów Claessona. Wyjątkowo zrównoważony
i rozsądny. Zaczynał już zdobywać doświadczenie, a na dłuższą metę właśnie to się liczyło. Jak nikt
potrafił się wtopić w praktycznie każde otoczenie: może dlatego, że był przy tym naturalny, a może
i dlatego, że pod względem wyglądu niczym się nie wyróżniał. Był całkowicie pozbawiony wyrazu:
szczupły blondyn w nordyckim typie. Chłopak chyba nie miał powodzenia u kobiet, wyglądał na
bladego i słabego, choć w gruncie rzeczy potrafił być mocny i wytrzymały. Żaden twardziel, prędzej
uparciuch. W dodatku był religijny. Nie afiszował się z tym, ale tkwiło to w samej jego istocie, może
coś na kształt niezachwianej pewności.

Wczoraj pojechaliśmy do wypadku
oznajmił Peter, a Claesson kiwnął głową.
Ja,
Fritjofsson, Gren i Erika. Mnie wysłali ekstra, mam przecież inne obowiązki.

Wiem.

Narciarz zmarł dziś w nocy. Wiedziałeś, że był lekarzem? Twoja... żona, czy jak to
powiedzieć...
Peter zerknął na szefa, żeby sprawdzić, czy ten zaaprobował to określenie. Naprawdę nie
wiedział, czy komisarz był żonaty, czy nie.

Chodzi ci o Veronikę
podpowiedział Claesson.
Nie mamy ślubu.
Na razie
pomyślał Claes i zareagował na tę myśl. Nigdy wcześniej jej nie formułował, nawet
w duchu. Aż tak się nie zapędzał. Tego rodzaju myśli zazwyczaj nie chodziły mu po głowie, ale teraz
się pojawiły. Jak widać.
Weszli do jego pokoju, podkomisarz Berg stanął na środku.

Ona też jest lekarzem. Może to jej kolega?
zapytał.

Nie wydaje mi się. Ona jest chirurgiem, a ten mężczyzna pracował kiedyś w klinice

powiedział Claesson niepewnie i zastanawiał się, do czego Peter właściwie zmierza.

Aha
bąknął podkomisarz i wyglądało na to, że wyczerpał temat.
Peter uczestniczył kilka lat temu w dużym śledztwie w sprawie zabójstwa popełnionego
w szpitalu. W jego wyniku Claes i Veronika zostali parą.

Miałeś na myśli coś konkretnego?
zapytał komisarz, rzucił okiem przez okno i zauważył, że
zaczął prószyć śnieg.

Wyglądało to tak, jakby ten facet chciał się zabić. Wyjechał na drogę z dużą prędkością wprost
pod koła. A ruch tam niewielki. Ale nie zostawił listu pożegnalnego. No i brakuje innych przesłanek
wskazujących na samobójstwo, zdradzających, że ostatnio źle się czuł, zmienił się i tym podobnych.
Tak przynajmniej twierdzi żona
powiedział Peter z namysłem.

Potencjalne samobójstwo. No tak, nie wiadomo, co komu chodzi po głowie. W takim razie
szkoda, że nikt mu nie pomógł
odparł Claesson.
Kiedy przyjdzie co do czego, to większość wcale
nie chce się zabić. Przyznają to ci, którym się nie udało i którzy potem otrzymali pomoc.
Najważniejsze, żeby zdążyć w porę...
Komisarz pogrążył się w ponurych myślach, przed oczami przesunęli mu się potencjalni
samobójcy, na których się natknął w minionych latach.

Wołanie o pomoc
oznajmił Peter Berg, nie bardzo wiedząc, co powiedzieć.
Szkoda
kierowcy. Nie miał wyboru.
Ruszył w stronę drzwi.

Nawiasem mówiąc
rzucił, odwracając się z powrotem do Claessona, który chcąc
najwyraźniej skoncentrować się na czymś innym niż potencjalni samobójcy, zaczął przeglądać jakiś
skoroszyt.
Kierowca też jest lekarzem, kolegą narciarza
dodał, kładąc dłoń na klamce.
Wywarło to zamierzone wrażenie. Komisarz przestał przewracać kartki i zagapił się na
podwładnego.

Tak, w tym szpitalu lubią się zabijać
powiedział Peter lakonicznie.
To oczywiście
przypadek, ale...

Więc to tak
westchnął Claesson.
Podrapał się w ucho i pomyślał, że tym razem Veronika nie będzie w to zamieszana. Ich
najbliższa przyszłość zapowiada się o wiele ciekawiej.
*
Laura Ehrensw�rd w roztargnieniu przewróciła stronę i spojrzała na pacjenta, którego miała
przed sobą. Nie musiała zaglądać do karty choroby, znała ją na wylot i wiedziała, co tam było
napisane. Zresztą na dobrą sprawę nie miało to większego znaczenia. Liczyła się rzeczywistość. Była
ordynatorem, wiedza medyczna, a przede wszystkim solidne doświadczenie powiedziały jej, że w tej
sytuacji wszystko mogło pójść tylko w jedną stronę. Czas na cuda dobiegł końca. Potrzebowała karty
głównie jako oparcia, rodzaju dowodu na to, że ona, jej współpracownicy oraz pielęgniarki zrobili,
co mogli. Ich wysiłki można było opisać cyframi, a ten mężczyzna skupił swoje życie wokół cyfr, cyfr
i wyników, które teraz przestały być korzystne.

Nie da się powtórzyć cytostatyków?
zapytał ostrożnie, wstrzymując oddech w oczekiwaniu na
odpowiedź.

Nie, tylko gorzej by się pan poczuł
odpowiedziała i zauważyła, że wypuścił powietrze, aby
opanować strach, który cały czas czaił się w pobliżu.
Spróbowała się uśmiechnąć, ale bez powodzenia, i chyba dobrze, bo nie było się z czego śmiać.
I to właśnie przekazała siedzącemu naprzeciwko mężczyźnie.
Spojrzała na dłonie, w których trzymała kartę. Skóra na ich wierzchu wciąż była opalona po
bożonarodzeniowej podróży na Malediwy. Na serdecznym palcu prawej ręki nosiła pierścionek
z białego złota z trzema kamieniami. Gdyby przełożyła go na lewą rękę, ślad po nim wyglądałby jak
ślubna obrączka. Zmieni palec, gdy opalenizna zblednie na tyle, że na prawej ręce nie będzie już
widać białego paska.
Mężczyzna siedział nieruchomo, błądząc wzrokiem gdzieś za oknem. Świetlówka pod sufitem
mrugała i buczała. Muszę dopilnować, żeby ktoś to naprawił
pomyślała Laura. Cholernie irytujące.
Spojrzała na twarz mężczyzny. Kolor jego oczu stał się bardzo wyraźny w promieniach światła, które
padało na niego z okna
były piwne. Laura z pewnością nie była w formie, trawiła ją mieszanka
rozkojarzenia i niemocy, ale nadal miała w sobie na tyle empatii, by zauważyć, że jej pacjent też nie
czuje się najlepiej. Kilka słów mogło wszystko zmienić, i te słowa już padły z jej ust. Powiedziała
prawdę. Wolałaby tego uniknąć.
Wielu rzeczy wolałaby uniknąć. Kiedy została ordynatorem kliniki, wydawało się jej, że przejęła
spadek po zamarłym, spadek będący mieszaniną elementów wartościowych i tych nieco mniej
potrzebnych, i że tym wszystkim należy zarządzać. Teraz jeden z największych kłopotów zniknął. Złe
przeczucia, które ją dopadły, wyraźnie mówiły, że to wcale nie rozwiązało problemów. Kiedy
skończy z pacjentem, poszuka Carla-Magnusa Meissera. Muszą porozmawiać.
Zamyśliła się na ułamek sekundy i szybko powróciła myślami na oddział, do pokoju zabiegowego
połączonego z sekretariatem, w którym siedzieli, i zauważyła, że na leżance wciąż było rozłożone
pogniecione papierowe prześcieradło. Musi pamiętać, żeby je ściągnąć przed wyjściem. Mniej lub
bardziej dla zachowania pozorów poprosiła wcześniej pacjenta, żeby się położył, chciała mu
zmierzyć ciśnienie i osłuchać serce. Tak, jak się tego spodziewała, wyniki obu badań wypadły
w normie. Dobrze, że zadała sobie trud. Pacjent ucieszył się, że mimo wszystko było coś, co działało
jak trzeba.
Zerknęła na swoje buty. Bordowe z małą sprzączką w kolorze złota. Udało jej się znaleźć
rajstopy, które pasowały idealnie. Buty jej i pacjenta stykały się noskami, nosił brązowe ecco.
Wytarł nos. Jego oczy zrobiły się wodniste.

Czas chyba wrócić do domu
powiedział.
Lepiej i tak się nie poczuję.
Nie odpowiedziała od razu. Odłożyła kartę na biurko i opuściła ręce na kolana.

Nie będzie pan sam?
zapytała, chociaż wiedziała, że mężczyzna mieszka samotnie, ale syn
może chyba czasem do niego zajrzeć.

Będę, ale Pelle od czasu do czasu wpada.

Chętnie z nim pomówię, jeśli pan sobie tego życzy albo jeśli on będzie chciał
zapewniła.

Nie ma potrzeby. Sam mu powiem
odparł mężczyzna, wstając.

Chcę, aby pan wiedział, że jesteśmy tu dla pana.
Ostatnie zdanie miało być rodzajem pociechy. Kiedy za pacjentem zamknęły się drzwi,
podyktowała szybką notatkę i opuściła oddział.
*
Dochodzący z bardzo daleka sygnał karetki boleśnie wdzierał się do świadomości Tomasa
Bengtssona. Zamrugał, zacisnął powieki, musiał na moment przerwać badanie i poczekać, aż wycie
przebrzmi. Pacjentka nic nie zauważyła. Leżała z gołą pupą w zaciemnionym pokoju zabiegowym,
odwrócona do niego plecami. Znajdowali się w głównym budynku kliniki na siódmym z dziewięciu
pięter.
Nagle sygnał umilkł i Tomas się domyślił, że firmowy wóz podjechał pod izbę przyjęć. Było to
jednak bez znaczenia, najważniejsze, że gromy w jego głowie umilkły, choć tępy, huczący ból nie
mijał. Potrzebuje tabletki na migrenę, ale najpierw musi zakończyć badanie. Wsunął kolonoskop
głębiej w jelito, pacjentka nieśmiało zaprotestowała, zaciskając pośladki. Przyjaznym tonem poprosił
ją, żeby się odprężyła, i wysuwając powoli kolonoskop z odbytu, przyglądał się ścianom jelita
grubego.

Błona śluzowa nadal jest opuchnięta
wyjaśnił cicho pacjentce.
Wszystko wygląda jednak
lepiej niż ostatnio. Zapalenie ustąpiło. Jeszcze niezupełnie, ale jest poprawa.
Próba mówienia normalnym głosem, kiedy tak dudniło mu w głowie, była ponad jego siły. Znów
się zaczyna
pomyślał. Nie próbował walczyć, nie było sensu i o tym wiedział.
Zobaczył fajerwerki migających plam, wyjął kolonoskop i podał go pielęgniarce, która
w milczeniu bacznie mu się przyglądała. Podczas przedpołudniowych badań raczej nie tryskał
humorem i nie mogła nie zauważyć, jak źle się czuje. Być może wiedziała już, co się wydarzyło
poprzedniego wieczoru i w nocy. Jeśli tak, miło z jej strony, że o tym nie wspomniała. Na razie...
Przeklęte gówno! Zaraz zaczną się mdłości, pewne jak w banku, wiedział, że musi się spieszyć.
W kilku słowach wyjaśnił pacjentce, że powinna trzymać się wcześniejszych zaleceń, a za trzy
miesiące zgłosić do kontroli, i spojrzał na pielęgniarkę. Dała mu znak, że wie, o co chodzi. Tym
razem zwyczajowy przyjemny uśmiech zastąpiło sztywne i pospieszne kiwnięcie głową, ale było na
tyle jednoznaczne, iż nie miał wątpliwości, że go zastąpi, wyznaczy pacjentce termin kolejnej wizyty
i ją odprowadzi. Udało mu się wstać, powoli i niezdarnie z powodu łupania w głowie, podać
kobiecie rękę, pożegnać się i opanowanym krokiem wyjść z pokoju. Starał się nie wyglądać na
osobę, która ma ochotę stamtąd wybiec.
Na korytarzu padło na niego ostre światło jarzeniówek i stało się iskrą, która zdetonowała mózg.
Ruszył pędem do toalety, zdążył zamknąć za sobą drzwi, kiedy pojawiły się torsje. Wymiociny miały
zapach whisky. Po co, do jasnej cholery, wlał wczoraj w siebie to gówno! I tak nie pomogło mu
usnąć. Nawet go nie uspokoiło, jeszcze gorzej się od tego poczuł. Wycieńczony i zaszczuty,
a w głowie zapanował mętlik.
Kiedy kilka razy spuścił wodę, próbując się pozbyć zapachu alkoholu, i wyszedł na korytarz,
pierwszą osobą, którą zobaczył, była Laura Ehrensw�rd. Stała przed pokojem zabiegowym niczym
wkurzająca matka i rozmawiała z jego pielęgniarką. Głowy miały pochylone i mówiły ściszonymi
głosami. Nie wróżyło to dobrze. Wiedział wprawdzie, że asystentka go lubi, długo już razem
pracowali, a on zawsze wysłuchiwał jej narzekań na męża, który lubił sobie ukradkiem wypić, ale
dziś cały świat wydawał mu się wrogi. Nie miał wątpliwości, to jego dupę obrabiały.
Laura zlustrowała go z góry na dół niczym zwiadowca, chudy i kościsty detektor błędów.
Zauważył, że zacisnęła dłonie, potem usłyszał stukot jej przeklętych obcasów. Dudniące,
paniusiowate drobienie zbliżało się. Spróbował czmychnąć w stronę sekretariatu.

Tomas
powiedziała cichym, opanowanym głosem.
Może byś tak pojechał do domu.
Odwołamy twoich pacjentów.

A gówno
rzucił impertynencko.
Urwała w pół słowa i zacisnęła usta w wąską kreskę. Zastanawiał się, jak dużo wiedziała. Nie
poszedł na poranne zebranie, tylko od razu wymknął się do pacjentów. Czy pozostali rozmawiali
o wczorajszym wydarzeniu? Nie był pewien. Ofiary wypadków to nie ich działka, tylko drugiej
strony, owych niezrównanych chirurgów. Ale ludzie gadali. Oddział intensywnej terapii
kardiologicznej sąsiadował z oddziałem intensywnej terapii ogólnej. Wiedzieli, jakie obrażenia
odniósł Johan? Że nie żył?
Właśnie. Nie żył.
Wbrew sobie zadzwonił rano do szpitala, przedstawił się i został połączony ze znajomą
pielęgniarką. Dowiedział się, czego chciał. Suche fakty bez ozdobników i gdybania. Ranny nie
przeżył.
Nie pytał o nic więcej, nie chciał znać żadnych szczegółów, nie chciał o tym rozmawiać,
a zwłaszcza komentować i wałkować tematu. Nic nie chciał. Zupełnie nic. Tylko się stąd wynieść.
Laura wcale nie była milsza dla Johana
pomyślał cierpko. Carl-Magnus też nie, ale ten sztywny
i wyniosły dupek nigdy nie uderzy się w pierś. On jest nieomylny.

Rób, jak chcesz
powiedziała Laura.
Wetknęła ręce do kieszeni rozpiętego lekarskiego fartucha, tak że rozchylił się jeszcze bardziej
i Tomas zobaczył, że ta absurdalnie schludna kobieta miała spódniczkę, skarpety i buty
w identycznym odcieniu czerwieni. Wyłamywała się tylko koszula w biało-niebieskie paski, a i to
nieznacznie. Przez tę swoją obsesyjną poprawność w ogóle nie jest podniecająca
pomyślał
z wściekłością, podczas gdy ból głowy nacierał jak sztormowe fale na brzeg. Znów odezwało się
owo głuche łupnięcie i Tomas poczuł, że łóżko, ciemność i wiadro na wymioty były tym, czego
potrzebował najbardziej. I proszek na migrenę.

To ja idę
rzucił.
Odwrócił się na pięcie i ruszył w stronę swojego gabinetu. Nie obchodzi go, co wiedziała,
a czego nie. Nie odpowie nawet na jedno cholerne pytanie. Chce mieć spokój.
Odwiesił lekarski fartuch, włożył czarną pikowaną kurtkę, wsunął nogi w zimowe buty i opuścił
szpital.
Kiedy otwierał drzwi samochodu, szczękał zębami z zimna. W głowie łomotało, mrużył oczy,
żeby chronić je przed ostrym zimowym słońcem, które jak na ironię właśnie dziś się pokazało. Piękna
pogoda, kurwa! Promienie paliły jak płomień spawarki.
W zasadzie nie powinien prowadzić, źle widział, a trzęsące się ręce z trudem mógł utrzymać na
kierownicy. Ale musi wrócić do domu. Wrzucił wsteczny.
*
Gabinet Carla-Magnusa Meissera był pusty. Laura zastanawiała się, czy spróbować wezwać go
pagerem, sprawdzić na planie dyżurów, gdzie został przydzielony, czy może po prostu o niego
popytać. Ostatnie rozwiązanie nie było najlepsze, jeśli chcieli zachować dyskrecję. Prawdopodobnie
był w gabinecie USG i badał komuś serce. Mogła tam zajrzeć i sprawdzić. Ale przyszła po nią
pielęgniarka i powiedziała, że jest potrzebna na oddziale.
Dopiero w porze lunchu zobaczyła Carla-Magnusa. Czekał na windę.

Musimy porozmawiać
oświadczyła.

Aha
odparł powściągliwie.
A to dlaczego?
Nietrudno było się domyślić, że nie spodziewa się przyjemnej pogawędki.

Nie tutaj
powiedziała krótko.
Chodź za mną
rozkazała najbardziej władczym głosem, na
jaki było ją stać.
Ostentacyjnie się ociągał, idąc jakieś pół metra za nią, i nonszalancko wkroczył do jej gabinetu.
Trzasnęła drzwiami. Carl-Magnus nie usiadł, został na środku pokoju, jak gdyby wyobrażając sobie,
że to długo nie potrwa. Jest zajęty. W sumie nawet bardzo.

Siadaj!
poleciła i ruchem głowy wskazała chabrową kanapę.
A zatem zajmie to dłużej niż dwie minuty
pomyślał, ale nie ruszył się z miejsca. Nie lubił, gdy
mu rozkazywano, szczególnie gdy to ona rozkazywała, ta niska, uparta kobieta, której ostatnio zaczęło
się wydawać, że mogła ich rozstawiać po kątach jak małych chłopców.
W pokoju panował nienaganny porządek. Nie zakłócała go nawet jedna nierówno leżąca
karteczka. Biały regał wypełniały równiutko ustawione książki i skoroszyty, z których, nawiasem
mówiąc, wszystkie miały niebieskie grzbiety. Ani jedna książka nie była wsunięta głębiej od innych
i żadna nie pochylała się nawet o milimetr.
Rozległo się ciche pukanie, jednocześnie drzwi się uchyliły i pojawiła się w nich głowa
uśmiechniętej oddziałowej.

Przepraszam, że przeszkadzam
powiedziała.
Widziałam, jak wchodziłaś, i pomyślałam, że
skoro już jesteś, to lepiej skorzystać z okazji
dodała szybko, przyglądając się Laurze.
Szefowa zacisnęła usta, jej twarz przybrała wyraz rezerwy i obojętności, ale oddziałowa musiała
być do tego przyzwyczajona, bo nie pozwoliła się zbić z tropu.

Nie zajmę dużo czasu
oznajmiła.
Miała na imię Rigmor, była zaprawioną w bojach kobietą w wieku powyżej średniego, ale
dobrze się trzymała. Z uśmiechem przyklejonym do twarzy zastanawiała się, jak się wyrazić, żeby
zostać wysłuchaną.

Chciałam z tobą o czymś pomówić
zaczęła niepewnie i zrobiła pauzę.
Zanim zaczniecie....

wyjąkała i zerknęła na ponurego Carla-Magnusa Meissera.
Laura patrzyła na nią bez słowa, myśląc sobie w duchu, że w miejscu takim jak to zamknięte
drzwi nie gwarantowały prywatności. Trzeba je było zamykać na klucz. A pewnie i to nie wystarczy.
Należałoby wyciągnąć wtyczkę telefonu, wyłączyć komórkę i pager, a do uszu włożyć zatyczki.

Dobrze, mów szybko, mamy dużo pracy
oznajmiła ostro.
Spojrzała jednocześnie na Carla-Magnusa, który w końcu usiadł na kanapie, dla zachowania
pozorów wyjął z kieszeni fartucha kilka kartek w formacie A-4 i pieczołowicie rozłożył je na
kolanach.

Chodzi o nasze czwartkowe zebrania. Wspominałam już kilka razy, że przydałaby się przerwa,
bo inaczej znów utkniemy w martwym punkcie, tak jak ostatnio. Co ty na to, gdybym zamówiła coś do
zjedzenia? Na przykład kanapki?

Jasne, nie ma sprawy
odpowiedziała szybko Laura, chcąc zbyć oddziałową, jednak ta nie
ruszyła się nawet o krok.
Coś jeszcze?

Tak, chciałam z tobą omówić program. Mam przede wszystkim na uwadze mój personel. Nie
dadzą rady dłużej...

Może zajmiemy się tym na zebraniu?
przerwała jej Laura, nie kryjąc irytacji.

Hm, myślę, że byłoby dobrze, gdybyśmy trochę się do niego przygotowały
zaprotestowała
oddziałowa.
Wiedziała, jak ma unikać odsyłania z kwitkiem. Miała to przećwiczone w praktyce i w teorii,
zaliczyła nawet szkolenie z komunikacji interpersonalnej poświęcone rozwiązywaniu problemów
w miejscu pracy.

Mój personel dłużej już nie da rady. Pielęgniarek jest za mało
wyjaśniła.
Może lekarze sami
będą robić obchód, przecież potrafią przeczytać, co jest napisane w kartach. Wtedy pielęgniarki
zdążyłyby...

Myślę, że lepiej będzie, jeżeli zaczekamy z tym do zebrania
przerwała jej Laura.
Tym razem skutecznie. Ona też miała za sobą tamto szkolenie, a potem zaliczyła poziom
zaawansowany, w końcu była perfekcjonistką. I opanowała sztukę kierowania rozmową.

Dziękuję
dodała tonem niepozostawiającym wątpliwości.
Oddziałowa w końcu zrozumiała, że gada jak do ściany i że raczej nie jest to moment odpowiedni
na poruszanie ważnych tematów. Na szkoleniu i tego się nauczyła. Wyszła z pokoju.
W końcu sami
pomyślała Laura, która w gruncie rzeczy była przyzwyczajona do tego, że ciągle
jej przeszkadzano. Zamknęła drzwi na klucz.

Odłóż te papiery!
poleciła.
Ale Carl-Magnus Meisser nie był człowiekiem, któremu można było rozkazywać, i kartki zostały
na jego kolanach.

Johan S�derlund nie żyje
oświadczyła.
Wpadł pod samochód. Wiedziałeś o tym?

Tak. I co mam z tym zrobić?
zapytał, wzruszając ramionami.

Skończ z tą ironią! Wiesz coś więcej?

Co sugerujesz? Co wiem, o czym?
zapytał z ociąganiem.

O całej sprawie.

O całej sprawie wiem tyle, że to Tomas go potrącił
oświadczył Carl-Magnus.
Rano miałem
obchód na OIOM-ie na kardiologii. Od razu mi powiedzieli. Johan zmarł nad ranem, nie tam
oczywiście, nie był pacjentem kardiologii, ale po drugiej stronie, na ogólnym OIOM-ie. Był
kompletnie połamany. Nie wiem, czy choć jedną kość miał całą. Znaczna utrata krwi wywołana
złamaniami kości udowych, potrzaskana miednica, pęknięty prawy płat wątroby i tak dalej, i tak
dalej... Opróżnili bank krwi.
Opis obrażeń przyprawił Laurę o mdłości, ale nie poprosiła, żeby kolega przerwał relację.
Postanowiła, że wytrzyma. Była to śmierć, jakiej nikomu nie życzyła... no, może, jeżeli ten ktoś
miałby być nieprzytomny i nie czuć bólu. Wolała nie pytać, czy tak było w przypadku Johana, nie
chciała, żeby Carl-Magnus domyślił się, że się tym przejęła. Próbowała sobie przypomnieć, czy
zdarzyło się jej przez nieostrożność głośno życzyć Johanowi śmierci, kiedy uważali go za największy
"problem w miejscu pracy".
Gdyby tylko zniknął, wszystko byłoby dobrze, co do tego nie mieli wątpliwości. Rozkwitłaby
współpraca... no, może niezupełnie rozkwitła, ale gdyby nie musieli znosić tego besserwissera,
atmosfera stałaby się swobodniejsza. Johan S�derlund potrafił być wymagający. Może i nie był
uparty, ale dość nieprzyjemny. Miał głowę na karku. Niestety, niewiele się zmieniło, gdy po
przeciągających się pertraktacjach ze związkiem zawodowym i
ma się rozumieć
z samym
Johanem udało im się od niego wykupić.
Poszukała w pamięci. Mieliła ozorem, nieostrożnie i głupio, kilka razy wyrwało się jej, że
chciałaby, aby umarł. Poczuła się niepewnie, jednak postarała się przegnać to uczucie. Takie bzdury
się opowiada, jak się jest bardzo młodym, teraz powinna być mądrzejsza.
Zawsze trzeba mieć się na baczności. Zawsze. Zadrżała.

Co ty na to?
zapytała.
Carl-Magnus umilkł, wydął usta i wypuścił głośno powietrze, a jego duże mięsiste wargi
zadrżały.

Sam jest sobie winien
powiedział w końcu.
Czy nie powtarzaliśmy zawsze, że on jest...
a raczej był pierwszorzędnym mąciwodą? Jasne, że w końcu musiał porządnie narozrabiać. Kto to
widział... tak wypadać na drogę!
wymamrotał zdenerwowany.

Co robimy?
powiedziała w przestrzeń.
Siedziała na krzesełku przy biurku, splecione dłonie trzymała luźno na kolanach, a nogi
obciągnięte bordowymi rajstopami równo obok siebie, jak cnotliwa stara panna.

Nic. A co możemy zrobić? Oczywiście zamówimy jakiś wieniec na pogrzeb. To będzie dobrze
wyglądało. Już ty to najlepiej załatwisz
powiedział z sarkazmem, świdrując ją wzrokiem.

Mam powiedzieć, żeby napisali na szarfie: "Od kolegów z pracy"?

Nie udawaj głupiej. Jeżeli uważasz, że byłaś jego koleżanką, to tak zrób. Ja się na to nie piszę.
"Klinika" brzmi dobrze i neutralnie
oświadczył.
Pomyślała, że czasem nie trzeba nic robić, a życie i tak bardzo się komplikuje. Chaos
i nieszczęścia po prostu człowieka dopadają. W każdym razie nie była zamieszana w ten wypadek.
Dzięki Bogu! Ale będzie się od niej oczekiwać, że to i owo załatwi.
Myśli pracowały na pełnych obrotach. Jej spojrzenie zatrzymało się na zdjęciu, które stało na
biurku. Zobaczyła swoich dwóch dobrze wychowanych synów. Dwóch silnych, zdolnych chłopaków!
Poczuła przypływ dumy. Byli jej, sama ich zrobiła, co prawda z małą pomocą ich ojca, ale to
drobiazg. Lekki uśmiech zadowolenia sprawił, że twarz jej złagodniała.

Co zrobimy z Tomasem?
zapytała.
W jej głosie po raz pierwszy nie było słychać niechęci, pobrzmiewał w nim nawet cień troski.

Dlaczego, na niebiosa, zawsze mamy tyle robić?
Ordynator Carl-Magnus Meisser też się uspokoił. Rozparł się na kanapie i założył nogę na nogę.

Że też właśnie on go przejechał. Dlaczego?
zapytała Laura cienkim, niemal kruchym głosem.

Może chcesz zadać kolejne pytanie, na które nie znam odpowiedzi?
Carl-Magnus zmienił pozycję, pochylił się do przodu, wziął ze stolika gumowy model mózgu
i zaczął go ściskać.

Wygląda na to, że się przyda
powiedziała, patrząc na jego palce ugniatające gumę.
Mózg
antystresowy.

Aha
mruknął.
Carl-Magnus był koło pięćdziesiątki, średniego wzrostu, miał proporcjonalną sylwetkę i gęste,
falujące włosy obficie przyprószone siwizną. Czupryna nad czołem była równa i nieprzerzedzona, ani
śladu zakoli. Regularne i wyraźne rysy można było określić jako męskie, a twarz miała zdrowy,
brązowawy odcień, może nieco zbyt purpurowy
efekt żeglowania wśród słonych morskich wiatrów
albo zbyt wielu butelek wina, które wypił przez lata. Sprawiał posępne wrażenie, mógł się nawet
wydawać niebezpieczny poza chwilami, w których się uśmiechał. Niestety, nigdy nie robił tego bez
powodu. Bywał dowcipny. Kiedy był w formie, uśmiechnięta twarz promieniała, a oczy błyszczały
figlarnie. To w takich chwilach młodsze i starsze pielęgniarki rzucały pojednawczym tonem, że Carl-
Magnus ma w gruncie rzeczy serce ze złota. Chwilowo nie był żonaty. Nie brakowało mu za to dzieci
i byłych żon.
Laura, wbrew sobie, też uległa jego urokowi, ale nie próbowała się do niego zbliżyć. Carl-
Magnus jest jak konserwa i jeszcze nikt nie znalazł noża, który potrafiłby go otworzyć
myślała.
A jej życie było zbyt cenne, żeby miała się podjąć jeszcze i tego zadania.

Tomas pojechał do domu
dodała.

Był tu dzisiaj? Nie widziałem go.
Carl-Magnus patrzył na nią pytająco. Siedział pochylony do przodu z nogami w rozkroku,
a gumowy mózg przerzucał z ręki do ręki.

Poszedł chyba prosto na gastrologię. Pewnie nie chciał, żebyśmy go widzieli. Przypadkowo
natknęłam się na niego przed pokojem zabiegowym. Miał atak migreny, więc odstawiłam go do
domu.

Pojechałaś aż do Dalby?

Nie, sam pojechał. Mam na myśli, że wypchnęłam go do domu, bo wyglądał na wykończonego.
Przypuszczam, że sam poprowadził
wyjaśniła Laura.

I wydaje ci się, że to było rozsądne?

Skąd mam wiedzieć? Ale się zrobiłeś troskliwy
powiedziała szyderczo.
Mógł zadzwonić
po taksówkę albo po żonę, jeżeli nie czuł się na siłach.

To nas nigdzie nie zaprowadzi
odparł Carl-Magnus i wstał.
Muszę iść. Powinnaś chyba
powiedzieć ludziom, że Johan nie żyje. Tym, którzy go pamiętają. Zrób to we właściwy sposób,
jesteś w tym dobra.

Jeżeli kogoś pamiętają, to właśnie jego
powiedziała sucho.
Takich historii szybko się nie
zapomina. Nie minął nawet rok, odkąd się od niego uwolniliśmy.
Carl-Magnus położył dłoń na klamce, ale się zawahał. Pod lekarskim fartuchem miał na sobie
czarne dżinsy i koszulkę polo w kolorze zgaszonej zieleni. Ładnie
pomyślała Laura. Nie ruszył się
z miejsca.

O co chodzi?

Ta pornografia w jego komputerze. Czy to prawda?
zapytał.
Zaczerwieniła się.

Nie wiem
bąknęła.

Nie wiesz?

Nie byłam wtedy dyrektorką. Może to tylko plotka
powiedziała wymijająco.

Kto rozsiewa takie plotki?

A skąd mam wiedzieć
odparła, czerwieniąc się jeszcze bardziej.
Zrobiłeś coś, żeby je
zdementować?
Przeszył ją wzrokiem i nabrała złych przeczuć. Wiedział, jak to naprawdę było? Domyślał się?

Jak to?

Jeżeli nie wierzyłeś w to, że Johan ślini się na widok nagich dzieci, i podejrzewałeś, że to tylko
złośliwe plotki, dlaczego nic nie zrobiłeś?!
wybuchnęła tonem, w którym jak na nią było
zaskakująco dużo wściekłości.
Była wyraźnie wzburzona.

Co ja miałem zrobić?
zapytał Carl-Magnus.

A chociażby powiedzieć, że to nieprawda, jeżeli nie wierzyłeś w to gadanie, że to czysta
złośliwość, że tego człowieka nie pierwszy raz obrzucono błotem.

Przestań! Przecież sama próbowałaś się go pozbyć.
Zacisnęła usta i wyjrzała na zewnątrz, potem powoli odwróciła głowę i spojrzała na niego. W jej
wzroku zobaczył dystans i pewność siebie.

Byliśmy zmuszeni
oznajmiła rzeczowo.
Niektórzy po prostu nie potrafią się dopasować.
Dobrze to wiesz, poza tym tobie też zależało, żeby się go pozbyć. Tak jak i Tomasowi. Chyba się nie
mylę? Przecież Johan nie był beztalenciem, prawda? Wręcz przeciwnie. Mógł zostać wybitnym
kardiologiem. Masz inne zdanie na ten temat?
Podniósł się i podszedł do drzwi, które się nie otworzyły, mimo że wściekle szarpał za klamkę.

Najpierw powinieneś chyba przekręcić klucz
oznajmiła Laura z przesadną uprzejmością.
Nie usłyszał tego. Udało mu się otworzyć drzwi i zniknąć.
7
Veronika siedziała na ławce w szatni bloku operacyjnego. Stękając, pochyliła się do przodu
i spróbowała wciągnąć skarpety uciskowe. Były poskręcane, ona niezdarna, brzuch na drodze,
a krzyż bolał. Ciąża to nie choroba, ale czasem bywa upośledzeniem
pomyślała.
Biorąc pod uwagę okoliczności, czuła się nieźle, ale może starczy już tego dobrego. Z trudem
sięgała do stołu operacyjnego, była zmęczona i źle spała. Do urlopu został jeszcze tydzień. Nareszcie
wolne
pomyślała, wstając. Twarz miała czerwoną z wysiłku. Jednocześnie było jej trochę smutno,
ostatnio ich zespół zrobił się zgrany. Bała się, że w domu poczuje się zbędna i osamotniona. Była
przyzwyczajona do intensywnej pracy, do bycia częścią grupy, choć ostatnio ciągle mieli wrażenie,
że jest ich za mało, aby wszystkim zapewnić odpowiednią opiekę. Przez to chętniej myślała
o chwilowym odpoczynku, zwłaszcza że miała po temu ważny powód. Zastanawiała się czasem, kto
jeszcze oprócz niej zauważył, że atmosfera w klinice poprawiła się, gdy zniknęła jedna z pozornie
nieszkodliwych stażystek. Jej śmierć była wprawdzie tragiczna, ale nie da się ukryć, że tamta
dziewczyna stanowiła źródło niezgody. Wszyscy lekarze pozostali, każdy na swój sposób, dużymi
indywidualistami, ale teraz łatwiej im było trzymać się razem. Dwaj nowo przyjęci stażyści
przyznali, że dobrze się czują w klinice, która kiedyś określana była mianem "kliniki morderców".
Wychodząc z szatni, Veronika naciągnęła niżej na brzuch największą bluzę chirurgiczną. Na
korytarzu dowiedziała się, że pacjentowi jeszcze nie podano narkozy. Przy tej operacji miał jej
asystować Daniel Skotte, ale na razie nie przyszedł. Czekając, aż wszystko będzie gotowe, usiadła
w pokoju dla personelu ze szklanką wody i dzisiejszą gazetą.
Najpierw dołączyła do niej pielęgniarka anestezjologiczna, a potem młodsza pielęgniarka, każda
z kubkiem kawy. Pytały Veronikę o samopoczucie, rozmawiały o wcześniejszych porodach
i niemowlętach. Nadejście Daniela Skottego przerwało rozmowę. Wyglądał na zmęczonego, oczy
spoglądające zza okularów były zamglone, a spod dekoltu zielonej bluzy chirurgicznej wyglądała
blada skóra.

Wczoraj nie poszło najlepiej
zagadnęła go zmartwiona pielęgniarka anestezjologiczna.

Nie poszło
zgodził się Daniel niewyraźnym głosem.
Wzrok Veroniki powędrował od jednego do drugiego.

Wczoraj dyżurowałem "na przodku" i trafił mi się ranny z wypadku
wyjaśnił Daniel.

Sprowadzono Jos�go. Może nie powinienem tego mówić, ale miałem wrażenie, że to była próba
samobójstwa
dodał, nie owijając w bawełnę.

Ojej, kiepska sprawa
powiedziała druga pielęgniarka ze współczuciem.

Wspomniałem o tym na porannym zebraniu
oznajmił Daniel.
Było widać, że nie jest w stanie znów o tym opowiadać.

Nie było mnie na nim
wyjaśniła Veronika.
Spóźniłam się.
Tak więc się dowiedziała, że minionej nocy zmarł Johan S�derlund. Powoli odstawiła szklankę.
Bardzo dobrze wiedziała, kim on był. Prawie już zapomniała o tej całej tragicznej historii, która teraz
najwyraźniej doczekała się dramatycznego zakończenia. Choć nie, nie zapomniała, ale na pewno
niezbyt często wracała do niej myślami. Nigdy tak do końca nie zrozumiała, co było brakującym
ogniwem albo brakującymi ogniwami. Zgadywała, że był to jeden z niezliczonych przypadków, za
którymi stoją ludzie pozbawieni cywilnej odwagi, którzy nie potrafią się oprzeć niszczącemu
wpływowi grupy.
Ona i Johan mniej więcej równocześnie zaczęli pracę w tym szpitalu. Mieli niejeden wspólny
dyżur i niejednego wspólnego pacjenta, często się konsultowali. Każde stało oczywiście po swojej
stronie płotu
on był lekarzem ogólnym, ona chirurgiem. Lubiła osobowości, a Johan do nich
należał. Do Veroniki docierały pogłoski o kłopotach i konfliktach w klinice, ale nigdy nie pojęła,
o co w tym wszystkim chodziło. Wiedziała za to, że spór się zaostrzył i Johan stał się swego rodzaju
kozłem ofiarnym. Odniosła wrażenie, że w gruncie rzeczy poszło o sukcesję po szefie, który
odchodził na emeryturę. Wiele osób ostrzyło sobie zęby na to stanowisko, ale tylko jedna mogła
zostać powołana. Klasyczny przypadek rywalizacji i walki o władzę. Do głosu doszły te gorsze
i nieco mniej ludzkie instynkty. Z równą zręcznością, z jaką zajmowali się wysokim ciśnieniem,
białaczką, zawałami, niedomagającymi nerkami i płucami, koledzy wymanewrowali Johana.
Konsekwentnie i ze świadomością celu. A potem o całej historii zapomniano, a przynajmniej starano
się zapomnieć. Aż do teraz.
Veronika przez resztę dnia wracała myślami do Johana S�derlunda, kolegi z pracy, który już nie
żył. Nie mamy pojęcia, ile czasu jest nam dane
pomyślała. Nigdy wcześniej pragnienie długiego
życia nie było tak silne jak teraz, gdy oczekiwała narodzin dziecka.
*
Kiedy Claes wrócił do domu koło siódmej wieczorem, panowała w nim cisza. Veronika
zadzwoniła z pracy z prośbą, żeby kupił coś na obiad. Reklamówki ze sprawunkami postawił na
podłodze w korytarzu obok kartonu wypełnionego wieszakami, łyżkami do butów, szczotkami do
ubrań i podobnymi przyborami wniesionymi przez Veronikę do wspólnego gniazda. Zobaczył, że
powiesiła już kilka mocniejszych drewnianych wieszaków, a te lżejsze zostawiła w kartonie.
Przykręciła nawet do ściany dwa przeznaczone na czapki i rękawiczki plecione koszyki, które
pochodziły z jej rodzinnego domu i dzięki którym wnętrze już od progu sprawiało przytulne wrażenie.
Dobry pomysł
stwierdził Claes. Ze wstydem musiał przyznać, że niepokoił się o efekty jej
samowolnych decyzji. Czy w ogóle odważy się zaprotestować, gdy coś mu się nie spodoba? Cholera,
że też musi być aż takim estetą. Powinien się nauczyć sztuki kompromisu, patrzenia przez palce. To
nie meble są w życiu najważniejsze!
W naszych czasach wykańczamy się mieszkaniami
stwierdził w duchu, mimo że sam lubił
wnętrza w czystym stylu. Kupujemy za duże domy i poświęcamy o wiele za dużo czasu, sił
i pieniędzy na urządzanie kuchni i modne meble, które mają być częścią naszego wizerunku.
Kim był wśród tych wymieszanych sprzętów, które razem z Veroniką zwalili na jeden stos? Nie
wiedział. W tej chwili urządzanie mieszkania stanowiło raczej konieczność niż frajdę, a to dlatego,
że Claes nie miał sił, żeby się do tego zabrać. Jednocześnie poczuł, że efekt końcowy przestał być
najważniejszy, przede wszystkim liczyła się funkcjonalność. Życie i tak było piękne i chciał się nim
cieszyć, choć nie ulegało wątpliwości, że tym i owym powinien się zająć.
Przed rozpakowaniem zakupów zajrzał do salonu. Szukał Veroniki. Obok jego wygodnej
trzyosobowej kanapy z granatowym obiciem ustawili wysoką lampę
teraz była zapalona
a przed
nią należący do Veroniki stolik ze szklanym blatem. Na jednej z poduch leżał pozwijany szary koc,
a na stole stał kubek i talerzyk. Claes zauważył, że Veronika opróżniła kilka kartonów, potem je
złożyła i oparła o ścianę. Szkoda, że te tapety są tak beznadziejnie ponure
pomyślał. Moda na duże
arabeskowe wzory przemijała i powracała. Teraz nie były na czasie, a nawet gdyby było inaczej,
i tak by im się nie podobały. W każdym razie jemu. Są niepokojące i zaburzają harmonię, żadne
meble ich nie zrównoważą
myślał, przyglądając się ciemnoczerwonym plamom. Mogli zrobić tylko
jedno: położyć nowe tapety.
Veronikę znalazł w sypialni. Leżała na boku, na przykrytym narzutą podwójnym łóżku, ich
wspólnej inwestycji. Najlepszej marki. Miała otwarte usta, wydobywało się z nich wesolutkie
pochrapywanie, a obok jej wydatnego brzucha leżała otwarta książka. Claes nie chciał jej budzić, ale
nie potrafił oprzeć się pokusie i ostrożnie położył się za nią. Łóżko skrzypnęło. Veronika, nie
otwierając oczu, przeciągnęła się sennie. Przytulił się do niej od tyłu, ręką objął jej brzuch
ich
brzuch
a nos wtulił w kark. Poczuł zapach włosów i skóry. Pachniała kobietą.
Poruszyła się, złapała jego dłoń i ścisnęła.

Cześć, wróciłeś
powiedziała zaspanym głosem, odwróciła się niezgrabnie i objęła go
wiotkim ramieniem.
Jak w pracy?

Dobrze
szepnął i szybko ją cmoknął.
Pogłaskał Veronikę po głowie, a ona przeciągnęła się i zamknęła oczy.

A ty? Jak twój dzień?
zapytał nieco zduszonym głosem.
Przesunął rękę powoli i ostrożnie po jej napiętym brzuchu i wolno, wolniutko w dół, w stronę
podbrzusza. Poczuł, że ma erekcję. Chciał być blisko niej, bardzo blisko, ale nie teraz. Nie z kobietą
w tak zaawansowanej ciąży. Choć dlaczego nie? Wsunął dłoń pod ściągacz rajstop i ostrożnie zdjął
je z brzucha. Veronika nie zaprotestowała, zamruczała tylko zadowolona. Skierował dłoń ku
miękkiemu, owłosionemu wzgórkowi, a potem niżej ku ciepłym, wilgotnym wargom, a ona zaczęła
odpowiadać na jego dotyk. Ułożyła się wygodniej, rozpięła pasek jego dżinsów, potem rozporek
i wsunęła rękę. Jej palce zacisnęły się na członku.

Gdybyś miała wskazać pokój, ale tylko jeden, żeby go wytapetować albo pomalować, który byś
wybrała?
spytał potem.

Jak to?
zdziwiła się.
Obrzuciła jednocześnie wzrokiem ściany sypialni i zastanowiła się, czy on czasem potrafi czytać
w myślach.

Pomyślałem, że w weekend zajmę się jednym pokojem, więcej nie zdążę zrobić. Chcę się
w końcu do tego zabrać.

O! Świetnie! Zacznij od sypialni
powiedziała ucieszona.
Starała się nie pokazać zbyt dużej radości, żeby nie czuł się do tego zmuszony, żeby sobie nie
myślał, iż trafiła mu się poganiaczka niewolników, współczesna ksantypa.

Sypialnia, mówisz. Może masz rację, ale dlaczego nie salon?

Hmm, granatowe girlandy kwiatów to trochę ponure tło do karmienia piersią. Zapewne będę tu
spędzać sporo czasu
wyjaśniła.
Znów uderzyło go, jak dużo myślała o tym dziecku. Chyba był o nie trochę zazdrosny.

A więc to tak
powiedział w końcu.
Uśmiechnął się i otoczywszy ją ramieniem, pocałował w czubek nosa, jakby pacnął śmietanką na
pudding czekoladowy.

Mogę pomalować sama, ale bez listew podłogowych. Nie lubię czołgania się, w każdym razie
nie teraz
oświadczyła.
Postękując, podniosła się, opuściła stopy na ziemię i poczuła chłód podłogi.

A co z łóżkiem?
zapytała. Pochyliła się do przodu, rozsuwając uda, żeby zrobić miejsce na
brzuch, i spróbowała włożyć skarpetki, które znalazła wśród pościeli pozwijane w piłeczki.

Będziemy chyba musieli je stąd wynieść?
Westchnęła i podniosła czerwoną z wysiłku twarz.

Mam plan
oznajmił.
Może ci pomóc z tymi skarpetkami?

Nie, dziękuję. Poradziłam sobie. Jaki plan?
Spojrzała na niego badawczo.

Pomyślałem, że zadzwonię do Janne Lundina i zapytam, czy ma ochotę pobawić się w tragarza.
Jest przecież więcej mebli, które powinniśmy ustawić.
Veronika znała Janne Lundina tylko pobieżnie. Niespełna pięćdziesięcioletni mężczyzna, szarawy
i bezbarwny, tak przeciętny, jak to możliwe, nie licząc wzrostu
miał prawie dwa metry. O ile
dobrze zrozumiała, był jednym z najbliższych współpracowników Claesa. Nie znała osób, z którymi
pracował, i dlatego musiała się oswoić z myślą o zaproszeniu do domu którejś z nich. Nie była
pewna, ale instynktownie wyczuwała, że Claes również. Obudziła się w niej ciekawość.
Przedstawiciele tej profesji pojawili się w jej życiu stosunkowo niedawno, uświadomiła sobie, że
współpracownicy Claesa też się pewnie zastanawiali, kim była ta nowa kobieta w jego życiu, ta,
z którą będzie miał dziecko. Jeśli się nie myliła, to Claes w zasadzie nie utrzymywał towarzyskich
kontaktów ze swoimi współpracownikami z wydziału śledczego.
Lundin nie krył zaskoczenia, kiedy usłyszał prośbę komisarza, ale oczywiście, chętnie przyjedzie
w sobotę, to może być nawet niezła zabawa. Po kilku minutach oddzwonił z pytaniem, czy Veronice
nie przydałaby się pomoc w postaci powitalnego chleba i soli, a raczej powitalnej zapiekanki. Jego
Mona przygotowała jedną z kuchni francuskiej, gotową do podgrzania i zjedzenia. Mogła też pomóc
z meblami i sprzętem kuchennym. Veronika przyjęła propozycję, choć nie bez obaw. Obcy ludzie
między ich rzeczami, wymieszanymi tak, że nawet im samym trudno się było w tym połapać. Nie
wypadało jednak odmówić. Byłoby to nieuprzejme i mogło zostać źle odebrane, poza tym naprawdę
przyda im się pomoc.
8
Lena S�derlund odłożyła słuchawkę. Trzeci raz tego wieczoru ktoś dzwonił do niej
z kondolencjami. Sara, jej przyrodnia siostra, miała dość własnych zmartwień, płód nie rozwijał się
tak jak powinien i chcieli ją wziąć do szpitala. Mimo to i tak się odezwała, miło z jej strony. Biorąc
pod uwagę okoliczności, Sara nie mogła przyjść na pogrzeb, ale Lena wiedziała, że przyszłaby,
gdyby mogła. Na Sarze można było polegać.
Lena wyciągnęła wtyczkę telefonu i zaczęła się snuć po mieszkaniu jak pokutująca dusza. Udało
jej się odsunąć od siebie najbardziej dojmujące poczucie niepewności. Co będzie dalej? Mieszkanie
stanie się dla niej za drogie.
Przerastała ją liczba spraw, którymi musiała się zająć. Nieważne, jak bardzo usiłowała sama
siebie przekonać, że wszystko się ułoży, o ile tylko nie zajmie się wieloma rzeczami naraz, i tak
ogarniał ją nigdy niesłabnący strumień niepokoju, wściekłości i rozpaczy. Osaczał i zżerał od środka.
Miała napady płaczu i nie mogła ani spać, ani spokojnie usiedzieć. Nie była w stanie już dłużej
słuchać tych, którzy dzwonili z kondolencjami
jednakowe słowa, jednakowy ton. I tak nic nie
rozumieli. Coraz częściej wyłączała telefon albo nie odbierała. Rozumiała, że to nierozsądne.
Powinna wystrzegać się izolacji, ale nie potrafiła zachować się inaczej. Nie dało się.
Była porzucona i samotna, ale teraz sama o sobie decydowała.
Zostawił ją na pastwę losu, niech sobie sama radzi
myślał pewnie.
Zmienili go, zniszczyli i została sama. Jej życie też zniszczyli. Najgorsze już się stało. Gorzej być
nie może
myślała, znajdując w tym rodzaj pociechy. Cholera, ale się na nim zawiodła po tych
wszystkich latach, po tych wszystkich rozmowach. Wysłuchiwała go przecież, okazywała
cierpliwość, tak bardzo kochała.
Po raz kolejny zaczęło jej się zbierać na płacz, łzy paliły pod powiekami i w końcu nie mogła już
ich powstrzymać. Skuliła się i zaczęła ryczeć, potem wytarła nos i znów się rozpłakała. Także tym
razem płacz przyniósł jej ulgę, ale nie na długo. Na to było za wcześnie.
Sara będzie mogła cieszyć się dzieckiem, o ile wszystko pójdzie dobrze. Niemowlakiem,
malutkim niemowlaczkiem, który będzie należał tylko do niej.
Lena nie przejmowała się tym, że rytm dobowy został odwrócony, i tak nie musiała chodzić do
pracy. Zwolnienie było błogosławieństwem. Lekarz rejonowy powiedział tylko, że to ostra reakcja
kryzysowa, i zajął się wypełnianiem papierków dla zakładu ubezpieczeń. Dodał jeszcze, że po
pogrzebie zwykle robi się łatwiej, i oznajmił, iż zażywanie tabletek nasennych nie jest niebezpieczne,
o ile nie stanie się nawykiem. Ale nie chciała żadnych tabletek. Sen nie miał dla niej aż takiego
znaczenia
od czasu do czasu i tak zapadała w drzemkę. Wydawało się, że to jej wystarcza. Gdyby
coś się zmieniło, mogła przecież zadzwonić i poprosić o receptę.
Wyjęła list od Johana i przeczytała go nie wiadomo który raz z rzędu. Potwornie go poniżyli.
I pomyśleć, że żył tak blisko niej, obejmowali się, spali w jednym łóżku, a on był tak zdruzgotany.
Najgorsze jest to, że ona przez cały czas wiedziała o wszystkim, była jednak bezsilna.
Skąd taka bezduszność w tamtych ludziach? Bezduszni lekarze, jak to możliwe? Byli źli. Byli
wcieleniem zła.
Przeklinała samą siebie za to, że nie przycisnęła go bardziej i nie zmusiła do wizyty u psychologa
albo psychiatry. Zaklinała i prosiła, przekonywała i argumentowała, ale odmawiał, wściekał się.
Wtedy zrozumiała, że najlepiej będzie się nie odzywać. Lekarz ma swoje metody, może sobie sam
wystawić receptę na jakieś pigułki i próbować sobie radzić na własną rękę. To rozumiała. Żadnych
oznak słabości, żadnego wałkowania problemów u lekarza duszy. Johan nie pozwoli nikomu
zaświnić swojego wnętrza. Starczy tego, co musiał znosić!
wrzasnął. Przypominając sobie tamtą
chwilę, nadal czuła jego złość, która nią wstrząsnęła i ją wystraszyła. Na myśl o tym płacz ustał
momentalnie i poczuła się równie nieprzyjemnie jak wówczas.
Gość ze związków też nie okazał się zbyt pomocny, pomijając oczywiście sprawy formalne.
Wysłuchał wszystkiego, ale na tym poprzestał. Nikt nie odważył się zadziałać, czegoś zrobić.
Żadnego wsparcia, żadnej nadziei, żadnych konkretów, dopóki sprawa jest w toku. Każdy był
ostrożny. Nikt nie odważył się przyjrzeć temu bliżej i sprawdzić, jak niezdrowe stosunki panują
w klinice. Nikt nie chciał tego wiedzieć, byli zbyt uwikłani w układy. Ostrożnie krążyli dookoła, ale
nikt nie miał odwagi zajrzeć do jaskini lwa. Stwierdzenie, że to Johan stanowił największy problem,
było najwygodniejsze dla wszystkich. Johan został ukrzyżowany.
Ale chciał zadośćuczynienia. Sprawiedliwości.
To Lena musiała się tym zająć. Zadośćuczynić jego krzywdzie.
Zegar na wieży starego kościoła wybił dziesiątą. Ubrała się ciepło, zamknęła drzwi na klucz
i wyszła na ulicę. Mróz sprawił, że poczuła się lepiej.
Wieczorny spacer odbywał się utartą trasą. Kiedy szła raźnym krokiem, machając rękami, serce
zaczynało bić szybciej, ale pod wpływem wysiłku, nie rozpaczy. Napięcie opadało, myśli
przestawały wirować w głowie, mózg zaczynał układać sensowne i powiązane ze sobą zdania. Lena
nie czuła się już tak beznadziejnie.
Może teraz będzie mogła trochę pożyć własnym życiem, a nie tylko ciągle martwić się o niego
i wysłuchiwać narzekań na tę jego cholerną pracę. Pracę, która zawładnęła ich małżeństwem, wżarła
się w nie jak pasożyt.
Przecięła cmentarz, ciemny i cichy, minęła tory, kierując się w stronę portu. Ale nie zeszła nad
morze, tylko skręciła w przykrytą teraz śniegiem i lodem żwirową alejkę Stadsparken, pełnego
nagich, wysokich drzew. Ścieżka prowadziła do najstarszej części miasta, w której domy stały ciasno
jeden przy drugim. Większość drewnianych fasad została odnowiona i pomalowana na łagodne
kolory: szary, jasnożółty, różowy. Niektóre budynki były miedzianoczerwone, a ich węgły białe.
Okna składały się z małych szybek i były umieszczone nisko nad ziemią. Zaglądając do jednego
przytulnego wnętrza po drugim, Lena czuła się coraz bardziej bezbronna i samotna. Widziała ludzi
siedzących przed telewizorami, z książką przy lampce, pochylonych nad biurkami, przy stołach
w świetle świec i wydawało jej się, że wszędzie dostrzegała ślady bliskości i wzajemnej
przynależności. Uczucie opuszczenia ją przygnębiło, a mimo to nie mogła się powstrzymać od
przyglądania się całej tej domniemanej bliskości, która jakoś ją raniła. Rzeczywistość tak właśnie
wygląda i musi ją wytrzymać. Zaczęła się bawić w wyobrażanie sobie ludzi, którzy mieszkali za tymi
fasadami. Ich zawodów, hobby, wieku, tego, czy mieli dzieci czy wnuki, czy byli bogaci czy tylko
takich udawali, bo wyżyłowali się na zakup mieszkania w takim miejscu, czy byli mili czy zadzierali
nosa. Nadawała domom nazwy na podstawie charakterystycznych cech: Dom z Kryształowym
Żyrandolem, Dom ze Świecami w Oknie, Dom Książek i Dzieł Sztuki, Zaśmiecony Dom, Dom
Ultranowoczesny, Dom Perfekcjonistów i tak dalej.
Szła dalej miarowym krokiem, już nie płakała. Przerwała na na chwilę żałobną pieśń.
Kiedy opuściła stare miasto i znalazła się w nowszej dzielnicy, światło latarń zrobiło się
mocniejsze i zimniejsze. Budynki z lat sześćdziesiątych były stereotypowe
nudne i sztywno
uporządkowane bryły. Potem trafiła na ulicę domków szeregowych z tego samego okresu, które
dzięki wykuszom i oknom ze szprosami wydawały się przyjemniejsze, i znów zaczęła szukać
charakterystycznych cech. Dom z Paskudnymi Zasłonami, Dom z Zabawnymi Lampkami w Oknach,
Dom z Czymś Dziwnym na Ścianie, Dom z Antycznymi Meblami.
Była zapaloną podglądaczką. Mimo smutku znajdowała pewne ukojenie, a może pociechę
i łagodne podniecenie w ukradkowym zaglądaniu do świata innych ludzi, w scenografię ich
codziennego życia, które
jak im się wydawało
było prywatne. Ona jednak wiedziała, jak
wygląda.
Wszyscy mieli w głębokim poważaniu to, co robiła, i nie miała nikogo, komu mogłaby
opowiedzieć o swoich poczynaniach. Nikogusieńko. Nawet Johana. Wyobraźnia należała tylko do
niej i nic innym do tego. Wiedziała, że są gorsze rzeczy niż podglądanie innych
na przykład śmierć.
W końcu dotarła do domu, w którym mieszkała Laura.
To ją Johan lubił najmniej i najbardziej. Było w niej coś dziwnego. Co takiego? Lena
podejrzewała, że Laura miała moc czarownicy. Johan tyle o niej mówił, że Lenie sprzykrzyło się
słuchanie i myślenie o jego szefowej. Czasami zastanawiała się nawet, czy Johan w gruncie rzeczy
nie znalazł się pod jej urokiem, zwabiony siłą i perfekcjonizmem, potrzebą kontrolowania
wszystkiego, wyniosłością, ale też dużą zręcznością. Bez wątpienia jest dobrą lekarką
mawiał.
Powtarzał to nawet trochę za często i czasem brzmiało to śmiesznie, ale Lena się nie wtrącała.
Dlaczego imponowała mu tak złośliwa kobieta, która wyobrażała sobie, że jest lepsza od innych
i która chciała mu zaszkodzić, która podburzała przeciwko niemu innych, prawie wszystkich
w klinice, która źle interpretowała wszystko, cokolwiek zrobił, która go osaczała, podważała jego
zdanie, szukała sposobów, żeby go podejść, okazji, by na niego donieść, a to oskarżając o błąd
w sztuce lekarskiej, a to o niedbalstwo, o drobne i poważne zaniedbania? Laura zdawała się tym
wszystkim rozkoszować.
Lena poczuła, że serce, jak dawniej, zaczęło szybciej bić z wściekłości. Nie pierwszy już raz.
Dlaczego przez cały czas był taki poprawny, dlaczego wciąż powtarzał, że Laura jest zdolna?
Ona chyba też czasem się myliła? To ludzkie. Ale on bronił Laury. Zawsze. Najpierw opowiadał
o jej nikczemnościach, a potem, gdy Lena mu przytakiwała, brał ją w obronę. Wydawało się, że
Laura była ważniejsza. Wszystkie dyskusje okazywały się bezowocne. Na kim mu bardziej zależało:
na Laurze czy na niej?
Może tak naprawdę ta cała Laura go podniecała?
Lena długo próbowała zgadnąć, jak wygląda ta druga kobieta, która zadręczyła Johana na śmierć
i której nie chciał się poddać. Teraz wiedziała.
Laura jest twarda
powiedział
w nieprzyjemny sposób błyskotliwa, dokładna, zdolna
i sumienna jako lekarz. Ta sumienność sprawia, że staje się drobiazgowa i brakuje jej
wyrozumiałości wobec czyichś niedociągnięć, a talent kogoś innego zbija ją z tropu. Stawia pod
ścianą. Błyskotliwość jest przecież zarezerwowana dla niej. Może trawiła ją zazdrość. Johan był
utalentowany, nieznośnie utalentowany, i to już od dziecka. Lena usłyszała o tym od jego dumnych
rodziców przy pierwszym spotkaniu. Już nie żyli. Johan był nad wiek rozwinięty i bardzo bystry.
Miał pamięć jak słoń.
Z Laurą i pozostałą dwójką poszło coś nie tak. Sprzysięgli się przeciwko niemu. Lena wiedziała,
że trudno było dać mu po palcach. Wiele razy wikłali się w śmieszne dyskusje, niemal kłótnie,
i zawsze była w końcu zmuszona się poddać i przyznać mu rację. Nauczyła się słów: "Masz rację,
Johan". Z czasem zdanie to wypowiadała mechanicznie i bez trudu. Uczepił się właśnie "racji"
i "błędu". Mam "rację"
mówił i na jego ustach pojawiał się wyniosły grymas.
Najgorsze, że zazwyczaj ją miał. W każdym razie, gdy w grę wchodziła wiedza.
Może Johan uważał, że Laura mimo wszystko jest sprawiedliwa
kiedyś wypsnęło mu się coś
takiego. Ale jej sprawiedliwość nie była prostolinijna i łatwa, tylko kręta i dla niego nie do pojęcia.
Jej sprawiedliwość nie była "prawdziwa i słuszna". Podobnie rzecz miała się chyba z jej
serdecznością, niepojętą, bo czasami okazywaną bez ostrzeżenia i bez powodu. Nie płynęła z serca,
tylko z rozumu. Wyuczona serdeczność.
W każdym razie Laura nic nie zrobiła, by zatrzymać lawinę prześladowań, kiedy ta ruszyła.
Jeszcze pogorszyła sytuację. Przyjmowała raporty o śmiesznych i bagatelnych uchybieniach, pełne
wściekłych sformułowań ułożonych przez dwóch urażonych kolegów, którzy nie dość szybko
rozwijali się zawodowo. Carl-Magnus Meisser i Tomas Bengtsson szukali dziury w całym. A Laura
wykorzystywała raporty, żeby szykanować Johana. Właśnie tak, szykanować za to, że jej nie
nadskakiwał.
Równocześnie pojawiła się sprawa dziecięcej pornografii. Jak? Lena nadal tego nie wiedziała.
Zdjęcia istniały jedynie w formie plotek. Tego była pewna. Plotek, które w wyobraźni ludzi zmieniły
się w rzeczywistość.
Cokolwiek by Johan zrobił i jak dobrze by pracował, i tak wytykano go palcami i mówiono, że
jest największym problemem kliniki. Wynajdowano drobiazgi i je wyolbrzymiano. Miał przeciw
sobie coraz więcej osób, wszyscy przyglądali się temu w milczeniu. Johan postanowił pójść na
zwolnienie, kiedy w końcu zrozumiał, że nikt mu nie pomoże. Nikt w klinice nie weźmie jego strony.
Nikt nie odważy się uderzyć pięścią w stół, sprzeciwić się w imię sprawiedliwości. Milczenie
oznacza przyzwolenie.
Johan przestał patrzeć Lenie w oczy, poszarzał, a jego twarz niczego już nie wyrażała.
Stojąc w ciemnościach, zacisnęła usta, zamknęła oczy i spróbowała odeprzeć nieprzyjemne
uczucie, które zaczęło się zakradać do środka. To był trudny i smutny czas.
Teraz znów chciała zacząć żyć. Czasem żałowała, że nie miała odwagi się z nim rozwieść,
zostawić samego, mimo że go kochała. Gdy jeszcze żył, tęskniła, żeby móc wreszcie pożyć własnym
życiem, miała dość stania w cieniu jego nieszczęść, dość dzielenia z nim nienawiści. Mijał rok za
rokiem, długo nie miała z nim tak naprawdę kontaktu. Pamiętała te długie wieczory i noce, kiedy
leżeli w milczeniu. Czasem się do siebie przytulili i tyle. Nie potrafili rozmawiać. Rozmowy
prowadziły donikąd. Ale nic nie mogła na to poradzić, całe dnie spędzała w bibliotece, wieczory zaś
z mężem, który cierpiał przez swoich prześladowców. Wszystkie wspólne plany: podróże,
wycieczki, dzieci, spełzy na niczym.
Uwolnię się od tego
powiedział, a ona czekała i tęskniła; zauważyła, że ostatnio wyszedł
z ciemności. Zrobił się miły, prawie jak dawniej. Znów zaczął żartować, znów miał chęć do
działania, przytulał ją, zaczęli ze sobą sypiać, coraz częściej było jak kiedyś
pasja i delikatność.
Znowu mu na niej zależało, patrzył jej w oczy, cieszył się seksem, kiedy kończyli się kochać,
obejmował ją, a ona błogo się w niego wtulała. Znów się przed nią otworzył.
Rozpłakała się. Johan był wspaniałym mężczyzną, kochała go.
Przeklęte babsko! Lena chciałaby ją zabić. Zmiażdżyć. Niech się na własnej skórze przekona, jak
to jest!
Stała teraz na ulicy w mroku pomiędzy dwiema latarniami i nie próbowała powstrzymać płaczu.
Poczuła ulgę i krótkotrwałe ukojenie. Szukając chusteczki, znalazła w kieszeni papier i coś twardego.
Wyjęła rulonik mintoluksów, wytarła nos i wyłuskała jednego cukierka. Usta wypełniły się smakiem
pieprzowej mięty, łzy przestały płynąć. Dostrzegła Laurę w wykuszowym oknie. Siadała właśnie
przy stole w kuchni. Niska, chuda kobieta w ciemnym szlafroku piła coś z kubka. Jej czarne włosy
były ulizane. Koścista sroka z ostrym dziobem. Wisząca nad stołem lampa unosiła się jak ogromny
latający spodek z matowego szkła, podtrzymywany przez kilka stalowych linek. Oryginalne i pewnie
drogie dzieło, może z Włoch, a może autorstwa jakiegoś współczesnego projektanta ze smalandzkiej
krainy szkła. W salonie słabe żółtawe światło dawała jedna lampa podłogowa. Poza tym pokój tonął
w ciemnościach. Na ścianach majaczyły obrazy, a pod sufitem połyskiwał kryształowy żyrandol. Przy
schodach wiodących na piętro zapalony był kinkiet i Lena zauważyła spory obraz. Grube, ciemne,
przekątne paski na zielonym tle. Z tej odległości robił wrażenie, ale nie była pewna, czy jej się
podobał. Z trudem przyszło jej przyznać przed sobą, że dom Laury został urządzony ze smakiem.
Piękne i z pewnością drogie przedmioty. Szkoda tylko, że musi trzymać wszystkie te wspaniałości
w przestarzałym i niczym się niewyróżniającym domu
pomyślała cierpko. Szeregowiec, jakich
wiele, od strony ulicy skrawek ziemi, za domem kolejny, nieco większy, który wychodził na zagajnik,
co miało tę zaletę, że przynajmniej od jednej strony sąsiedzi nie mogli zajrzeć do środka. Pani
dyrektor powinna mieszkać w jednym z drewnianych domków w najstarszej części miasta, ale
najwyraźniej nawet ona nie mogła mieć wszystkiego. Mimo że bez wątpienia ją, Laurę Ehrensw�rd,
było na to stać.
Że też ta wykształcona i miłująca porządek kobieta mogła wymyślić coś tak podłego, jak zdjęcia
pornograficzne! W komputerze Johana! Skąd ten absurdalny pomysł? Nigdy się tego nie dowiedzieli
i prawdopodobnie już na zawsze pozostanie to tajemnicą. Johan był pewien, że nigdy, przenigdy nie
miał takich zdjęć ani w pracy, ani w domu. W dodatku dziecięca pornografia. Jak można
rozpowiadać tak obrzydliwe kłamstwa? Jak Laura mogła, o ile to ona była pomysłodawczynią,
spokojnie spać?
Może nie spała spokojnie. Gdyby spała, toby znaczyło, że jest zepsuta, tak zepsuta, że brakuje jej
normalnych ludzkich uczuć, nie ma wstydu i sumienia.
Plotka o zdjęciach pornograficznych pojawiła się jak grom z jasnego nieba, została rozdmuchana
i oszczerstwo zamieniło się w wieczny płomień. Płonęło i paliło, dzień za dniem. Johan wytrzymał
długo, starał się pokazać, że nie ma nic do ukrycia, że jego sumienie jest nieskalane jak śnieg. Jechał
do szpitala i w cieniu kłamliwych pomówień zajmował się swoimi pacjentami. To był trudny okres.
Ale i najsilniejszy zostanie w końcu złamany. Któregoś dnia czterech pacjentów odwołało wizyty.
Plotka trafiła za mury szpitala.
Lena i Johan musieli się wycofać. Obrzucanie błotem niemal ich unicestwiło. Świństwo. Brud
i plugastwo. Johan oblech! Odarcie człowieka z czci trwa tylko moment, jej przywracanie może
potrwać całe życie.
Powinien wcześniej dać za wygraną, ale nie chciał, mimo że Lena prosiła go, by poszedł na
zwolnienie i skontaktował się z organizacją związkową. Wierciła mu dziurę w brzuchu, próbowała
przekonać na wszelkie sposoby, ale nie chciał. Wiedział, że to on ma rację
był niewinny i chciał to
udowodnić.
Kiedy zniknął z kliniki, żar przygasł, a plotki nieco ucichły. Upokorzenie pozostało. Johan stał się
wyrzutkiem
to wtedy zaczął się najgorszy okres. Mieszkali w małym mieście, zazwyczaj
przyjemnym i bezpiecznym, ale zamieniającym się w piekło dla kogoś, kto znalazł się poza
nawiasem.
Lena chciała się przeprowadzić, ale on się sprzeciwił.
Szepty za plecami i plotki się uspokoiły, ale Johan był już innym człowiekiem. W jakiś sposób
się poddał, ale nie do końca. Dni mijały mu na udowadnianiu im, że ma rację. Wszystko musiało być
"prawdziwe i słuszne".
Ale nie było żadnych dowodów, nic, czego można by się uchwycić
jedynie plotki i pogłoski,
które wgryzły się w niego jak pleśń w ścianę. Nie ma dymu bez ognia. To, co dla nich było
kłamstwem, innym jawiło się jako rzeczywistość.
9
Niecałe trzy tygodnie później Veronika siedziała w szlafroku przy stole w kuchni z nogami
wyciągniętymi i wygodnie opartymi o stołek. Wyglądało na to, że nadeszła odwilż. Niebo było szare,
gałęzie drzew wilgotne. Sporo ich trzeba będzie przyciąć na wiosnę
pomyślała bez entuzjazmu.
Może jej były sąsiad pomoże i tym razem. Nie ma się co martwić na zapas. Próbowała o tym nie
myśleć. Działka, na której stał dom, była właściwie dla nich za duża. Wydawało się, że ogród będzie
wymagał sporo pracy. Zobaczyła, że Claes poszedł do skrzynki na listy. Nie włożył kurtki. Veronika
wspaniale potrafiła cieszyć się ogrodem i jednocześnie unikać harowania przy grządkach. Pytanie,
czy Claes również. W którym miejscu na skali zapalonych ogrodników można go było umieścić? Czy
należał do obsesyjnych wrogów dmuchawców? A ile są w stanie znieść nowi sąsiedzi? Claes wracał
do domu z gazetami w ręku. Veronika miała pewne obawy. Po drugiej stronie ogrodu wyrastał dom
sąsiadów, który przerażał ją szykownością. Piaskowożółta willa hurtownika była tak odmalowana
i odnowiona, że blask bił po oczach. Miała dobudowaną werandę rozmiarów pokładu transatlantyku,
podjazd oświetlony z taką dbałością, jak gdyby był pasem startowym, obok drzwi wejściowych
pyszniły się starannie wypielęgnowane kule wiecznie zielonych krzewów, przy garażu, również
odnowionym na wysoki połysk, rósł szpaler pięknych drzew. Za dużo tego dobrego
pomyślała
Veronika. Sielskie tło dla pieszczoszków wolnego rynku.
Zaczęła już urlop macierzyński. Dziecko zniweczyło jej talię, ograniczyło zdolność poruszania
się i rozpanoszyło tak, iż miała wrażenie, że niedługo pęknie. Wolne nadeszło w samą porę, wyraźnie
to poczuła, siedząc teraz spokojnie w kuchni i myśląc, że przez cały dzień będzie mogła robić, co
tylko zechce.
Claes położył gazety na stole.

Jest jeszcze kawa
powiedziała, dolewając sobie herbaty.
Wzięła lokalną gazetę i zaczęła ją przeglądać.
Rano niewiele rozmawiali. Claes już na początku oświadczył, że lubi ciche poranki. Nie
zabrzmiało to jak reprymenda, a ona nie miała nic przeciwko temu. Czasem rzucał pojedyncze słowo,
od czasu do czasu mruczał lub pochrząkiwał, kiedy się okazywało, że drużyna, której kibicował, się
nie popisała.
Wzrok Veroniki spoczął na ostatnim pożegnaniu Johana S�derlunda. Dopiero teraz je publikują

pomyślała. Od jego śmierci upłynęło już kilka tygodni. Było od kolegów z pracy. Wspominali go jako
solidnego lekarza, niezawodnego kolegę, sławili ogrom jego wiedzy, niezawodność, dokładność
i umiejętność zgłębiania problemu dla dobra pacjenta. Johan S�derlund się nie oszczędzał.
To mi pachnie wyrzutami sumienia
pomyślała, a jego historia znów do niej wróciła.

Słuchaj
powiedziała do Claesa.
Wiesz coś o jego śmierci? Czy to na pewno był wypadek?
Wskazała palcem twarz Johana widniejącą na stronie z ogłoszeniami rodzinnymi. Nie wyglądał
korzystnie. Zdjęcie miało co najmniej dziesięć lat; można to było stwierdzić dzięki modnym przed
dekadą dużym okularom pilotkom.
Rzucił okiem na gazetę.

Nie znam szczegółów. To nie moja działka
odparł i powrócił do lektury sprawozdań
sportowych.

Że też potrącił go kolega z pracy. Przecież się znali
powiedziała, jakby do siebie.

Tak, miał pecha
odparł Claes, nieobecny myślami.

Skąd wiadomo, że to nie samobójstwo? Może się rzucił pod ten samochód?
zapytała.

Niektórzy się rzucają
wymamrotał, nie przerywając lektury, zauważył jednak, że odłożyła
gazetę i w milczeniu wyglądała przez okno. Zrozumiał, że powinien poświęcić jej słowom nieco
więcej uwagi.
Wybierają wtedy ciężarówkę, autobus, pociąg albo jakiś inny pojazd, duży i dający
gwarancję
dodał, patrząc jej w oczy.
Poza tym, o ile mi wiadomo, nie zostawił listu
pożegnalnego.

Rzeczywiście, ale samochód, który go potrącił, nie był mały
powiedziała zamyślona.
Wstał i postawił brudne talerzyki obok zlewu.

Claes
odezwała się.
Myślisz, że można do czegoś dojść, stosując uczciwe metody?
Było widać, że nie jest pewien, do czego ona zmierza.

Jak to?

Myślisz, że można zostać szefem, i to dobrym, grając czysto? Bez kłamstw, szkalowania innych,
wykluczania, wyrachowania, kontaktów...
Teraz w ogóle nie miał pojęcia, o co jej chodzi. Czy to atak na niego?

W każdym razie mam taką nadzieję
odparł, drapiąc się w ucho.

A ty? Nie byłeś szczwany jak lis? Jak zostałeś szefem?
Powiedziała to spokojnym tonem, bez uszczypliwości ani ironii. Chciała usłyszeć prostą i szczerą
odpowiedź. Udzielenie jej w pośpiechu bladym świtem nie było łatwe. Dyskusja mogła się
przeciągnąć.

Może porozmawiamy o tym wieczorem, jak wrócę
zaproponował, wychodząc do
przedpokoju.
Można być "kimś", nie będąc szefem!
krzyknął i usłyszała stukanie wieszaków.
Ubiera się
pomyślała i zastanowiła się, czy nie powinna wyjść i dać mu całusa na pożegnanie,
ale została na miejscu. Już ubrany, wsunął głowę do kuchni.

Poza tym bycie szefem jest przereklamowane
rzucił.

Tak myślałam
powiedziała z uśmiechem.
A naczynia?
mruknęła, wskazując głową
zabrudzone talerzyki, które zostawił na blacie.
Zrozumiał sugestię i włożył wszystko do zmywarki. Trochę się wkurzył. Nie wiedział, czy na
siebie, że nie zrobił tego od razu, czy na nią, że mu przypomniała.
*
Erika Ljung wylegiwała się w łóżku. Chętnie by w nim jeszcze została, gdyby nie musiała iść do
toalety. Wstała niechętnie, przeciągnęła się, podniosła dzisiejsze "Allehanda" spod drzwi i zabrała
ze sobą.
"Zabójstwo na tle rabunkowym"
widniało na pierwszej stronie.
Włączyła wodę na herbatę i kontynuując lekturę, zaczęła się zastanawiać, kogo wyznaczono do tej
akcji. Chyba wiedziała, kto miał służbę wczorajszej nocy. Czy przypadkiem nie Jesper? Akurat teraz
pracowali na zmianę. Był jeszcze ten cały bladolicy Peter Berg. Co prawda miły. "Blady i miły".
Uśmiechnęła się i podrapała pod piersiami. Poczuła, że są obolałe. Kończyła właśnie opakowanie
pigułek. Wkrótce okres.
Był to ostatni z dwóch wolnych dni w środku tygodnia, które
ku swojemu zadowoleniu
miała
tylko dla siebie. Rickard był w delegacji i miał wrócić dopiero wieczorem. Innymi słowy, mogła
sobie odpocząć, i korzystała z okazji. Wczorajszy dzień poświęciła na leniuchowanie. Potem
przebrnęła jakoś przez trening na siłowni, a na koniec wyszła na miasto i postarała się wrócić
dopiero późną nocą.
Ratownik medyczny, którego poznała jakiś czas temu przy akcji z narciarzem samobójcą, jak
zwykle się do niej ślinił, ale nie miała problemów z oparciem się tej pokusie. Był w porządku, tylko
nieco głupkowaty i udało jej się utrzymać znajomość na etapie koleżeńskiego flirtu. Ciemniejsza
skóra podniecała niektórych mężczyzn i wyciągali fałszywe wnioski. Całkowicie fałszywe.
Wydawała się im przystępniejsza, chyba patrzyli na nią jak na dziwkę. Erika podejrzewała, że
ciemniejsza skóra odruchowo kojarzy im się z uległością. Liczyli na to, że wystarczy po nią sięgnąć,
a ona cholernie ucieszy się z tego, że chcą ją mieć. Podniecali się jak ogiery, a od niej oczekiwali, że
będzie wesoła, radosna i chętna. Uległość w najczystszej postaci
coś takiego z pewnością jej nie
odpowiadało.
Wyszła z baru grubo po północy i przez rozmokłą breję powlokła się do domu. Rozbierając się,
odruchowo włączyła telewizor i oczywiście przed nim utknęła. Obejrzała jakiś romans produkcji
amerykańskiej, ale tylko dlatego, że nie potrafiła go wyłączyć. Film był płytki, kompletne bzdury,
a mimo to zajmujący. Gapiąc się na niego, ślęczała przed telewizorem prawie do rana.
Teraz miała kaca, ruszała się jak mucha w smole, a myśl o powrocie Rickarda nie wywoływała
w niej żadnych pozytywnych uczuć. Powinna się go pozbyć. Zrozumiała to, czując ucisk w dołku. Nic
nowego. Ściskało w nim od niemal pół roku. O ile nie dłużej. Jak się nad tym zastanowić, to może od
samego początku. Gule tkwiły nie tylko w gardle, całe ich wspólne życie wydawało się gulowate. Od
dawna męczyło ją to, że pieprzyli się tak ostro i brutalnie. Miała wrażenie, że jej wagina dłużej tego
nie wytrzyma. Nie było w tym żadnego uczucia, wydawało jej się, że to kolejny wyczerpujący trening
na siłowni na jedną i tę samą nutę, według tego samego schematu
ona masuje jego ciało, przed i po,
masuje nabrzmiałe muskuły: triceps, biceps i pectoralis. Rickard nauczył ją łacińskich nazw całej tej
masy mięśniowej, dla której zbudowania i utrzymania tak się mordował. Miała silne ręce, też nie
była chuchrem. Masowała jego pochylone do przodu i oparte na wyciągniętych ramionach ciało. Jej
dłonie poruszały się kolistymi ruchami, a on mruczał z rozkoszy tak, że łóżko drżało. Do cholery.
Chyba nie tylko ciało się liczy! Nie pozwalał jej przestać. Chciał więcej i więcej, i w tym sęk.
Było wpół do dwunastej, świeciło słońce, pogoda się zmieniła, napłynęło cieplejsze powietrze,
które topiło śnieg. Po drugiej stronie ulicy, tu i tam, wystawały brunatne, wyschnięte źdźbła trawy.
Na skraju trawnika jakiś zgarbiony mężczyzna w zamszowym kożuszku przechadzał się ze swoim
brzydkim psem, mieszańcem podobnym do teriera. Pies podniósł tylną nogę i zostawił na śniegu żółte
plamy. Jeżeli jeszcze zrobi kupę, a facet tego nie podniesie, otworzę okno i powiem mu do słuchu

pomyślała Erika. Ale tak się nie stało, pies nie zostawił kupy, facet jej nie podniósł, a ona nie
otworzyła i nie nawrzeszczała. W szkole nigdy nie była skarżypytą.
Dokończyła czytać artykuł o zabójstwie na tle rabunkowym.
Wczorajszej nocy w domu w okolicy Kristvallii została zamordowana siedemdziesięcioośmioletnia kobieta.
Policja poszukuje dwóch mężczyzn w wieku około dwudziestu lat, podejrzanych o jej zabicie. Sprawcy
włamali się do domu, w którym mieszkały dwie starsze kobiety, i pobili je drewnianą pałką. W wyniku pobicia
jedna z kobiet zmarła, a druga z poważnymi obrażeniami trafiła do szpitala.
Policję zawiadomiono około czwartej nad ranem. Do chwili zamknięcia tego numeru nadal nie natrafiono na
ślad dwóch albo trzech podejrzanych. Nie udało się również ustalić, co zostało skradzione z mieszkania kobiet.

Nie znamy motywów, ale podjęliśmy rutynowe działania
powiedział nam Janne Lundin, rzecznik prasowy
miejscowej policji.
Straszne
pomyślała Erika i złożyła gazetę.
W planach na dziś miała fryzjera; chciała podciąć końcówki i zrobić pasemka. Potem będzie
musiała zrobić jakieś zakupy. Coś na ząb. I piwo. Powinna chyba przygotować coś w rodzaju
powitalnej kolacji, tak było najrozsądniej. Podświadomie czuła, że najlepiej będzie nie budzić
podejrzeń Rickarda. Najpierw musi zbadać grunt i starannie wybrać moment, w którym można się go
będzie pozbyć. Może być nieprzyjemnie, on tak łatwo nie da się wyrzucić.
U fryzjerki jak zwykle panował taki bałagan, że Erika automatycznie się odprężała. Na
parapetach i pomalowanych na pastelowe kolory półkach piętrzyły się plecione koszyczki pełne
szczotek, lokówek i środków do pielęgnacji włosów oraz zdobione pudełeczka ze wsuwkami,
klamerkami i Bóg wie czym. W każdym wolnym miejscu leżały magazyny ślubne i brukowce.

Cześć, coś śmiesznego czy to co zwykle?
zapytała fryzjerka, sadzając Erikę na fotelu
i przykrywając jej ramiona foliową peleryną.
Erika z tonu wywnioskowała, o co chodzi. Coś śmiesznego oznaczało coś nowego. Wiedziała, że
fryzjerka nie ufarbowałaby jej loków na malinowo ani granatowo, nieważne, jak ultranowoczesne
mogłoby się to wydawać. Nie odważyłaby się. Czekając na odpowiedź, zaczęła ostrożnie
rozczesywać wierzch czupryny, najsłabiej zmierzwiony.
Policjantka spojrzała na siebie krytycznie w lustrze. Burza szorstkich, mocno skołtunionych
kędziorów sterczała dookoła głowy jak wata cukrowa. Beznadziejnie watowate włosy, jak
u Murzynki, tylko jaśniejsze
pomyślała, opuszczając kąciki ust i unosząc starannie wydepilowane
brwi. Fryzjerka czesała ją bez słowa, metodycznie przeciągała palcami przez włosy, odgarniając je
z czoła i zbierając z tyłu, wyrównała na ciemieniu i zebrała to iście końskie włosie w nastroszony
ogon. Erika zobaczyła, jak z wprawą zaczęła go skręcać, mocniej i mocniej, tak że w końcu zamienił
się w ciasny kok, ładny precelek. Fryzjerka przekrzywiła głowę, złożyła usta w dzióbek
i przyglądając się badawczo w lustrze twarzy klientki, czekała na jej reakcję.

Może to nie takie głupie
powiedziała policjantka, kręcąc głową na prawo i lewo, żeby
przekonać się, jak wygląda z profilu.
Dzięki nowej fryzurze zmieniła się w wyrafinowaną damę, co prawda w dżinsach i bluzie, ale
jednak. Zebrane z tyłu włosy podkreślały jej twarz, długą, wąską szyję i drobne uszy, w których
tkwiły złote kolczyki: gwiazdki, półksiężyce i kuleczki.

I tyle, nakładasz odżywkę, związujesz mocno, na koniec dajesz trochę wosku i powinno się
trzymać
wyjaśniła fryzjerka.
Cholera, ale z ciebie laska
wyrwało się jej, gdy z uznaniem
przyglądała się Erice.
Czarny tata z Jamajki i szwedzka mama. Udana mieszanka, choć długo trwało, zanim Erika to
zrozumiała. Była wysoka i ładnie zbudowana, jej błyszcząca skóra miała brązowozłoty odcień.
Odgarnięte do tyłu włosy podkreślały kształtną głowę, wyraźną brodę i żuchwę, może nieco zbyt
wystającą, ale zrównoważoną przez duże oczy i piękne zęby. Teraz twarz stała się lepiej widoczna,
a Erika wyglądała schludnie. Wcześniej sprawiała wrażenie, jakby próbowała się ukryć pod
czupryną.

No to jazda
powiedziała w końcu do fryzjerki.
Kiedy brała do ręki magazyn z półki pod lustrem, przez próg przeszła jakaś znajoma postać.
Nina Persson, recepcjonistka i złota rączka w komisariacie, nieszkodliwa i powszechnie znana
seksbomba, jedna z ostatnich. Choć, jak się nad tym zastanowić, to aż taką znowu seksbombą nie
była. Nina była po prostu ultrakobieca, nosiła podnoszące biust staniki, obcisłe bluzeczki, krótkie
spódniczki, wyraźny makijaż i długie paznokcie. Ale rzadko flirtowała, właściwie prawie nigdy,
poza tym mieszkała sama i była chyba dość samotna
przynajmniej Erika odniosła takie wrażenie.
Jeśli wiodła fascynujące i ekscytujące życie, to w tajemnicy.

Cześć
powiedziała Nina jak zwykle przyjaźnie i prze-ciągle, a na jej twarzy pojawił się
uśmiech.
Była starannie umalowana: podkład, róż, ciemna konturówka i bladoróżowe usta, na powiekach
turkusowy cień i kropka nad i, czyli sztuczne rzęsy.

Witaj
odpowiedziała Erika, odwzajemniając uśmiech.
Właściwie wstydziła się za każdym razem, gdy plotkowała z kimś o Ninie. Dziewczyna była
sympatyczna, choć odrobinę głupia albo może nierozgarnięta. Nie była wyprana z inteligencji ani
tępa, tylko zwyczajnie naiwna. Wydawało się, że obsmarowywanie jej nie jest tak do końca
w porządku. Nina była jedyną kobietą, na której widok mężczyźni na komisariacie potrafili się ślinić
jak ogarnięte chcicą chłopaczki, a gdy się tylko odwróciła, mieszali ją z błotem. Nie mogła o tym
wiedzieć. A może wiedziała i przełykała przykre słowa? Może jej się to podobało? W każdym razie
wyróżnia się, i chyba o to chodzi
pomyślała Erika cierpko. Poczuła dobrze znane ukłucie wyrzutów
sumienia. Broniąc się przed nimi, starała się znaleźć dla siebie jakieś marne usprawiedliwienie.
Nigdy nie sprzeciwiała się takiemu gadaniu. Obiecała sobie, że następnym razem będzie inaczej.
Zamieniła z Niną kilka słów. Koleżanka przyszła tu, żeby podciąć końcówki. Jej długie, tlenione
włosy opadały na ramiona. Erika nie musiała silić się na grzeczność, odpowiadała miłym tonem, bo
Nina jak zwykle promieniała życzliwością na ten swój trochę lalkowaty i staroświecki sposób.
Erika już miała wychodzić, kiedy zadzwoniła jej komórka. Może mogłabyś dziś po południu
wpaść do pracy na kilka godzin
pytała podkomisarz Louise Jasinski.
*
To dlatego od czterech godzin pilnowała drzwi w nudnym szpitalnym korytarzu. Naprawdę
nudnym. Erika widziała pielęgniarki i lekarzy, wchodzących i wychodzących. Dostała kubek kawy
i jakąś kanapkę. Na pozór panował tu spokój, nikt nie biegał ani nie krzyczał, ale niewiele osób
zbijało bąki. W połowie korytarza znajdowało się centrum ożywionej działalności, rodzaj
podwyższonej lady, za którą stało biurko. Roiło się tam od pielęgniarek, które rozmawiały przez
telefon, odbierały formularze i skoroszyty. Czasem któraś otwierała pokój, zamknięty na klucz,
znikała w jego wnętrzu i wynosiła tabletki w plastikowych kubeczkach wielkości kieliszka albo
tekturowe tacki ze strzykawkami i ampułkami. Erice wystarczał jeden rzut oka, by rozpoznać lekarza.
Mieli dłuższe fartuchy, z kieszeni na piersiach wystawały im długopisy i linijki EKG, pod kitlami zaś
nosili zwyczajne ubrania. Wszyscy inni
nawet pielęgniarz, jeden jedyny w szpitalu
mieli na sobie
białe spodnie, podkoszulki w biało-zielone paski i wygodne obuwie. Niektóre pielęgniarki zamiast
fartuchów wybierały białe sukienki z dużymi kieszeniami. Sukienki ujdą
oceniła Erika
ale te
skarpetki wyglądają śmiesznie, mimo że pewnie są wygodne. Wszystkie bez wyjątku siostry nosiły,
nawet do sukienek, zabawne skarpety w jaskrawych kolorach z wzorkiem w ludziki albo zwierzęta.
W każdym miejscu pracy znajdzie się sposób, żeby wyrazić swoją indywidualność, nawet jeżeli
trzeba nosić uniformy
pomyślała.
Erika zajrzała wcześniej do staruszki, chudziutkiej i wysuszonej, która leżąc, kościstymi palcami
skubała kołdrę. Pod powierzchnią skóry, niczym błękitne robaki, rysowały się żyły. Do nosa,
z którego wystawała plastikowa rurka doprowadzająca tlen, miała przyklejony biały opatrunek, a nad
nim błądziły błękitne, wodniste oczy. Bez przerwy pytała o Elsę. Ale trudno ją było zrozumieć, bo
nie miała sztucznej szczęki. Miękkie podniebienie, język i zapadnięte, spierzchnięte wargi tłumiły
dźwięki. Właściwie można było wychwycić tylko to krótkie imię
Elsa. Trzeba czekać. Może
z czasem przyjdzie do siebie
powiedzieli lekarze. Elsa była jej siostrą, została zabita przez
włamywaczy. Biedna staruszka
pomyślała Erika.
Zastąpiła Louise, która wcześniej tego dnia próbowała wydobyć ze starszej pani jakieś zeznania.
Teraz znów odwiedziła szpital. Razem weszły do pokoju staruszki i Erika nie mogła nie zauważyć,
z jaką pewnością siebie zachowywała się jej koleżanka. Wszystko wydawało się takie proste. Była
skoncentrowana, wyrozumiała i wiedziała, czego chce.
Louise przycupnęła obok starszej pani i przez chwilę siedziała w milczeniu. Chciała pokazać, że
mają dużo czasu. Położyła rękę na dłoni staruszki i ostrożnie ją głaskała, dopóki kobieta nie przestała
skubać kołdry. Louise, spokojna i opanowana, zadawała krótkie i proste pytania. Wydawało się, że
kobieta zrozumiała, że rozmawia z kimś, kto jej dobrze życzy. Swoje niedowidzące oczy skierowała
na twarz policjantki i próbowała skupić na niej wzrok.

Pani Toro, jest pani w szpitalu
szepnęła Louise.
Została pani ranna. Pamięta pani, kto panią
uderzył?

Elsa.

Tak, Elsa też została ranna. Kto ją uderzył?
Między cienkimi jak nitka wargami ukazał się koniuszek różowego języka. Kobieta otworzyła
i zamknęła usta, ale usłyszały jedynie przytłumione mlaskanie.

Kto uderzył Elsę? Mężczyzna?

Biała czapka i jeden z czarną. Nie znamy ich.

Czy zostałyście pobite przez dwóch mężczyzn?

Chłopcy. Niemili.

Było ich więcej niż trzech?
Cisza.

Czy było ich trzech?
Nie potrafiła powiedzieć. Może dowiedzą się więcej, kiedy wrócą jej siły. Została pobita,
straciła siostrę i znalazła się w obcym otoczeniu. Pobyt w szpitalu może zdezorientować nawet
najsilniejszego.
*
W powietrzu czuć było wilgoć, która skraplała się na drzewach, a śnieg na ulicach zamienił się
w rozjeżdżone brudne koleiny. Lód zniknął, żwir pokrył nagie chodniki i ulice.
Lena S�derlund szybkim krokiem szła swoją zwykłą trasą, ale miała zamiar z niej zboczyć. Za
kilka dni miała dać odpowiedź pośrednikowi nieruchomości, najpierw jednak chciała się przekonać,
że do mieszkania, które jej zaproponował, nie da się zajrzeć z zewnątrz. Można to było sprawdzić
tylko wieczorem, kiedy okna jaśniały w ciemnościach. Dwupokojowe mieszkanie na drugim piętrze
nie powinno być widoczne z ulicy, ale ostrożności nigdy za wiele.
To przecież ona, Lena, była podglądaczką. Tylko jej wolno podglądać. Sama pragnęła
prywatności, a nie życia w domku dla lalek, do którego każdy może zajrzeć.
Wystarczyło, że po śmierci Johana musiała się przeprowadzić. Nic nie było takie jak dawniej
i już nigdy nie będzie. Może to i dobrze. Tak jej się wydawało, nawet jeśli wiedziała, że to, co ją
spotkało, jest niesprawiedliwe. Nie dość, że została sama, to jeszcze musi się przeprowadzić.
Pogorszyła się jej sytuacja materialna. Wypadki chodzą parami, ale postanowiła, że sobie poradzi.
Przecież zawsze sobie radziła!
Zrobiło się cieplej. Włożyła płaszcz, a szalik zostawiła w domu.
Schodząc po schodach, nadal stąpała ciężko, ale już nie apatycznie. Tak jak jej powiedzieli, po
pogrzebie było łatwiej. Łatwiej, ale wciąż niełatwo. W gardle nadal tkwiła gula, choć czasem
znikała. Nie dławiła cały czas jak przedtem.
Szybko minęła sklepik Turka, wystawę u jubilera i poczuła narastającą melancholię. Będzie
musiała opuścić te znajome, bezpieczne uliczki. Nie zatrzymując się, przebiegła obok budki Kirrego.
Dziś wieczorem nie będzie łakoci. Musi być bardziej konsekwentna i opanowana. Nie ze względu na
kolejne fałdki, ale teraz, gdy nie ma już Johana, który ją upominał i ostrzegał, nie może wciąż sobie
pobłażać. Zdrowa dieta jest ważna. Poza tym w domu ma jeszcze resztkę żelków, gdyby się okazało,
że nie może wytrzymać. Kilka dni temu wstąpiła po coś do Kirrego i wydało jej się, że się ucieszył
na jej widok
pewnie myślał, że stracił stałą klientkę. Założyła, że
jak wszyscy
wiedział, co się
stało.
Lena stała się kobietą, której żałowano i której się obawiano. Ludzie pogrążeni w żałobie byli
niewygodni, mącili radosną atmosferę, a to uciążliwe. Ona stała się niewygodna również z innego
powodu. Wyszło na jaw, że być może nie był to zwykły wypadek. Możliwe, że Johan... no tak,
wprawdzie nikt nie miał pewności, ale wydawało się, że on sam tego chciał. Takie krążyły słuchy.
Gadanie dotarło i do jej uszu. Ludziom wydaje się, że mogą komuś oszczędzić plotek, że są
w stanie rozpuszczać je po kryjomu, za czyimiś plecami, ale w końcu i tak wszystko wychodzi na
jaw. Zauważyła, że inni reagowali na nią, jakby połknęli gorący kartofel. Słowa ich parzyły, unikali
patrzenia jej w oczy. Spotykała się z ciszą i zakłopotaniem. Co mogli powiedzieć?
Pozbawił się życia, odebrał je sobie, sam na siebie podniósł rękę, wybrał samobójstwo. Gdzie
tam wybrał. Nie wybrał
protestowała w duchu. Nie miał wyboru. To oni go zamordowali, ale tylko
ja o tym wiem.
Lena ma do wypełnienia misję, zleconą jej przez Johana. Najpierw skoncentruje się na Laurze
Ehrensw�rd. Tomasa Bengtssona zostawi w spokoju. Wydaje się, że już dostał za swoje. Carl-
Magnus Meisser to następny rozdział.
Miała plan. Nie był jeszcze całkiem gotowy. Szczegóły już sobie ułożyła. Nie mogła się
powstrzymać i zaczynała tuż po obudzeniu się. Szczegóły planu pojawiały się same z siebie już przy
śniadaniu, potem przez cały dzień dopracowywała go, analizowała, kontrolowała, wykluczała
całkowicie szalone pomysły, niektóre możliwości sprawdzała dokładniej, próbowała się przekonać,
do czego jest zdolna. Kiedy przyszło co do czego, okazało się, że do niejednego. Da radę, tylko nie
nożem ani siekierą. Żadnej krwawej rzezi. Musi zostać czysta.
Cieszyła się z powrotu do pracy. Dobrze było chodzić do biblioteki i z niej wracać. Ktoś jej
powiedział, że to może pomóc, ktoś inny stwierdził, że przyda jej się trochę rutyny. Zamiast
przesiadywać w domu i rozpaczać powinna zająć czymś ręce, to przegoni przykre myśli. Ludzie
w pracy okazali się w porządku, nie przejmowali się, gdy czasem była roztargniona albo się
zapominała. Raz, jeden jedyny, zaczęła głośno płakać, ale żaden czytelnik nie zwrócił na to uwagi,
a koledzy i koleżanki, o ile się nie myliła, nie widzieli w tym problemu, choć ona i tak by się tym nie
przejęła.
Jeżeli chce, może dostać zwolnienie i przejść na pół albo trzy czwarte etatu
zaproponował
doktor. Gdyby nie dała rady od razu na pełnych obrotach. Ona jednak chciała się przekonać, czy
będzie w stanie pracować jak dawniej.
W końcu wszystko będzie jak dawniej. Doktor tego nie powiedział, ale wszyscy jej to powtarzali.
Wszystko się ułoży, choć potrzeba czasu
mówili. Rozpacz ją wzmocni. Trudności niejednego
zahartowały.
Co oni mogli wiedzieć? Może wcale nie chciała, żeby minęło. Może chciała zatrzymać żal
i złość. Potrzebowała wściekłości, to ona napędzała zemstę. Lena ignorowała ludzi niebędących
w stanie w czasie przerw na kawę patrzeć na jej smutną twarz, przez którą mieli wyrzuty sumienia,
bo czuli się bezsilni. Popsuła miłą atmosferę, zwarzyła tę wymuszoną przyjemność z pracy, nad którą
tak ciężko pracował kierownik biblioteki.
Nie zawsze musi panować miła atmosfera. Czasem może być zła. Po prostu zależy od tego, kto
akurat jest w pracy. Kiedy padało na Lenę, nastrój stawał się posępny.
Tygodnia przed pogrzebem prawie nie pamiętała. Wiedziała tylko, że mama wpadła na kilka dni.
Miło, że się zjawiła
równie miło jak to, że wyjechała. Po pogrzebie Lena spała dzień i noc.
Wstawała i wmuszała w siebie jedzenie, ale nie za dużo. Nie miała siły iść po zakupy, a spiżarnia
pustoszała. Potem znowu się kładła. Sen otulał ją jak czarny, gęsty i bezpieczny kokon.
Przespała tydzień i najgorsze miała za sobą.
Dwupokojowe mieszkanie, które zarezerwowała, było jednym z sześciu znajdujących się
w niewielkim budynku. Fasadę pokrywały trochę przygnębiające, duże szare płyty z betonu, ale okna
były duże, pokoje jasne, mieszkanie przestronne i ani kuchnia, ani łazienka nie budziły obrzydzenia.
Przynajmniej uwolni się od tej niebieskiej wykładziny, gumowej albo plastikowej, tego czegoś, czym
była wyłożona ich łazienka, "jej" łazienka. Przecież została sama. Uwolni się od tej warstwy
pokrywającej ściany i podłogę, warstwy, która matowiała od środków czyszczących i bosych stóp,
którą trudno było doszorować, która dziwnie pachniała
sztucznym tworzywem i stęchlizną. Lena
uwolni się od niej. Będzie miała białe błyszczące kafelki.
W mieszkaniu, które miała wynająć, było jasno. Dostrzegała zasłonki i kwiatki na parapecie, ale
nic poza tym. Tak jak się spodziewała. Oczywiście widziała również sufit, lampę i chyba jakiś
poruszający się cień. I tyle. Postała jeszcze chwilę, chcąc się przekonać, czy coś się wydarzy, ale gdy
tak się nie stało, przecięła na ukos dzielnicę i ruszyła w stronę osiedla domków szeregowych, które
obserwowała.
Tym razem nadeszła z przeciwnej strony, najpierw ujrzała więc tyły domów. Przez nagie gałęzie
drzew rosnących w zagajniku za domkami przesączało się światło z salonów. Nowa perspektywa tak
ją podekscytowała, że nie mogła się powstrzymać. Upewniwszy się pospiesznie, czy uliczka jest
pusta, weszła na coś, co uznała za ścieżkę.
Podnosiła wysoko nogi. Ostrożnie stawiała kroki, uważała, żeby się nie poślizgnąć. Światło
ulicznych latarni i blask z okien nie sięgały zbyt daleko. Robiło się coraz ciemniej, ale szła dalej.
Dom Laury leżał w środku, pomiędzy innymi.
Jakaś gałąź smagnęła Lenę w twarz i coś wpadło jej do oka. Przystanęła i mrugając, próbowała
opanować ból i pozbyć się tego czegoś. Najpierw wydawało się jej, że będzie musiała zawrócić, oko
przeszywał pulsujący ból, po chwili jednak minął i ruszyła dalej.
Skradała się jak złodziej nocą. Kiedy znalazła się na tyłach domu Laury, serce zaczęło jej bić
szybciej.
Laura leżała na kanapie z nogami owiniętymi czerwonym kocem i oglądała telewizję. Okna
sięgały niemal od podłogi do sufitu, wszystko było widać jak na dłoni i Lena przeklinała samą siebie,
że wcześniej nie pomyślała o tym miejscu. Wprost idealnie nadawało się do podglądania.
Tam leżała kobieta, która okazała się na tyle bezczelna, żeby przysłać na pogrzeb wieniec. Na
wstążce było napisane: Od kliniki. Laura leżała tak blisko, że Lena widziała, jak oddycha, jak wznosi
się i opada jej klatka piersiowa. Zakasłała.
Laura chyba nie była jedyną pomysłodawczynią wieńca, pewnie stało za tym więcej osób, tak jak
i za cholernymi prześladowaniami, choć prawdopodobnie sama wszystko załatwiła. To ona decyduje
i kieruje tą bandą
powiedział Johan
robiła to na długo, zanim została panią ordynator. Ona
dowodziła, a tamtych dwóch było giermkami. Cała trójka zostanie ukarana, każde w inny sposób. Inni
lekarze byli podszytą tchórzem masą, większe i mniejsze skurczysyny, milczące i przyglądające się
wszystkiemu z góry, jak ze śmigłowca, który, nie interweniując, unosił się ponad toczącą się w dole
cichą walką. Wystraszone, tchórzliwe łajdaki, ale im darują życie. Byli co do tego zgodni
ona
i Johan.
Johan wiedział, co robiła, wiedział to na swój sposób i był z niej zadowolony, plan mu się
spodobał. Czuła go w każdym oddechu.
Tomas Bengtsson zostanie ukarany jako pierwszy. Tak wyszło
pisał Johan. Tomas mieszka
w dogodnym miejscu, na odludziu, i prowadzi tam tylko jedna, kręta droga. Kiedy to odkryłem,
wziąłem to za dobry znak
napisał w pamiętniku. Tomas Bengtsson miał się stać narzędziem,
a potem żyć ze świadomością, że zabił człowieka, któremu wcześniej nieopatrznie życzył śmierci.
Oczywiście nie na serio, tak tylko powiedział, ale trzeba uważać na to, co się mówi. Zbyt łatwo
wypowiedział te słowa w chwili nieuwagi, nie wiedział, że Johan wszedł do pokoju, a kiedy się
zorientował, zamilkł i zaczerwienił się jak uczniak. Sam był sobie winien.
Cała trójka ciężko pracowała, żeby pozbyć się Johana, i to im się udało. Dopięli swego. Teraz
kolej na nią i Johana, teraz oni dostaną to, czego chcą. Nikt im się nie wymknie! Lena tego dopilnuje!
Może zostawić Tomasa w spokoju
pisał Johan. Zostanie naznaczony raz na zawsze, poczucie
winy z czasem ściągnie go na dno. Pozostaną Laura i Meisser. Zemsta na nich należy do Leny.
Poniżając Johana, poniżyli ją.
Niszcząc życie Johanowi, zniszczyli i jej. Nie miała nawet dziecka. Nie to co Sara.
Rosnąca nienawiść domagała się zemsty, myśl o tym uspokajała Lenę, ta nadal jednak nie
wiedziała, jak to zrobić. Musiała sprawdzić teren. Miała teraz dużo na głowie: przeprowadzkę
i rekonesans. Ożywiła się, mogła na chwilę zapomnieć o smutku i o sobie. O tym, że czekało ją
wybrakowane życie, życie wdowy, kobiety, która stała się bezbarwna.
Zabicie człowieka to nie ustępstwo, to czyn skończony i ostateczny, i dzięki temu wzbudzi
respekt. Respekt dla Johana i dla niej.
Laura podniosła lewe ramię, odgarnęła kruczoczarne włosy i założyła je za ucho. Teraz jeszcze
bardziej przypominała srokę. Potem zaczęła się drapać w kroku. I to jak! Lena uśmiechnęła się
szyderczo. Przyłapała ją, obnażyła jej prostackie odruchy.
Podglądana kobieta nagle wstała, wyszła z pokoju i zjawiła się po chwili z butelką białego wina
i kieliszkiem, nalała sobie, wróciła na sofę i wyciągnąwszy się wygodnie, wypiła łyk, po czym
odstawiła kieliszek.
Obrazy były jeszcze lepiej widoczne. Laura lubiła malarstwo współczesne, ogromne płótna.
Jedno z nich zajmowało prawie całą ścianę, a niefiguratywne wzory z wyraźnymi śladami pędzla,
o dziwo, pasowały do antyków. Lena nie była pewna, czy to czyste rokoko, czy jego nieco prostsza,
mniej przeładowana zdobieniami wersja, ale meble wspaniale harmonizowały z obrazami.
Laura wstała ponownie, zniknęła na chwilę i wróciła, trzymając przy uchu słuchawkę telefonu
bezprzewodowego. Poruszała ustami. W trakcie rozmowy pochyliła głowę do przodu i czarne włosy
opadły jej na twarz. Podeszła do stolika przy kanapie, podniosła jakąś małą książkę,
prawdopodobnie terminarz, przerzuciła kilka stron, usiadła i zaczęła coś notować. Dużymi łykami
opróżniła przy tym kieliszek. Wieczorami lubi sobie popić
stwierdziła Lena.
Laura odłożyła długopis, podniosła wzrok i popatrzyła w okno.
Patrzy na mnie!
Lena się wzdrygnęła. Serce zaczęło jej walić jak szalone. Laura nadal na nią patrzyła, ale jej
oczy się nie poruszały. Spoglądając przed siebie niewidzącym wzrokiem, jeszcze chwilę rozmawiała
przez telefon, po czym odłożyła słuchawkę i wyciągnęła się na sofie. Miała na sobie wygodny szary
dres. Lena nigdy by nie pomyślała, że taka perfekcjonistka może nosić dres.
Kusiło ją, żeby jeszcze trochę zostać. Mogłaby tak stać w nieskończoność, a przynajmniej dopóki
Laura nie pójdzie spać, gdyby nie zaczęły marznąć jej stopy. Poza tym było późno, a rano musi iść do
pracy. Zastanawiała się, czy nie podejść bliżej, ale nie miała odwagi. Gdyby została odkryta, to
koniec. Odpowiedni dystans zapewniał bezpieczeństwo.
Kiedy już chciała ruszyć z powrotem, kilka domów dalej otworzyły się drzwi na taras i na ulicę
wybiegł pies. Zaraz potem wyszedł mężczyzna z zapalonym papierosem.
Kurwa. Zaraz ją zobaczy. Co mu powie, że stoi tu dla przyjemności?
Nie odważyła się oddychać, miała nadzieję, że pies jej nie zwietrzy. Nie widziała, gdzie pobiegł,
nawet go nie słyszała, ze wszystkich stron dobiegały ją jakieś szelesty i trzaskanie bezlistnych
gałązek.
Mężczyzna zgasił papierosa, stanął w drzwiach i gwizdnął. Pies najwyraźniej załatwił już to, co
musiał, i chciał do środka. Nawet psa nie obchodziła.
Tak naprawdę nie obchodziła już nikogo.
Odetchnęła i chciała zawrócić, ale rzuciła jeszcze ostatnie spojrzenie na salon Laury. Zobaczyła,
że obok pani doktor w powypychanym dresie stał teraz jakiś mężczyzna. Skąd się wziął? Zajęta
psem, Lena nie zauważyła, kiedy przyszedł.
Stał na środku pokoju, czarną pikowaną kurtkę miał rozpiętą, a rudoblond włosy zmierzwione,
jakby dopiero co zdjął czapkę. Zacięty wyraz twarzy. No jasne! Ostatnio Lena widywała tylko
zacięte twarze. Żadna nie była zadowolona.
Wiedziała, kim był. Nie miała wątpliwości. Nie poznała go osobiście, ale widziała z daleka,
kiedy byli w mieście z Johanem. Mąż pokazał jej wtedy jednego ze swoich wrogów. Jeżeli się nie
myliła, to był właśnie Tomas, mężczyzna, któremu daruje. Opadł na krzesło i siedział nieruchomo.
Twarz schował w dłoniach. Laura niezdarnie głaskała go po głowie.
*
Louise odwoziła do domu milczącą Erikę. Wieczór był mglisty. Latarnie otaczały kule matowego
światła. W koleinach, pod brudnym śniegiem, widać było asfalt. Jechały w stronę miasta.

Może to jacyś drobni przestępcy
zagadnęła Louise, kiedy mijały sklep Kvantum.
Choć teraz
to już nie wykroczenie, tylko morderstwo
dodała, czując, że to słowo wciąż robi na niej duże
wrażenie.
Morderstwo, zabójstwo, zabójstwo z premedytacją, zabijać.

Może
odpowiedziała Erika.
Wyobraziła sobie spięte twarze chłopców i młodych mężczyzn, za wcześnie zobojętniałych.
Niezbyt to było budujące.
Nie cieszyła się na myśl o tym, co być może czekało ją w domu. Na powitanie zostawiła
Rickardowi kartkę, na której informowała go, że wróci późno. Podpisała się pojedynczym
E. Żadnych uścisków ani buziaczków. Zastanawiała się teraz, czy pojął tę subtelną aluzję.
Niedługo będą na miejscu, właśnie mijały bibliotekę i basen. Erika trochę marzła, podciągnęła
szalik na nos i zerknęła przez okno. Przez ulicę przeszła szybkim krokiem szczupła kobieta. Długie,
gęste włosy, rozpuszczone na plecy, kołysały się w takt jej kroków. Erika śledziła ją wzrokiem,
dopóki kobieta nie skręciła w boczną uliczkę. Policjantce wydało się, że gdzieś już ją widziała. Czy
to przypadkiem nie ta biedna młoda wdowa, której mąż zginął w wypadku?
Erika nie zdążyła nawet rozpiąć kurtki.

Gdzie się, do cholery, podziewasz?!
wrzasnął Rickard, stając na szeroko rozstawionych
nogach i zagradzając jej drogę.

W pracy
odpowiedziała, patrząc mu hardo w oczy.
A tak w ogóle, witaj w domu!
Tym razem nie ustąpię
pomyślała, też stając na rozstawionych nogach i zaciskając pięści.

Człowiek wraca do domu, a ciebie oczywiście nie ma
rzucił.
Przysunął się o krok i znów przyjął groźną postawę. Jego ręce wisiały niczym maczugi, słyszała
ciężki, świszczący oddech.
Krótkie rękawki białego podkoszulka wrzynały mu się w napompowane ramiona. Klatka
piersiowa podnosiła się i opadała, mięśnie napinały, zwężone oczy robiły się coraz ciemniejsze.
Niełatwo było wytrzymać jego spojrzenie, czarne jak węgiel. Wyczytała w nim, że się nie wywinie.
Nie tym razem. Przyglądał się jej bez słowa, twarz miał nieruchomą. Nagle Erika uświadomiła sobie,
że w czasie jego nieobecności zmieniła fryzurę i teraz będzie musiała słono zapłacić za to, że gdy go
nie było, stała się jeszcze bardziej pociągająca.
Nie musiał nic mówić. Pożerał wzrokiem jej piękną twarz, czuł się zagrożony.

W pracy, mówisz
rzucił.
Niech ci się nie wydaje, że przełknę każde twoje kłamstwo

warknął stłumionym głosem, nie spuszczając z niej wzroku, w którym widziała nienasycenie
i zazdrość.
Gdzie tak naprawdę byłaś?
Zacisnęła zęby i milczała. Oczy miała szeroko otwarte, spojrzenie czujne. Od razu pojawiła się
myśl o ucieczce. Ale postanowiła, że czas się rozmówić. Poza tym uznała, że szanse na ucieczkę są
marne, równie dobrze mogła więc przygotować się na to, co miało nadejść. Skończy się to
upodlające lawirowanie pomiędzy niewypowiedzianymi groźbami a chorą namiętnością. Erika
znalazła się na końcu drogi. Nie miała zamiaru się poddać.
Zaczęła się bać, ale spróbowała nad sobą panować. Chciała wykorzystać fakt, że nauczono ją
radzić sobie ze strachem i stresem, pracować w sytuacjach krytycznych i je kontrolować.

Gdzie, do cholery, byłaś?!
wrzasnął, wypluwając ślinę.
Twarz mu poczerwieniała, a na skroniach pokazały się nabrzmiałe żyły jak wijące się robaki.

Gówno cię to obchodzi!
usłyszała swój własny głos, cichy i opanowany, ciało przygotowało
się do walki.
Zaatakował ją.
Szybciej, niż mogła przypuszczać, poczuła dławiący ból i silny odruch wymiotny. Palcami
obejmował jej szyję, coraz mocniej zaciskając kciuki na krtani. Nie mogła oddychać, a on zwiększył
nacisk, z nieludzką siłą napompowanego adrenaliną szaleńca. Panika rosła razem z potrzebą
zaczerpnięcia powietrza, w głowie dudniło i huczało, ból stawał się nie do wytrzymania. Zaraz ją
zabije!
Próbując się wywinąć z uścisku, kopała na oślep, trafiała jednak w próżnię. Trzymał ją jak
w imadle. Jeszcze trochę i będzie po niej. Powietrza, powietrza, choć trochę powietrza! Uduszę się!
Na tę myśl poczuła przypływ sił. Zbierała je przez dwie sekundy, potem napięła się jak struna,
rzuciła szybko do przodu, następnie w bok, uwolniła się i bezwładnie wylądowała na ścianie.
Uderzyła się w łokieć, wyprostowała i głęboko odetchnęła. Zakręciło jej się w głowie pod wpływem
tlenu i się zachwiała. Korytarz zawirował, twarz Rickarda wirowała coraz szybciej, mimo że Erika
usiłowała opanować zawroty głowy i skupić na nim wzrok.
Wtedy padł kolejny cios. Zaciśnięta pięść trafiła ją w twarz i wywołała kolejną falę bólu, usta
wypełnił smak krwi i poczuła coś twardego na języku. Zęby! O mój Boże!
Uderzył znowu, tym razem od dołu. Ból pędził od żuchwy ku czaszce, miała wrażenie, że nie
czuje głowy. Musi uciekać!
Odwróciła się błyskawicznie, rzuciła na drzwi i pokonując po dwa stopnie naraz, zbiegła po
schodach. Trzymała się poręczy. Wszystko było rozmazane, coś się stało z oczami, źle widziała,
potknęła się, poczuła ból w kolanie, znów stanęła na nogi. Widziała podwójnie. Kurwa, chyba
oślepła! Mdłości narastały, chciała zwymiotować, ale hałas dobiegający z mieszkania zmusił ją do
ucieczki. Drzwi wejściowe. Nareszcie! Cholera, zamknięte! Musi przekręcić gałkę. Trudno ją
znaleźć. Źle widziała, wszystko było zamazane i mgliste. Na oślep macała drzwi. Tu. Przekręciła.
Wydostała się. Nareszcie!
Każdy krok powodował eksplozję w głowie. Potykając się i biegnąc, dotarła do chodnika. Zanim
skręciła za róg, obejrzała się. Nie było go widać. Weszła na następne podwórze, ale pożałowała,
zrozumiała bowiem, że nie ma stąd wyjścia. Budynki szczelnie otaczały plac zabaw, parking
i śmietniki. W oknach paliło się światło, był spokojny wieczór. Zobaczyła dwoje drzwi, rzuciła się
do najbliższych. Były zamknięte. Następne. To samo. Nie miała gdzie się schować. Jeżeli będzie
trzeba, zacznę krzyczeć
postanowiła, nie miała jednak odwagi odwrócić się i sprawdzić, czy ją
goni. Czy ktoś weźmie mój krzyk na poważnie? Najprawdopodobniej byłby przy niej, zanim
ktokolwiek zdążyłby zareagować.
Zatrzymała się i zaczęła nasłuchiwać, ale przeszkadzało jej własne dyszenie. Spróbowała nie
oddychać. Na podwórzu panowała przerażająca cisza. Pod ścianą altanki śmietnikowej stały rzędem
cztery samochody. Wcisnęła się w szczelinę i chwyciła za klamkę jednego z nich. Drzwi były otwarte
i wsunęła się do środka.
Nie miała czasu na łzy, rozklejanie się, na ból, strach ani na rejestrowanie zapachu krwi.
Cholernie bolało, i to chłodne stwierdzenie musiało jej wystarczyć. Nie brzydziła jej nawet krew
wylewająca się z ust i plamiąca policyjną kurtkę. Otarła ją ostrożnie rękawem i spróbowała zamknąć
usta, jednocześnie obmacując kieszenie w poszukiwaniu komórki. Jest, co za ulga. Chwyciła ją
chciwie, wystukała numer, ale coś jej się pomyliło. Palce były niezdarne, słabo widziała i nie mogła
się skoncentrować. Trzy kolejne próby, już chciała się poddać i wybrać numer alarmowy, kiedy
w słuchawce odezwał się Jesper. Zniekształconym i niewyraźnym głosem wyjaśniła krótko, jak
sprawy stoją, i w pierwszej chwili jej nie uwierzył. Obiecał, że weźmie policyjny wóz i zawiadomi
centralę, dokąd jedzie, ale nie poda przyczyny. O tym ani słowa. Przyjedzie na pewno.
Kiedy ją znalazł, skuloną za jednym ze śmietników, trzęsła się z zimna. Twarz miała opuchniętą
i okrągłą jak piłka, a zamiast lewego oka wąską szparkę.
Wziął ze sobą Petera Berga.
10
Następnego dnia rano komisarz Claesson poczekał, aż wszyscy usiądą, drzwi się zamkną
i zapanuje jako taki spokój. Potem spojrzał na zebranych, odchrząknął i zabrał głos:

Erika Ljung została wczoraj wieczorem ciężko pobita i trafiła do szpitala
oświadczył i raz
jeszcze powiódł wzrokiem po twarzach współpracowników. Wszystkie bez wyjątku zamarły.
Do
pobicia nie doszło na służbie, tylko w domu. Sprawcą jest konkubent Eriki. Został zatrzymany tuż po
zajściu w ich mieszkaniu, częściowo zdemolowanym, i znajduje się teraz piętro wyżej, w areszcie

wyjaśnił i rzucił szybkie spojrzenie w górę.
Sprawa została przekazana prokuraturze, która
przeprowadzi wstępne dochodzenie, ponieważ przestępstwo to kwalifikuje się jako przemoc
w rodzinie.
Zrobiło się cicho jak makiem zasiał, nikt nie odważył się poruszyć. Przez pokój przeszedł anioł

pomyślał komisarz
albo może diabeł. W panującej ciszy wyczuwało się napięcie, płynęły sekundy,
słychać było tylko wiatr uderzający o szyby. Siedzieli jak skamieniali w oczekiwaniu na dalszy ciąg.
Komisarz przyjrzał się po kolei wszystkim dobrze znanym twarzom, które miał codziennie przed
oczami. Były dla niego tak oczywiste, że prawie o nich nie myślał. Zwrócił uwagę na wyraz twarzy
Louise Jasinski. Można w niej było czytać jak w otwartej księdze, teraz była zła i smutna. Między
brwiami miała dwie głębokie zmarszczki. Miejsce obok niej jak zwykle zajmował Janne Lundin. Był
przygnębiony, choć zazwyczaj i tak sprawiał wrażenie, jakby na jego barkach spoczywał jakiś ciężar.
Jednak tym razem, co zwykle się nie zdarzało, siedział nieruchomo, nie huśtał się na krześle, co
znaczyło, że wiadomość głęboko go poruszyła. Peter Berg, siedzący po drugiej stronie Louise,
zawsze był blady, ale teraz nawet jego usta stały się białe, a pod oczami widniały sinoczarne kręgi.
Wyglądał na niesamowicie spiętego, a w jego wzroku dało się dostrzec coś mrocznego, niemal
nienawistnego, Claesson po raz pierwszy widział go w takim stanie. Również młody i bystry Jesper
Gren sprawiał wrażenie strasznie wściekłego, choć była to wściekłość całkowicie
usprawiedliwiona, chyba również zdziwionego, że coś takiego mogło się wydarzyć w ich własnych
szeregach. Obok niego siedziała, prosta jak struna, Katarina Fritjofsson. Jej krótkie, czarne włosy
były zmierzwione, jakby nie zdążyła się uczesać. Miała zawzięty wyraz twarzy. W dochodzeniówce
brakowało obecnie ludzi i komisarz chciał tam posłać partnerów Eriki, Jespera Grena i Katarinę
Fritjofsson. Pomyślał, że chwilowe przeniesienie dobrze im zrobi, bo ich emocje mogą za bardzo
wpłynąć na wyniki pracy.

Obrażenia nie zagrażają jej życiu, ciosy wymierzono głównie w twarz, która poważnie
ucierpiała. Dzisiaj lekarze będą kontynuować obdukcję.
Zastanawiał się, ile osób poza nim uderzyła właśnie myśl, że to cholerne draństwo, gdyby tak
piękną twarz oszpecono.

Miejsce przestępstwa zostało już częściowo zbadane, a szkody sfilmowane
dodał, robiąc
nienaturalną pauzę.
Mam nadzieję, że wszyscy uszanujecie życzenie Eriki i postaracie się trzymać
dziennikarzy od tego z daleka, o ile to możliwe. W informacji dla prasy jest mowa o przypadku
przemocy domowej, i tyle
powiedział i przyjrzał się im dokładnie, chcąc sprawdzić, czy przyjęli
jego słowa do wiadomości.
Następnie przeszedł do spraw organizacyjnych. Musiał zmienić plan służby. W zasadzie nie mógł
sobie teraz pozwolić na oddelegowanie Jespera i Katariny, ale jakoś to będzie. Zawsze jakoś jest.

Momencik
rozległ się głos Louise, gdy już mieli się rozejść.
Musimy posłać kwiaty Erice.
Ktoś powinien odwiedzić ją w szpitalu.
Cholera
zaklął w duchu Claesson
że też sam na to nie wpadł, ale nie można myśleć
o wszystkim.

Poproś Ninę Persson, żeby załatwiła bukiet. Pieniądze weź z naszej kasy
zaproponował,
a wszyscy kiwnęli głowami na znak zgody.
Postara się o solidny wiecheć
dodał i zobaczył, że
Louise wygląda na zadowoloną.
Wszyscy rozumieli, że nie będzie to pierwszy lepszy bukiet. Nie, jeżeli zamówieniem zajmie się
ich złota rączka i recepcjonistka w jednej osobie, Nina Persson, która kochała szeroki gest i imprezy
okolicznościowe, choć teraz oczywiście okazja była nieco mniej uroczysta.

Mogę zajrzeć do szpitala i ją od was pozdrowić
powiedział Peter.
Przecież już wczoraj tam
z nią byłem
dodał cicho, a jego blada twarz się zarumieniła.
Nie uszło to uwagi Claessona.

Jasne
zgodził się, kiwając głową.
Okej. W takim razie możesz wziąć kwiaty.
W czasie przedpołudniowych przesłuchań prowadzonych na zmianę przez Cleassona i Lundina
Peter nie był całkiem przytomny. Przesłuchiwali trzech wyrostków podejrzanych o brutalne
morderstwo rabunkowe, którym ostatnio zajmowała się policja i prasa. Ich ofiarą padły dwie starsze
panie, bezbronne kobiety mieszkające w leżącym na uboczu domu. Jedną zabili, a drugą śmiertelnie
wystraszyli. Łatwe ofiary, zbyt łatwe, co sprawiało, że czyn stawał się jeszcze bardziej niemoralny.
"Czy nie można już czuć się bezpiecznym?"
krzyczały nagłówki gazet. Najwyraźniej nie.
Czy kiedykolwiek można się było czuć bezpiecznie
zastanawiał się Peter. Kiedy dorastał, miał
wrażenie, że stąpa po trzęsawisku. Jego dzieciństwo na pewno nie było bezpieczne i spokojne. Teraz
wspomnienia ożyły. Wiedział, jak to jest być bitym. Jako dziecko dostawał lanie, potem przyjął
taktykę nierozdrapywania ran. Wystarczyło, że wiedział, co to znaczy bezbronność i że mimo
wszystko można żyć dalej. Były też jasne chwile, nie należy o nich zapominać. W każdym razie on nie
zapominał. Pełne przygód zabawy na dworze, wyprawy na lodowisko z czekoladą i kanapkami,
przyjaciele w doli i niedoli, rodzeństwo, które trzymało się razem, i wesołe Wigilie, kiedy wszystko
było jak trzeba. Nie chciał widzieć siebie jako ofiary, ptaka z podciętymi skrzydłami i przeszłością,
w którą mogliby wbić łopatę psychologowie albo inni grzebiący w duszy ludzie. Poza tym życie dla
nikogo nie było czarne albo białe. Wmawiał sobie, że mimo wszystko i tak udało mu się ujść
względnie cało z rąk neurotycznej rodziny, na pozór dobrej i wierzącej, jednak pod tą nieskalaną
fasadą od czasu do czasu nie tylko chaotycznej, ale wręcz szkodliwej dla małego dziecka. Nie chciał
wiedzieć, jak bardzo został naznaczony. Zdecydował się polubić siebie.
Ojciec był po prostu za słaby, zbyt nieporadny i ustępliwy, żeby poradzić sobie z pojawiającymi
się od czasu do czasu atakami matki. Peter miał jednak w dzieciństwie wrażenie, że tata chciał dla
nich dobrze, choć oczywiście wychodziło inaczej, i przez długi czas wystarczało mu to uczucie.
Kiedy on i rodzeństwo byli mali, czuwał chyba nad nimi anioł stróż, bo w zadziwiający sposób
trzymali się razem. Potem wybawieniem stała się szkoła. A jeszcze później spotkania w kościele.
Tam matka nie mogła go dosięgnąć, trzymała się w ryzach. Możliwe, że raz czy dwa trochę się
zapomniała, gdy byli w kościele, ale wyparł to z pamięci. Może niezupełnie, policzki nadal piekły go
na myśl, jak bardzo się wtedy wstydził. W każdym razie nigdy nie doszło do prawdziwej katastrofy,
mama wywołała tylko niewielkie poruszenie. Wciąż nie był pewien, czego inni się domyślali.
On i rodzeństwo stali się mistrzami w odczytywaniu humorów matki, dostrzeganiu pierwszych
oznak, że wesoły i radosny nastrój zupełnie nagle zmieni się w mroczne oskarżenia i groźby. W ogóle
dobrze im szło odczytywanie nastrojów. Nie wiedział, ile nocy przeleżeli skuleni w łóżkach,
czekając, aż matka przestanie krzyczeć i wyzywać ich ojca od skurwysynów, dziwkarzy i potworów.
Z biegiem lat było lepiej, on i rodzeństwo stawiali większy opór fizyczny, matka męczyła się
i uspokajała, ale poczuł się dobrze dopiero wtedy, gdy zebrał manatki i wyprowadził się z domu.
Teraz tata mieszkał z nią sam i mimo że Peterowi i rodzeństwu wydawało się to dziwne,
wyglądało na to, że jakoś im się układa. Rodzice byli już przyzwyczajeni do swoich szaleństw i na
pewno też od nich uzależnieni, a teraz dzieci im nie przeszkadzały. Peter często sobie myślał, że
mama i tata nie powinni mieć aż tylu dzieci. Może w ogóle nie powinni ich mieć, ponieważ byli zbyt
zajęci sobą: jedno pochłaniał własny egoizm, a drugie dobroduszność. Ojciec miał na sumieniu
niemały grzech zaniedbania.
Peter pomyślał, że tylko łut szczęścia zadecydował o tym, że nie został przestępcą, choć może nie
zostawało się nim, gdy się miało dzieciństwo takie jak on. Na uczuciowy chłód raczej nie mógł
narzekać, już prędzej na niewłaściwie ukierunkowane uczucia. Nie oszalał. Najwyraźniej nie miał
zadatków. Poza tym, gdy przyszło co do czego, był chyba zbyt tchórzliwy, żeby zostać przestępcą,
i nie nadawał się na członka gangu. Żadne z jego rodzeństwa też nie zeszło na przestępczą drogę,
mieli tylko nieco podcięte skrzydła i byli lekko zwichrowani. Na pewno dotyczyło to młodszego
brata, który jakoś nie mógł sobie znaleźć miejsca w życiu. Ale z tego, co Peter wiedział, nie ćpał, nie
pił ani nie kradł. Jak to się mówi, jakoś sobie dawał radę, ale coś z nim było nie w porządku.
Trzej aresztowani z czasem przyznają się do winy, to się czuło. Pytanie tylko kiedy. Nie uda im
się utrzymać jednej wersji, w końcu któremuś z nich coś się wyrwie, zacznie zrzucać winę na innych
i tak zawali się ich domek z kart. Policja od dawna miała ich na oku, tym razem to już nie przelewki.
Zabicie człowieka to czyn ostateczny, po którym nie można sobie tak po prostu czmychnąć.
Zadzwonił do szpitala. Erika nie miała jeszcze operacji, musiało minąć kilka dni. Była zmęczona,
mówiła niewyraźnie, słabym głosem. Ból jakoś wytrzyma, dostaje odpowiednie środki. Gorzej
z głodem, nie może gryźć i przyjmuje tylko płynny pokarm. Pobicie odbije się też pewnie na
psychice, ale tym się nie martwi. Nie poznawała siebie
ani wyglądu, ani wnętrza. I kurczę, całe
szczęście
pomyślał Peter. Zrobią jej różne badania
mówiła. Miała już wyniki rentgena szczęki,
obie kości były złamane. Zbada ją chirurg szczękowy i okulista. Oprócz złamań miała pęknięty lewy
oczodół. Opuchlizna była potężna i Erika widziała podwójnie, na tyle, na ile w ogóle udawało jej się
otworzyć podbite oko. Może się okazać, że trzeba będzie pobrać fragmenty kości biodrowej, żeby
wypełnić pęknięcia i naprawić uszkodzony szkielet oczodołu. Brzmiało to dramatycznie i Peter
bardzo się bał o efekt skomplikowanych operacji, które będzie musiała przejść. Co może zrobić, żeby
jej pomóc, żeby ją chronić? Nic, zupełnie nic. W głosie Eriki pojawiła się nuta optymizmu, gdy
wspomniała, że lekarz, który miał ją operować, wyjaśnił, że zawsze tak postępują. Najczęściej
wszystko kończyło się dobrze, choć nie mógł niczego obiecać. Powiedziała też
Peter wyczuł w jej
słowach nadzieję
że lekarz zazwyczaj umieszczał szwy tak, że prawie ich nie było widać. Prawie
nie widać
powtórzyła. A nowe zęby też się da załatwić
dodała i spróbowała się roześmiać. Peter
również pozwolił sobie na uśmiech i powiedział, że to dobrze, choć myślał, że inne blizny będą
gorsze. Te wewnętrzne, które są niewidoczne.
Wspomniała mimochodem, że dzwonił do niej Jesper Gren. Peter poczuł ukłucie zazdrości, którą
z pewnym trudem udało mu się ukryć. Rozumiało się samo przez się, że Jesper się do niej odezwie,
dziwne by było, gdyby tego nie zrobił. Jesper i Erika pracowali razem od dawna, dobrze się znali,
a poza tym to on ją znalazł, gdy pobita i śmiertelnie przerażona ukrywała się na tamtym podwórzu. To
on był tu nowy. Co sobie wyobrażał! Erika wspomniała, że dzwoniła też Katarina Fritjofsson, ale do
Petera niezupełnie to dotarło. Był zbyt pochłonięty myślami o Jesperze i przełykaniem tej gorzkiej
pigułki.
Nie odważył się wspomnieć o Rickardzie. O tym skurwielu nie był w stanie powiedzieć nic
rozsądnego. Gdyby tylko spróbował, pojawiłaby się ślepa nienawiść i wściekłość, lepiej więc
milczeć. Nie chciał słyszeć, jak ona go broni. Mieszkała z nim i Peter wiedział, że nikt jej do tego nie
zmusił. Choć było to dla niego niepojęte, ten cały Rickard musiał mieć w sobie coś, co ją pociągało.
Z drugiej strony Peter wiedział również, jak złożona z psychologicznego punktu widzenia może być
więź między ofiarą a oprawcą. Pogmatwana i niewłaściwa relacja, która miała związek z szarą strefą
życia. Peter miał duże doświadczenie w trzymaniu języka za zębami, zachował więc milczenie.
Dowiedział się za to, że mama Eriki jest w drodze. Obiecała zająć się mieszkaniem.
Przed zakończeniem rozmowy wspomniał, że ma zamiar do niej zajrzeć. Najlepiej po południu

zaproponowała
żeby się nie okazało, iż właśnie jest na jakimś badaniu. Próbował wyczytać z jej
głosu, czy się ucieszyła z jego zapowiedzianej wizyty, ale bez powodzenia.
Tak naprawdę wieczorem powinien być na parafialnym zebraniu młodzieży. Prowadził je na
zmianę z jeszcze jedną osobą. Najczęściej było to wdzięczne zajęcie. Zadzwoni do Ellen i wyjaśni,
że nie może przyjść, bo musi odwiedzić kogoś w szpitalu
na pewno zrozumie i pojedzie za niego.
Zawsze była wyrozumiała, może nawet za bardzo. Czasem zastanawiał się, czego od niego oczekuje
i czego od nich oczekują ludzie z parafii. Spodziewają się czegoś więcej?
*
Veronika poplotkowała chwilę z ulubioną koleżanką z pracy, Else-Britt, i dowiedziała się, że
poza kilkoma drobiazgami życie w szpitalu płynęło jak dawniej. Rozmawiały również o losie Johana
S�derlunda, atmosferze napięcia w klinice i obie odetchnęły z ulgą na myśl, że same nie muszą tam
pracować. Else-Britt powiedziała, że Philip Jarl wysłał podanie na stanowisko szefa w jakimś innym
szpitalu. To wydawało się logiczne i niewiele więcej dało się na ten temat powiedzieć. Veronika
widziała, jak zaświeciły mu się oczy, gdy już było całkowicie pewne, że ona jest w ciąży i na jakiś
czas zniknie z kliniki. Grunt został wyrównany i mógł wspiąć się trochę wyżej, choć niestety
i obowiązków przybyło, a to już mu nie przypadło do gustu. Kolejną porażką, i to mającą
prawdopodobnie decydujące znaczenie, okazała się roszada dyrektora kliniki chirurgicznej, który
zupełnie niespodziewanie powołał na swojego zastępcę Elsę-Britt. Nie tylko Veronika uważała, że to
bardzo dobra i rozważna decyzja.
Po tym, jak parę lat temu w szpitalu zamordowano lekarkę, po związanym z tym śledztwie
i procesie, nic nie było takie jak dawniej, zwłaszcza dla Veroniki, która nie dość, że znalazła ciało
i miała w związku z tym wiadome problemy, to w dodatku spotkała swojego komisarza. Można tu
rzeczywiście było mówić, że śmierć stała się początkiem nowego życia. Claes zgodził się z nią
i stwierdził, że wybór Elsy-Britt na zastępcę jest niezwykle rozsądny. Mężczyźni często popełniają
błąd logiczny
dodał. Tylko dlatego, że w średnim wieku są już wypaleni po długiej i ciężkiej walce
o lepsze posady i myślą, że podobnie jest z kobietami. Sam się przekonał, że niektóre panie w jego
wieku mają o wiele więcej sił i może też nieco zdrowsze spojrzenie na różne sprawy, ponieważ ich
życie wypełnia nie tylko praca. Mogą na przykład być gdzieś zatrudnione na pół etatu, a oprócz tego
zajmować się domem, dziećmi i mężem. Veronika zrozumiała, że za tym stwierdzeniem krył się spory
wysiłek intelektualny i z pewnością niejedno przewartościowanie. Claes nie poprzestał bowiem na
"uważam, że kobiety są zasadniczo takie same... ale...", tylko sprecyzował swoje poglądy i podał
przykład Louise Jasinski. Wydaje się z tego śmiesznie zadowolony
pomyślała Veronika, ale nie
powiedziała ani słowa. Nie odkrył w końcu Ameryki, a cieszy się jak dziecko. Wiedziała jednak, że
sporo go kosztowało dojście do takich wniosków.
Postarała się jednocześnie przełknąć zazdrość. Claes już kilka razy wspomniał o Louise, może
o kilka razy za dużo. Veronika miała nadzieję, że kiedyś ją pozna.
Zdążyła zakończyć rozmowę i zjeść szybki lunch, kiedy zadzwoniła jej córka Cecilia.
Rozmawiały prawie godzinę. Trzeba niezłego treningu, żeby tyle wytrzymać ze słuchawką w dłoni

pomyślała. Udało jej się znaleźć telefon bezprzewodowy i leżała teraz niczym wyrzucony na brzeg
wieloryb na podwójnym łóżku w odmalowanej i jasnej sypialni.
Cissi, bo tak ją wszyscy nazywali, zaczęła trochę szorstko od tego, że już nie chce, by tak się do
niej zwracano, chce, żeby mówiono na nią Cecilia, bo to imię dostała na chrzcie. Dlatego dzwoni do
mamy, a przynajmniej tak twierdziła. Veronika wyczuła jednak, że chodzi o coś więcej, zwłaszcza
gdy córka poprosiła, by do niej oddzwonić. A więc trochę to potrwa. Niewielka pożyczka na studia
wykluczała wysokie rachunki za telefon. Lepiej, żeby mama je płaciła.
Cecilia studiowała szwedzki w Lundzie. Po semestrze z okładem na stancji udało jej się
niedawno dostać pokój w akademiku Nawias. Veronika obiecała, że ją odwiedzi, gdy maluch już
będzie na świecie. Teraz nie mogła, co starsza córka mimo wszystko rozumiała.
To maluch jest problemem, takie to proste
uświadomiła sobie Veronika. Choć może, koniec
końców, nie chodziło o malucha i Claesa. Oboje byli nowymi osobami w życiu córki i mogli
stanowić powód do zazdrości, ale Veronika czuła, że nie tu jest pies pogrzebany. W każdym razie nie
tylko tu.
Cecilia straciła swój rodzinny dom i teraz bez ogródek dała ujście tęsknocie. Nie wbijała szpilek
w sumienie Veroniki, ona je wkręcała. Powoli i metodycznie. Bolało.
Nie tylko była dzieckiem rozwiedzionych rodziców
nie miała nawet domu.
"Żadnego domu. Nie ma gdzie się podziać".
Głos Cecilii był oschły i zły. Mama powinna zrozumieć, że pokoju w akademiku raczej nie można
nazwać domem. Powtarzała w kółko to samo, była coraz bardziej wściekła i zrozpaczona. Veronika
nie mogła jej uspokoić, a i sama Cecilia nie była w stanie się opanować.
Veronika poczuła, że powoli upada na duchu. Jest niezdarna, duża i beznadziejna, nie radzi sobie
ani z Cecilią, ani z nowym życiem u boku Claesa, ani z kolejnym dzieckiem. Nie przerywała córce,
słuchała, próbując nie dopuszczać do siebie jej słów, ale poczucie opuszczenia wyczuwalne w głosie
Cecilii przygwoździło ją, chwyciło za serce, ścisnęło i szarpało bezlitośnie. Było jej bardzo przykro

przykro ze względu na Cissi, to znaczy na Cecilię, przykro, że jej córka czuła się aż tak porzucona.
Veronikę znów uderzyły gorzkie słowa dobrego przyjaciela, wypowiedziane w czasie, gdy
przechodził separację: dorosłe dzieci chcą, żeby starzy rodzice zarządzali ich dzieciństwem. Żadnych
zmian!
Uspokoi się
pomyślała Veronika
ale tak się nie stało. Najwyraźniej Cecilia od dawna czekała
na taką rozmowę, wydawało się, że w ogóle nie ma zamiaru się uspokoić. Słuchając jej, Veronika
poczuła skurcz. Po chwili kolejny. Podniosła się ostrożnie i nadal trzymając słuchawkę przy uchu,
oparła dłoń o ścianę i pochyliła się do przodu. Nic już nie słyszała, kołysała biodrami i próbowała
uspokoić oddech. Skurcz przybrał na sile i zamienił się w uporczywy ból brzucha i pleców,
promieniujący w górę, który osiągnąwszy punkt kulminacyjny, powoli odpuszczał.
Cecilia urwała. Nareszcie. Zorientowała się, że coś nie tak. Zapytała, co się stało, a Veronika
zapewniła, że wszystko w porządku.
Córka od razu się uspokoiła. Znów rozmawiały jak zwykle, na koniec kilka zwyczajowych,
uprzejmych zdań. Obie wiedziały, że prawdopodobnie już nigdy więcej nie będą rozgrzebywać tej
sprawy. Była zakończona, nie zostało już nic do dodania, postawiły kropkę, wewnętrzny niepokój
zniknął. Znały się na tyle dobrze, by wiedzieć, że ta kłótnia w gruncie rzeczy nie była groźna.
Ból powrócił, zaczął się gdzieś głęboko, przeszył brzuch, plecy i miednicę. Rozpoznawała to
piekielne rwanie. Co prawda przeżyła je dwadzieścia jeden lat temu, ale zadziałał instynkt. Miała po
prostu bóle porodowe.
Do wyznaczonego terminu zostały niecałe trzy tygodnie. Pewnie to tylko fałszywy alarm. Dobrze,
że przynajmniej zdążyli wytapetować sypialnię.
*
Rigmor Juttergren, oddziałowa czwartego oddziału kliniki, siedziała u siebie. Zamknęła drzwi
i użalała się nad sobą. Przekonała się już, że było łatwiej, gdy czasem przestawała udawać, że
kontroluje sytuację. Chwilowe rozklejenie się pomagało.
W oddali rozległ się dzwonek z pokoju któregoś pacjenta. Serce zabiło szybciej, żyła w ciągłej
gotowości. Wydawało się, że całe ciało i wszystkie zmysły: dotyk, węch, wzrok i słuch, zostały
wyćwiczone tak, aby wychwytywać wszelkiego rodzaju sygnały adresowane do niej i tylko do niej.
Zaprogramowano ją na bycie pod ręką, jej zadaniem było zapewnianie bezpieczeństwa,
wprowadzanie spokoju, porządku i rozwiązywanie wszystkich problemów. Telefony, dzwonki,
krzywe uśmiechy, skargi, nieobecności, urlopy i związany z nimi brak ludzi, projekty poprawy
jakości usług, napływające ze wszystkich stron papiery, długotrwałe zwolnienia chorobowe,
rehabilitacja pracowników, którzy cierpieli na syndrom wypalenia albo byli chorzy, a w dodatku te
bezsensowne obowiązki, które pochłaniały tak dużo czasu: zebrania grup i sporządzanie raportów

wszystko to zamiast faktycznego kierowania pracą pielęgniarek.
Skończyła kilka kursów, na których poznała różne modele zarządzania, i dobrze wiedziała, że
część obowiązków powinna przerzucić na innych, ale niewiele to pomogło. Tym razem nie ruszyła
się jednak z pokoju, mimo że dzwonek znów się odezwał. Nadsłuchiwała i odetchnęła dopiero, kiedy
na korytarzu rozległy się pospieszne kroki pielęgniarki, zmierzającej do pacjenta, który czegoś
potrzebował. Nigdy nie było wiadomo, co takie dzwonienie może oznaczać. Jakiś pacjent mógł
potrzebować pilnej pomocy, ale również niewykluczone, że dzwonił ktoś, komu palec przyrósł do
dzwonka. W ubiegłym tygodniu jakaś biedna zagubiona staruszka, drobna i krucha, dostała zawrotów
głowy, przewróciła się w drodze do toalety i złamała szyjkę kości udowej. Teraz leżała na ortopedii
i była jeszcze bardziej zdezorientowana. Czasem człowiek się zastanawia, czy nie lepiej umrzeć
nieco wcześniej.
Starość nie radość. Starzenie się to nieunikniony i nieustanny proces, przypomina równię pochyłą
i Rigmor coraz częściej czuła się zaszczuta. Często chciałaby móc zatrzymać czas, czasem cofnąć go,
a bardzo rzadko przyspieszyć. Teraz jednak tego właśnie pragnęła.
Wokół niej było zbyt wiele niejasności. Odkryła, że cieszy się na myśl o życiu emerytki, cichej
ucieczce przed rozszalałymi konfliktami i aktualnymi problemami. Co prawda zostało jej jeszcze
dziesięć lat, ale miała na co czekać. Pamiętała tych wszystkich żwawych i dziarskich staruszków,
których miała okazję spotkać. Widziała siebie jako ruchliwą starszą panią, która cieszy się życiem
i spokojem, ścina róże w ogrodzie i ma siłę na zabawę z wnukami. Szkoda tylko, że nie może sama
decydować o tym, jak się zestarzeć. Jej rodzice nie byli najlepszym przykładem: tata cichy
i destruktywny, matka chorowita, zajęta sobą i wiecznie niezadowolona, niezależnie od tego, jak
często córka ich odwiedzała. Tata zmarł w porę, matka jednak czepiała się życia zbyt długo.
Przypadek pobitej staruszki, która leżała teraz na oddziale, nie skłaniał do jasnego patrzenia
w przyszłość. Skłonił personel do przemyśleń i rozmów. Oddział Rigmor był pod tym względem
dobry. Ludzie mieli odwagę naprawdę ze sobą rozmawiać, a nie tylko mówić do siebie. Uważali, że
ci, którzy napadają starych, bezbronnych ludzi w ich domach i bezwzględnie zabijają dla odrobiny
pieniędzy, nie zasługują na miłosierdzie. Oby te skurczybyki zostały schwytane!
Rigmor udawało się utrzymać przyjazną atmosferę na oddziale, choć w ostatnich kilku latach rola
oddziałowej zdecydowanie się zmieniła i na swój sposób była teraz bardziej zamknięta. Obowiązki
stały się czysto administracyjne, wskutek czego Rigmor miała mniej okazji do kierowania
rzeczywistą pracą na oddziale. Podwładni skarżyli się, że zakopała się w swoim pokoju i przesiaduje
w nim, próżnując i zadzierając nosa. Oczywiście nie mówili tego głośno, ale wyczuwała ich
krytyczne nastawienie. Chcieli powrotu starego modelu zarządzania i przede wszystkim chcieli być
bardziej widoczni. Nie bali się jej na tyle, by jej tego nie powiedzieć. Rigmor starała się zachęcać
podwładnych do wyrażania opinii o niej jako szefowej w czasie corocznych rozmów oceniających.
Chciała wziąć byka za rogi i nie zaniedbywać tej części spotkania, jak to robiła jej szefowa,
perfekcyjna Laura Ehrensw�rd.
Rigmor obawiała się Laury. Właściwie nie powinna, była przecież kilka lat starsza, miała
większe doświadczenie, dobre referencje i
co nie mniej ważne
umowę o pracę. Czasem przed
pójściem do gabinetu Laury dopingowała się tymi pocieszającymi i uspokajającymi argumentami,
a mimo to zawsze czuła się tak, jakby rozmowa z panią ordynator była spacerem po trzęsawisku.
Czasem udawało się przejść na drugą stronę, czasem nie.
Powoli dotarło do niej, że jest chyba lepszą szefową niż Laura. Czasem odzywało się w niej
poczucie niższości, ale podwładni pomogli jej zrozumieć, że nie jest taka najgorsza. Nie poprzestała
na starych metodach, zrozumiała, że aby wyrazić uznanie, nie wystarczy poklepać po plecach i rzucić
jakieś miłe słowo. Pielęgniarki i młodsze pielęgniarki oczekiwały jasnych dowodów, konkretów,
takich jak lody, kawa, tort, wycieczki i może od czasu do czasu wizyta w restauracji. To dlatego
w zamrażalniku czekały teraz dwa lodowe torty
po południu miało się odbyć zebranie oddziału.
Personel najbardziej pragnął oczywiście podwyżek. Chyba jak każdy
pomyślała Rigmor cierpko.
Zwykle to młodsze pielęgniarki wspominały o pensji, te z najkrótszym stażem, którym nie zdążyło
jeszcze wyschnąć mleko pod nosem
stwierdziła i wydęła usta. Siedząc przy biurku, kręciła
kciukami młynki. Młodzi znali swoją wartość i starannie wybierali miejsce pracy. Składali
wypowiedzenia, ani trochę nie troszcząc się o to, czy będzie miał ich kto zastąpić. Chcieli wspinać
się po drabinie wynagrodzeń. Florence Nightingale już nie żyje
mówili i mieli rację, jedna jedyna
Rigmor opierała się takim poglądom. Była staroświecka i uważała, że lojalność wobec pracodawcy,
poczucie wspólnoty między pracownikami i ciągłość mają swoją wartość.
Trzydzieści lat temu, za jej studenckich czasów, bycie pielęgniarką albo młodszą pielęgniarką,
wykształcenie i dobra praca stanowiły wartości same w sobie, powód do dumy. Zewnętrzne uznanie
tak bardzo się nie liczyło. Ale wobec czego miały być w dzisiejszych czasach lojalne?
pomyślała
pesymistycznie. Wiedziała jednocześnie, że powodem obecnej chandry są problemy innej natury.
Bardziej skomplikowane, mętne, a jednocześnie bardziej konkretne, ale przede wszystkim osobiste.
Do kogo miała się zwrócić?
Wszyscy chcą, by ich widziano, ale kto widzi mnie?
filozofowała Rigmor i zebrało się jej na
płacz. Doszła do wniosku, że chyba tylko Rolf ją widział, a i to wątpliwe. Zwykle nie odrywał
wzroku od telewizora. Wiedziała, że w jego życiu bardziej liczył się sport niż ona. Z drugiej strony
nie było to takie złe, mogła pogrążać się we własnych myślach. Akurat teraz zajmowały ją niebłahe
sprawy i zachowanie Rolfa jej odpowiadało
nie narzucał się, a jednak był. Zaciekawiło ją, co by
powiedział, gdyby stanęła blisko, spojrzała mu w oczy, objęła za szyję i poprosiła, by zabrał ją do
Paryża, żeby ją tam zobaczył, tylko ją, przyjrzał się jej i głaskał, dopóki się nie odpręży i nie stanie
kobietą.
Była w potrzasku. Mdliło ją na myśl, że chyba powinna pójść do Laury i powiedzieć prawdę, że
Tomas Bengtsson doprowadzał pielęgniarki do łez, a u pacjentów wywoływał wściekłość
i niezadowolenie. Najgorsze, że Rigmor było go żal. Po wypadku, który obudził w klinice stare
i przygasłe już uczucia, Tomas zmienił się nie do poznania.
Jakby tego było mało, okazało się, że dziecko Sary nie rosło jak trzeba. Przyjęto ją na oddział
ginekologiczny i prawdopodobnie będzie miała cesarkę półtora miesiąca przed terminem, ale
niewykluczone, że wszystko skończy się dobrze. Szanse były bardzo duże. Wszystko poszło do
przodu, nauka i technika wciąż się rozwijały, choć wielu uważało, że osiągnięto już granice
możliwości. Potrafili już ratować maleńkie dzieci, prawie płody, które potem będą się rozwijać
i rosnąć, duże i silne. Ale mogło też być tak, jak z synem sąsiadów, który zawsze był słabowity, dużo
chorował i nigdy tak naprawdę nie wracał do zdrowia
pomyślała Rigmor z niepokojem.
Decyzja w sprawie Sary miała zapaść po jutrzejszym badaniu USG. Zmierzyli już dziecko
i przepływ krwi w pępowinie, żeby sprawdzić, czy maluch otrzymuje wystarczająco dużo pokarmu.
Właśnie z tym był problem. Dziecko nie dostawało substancji odżywczych, nie rozwijało się, jak
powinno, ponieważ łożysko funkcjonowało nieprawidłowo. A to nie wina Sary. Jadła, ile mogła

tak przynajmniej twierdziła, Rigmor jednak podejrzewała, że odżywiała się niewystarczająco. Nie
zdziwiłaby się, gdyby się okazało, że cierpiała na jakieś zaburzenia
anoreksję, bulimię czy coś
w tym rodzaju. W każdym razie kiedyś na pewno na nie cierpiała, była pochłonięta sobą i spięta.
Rigmor wydawało się, że czasem nadal taka jest, że zamyka się w sobie. Nigdy nie widziała, by Sara
zjadła całą porcję, przeważnie tylko grzebała widelcem w talerzu, choć może zachowywała się tak
dlatego, że przy każdym spotkaniu z Rigmor siedziała jak na szpilkach. Nie było to może takie
zaskakujące, nawet jeżeli Rigmor ze wszystkich sił starała się pokazać, że ma dobre chęci. Sara
oczekiwała przecież jej wnuka.
Pierwszy wnuk od początku był źródłem dużego niepokoju. Można by powiedzieć, że bocian
pomylił adresy. Rigmor i jej mąż byli rodzicami Patrika, chcieli zostać dziadkami, nawet jeżeli syn
nie miał zamiaru być z Sarą. Tak w każdym razie teraz mówił, a Rigmor nie potrafiła go zrozumieć
ani na niego wpłynąć. Może z czasem zmieni zdanie. Dziecko było efektem wpadki
co do tego nie
miała wątpliwości
ale wiele dzieci przychodziło na ten świat przez przypadek, a mimo to kiedy
dorastały, stawały się przydatne, zostawały dobrymi obywatelami i sprawiały, że rodzice się
schodzili. Ze statystyk rozwodów można było oczywiście wyciągnąć przeciwne wnioski: związki nie
wytrzymywały, nawet jeżeli na początku wszystko pięknie się układało. Teraz chodziło o to, żeby
widzieć dobre strony całej tej sytuacji. Przynajmniej Rigmor tak uważała, nie należała do tych, którzy
zawodzą w potrzebie. Wiedziała, co to lojalność. Było to szczególnie ważne, bo wydawało się, że
Sara nie może liczyć na wsparcie rodziców. To Rigmor i Rolf musieli stanąć na wysokości zadania.
Miała zamiar zrobić, co w jej mocy, o ile rzeczywiście to było dziecko Patrika, jak twierdziła Sara.
Patrik zamykał się w sobie i tężał, kiedy rodzice go o to pytali. Chłopak zrobił się zupełnie
niemożliwy, brał dodatkowe godziny w karetce i nie kwapił się do domu. Ale to prawda, jeden
jedyny raz spał z Sarą. Temu nie zaprzeczał.
Na miejscu Sary zrobiłabym chyba aborcję
pomyślała Rigmor
ale niech Bóg broni przed
takimi myślami. Nikomu się do nich nie przyzna. Wydawało jej się, że sama nigdy nie
zdecydowałaby się na to, żeby uwiązać się do mężczyzny, który jej nie chce, zostać samotną matką
i za każdym razem, kiedy zobaczy ojca dziecka, przypominać sobie, że ich nie chciał. Każdy popełnia
błędy
stwierdziła Rigmor
życie może przynieść niejedno, trudne chwile też trzeba jakoś
przetrwać. Swojej aborcji nie zapomniała. Sądziła, że będzie mogła puścić ją w niepamięć,
wymazać, ale oczywiście okazało się to niemożliwe, choć jakoś z tym żyła. To, co kiedyś zrobiła,
wcale jej nie ciążyło, było w niej, ale nie bolało, od czasu do czasu pojawiało się jako przelotna
myśl. Zastanawiała się, jak by to było. Ale życie ułożyło się inaczej i nie było źle. Troje zdrowych
dzieci to dar od Boga.
Teraz sprawa była rozstrzygnięta. Sara zdecydowała się urodzić to dziecko. Jego nieistnienie
było nie do pomyślenia. Na to już za późno.
W czasie lunchu Rigmor wymknie się na ginekologię i odwiedzi Sarę. Nie miała zamiaru z tego
rezygnować, nawet jeżeli Sara nie wyglądała na szczególnie uszczęśliwioną jej wizytami, a nawet
dawała jej do zrozumienia, że się narzuca. I tak ją odwiedzi. Z pewnych rzeczy nie można
rezygnować, a kiedy Sara odbywała na jej oddziale praktykę jako młodsza pielęgniarka, miały dobry
kontakt.
Wcześniej jednak musi zdecydować, czy powiedzieć Laurze Ehrensw�rd, że Tomas Bengtsson
nie sprawdza się na oddziale, że jest lekarzem, który często się wymyka i nie wywiązuje ze swoich
obowiązków
człowiekiem widmem. Jeżeli się nie zmieni, skończy się to medyczną katastrofą,
a tego naprawdę nikt sobie nie życzył. Jeśli o nią chodzi, też mu tego nie życzyła.
Żal jej było Tomasa. Coś się z nim stało po tym okropnym wypadku, który odbił się na
wszystkich w klinice, ale to on był ofiarą. Nie powinien pracować, tylko zostać w domu i lizać rany.
Wyglądał tak krucho. Dopadło go coś, nad czym nie panował, czekała go niejedna trudna chwila. Nie
było łatwo. Nikt nie miał odwagi mówić o tym, co się stało, a i tak wisiało to w powietrzu.
Nie chciała pukać do drzwi Laury Ehrensw�rd tak po prostu, bez zastanowienia. Ostatnia próba
wypadła nie w porę. Carl-Magnus Meisser stał na środku jak uczniak czekający na reprymendę,
Laura zaś jej nie słuchała. I całe szczęście, do cholery!
Później się dowiedziała, że Johan S�derlund nie żyje. Johan, ten biedak
pomyślała Rigmor,
przygnębiona. Mogła tylko przypuszczać, co się działo, zanim odszedł z kliniki, ale z pewnością nie
było to coś, z czego można być dumnym. Ona sama ani podlegli jej pracownicy nie byli w to
zamieszani. Walka toczyła się między doktorami i tylko oni znali jej dokładny przebieg.
Rigmor wstała, wygładziła biały pielęgniarski fartuch, wyjęła z torebki szminkę i lusterko.
Krótka chwila skupienia została w ten sposób zakończona.
Może powinnam stworzyć siatkę, skrzyknąć pozostałe dwie oddziałowe i wymieniać się
doświadczeniami
pomyślała. Nie wymagało to specjalnego zachodu, potrzebowała tylko
wyznaczonego terminu, zamkniętych drzwi, no i może kawy i drożdżówek z cynamonem. Ta myśl,
którą można było wprowadzić w życie, podniosła ją na duchu.
*
Niepotrzebnie z nim zamieszkała, powinna poczekać i tak się nie spieszyć, sama jest sobie winna.
Przeklęta idiotka. Przeczuwała groźby, unosiły się w powietrzu, ale tylko jako małe nieszkodliwe
obłoczki, nigdy jako coś namacalnego i nieprzyjemnego, co trzeba było traktować poważnie.
Powinna zaufać intuicji, nie być tak naiwna, nie oszukiwać się.
W głowie dudniło, a poczucie winy nie dawało jej spokoju. Erika nie mogła wytrzymać na
oddziale. Zapytała pielęgniarkę, czy może wstać i trochę się przejść, choć nie była pewna, czy będzie
miała odwagę pokazać się innym.

Nikt nie wie, co panią spotkało
odpowiedziała siostra.
Tylko pani o tym myśli. Przecież
równie dobrze mógł to być wypadek samochodowy
dodała, kładąc jej ciepłą rękę na ramieniu.
Erika nie odpowiedziała. Zastanawiała się, czy nie wolałaby wypadku, nawet jeśli obrażenia
mogłyby być poważniejsze.

Spotkała się już pani z opiekunką społeczną?
zapytała młoda pielęgniarka, podnosząc opaskę
podtrzymującą blond grzywkę.

Tak, było w porządku
odparła Erika, mimo że tamta rozmowa nie miała według niej
większego sensu. Opiekunka należała do pozbawionych talentu kujonów. Prawie nie słuchała,
stawiała pytania, tak jakby wykreślała z listy kolejne punkty pouczające ją, jak się zachować, jak
mówić, kiedy podnosić, a kiedy zniżać głos w czasie spotkania z kobietą, która była ofiarą przemocy.
Erika postanowiła udzielać takich odpowiedzi, na które opiekunka bez wątpienia czekała. Dzięki
temu szybko się stamtąd wymknęła. Później będzie sobie musiała z tym poradzić w inny sposób.
W razie potrzeby załatwi to dzięki pracy i postara się o kogoś, do kogo będzie miała zaufanie. Choć
właściwie nie miała teraz ochoty rozmawiać. Chciała już mieć to za sobą: operacje, zwolnienie,
rehabilitację, Rickarda, całe to gówno i wrócić do normalności. Zacząć od nowa.
A on niech nie oczekuje, że ujdzie mu to na sucho.
Uderzyła ją myśl, że od dość dawna nie była sobą
w każdym razie w domu. Niemal dwa lata
z Rickardem na swój sposób upośledziły ją umysłowo. Cały czas żyła w napięciu, łagodziła jego
stresy i obchodziła się z nim delikatnie.
Wina zawsze leży po obu stronach. Te słowa od dawna do niej powracały. Ona też była winna.
Już dawno należało się go pozbyć. To jej wina, że z nim nie zerwała. Mogła się o to postarać, gdy
zauważyła, że się nie opamiętał, nawet gdy przestała mu się sprzeciwiać. Cały czas zgadzała się
z nim albo w ogóle się nie odzywała.
Zjechała windą na parter, do wyjścia. Próbowała patrzeć przed siebie, nie chciała widzieć
wszystkich tych ciekawskich spojrzeń. Zastanawiała się, czy na szyi nie powinna jej wisieć
tabliczka: "Ofiara przemocy".
Była kobietą, która pozwoliła się pobić, powinna wiedzieć, że on któregoś dnia uderzy. Przecież
była policjantką. Mogła winić tylko siebie, widziała znaki ostrzegawcze, ale się nimi nie
przejmowała, podobnie jak wszystkie pozostałe kobiety na świecie, które zostały pobite. Teraz za to
płaciła.
Na co czekała? Na to, że on się otworzy, zmieni, pokocha, że nie będzie próbował mieć jej na
własność. Na to, że sama się podporządkuje, zmieni tak, że on będzie się czuł bezpieczny i pewny.
Pewny jej. Chciał być jej pewny, tak pewny, jak nikt nigdy być nie mógł. Ich związek miał niewiele
wspólnego z miłością, był mieszanką towarzystwa, przyzwyczajenia, seksu i sporej dawki
posiadania. Teraz to do niej dotarło.
Właściwie tylko czekała na przemoc, na bezpośrednią brutalność, która da jej prawo do odejścia,
do zniknięcia bez potrzeby tłumaczenia się. Pewnie musiałaby się tłumaczyć, gdyby do niego wróciła,
tym razem jednak tego nie zrobi. Gówno ją obchodzi, co powie jego mama i siostra. Nie miała
zamiaru słuchać jego błagań o kolejną szansę, o pomoc. Nie obchodziło jej, czy trafi do więzienia.
Z rozkoszą posłałaby go za kratki.
Kupiła w kiosku pisemko zawierające praktycznie same zdjęcia. Czytanie jednym okiem nie było
łatwe, ale przejrzawszy gazetę, stwierdziła, że jest możliwe. Z kafeterii dobiegł ją zapach kawy,
poczuła, że chętnie by się czegoś napiła, miała ochotę na coś zimnego o zdecydowanym smaku.
Powlokła się do kawiarenki i zamówiła oranżadę. Próbowała ją teraz pić przez rurkę.
Wmawiała sobie, że siedząc pod ścianą, nie jest aż tak bardzo widoczna. Mogła za to rozerwać
się, obserwując najróżniejszych ludzi przechodzących przez hol przy głównym wejściu: zdrowych,
chorych, kulawych, kalekich, młodych i starych. Na małym wózku inwalidzkim siedziało dziecko ze
spuchniętą twarzą, wyglądało na bardzo chore. Wózek pchała młoda kobieta. Erika starała się na nich
nie patrzeć, ale ten widok ją poruszył i ukradkiem rzucała w ich stronę szybkie spojrzenia, tak żeby
niczego nie zauważyli. Ciekawe, jak to jest mieć dziecko, które wkrótce może umrzeć
zastanowiła
się, ale pytanie było tak trudne, że od razu je od siebie odepchnęła. Zobaczyła dwóch mężczyzn:
młodego z nogą zagipsowaną od biodra aż do kostki, który poruszał się o własnych siłach, i starego
o cerze białej jak płótno. Ten siedział na wózku, do którego był przymocowany jakiś agregat.
Z agregatu do nosa mężczyzny prowadziła przezroczysta rurka. Uwagę Eriki przyciągnęła
wychudzona, łysa kobieta, która miała na sobie brzydki szpitalny szlafrok w niebieskie wzorki.
Opierała się o ramię zdrowego mężczyzny
prawdopodobnie męża, który wkrótce miał zostać
wdowcem.
Erika poczuła, że nieprzyjemne uczucie przybrało na sile. Pociągnęła łyk oranżady i odstawiła
szklankę. Ciekawe, czy ta para ma odwagę poruszyć przerażający temat, rozmawiać o tym, co
niebawem miało nadejść? Może mimo wszystko mieli jeszcze trochę czasu? Erika wiedziała, że
czasem można umierać długo. A nawet zbyt długo. Nigdy nie da się przewidzieć daty śmierci, lekarze
zaś nie chcieli powiedzieć, ile to potrwa. Wiedzieć, że się umrze... Zadrżała.
Czuła, że chce żyć. To oczywiste. Dlaczego miałaby nie chcieć? Dlaczego o tym myślała?
Pozostało jej tak wiele do zrobienia, a rwąca z bólu twarz w dziwny sposób jej o tym
przypomniała. Podniesie się z tego. Otrząśnie. Jakoś się otrząśnie.
"Miłość musi odpocząć"
nie pamiętała, kto powiedział te słowa. Może przeczytała je w jakiejś
gazecie. Nie kocham Rickarda
stwierdziła w duchu. Przywiązał mnie do siebie, ale to nie miłość

pomyślała, mocno złapała szklankę i poranionymi ustami objęła rurkę.
Nikt nie zmusi mnie do miłości i sama zdecyduję, czy kochać, czy nie.
Wypiwszy ponad połowę oranżady, zaczęła przeglądać gazetę, a kiedy podniosła wzrok,
zobaczyła, że przy stoliku naprzeciw niej usiadły dwie kobiety. Jedną rozpoznała od razu i gdyby nie
była tak poturbowana, tamta też z pewnością przypomniałaby sobie, że już się kiedyś widziały. Erika
wyróżniała się egzotyczną urodą, mimo że na ulicach coraz częściej widywało się ludzi w podobnym
typie. Ale z drugiej strony ta kobieta mogła jej nie rozpoznać, ponieważ podczas tamtego spotkania
była bardzo zdenerwowana, wstrząśnięta informacją o wypadku, jakiemu uległ jej mąż. Erika
wiedziała, że później zmarł. Wyglądało na to, że kobieta podniosła się po tamtym ciosie, miło to
widzieć. Długie włosy splotła w jeden opadający na plecy warkocz, w uszach miała małe błyszczące
kółeczka ze złota, a na sobie ciemnozielony sweter, w którym było jej do twarzy. Siedziała obok
młodej kobiety, która chyba była w ciąży. Ciężarna dziewczyna miała długie czarne włosy,
opadające na twarz niczym zasłonki. Była blada i wyglądała na zmęczoną. Błękitny dres i kapcie
świadczyły, że była pacjentką szpitala. Erika zyskała pewność, gdy zobaczyła białą plastikową
opaskę na jej nadgarstku
sama miała identyczną. Obie były naznaczone. Należały do szpitala. Co za
dziwna myśl. Kobiety siedziały naprzeciwko siebie z kawą i drożdżówkami, niewiele jednak
rozmawiały.
Kiedy Erika wstała, żeby wrócić na oddział, ujrzała Petera. Wyglądał na zagubionego, stał
niedaleko wejścia i wczytywał się w tablicę informacyjną. Coś w niej zaskoczyło, podniosła rękę
i pomachała, bolało. Zawołała i dopiero wtedy ją zobaczył.
Wręczył jej największy bukiet, jaki w życiu widziała. Wydawał się przy tym skrępowany.

To nie ode mnie
usprawiedliwił się.
Jest od nas wszystkich. To Nina zamawiała
dodał,
nie odwracając wzroku od jej pokiereszowanej twarzy.
*
Położna Yvonne myła ręce i przeglądała się w lustrze nad umywalką. Jak na razie była
zadowolona z dnia. Wyspała się, poszła na długi spacer, porozmawiała z wnuczką przez telefon,
a przed wyjściem do szpitala zdążyła zrobić pranie i ogarnąć trochę dom. Jako jedna z nielicznych
pracowała na porodówce na pełnym etacie. Nie wiedziała po co, było to bowiem dość męczące, ale
dawała radę.
Tuż po tym, jak zaczęła wieczorny dyżur, przywieźli wieloródkę i w pół godziny było po
sprawie. Urodziła dużego i zdrowego chłopaka, nie żadne chuchro. Yvonne dała teraz rodzicom
chwilę spokoju
mogli napić się kawy, zadzwonić do bliskich i pobyć trochę z małym.
Wytarła dłonie, odgarnęła z czoła piękną, siwą grzywkę i odwróciła się, żeby skontrolować
wykresy KTG widoczne na monitorach na przeciwległej ścianie. Wszystkie były w normie, poza
pokojem numer trzy. Wyglądało na to, że leżąca w nim kobieta właśnie rodzi. Dla pewności Yvonne
wyszła na korytarz, uchyliła drzwi trójki i przekonała się, że miała rację. Usłyszała zduszony krzyk.
Na stole, przykrytym zielonym materiałem, stała miska z nierdzewnej stali, zacisk homostatyczny,
nożyczki i zacisk do pępowiny. Widząc ułożenie pleców koleżanki, Yvonne oceniła, że czeka ona na
podtrzymanie główki dziecka, której czubek już był widoczny pomiędzy napiętymi wargami.
Wróciła do pokoju, usiadła nad rejestrem urodzeń i miała właśnie zacząć wypełniać dane
dotyczące poprzedniego porodu, co nie zabrałoby dużo czasu, ponieważ był krótki i przebiegł bez
komplikacji, kiedy usłyszała szloch dobiegający od strony szafki na leki. Ktoś stał między otwartymi
drzwiami. Widać było jedynie nogawki białych spodni. Yvonne wstała i podeszła bliżej. Z głową
opartą o jedną z półek ze słoiczkami i opakowaniami leków stała najmłodsza położna. Jej plecy
trzęsły się od płaczu, a jasne włosy związane w koński ogon kołysały.

Moja droga, co się stało?
zapytała Yvonne łagodnym głosem, próbując odwrócić dziewczynę
w swoją stronę.

To moja wina, chyba jestem zbyt wrażliwa
odpowiedziała młoda położna, nie przestając
płakać, i otarła twarz wierzchem dłoni.
Cholera, ale mnie nawyzywała.
Nic nowego
pomyślała w duchu Yvonne. Niewiele zmieniło się od czasu, kiedy sama uczyła się
zawodu. Może trochę, ale niedużo. Megiery pojawiają się w każdym pokoleniu, a z porządkiem
dziobania nie należy igrać
pomyślała.

Nie przejmuj się nią
dodała pocieszająco.
Ona nie ma klasy. Czasem taka jest. Na pewno
przyczepiła się do jakiejś drobnostki. Następnym razem będzie dla ciebie miła, pomoże ci. Nie bierz
tego do siebie.
Pogłaskała delikatnie młodszą koleżankę po ramieniu, a ta odwzajemniła się uśmiechem. Yvonne
mogła wrócić do papierów. Niektórzy nigdy się nie zmienią
pomyślała i westchnęła głośno. Sama
była już znieczulona. Natomiast jej zadzierająca nosa koleżanka nie zmieniła się ani na jotę,
a niedługo minie trzydzieści lat, odkąd zaczęły razem pracować. Zachowywała się, jakby myślała, że
jest lepsza od innych. Skłonność niektórych osób do stawiania się ponad innymi zawsze dziwiła
Yvonne.
Na porodówce zapanował spokój, korytarzem przechadzała się tylko jakaś para czekająca na
wielką chwilę. Taka cisza była pożądana. Personel zebrał się w swoim pokoju, położne robiły sobie
tosty i popijały kawę. Od czasu do czasu chwilę odpoczynku przerywał tylko dźwięk telefonu,
niespokojne przyszłe mamy i przyszli tatusiowie dzwonili, żeby zapytać, czy to już. Młoda położna
wciąż miała zaczerwienioną twarz, ale humor jej dopisywał, niemal chichotała z ulgi, przeklęta
wiedźma już się uspokoiła. Mogłaby, do cholery, choć raz zdobyć się na okazanie skruchy

pomyślała Yvonne.
Ktoś zadzwonił do drzwi. Yvonne podniosła się, zostawiając niedojedzonego tosta. Zgodnie
z ustaloną wcześniej kolejnością następna pacjentka była jej.
Przy drzwiach, opierając się o ścianę, czekała samotna kobieta. Widać było, że właśnie ma
skurcz.

Witamy
powiedziała Yvonne, wyjmując jej z ręki kartę ciąży.
Proszę wejść, zajmiemy się
panią.
Kobieta nie ruszyła się z miejsca, dopóki skurcz nie osłabł.

Zapraszam, proszę wejść
powtórzyła Yvonne zachęcająco.
Czy jest pani sama?

Próbowałam zawiadomić mojego partnera, ale nie mogłam się do niego dodzwonić

odpowiedziała kobieta z niepokojem.
Bardzo bym chciała, żeby tu był
dodała, w jej głosie
słychać było podenerwowanie.
Yvonne wydawało się, że skądś ją zna, nie odezwała się jednak. Zaprowadzili rodzącą do
pokoju. Kobieta położyła się na leżance i umieszczono jej na brzuchu głowice KTG. Położna,
przykładając dłonie, wyczuwała ruchy dziecka. Kiedy zaczął się kolejny skurcz, macica znów
stwardniała. Porządny brzuszek
przemknęło jej przez myśl. Dziecko nie jest małe.

Od jak dawna ma pani skurcze?
zapytała, kiedy ból zaczął ustępować.

Od jakichś dwóch godzin.

Wody już odeszły?

Nie, chyba nie.
Yvonne zaczęła przeglądać kartę ciąży. Wieloródka, już niemłoda, czterdzieści cztery lata.
Lekarz. To dlatego ją rozpoznała. Pewnie widziała ją gdzieś w szpitalu albo na stołówce. Ze
względu na zaawansowany wiek kobiety rozważano cesarskie cięcie, ale przyszła mama chciała
urodzić w sposób naturalny.

Tak bym chciała, żeby Claes tu był
powiedziała rodząca. Nazywała się Veronika Lundborg.

To jego pierwsze dziecko.

Proszę mi podać jego numer, spróbuję się z nim skontaktować. Tylko najpierw panią zbadam

powiedziała położna, wkładając gumową rękawiczkę.
Proszę zdjąć majtki
poleciła, a przyszła
mama posłuchała.
Tak, dobrze, a teraz proszę podłożyć dłonie pod pośladki i rozchylić nogi.
Położna pochyliła się do przodu i ostrożnie wsunęła palce do pochwy, głęboko, dopóki nie
wyczuła główki dziecka, zbadała szyjkę macicy: prawie zniknęła, rozwarta na dwa, trzy centymetry,
prawie centralna.
Rodząca jęknęła, zacisnęła powieki, ale nic nie powiedziała.

Mamy jeszcze trochę czasu
oznajmiła Yvonne, wysuwając palce i ściągając rękawiczkę.

Szyjka macicy zniknęła i jest już niewielkie rozwarcie, ale główka wciąż jeszcze jest dość wysoko.
Dziecko raczej nam nie wyskoczy
wyjaśniła i zaśmiała się, na twarzy młodszej położnej również
pojawił się uśmiech. Veronika poczuła ulgę.

W takim razie może zdążymy zawiadomić Claesa
powiedziała z nadzieją i urwała. Zamknęła
oczy, próbując wytrzymać kolejny skurcz.
*
Kobietę znaleziono pod świerkiem, kiedy wciąż jeszcze było widno. Najgorsze, że to dzieci ją
odkryły. Widok nie był piękny. Komisarz Claes Claesson i podkomisarz Louise Jasinski, stojąc obok
siebie, unieśli najniższe gałęzie i oświetlili latarką ciało, które leżało częściowo przykryte śniegiem.
Martwa kobieta miała na sobie tylko sukienkę, cienką i bez rękawów, która wyglądała jak
przyklejona do ciała koszula nocna. Żadnych skarpet, stanika, majtek ani butów. Może leżały gdzieś
pod śniegiem. Zwrócona ku górze twarz była okaleczona. Mnóstwo zakrzepłej krwi, a na szyi wokół
licznych ran widniały czarnobrązowe wybroczyny. Wiek trudno było określić. Może była po
trzydziestce, ale mogła być młodsza albo starsza.
Stali tak bez słowa.

Gdzie te dzieci?
zapytał po chwili Claes.
Jeden z policjantów, którzy na miejsce zbrodni przybyli jako pierwsi, wskazał na najbliżej
położony blok i wyjaśnił, że są z rodzicami. Dwaj na oko sześcioletni chłopcy.

Okej. Zaczniemy od nich
zdecydował.
Louise kiwnęła głową i ruszyli w stronę bloku.

Pamiętasz może, kiedy ostatnio padał śnieg?
zapytał, kiedy byli blisko wejścia.

Też o tym pomyślałam. Już jakiś czas temu
odpowiedziała, zdejmując czapkę i mierzwiąc
sobie włosy.
Będziemy musieli dokładnie to sprawdzić.
Zadzwoniła komórka komisarza. Spojrzał na wyświetlacz. Nieznany numer.

Tu Claesson
powiedział, a potem zamilkł i stanął jak wryty.
Louise była już przy drzwiach, kiedy się zorientowała, że nie ma z nią Claessona. Puściła klamkę
i się odwróciła.

Coś się stało?
zapytała, ale od razu zrozumiała.
Veronika?

Tak
odpowiedział.
Dzwonili z porodówki
dodał, był wyraźnie wstrząśnięty.
Co mam
teraz robić?
zapytał, bezradnie rozkładając ręce.

Jedź
powiedziała.

Tak, ale co z tym
odparł, spoglądając na blok. Na jego twarzy malowała się prawdziwa
rozpacz.
Tu chodzi o morderstwo
dodał, nie ruszając się z miejsca.

Jedź już
powiedziała Louise z naciskiem, podeszła do niego i mocno chwyciła za ramię.

Jedź, do cholery! Ja to załatwię. Lundin na pewno będzie mógł przyjechać
rzuciła, siłą obracając
go o sto osiemdziesiąt stopni i dając solidnego kopniaka w tyłek, tak że się zachwiał i zaczął iść
w stronę samochodu.
Trzymam kciuki!
krzyknęła za nim.
Przycisnął palec do dzwonka i usłyszał, że po drugiej stronie rozległ się długi sygnał. Nie
wiedział, jak tam jest, razem z Veroniką nie stawili się na wizycie informacyjnej i oprowadzaniu po
oddziale, na które, tak jak wszyscy przyszli rodzice, zostali zaproszeni. Kiedy w końcu mu
otworzono, musiał opanować chęć natychmiastowego wbiegnięcia i otwierania po kolei każdych
drzwi, dopóki nie znajdzie Veroniki. Wyjaśnił, kim jest, i zabrzmiało to ostrzej, niż zamierzał.
Przechodziły go ciarki i chciał, żeby wszystko już się skończyło. Uprzejmie podążył korytarzem za
pielęgniarką, której zbytnio się nie spieszyło. Otworzyła ostatnie drzwi.
W pokoju na fotelu siedziała Veronika. Nogi miała oparte na stołku. Wyglądała na całkowicie
rozluźnioną, w każdym razie przez pół minuty, potem na twarzy pojawił się wyraz bólu, dłonie
zaciśnięte na oparciu fotela pobielały, a jego ogarnęła panika i bezradność.

Czy to normalne?
zapytał, kiedy ból ustąpił.

Jeśli można tak powiedzieć
odparła, ze słabym błyskiem w oku.
W każdym razie tak to
wygląda. Wyparłam ze świadomości, że to aż tak cholernie boli. Położna wezwała już anestezjologa.
Dostanę znieczulenie zewnątrzoponowe.

Ach tak
mruknął tylko, czując, że znajduje się poza tym światem, który najwyraźniej znała tak
dobrze.

Na razie możesz masować mi plecy, kiedy chwyci mnie skurcz
oznajmiła.
Pomógł jej wstać, podejść do łóżka i oprzeć się o nie na wyprostowanych rękach. Zauważył, że
masaż pomógł i jemu, poczuł, że się do niej zbliżył, miał co zrobić z rękami, dłonie masowały dół
pleców w kierunku bioder, dotykały miękkiego ciała. Stali blisko siebie, czuł intymny zapach
czystego potu i ciepłych włosów, widział poskręcany kabel prowadzący z taśmy na brzuchu do
aparatu, który pokazywał na wykresie częstość pracy serca dziecka, ich dziecka, które walczyło,
które podjęło decyzję. Dziś ich chłopiec albo dziewczynka przyjdzie na świat.
Mijały godziny. Położna zjawiała się od czasu do czasu, sprawdzała, jak się mają, pytała, czy
Veronika nie chce czegoś do picia, uśmiechała się, podnosiła na duchu. Wszystko wygląda dobrze

powiedziała
trzeba jeszcze trochę wytrzymać, a Claes czuł, że jej doświadczenie i pewność siebie
są zaraźliwe. Uspokoił się, stał się ufny i zarazem wielkoduszny. Pomyślał, że piękniejszej kobiety
dawno nie widział. Położna miała orzechowe błyszczące oczy, ciepły uśmiech, szpakowate włosy
i piękne zmarszczki. Był wdzięczny, że to właśnie ta emanująca serdecznością, dojrzała kobieta
przyjmie ich dziecko. Ulżyło mu
są w dobrych rękach.
Veronika nie zdążyła dostać znieczulenia. Nastąpił nagły zwrot i ogarnęło ich przerażenie.
Po jej nogach zaczęła spływać jakaś ciecz zmieszana z krwią. Ściekała i kleiła się do podłogi.
Ból stał się tak obezwładniający, że zaczęła szarpać pościel, głośno krzycząc. Straciła zupełnie
panowanie nad sobą. Nadbiegła położna z kilkoma ubranymi na biało osobami. Wciągnęli ją na
łóżko, położyli na boku. Claes widział ich dłonie
pracowały, przesunęły głowice na brzuchu.
Zerknęli na wykres, wymienili niespokojne spojrzenia, wbili w ramię Veroniki igły, pobrali krew do
analizy. Ludzi w białych kitlach otaczał mur strachu, mur nie do pokonania. Nikt się nie przejmował
Claesem, a ich zdenerwowanie było namacalne. Pomyślał, że teraz ich dziecko umrze, że nie uda mu
się dotrwać do końca. Dlaczego miałby zostać ojcem?
Stał nieprzydatny i zawadzający wszystkim, a strach rósł, aż zamienił się w suchą gulę. Nie
potrafił nic zrobić, mógł się tylko przyglądać. W końcu otworzyły się drzwi i do pokoju weszła niska,
ciemnowłosa kobieta. W mgnieniu oka oceniła sytuację i przejęła dowodzenie.

Na stół, szybko!
powiedziała, a położna, która już się do tego przygotowywała, skinęła tylko
głową.
Opanowana lekarka odwróciła się prędko w jego stronę.

Musimy operować. Potem z panem porozmawiam
powiedziała zdecydowanie i zniknęła.
Ktoś wybiegł na korytarz, ktoś inny przytrzymał drzwi, położna i młodsza pielęgniarka chwyciły
i wyprowadziły łóżko. Veronika milczała, patrzyła przed siebie dzikim wzrokiem, nie widziała
Claesa, a on nie ruszył się z miejsca. W życiu tak się nie bał.

Proszę za nami!
krzyknęła do niego położna, której na twarz wystąpiły czerwone plamy.
Biegnąc obok Veroniki, trzymał ją za rękę. Ściskał mocno, bardzo mocno, dopóki na niego nie
spojrzała. Nie płakała, nie powiedziała ani słowa. Była przerażona.
Szybko wprowadzili łóżko do windy, z której potem przez rozsuwane drzwi wybiegli ludzie
ubrani na zielono. Przez te same drzwi wepchnęli łóżko. Drzwi zamknęły mu się przed nosem, stracił
ją z oczu. Był gotowy siłą wyłamać tę błyszczącą stalową zaporę, przemocą dostać się do środka.

Proszę pójść za mną
powiedziała młodsza pielęgniarka, wciągając go do szatni.
Proszę się
przebrać, tam są ubrania, tutaj czepki.
Pokazała palcem i zniknęła.
Nie wiadomo, jak udało mu się włożyć zielony strój i za duże chodaki, znaleźć wyjście z szatni
i drogę w korytarzu, podążać za zdenerwowanymi głosami.
Przed salą operacyjną spotkał pielęgniarkę. Nie pozwoliła mu wejść do środka. Zjawił się
pediatra i jakieś nowe osoby, ludzie w zielonych strojach wchodzili i wychodzili. Nie był w stanie
spokojnie stać i przyglądać się temu zamieszaniu, którego nie rozumiał.
Chodził nerwowo tam i z powrotem
kilka kroków w jedną stronę, kilka w drugą
było ciasno.
Skumulowany lęk wszystkich przyszłych ojców od początku świata całkowicie nim zawładnął.
Zrozumiał, tak jak i wszyscy inni ojcowie oczekujący narodzin dziecka, że jest kompletnie bezsilny.
Bóg jeden wie, co się stanie. A może nawet i On nie wie.
Żeby tylko zdążyli! Zacisnął dłonie. Szybciej, kurwa! Dlaczego nic się nie dzieje, co oni, do
cholery, robią?!

Co oni, kurwa, wyprawiają?!
wrzasnął w końcu do pielęgniarki.

Usypiają ją, zaraz będzie po wszystkim
odpowiedziała i pogłaskała go po ramieniu, podczas
gdy zielone figury stały na swoich miejscach, przygotowywały stolik z miękką poduszeczką

miejscem dla dziecka. Koncentrowały się na czekającej ich pracy. Muszą się zająć noworodkiem

możliwe, że słabym albo niezdolnym do życia.
Może jednak nie będzie tak źle. Wszystko może jeszcze pójść dobrze, byle tylko zaczęli!
Pielęgniarka, która stała na straży przy małym okienku w drzwiach, podniosła nagle rękę, jakby
komenderując: baczność! Usłyszał jakiś dźwięk, był otumaniony i początkowo go nie zrozumiał.
Odwróciła się do niego, właśnie do niego, i uśmiechnęła, po czym, wciąż się uśmiechając, znów
zaczęła głaskać go uspokajająco po plecach, nic jednak nie powiedziała. Wtedy zrozumiał, co to za
dźwięk.
Płacz dziecka!
Znak życia. Strach w jednej chwili zwolnił uścisk. Claes poczuł uderzenie, jakby rozbiła się
o niego fala, po której nastąpił wybuch znany tylko tym, którzy go przeżyli, i nie mógł powstrzymać
łez. Wybuchnął płaczem, ale nie miało to znaczenia.
Drzwi się otworzyły. W pierwszej chwili nie poznał położnej, miała na sobie maseczkę
chirurgiczną i czepek
taki sam błękitny czepek z cienkiego papieru, który on musiał włożyć.
Dostrzegł jej orzechowe oczy, potem dotarło do niego, że coś niesie.
Położyła zawiniątko na malutkim materacu przed pediatrą i rozchyliła zielony materiał. Claes stał
nieopodal jak wmurowany. Nie chciał przeszkadzać, nie miał odwagi spojrzeć, a mimo to podszedł.
Niepokój rósł. Wszystko w porządku?
Pediatra roześmiał się i odsunął, robiąc mu miejsce.

Proszę podejść bliżej
powiedziała położna.
Proszę
dodała, zwracając się do niego.
Posłuchał. Okrągła główka, przyklejone do niej czymś białawym włosy, malutkie usta, próbujące
wydać jakiś dźwięk, wyraźna broda i ciemne oczy, które patrzyły z powagą i ciekawością, ostrożnie
się rozglądały, mrużyły przed padającym na nie światłem. W końcu spojrzenie zatrzymało się na nim.
Przyglądało mu się jego dziecko. Pomyślał, że to miłość od pierwszego wejrzenia. Przerażenie
ustąpiło, ale po chwili znów się zaniepokoił.

Co z Veroniką?
Spojrzał ze strachem w stronę sali operacyjnej.

Czuje się dobrze
odparła położna.
Muszą ją pięknie zszyć, potem zostanie wybudzona.
Poczuł ogromną ulgę.

Chłopiec czy dziewczynka?
zapytał ktoś.
No właśnie, chłopiec czy dziewczynka? Dziewczynka! Mają córeczkę! On ma córeczkę! Łzy
znów napłynęły mu do oczu. Położna zawinęła małą w ręcznik, podniosła i włożyła mu w ramiona.

Jest pana. Gratuluję pięknej córeczki
powiedziała Yvonne, która teraz stała się jeszcze
piękniejsza.
Spojrzał na twarz córki i pomyślał: Nigdy już cię nie puszczę.
11
Firma transportowa miała przewieźć większość rzeczy, ale to Lena musiała je spakować. Zadanie
było niewdzięczne, zwlekała z zabraniem się do pracy. Nie obejdzie się bez rozdrapywania wielu
wspomnień. Zastanawiała się nawet, czy nie poprosić kogoś o pomoc, ale nie wiedziała kogo ani jak
taka pomoc miałaby wyglądać. W końcu tylko ona mogła uporządkować własne gniazdo.
Kiedy w końcu zabrała się do mieszkania, ciemnych zakamarków szaf i strychu, poczuła się,
jakby wzięła mentalną kąpiel oczyszczającą. Włączyła głośno muzykę
nie obchodziło jej, co myślą
sąsiedzi, i tak się przeprowadza. Dźwięki wypełniły jej głowę, pobudziły i wypchnęły smutne myśli.
Rozpoczęła porządki
najpierw jeszcze trochę niezdecydowanie, ale stopniowo z coraz większą
energią. Zaczęła wyrzucać, i to tak zapamiętale, że wszystko ją rozbolało. Poczuła, że nie jest
przyzwyczajona do pracy fizycznej, do porządnego ruchu, i ku swemu zaskoczeniu odkryła, że
poruszanie mięśniami i ścięgnami jest przyjemne, tak jak zmęczenie i ciepło będące rezultatem
wysiłku. Wyrzuciła ubrania, książki i skoroszyty Johana, zatrzymała tylko jego notatniki. Pozbyła się
nieparzystych filiżanek i talerzy, za małych sukienek, starych papilotów, których nie używała od
dziesięciu lat, flakoników zbyt słodkich perfum, starego dywanika łazienkowego, haftowanych przez
mamę Johana brzydkich jaśków i wielu innych rzeczy. Pracowała niezmordowanie, ociekając potem.
Późnym popołudniem usiadła w rozgrzebanej kuchni z miseczką jogurtu i kilkoma starymi
tabloidami, które zapakowała już do papierowych toreb i przygotowała do wyniesienia na
makulaturę. W roztargnieniu przerzucała strony, zdjęcia pięknych modelek, mieszkań umeblowanych
w imię desperackiej pogoni za modą i szykownie nakrytych stołów, pomijała wywiady z celebrytami,
recenzje książek, aż dotarła do artykułów o ekonomii, problemach w związkach i do porad lekarza.
Jej uwagę przykuło małe kolorowe zdjęcie i tytuł "Schorzenia tarczycy". Zdjęcie było dobre, twarz
Laury Ehrensw�rd nad białym kitlem budziła zaufanie i poczucie bezpieczeństwa.
Lena chciwie przeczytała artykuł, choć w zasadzie temat jej nie dotyczył. Z tego, co wiedziała,
była zdrowa jak ryba, ale zachęciły ją tekst i zdjęcie. Chciała zobaczyć słowa Laury, przekonać się,
jak ta despotka pisze. Nie zauważyła jednak niczego wyjątkowego. Słowa i zdania następowały po
sobie w poprawnym szyku, a ton był rzeczowy, niemal formalny. Jeszcze bardziej ją to
zdenerwowało. A to zimna suka! Pozycja i władza, na zewnątrz opanowana i poprawna. A w środku
przegniła.
Lena dowiedziała się, że wielu ludzi, przede wszystkim kobiety, ma problemy z tarczycą. Zbyt
wysoki poziom hormonów, które wydziela ten gruczoł, powoduje głównie kołatanie serca, a z czasem
wywołuje nadmiar niespokojnej energii, której pacjent nie jest w stanie wykorzystać. Chorzy są
niespokojni, źle sypiają i przez to są ciągle zmęczeni. Istnieje wiele różnych terapii, które dają
bardzo dobre wyniki. Zbyt niskiemu poziomowi hormonów towarzyszą przeciwne objawy. Pacjenci
skarżą się na zmęczenie i brak energii. Podając brakujący hormon, bardzo łatwo można wyleczyć
niedoczynność tarczycy. Zazwyczaj pacjent otrzymuje hormon syntetyczny w formie tabletek.
Nazywają się Levaxin. Dzięki badaniom laboratoryjnym lekarz bez problemu dobiera odpowiednią
dawkę...
Levaxin. Moja mama to zażywa, między innymi...
przypomniała sobie Lena i zamyśliła się. To
zdjęcie Laury sprawiło, że czując niepohamowaną wściekłość, zaczęła planować coś, co później
wcieliła w życie. Gdyby ona, zdrowa i silna, zażyła te tabletki, poziom hormonów stałby się zbyt
wysoki i powinny wystąpić u niej te same objawy, co u osób naprawdę chorych. Miałaby kołatanie
serca i musiałaby zgłosić się do specjalisty.
W tej chwili pożegnała się z wieloma rzeczami, choć o tym nie wiedziała. Wtedy.
Spojrzała na zdjęcie doktor Laury i poczuła w żołądku to samo ssanie jak przy podglądaniu jej
przez okno. Coś ją do niej ciągnęło, chciała ją spotkać oko w oko, przekonać się, czy w jej
spojrzeniu dostrzeże normalną ludzką istotę. Pragnęła nawiązać z nią kontakt, nie narażając się na to,
że pani doktor zatrzaśnie jej drzwi przed nosem. Przy spotkaniu nie chciała rzucać się na nią
z rozpaczą i startować z gorszej pozycji. Chciała mieć pretekst i przewagę. Przed wcieleniem
w życie planu potrzebne jej było jedno spotkanie. Teraz wiedziała, jak do niego doprowadzić.
Podniosła słuchawkę i zadzwoniła do mamy, która oczywiście od razu zapytała, jak się czuje. Nie
najgorzej
odparła
ale przeprowadzka jest męcząca, za dwa dni wszystko ma być gotowe do
transportu. Może mogłaby dziś wieczorem zajrzeć do mamy i trochę odpocząć. Coś zjeść i się
przespać. Mała przerwa dobrze jej zrobi, nawet jeżeli droga zajmie trochę czasu
powiedziała,
a mama się ucieszyła.

Jasne, córeczko
odparła.
Tylko jedź ostrożnie.
*
Wyzwaniem dnia było zwlec się z łóżka. Veronika przewróciła się na bok, złapała za materac
i podniosła, opierając się na rękach i przyciskając jednocześnie poduszkę do rany. Kiedy stanęła, już
tak bardzo nie bolało, choć czuła się jak z krzyża zdjęta. Mała possała pierś, ale szybko się zmęczyła
i usnęła. Duża i dobrze odżywiona córeczka
cztery i pół kilograma
leżała teraz w swoim łóżeczku
z przezroczystego plastiku. Veronika ubrała ją w śpioszki w czerwono-białe paski
Claes przyniósł
je poprzedniego wieczoru. Dostał je od Louise, która zorganizowała składkę wśród kolegów z pracy,
i Veronika była zadowolona, że już wcześniej postanowiła, że ją polubi i przestanie być zazdrosna.
Chyba jeszcze bardziej ucieszyła ją wizyta Daniela Skottego, który zjawił się z paczuszką.
Ucieszyła, bo się go nie spodziewała. Veronika nie przypuszczała, że młodszy kolega może mieć na
tyle towarzyskiej ogłady, żeby przyjść z gratulacjami dla niemłodej już mamy, a jednak się myliła.
Daniel wykorzystał okazję, by wspomnieć, że sam, niedawno się zaręczając, zmienił swój kawalerski
stan. Wymknął się z oddziału tylko na chwilkę, ale liczył się gest.
Veronika pogłaskała córeczkę po główce. Jedwabiście miękka, jak ciepłe końskie chrapy. Razem
z Claesem dokładnie się jej przyjrzeli. Veronika od razu zauważyła, że dziewczynka różni się od
Cecilii. Zdziwiło ją, że aż tak dobrze pamięta, jak starsza córka wyglądała tuż po urodzeniu. Może
obraz, który miała w głowie, był nieco zniekształcony albo pomogły mu stare zdjęcia. Cecilia była
drobniejsza i jaśniejsza. Młodsza córka jest masywna, energicznie się porusza i płacze. Ma ciemne
włoski. Veronika była ciemną blondynką, Claes również był blondynem, może nawet trochę
ciemniejszym. Wprawdzie teraz jest już szpakowaty, ale twierdził, że kiedyś naprawdę miał ciemne
włosy. Jego siostra, Gunilla, jest brunetką. Szukali również innych cech charakterystycznych dla obu
rodzin. Jedno było pewne: córka ma nos po tacie. Mimo że jest malutka, nie było wątpliwości. I jego
usta. Podobieństwo było tak wyraźne, że się z niego śmiali.
Veronika wyszła na korytarz i ruszyła w stronę stołówki. Niektóre kobiety kolebały się, niosąc
przed sobą ogromne brzuchy. Inne, tak jak ona, już urodziły, ale żadna nie chodziła sprężystym
krokiem, żadna poza biednymi siostrami, które biegały jak kot z pęcherzem. Na twarzach niektórych
widać było niepokój, ale też nadzieję. Inne były tak pełne obaw, że nie dało się z nimi nawiązać
kontaktu. Oddział był królestwem kontrastów i zarazem światem zamkniętym
pieluchy, cieknące
piersi, wysypki, płacz dzieci, niepokój, radość i smutek
świat dla najbliższych: mamy, taty,
rodzeństwa i jeszcze kilku osób. Veronika pomyślała, że jeszcze jeden dzień lub dwa tu wytrzyma,
ale potem chce do domu.
Serwowali pudding rybny, pachniał apetycznie. Wzięła tacę, rozejrzała się po sali i przy jednym
ze stolików zobaczyła znajomą twarz ciemnowłosej kobiety, którą spotykała w poradni. Siedziała
sama. Chyba ma na imię Sara? Skinęła do niej głową i Veronika ruszyła w jej stronę.

Cześć, a więc i ty tu jesteś?
odezwała się Veronika i stawiając tacę na stole, próbowała
jednocześnie zerknąć ukradkiem na brzuch brunetki, żeby sprawdzić, czy jeszcze go miała, Wiedziała
przecież, że miała ona rodzić dopiero za jakiś czas.

Jak widzę, ty również
odpowiedziała dziewczyna.

Masz na imię Sara, prawda? Pamięć bywa zawodna
usprawiedliwiła się Veronika, a brunetka
tylko kiwnęła głową.
Veronika
dodała, wskazując siebie.
Sara nabrała na widelec trochę puddingu i rzuciła badawcze spojrzenie na wciąż okazały brzuch
znajomej. Veronika zrozumiała, że dziewczyna nie chce palnąć jakiegoś głupstwa.

Urodziłam córkę. Może tego nie widać
wyjaśniła i zaśmiała się, kładąc dłoń na pokaźnym
brzuszku.
Dwa dni temu miałam cesarskie cięcie. Mała czuje się dobrze
dodała.

Ja mam synka
oznajmiła Sara, a Veronika w jej uśmiechu zobaczyła dumę i czułość.

Gratulacje! Szczere gratulacje! Kiedy?

Wczoraj. Też miałam cesarkę. Mój synek czuje się dobrze, jest na oddziale dziecięcym. Nie
rósł, więc wyjęli go znacznie wcześniej, ale poza tym nic mu nie jest. Łożysko nie działało

oznajmiła, odgarniając kosmyk włosów za ucho.
Teraz jednak odżywią go i będzie jak inne dzieci.
Niestety, będzie musiał tu zostać jakiś czas, choć nie ma to znaczenia, byle wszystko się udało. Ważył
nieco ponad kilogram, a powinien prawie dwa
dodała, a Veronika zauważyła, że strach ją opuścił.

Jest przepiękny
dodała młoda matka z zadowoleniem.
Dziecko Sary było małym cudem. Jest nim każde dziecko.

W takim razie ty i tata małego możecie odetchnąć z ulgą
powiedziała Veronika.
Już po
wszystkim, udało się.

Jego ojciec nic o tym nie wie i nie bardzo go to obchodzi
odrzekła Sara ze wzrokiem
utkwionym w talerzyku.

Nie?

Nie chciał go. Powiedział, żebym zrobiła aborcję. Nie jesteśmy razem.
Przy stole zapanowała cisza. Veronika wiedziała, że nie powinna mieć wyrzutów sumienia
dlatego, że ma kogoś
choć to tylko dziecko
ale mimo to je poczuła. Życie jest niesprawiedliwe.

Na pewno i tak ci pomoże
powiedziała pocieszająco.
Współczuła Sarze. Wiedziała, co to znaczy być samotną matką
ogromna radość, ale nie tylko.
Bezsenne noce, niepokój, praca i uwiązanie.

Nieważne
oznajmiła Sara.
Dam sobie radę.

Jak go nazwiesz? Już zdecydowałaś?

Od początku wiedziałam. Jeżeli chłopak, to Johan.

Johan to piękne imię.
Sara spojrzała w stronę drzwi, w których stała elegancka kobieta w szpitalnym fartuchu
i przyjaźnie do niej machała.

Chyba ktoś chce z tobą rozmawiać
powiedziała Veronika.

Tak, to babcia Johana ze strony ojca. Zajrzymy teraz na oddział.

Jak miło
ucieszyła się Veronika, kiedy Sara wstała i podniosła tacę.
Do zobaczenia!
Babcia Johana wydawała się sympatyczna. Po prostu sympatyczna
pomyślała Veronika
to
dobrze, biorąc pod uwagę okoliczności.
*
Komisarz Claesson znów siedział w swoim pokoju na komisariacie. Wczoraj zajrzał tu tylko na
chwilę i wizyta zamieniła się w wesołe świętowanie. Cygara i poklepywanie po plecach. Od tego
wszystkiego poczuł się jeszcze bardziej skołowany i oszołomiony, ale co tam.
Kiedy późną nocą wrócił do domu, w jego duszy rozbrzmiewały fanfary. Nigdy w życiu nie
doświadczył czegoś równie wspaniałego, euforia rosła i rozsadzała go od środka. Poczuł, że musi się
tym z kimś podzielić. Do kogo można zadzwonić w środku nocy? Oczywiście do Gunilli, jego siostra
była w końcu dzielną matką czterech synów. W słuchawce odezwał się jej zaspany głos, ale szybko
oprzytomniała, pogratulowała i powitała nową kuzynkę swojej ruchliwej gromadki. Rano zadzwonił
też do Louise i o wszystkim opowiedział, nie mógł się powstrzymać, a koleżanka tak jak Gunnilla
była kobietą, która świetnie rozumiała, co to znaczy zostać ojcem, i bardzo się tym przejęła.
Teraz miał służbę, bo chciał odpracować kilka dni. Za to potem, kiedy przywiezie do domu
Veronikę i córeczkę, weźmie sobie wolne. Znalazł plik papierów dotyczących wstępnych dochodzeń,
które sam chciał dokończyć. Z pozostałymi zapozna Lundina i Louise.
W drzwiach stanął Janne Lundin.

Świetnie, że jesteś
powiedział Claes.

Pozwól, że ci pogratuluję
rzekł Lundin uroczyście.
Niestety, wczoraj mnie nie było.

Dziękuję bardzo
odparł Claes, czując, że dziś też nie może oprzeć się pokusie, by nie
wspomnieć, choć w kilku słowach, o porodzie.
Cholera, ciężko było
rzucił, uderzając pięścią we
wnętrze drugiej dłoni.
Kurczę, ale Veronika się umęczyła, była silna jak wół i wytrzymała jak nie
wiem co
dodał, a policzki mu się zaczerwieniły. Pęczniał z dumy, że trafiła mu się tak dzielna
kobieta.
Lundin kiwnął głową na znak, że wszystko rozumie.

Teraz też nie narzeka, mimo że na brzuchu ma ranę, która pewnie boli. Wstała już na drugi dzień

powiedział Claes, przepełniony podziwem dla wspaniałego wyczynu Veroniki.

Świetnie
odparł kolega ze spokojem.
Powinna chyba trochę odpocząć, zanim wróci do
domu. Te maluchy potrafią płakać...

Tak, tak mówią
zgodził się młody ojciec z nieustającym entuzjazmem.
Na razie mała jest
dość spokojna, ale to się pewnie zmieni. Człowiek będzie umęczony, ale co tam.

Powiem ci tylko, że Lasse płakał na okrągło przez trzy miesiące
rzucił Lundin i Claes
zauważył, że spojrzenie kolegi stało się trochę nieobecne, myślał chyba o przeszłości i się ożywił.

Lasse tyle płakał, że byliśmy już z Moną gotowi poderżnąć mu gardło. Nie na serio oczywiście, tak
sobie tylko gadaliśmy.
Zaśmiał się, a Claes kiwnął głową na znak, że rozumie.
Ale nieważne, jak
jest ciężko; jeżeli chodzi o krew z krwi i kość z kości, człowiek niejedno wytrzyma
dodał tonem
doświadczonego człowieka.
Claes pomyślał, że nigdy wcześniej nie rozmawiali w tak osobisty sposób, nie opowiadali sobie
o życiu. To był pierwszy raz. Nowo narodzona córeczka sprawiła, że na płaszczyźnie towarzyskiej
stali się sobie równi, nawet jeśli wrzeszczący Lasse teraz był już prawie dorosły.

Jak było potem?
zapytał Claesson.

Z czym? Ach tak, z płaczem. Nagle zupełnie się uspokoił, stał się wesoły i zaczął gaworzyć.
Coś było chyba nie tak z jego brzuchem. No wiesz, kolka albo coś innego, na co cierpią niemowlaki.

Hm
mruknął Claes i pomyślał, że to nie pierwsza przerażająca opowieść, jaką słyszał.
Wydawało się, że wszyscy jakoś to przeżyli, więc pewnie on i Veronika też dadzą sobie radę.
I to
was zraziło?

Nie, w zasadzie to nie. Po prostu nie poszczęściło się nam z kolejnym. Nie wiemy dlaczego, no
i mieliśmy przecież Lassego, pięknie rósł, a czas płynął. Hm, daliśmy sobie w końcu spokój.
Lundin wbił wzrok w ziemię i Claes zamilkł. Temat się wyczerpał, dlatego go zmienił.

Jak poszło z tym ciałem znalezionym pod świerkiem? Musiałem wtedy jechać.

Właśnie w tej sprawie tu przyszedłem. Za zgodą Gottego objąłem tymczasowo prowadzenie...

Najlepiej, jeżeli w ogóle przejmiesz tę sprawę, o ile nie masz...

Nie mam nic przeciwko temu. Jesteśmy z Louise zgraną parą, udało się nam zaprząc do
wstępnego dochodzenia ludzi i wydaje nam się, że zdążyliśmy już coś niecoś zrobić. To i owo
wyszło na jaw, pewne interesujące powiązania. Technicy zrobili swoje, ekspertyza sądowo-lekarska
jako przyczynę śmierci wskazała rany kłute, zadane prawdopodobnie nożem, który nie został
znaleziony. Kobieta miała między innymi przeciętą tętnicę i krwawiła nie tyle na zewnątrz, ile do
środka, co spowodowało opuchliznę i uduszenie, choć i tak by się wykrwawiła. Jak pewnie zdążyłeś
zauważyć, ciosów było więcej. Znaleźliśmy łącznie siedem ran kłutych i obrażenia wskazujące na
użycie siły: złamania, siniaki, otarcia naskórka i tak dalej.

Kim jest i jak długo tam leżała? Jakiś motyw?

Dwudziestodziewięcioletnia kobieta, mieszkała w tamtej dzielnicy. Sama. Pracowała w biurze,
w którym nie zjawiła się od tygodnia, warunki pogodowe zdają się to potwierdzać, to znaczy opady
śniegu. Prawdopodobnie została przeniesiona, ale ślady nadal przykrywa śnieg. Chyba nie została
zamordowana w mieszkaniu, nie ma w nim żadnych śladów krwi. Jak wiesz, była lekko ubrana.
Tylko w nocną koszulę. Motyw jeszcze nieznany. Nie była bogata ani uzależniona i nie obracała się
w podejrzanych kręgach. Możliwe, że to jej chłopak. Z tego co zrozumieliśmy, pojawiał się
okresowo. Należał do tych, co to przychodzą i odchodzą, przyjaciółki ją ostrzegały, ale wydaje się,
że z jakiegoś powodu nie potrafiła o nim zapomnieć albo on o niej. Spotykał się nie tylko z nią.
Pytanie, czy wiedziała, że jest kolekcjonerem damskich serduszek. Został zatrzymany, siedzi
w areszcie, ale nie z powodu tego morderstwa. Nazywa się Rickard Herrstr�m.

Ale numer!

Tak, niezły bigos
potwierdził Lundin, kiwając głową.

Erika Ljung i on...

Tak.

Czy Erika o tym wie?

Nie. Jest świeżo po operacji i biorąc pod uwagę okoliczności, czuje się dobrze. Mamy na niego
więcej. Byłe dziewczyny wnosiły przeciwko niemu skargi o pobicie, ale nie przeprowadzono
żadnego dochodzenia i sprawy umorzono. Tak to zazwyczaj bywa... albo bywało. Teraz przepisy się
zmieniły. Nawiasem mówiąc, myślisz, że Erika wiedziała o jego przeszłości i o tym, że
równocześnie spotyka się z tą drugą?

I miała nadzieję, że to ona będzie tą, która go odmieni, sprowadzi psychopatę na właściwą
drogę. A jak ci się wydaje?
Lundin wzruszył ramionami.

Pani prokurator ją przesłucha, przemoc wobec kobiet to jej specjalność
powiedział Lundin.

Sama jej oczywiście nie stosuje.
*
Można powiedzieć, że Erice się upiekło
pomyślał Claes, wracając z komisariatu. Co prawda
nie do końca, bo rehabilitacja chyba trochę potrwa.
Zaparkował przed Bilhuset. Postawił swoją kupę złomu obok nowszych modeli. Toyota była
starym, wiernym sługą, najwierniejszym, jaki mu się trafił w ciągu całego zmotoryzowanego życia,
do tej pory silnik nigdy nie odmówił współpracy. Zaczynał mruczeć, jak tylko Claes przekręcał
kluczyk, ale to nie pomogło, przerdzewiała już niemal na wylot, no i zmieniła się sytuacja. Do
zapakowania wózka i Bóg wie czego jeszcze
bo Claesowi wydawało się, że z dziećmi trzeba
wozić coś jeszcze
potrzeba było więcej miejsca.
Oczywiście od czasu do czasu już się za czymś rozglądał, wstępował na giełdy, czytał ogłoszenia,
a nawet szukał w Internecie, więc nie zaczynał teraz od zera. Zastanawiał się, czy przeszedł pranie
mózgu, bo kiedy powiększyła mu się rodzina, oczyma duszy widział jedynie volvo kombi. Szwedzka
rodzina z dziećmi podróżuje bezpiecznie i praktycznie. I przede wszystkim po szwedzku.
Minął kilka używanych samochodów. Nowy nie wchodził w grę. Nawet jeśli było go

a właściwie ich
na to stać, to z chwilą kiedy auto opuszczało parking, automatycznie traciło dużo na
wartości. Nie byli w najlepszej sytuacji finansowej, dom sporo kosztował, ale i nie w najgorszej,
oboje przecież pracowali.
Nawet używane samochody nie były tanie. Claes przekonał się o tym, czytając włożone pod
wycieraczki kartki z cenami. Ciemnoczerwony, ładny lakier, przebieg 60 000 kilometrów, czteroletni
diesel. Nie
pomyślał i ruszył dalej. Ciemnoszary
piękny kolor, bez zadrapań
też cztery lata na
karku, volvo V70 GLT, a więc mocniejszy silnik, to plus, 80 000 kilometrów przebiegu. Claes
obszedł wóz dookoła, zajrzał do środka, w końcu otworzył drzwi, wsunął się na siedzenie kierowcy
i położył ręce na kierownicy. Wygodnie. Przeciągnął ręką po bogato wyposażonej desce
rozdzielczej, pogładził ją i położył dłoń na siedzeniu pasażera. Czy to przypadkiem nie skóra? Tak,
skórzane siedzenia! Podekscytowała go ta
jak mu się wydawało
oznaka luksusu i solidności.
I zapach. Poza tym skóra jest chyba nadzwyczaj praktyczna, łatwo z niej wszystko zetrzeć, a nie
wiadomo, jak potrafią narozrabiać dziecięce paluszki.
Kiedy wysiadł, sprzedawca już na niego czekał. Miły facet, znał się na rzeczy, nie był natrętny
i miał dobre wyczucie, jeżeli chodzi o klientów i ich potrzeby. Kiedy Claes dowiedział się, że
samochód ma klimatyzację, tempomat
już wcześniej zauważył aluminiowe felgi
i kiedy porównał
cenę z nowym, a ten był prawie jak nowy, stał się nagle bardzo poważnym klientem. Już
zmiękczonym. Okej, wprawdzie samochód sporo kosztował, volva nawet z drugiej ręki nie były
tanie, ale za takie pieniądze lepszego auta ze świecą by szukać
pomyślał.
Sprzedawca zostawił go samego i zajął się innymi klientami. Dał mu czas do namysłu. Claes
przeszedł się kawałek, raz jeszcze przyjrzał się innym używanym autom, ale nie znalazł nic lepszego.
Potem nie mógł się powstrzymać, żeby nie rzucić okiem na nowe. Takie samo wyposażenie... tyle że
droższe.
Dlaczego dreptał w miejscu, czekając na lepszy moment? Ten był odpowiedni albo może on sam
zmienił nastawienie. Spadł na ziemię niczym dojrzały owoc. Niezależnie od tego, co przesądziło
sprawę, sprzedawca to wyczuł. Znów się przy nim pojawił.
Kiedy Claes wyszedł na schody, było już ciemno i wyraźnie się ochłodziło. Głęboko odetchnął,
podekscytowany i bardzo zadowolony. Jako właściciel nowego samochodu czuł się wyśmienicie.
Kiedy jednak usiadł w toyocie, starej camry rocznik 87, zrobiło mu się przykro. Nie żałował
zakupu, ale poczuł się jak dziecko. Zawiódł starą i bezzębną już przyjaciółkę. Ale głównym
powodem złego samopoczucia było uświadomienie sobie, że zakupu dokonał na własną rękę.
Egoistycznie i bezmyślnie. Nawet nie wspomniał Veronice o chęci zmiany auta, nie mówiąc już
o włączeniu jej w sprawę.
*
Tomas Bengtsson od dawna nie był już sobą. Co to w ogóle znaczy być sobą? Miał okazję to
przemyśleć. Kim był? Dlaczego jego życie zmieniło się w mieszankę nieprzyjemnych uczuć,
bezsilności i konfliktów wewnętrznych?
W domu się dusił, w klinice wcale nie było lepiej, ale praca dawała możliwość choć
częściowego zajęcia się czymś innym.
Ostatnio jednak coś się zmieniło. Fizycznymi objawami był niepokój, problemy z koncentracją
i zasypianiem. Tomas budził się za wcześnie, nie miał apetytu, a jego nieodłącznym towarzyszem
stało się zmęczenie. Nie pomagał na to żaden wypoczynek. Jak tylko się kładł, zaczynało się
mrowienie. Momentalnie przytomniał, serce biło jeszcze szybciej, a całe ciało napinało się
i próbowało bronić. Nie był w stanie dłużej tego znieść. Zdawał sobie sprawę, że są to bezsprzeczne
oznaki stresu. Próbował zażywać różne tabletki, ale nie dały większego efektu.
Kiedy tego ranka miał zacząć obchód, na myśl o każdym łóżku, które miał odwiedzić, wszystkich
dawkach leków, które powinien skorygować, wszystkich opiniach, które musiał wydać,
skierowaniach, telefonach i badaniach, gotów był zawrócić, ruszyć korytarzem, potem w dół po
schodach, minąć wejście główne i pójść sobie daleko, daleko stąd.
Ale nie do domu.
Ewa od dawna wyraźnie go unikała i tylko czekał, aż coś powie. Wczoraj powiedziała. Chce
rozwodu. Jeżeli nie...
W zasadzie nie chciała rozwodu, chciała, żeby on poszukał jakiejś terapii, a że nie słuchał,
musiała go do tego zmusić. Z drugiej strony od jakiegoś czasu brakowało między nimi dawnej
bliskości i uczucia. Być może od dawna się od siebie oddalali, a teraz doszło jeszcze to. Tomas nie
miał siły o czymkolwiek myśleć, próbował tylko przeżyć dzień za dniem.
Ale to "jeżeli nie..." było kompletną utopią. Nie potrafił wydostać się z siebie ani odnaleźć
swojego dawnego ja, ponieważ już nie istniało.
Czy Johan S�derlund tak się właśnie czuł, kiedy... kiedy przyparli go do ściany? W takim razie
dlaczego wcześniej nie uciekł z kliniki? Nie odszedł i nie zaczął wszystkiego od nowa gdzie indziej?
Tomas znów usłyszał tamto głuche łupnięcie, jak zwykle zupełnie nieoczekiwanie. Ten przeklęty
odgłos, który go prześladował, choć tym razem trwał tak krótko, że potrafił go znieść, nie zmieniając
wyrazu twarzy.

No to chodźmy
powiedziała pielęgniarka, popychając wózek z kartami pacjentów.
Posłusznie ruszył za nią. Za nim z kolei podążyła stażystka z końskim ogonem, w okularach i za
dużym fartuchu, która wyglądała jak blada dziewczynka idąca do komunii, i jedna z młodszych
pielęgniarek, śliczna i piegowata. Było widać, że młoda lekarka muchy by nie skrzywdziła, ale jak
dla Tomasa okazała się zbyt ambitna. Bez przerwy o wszystko pytała, aby pokazać, że ją to
interesuje, albo była żądna wiedzy. Nie zwróciła uwagi na fakt, że przeprowadzający obchód lekarz
odpowiadał niemal konwulsyjnie. Kiedy znaleźli się mniej więcej w połowie korytarza, a jemu
zaczęło brakować nie tylko cukru we krwi, ale i uwagi, autorytetu, ochoty i chęci, a do przerwy na
kawę zostało jeszcze zbyt dużo czasu, całkowicie przestał nad sobą panować. Stracił poczucie
rzeczywistości i tak na nich ryknął, że wszyscy pobledli, a młodsza pielęgniarka, która była najmniej
winna, zaczęła beczeć. Tomas przypomniał sobie, że to właśnie jej oberwało się poprzednim razem
i prawdopodobnie zareagowała tak z przyzwyczajenia. Nic go to nie obchodziło. Niech mu zejdzie
z oczu. Dziewczyna otarła łzy, spojrzała na niego, wzburzona, i odwróciwszy się na pięcie, zniknęła
w głębi korytarza. Ani myślał jej gonić. Never!
Przerzucał karty kolejnych pacjentów, próbując się skoncentrować i przypomnieć sobie, przy kim
są teraz, ale gotowało się w nim i nie zważając na to, czy już skończyli, czy nie, gwałtownie otworzył
drzwi do następnej sali. Podszedł do pierwszego pacjenta i przywitał się uprzejmie, choć nieco za
głośno, nie słuchając w ogóle tego, co próbował mu powiedzieć ów biedny mężczyzna. I tak nie
miało to pewnie znaczenia. Ruszył do kolejnego łóżka, które okazało się puste. Chory jest w toalecie

oświadczył mężczyzna z sąsiedniego łóżka.

W takim razi sam jest sobie winien
powiedział Tomas Bengtsson głośno, siląc się na
wesołość, ale sprawiał wrażenie wściekłego.
Z mężczyznami zajmującymi dwa pozostałe łóżka nie można było nawiązać jakiegokolwiek
słownego kontaktu, Tomas z roztargnieniem kiwnął głową i wyszedł z pokoju w towarzystwie
pielęgniarki i stażystki, która nie puściła pary z ust, ściągniętych teraz jak rodzynek. Jej okrągłe
policzki były jeszcze bledsze, a spojrzenie czujne.
W korytarzu czekała na nich Rigmor Juttergren, oddziałowa.

W czym problem?
chciała wiedzieć.
Tomas uświadomił sobie, że młodsza pielęgniarka, przeklęta beksa, od razu popędziła do niej na
skargę.

Czy mógłbyś później do mnie zajrzeć?
zapytała Rigmor tonem nauczycielki przywołującej do
porządku uczniaka, który powinien się wstydzić.

Nie.

Powinniśmy zamienić kilka słów
powiedziała, spoglądając na niego przyjaźnie.

Nie wydaje mi się
odparł, przyciągając wózek i ruszając w drogę.
Zdążył obejść jeszcze pół pokoju, kiedy odezwał się jego pager. Sprawdził, kto go szuka. Żona.
No pięknie, kurwa, jeszcze tylko jej brakowało
pomyślał. Przerwał obchód i poszedł do
sekretariatu, żeby do niej oddzwonić.

Udało mi się znaleźć trzypokojowe mieszkanie i mam zamiar je wynająć. Musimy chyba trochę
od siebie odpocząć
oznajmiła bez cienia żalu w głosie.
Będziesz miał spokój i czas, żeby wziąć
się w garść, potem zobaczymy.
Rzucił słuchawką. Nie wrócił już na obchód, zostawił czekającą na niego grupkę i z rozwianymi
połami kitla pomaszerował prosto do swojego gabinetu. Szedł tak szybko, że omal nie poprzewracał
pacjentów. Potem ubrał się i opuścił przeklęty budynek. W głowie czuł już pierwsze oznaki
zbliżającego się ataku migreny.
*

Musimy coś zrobić
oznajmiła Rigmor Juttergren zdecydowanie.
Siedziała w uporządkowanym, niemal sterylnym gabinecie szefowej.
Laura Ehrensw�rd wyjrzała przez okno, jak zwykle, gdy chciała stworzyć dystans i zyskać nieco
na czasie. Świeciło słońce, zrobiło się ciepło. Ale ona nie była w stanie się tym cieszyć.

Co się właściwie dzieje?
zapytała oddziałowa, próbując zwrócić jej uwagę.
Z wielkim
trudem udało mi się skompletować personel, żeby oddział mógł jako tako funkcjonować, a nie było to
proste, o nie. Nie w dzisiejszych czasach. A tu Tomas przeraźliwie się na nie wydziera. Jeżeli go nie
powstrzymamy, pielęgniarki jedna po drugiej złożą wypowiedzenie. Nie muszą przecież
wysłuchiwać...

Wiem
przerwała jej Laura.
Ale na nadmiar lekarzy też nie możemy narzekać.
Ucichły i usłyszały, jak nad szpitalem przelatuje samolot.

Dokończę za niego obchód
oznajmiła Laura zmęczonym głosem.
O nic się nie martw.
Pacjenci otrzymają opiekę, do której zgodnie z prawem jesteśmy zobowiązani.
Przemawiała przez nią dyrektorka kliniki.

Ale na dłuższą metę nie rozwiąże to problemów
upierała się Rigmor. Siedziała po drugiej
stronie biurka, na krzesełku dla gości.
On potrzebuje pomocy. Powiedziałaś mu to? Przyjrzyj mu
się! Przyjrzyj mu się uważnie. Wygląda na wycieńczonego, widać, że źle się czuje. Gorzej już nie
można. Powiedziałaś mu, że potrzebuje pomocy?

Próbowałam.

Może spróbowałabyś jeszcze raz.
Oczy Laury błysnęły.

Co ty powiesz?
warknęła.
Zrobiło się cicho.

Rozumiem, że to delikatny temat, ale coś z tym trzeba zrobić, również ze względu na niego

podjęła Rigmor, bawiąc się złotą bransoletką.
Nie można pozwolić, żeby tak się ośmieszał i nie
mógł się tu potem pokazać jako lekarz. To nieludzkie
podkreśliła i rozłożyła ręce.
Laura starała się zachować spokój, ale w środku emocje szalały i dawało się to wyczuć. Tomas
był na drodze do kompletnego załamania i miał po temu powody. Laura już nie potrafiła go
pocieszyć, musiała zmusić go do wizyty u specjalisty. Miał na sumieniu czyjeś życie.

Ma przecież na sumieniu czyjeś życie
odezwała się Rigmor, jakby czytając jej w myślach.

To chyba jest straszne. Już zawsze będzie musiał z tym żyć.

Przecież go nie zamordował
rzuciła Laura opryskliwie.
To był wypadek, a ludzka psychika
dysponuje mechanizmami obronnymi.
Rigmor otworzyła pomalowane na czerwono usta i zaraz je zamknęła. Jej orzechowe oczy
badawczo przyglądały się dyrektorce. Rigmor znów zaczęła bawić się bransoletką. Nie była głupia.
Twardo siedziała na krześle i nie wyglądało na to, żeby miała zamiar zebrać się do wyjścia, mimo że
Laura zaczęła się kręcić. Chciała coś jeszcze dodać.

Zastanawiałam się nad jedną sprawą
zaczęła i urwała, żeby uporządkować myśli i słowa.

Nie jestem lekarzem, nie wiem, jakie wy, lekarze, toczycie... że tak powiem... bratobójcze walki,
choć może są to po prostu konflikty, jakich wiele w każdym miejscu pracy, ale... ale zastanawiałam
się, dlaczego Johan S�derlund odszedł, co się tak właściwie stało?

Nic się nie stało
zapewniła Laura pospiesznie.
A co się miało stać?
Odgarnęła równo obciętą, prostą jak drut czarną grzywkę. Oczy miała zapadnięte, zmęczone
i pozbawione blasku.

Coś się jednak musi dziać, kiedy pracodawca wykupuje się od pracownika
drążyła Rigmor
z uporem teriera.
Krążyły plotki, że w komputerze miał dziecięcą pornografię. Cały szpital o tym
wiedział. Plotka nagle się pojawiła i równie nagle ucichła. Może była wyssana z palca, ale mówi
się, że nie ma dymu bez ognia. Czy to prawda? Czy Johana podniecały nagie dzieci? Muszę przyznać,
że trudno mi w to uwierzyć, ale człowiek często się myli. Czy wszystko wyssano z palca?

Kto tak powiedział?
Laura zesztywniała, zacisnęła blade wargi.

Ja tak mówię. Jak ktoś rozpowiada takie rzeczy, to jest jasne, że robi to, żeby zaszkodzić

dodała zamyślona Rigmor.
Co się stało, że Johan odszedł?

Nic szczególnego.

Były z nim problemy? Jakie? Bo przecież sporo trzeba, żeby... a my, to znaczy personel, nic nie
zauważyliśmy. Lubiliśmy go.

Myślę, że rozgrzebywanie przeszłości nic nam nie da
ucięła Laura, a Rigmor domyśliła się, że
szefowa ma coś do ukrycia.

Tak, oczywiście, w każdym razie teraz ten problem jest już z głowy, o ile w ogóle był to
problem. Został pochowany
zgodziła się Rigmor Juttergren i dobitniej tego powiedzieć nie mogła.

Ale, jak się rzekło, pozostaje nam nowy.
Wstała i ruszyła do drzwi.
Mam szczerą nadzieję, że
nie czuje się aż tak źle, aby zrobić jakieś głupstwo
dodała już w progu i spojrzała na Laurę
z naciskiem i powagą, ale szefowa w ogóle tego nie zauważyła.
Odwróciła się i wyglądała przez okno, nieobecna duchem. Można odnieść wrażenie, że ostatnio
się skurczyła
pomyślała Rigmor. Jakby uszło z niej powietrze, schudła, zbladła i była jeszcze
bardziej zmęczona niż zazwyczaj.

Kto?
zapytała Laura, odwracając głowę.

Tomas. Powinniśmy na niego uważać, żeby nie...
Dyrektorka wzruszyła ramionami. Wydawało się, że nie słucha albo po prostu guzik ją to
obchodzi.

Dobra, w takim razie już pójdę
oznajmiła Rigmor, jednak nie wychodząc, jakby zostało
jeszcze coś do powiedzenia, ale Laura nie zareagowała. Skurczyła się, dała za wygraną i pozwoliła,
żeby wszystko przeciekło jej między palcami.
Rigmor powoli otworzyła drzwi
cicho skrzypnęły. Wysunęła się z pokoju i ostrożnie zamknęła
je za sobą. Pogrążona w myślach, minęła sekretariat i inne gabinety. Próbowała strząsnąć z siebie
atmosferę katastrofy, jaka bez wątpienia panowała w pokoju, z którego właśnie wyszła.
Zaczęła myśleć o małym Johanie, który był coraz silniejszy i stanowił powód do radości dla całej
rodziny. Jego główkę pokrywał ciemny meszek, a chudziutkie rączki i nóżki zaczynały nabierać ciała.
Mimo to ssało ją w dołku, miała przeczucie czyhającej katastrofy, a może czegoś bardzo
skomplikowanego i niejasnego. Rigmor lubiła jasne sytuacje, jednoznaczne informacje i proste
uczucia, a nie taką ogólną dwuznaczność czającą się pod powierzchnią. Miała wrażenie, że spadają
na nią jedna pogmatwana historia po drugiej, choć tarapaty lekarzy to nie jej działka
stwierdziła
zdecydowanie i omal nie powiedziała tego na głos, kiedy szła korytarzem z pochyloną głową.
Spróbowała przeanalizować zachowanie Laury. Obowiązki zawsze nieco ją przerastały, ale
dawała sobie radę. Wydawało się, że jej wąskie ramiona stały się teraz jeszcze bardziej pochylone,
a chodząc, nigdy swobodnie nimi nie poruszała. Język ciała Laury zdradzał, że była spięta. Być może
bardziej przejęła się śmiercią Johana S�derlunda, niżby chciała. Rigmor oczywiście nie wierzyła,
żeby Johan i Laura kiedykolwiek byli przyjaciółmi
wręcz przeciwnie. I może właśnie dlatego Laura
miała wyrzuty sumienia i robiła wszystko, żeby o tym nie myśleć.
Mały Johan żył, rósł i się rozwijał. Miał szeroką, prawie kwadratową twarz Patrika, a jej
najmłodszy syn, ten uparty chłopak, nawet nie chciał spojrzeć na syna. Nie odwiedził go. Patrik
zawsze chadzał własnymi ścieżkami. Jeśli przestaną go naciskać, pewnego pięknego dnia pewnie
przyjdzie i ostrożnie położy dużą dłoń na główce synka. Nie chciał przywiązywać się do małego
i płacić przez całe życie, jeżeli nie był jego ojcem. "Może" miał dziecko. Sara nie miała wyboru, dla
niej nie było żadnego "może", Rigmor zaś została babcią i bardzo jej to odpowiadało. Miała
wnuczka.
Jego ojcem może być każdy
mamrotał Patrik, jak gdyby chciał powiedzieć, że matka Johana to
zdzira. Ale mama Johana nie była zdzirą, Rigmor nie chciało się w to wierzyć. Zobaczą, co pokaże
test na ojcostwo. Próbki krwi zostały pobrane przy okazji cesarskiego cięcia.
Sara sprawiała takie wrażenie, jakby już jej nie zależało na tym, czy Patrik przyjdzie czy nie.
Była całkowicie pochłonięta synkiem. Rigmor zauważyła, że po jego narodzinach złagodniała.
Macierzyństwo wciągnęło ją bez reszty.
Rigmor zawsze patrzyła na świat optymistycznie i była kobietą przedsiębiorczą. Wysoka,
korpulentna i otwarta. Nadchodziła ciepła i jasna pora roku. Może kiedy Johan podrośnie i wróci
z mamą do domu, Rigmor będzie mogła czasem wziąć go na spacer? Może któregoś wiosennego dnia
będzie mogła mu pokazać pierwsze zielone listki?
12
Był wczesny ranek pod koniec maja. Ścieżki już obeschły, a drzewa obsypały się
najdelikatniejszym kwieciem. Laura Ehrensw�rd nerwowym krokiem szła przez na wpół śpiące
jeszcze miasto. Wykańczał ją rwący ból z tyłu głowy, ale kiedy znalazła się na dworze, dzięki
chłodnemu powietrzu poczuła się nieco lepiej. Obudziła się koło trzeciej. Spała krótko i płytko,
rzucając się i przewracając w łóżku. Słońce wcześnie wstawało, a jego promienie przedostawały się
przez żaluzję. Obudziły Laurę i później nie mogła zasnąć. Naciągnęła kołdrę na głowę i próbowała
znaleźć jakąś wygodną pozycję, ale na próżno. Leżała z zamkniętymi oczami do czasu, gdy usłyszała
lądującą na wycieraczce gazetę.
Poprzedniego popołudnia przyszedł do niej Carl-Magnus Meisser i zażądał półrocznego urlopu.
Zagroził, że jeżeli go nie dostanie, złoży wymówienie. Jakiś czas chciał popracować w innym
miejscu i Laura była w stanie to zrozumieć, nawet jeżeli uważała, że w pewien sposób ją zdradza.
Chyba palił mu się grunt pod nogami, być może i ona chętnie by stąd zniknęła. Gdyby po prostu
mogła, rozpłynęłaby się w powietrzu. Ale postanowiła, że wytrzyma do końca i najlepiej jak to
możliwe poradzi sobie z zadaniem kierowania kliniką. Pytanie tylko: dlaczego? W życiu można robić
tyle innych rzeczy. Czy to naprawdę się liczyło? Właściwie nigdy nie czuła, że jest mile widziana
w tej zapadłej dziurze. Nawiązanie towarzyskich kontaktów w małym mieście, do którego człowiek
niedawno się przeprowadził, jest trudniejsze niż zdobycie fortyfikacji
pomyślała. A teraz nie była
już tu nowa, koniec końców niedługo minie siedem lat, odkąd tu zamieszkała, siedem długich lat
wypełnionych pracą. Całe szczęście, że miała domek letniskowy w Skanii, w Torekov. To tam
odżywała, spotykała się z ludźmi swojego pokroju, odpoczywała i spędzała miło czas. Tu nie miała
praktycznie żadnych znajomych, poza ludźmi, z którymi pracowała, no i tymi zagubionymi duszami
z kursu malarstwa olejnego.
Klinika się sypała, między kolegami panowała przerażająca atmosfera ciszy. Wszyscy zajmowali
się jedynie własnymi sprawami. A przed nią jeszcze tyle lat. Co ma z nimi zrobić?
Jak zwykle przyszła do kliniki godzinę wcześniej niż inni, niezauważona wemknęła się do środka,
otworzyła gabinet i poczuła niemal euforyczną wdzięczność za panującą ciszę. Na oddziale
naprzeciwko podjęto już pracę, przekazywano raporty, personel dyżurujący w nocy zbierał się do
domu, u niej jednak czas stał w miejscu.
To właśnie o poranku starała się uporać z papierkową robotą, bo była jeszcze jako tako
przytomna. Po przerwie na lunch przyjmowała pacjentów, a potem już nie miała zbyt dużo siły.
Wcześniej było inaczej, z czasem pewnie znów będzie lepiej.
Spojrzała na zdjęcia synów i przetarła je dłonią. Starszy mieszkał w San Francisco i raz
w tygodniu wysyłał do niej maila. Badania szły dobrze. Młodszy zrobił sobie rok przerwy na
włóczęgę po świecie. Nie wiedziała, gdzie teraz przebywa. Ostatnio odezwał się z Australii.
Z trudem przebrnęła przez przedpołudnie, na lunch zjadła jogurt i jabłko, potem zaczęła
przyjmować pacjentów.
"Nadczynność tarczycy
przeczytała na żółtym bloczku skierowania wypisanego przez doktora
Bj�rka, lekarza rejonowego.
Wcześniej w zasadzie zdrowa kobieta, od trzech miesięcy cierpi na
kołatanie serca, drżenie rąk oraz wykazuje podwyższony poziom TSH (patrz zał. wyniki). Podano
beta-blokery".
Sprawdziła wyniki zleconych przez siebie badań. Wykonano je przed trzema dniami
poziom
hormonów wciąż był podwyższony
i otworzyła drzwi do gabinetu.
Pacjentka siedziała na krawędzi krzesła. Była wyprostowana jak struna, dość blada i nie
spuszczała wzroku z Laury, dopóki ta nie usiadła. Lekarce wydawało się, że dziewczyna jest bardziej
spięta i przestraszona, niż pacjenci zwykle bywali.
Laura podała jej rękę i się przedstawiła, ale kobieta nie odpowiedziała na pozdrowienie. Jej
dłoń była miękka i ciepła.

Doktor Bj�rk pisze, że odczuwała pani kołatanie serca. Może mi pani o tym opowiedzieć?

zapytała.
Spojrzała odruchowo na szyję pacjentki, szczupłą i dobrze widoczną nad okrągłym dekoltem
ciemnozielonej bluzki. Gołym okiem nie widziała żadnego zgrubienia, później ją zbada. Kobieta
upięła włosy na czubku głowy, wyglądały na gęste i ciężkie. Miała na sobie czarne spodnie. Jej nogi
były długie i szczupłe.

O czym mam opowiedzieć?

Hmm, od jak dawna ma pani takie objawy?

Od jakiegoś czasu.

Aha, od jakiegoś czasu. Chodzi o tygodnie, miesiące czy lata?
Pacjentka spojrzała na nią.

Chyba o miesiące
odrzekła. Wsunęła się nieco głębiej na krzesło, choć nogi nadal trzymała
ciasno jedną obok drugiej. Świdrowała Laurę wzrokiem.

Poza tym jest pani zdrowa?

Tak.

Aha. Nie zażywa pani oczywiście żadnych lekarstw.

Nie, po co!

Jasne
powiedziała Laura, wyczuwając wyjątkowo silny opór.
Nie zauważyła więc pani
innych objawów poza tym, że serce szybciej bije?

Nie. A nie, przepraszam, jestem też zmęczona.
Laura skinęła głową i zrobiła pauzę, mając nadzieję, że pod wpływem ciszy pacjentka się
odezwie. Ale nic z tego. Kobieta cały czas świdrowała ją wzrokiem z niemal bezczelną
natarczywością.

Ma pani na coś alergię?
zapytała Laura, kontynuując wywiad chorobowy.

Nie. Tak. Na koty. Zaczynam kichać.

Wolno zapytać, gdzie pani pracuje?

Książki.
Pacjentka nadal nie strzępiła sobie języka.

Książki?
zdziwiła się Laura. Zaczęła ją męczyć ta uparta kobieta. Pomyślała, że nic się nie
stanie, jeśli skróci nieco badanie, pacjentka i tak nie wygląda na chorą.

W bibliotece.

Aha, czy praca sprawiała pani ostatnio więcej trudności?

Nie, choć jestem zmęczona.

No tak, oczywiście. Teraz panią zbadam. Proszę położyć się na leżance, zmierzę pani ciśnienie.
Nie musimy przerywać rozmowy.
Kobieta zrobiła, o co ją poproszono, i leżąc, wpatrywała się w sufit. Zapadła cisza. Potem
musiała usiąść plecami do Laury, która ostrożnie położyła palce na jej szyi. Pacjentka podskoczyła,
jakby się bała, że lekarka zaraz ją udusi.

Nie będzie bolało
wyjaśniła Laura.
Tylko panią zbadam.
Uciskając palcami szyję, przesuwała ich koniuszkami po tarczycy
powolne, metodyczne ruchy.
Nie wyczuwała żadnego zgrubienia. Wyjaśniła, na czym będzie polegać kolejne badanie. Tłumaczyła
tonem nauczycielki, zniżając głos i mówiąc nienaturalnie wolno. Pacjentka nie miała żadnych uwag
ani pytań, a jej twarz pozostała nieruchoma i Laura zaczęła się zastanawiać, czy ta kobieta nie jest
upośledzona. Potem doszła do wniosku, że z jej głową wszystko musi być w porządku. To w końcu
bibliotekarka i nie została zatrudniona na specjalnych warunkach.
Gdy Laura oznajmiła, że będą musieli wykonać scyntygrafię, w pustym wzroku kobiety pojawiła
się agresja. Wstrzykną jej pewien środek, a następnie sprawdzą, jaką ilość wchłonie tarczyca.
Badanie jest bezbolesne. Wyniki będą podstawą do dalszej terapii. Za jakiś czas czeka ją kolejna
wizyta. Tak, może wchodzić w grę operacja, ale na razie to nic pewnego.
Kiedy Laura wypowiedziała te słowa, kobieta gwałtownie wstała, a lekarka automatycznie
poszła w jej ślady. Wyprostowała się na całą wysokość, która nie była imponująca. Pacjentka jest
wyższa
zauważyła. Gdy tak stały naprzeciwko siebie, Laura poczuła, że przestaje rozumieć
sytuację. Kobieta popatrzyła na nią z góry
dosłownie i w przenośni. Potem odwróciła się na pięcie
i wyszła bez słowa podziękowania czy pożegnania.
Laura usiadła, podniosła dyktafon i go włączyła. Podyktowała datę, pesel pacjentki, potem
przyszła kolej na nazwisko. Lena S�derlund. Adres się nie zgadzał, ale jeżeli to była ta Lena
S�derlund, mogła coś, do diabła, powiedzieć
pomyślała Laura.
W okolicach przepony pojawiło się nieprzyjemne uczucie.
*
Dłonie ekspedientki były okrągłe i miękkie. Wygładziła małe ubranka, przyłożyła koszulkę do
śpioszków i badawczo się im przyglądając, przechyliła głowę na bok. Twarz miała pomarszczoną jak
jabłuszko, miliony drobnych załamań biegło wzdłuż i wszerz po policzkach i czole, górne powieki
wisiały niczym luźne draperie, podtrzymywane przez rzęsy. Oczy były stare, jasnobłękitne i bardzo
życzliwe. To pewnie nieświadoma tęsknota za parą takich miłych i nieco powolnych oczu sprawiła,
że Sara zajrzała do tego właśnie sklepu. Oczywiście nie chodziło o same oczy. Patrzyły teraz na nią
po matczynemu zza dużych okularów w oprawkach z przezroczystego, jasnoróżowego plastiku,
takich, jakie już dawno wyszły z mody. Sara zwróciła uwagę, że kobieta pomalowała sobie brwi
szaroczarną kredką, nie uważała jednak, że to wyglądało brzydko albo dziwnie, takie kreski
pasowały do starszej pani, która chciała godnie przyjąć klientów, nawet jeśli obecnie nie było ich
zbyt wielu.
Ekspedientka oparła się o ladę i pochyliła nad ubrankami. W uszach kołysały się złote kolczyki,
miała trwałą i farbowała włosy na czarno. Była ubrana w śnieżnobiałą bluzkę, granatową plisowaną
spódniczkę, która zakrywała szerokie biodra, a na szyi nosiła złoty łańcuszek. Jej pot pachniał
przyjemnie perfumami, które Sara poznawała
był to zapach lubiany przez starsze panie, można
w nim było wyczuć nutkę konwalii.
Sklep z ubrankami dla dzieci i konfekcją damską, głównie bielizną dla osób szukających nieco
obszerniejszych i solidniejszych modeli z miękkich naturalnych tkanin, istniał od dawna. Leżał
w samym centrum w pięknym i starym budynku, który różnił się od sąsiednich domów o płaskich
i gładkich fasadach. "Helga Perssons eftr."
obwieszczał jasnozielony neon w oknie, ale ludzie
mówili zazwyczaj "u Perssons". Większość osób, która wychowała się w mieście, miała związane
z tym sklepem jakieś wspomnienia z dzieciństwa. Dzieci bywały tam, mniej lub bardziej
dobrowolnie, prowadzone w celu skompletowania garderoby na nadchodzącą porę roku. Wówczas
u Perssons można było dostać wszystko, począwszy od kostiumów kąpielowych i lekkich
bawełnianych kapeluszy na lato, a skończywszy na wełnianych płaszczach i wytrzymałych spodniach
narciarskich Algota dla rozbrykanych dzieci. Ale ostatnio asortyment obejmował wyłącznie wysokiej
jakości ubranka dla niemowląt. Sklep taki jak ten przestaje istnieć wraz ze śmiercią właścicielki
i zastępuje go zazwyczaj pizzeria, wypożyczalnia filmów albo spożywczak.
Sara też tu była ze swoją mamą, kiedy ta jeszcze żyła. Może to był właśnie główny powód, dla
którego zajrzała tu dziś, mimo że równie dobrze mogła pójść do domu handlowego albo do jednego
z dwóch firmowych sklepów z ubrankami dla maluchów. Ale wolała ten. Odświętne ubranie dla
Johana chciała kupić w spokoju, a nie przeszukując całe rzędy wieszaków i wyciągając koszulki ze
stosów piętrzących się w ogromnych metalowych koszach. Małe spodenki i bluzeczki powinny zostać
wybrane z troską, a przede wszystkim z miłością. Chciała spojrzeć ekspedientce w oczy i usłyszeć jej
głos. Głos osoby, która zwracała się wprost do niej, która rozumiała, czego potrzebuje Johan.
Błękitne spodenki z weluru i bluzeczka w białe paski na błękitnym tle. Sara zauważyła, że
ubranko było grube, miękkie i sporo kosztowało.

Czy to dla małego?
Ekspedientka spróbowała przez ladę zerknąć do wózka.

Tak
odpowiedziała Sara, odsuwając się i pokazując synka.
Johan leżał bez przykrycia, w sklepie było ponad dwadzieścia pięć stopni, powietrze stało
nieruchomo, z majteczek wystawały jego blade, chude nóżki. Leżał na plecach, ssąc piąstki, i widać
było, że próbuje przyjrzeć się zaglądającym do wózka twarzom. Spojrzenie wędrowało od jednej do
drugiej, w końcu zatrzymało się na Sarze, rączka wysunęła się z ust i chłopczyk znieruchomiał.
Uśmiechnął się. To prawdziwy uśmiech
pomyślała Sara, położyła dłoń na jego brzuszku
i pogłaskała go z miłością.

Ale ma pani pięknego synka
powiedziała ekspedientka, uśmiechając się na widok szczęśliwej
buzi Johana.
Bo to synek, prawda?
zapytała ostrożnie.

Tak
potwierdziła Sara, kiwając głową i nadal patrząc z uśmiechem na małego. Jej skarb był
teraz taki pogodny.

Prawdziwy z niego łobuziak
dodała ekspedientka, przechyliła głowę na bok i przyjrzała się
Sarze z uznaniem.
Upał był wszechogarniający, na czole starszej kobiety perliły się kropelki potu. Miała trudności
z chodzeniem, podpierała się o kasę i stawiając stopy, wyrzucała do przodu jedną nogę. Sara
zobaczyła, że za ladą stoi taboret, a na nim leży otwarta krzyżówka.

Zapakować?
zapytała sprzedawczyni, gdy klientka już się zdecydowała.

Nie, dziękuję, nie trzeba
odparła Sara, a ekspedientka złożyła tylko starannie ubranko
i włożyła je do foliowej torebki, którą kupująca wepchnęła do zwisającej z wózka płóciennej torby.

Piękną mamy pogodę, a to dopiero koniec maja
rzuciła kobieta zza lady, gdy Sara, popychając
wózek, zbliżyła się do drzwi.

Na Storgatan nie ma żywej duszy. Ludzie pewnie wybrali się na plażę
odparła Sara.
Ci,
którzy nie są w pracy
dodała i nagle poczuła się samotna.

Ale woda musi być zimna
odparła starsza kobieta.
Ciekawe, czy można się już kąpać.

Nie, na pewno nie
powiedziała Sara, która nie miała najmniejszej ochoty na pluskanie się
w morzu, nie teraz, kiedy miała obolałe piersi. Może przyjemniej byłoby jej w towarzystwie, ale
prawie żadna z jej znajomych nie miała małych dzieci. Pracowały lub ich dzieci zdążyły już
podrosnąć albo miały mężów, mamy, ojców i mnóstwo innych krewnych. W ogóle nie znała zbyt
wielu ludzi. Jakoś się nie złożyło.

Jeżeli lato zaczyna się tak wcześnie, to potem będzie pewnie gorzej
powiedziała
ekspedientka, a Sara kiwnęła głową.

Tak, w lipcu, kiedy wszyscy wezmą urlop, zacznie pewnie lać, miejmy jednak nadzieję, że nie
będzie tak źle
zgodziła się i poczuła, że w kwestii pogody nie zostało już nic do dodania, popchnęła
więc wózek w stronę drzwi, otwartych na oścież i unieruchomionych przez sznurek przywiązany do
haka w ścianie.

Do widzenia, moja duszko.
Kobieta za ladą podniosła rękę i pomachała jej na pożegnanie.
Sara zepchnęła wózek na schodki i trzymając mocno rączkę, popchnęła go do przodu. Kółka,
przeskakując po jednym stopniu, zatrzymały się na chodniku.
Stojąc w promieniach słońca, odwróciła się i pomachała. Jasna bluzka kobiety świeciła
w sklepie ponad ciemną drewnianą ladą, a Sara pomyślała, że zajrzała do niego być może po raz
ostatni i po raz ostatni została obsłużona przez tę schludną kobietę, która mogłaby być jej babcią
i która nazwała ją "duszką". Miłe, kochane i staroświeckie słowo, które ją rozczuliło. Potrzebowała
go.
Starając się nie wychodzić z cienia, popchnęła wózek w stronę biblioteki, wyrastającej
w rozedrganym z gorąca powietrzu jak kolos z czerwonej cegły. Naprzeciwko budynku leżał parking,
dziś niemal pusty, a za nim rozciągał się Stadsparken. Korony wysokich drzew były nieruchome,
liście połyskiwały w promieniach słońca. Obok parkingu stała budka Kirrego, który teraz, gdy było
ciepło, ustawił przed nią kilka białych plastikowych krzesełek i stolików. Przy jednym z nich
siedziała z lodem jakaś młoda mama. Jedną ręką kołysała wózek, choć nie było słychać płaczu
dziecka. Sara pomyślała, że teraz, kiedy sama została mamą, bez przerwy dostrzega na ulicach inne.
Siedząca przy stoliku była tą podstarzałą lekarką, z którą leżała razem na porodówce i która urodziła
drugie dziecko w wieku niemal czterdziestu pięciu lat. Gdyby Sara nie była aż tak zajęta, przeszłaby
na drugą stronę ulicy i przysiadła się do niej na chwilę. Kobieta była miła, a Sara mogłaby
pochwalić się Johanem i pokazać, że urósł i był jak inne dzieci. Że też odważyła się na dziecko w tak
podeszłym wieku. Urodziła dużą córeczkę, która w porównaniu z Johanem wyglądała jak olbrzym.
Biedne dziecko, idąc do szkoły, będzie miało mamę grubo po pięćdziesiątce, prawie jak babcię.
Johan uniknie takiego problemu, jego mama wciąż będzie młoda
pomyślała Sara i zawstydziła się
tej myśli. Starsza kobieta wydawała się taka spokojna, pewna siebie i była dla niej miła, tak
zwyczajnie sympatyczna. W pewien sposób córce tej kobiety lepiej się powiodło, mimo że rodzice
byli starzy jak świat. Czekało ją spokojne i uporządkowane dzieciństwo. Grubiutka córeczka starej
mamy będzie przynajmniej miała ojca z prawdziwego zdarzenia.
W bibliotece nie było żadnych schodów i Sara podjechała do samej lady. W środku było trochę
chłodniej. Wyjęła książki, których termin oddania miał niebawem upłynąć, i położyła je przed
tabliczką: "Zwroty". Podszedł do niej wysoki, szczupły i blady bibliotekarz, który sprawiał wrażenie
słabowitego. Skinęli do siebie głowami. Lena powiedziała jej kiedyś, że ten chłopak jest fajny. Od
razu zajął się książkami i spojrzał Sarze trochę nieśmiało w oczy.

Zgadza się, żadna nie jest przetrzymana
oznajmił, szarpiąc spiczastą bródkę.
Chce pani coś
wypożyczyć?

Nie, raczej nie. W domu i tak czeka na mnie stos, którego nie zdążyłam jeszcze przeczytać

odparła i uświadomiła sobie, że trochę speszyło ją, że wciąż stał za ladą.
Powiesiła torbę na wózku, powiedziała: "do widzenia" i znów znalazła się w piekących
promieniach słońca.
Fajnie, że Lena polecała jej książki. Stanowiły dla Sary połowę życia, tę połowę, której teraz nie
pochłaniał Johan. Co prawda ostatnio, od kiedy zaczął płakać nocami, zajmował jeszcze więcej
czasu. Opiekowała się nim, karmiła, przewijała, uspokajała, a kiedy spał, robiła szybkie pranie,
zmywała, brała prysznic i myła głowę. Dni szybko mijały, a ona się nad tym nie zastanawiała, nie
martwiła się, że coraz bardziej się izoluje, że nic się nie dzieje. To było bez znaczenia. W odwodzie
miała książki, stanowiły małą pociechę, mogła się oderwać, przez chwilę pożyć z ludźmi, którzy
kochali się mimo trudności albo byli szaleni i próbowali się nawzajem unicestwić. Zabijali się,
strzelali do siebie, wbijali sobie noże w plecy, bili się, pili na umór, oszukiwali, dążyli do władzy
i pieniędzy. Poruszało ją to i pobudzało fantazję, czuła napięcie i wydawało jej się, że też w tym
uczestniczy, i więcej jej nie było trzeba. W każdym razie teraz, kiedy miała Johana.
Brak windy w nowym domu Leny stanowił problem. Sara odczepiła gondolę wózka, wtaszczyła
ją na pierwsze piętro, zostawiła pod drzwiami i wróciła na dół po torbę, w której miała klucze.
Klatka schodowa była pomalowana na niebiesko i pachniała czystością. Gdy Lena wyjeżdżała,
zostawiła jej zapasowe klucze, żeby mogła doglądać mieszkania. Miało jej nie być jakiś tydzień,
wystarczyło więc zajrzeć tylko raz. Ale ostatnio panowały upały i Sara pomyślała, że dobrze będzie
znów wpaść i upewnić się, że kwiatki nie pousychały.
W mieszkaniu było duszno i pachniało stęchlizną. Podniosła listy leżące pod drzwiami, zaniosła
do kuchni, wzięła konewkę, przeszła do salonu, otworzyła na oścież drzwi na balkon i zaczęła
podlewać kwiaty. Widząc ich oklapnięte liście, przestraszyła się, że Lena pomyśli, iż nie wywiązała
się z obietnicy. Ale miała wrócić dopiero jutro, a do tego czasu rośliny powinny odżyć. Wyschnięta
ziemia wchłaniała wodę, choć większość i tak od razu wypływała dołem, na podstawki i parapet.
Sara zniknęła w kuchni, szukając ścierki. Johan zaczął popłakiwać.
Starła wodę z podłogi i sofy, która stała pod oknem. Zdążyły się już zrobić kałuże. Klęcząc na
ziemi, wycierała wodę, z niepokojem obserwując ślady na obiciu. Bała się, że zostaną plamy. Nie
chciała, żeby Lena była na nią zła, ale wyglądało na to, że większość wody spłynęła między poduszki
i po oparciu, a wszystko pewnie i tak wyschnie. Na podłodze za sofą leżała sterta katalogów biur
podróży. Na samym wierzchu znalazła się wyrwana z gazety strona z ofertami tanich wycieczek do
praktycznie wszystkich zakątków świata. Lena zakreśliła rejsy promem do Helsinek, a na marginesie
napisała Tallin i jakiś sztokholmski numer telefonu. Przecież wybrała się do Amsterdamu
zdziwiła
się Sara. Wtedy Johan zaczął wrzeszczeć. Odłożyła konewkę, wyszła do przedpokoju i wyjęła go
z wózka.
Od razu poczuła, że zrobił kupkę. Rozpostarłszy ręcznik na podłodze, położyła na nim dziecko
i je rozebrała. Zauważyła, że rzadka kupa wyciekła z pieluchy, poplamiła prześcieradło w wózku,
a krótkie spodenki Johana miały wokół nogawek musztardowe plamy. Musiała go wymyć. Trzymając
przed sobą nagiego synka, otworzyła nogą drzwi do łazienki, ustawiła odpowiednią temperaturę
wody i wymyła go nad umywalką. Uspokoił się i zaczął gaworzyć. Sara usiadła na sedesie, ściągnęła
z wieszaka jeden z ręczników frote i rozłożywszy go sobie na kolanach, zaczęła dokładnie wycierać
syna: brzuch, chude pośladki, siusiaka, jądra, pachwiny i nogi, a Johan gaworzył w najlepsze.
Pogłaskała go, pobawiła się jego nóżkami, pomasowała stópki, wytarła je między palcami, tymi
malutkimi paluszkami, które wyglądały jak różowe gumowe kołeczki. Poczuła głód i zmęczenie. Było
jej gorąco. Pot spływał pod pachami, najchętniej wzięłaby prysznic, ale musiała z tym poczekać

odświeży się, jak wróci do domu. Najpierw powinna zrobić zakupy, dla pewności nieco większe,
gdyby się okazało, że Lena będzie głodna po podróży. Najlepiej było kupić wszystko od razu, wtedy
nie musi jutro nigdzie wychodzić, jeżeli nie będzie miała na to ochoty.
Siedząc wciąż na sedesie, podniosła i przytuliła Johana, a on poczuł jej pierś, odwrócił główkę
i zaczął ssać w powietrzu. Uśmiechnęła się, odsunęła bluzkę i stanik. Ciężka pierś opadła nisko.
Przyłożyła do niej synka. Zamknął oczy, już spokojny. Czuła, że rytmicznie rusza ustami, słyszała, jak
szybko przełyka pokarm. Był głodny, a ona mogła go nakarmić. Czas stał w miejscu, zaczął ją morzyć
sen. Powieki same opadły, głowa się pochylała. Sara odpłynęła i nagle się obudziła. Johan nadal
ssał, nie usnął. Przystawiła go do drugiej piersi, odchyliła głowę i oparła ją o ścianę. Spoglądając
przez zakurzone okno łazienki, zobaczyła, że słońce wciąż jeszcze świeci. Johan zwymiotował, puścił
sutek, a z ust pociekło mu mleko. Podniosła go, odczekała, aż mu się odbije, urwała kawałek papieru
toaletowego i wytarła synkowi buzię. Kiedy nacisnęła pedał kosza na śmieci i pokrywka odskoczyła,
zauważyła, że na jego dnie leży opakowanie po lekach. Przecież Lena nic nie bierze! Podniosła
buteleczkę. Levaxin. Był przepisany dla Iris Grahn, mamy Leny i macochy Sary. A to dopiero! Lena
najwyraźniej zaprosiła do siebie matkę i pomogła jej wspiąć się na pierwsze piętro. Ale dlaczego
nic o tym nie wspomniała?
W drodze powrotnej Sara przyspieszyła kroku. Niedługo miała dzwonić Rigmor. Jeśli nie będzie
jej w domu, matka Patrika zacznie się niepokoić. Chciała nawet kupić Sarze komórkę, ale
dziewczyna uważała, że nie może przyjąć tak drogiego prezentu. I tak nie byłoby jej stać na opłacanie
rachunków, poza tym wolała nie mieć długu wdzięczności.
W pewien sposób zaczęła już się przyzwyczajać do Rigmor, do tych jej nieustannych telefonów.
Rigmor była miła, może nawet za bardzo. Żadnego słowa krytyki, ale pytała i miała różne
propozycje. Nie było w nich nic złego, tyle tylko, że Sarze coś takiego nigdy nie przyszłoby do
głowy. Próbowała się do nich stosować, nieustanne odmawianie było męczące. Jednocześnie,
wykonując polecenia Rigmor, angażowała się tylko połowicznie. Wydawało się, że Rigmor tego nie
rozumie. Chciała dobrze, no i przecież odchowała trójkę dzieci. Wciąż to powtarzała i może
wstydziła się za Patrika bardziej, niż chciała to okazać. Jednak Sara nie przejmowała się tym, że
ojciec dziecka ich unika. Chłopiec będzie miał ojca wpisanego w papiery, takie były przepisy, ale
poza tym dla niej nie istniał.
Ostatnio Rigmor jakby się trochę uspokoiła. Wystarczało jej, że potrzyma wnuka na kolanach,
przypilnuje go chwilę, gdy Sara wyskoczy coś załatwić. I tak zmieniła się ogromnie od czasu, gdy
Sara odbywała praktykę w klinice. Wtedy to Rigmor o wszystkim decydowała, a praktykantka czuła
na sobie jej wzrok, sprawdzający, czy spełnia wymagania stawiane przez szkołę i program nauki.
Sara robiła wtedy co mogła, żeby nie rzucać się w oczy, nigdy tego nie lubiła
nieważne, czy ktoś ją
chwalił, czy krytykował. Choć nie, upomnienia były gorsze. A krytyczne uwagi najgorsze ze
wszystkiego. Teraz to ona była mamą Johana i to ona była ważniejsza. Rigmor nie mogła zająć jej
miejsca, niezależnie od tego, jak bardzo by tego chciała.
Dobrze, że Lena zaczęła wracać do siebie. Polubiła nowe mieszkanie, wspomniała nawet, że
dobrze się w nim czuje, zaczęła podróżować i normalnie żyć
pomyślała Sara, popychając wózek.
Johan spał.
Upał nie był już tak dokuczliwy, zerwał się delikatny wiatr i drzewa w Stadsparken łagodnie się
kołysały. Przykryła synka kocykiem. Czuć było, że niedługo się ochłodzi.
Teraz Lena i ona miały do siebie bliżej. Dzieliła je zaledwie jedna dzielnica, robiły zakupy
w tym samym sklepie ICA. Lena mieszkała niemal tuż za rogiem. Miasto nie jest duże, wiele osób się
zna, co ma swoje dobre i złe strony
pomyślała Sara. Drzwi sklepu same się rozsunęły i wepchnęła
wózek do środka. Lena powiedziała, że niedługo zacznie nowe życie, pytanie tylko, czy to takie
łatwe. Ludzie zaczęli gadać i mimo że Sara nie wierzyła plotkom, to co nieco obiło jej się o uszy.
Johanie
pomyślała, zatrzymując się przed regałem z pieluchami. Dlaczego to zrobiłeś?
Spojrzała na swoje śpiące dziecko, małego Johana. Lena chyba się ucieszyła z imienia, choć
może nie do końca. Była chyba sceptyczna i Sara poczuła rozczarowanie. Była głupia i tak zajęta
sobą, że nie przyszło jej do głowy, żeby najpierw zapytać ją o zdanie. Ale w końcu tu chodzi o jej
dziecko i ma prawo sama decydować. Lena nie miała dzieci. Cieszyła się, że Sara zostanie mamą

nie było co do tego najmniejszych wątpliwości. Nadając swojemu dziecku to właśnie imię, myślała
o nim jako o prezencie dla Leny. Nie chodziło o znalezienie zastępcy
to po prostu gest. Poza tym
imię było piękne, a duży Johan zawsze się troszczył o Sarę. Czasem jej go brakowało.
13
Niski, krępy mężczyzna udzielił jej zwięzłej i bez wątpienia jasnej instrukcji. Potem wziął od niej
pieniądze. Był niewiele wyższy. Wyglądał poważnie, ale nie podejrzanie ani niebezpiecznie. Co ona
sobie wyobrażała?
Nocne powietrze było przesiąknięte wilgocią. Stali koło jakiejś fontanny na środku kompletnie
opustoszałego rynku w Tallinie. Lena uważała, że wybrał idiotyczne miejsce, ale mówiący łamanym
angielskim facet upierał się, że właśnie tu muszą się spotkać. Teraz zrozumiała dlaczego. Było późno,
grubo po północy, miasto pogrążyło się w ciemnościach i ciszy. Otwarta, pusta powierzchnia
wyłożona brukiem, mokrym po deszczu i połyskującym na niebiesko, wokół żywej duszy, tylko ich
dwoje. Mieli ubić szybki interes. Gdyby ktoś się pojawił i ruszył w ich stronę, nie mogliby go nie
zauważyć i mieliby wystarczająco dużo czasu, żeby ukryć przedmiot, który właśnie zmieniał
właściciela.
Lena uparła się, żeby jej pokazał, jak połączyć części, zamocować tłumik. Chciała mieć pewność,
że nie zostanie oszukana, ale uświadomiła sobie, że nie będą mogli oddać próbnego strzału. Dłonie
mężczyzny były potężne
odwrócił się w stronę stojącej nieopodal latarni, którą otaczała słaba
błękitnawa poświata
i pewnymi ruchami zakładał i zdejmował tłumik. Próbował dojrzeć jej twarz,
żeby się przekonać, czy zrozumiała. Troska, jaką okazał jej ten mężczyzna z przestępczego świata,
utwierdziła ją w przekonaniu, że dokonała słusznego wyboru.
Zastrzelenie kogoś to w pewnym sensie nic wielkiego
naciska się spust i po sprawie. Ale jeden
jedyny strzał może zadecydować o życiu. Co najmniej jednej osoby. Albo dwóch, jeżeli coś pójdzie
nie tak. Na razie wszystko było jeszcze zbyt odległe, by Lena miała się przejmować. Nie była głupia
i liczyła się z tym, że może trafić do więzienia. Ale nie pozwoliła, żeby ją to zniechęciło.
Potraktowała to jako dodatkowy bodziec. W tej chwili jej uwagę całkowicie pochłaniała broń,
potężne dłonie i zapach skórzanej kabury. Stali blisko siebie. Pachniał mężczyzną i Lena zrozumiała,
że właśnie tego jej brakowało. Mężczyzny. Zerknęła ukradkiem na jego pochyloną twarz, spróbowała
uchwycić spojrzenie. Czy miałby na nią ochotę?

Good for ladies
powiedział, ważąc pistolet w dłoni.
Not to heavy, you know!
Podrywając broń w górę i do tyłu, pokazał jej, że siła odrzutu może zmienić kierunek lotu, po
czym zademonstrował, jak powinna trzymać pistolet. Spróbowała. Słuchała uważnie niczym żądny
wiedzy uczeń.
Pistolet dla damy
to dobrze. Co za troskliwość! Nie zdawała sobie nawet sprawy, że broń dla
mężczyzn i dla kobiet czymś się od siebie różni. W każdym razie nie potrafiła sprawdzić, czy kłamał.
Musiała przyjąć to, co jej proponowano. Kiedy tak stała na nieznanym rynku z obcym mężczyzną,
kupując coś, czego nie mogła kupić za dnia, zaskoczyło ją, że nie była przestraszona ani
zdenerwowana, ani nawet nie czuła się nieswojo. Przeszył ją dreszcz. Nagle uświadomiła sobie,
czym jest samodzielność i poczucie kontroli.
Położył ciężki przedmiot na jej otwartej dłoni i zamknął wokół niego swoją. Poczuła dotyk jego
palców. Miękkie opuszki wtopiły się w nią, ogarnęła ją fala ciepła, wywołana fizycznym kontaktem
z drugim człowiekiem. Nie wiedziała, że aż tak bardzo go jej brakowało. Ale zaraz się pożegnają, nic
innego nie wchodziło w grę.
Zważyła broń w dłoni, czując jednocześnie ssanie i łaskotanie w dołku. Poczucie władzy. Wokół
tego kawałka zbitej materii skupiona była cała władza świata. Władza, jaką daje broń.
Nie chciała nadstawiać drugiego policzka. Chciała pomścić Johana i pomścić siebie, wymierzyć
sprawiedliwość i pomścić życie, które wiedli razem.
Wsiadła na prom do Sztokholmu, a potem do pociągu do domu. Przez całą podróż nie przestawała
myśleć o tym, że w torebce ma broń. Chwilami nie mogła się oprzeć pokusie, przeciągała się dumnie
i uśmiechała z zadowoleniem.
Zdobyła broń dzięki smarkaczom
to oni podsunęli jej ten pomysł. Zwykle przesiadywali
w bibliotece, czekając na szkolny autobus i na swój sposób ich obecność była miła
grupka
młodzieży, która odrabia lekcje, przegląda gazety, a nawet od czasu do czasu wypożycza jakąś
książkę. Lena poznała niektórych, gdy nauczyciel przysłał ich do biblioteki na "poszukiwanie
wiedzy"
jak to się pięknie nazywało, a oni nadlecieli jak rój os i poprosili o pomoc w znalezieniu
informacji na temat prostytucji w Tajlandii, procesów czarownic w szesnastym wieku, seryjnych
morderców albo jakiegokolwiek innego tematu, na który mieli przygotować prace. Prosili głównie
o pomoc w przeszukiwaniu Internetu. Zarówno Lena, jak i inni bibliotekarze czynili zadość ich
prośbom, zastanawiając się oczywiście czasem, ile zgrabnie napisanych, ale w zasadzie identycznych
tekstów o prostytucji w różnych krajach był w stanie przeczytać jeden nauczyciel. No, ale
przynajmniej na chwilę mógł się pozbyć uczniów z klasy.
Tamtego dnia młodzi ludzie rozmawiali jednak tak głośno, że Lena musiała ich uciszyć. Poskarżył
się któryś z czytelników, nie miała więc wyjścia, inaczej nie wzięłaby na siebie roli wściekłego
babsztyla, który syczy "pst". Nawiasem mówiąc, szkolny autobus miał nadjechać lada chwila
i problem sam by się rozwiązał. Gdy szła w ich stronę, usłyszała przypadkiem, o czym rozmawiali.
Przysłuchiwała się im przez moment, bo trochę się ociągała z tym uciszaniem, mając nadzieję, że
sami się uspokoją. Ale rozmowa tak ich wciągnęła, że zupełnie stracili panowanie nad sobą.
Tematem, który tak ich podniecił, na który się ślinili i którego znajomością się chełpili, była broń
palna. Kałasznikowy, granaty, pistolety, rewolwery, strzelaniny, masakry, snajperzy i płatni
mordercy. Innymi słowy, zabijanie pod każdą postacią. W głosach uczniów nie było słychać
zaniepokojenia faktem, że dziś w Szwecji się strzela. Byli tym raczej podekscytowani, chwalili się
bronią myśliwską i wiatrówkami ojców. Młodzi ludzie nie żałowali stali i kul, przesadzali
w opisach, ale w końcu musieli mimo wszystko przyznać, że żaden z nich do tej pory sam nie strzelał.
No i dobrze
skonstatowała Lena. Sny i fantazje smarkaczy o szacunku, o rzuceniu na kolana
zdjętego strachem świata, sny o całujących ich stopy podwładnych dzięki Bogu nigdy się nie spełnią,
a chłopcy z czasem dorosną.
Choć marzenia nic nie kosztują
pomyślała. Ona marzyła, by zostać wolną kobietą. Po
wyrównaniu rachunków.
Uczniowie wspomnieli, że w Szwecji nie brakuje nielegalnej broni. W telewizji mówili, że
wzrosła liczba kradzieży z wojskowych magazynów, a skradzione egzemplarze krążą potem na rynku.
Nie masz, człowieku, dojścia w woju albo peniasz przed włamem, a chcesz kogoś sprzątnąć,
wsiadasz na prom i jazda na Litwę, Łotwę albo do Estonii
powiedział jeden z chłopaków.
Kupujesz giwerę i wracasz
dodał z taką pewnością siebie, na jaką stać tylko bardzo
niedoświadczonego młokosa.
Słowa zapadły jej w pamięć. A gdyby tak spróbować? Co miała do stracenia? Nic. Zupełnie nic.
Mogła przecież wybrać się dla niepoznaki na urlop i już na miejscu spokojnie się rozejrzeć
i dowiedzieć, czy to możliwe. W ten sposób będzie miała coś do załatwienia, niecodzienny
i nadzwyczajny interes do ubicia oprócz zwyczajowego snucia się między różnymi muzeami,
kawiarniami i turystycznymi atrakcjami. Będzie musiała zdobyć się na odwagę i skontaktować
z osobą, która da jej coś ekstra. Nie seks albo alkohol, tylko sprawną broń. Wakacje inne niż
wszystkie, z doznaniami, które prawdopodobnie dadzą jej kopa, a nawet kilka kopów niczym
nieustające megaorgazmy
jak by to określił jej kolega.
Tęskniła za tym, by się siebie pozbyć, zamienić się w przerażającą osobę. Uśmiechała się
ukradkiem, wyobrażając sobie, że stworzy kogoś bezwzględnego i różniącego się od tej miłej
i strachliwej bibliotekareczki, którą wszyscy w niej widzieli. W dodatku wdowy. Gdy kupi poręczną
broń, której można użyć albo schować w szafie i czuć się bezpieczniej, stanie się kimś innym.
Słyszała, że Tallin jest piękny. Warto było się tam wybrać.
Zdawkowe rozmowy tu i tam, potrząsanie głową, odprawianie z kwitkiem, uparte dopytywanie
się, odsyłanie do kolejnej osoby i w końcu sukces. Złapała właściwy kontakt. Nikt nie pytał, kim jest.
To byli profesjonaliści.
Próbowała wgryźć się w temat przed podróżą, ale w bibliotece było niewiele przydatnych
książek, a te, które znalazła, zawierały niekończące się listy broni antycznej. Jedyna dostępna pozycja
o współczesnych rodzajach broni palnej zawierała same ilustracje i Lena nic z nich nie zrozumiała.
Przed wyjazdem postanowiła, że będzie improwizować i kupi to, co jej zaproponują, a po powrocie
znajdzie jakieś ustronne miejsce i wypróbuje zakup.
Teraz miała własną broń, rosyjską wiatrówkę. Była spora i do tego trochę nieporęczna, ale dobra
dla damy
tak jej powiedział tamten mężczyzna. Kiedy mijała celników, broń przyjemnie ciążyła
w torebce. Specjalnie jej nie zamknęła. Pistolet leżał na dnie czerwonej, pakownej torby ze sztucznej
skóry, która miała udawać krokodylą. Był zawinięty w chusteczkę i schowany pod kosmetyczką
i paszportem. Liczyła na to, że otwarta torebka nie skusi nikogo, by do niej zajrzeć. Lena wiedziała,
że wygląda przeciętnie, potulnie i raczej nie budzi podejrzeń, celnicy nie rewidują takich jak ona.
Ryzykowała, i to bardzo. Torebka dyndała jej na ramieniu, za sobą ciągnęła walizkę na kółkach. Szła
wśród innych podróżnych, z prądem, ani szybciej, ani wolniej, patrzyła celnikom w oczy
nawiasem
mówiąc, trafiła się też jedna celniczka
kiedy się do nich zbliżała, serce zaczęło jej bić szybciej,
szła niedbale jak zmęczona turystka, przy każdym kroku kołysząc biodrami, minęła ich, nic się nie
wydarzyło, zostawiła ich w tyle, minęła cło... i już była na zewnątrz.
Na dworcu głównym w Sztokholmie poszła do toalety i przełożyła pistolet do walizki. Dokładnie
zamknęła za sobą drzwi do kabiny, sprawdziła, czy nikt nie może zobaczyć, co robi, upewniła się, że
nie ma nigdzie szpar, i mimo to uważała, żeby nie ujawnić zawartości chusteczki. Ostrożności nigdy
za wiele. Kiedy znów wzięła broń do ręki i poczuła jej ciężar, ogarnęły ją mieszane uczucia.
Przeważało zadowolenie, ale był też i strach. Nikt nie będzie z nią igrał. Miała teraz rozwiązanie
niejednego problemu, i ta świadomość sprawiła, że w pewnym stopniu zaczęła się siebie obawiać.
W domu schowała pistolet i magazynek w bieliźniarce, za stertą powłoczek na poduszki.
W zasadzie mogła go położyć gdziekolwiek, byle nie na wierzchu. Nikt nie będzie jej podejrzewał
o nielegalne posiadanie broni. Właśnie! Nikt jej o nic nie podejrzewał. Na tę myśl zakręciło się jej
w głowie.
Pistolet między obrusami po babci.
Największym problemem okazało się wypróbowanie wiatrówki. Sporo się najeździła, zanim
udało się jej znaleźć miejsce, które uznała za wystarczająco ustronne. Niestety, miała czerwony
samochód, czerwoną mazdę. Podążyła śladem kół, które wijąc się, zaprowadziły ją w środek lasu, na
miejsce wycinki. Była najjaśniejsza pora roku. Lena wyruszyła bardzo późno, mając nadzieję, że
większość ludzi będzie już w domach. Skandynawskie lipcowe światło pozwoliło jej dojrzeć tarczę,
mimo że praktycznie rzecz biorąc, była już noc.
Do pnia drzewa przymocowała oznaczony kawałek kartonu i cofnęła się o kilka metrów. Kiedy
wyjmowała broń z torebki i mocowała dość nieporęczny tłumik, czuła podniecenie i satysfakcję.
Palce wsunęły magazynek bez wprawy, ale udało się, bo najwyraźniej można to było zrobić w jeden
sposób.
Pozostał już tylko wystrzał, wypuszczenie naboju, który trafi, gdzie mu rozkaże.
Stanęła na szeroko rozstawionych nogach, starając się zachować równowagę, odbezpieczyła,
podniosła wyprostowane prawe ramię i wycelowała w kawałek białego kartonu. Palec wskazujący
lekko dotykał spustu. Lewą ręką podtrzymujesz prawą
poradził jej ten z Tallina
i ciągniesz do
tyłu.
Kiedy mocniej uchwyciła broń, serce zwolniło, a potem zaczęło walić jak oszalałe. Dotarło do
niej, co chce zrobić, co może zrobić, ruszając jednym palcem. Delikatnie przyciśnie, może przez
nieuwagę, i zrani człowieka albo go zabije. Tak właśnie się dzieje, gdy bezwzględność bierze górę
nad rozsądkiem
pomyślała. Ale to proste, a gdy w sercu kiełkuje nienawiść, staje się jeszcze
prostsze. Musiała się oswoić z myślą o tym delikatnym ruchu palca wskazującego i wszystkich jego
konsekwencjach.
Długo celowała, stała nieruchomo, skoncentrowana do maksimum, obejmując coraz mocniej
spust; wolno, wolniutko, lufa musi pozostać pozioma. Lena przyciskała spust, wolno i delikatnie,
leciutko. Pocisk wystrzelił nagle i w tej samej chwili siła odrzutu uniosła broń. Pudło. Jakżeby
inaczej. Kolejna próba.
Siła odrzutu znosi w górę, muszę więc celować trochę niżej
pomyślała. Albo trzymać broń
jeszcze bardziej nieruchomo. Nie wolno mi spudłować.
Kiedy nadejdzie właściwa chwila, kiedy stanie przed żywym celem, osobą, dla której zadała
sobie cały ten trud, będzie musiała działać szybko. Wyciągnąć broń i wypalić od razu. Wtedy musi
mieć pewność. Odległość dzieląca ją od celu będzie prawdopodobnie mniejsza, miała nadzieję, że
wyniesie najwyżej metr. Nic nie szkodzi, jeśli trafi trochę wyżej, byle tylko trafiła. Lobotomia

pomyślała.
Szło jej coraz lepiej, pudłowała coraz rzadziej i przekonała się, że ćwiczenie ją wciągnęło.
Teraz jednak w żadnym razie nie mogła myśleć o zapisaniu się do klubu strzeleckiego.
Tłumik okazał się skuteczny, choć wystrzały i tak było słychać. Powinna oszczędzać naboje.
Zapakowała się do samochodu i podskakując na koleinach, wijących się niczym węże między pniami
drzew, ruszyła powoli z powrotem.
Wciąż było jasno. Królował letni zmierzch, po którym nigdy nie zapadnie zmrok. Zaczarowany
leśny krajobraz wprawił ją w euforię. Miała możliwość działania, jakiej wielu brakowało.
Wyjechała na główną drogę, po jakichś pięciu kilometrach otworzyła się przed nią dolina
wypełniona pasemkami mgły, które wyglądały jak welony tańczących rusałek. Nad widocznym
w oddali miastem unosiła się żółtoróżowa aureola świateł. Widok był piękny.
14
Veronika czuła się jak oklapnięta roślina z dwiema piersiami. Wciąż jeszcze pamiętała, jak
wygląda życie, kiedy czas i własna tożsamość nieustannie są spychane na boczny tor, a chwilami
przestają istnieć, jednak tym razem radziła sobie nieco lepiej. Wiedziała, że ten stan nie będzie trwał
wiecznie.
Letnie tygodnie następowały po sobie, a pogoda zmieniała się dokładnie według wzoru: trwające
dniami, a nawet tygodniami nieznośne upały, po których następowały krótkie, gwałtowne
wyładowania. Deszcz lał jak z cebra, ziemia i piasek spływały strumieniami, ludzie chowali się
w domach, wyłączali prąd, zapalali świece i kuląc się, słuchali kropli walących o dachy jak pociski.
Było to wymarzone lato, ale nie dla mamy niemowlęcia. Veronika próbowała nie wychodzić na
słońce. Była mleczną krową. Pękate, poprzecinane błękitnymi żyłkami piersi i zgryzione, wymamlane
sutki. Piła, wlewała w siebie wodę, soki, napoje gazowane, czasem nawet podpiwek
wszystko po
to, żeby wspomóc produkcję mleka; bała się, że piersi wyschną.
Klara jadła żarłocznie i niestety
można to było stwierdzić bez cienia złośliwości
apetyt miała
zarówno we dnie, jak i w nocy. Pora doby nie miała dla niej znaczenia
kiedy nie jadła ani nie
spała, marudziła albo się darła, głównie nocą. Była to oczywiście typowa plaga dla rodziców
niemowlaka.
Czy śpi w nocy?
Zwykłe pytanie zadawane nad kołyską, oznaka zainteresowania, "między nami mówiąc, my
dobrze wiemy, jak to jest z dziećmi". Veronika była tego świadoma, niemniej jednak miała opory
przed powiedzeniem prawdy.

Nie, nie śpi i nie zachowuje się tak, jak każe podręcznik.
I pewny siebie uśmiech, na przekór odpowiedzi albo raczej z jej powodu, uśmiech świadczący
o matczynej pewności siebie i optymizmie, który zapewnia, że w końcu wszystko będzie dobrze.
Mimo wszystko!
Dlaczego wszyscy muszą pytać, czy śpi w nocy?
Veronika nie chciała odpowiadać, czuła się, jakby oczerniała własną córkę. Klara nie była
"wzorowa". "Wydzierała się wniebogłosy". W nocy nie chciała spać, a mimo to była całkowicie
"normalna".
Wrzeszczała na całe gardło. Veronika zdążyła już zapomnieć, że krtań niemowlęcia jest w stanie
wyprodukować takie natężenie dźwięku. Teraz, w imię matczynej cierpliwości, próbowała nie
myśleć, jak dużo przed nią i dużo po niej, i starała się to wytrzymać: uspokajała i karmiła, uspokajała
i karmiła, z każdym kolejnym etapem tej syzyfowej pracy czuła, że coraz bardziej traci poczucie
rzeczywistości i siły. Wydawało się jej, że to się nigdy nie skończy. Dumny ojciec wyręczał ją jak
mógł: utulał, przewijał i dopóki miał urlop, jakoś to szło.
Klara miała kolkę, Veronika zrozumiała to dopiero po wykluczeniu mnóstwa mniej lub bardziej
niebezpiecznych i wymagających interwencji chorób i wad wrodzonych. Żołądek dziecka po tym
całym łapczywym ssaniu i chłeptaniu robił się napięty jak balon. Matczyne mleko, spływając wartkim
strumieniem, powodowało skurcze i boleści. Płacząc, Klara połykała powietrze, które oczywiście
pogarszało sprawę. To było błędne koło, a fakt, że przyczyny dolegliwości są znane, niezbyt
pomagał, bo Veronika i tak nie potrafiła pomóc córce i złagodzić jej cierpień. Z drugiej strony nie
było powodów do niepokoju, choć sytuacja stała się uciążliwa.
Veronika za dobrze pamiętała czasy, kiedy to Cecilia była mała
kto mógłby coś takiego
zapomnieć
ciągłe rozdarcie między wielką miłością do dziecka a nieco zakazanym poczuciem
uwiązania i jeszcze bardziej zakazaną tęsknotą za powrotem do pracy, do stymulujących
obowiązków, kolegów i koleżanek, do odpowiedzialności i decydowania tylko o sobie.
Po urodzeniu Cecilii Veronika próbowała złapać za ogon całe stado srok: chciała być
nadzwyczajną mamą i rozwijać się zawodowo. Być dobrą dziewczynką. Cały czas prześladowała ją
wizja wzorowej matki, ideału
prawdopodobnie jak wszystkie młode mamy, co sprawiało, że czuły
się gorsze, były przekonane, że się nie nadają, że są niedbałe, mimo że dawały z siebie wszystko.
A może cierpiały z tego powodu tylko niektóre, te, u których ambicje brały górę nad siłami, te,
którym czasem nie wychodziło ciasto, które traciły cierpliwość, wytrzymałość, radość, ciepło, te,
które przez brak snu, bałagan i nieodstępowanie dziecka na krok stawały się apatyczne. Te, które
miały poczucie, że nie poświęcają się całkowicie i bez przerwy, choć powinny. Te, które czasem
pogrążały się w marzeniach. Te, dla których macierzyństwo nie było powołaniem ani sensem
istnienia, choć starały się najlepiej jak mogły.
Ale co z ojcami? Im wolno było zniknąć o poranku, zostawić brudne naczynia i śmierdzące
pieluchy, nikt nie kwestionował tego, że muszą poświęcać się pracy. Ale po powrocie do domu
oczekiwania wobec nich rosły. Może wcale nie było im lżej? Nie w dzisiejszych czasach. Nie tym
ojcom, którzy chcieli nimi być.
Kiedy Cecilia była mała, a Veronika z trudem mogła związać koniec z końcem, takie myśli często
się pojawiały. Agresja rosła proporcjonalnie do zmęczenia. Tego ranka zauważyła, że znów zaczyna
zamykać się w błędnym kole bezproduktywnych wyrzutów.
Claesowi skończył się urlop.
Może uda jej się powstrzymać narastającą frustrację, tym razem wszystko wygląda przecież
zupełnie inaczej. Zdążyła już przepracować wiele lat, miała za sobą mnóstwo pobudek o świcie
i późnych powrotów. Praca nie miała już tego samego uroku, nie kusiła tak bardzo, nie działo się
w niej nic nowego, a Veronika nie musiała już bez przerwy udowadniać, że się nadaje. Nawet sobie.
Powinna tylko jeszcze trochę obniżyć wymagania, brać życie takim, jakie było. Nie trzeba być
idealnym, aby coś osiągnąć, wystarczy, że robi się coś z sercem.
Wykańczał ich płacz małej, bo Klara miała odrobinę za duży apetyt na życie. Rosła zdrowo i jak
na razie wszystko było z nią w porządku. Przybierała bez przerwy na wadze, jej uda zaczęły
przypominać dorodne balerony z kilkoma solidnymi fałdami tłuszczu, oczy spoglądały bystro,
a śmiech bulgotał w gardle
oczywiście w chwilach, gdy zdarzyło się jej nie płakać. Ale mała czuła
się dobrze, a w swoim czasie brzuszek też się uspokoi
oby jak najszybciej.
Muszę wytrzymać
pomyślała Veronika, ale miała pewne obawy. Niedługo będzie musiała jakoś
sama sobie radzić całe dnie z córką. Tu był pies pogrzebany. Już się przyzwyczaili do tego, że są
w trójkę, więc myśl o zmianie nie cieszyła. Veronika będzie musiała nieco zwolnić tempo,
ograniczyć wymagania. A może nie mieć ich w ogóle.
Dziecko to dziecko.
Nie wiedzieć czemu Claes miał więcej sił do Klary, może dlatego, że nie musiał jej karmić
piersią. Okazało się, że Veronika go nie doceniła. W ogóle wielu mężczyzn nie doceniła, ale
wynikało to z jej doświadczenia. Claes pierwszy zobaczył ich córkę, wziął ją w ramiona i tulił,
podczas gdy Veronika leżała na oddziale wybudzeń. Był pierwszy i wydawało się, że nie ma zamiaru
wypuścić córeczki z rąk. I całe szczęście. Miejsca Veroniki i tak nie zajmie, to ona miała piersi
i urlop macierzyński.
Klara żyła. Dni po cesarskim cięciu przypominały jazdę górską kolejką. Ulga i szaleńcza radość

przerażenie i płacz. Błogosławieństwo, ogromne błogosławieństwo. Niepojęte, ale się udało.
Veronika musiała walczyć ze strachem. Równie dobrze szala mogła się przechylić w drugą stronę, tę
złą, ku śmierci. Jeszcze kilka sekund i...
Zastanawiała się, czy Claes pojął wtedy, w jak krytycznym była stanie. Ona zrozumiała, ale
wcale to nie pomogło. Wręcz przeciwnie.
Kiedy krew kleiła się do ud, a brzuch przeszywał nowy, jeszcze silniejszy ból, uświadomiła
sobie, co się mogło dziać. Ablatio placentae. Przedwczesne odklejenie się łożyska. Uznała, że jej
medyczna wiedza w tym wypadku nie była atutem. Tylko pogorszyła sprawę. Łożysko odkleja się od
ściany macicy, pępowina przestaje dostarczać dziecku substancji odżywczych. Nie ma tlenu, nie ma
życia. Wiedziała o tym i ta wiedza ją sparaliżowała.
Została iskierka nadziei. Nadzieja umiera ostatnia. Może jeszcze zdążą wydobyć dziecko, może
przeżyje. Może nie wszystko stracone, może największe szczęście nie zamieni się w katastrofę.
Głos Claesa dotarł do jej zamroczonej narkozą świadomości. Czas stanął w miejscu, ledwie
zdawała sobie sprawę z tego, gdzie jest. I dlaczego. Nie miała siły otworzyć oczu i się rozejrzeć. Nie
chciała. Nie miała odwagi. Leżała z mocno zaciśniętymi powiekami i uciekała przed
rzeczywistością.
Ale dogoniły ją jego słowa.

Wszystko poszło dobrze. Piękna dziewczynka. Udało się.
Głos Claesa. Nie miała siły odpowiedzieć, nie mogła wydać najmniejszego dźwięku. Gardło
było wysuszone i obolałe, nie była nawet w stanie uśmiechnąć się z ulgą.

To dobrze
szepnęła w końcu zachrypniętym i zmienionym głosem, spróbowała się uśmiechnąć
i kiwnąć głową na znak, że zrozumiała.
Potem udało jej się otworzyć odrobinę oczy. Przez wąską szczelinę zobaczyła Claesa, który
promieniał jak słońce i napęczniały dumą, delikatnie trzymał ją za rękę.
Usnęła. Już spokojna.
On
tatą!
Ona
mamą!
Po raz kolejny. Nowa istota, którą mogła kochać. Serce jest pojemne, czasem można kochać cały
świat.

Właśnie przez takie wrzaski ludzie zaczynają bić dzieci
westchnęła Veronika z zamkniętymi
oczami, leżąc w łóżku tego poniedziałkowego poranka.
Przez coś takiego nawet porządni rodzice
mają ochotę wyrzucić swoje dziecko przez okno
powiedziała i urwała na moment.
Albo walnąć
nim o ścianę
dodała, rzucając okiem na świeżo wytapetowaną ścianę sypialni i wyobrażając sobie,
że mocno chwyta tłuściutkie nóżki Klary, bierze solidny zamach i z całej siły uderza nią o jasną...
Urwała, zacisnęła powieki, przełknęła ślinę i zmusiła się do przerwania tego filmu, oglądanego
oczami duszy.
Przerażające! Boże, co za szczęście, że nigdy nie byłaby w stanie zrobić czegoś tak okropnego, że
ma normalne hamulce moralne!
Zaczęła się siebie bać.

O co chodzi?
zapytał Claes, zerkając na nią.
Siedział na brzegu łóżka, oparł sobie córkę o ramię i monotonnie klepał owiniętą pieluchą pupę.
Był poniedziałkowy poranek, jeden z ostatnich dni lipca, dziś Claes wracał do pracy po urlopie.
Mucha z brzęczeniem odbijała się od rolety, Klara popłakiwała. Wygląda na zmęczonego

pomyślała Veronika. Podpuchnięte oczy, nieogolony i blady. Skąd weźmie siły?
Claes odłożył Klarę, poszedł do kuchni i włączywszy ekspres, zniknął w łazience. Usłyszała
szum prysznica. Podniosła córkę i położyła ją sobie na piersiach. Pokryta meszkiem główka znalazła
się w zagłębieniu między szyją a ramieniem matki. Mała, leżąc na brzuchu, zaczęła postękiwać
i usiłowała unieść głowę. Veronika pogłaskała ją, dziewczynka uspokoiła się i zaczęła miarowo
oddychać. Veronika miała nadzieję, że córka usnęła. Nie zawiodła się. Teraz musi ją bardzo
ostrożnie, tak żeby się nie obudziła, przenieść do łóżeczka. Jeżeli pośpi kilka godzin, Veronika może
zdąży napić się kawy i w spokoju przeczytać gazetę
pragnienie było tak silne, że poczuła w ustach
smak ożywczego napoju.
Claes pomógł jej ułożyć córkę w łóżeczku. Oczywiście zaczęła marudzić, nie chciała opuszczać
ciepłej piersi matki, która kołysała ją do snu w rytm oddechów. Nie chciała znaleźć się w zimnej
pościeli, sama w pustym łóżeczku! Szybko przykryli ją kocykiem i dokładnie otulili. W końcu usnęła.

I po urlopie. Jak się czujesz, wracając do pracy?
Siedział po drugiej stronie stołu i właśnie przewracał stronę w gazecie. Spojrzawszy na niego,
pojęła, że pytanie było zbędne.

Okej
mruknął, a Veronika wiedziała, że choć nie ma odwagi się do tego przyznać, cieszy się
z powrotu do normalnego trybu życia.

Przecież możesz powiedzieć prawdę
szepnęła i pogłaskała go po ręce.
Spojrzał na nią.

No tak
przyznał.
Nawet się cieszę. Bylebym tylko nie zastał na biurku stosu papierów. To
byłby szok
zażartował.
Zanim popedałował do pracy, ucałował Veronikę, a córeczce posłał całusa. Jesteśmy prawdziwą
rodziną
pomyślała Veronika. Nowoczesną. Trochę za starzy rodzice i dziecko z wcześniejszego
związku. Ale na razie panuje między nami harmonia.
Po południu zebrały się chmury, było gorąco i parno, osy i muchy brzęczały wokół niebieskiego
wózka. Veronika przykryła go moskitierą
żaden przeklęty owad nie przeszkodzi jej córce. Mała śpi
teraz jak suseł.
Zaliczyły właśnie męczącą rundkę po klinice, w czasie której Veronika pokazała wszystkim
córkę. Zdała sobie sprawę, jak łatwo wyślizgnąć się z jednej roli i wejść w inną. Myślała o tym,
popychając wózek. Po przybyciu do szpitala wjechała windą na piętro, na którym znajdował się
oddział chirurgii. Kiedy zajrzała do szatni, zauważyła, że z jednej szafki zniknęła tabliczka z jej
nazwiskiem, a pojawił się kawałek taśmy z innym, zupełnie obcym. Tłumaczyła sobie, że postąpiliby
nierozsądnie, gdyby na czas jej urlopu zostawili jedną szafkę pustą, ale mimo to zrobiło się jej
przykro. Poczuła się dotknięta, bo zupełnie się tego nie spodziewała, i miała wrażenie, że została
skreślona.
Właściwie tylko krewni i bliscy przyjaciele nie wymazują człowieka z pamięci, gdy jest przez
chwilę nieobecny
pomyślała. To, że zdjęli tabliczkę z jej nazwiskiem, nie oznacza, że umarła,
przecież mogą znów ją przykręcić. W pracy szybko zapominają o człowieku. Dobrze, gdy się ma tego
świadomość
stwierdziła.
Zerwał się ciepły wiatr. Ogrodowa furtka skrzypnęła. Veronika wepchnęła wózek i zamknęła za
sobą bramę. Krzaki łososiowych róż rosnące po obu stronach wejścia wciąż jeszcze kwitły.
Wytrzymała i piękna odmiana
pomyślała. Dość odporna na mączniaka.
Spojrzała na niebo. Horyzont był granatowoczarny, na jego tle widniała tęcza. Dawno już nie
widziała tak dużego i wyraźnego łuku. Było cicho, lada chwila pewnie zacznie padać i zerwie się
silny wiatr, powinna wprowadzić do domu wózek i zebrać pojedyncze sztuki odzieży powiewające
na sznurkach, ale z jakiegoś powodu nie ruszała się z miejsca.
Nie chciała wchodzić do środka. Podziwiała intensywne kolory, ostre kontrasty, soczystą zieleń
na ciemnym tle, promienie słońca, które przedzierały się pomiędzy dwiema burzowymi chmurami.
Było przeraźliwie duszno. Cisza przed burzą.
Nasz piękny dom
pomyślała. Symetria, szare panele, lata dwudzieste, wspaniałe okna z małymi
szybkami i mnóstwo pracy. Czy porwali się z motyką na słońce? Czy ten dom ich zgubi? Stanie się
przyczyną rozwodu? Niebezpieczeństwo, że rozstaną się jak para ich dobrych przyjaciół z chwilą
zakończenia gruntownego remontu domu, było jednak niewielkie. Im to nie grozi.
Tego lata musieli zapomnieć o wszelkich ambicjach. Nieodnowiony dom to nie koniec świata.
Nie pali się, dało się w nim mieszkać. Może i wnętrza pozostawiały sporo do życzenia, ale łazienki
z lat pięćdziesiątych z turkusowymi kafelkami i zabudowaną wanną znów stawały się modne.
Rozkoszując się tą wyjątkową chwilą, Veronika poczuła nagle, że nie powinni przejmować się
drobnymi mankamentami. Ogrodem też nie.
Mieszkali w pięknym domu. Dorastała w podobnym, otoczonym ogrodem, który był oczkiem
w głowie jej taty, ogrodnika. Policzyła i okazało się, że zmarł siedem lat temu. Czas płynie tak
szybko, że trudno za nim nadążyć. Ojciec pewnie wciąż jest przy niej i wie, że się jej poszczęściło,
życie przyniosło jej tak wiele. Córeczko, ciesz się tym i korzystaj
powiedziałby.
Otworzyła drzwi i poczuła na sobie falę dusznego, stęchłego powietrza. Zostawiła drzwi otwarte
na oścież i usiadła na ciepłych schodach. Klara nadal spała, Veronika wolała nie ruszać wózka.
Zobaczyła, że znów powinna ogolić nogi. Krótkie spodenki odsłaniały skórę pokrytą jasnymi
włoskami, choć golenie może poczekać. Kurczę, dbanie o siebie pochłania sporo czasu
pomyślała.
Nie ruszyła się z miejsca, siedziała sobie i nic nie robiła. Rozkoszowała się. Rzadkie chwile
spokoju są błogosławieństwem. Wydawało się, że świat zewnętrzny i wewnętrzny zetknęły się, różne
wymiary egzystencji przeniknęły, stopiły i zlały w jedno jedyne uczucie. Żadne myśli nie sięgały
w przeszłość ani nie wybiegały w przyszłość.
Łaskotanie w piersiach, mrowienie, dzięki któremu zrobiło się jej lekko na duszy.
Poczuła jedność z drzewami, trawą, wibrującą ciszą, córką, Claesem
gdziekolwiek teraz był

krótko mówiąc, z samym życiem. Odnalazła się w kimś innym i sama się odnalazła. Pozwoliła sobie
na bycie szczęśliwą, oczywiście nie wiecznie, ale teraz, w tej chwili. Tylko w tej.
Z domu dobiegł ją dźwięk telefonu i czar prysł. Wstała, weszła do środka i podniosła słuchawkę.

Czy rozmawiam z krewną Elviry Lundborg?
zapytał jakiś obcy mężczyzna, grzecznie, choć
ostrożnie, jakby z pewną powściągliwością, i Veronika od razu nabrała złych przeczuć.

Tak, jestem jej córką.

Dzwonię ze szpitala Vrinnevi w Norrk�ping. Jestem lekarzem i chciałbym zawiadomić panią,
że pani matka trafiła do nas na oddział.
Przełknęła ślinę, obcy lekarz czekał, w słuchawce słyszała jego oddech.

Rano zabrało ją pogotowie, była w złym stanie
podjął po chwili.
Miała wylew... dość
rozległy. Nie udało się nam nawiązać z nią kontaktu.
Znów chwila ciszy, jego oddech. Nie wiedziała, o co powinna go zapytać. Stała, nie mogąc się
ruszyć, ze ściśniętym sercem. O nie! Nie teraz! Tylko nie teraz!

Czy ona z tego wyjdzie?
zapytała zesztywniałymi ustami, wiedząc jednocześnie, że to, co
powiedział, nie pozostawiało wiele nadziei.

Trudno jest mi oczywiście coś więcej...

Wiem
przerwała mu Veronika i poczuła, że gula w gardle rośnie.
Musi tam pojechać. Spakować się i wziąć ze sobą Klarę.

Wczoraj rozmawiałam z mamą i wydawało się, że wszystko jest w porządku
wydusiła.

Bardzo dobrze. W takim razie nie leżała tam długo
uspokoił ją.

Kto ją znalazł... i kiedy?

Z tego, co mi wiadomo, dziś przed południem przyszła do niej sąsiadka, nie bardzo wiem,
w jakiej sprawie, zadzwoniła do drzwi, a kiedy pani matka nie otwierała, zawiadomiła jej
opiekunkę. Sąsiadka słyszała, że w środku gra radio, więc doszła do wniosku, że pani matka powinna
być w domu.
Był uprzejmy i sympatyczny. Okazał zrozumienie.
Odłożyła słuchawkę i ciężko opadła na ziemię, czując, że w środku wszystko jej się wywraca.
Dzięki Bogu za to, że wczoraj zadzwoniła do matki, powinna jednak do niej pojechać. I pokazać
Klarę. Dlaczego tego nie zrobiła? Teraz mogło już być za późno. Przecież mieli dobry samochód.
Claes kupił go, nie pytając jej o zdanie, ale już to sobie wyjaśnili. To było dobre auto i mogła się nim
wybrać w podróż. Jasne, że byli zajęci i zmęczeni, w ich życiu zaszła wielka zmiana, ale przecież
mogli pojechać!
Pewnych spraw nie wolno odkładać na później.
Ze stojącego na dworze wózka dobiegł ją płacz Klary. Szlochając, wtaszczyła do domu gondolę,
wydostała córeczkę i zdjęła jej czapeczkę i kaftanik.
Znowu zadzwonił telefon.

Veronika Lundborg
powiedziała zmienionym głosem.

Słuchaj, mamy tu pewien problem, przykro mi, ale wrócę trochę później
oznajmił Claes.

Okej.

Wszystko w porządku?

Tak, wracaj sobie, kiedy chcesz!

Ale o co chodzi?
Krótko wyjaśniła i zamilkł. Przez słuchawkę czuła jego wyrzuty sumienia. Przecież w tej sytuacji
nie mógł zostać w pracy, ona jednak uznała, że powinien.

Nie musisz się spieszyć
zapewniła go.
I tak nie mogę teraz siąść za kierownicą i prowadzić.
Jest za późno. Pojadę jutro, wezmę ze sobą Klarę, zadzwonię do Cecilii i zapytam, czy złapie jakiś
pociąg z Lundu do Norrk�ping.

Jesteś pewna?

Tak.
Poczuła, że chce przez chwilę pobyć sama. Sama z Klarą.
*
Komisarz Claesson dawno czegoś takiego nie widział. Cuchnęło przeraźliwie. Nie wiedział, co
ze sobą zrobić, marzył, żeby wyjść do ogrodu i zaczerpnąć trochę świeżego powietrza, ale było to
wykluczone. Musi wytrzymać i udawać twardziela, takiego, jakim powinien być, choćby ze względu
na stanowisko.
Proces rozkładu
pomyślał. Oczami duszy zobaczył solidnie wybrzuszoną puszkę
surstr�mmingów. Smród kiszonych śledzi, odpychający i nieapetyczny, rozchodził się z sykiem już
przy pierwszym ruchu otwieracza.
Cholera, ale porównanie! Myślenie o jedzeniu w pewnych okolicznościach jest niemoralne.
Pożywienie to świętość, zaspokaja nasz głód. Amen.
Nawiasem mówiąc, nigdy nie próbował kiszonych śledzi, nawet mu to przez myśl nie przeszło.
Na jasnym wełnianym dywanie, tuż za stojącą na środku salonu sofą, leżały zwłoki kobiety.
Proces rozkładu był bardzo zaawansowany, przyspieszył go upał i brak tlenu. Kiedy na miejscu
zjawił się patrol dochodzeniówki, dom, jeden z wielu identycznych szeregowców, był zamknięty na
cztery spusty.
W piątek wpłynęło zgłoszenie o zaginięciu osoby. Dziś był poniedziałek. Minęły cztery dni. Szef
dochodzeniówki uznał, że są powody do sprowadzenia ślusarza, bo węsząc pod drzwiami,
wyczuwali smród
niezbyt wyraźny, ale jednak.
Ich obawy się potwierdziły. Gdy tylko ślusarz otworzył drzwi, uderzyła w nich ohydna fala
cuchnącego i stęchłego powietrza. Facet uciekł, a policjanci wkroczyli do środka, żeby ustalić źródło
odoru. Szybko je znaleźli.
Na czarnym, rozkładającym się ciele kłębiła się chmara połyskujących, niebieskawych much.
Z korytarza do zwłok prowadziły wyschnięte, brunatne plamy
ślady krwi. Biały podkoszulek był
podziurawiony kulami. Kobieta miała na sobie beżowe szorty, była boso.
Szef dochodzeniówki od razu skontaktował się z Claessonem. Komisarz westchnął ciężko.
Myślał, że powrót z urlopu będzie spokojny, ale w życiu nie wszystko układa się po naszej myśli.
Ściągnął lekarza sądowego, techników i zadzwonił do pani prokurator, aby ją poinformować, że
trafiło się im morderstwo. Widok jest niezbyt apetyczny, ale gdyby chciała to zobaczyć na własne
oczy, była mile widziana. Rzeczywistość jest o wiele lepsza niż zdjęcia i filmy, które wykorzystuje
się potem do rekonstrukcji miejsca zbrodni. Pani prokurator zapowiedziała swój przyjazd. Jak
najuprzejmiej ostrzegł ją, czego może się spodziewać. Zabrał ze sobą Lundina, Petera i Erikę, która
miała się podszkolić. Na oko zdążyła już dojść do siebie. Po długim urlopie zdrowotnym przyjęli ją
z powrotem bez zbędnych ceregieli, tak jest najlepiej. W naturze człowieka leży patrzenie
w przyszłość, zwłaszcza gdy jest młody.
Wszyscy pozielenieli na twarzach. Peter wybiegł na zewnątrz. Po chwili wrócił, pobladły.

A miało być tak pięknie, willowa idylla
westchnął Lundin, rozglądając się po schludnym
wnętrzu.
Następnie podszedł do okna i rzucił okiem na meble ogrodowe z solidnego drewna, nieco
zrudziały trawnik obramowany rabatami skłębionych i uschniętych kwiatów i cienie rzucane przez
zagajnik. Nie poruszał się żaden listek. Po południu niebo zaczęły zasnuwać burzowe chmury, było
ich coraz więcej.

Zapowiada się kolejna burza
wymamrotał Claes i spróbował się skoncentrować na ciele.
Widok był tak obrzydliwy, że ledwo go można było znieść.

Obdukcja nie pomoże ustalić dokładnego czasu zgonu
stwierdził sucho lekarz sądowy.
Niepotrzebnie, obecni w pokoju i tak się tego domyślili. Wystarczył im jeden rzut oka na
rozciągnięte na podłodze salonu ciało.

Zwłoki są w zaawansowanym stadium rozkładu, zwykle wyglądają tak po dwóch
trzech
dniach
dodał lekarz.
Wydaje się jednak, że minęło znacznie więcej czasu
powiedział,
spoglądając na blat kuchenny.
Leżał tam zapleśniały chleb, przykryte grubym kożuchem pleśni opakowanie margaryny Bregott,
pudełeczko pasztetu z wątróbek, którego zawartość trudno było rozpoznać, oraz dwa brudne noże,
jeden do krojenia chleba, drugi do smarowania. Obok stała butelka czerwonego wina i kieliszek. Na
jego dnie widać było czerwone plamy wyschniętego napoju. I muchy. Ohydne muchy. Małe, duże,
grube i ruchliwe. Skąd się tu wzięły?
Mieszkanie było hermetycznie zamknięte. Żadne okno
ani na parterze, ani na piętrze
nie było
nawet uchylone. Niebieskie drzwi wejściowe nie miały zamka zatrzaskowego. Żeby je zamknąć od
zewnątrz, potrzebny był klucz. Nigdzie nie mogli go znaleźć. Drzwi na taras zostały zamknięte od
środka, a klucz nadal tkwił w zamku.
Kręcili się po domu, próbując stworzyć sobie obraz zamordowanej. W końcu technik Benny
i jego ludzie uprzejmie ich poprosili, żeby poszli precz. Zabezpieczanie śladów i kręcący się pod
nogami policjanci wykluczają się nawzajem.
Dom okazał się zaskakująco piękny i porządnie utrzymany. Nic nie było obite, wszędzie panował
porządek, pomijając plamy krwi i ślady po kulach. Wydawało się prawdopodobne, przynajmniej
czysto teoretycznie, że ranna kobieta sama przeczołgała się z korytarza do salonu, w którym nastąpił
zgon. Na ścianie korytarza i na stojącej tam nowoczesnej rzeźbie z betonu i stali też widniały jakieś
brązowawe ślady
najprawdopodobniej krwi. Rzeźba miała prawie metr wysokości, była
nieforemna, raczej niemożliwa do przesunięcia i zdaniem Claessona nie przedstawiała absolutnie
niczego. A mimo to była wspaniała. Nigdy nie przyszłoby mu do głowy, że można sobie kupić rzeźbę,
pomijając oczywiście malutkie i według niego banalne kopie antycznych dzieł mistrzów, którymi
niektórzy ozdabiali swoje mieszkania po powrocie z jakiejś zagranicznej podróży.
Na zachlapanej krwią jasnej ścianie korytarza, mniej więcej na wysokości brzucha mężczyzny
przeciętnego wzrostu, widniała dziura po kuli
ktoś chyba spudłował. Kule, jeżeli były mniejszego
kalibru, mogły nadal tkwić w ciele. To się zobaczy. Mieli od tego specjalistów. Łuski po nabojach
leżały w korytarzu na chodniczku
dużym jasnozielonym szmaciaku.
Kim była zmarła? Zgodzili się, że mogła to być właścicielka mieszkania, ale pewności
oczywiście nie mieli. Sprawę musiała jak zwykle rozstrzygnąć identyfikacja zwłok.
Jeżeli zamordowana kobieta była właścicielką, najwyraźniej szykowała się do podróży. Był czas
urlopów. W jasnej sypialni na piętrze stało szerokie, pojedyncze łóżko. Na narzucie, obok otwartej
walizki Samsonite
najwyższa jakość, kółka i wyciągana rączka
leżały sterty starannie
poskładanych ubrań. Bluzki, cieńsze i grubsze, bielizna i zapakowane w plastikowy worek obuwie
sportowe. Na fotelu obok łóżka komisarz dostrzegł zwinięty plecak. Chyba miała zamiar go zabrać,
może planowała jakieś piesze wycieczki? Na drzwiach szafy wisiały ubrania, pewnie też miały trafić
do walizki. Wśród nich znalazł się płaszcz przeciwdeszczowy, brakowało za to eleganckich strojów.
Sypialnię urządzono ze smakiem. Była utrzymana w łagodnych i spokojnych kolorach, ściany
i narzuta miały jasne naturalne barwy, a na parkiecie pysznił się czerwony perski dywan. Przyjemne
obrazy. Na nocnym stoliku budzik z radiem
nie jakiś nieforemny i tani szajs, tylko zajmujący
niewiele miejsca, śliczny i zgrabny z matowego metalu. Obok dwie książki, na górze przewodnik po
Islandii. A więc to tam się wybierała
pomyślał komisarz i dostrzegł na podłodze parę kaloszy.
Zostały ładnie ustawione, jeden obok drugiego. Brakowało kosmetyczki. Okazało się, że była
w łazience, w umywalce. Wszystkie kwiatki zostały zebrane w wannie. Oczywiście te żywe. Na
parapetach wciąż stały doniczki ze sztucznymi roślinami. Ta kobieta najwyraźniej myślała
o wszystkim. Postarała się również o zabezpieczenie antywłamaniowe, timery uruchamiające światła,
działające jednak tak regularnie, że złodzieje na pewno zorientowaliby się, że dom stoi pusty. Jednak
nikt się nie włamał. Ktoś został do niego wpuszczony. Ktoś wpadł na chwilkę.
Wybierała się do Islandii. Jeżeli już rezygnować latem ze Szwecji, tej kwitnącej wówczas
i ożywczej oazy, to chyba tylko dla Islandii. Egzotyczna wyspa na północnym Atlantyku z surowym
i wspaniałym krajobrazem oraz ciepłymi źródłami jest forpocztą i zarazem odmieńcem nordyckiej
wspólnoty
pomyślał Claesson i rozmarzył się na myśl o wyjeździe w to wyjątkowe miejsce. Nigdy
tam nie był, w ogóle nie podróżował wiele.
Nie wiedział dlaczego, ale podróże nigdy go specjalnie nie pociągały
taki się już chyba urodził

i za nic w świecie nie zrezygnowałby ze szwedzkiego lata. Nie należał do ludzi, którzy uważali, że
do poszerzenia swoich horyzontów trzeba się trochę rozejrzeć po świecie. Był przekonany, że w tym
celu wcale nie musi się ruszać z domu, wystarczy mieć głowę na karku i otwarte oczy. Wydawało
się, że całe to latanie dookoła świata nie czyniło życia ani lepszym, ani łatwiejszym, ani
bezpieczniejszym. Przepływ broni i przestępców jest teraz większy niż kiedykolwiek wcześniej. Gdy
wieczory na Północy były długie i jasne, Claes nie tęsknił za plażami pełnymi spoconych turystów ani
za wyczerpującymi podróżami samochodem. W trakcie tych kilku, kiedy dał się skusić
dokładnie
rzecz biorąc, dwu: na Kretę i do Alicante
tęsknił za domem. Siedział pod parasolem, dusił się
w upale i był otępiony winem. Wcale mu nie brakowało straganów z pamiątkami, ruin i upiornie
gorących uliczek, których nawet cień nie czynił znośniejszymi.
Na biurku w gabinecie leżały bilety na samolot z Kopenhagi do Rejkiawiku, tam i z powrotem.
Wylot w sobotę, powrót, wnioskując z kalendarza i daty na biletach, we wtorek dwa i pół tygodnia
później. A więc tydzień temu. Dziś był poniedziałek. W takim razie musiała leżeć w salonie jakieś
trzy tygodnie, o ile nie dłużej.
Laura Ehrensw�rd, pięćdziesiąt pięć lat.
Została zamordowana czterema strzałami w klatkę piersiową, ale nie umarła od razu.

To się zdarza tylko w filmach
wyjaśnił lekarz, drobiazgowy i dokładny człowiek, który znał
się na rzeczy.
"Mały" pocisk, "mała" rana. Powiedzmy, że ktoś zostanie trafiony kilka razy
dokładnie w lewą komorę serca albo w tętnicę, na przykład aortę. Wtedy krwawienie jest obfite.
W aorcie i lewej komorze serca ciśnienie krwi jest wysokie, a mimo to musi upłynąć kilka minut,
zanim u ofiary nastąpi niedotlenienie mózgu i omdlenie. Ta kobieta
powiedział, kiwając głową
w stronę zwłok
teoretycznie zdążyłaby wezwać pomoc. Oczywiście gdyby nie została
sparaliżowana, a telefon miałaby pod ręką.
Kiedy to powiedział, wszyscy zaczęli się rozglądać, szukając aparatu, ale na parterze go nie było,
w korytarzu znaleźli tylko gniazdko.

Gdyby natomiast strzały trafiły w prawą część tułowia, mogłyby upłynąć godziny, zanim
nastąpiłby zgon, bo tu ciśnienie jest znacznie niższe
wyjaśniał lekarz.
Claesson i Lundin ruszyli na górę w poszukiwaniu telefonu. Stał na biurku, a obok niego
zobaczyli bazę aparatu bezprzewodowego, ale brakowało słuchawki.
Nigdzie jej nie było, broni też nie. Jasne.
*
Erika tuż po przyjściu do domu zrzuciła z siebie ubranie i weszła pod prysznic. Odrażający
zapach przylgnął do niej, wypełnił nos, przykleił się do skóry, błon śluzowych, włosów, wniknął pod
paznokcie, dosłownie wszędzie. Wymyła zęby.
Na sekretarce czekały na nią wiadomości od trzech przyjaciółek, ale postanowiła, że ten wieczór
spędzi spokojnie, zostanie w domu i poogląda telewizję. Może zdążą opaść trochę emocje
dzisiejszego dnia, przerażenie i odraza, może uda się jej zasnąć. Choć po takich widokach koszmary
ma murowane.
Postanowiła, że nie zadzwoni do mamy. Dość już tego cackania się ze sobą
wróciła do pracy
i chciała zacząć żyć normalnie. Powrót do "normalnego" dorosłego życia. Gdyby mama i tak
zadzwoniła, Erika będzie odpowiadać krótko i grzecznie
w końcu mamcia jest w porządku. Nie
chciała ulec pokusie opowiedzenia o makabrycznym znalezisku. O tym ani słowa. Ale musi mieć się
na baczności. Matka była bardzo wyczulona, miała megawrażliwe receptory i potrafiła wychwycić
najmniejszą zmianę w głosie córki, zwłaszcza teraz, po pobiciu. Chyba lepiej będzie od razu
powiedzieć prawdę, wyznać, że to praca ją wykończyła. Ale ani słowa więcej. A jeżeli o zabójstwie
zrobi się głośno, Erika uda, że nic o nim nie wie, że to nie jej sprawa. Inaczej matka przyssie się do
niej jak pijawka, będzie delikatnie podpytywać o to i o tamto, dopóki nie wydobędzie z niej
wszystkiego. Nie dowie się tego, czego będzie chciała. Zdecydowanie najgorszą cechą charakteru
matki było wścibstwo.
Zwłoki i brak sprawcy
cholera, ciężko będzie.
Erika stanie na głowie i pokaże, że szybko się uczy.

Ostatnio było niezwykle dużo zabójstw
stwierdził Lundin, gdy wychodzili z tamtego domu.

Zawsze to jakaś satysfakcja, kiedy uda się któreś z nich wyjaśnić
wymamrotał, myśląc
prawdopodobnie o sprawie, którą prowadził wiosną tego roku.
Chodziło o zabitą nożem młodą kobietę, jedną z wielu przyjaciółek tego dziwkarza Rickarda.
Lundin sam prowadził dochodzenie wstępne i nie mógł ruszyć z miejsca. Mimo że podejrzewali
Rickarda, nic mu nie mogli udowodnić, a że on nie przyznał się do winy, do rachunku nie mogli
dopisać mu morderstwa. Ale i tak dostał za swoje. Trafił do więzienia.
Rickard okazał się większą świnią, niż Erika przypuszczała. Prawdziwy wynaturzony skurwiel

miał nie po kolei w głowie. Psychopata. Był psychopatą, którego wpuściła do domu, mało tego
do
łóżka. Wymieniła je na nowe, a wszystkie jego rzeczy, co do jednej, wyrzuciła. Żadnych przeklętych
pamiątek po nim, poza bliznami, którymi ją naznaczył.
Spiszcie umowę
mówiła matka. Po co?
dziwiła się Erika. Kiedy postanowili zamieszkać
razem, jej praktyczna mama nie chciała dać za wygraną. Trzeba myśleć o prawnych stronach związku,
nie pozwolić, żeby uczucia o wszystkim decydowały. Miała rację. I tym razem. Teraz tamten
papierek okazał się dla Eriki wybawieniem. Mieszkanie należało do niej, koniec kropka. Choć raz
szczęście jej sprzyjało, czuwał nad nią anioł stróż
a raczej mama.
Często o nim myślała. Jak mogła się tak pomylić i związać z takim idiotą
czy zupełnie nie zna
się na ludziach? Na pewno zażywał sterydy. Jak mogła?! Uważała go za przystojniaka, prawdziwy
kąsek. Teraz inaczej na to patrzyła. Była odrażająca i próżna.
Olej go. Całkowicie!
Przyjrzała się sobie w lustrze, powtórzyła w duchu słowa, próbowała je w sobie zaszczepić,
ćwiczyła.
Olej go. Zaufaj intuicji, która cię ostrzega, gdy myśli zbaczają na ścieżkę nienawiści i zemsty.
Nienawiść zabiera czas, całą masę czasu i energii, którą możesz zużyć do budowy czegoś nowego,
której potrzebujesz, żeby patrzeć w przyszłość.
Czyje to słowa? Jasne, Petera! Boże, co ma z nim zrobić? Przecież nie może tego tak zostawić.
W końcu udało jej się zmyć uporczywy odór zwłok, zaczęła przyjemnie pachnieć, a skóra
błyszczeć od balsamów i olejków. Wrzuciła ubranie do pralki, małej i wygodnie otwieranej od góry,
którą udało jej się wepchnąć między sedes i kabinę prysznicową. To tata zapłacił za podłączenie.
Miała fajną rodzinę. Wiedziała o tym i była za to wdzięczna.
Nie chciało jej się ubierać. Nagie ciało okryła luźnym szlafrokiem. Przyjemny chłód. Nareszcie

przez cały dzień pociła się z gorąca. Wyjęła puszkę piwa i zrobiła sobie dwie kanapki z serem
i kiełbasą. Żadnego pasztetu z wątróbek. Już nigdy nie przełknie choćby odrobiny.
Kurwa!
Powinna przestać przeklinać, nawet w duchu. Gdzie się tego, kur..., nauczyła?
Morderstwo kobiety, którą znaleźli pod świerkiem
swoją drogą dziwne miejsce
nie zostało,
niestety, jak na razie wyjaśnione
pomyślała Erika. Możliwe, że Lundin widzi w tym osobistą
porażkę. Erika była pewna, że dochodzenie wstępne nie było prowadzone niedbale. To wykluczone

pomyślała. Wprawdzie nie pracowała wtedy, a długie zwolnienie odsunęło ją od zbrodni i śledztwa,
ale w tę sprawę i tak została wciągnięta.
Z iloma kobietami równocześnie spotykał się ten psychopata, ile posuwał, mechanicznie i ostro,
jakby odprawiał jakiś rytuał? Czy i tamta kobieta musiała masować mięśnie i buły nabrzmiałych
ramion i trójkątnego torsu, który był tak napompowany, że Rickard ledwo mógł się ruszać? Otaczała
go aura samouwielbienia. Twarda i napięta góra mięśni, mężczyzna, któremu w rzeczywistości
brakowało jaj, który był strachliwy jak zając i musiał to sobie odbijać. Chciał udowodnić swoją
przewagę.
Śledztwo, którym kierował Lundin, na pewno nie było prowadzone po łebkach. Erika cieszyłaby
się, gdyby i w tej sprawie udowodnili Rickardowi winę. Wydłużyłoby to czas, przez jaki nie
musiałaby go oglądać. Lundin nie zwykł wydawać pochopnych opinii ani przydzielać bezsensownych
zadań, choć możliwe, że trochę przesadzał w drugą stronę
był zbyt powolny, ospały i chyba ciut za
bardzo uważał, by się nie przepracować. Erika nie miała pojęcia, co o nim sądził Claesson.
Prawdopodobnie bardzo go lubił, szanował jego zdanie i liczył się z nim, bo zawsze mógł na nim
polegać. Claesson był szefem, ale to Lundin miał większe doświadczenie. Claesson nie może
zajmować się wszystkim, szczególnie teraz, gdy został ojcem, i w ogóle.
Tym razem pistolet zamiast noża. Czy te dwie sprawy miały związek? Widok dzisiejszej ofiary
budził obrzydzenie, ale może kiedyś była piękna
pomyślała Erika.
Choć Rickard raczej nie obmacywałby pięćdziesięcioletniego babsztyla. Ale nigdy nie wiadomo.
Ostatnio zapanowała chyba nowa moda. Młodzi, seksowni mężczyźni prowadzali się ze starymi
babami. Może Rickard jej uległ. Może nie wystarczało mu to, co dostawał od Eriki. Seks z nią go nie
zadowalał, miał ochotę na drugie danie.
Teraz siedział za kratkami. Choć raz wymiar sprawiedliwości zadziałał sprawnie i szybko, ale
z drugiej strony sprawca został złapany praktycznie na gorącym uczynku. Ostatnio wprowadzono
pewne poprawki
przypadki maltretowania szybciej przechodziły przez tryby sądowej machiny,
a materiał dowodowy zbierano staranniej. Do tej pory czterdzieści procent spraw o stosowanie
przemocy wobec kobiet było umarzanych z powodu źle przeprowadzonych dochodzeń, braku
dowodów, czasu i środków oraz nikłego zainteresowania. Teraz miało się to zmienić.
Po zastanowieniu Erika stwierdziła, że nie ma pewności, że Rickard tam nie zaglądał. Rżnął babę
tak, że na drugi dzień nie była w stanie zrobić obchodu. Jasna cholera!
Nie rozpamiętuj porażek
zadźwięczało jej w głowie. Usłyszała głosy przyjaciółek, każdy
z osobna i wszystkie razem. Nawiasem mówiąc, miała okazję przekonać się, na kogo może liczyć. Na
niektórych się zawiodła. Dopiero w potrzebie człowiek dowiaduje się, ile kto jest wart.
"Skończ to wałkować, postaraj się zobaczyć dobre strony, swoje zalety, swoją siłę". Boże, ilu
banałów musiała wysłuchać!
Lundin przypominał jej starego, zmęczonego psa. Nie powinny go dziwić ani porażki, ani
sukcesy, przecież pracował w tym fachu nie od dziś. Bystry typ, choć trochę staroświecki. Ale nie
mógł być aż tak stary. Erice wydawało się, że jest mniej więcej w wieku jej ojca, który na pewno nie
wybierał się na emeryturę. Tata nie był jednak jak inni, z pewnością nie jak Lundin. Któregoś razu,
gdy lekceważąco wyraziła się o swoich prastarych kolegach z pracy, powiedział jej do słuchu.
Nigdy nie jest się za starym, człowiek robi się po prostu bardziej doświadczony
oznajmił. Za
parę lat ona też pewnie nie będzie chciała wylądować na śmietniku jak zgniły pomidor.
Temat wieku i samego starzenia się był delikatny.
Za parę lat! Boże, miała tyle do zrobienia, była młoda. Przede wszystkim chciała zostać dobrym
śledczym.
Ojcu starość zaczęła się dawać we znaki, nie można tego nie zauważyć, choć Erika starała się nie
przejmować. Nie miał już tak lotnego umysłu i częściej wracał myślami do czasów dzieciństwa, do
małej wioski gdzieś hen, daleko. Gryzł się tym, że już nigdy w niej nie zamieszka. Wiedział to
przecież nie od dziś, a mimo to tęsknił.
Erika obawiała się powrotu do pracy, ale poszło dobrze. A nawet wyśmienicie
ruszyła w końcu
z miejsca i nabrała wiatru w żagle. Była wdzięczna wszystkim, którzy nie pytali, jak się czuje. Nie
potrafiłaby im odpowiedzieć, w każdym razie nie od razu. Gdy ktoś już ją zagadnął, odpowiadała
zdawkowym "okej". Otworzyła się tylko przed niektórymi. Do tych, którzy powitali ją bez
analizowania stanu jej ciała i ducha
nawiasem mówiąc, wyglądała znośnie
należał między innymi
Lundin. I oczywiście Claesson, Jesper i do pewnego stopnia Louise. Ona nie musiała o nic pytać,
wiedziała wszystko, rozumiała, przez co musiała przejść Erika. Kiedy rozmawiały, Louise potrafiła
i słuchać, i radzić. Oszczędziła jej psychologicznych słodkich frazesów, kierowała się po prostu
zdrowym rozsądkiem, a ponadto wykazała się dobrym smakiem, nie komentując niczego i nie
cackając się z nią ze względu na jej "kruchy stan". I dobrze. Nie przyczepili jej etykietki. Teraz
będzie musiała się postarać, żeby sama tego nie zrobić.
Ofiara przemocy. Czy będzie nią do końca życia?
Stojąc przy oknie w kuchni, jadła kanapkę. Na parapecie postawiła szklankę dobrze
schłodzonego piwa. Na dworze padało, było szaro i pochmurno, w powietrzu wyczuwało się słabe
tchnienie jesieni. Lato jest krótkie, był przedostatni dzień lipca, ale światła ubywało już od połowy
czerwca.
Peter odwiózł ją do domu. Miała wprawdzie ochotę na spacer, ale nalegał. Może niezupełnie
nalegał, ale odmowa wyglądałaby dziwnie i wymagała podania powodu, którego w zasadzie nie
było. Chciała się przejść, i tyle. Ale wskoczyła do samochodu. Zamienili parę słów na temat
morderstwa. Rozmowa jakoś się nie kleiła, oboje chcieli jak najszybciej wyrzucić z pamięci widok
rozkładających się zwłok, poza tym zmęczyły ich nadgodziny.
Peter, no cóż. To by nie wypaliło, powinna z nim o tym porozmawiać. Nie może robić mu
nadziei.
Mogą zostać dobrymi znajomymi, nic więcej. Peter był bardzo miły, dużo wiedział i rozumiał.
Erika domyślała się, że i on dostał kiedyś w skórę, ale to, że ją rozumiał, nie pomogło. Nie była
w nim zakochana. Przykre, ale prawdziwe. Chciałaby, to by było cudowne i idealne rozwiązanie,
wszystko stałoby się prostsze. Uniknęłaby takich rozterek. Próbowała się do niego przekonać,
zakochać w nim, naprawdę próbowała, czekała, ale nic się nie wydarzyło. Nie zaiskrzyło.
Czy pociąg fizyczny był aż tak ważny? Czy miłość pojawiała się z czasem? Jak długo można
czekać na uczucie, które nie nadchodziło?
Dlaczego Erikę pociągali tylko niektórzy mężczyźni? I co ważniejsze, dlaczego wybierała
niewłaściwych, tych, którzy ją źle traktowali? Miała miłego tatę, nie było mowy o kompleksach. Jaka
chemiczna substancja wywołała reakcję, dzięki której Rickard, ten wariat, kiedyś wydał jej się
pociągający? Czy istniało antidotum?
Jeśli tak, to był nim sam Rickard. Żadnych szajbusów więcej.
Peter był sympatyczny i porządny. Niesmakiem napełniała ją myśl o konieczności
przeprowadzenia z nim rozmowy. Nawet teraz widziała przed oczami jego wrażliwą twarz. Nie
miała wątpliwości, że wszystko przełknie i nie będzie protestował. Zraniony, po prostu się wycofa.
Nigdy tak naprawdę nie wyznał jej miłości ani nie dał do zrozumienia, że czegokolwiek oczekuje,
ale jego zachowanie nie pozostawiało wątpliwości. Był zawsze gotowy jej pomóc, dzwonił, no i to
jego spojrzenie.
Czy go zachęcała? Patrząc z jego perspektywy, niewykluczone, że można było odnieść takie
wrażenie. Cieszyła się, gdy przychodził, towarzystwo miłego chłopaka sprawiało jej przyjemność.
Był sympatyczny i całkowicie normalny, pomijając religijność, ale z tego może dałoby się go
wyleczyć. Choć ta religijność nie rzucała się w oczy, w każdym razie nie tak bardzo. A może był zbyt
normalny i dlatego nic jej w nim nie pociągało.
Czuła sympatię, ale brakowało namiętności. Erika potrzebowała go i chyba trochę się od niego
uzależniła, teraz jednak nadszedł czas wyjaśnić reguły gry. No i nie był w jej typie. Ale może właśnie
w tym sęk, może powinna zmienić swój typ.
Zaskakująco dobrze się im rozmawiało. Był łatwy w obejściu. Zdziwiło ją, że jest pełen ikry
i potrafi żartować. Nie wyglądał na dowcipnisia
już prędzej na niezłego nudziarza. Pozytywnie ją
to zaskoczyło i myślała, że może powoli nauczy się go kochać, poćwiczy to. Da sobie trochę czasu,
poczeka na uczucie, na to szczególne mrowienie, pożądanie, tęsknotę za seksem, bliskością, dotykiem
i wszystko to, co nieomylnie świadczy o miłości. Czekała na próżno.
Dość tych rozmyślań
powiedziała sobie, siadając na kanapie przed telewizorem. Przerzuciła
kilka kanałów, ale nie znalazła niczego, co by ją zainteresowało. Nie chciało jej się wstawać po
gazetę, więc zmieniała dalej. Nagle zatrzymała się na programie przyrodniczym, chyba o Jamajce.
Porwała ją muzyka: skrzypce, mnóstwo skrzypiec, trąbki, klarnety. Brzmiało to tak lekko
i melodyjnie. Łagodne tony szybowały, unosząc ją ze sobą, wypełniły cały pokój, po czym miękko
i niepostrzeżenie otoczyły każdą ranę, którą w sobie nosiła, wszystko to, czego nie miała odwagi
wypowiedzieć, wszystko to, co kiełkowało w ukryciu, czego nie dopuszczała do siebie jej
świadomość. Wszystko to eksplodowało teraz, wylewając się na zewnątrz: ból, strach,
niepowodzenia i rozpacz, cała ta mieszanka zamieniła się we łzy i rozdzierający szloch.
Boże, ostatni raz płakała... Nie, nie pamięta kiedy. Cały czas walczyła. O życie, o siły, żeby się
nie załamać i nie płakać.
Teraz łzy lały się strumieniami i nie mogła ich powstrzymać. W pierwszej chwili chciała
wyłączyć telewizor, ale zmieniła zdanie, poddała się muzyce. I płakała. Ryczała tak, że cała twarz
zrobiła się czerwona i opuchnięta.
W samą porę
pomyślała.
Przesunęła palcami po twarzy. Po miejscach, w których kości zostały połamane. Skóra nie była
tak wrażliwa jak kiedyś. Otarła łzy, przyniosła papierowe ręczniki i wydmuchała nos.
Za jakieś pół roku odzyska pani czucie
powiedział ten miły lekarz. Po operacjach nie było
śladu, dostali się pod skórę za linią włosów. Żadnych blizn, piękna robota, jakoś wytrzyma te kilka
miesięcy.
Zrozumiała, że w jej życiu nastąpiła wielka zmiana. A teraz miała po raz pierwszy uczestniczyć
w takim śledztwie, szukać mordercy. Musi tylko porozmawiać z Peterem.
15
Komisarz Claesson znów znalazł się w przypominającym halę tranzytową lotniska holu szpitala,
przez który płynął stały, choć chwilowo nieco przerzedzony strumień ludzi. Na ścianach wisiały
tabliczki informacyjne i strzałki wskazujące drogę na różne oddziały.
Był umówiony z oddziałową Rigmor Juttergren. Gdy rozmawiali przez telefon, z tonu jej głosu
wywnioskował, że dość długo czekała, żeby ktoś się zajął tą sprawą. Kiedy zaczęła się niepokoić,
nikt nie przeczuwał, a nawet nie potrafił sobie wyobrazić koszmaru, który zgotował im los. Człowiek
zawsze szuka najbardziej naturalnego wytłumaczenia. Laura Ehrensw�rd mogła sobie przedłużyć
zagraniczny urlop
nie zawiadamiając nikogo, nie troszcząc się o skrzynkę na listy, która pękała
w szwach, ani o współpracowników. Na początku się nie martwili, choć zastanawiała ich jej
nieobecność. Coś się nie zgadzało, i to bardzo, ale największej nawet perfekcjonistce może coś
wypaść. Nikt nie jest doskonały.
Rigmor Juttergren nabrała złych przeczuć już w środę. Wprawdzie nie podjęła żadnych kroków,
ale wiedziała, że nieobecność w pracy jest niepodobna do szefowej. Doktor Laura Ehrensw�rd nie
była ani zapominalska, ani niesumienna.
W czwartek nic się nie zmieniło
Laury jak nie było, tak nie było, a zbliżał się weekend. Dla niej
pracujący. Miała pełnić dyżur pod telefonem, czyli jako doświadczony lekarz wspierać z domu
osobę, która dyżurowała w klinice. Oprócz tego rano miała zaglądać i wypełniać obowiązki
związane z funkcjonowaniem oddziałów. Organizowanie zastępstw nie należało do Rigmor
Juttergren, ale wiedziała, że w środku lata nie jest to łatwe. Dużego wyboru nie było. Jak się nad tym
bliżej zastanowić, nie było właściwie żadnego. Meisser musiałby się zgodzić na kolejny pracujący
weekend, a był już zmęczony i w ogóle nie w humorze. Nic dziwnego: przez ostatnie tygodnie tyrał
jak wół. Zresztą trudno powiedzieć
nawet pomijając dodatkowe dyżury
żeby tryskał
jakimkolwiek entuzjazmem. Rigmor nie miała wątpliwości, że praca od dawna już go nie cieszyła.
Był poirytowany, skrzywiony i przeważnie gderał, choć to ostatnie
takie nieustanne utyskiwanie

wydawało się nową modą w służbie zdrowia. Coś się jednak nie zgadzało. Także w jego przypadku.
Nie użyła dokładnie takich słów
przypomniał sobie komisarz. Wyraziła to inaczej, ale sens był
właśnie taki, a Claesson miał problem z przerwaniem potoku słów, które wylewała do słuchawki.
Rozumiał, że była wstrząśnięta i musiała odreagować napięcie, próbował więc cierpliwie słuchać,
jednocześnie starając się ustalić konkretny dzień, miejsce i godzinę spotkania. Stało się jasne, że
będzie się musiał spotkać z Meisserem, Bengtssonem i jeszcze kilkoma osobami.
Morderstwo, brak sprawcy i żadnych tropów. Absolutnie żadnych. Na razie. Czekała ich
katorżnicza praca: przesłuchania, pukanie do drzwi, wywiad w środowisku Laury, rozmowy
z rodziną, krewnymi, przyjaciółmi, sąsiadami i współpracownikami. W dodatku brakowało motywu.
Z tego co widzieli, z domu nic nie zginęło.
Zawsze, gdy zaczynali od zera, praca przypominała układanie puzzli. Była ekscytująca i zarazem
stresująca, bo nie mając nic, musieli się przekonać, do czego uda im się dotrzeć. Detektywistyczna
łamigłówka w dosłownym tych słów znaczeniu.
W komendzie wojewódzkiej byli teraz zawaleni pracą. W krótkim czasie doszło do kilku
morderstw, którymi teraz musieli się zająć, a dziś rano Claesson się dowiedział, że ich własne
szeregi były zdziesiątkowane
sezon urlopowy jeszcze się nie skończył. Nie mieli jednak wyjścia
i musieli zacząć sami. Jeżeli nic nie stanie na przeszkodzie, może za kilka dni przyślą im posiłki
z wojewódzkiej. Niewykluczone, że pomoc się przyda
pomyślał Claesson. Trochę pokory nie
zaszkodzi. Ze statystyk wynikało, że liczba niewyjaśnionych przestępstw pozostawia wiele do
życzenia. Niestety, tak to właśnie wygląda. Z drugiej strony liczba morderstw, których sprawców
znaleziono, podnosiła trochę na duchu. Większość spraw rozwiązywano, miał zamiar dopilnować,
żeby z tą było podobnie. To jego cel.
Zwłaszcza na początku powinni być tak aktywni, jak to możliwe. Louise kilka dni temu przerwała
urlop. Claes był jej za to wdzięczny i nie omieszkał tego powiedzieć. Należała się jej pochwała.
Louise była opalona na brązowo i wyglądała na wypoczętą.
Rigmor Juttergren czekała na niego na oddziale przed drzwiami swojego pokoju. Jej zachowanie
powiedziało mu, że był bardziej niż mile widziany; w końcu zapanuje tu porządek. Zobaczyła
komisarza w chwili, gdy mijał przeszklone drzwi w połowie korytarza, i od razu ruszyła mu
naprzeciw z wyciągniętą ręką.

Pan komisarz Claesson?
zapytała, witając go serdecz-nie.
Może filiżankę kawy?

Dziękuję, chętnie się napiję.

Proszę, tędy
dodała i zaprowadziła go na koniec korytarza, do swojego pokoju, który mimo że
leżał nieco na uboczu, był ważną częścią oddziału.

Proszę usiąść, zaraz wrócę
oznajmiła, ruszając po kawę.
Jednak komisarz nie usiadł, tylko stanął w drzwiach i wyjrzał na korytarz. Lubił chłonąć
atmosferę obcych miejsc pracy, naprędce sprawdzać, czy uda mu się wyczuć ich ducha. Uważał, że to
ekscytujące. Nawiasem mówiąc, kilka lat temu, w związku z morderstwem popełnionym w klinice
chirurgicznej, miał okazję spenetrować środowisko szpitala. I to dokładnie. Wiadomo, czym się to
skończyło
pomyślał z zadowoleniem.
Nigdy nie wiadomo, co życie ma dla nas w zanadrzu. Uśmiechnął się, przypominając sobie
pierwsze spotkanie z Veroniką. To nieprawda, że pierwsze wrażenie jest najważniejsze. Co za
pewna siebie i zimna baba
pomyślał, gdy w tym swoim białym kitlu majestatycznie wpłynęła do
pokoju. Możliwe jednak, że to lekarski fartuch wywołał u niego poczucie niższości. Niech sobie nie
wyobraża, że jest ważniejsza! Na pewno nie była to sytuacja, w jakiej któreś z nich starałoby się
zrobić korzystne wrażenie
zwłaszcza Veronika, która dopiero co znalazła martwą koleżankę.
Dopiero później ujawniła swoje zalety: otwartość, poczucie humoru i wiele, wiele innych. Żaden
z niej ideał piękna, ale na swój sposób była ładna. Akurat teraz nie ma łatwo. Jej matka umiera, ale
na każdego kiedyś przyjdzie pora.
Claes zobaczył dwie siwiuteńkie staruszki o kręconych włosach. Siedziały w fotelach. Jedna
najwyraźniej spała, bo jej tułów wychylał się znacznie przez poręcz, druga zajęta była lekturą.
Zatrzymała się przy niej pulchna blondynka w pielęgniarskim fartuchu. Musiała powiedzieć coś
zabawnego, bo obie głośno się roześmiały.
Terapia śmiechem
pomyślał Claes. Veronika chyba kiedyś o tym wspomniała, ale on nie
słuchał. Dobroczynny wpływ śmiechu
powiedziała
to zaniedbany rozdział. W służbie zdrowia
kładzie się przede wszystkim nacisk na empatię i otaczanie ludzi opieką. I na etykę. Nie ma w tym nic
złego, ale powinno się skłonić personel do żartów. Ale chyba niełatwo byłoby ująć je w ramy
formalne, a teraz wszystko musi być widoczne na papierze, czarno na białym, między innymi po to,
żeby człowiek mógł się starać o podwyżkę.

Proszę, niech pan siada
powiedziała Rigmor, stawiając na biurku kubki z kawą.
A może ma
pan ochotę na coś do jedzenia? Skusi się pan na ciasteczka?

Nie, dziękuję.
Siadając, postanowił, że od tej pory to on będzie kierował rozmową.

Zadam teraz pani kilka pytań
oznajmił.
Prosiłbym, żeby się pani dokładnie zastanowiła
i odpowiedziała najlepiej, jak potrafi, trzymając się oczywiście prawdy.

Jasne
odparła, prostując plecy.
Na pierwszy rzut oka wydawała się uosobieniem dobroduszności. Miała lekką nadwagę, jakieś
pięćdziesiąt
sześćdziesiąt lat na karku, jej fryzura przypominała pazia, a ciemnoblond włosy
prawdopodobnie były farbowane. Claesson domyślał się, że ich naturalny kolor powinien być nieco
ciemniejszy i teraz przyprószony siwizną. Widać było, że jest zmęczona, a nawet nieco wyczerpana.
Nie potrafiła spokojnie usiedzieć, cały czas czymś się zajmowała: zaciskała dłonie, bawiła się
spinaczem, zakładała nogę na nogę, czyli krótko mówiąc, zachowywała się jak ktoś, kto ma problemy
z koncentracją wywołane zdenerwowaniem, brakiem snu albo będące częścią jego natury. Komisarz
nie sądził, żeby to ostatnie dotyczyło Rigmor Juttergren. Była ubrana w opatrzony tabliczką z jej
imieniem biały uniform-sukienkę z dużymi kieszeniami. W dekolcie połyskiwał złoty łańcuszek.

Już w środę zastanowiła mnie nieobecność Laury
oznajmiła.
Miała wrócić z urlopu
i przejąć część pacjentów i dyżurów, poza tym zaplanowałyśmy kilka spotkań. Chciałyśmy już teraz
ułożyć jesienny plan dyżurów i tego typu spraw. Niedługo zaczynam urlop
dodała.
Zawsze
rozkładam go na dwie części, inaczej latem zabrakłoby personelu. Odpowiadam za to i sama biorę
zwykle dwa tygodnie w sierpniu. Nie mam nic przeciwko temu, zwłaszcza teraz...

Często się zdarza, że kończycie państwo urlopy i wracacie do pracy w środku tygodnia, tak jak
to miała zrobić Laura Ehrensw�rd?

To był jej pomysł. Chyba obawiała się dłużej zostawiać nas samych. Powinien pan wiedzieć,
że...
urwała, pochyliła się i spojrzała mu prosto w oczy, jak gdyby był pacjentem.
Powinien pan
wiedzieć, że Laura była bardzo kompetentną i trzeźwo myślącą osobą, która nigdy nie zdawała się na
przypadek
oznajmiła, prostując się.
Poprzedniego wieczoru wróciła z Islandii i pewnie chciała
się upewnić, że wszystko w klinice działa jak należy, a trzeba powiedzieć, że kierowanie taką łajbą
nie jest doprawdy proste. Nie było jej od...

Kiedy widziała ją pani po raz ostatni?
przerwał jej Claesson.

W piątek, to był jej ostatni dzień pracy
odparła i zaczęła przeglądać rozłożony na biurku
kalendarz.
Miało jej nie być dwa i pół tygodnia. Część urlopu chciała zostawić na jesień
dodała.

Planowała, że odwiedzi synów mieszkających za granicą, poza tym miała domek letniskowy
w Torekov. Mogła tam spędzać weekendy i w ten sposób przedłużyć sobie trochę lato.
Właśnie
pomyślał Claesson. Benny ma się tam wybrać, o ile nie wyśle innych techników
pracujących nad sprawą. Zobaczymy, może znajdzie się tam coś godnego uwagi. Policja z B?stad
pomoże im trafić do właściwego domku. Poinformowali też o śledztwie wydział kryminalny
w Helsingborgu. Dostaną wsparcie, jeżeli będą go potrzebować, ale tylko wtedy, bo gdzie kucharek
sześć...

Ustaliliśmy, że Laura Ehrensw�rd została zamordowana przed wyjazdem. Nie znamy jeszcze
dokładnej godziny, ale podejrzewamy, że nastąpiło to w piątek po południu albo w nocy z piątku na
sobotę. W każdym razie przed dziesiątą rano, bo wtedy miała pociąg do Sztokholmu i na lotnisko na
Arlandzie. Muszę panią zapytać, co pani wtedy robiła.

Doskonale pamiętam
odparła, nie okazując oburzenia.
Po pracy odwiedziłam wnuczka...
Opuściła wzrok i przez moment błądziła gdzieś myślami.

No tak, wtedy byłam przekonana, że to mój wnuczek, to znaczy biologiczny, ale to bez znaczenia

dodała.
Potem odwiedzili nas, to znaczy mnie i mojego męża Rolfa, przyjaciele. Urządziliśmy
małe przyjęcie w ogrodzie. Dwie pary i my dwoje. Grillowaliśmy i jedliśmy truskawki, nic
wielkiego
oznajmiła, a on skinął głową.
Takie ciepłe, śródziemnomorskie wieczory nieczęsto się
zdarzają, więc trzeba je wykorzystać.
Skąd to nieustanne porównywanie z innymi krajami
oburzył się Claesson
tak jakby Szwecja
nie była dość dobra.

Przepraszam, to pewnie nie należy do sprawy, ale kogo pani odwiedziła?
zapytał.

To zupełnie inna historia. Życie nie jest takie proste, jak byśmy chcieli. Odwiedziłam młodą
kobietę, nawiasem mówiąc, kiedyś tu pracowała jako młodsza pielęgniarka, skromna i miła
dziewczyna, to znaczy kobieta... niedawno urodziła syna i twierdziła, że to mój wnuczek. Ale tak nie
jest. Nowoczesne testy dają 99,9 procent pewności i mój syn nie jest ojcem tego dziecka. Ja się tym
jednak nie przejmuję. Chłopczyk mimo to jest moim wnukiem. Na swój sposób...
Zgubiła wątek, a raczej zupełnie zeszła z tematu. Sama się zorientowała, ale najwyraźniej coś tak
bardzo nie dawało jej spokoju, że kiedy tylko znalazł się ktoś, kto chciał słuchać, słowa same
wepchnęły się jej na usta. Claesson zdał sobie z tego sprawę, już wcześniej zauważył to jakże proste,
niemal oczywiste zjawisko. Nie zawsze trudno skłonić ludzi do rozmowy, nawet gdy się jest
policjantem, czasami trudniej im przerwać. Jednak fakt posiadania i zarazem nieposiadania wnuka
wydawał się tak skomplikowany, że komisarz nie czuł się na siłach o tym myśleć. Przydałby się tu
psycholog
stwierdził i postarał się wyrzucić szybko z pamięci tę część rozmowy.

Próbujemy dociec, co się wydarzyło. Jeśli można...
powiedział, zmieniając temat i zdejmując
okulary, które ostatnio coraz częściej nosił z tego prostego powodu, że widział w nich lepiej.
Jeśli
można
powtórzył
chciałbym zapytać, czy nie zauważyła pani czegoś szczególnego, czegoś, co
mogłoby nam pomóc?
Opuściła głowę i spojrzała na swoje dłonie. Zaplotła palce, wydęła usta i zaczęła kręcić
kciukami młynka. Czas płynął... sekunda, dwie... cztery, pięć, sześć... Cisza wydawała się trwać
wieczność.

Nie
odpowiedziała w końcu.
Powinienem spróbować z innej strony
pomyślał Claesson.

Co pani wie o życiu prywatnym Laury?
zapytał, wciąż nie zakładając okularów, które
schował do kieszeni na piersi wyprasowanej bawełnianej koszuli z krótkim rękawkiem.

Niewiele. Od dawna rozwiedziona, były mąż powtórnie się ożenił i założył nową rodzinę.
Miała dwóch dorosłych synów, obaj są zdolni i odnoszą sukcesy, lubiła przebywać na łonie natury

wyrecytowała Rigmor, jakby czytała biogram, i wzruszyła ramionami.
Była zamknięta w sobie

dodała.

Jak to?

Trzymała wszystkich na dystans. Nikt się tym nie przejmował, ale też nikt tak naprawdę jej nie
znał. Choć wszystko, czego się dotknęła, robiła sumiennie, można było na niej polegać... i...

I co?

I powodziło się jej.

W jakim sensie?

Nie chodzi o to, że zarabiała krocie, choć jako szef chyba nie narzekała. Ale to nie o pieniądze
jej chodziło. Wydaje mi się, że po prostu lubiła wszystkim rządzić i wszystkich ustawiać, no i była
w tym dobra.

Była lubiana jako szef?

Nie wiem
odparła, ciężko wzdychając.
Kto jest dziś lubiany? Nie ma już chyba osób, które
potrafią być dobrym i zarazem lubianym szefem, w każdym razie nie w służbie zdrowia.

Naprawdę jest aż tak źle?
zdziwił się, choć oczywiście słyszał to już wcześniej, w domu.

Trzeba obniżać koszty i radzić sobie z odgórnymi wymaganiami, a jednocześnie motywować
podwładnych, a oni w dzisiejszych czasach, proszę mi wierzyć, potrafią stawiać żądania. Ciągle
brakuje personelu, a nie można im oferować większych pensji... choć swoją drogą licho wie, czy
byliby bardziej zadowoleni z każdej dodatkowej korony, którą by im przelać na konto. Nie tak jak
kiedyś...

Nie, no oczywiście
powstrzymał ją Claesson, tę litanię też już słyszał w domu.
Co pani
miała na myśli, twierdząc, jak to pani wyraziła, że Laurze Ehrensw�rd się powodziło?

Nie wszystko jej się udawało, ale...

Ale co?

Lubiła kontrolować, decydować, mieć... jak by to powiedzieć...

Innymi słowy, lubiła mieć władzę
dopowiedział Claesson.

Władzę!?

Tak, właśnie władzę. Rządzenie i decydowanie jest zazwyczaj połączone z władzą.
A w każdym razie z dążeniem do władzy.

Hmm, może i tak
bąknęła Rigmor Juttergren, mrugając. Najwyraźniej słowo "władza" było
dla niej zbyt bezpośrednie i na pewno nie należało do tych, które chciałaby kojarzyć z kobietą,
a zwłaszcza ze sobą.

Ma pani na myśli coś konkretnego?
zapytał Claesson.
Co łączyłoby się z tym, o czym teraz
rozmawiamy?
Zamilkła.

Nie, nic
odparła.
Będzie pan musiał porozmawiać z lekarzami.
*
Podkomisarz Peter Berg nie wiedział już, do których z kolei drzwi puka. Pozostały zamknięte.
Dziś było wprawdzie nieco chłodniej, ale upał nie odpuszczał, a wielu ludzi nie zdążyło jeszcze
wrócić z urlopów. Wakacje w sierpniu miały coraz więcej zwolenników. Dzięki sierpniowym
wyjazdom łatwiej było przetrwać jesień. A raczej zimę, która stawała się w ten sposób krótsza. Ta
wiecznie powracająca zima, o której wszyscy mówili jak o złu wcielonym. Peter nie miał nic
przeciwko odrobinie śniegu i mrozu, a nawet mgły, byle z umiarem. Przecież można zapaść w sen
zimowy, skulić się, wyciszyć, oglądać filmy i czytać. A gdy udało mu się wyskoczyć na tydzień na
narty, niczego więcej nie potrzebował. Słońce w Alpach, kiedy w domu panował najgłębszy mrok,
jazda w świeżym, głębokim śniegu
to było coś. Ale w tej chwili do śnieżnego puchu miał daleko.
Dwa domy dalej w końcu kogoś zastał. Gdy zadzwonił do drzwi, otworzył mu starszy mężczyzna
o pożółkłej twarzy. Sąsiad przyznał, że zastanawiał się, czy wszystko w porządku, bo spacerując
z psem, mijał skrzynkę na listy pani Ehrensw�rd i widział, że listy z trudem się w niej mieściły.
Również pani listonosz była zaniepokojona i zapytała go nawet, czy przypadkiem nie wie, kiedy pani
Ehrensw�rd ma wrócić. On jednak nie miał pojęcia z tego prostego powodu, że w ogóle z sąsiadką
nie rozmawiał. Praktycznie się nie znali. Pani Ehrensw�rd pilnowała swoich spraw. Sąsiad nie
słyszał żadnych strzałów. Pytanie, czy byłby w stanie je usłyszeć
pomyślał Peter Berg. Staruszek
był przygłuchy.
Dziewczyna, która zatrudniła się na poczcie, żeby sobie dorobić w czasie wakacji, była młoda
i wysportowana. Ciemne włosy związywała w dwie kitki, które sterczały jej za uszami. Postarała się
oczywiście, żeby listy przychodzące do Laury były przechowywane na poczcie. Cała sprawa ją
zdziwiła i nawet zapytała o to przełożoną. Boże
wykrzyknęła szefowa, wygodnie rozparta za swoim
biurkiem
to w końcu parę dni! Większość ludzi, którym zdarzyło się wrócić później, niż zamierzali,
po prostu przedłużała sobie urlop, nawalał im samochód, mieli problemy z biletem na samolot albo
spotykało ich coś równie zwyczajnego. No i zapominali poprosić sąsiadów o opróżnianie skrzynki.
Petera to nie zdziwiło.
Takich domków, jak ten należący do Laury, było w sumie osiem. Miały półtorej kondygnacji
i były otynkowane na piaskowy kolor. Ich bryły łączyła niższa biała część. Na komisariacie
zastanawiali się, czy powinni je nazywać szeregowcami czy bliźniakami, i doszli do wniosku, że ze
względu na ten niższy budynek nazwa szeregowiec jest lepsza. Bliźniaki powinny stanowić jedną
zwartą bryłę
tak w każdym razie uważali Lundin i Louise. Pewnie mieli rację. Szczerze mówiąc,
Petera niewiele to obchodziło. Drzwi wejściowe wszystkich domków były pomalowane na niebiesko
i w pewnym stopniu schowane przed wzrokiem sąsiadów, bo zostały umieszczone w owej białej
części, węższej i niższej od właściwego budynku. Z żółtych fasad wyrastały pomalowane na biało
okna wykuszowe, dzięki którym kuchnie wydawały się jasne i przytulne. Właściciel każdego domku
właśnie w nich ustawił stół, co zgadzało się z zamysłem architekta. Od strony ulicy większą część
działki zajmował garaż i rozmaite komórki.
Żaden z sąsiadów nigdy nie widział, żeby ktoś odwiedził Laurę Ehrensw�rd.
Uliczka wydaje się przyjemna
pomyślał Peter. Blisko centrum, a mimo to jest zaciszna i ładna.
Po drugiej stronie ulicy, naprzeciwko domu Laury, rosły drzewa owocowe. Ogrody, które otaczały
dwa mniejsze domki jednorodzinne, były stare i okazałe. Nieco dalej stała nudna willa z lat
sześćdziesiątych, ale akurat te dwa domy i jeszcze dwa kolejne były starsze, na oko z lat trzydziestych
albo czterdziestych.
Nikt z najbliższych sąsiadów nie mógł zajrzeć do domu Laury Ehrensw�rd. Jednak zdołali to
zrobić mieszkańcy budynków po drugiej stronie ulicy, zwłaszcza z pierwszego piętra, a już na pewno
z balkonów, które zgodnie z modą lat trzydziestych otaczały węgły. Co prawda niezupełnie

dostrzegając fasadę, nie widzieliby drzwi wejściowych, zasłoniętych przez wystające niczym
brązowe drewniane klocki komórki i garaż.
Mniej więcej w czasie, w którym według policji popełniono morderstwo, na jednym z balkonów
stał młody mężczyzna, który nazywał się Arnold Holst. Często wychodził na balkon na papierosa. Nie
krył, że jest nałogowcem. Wprawdzie mieszkał sam, ale nie chciał zanieczyszczać powietrza,
w którym potem śpi.
Peter, siedząc w sypialni połączonej z pracownią i salonem, nie mógł zrozumieć, dlaczego
w takim razie wszędzie, we wszystkich możliwych miejscach, koleś ma poustawiane popielniczki
pełne śmierdzących niedopałków. Chłopak był kimś w rodzaju artysty i konstruktora, pracował
przeważnie przy komputerze w domu i wydawało się, że bardzo mu to odpowiada. Chyba nie lubił
mieć wokół siebie ludzi. Pewnie dlatego, że jest
jak to się mówi
trochę "szczególny"
pomyślał
Peter. Pytanie tylko, jak bardzo był szczególny i jak intensywnie się leczył, psychotropami albo
alkoholem, stosując tak zwaną terapię domową. W panującym bałaganie poniewierały się puste
butelki i puszki po piwie, ale miejsce ani nie wyglądało, ani nie pachniało jak melina. Arnold Holst
na swój sposób miał głowę na karku, a w związku z tym, że nie wyjechał na wakacje, z policyjnego
punktu widzenia stanowił skarb.

Jak wyglądał samochód, który pan widział?
podkomisarz Berg powtórzył pytanie.

Był czerwony i duży. Widziałem go tu na ulicy już wcześniej
odparł Arnold Holst, drapiąc się
po nieogolonej brodzie żółtym od nikotyny palcem.

Kiedy?

Stawał tu od czasu do czasu mniej więcej przez ostatnie pół roku
oznajmił i zabrzmiało to
bardzo rzeczowo.

Widział pan właściciela?

Może.

Może?

Przecież ktoś nie musi być właścicielem tylko dlatego, że wysiada z samochodu.
Arnold
Holst uśmiechnął się przebiegle, odsłaniając rząd nierównych, pożółkłych zębów.
Peter westchnął cicho.

Dobra, w takim razie, jak wyglądała osoba, która wysiadła z samochodu?

Prawdę mówiąc, trudno powiedzieć
odparł chłopak niezdecydowanie.

Może jednak pan spróbuje
poprosił Peter.

Średniego wzrostu. Dużo włosów
dodał, machając rękami wokół głowy.

Aha, czyli ktoś młody?

Taa, koło czterdziestki, pięćdziesiątki...
Podkomisarz, słysząc to, pomyślał, że koleś jest pewnie nieźle szurnięty, ale nigdy nie wolno się
poddawać.

Dobra, można powiedzieć: w średnim wieku
podpowiedział.
Mężczyzna w średnim wieku,
średniego wzrostu, ze sporą czupryną. Jakiego koloru?

Takiego jakiegoś średniego
odparł Arnold Holst i wyglądał na zadowolonego z siebie.
No jasne
pomyślał Peter, czując, że jest głodny i chętnie by zaczerpnął świeżego powietrza. Był
piękny sierpniowy dzień, drzwi na balkon zostały wprawdzie uchylone, ale mimo to w mieszkaniu
panował zaduch i Peter żałował, że nie włożył dziś krótkich spodenek. Nie byłoby mu tak gorąco
w nogi.

Może tak trochę wpadający w rudy
dodał Arnold Holst, dumny, że udało mu się określić
kolor aż tak dokładnie.

Czyli rudoblond?
upewnił się Peter, a rozmówca potwierdził skinieniem głowy.
Tego dnia więcej się już nie dowiedział
ani od Arnolda Holsta, ani w ogóle od nikogo. Trochę
potrwa, zanim przepytają wszystkich mieszkańców w okolicy. Miał ze sobą listę i wiedział, kto
jeszcze nie zdążył wrócić do domu.
Ostatnio po raz pierwszy w życiu miał okazję pożeglować. Odezwał się do niego kumpel
z dawnych lat, który mieszkał teraz w V�stervik, i zapytał, czy ma ochotę na mały wypad. Peter zdał
sobie wtedy sprawę, że chyba marzy o samotnej wyprawie z Eriką. Gdziekolwiek, najchętniej na
jakiś kemping w ciche i ustronne miejsce. Mogliby spędzić trochę czasu razem jako znajomi, tylko
znajomi, i nie zastanawiać się, do czego to zaprowadzi. Odpoczywać na łonie natury, robić to, na co
będą mieli ochotę, rozmawiać. Nie miałby nic przeciwko jakiejś wyprawie rowerowej, w czasie
której mogliby spokojnie podziwiać krajobrazy. Myśl o wakacjach na siodełku od dawna chodziła
mu po głowie, ale odsuwał ją od siebie, nie chciał jechać sam, był już wystarczającym odludkiem.
Widząc jednak, jak Erika się do niego odnosi, zrozumiał, że mógł sobie darować zaproszenie.
Usłyszałby tylko "nie", a tego wolał uniknąć. Dopóki byli przyjaciółmi, mógł jeszcze mieć nadzieję.
Nabrzmiałe muskuły straciły dla Eriki urok. Oznajmiła, że ma ich dość i że wydają się jej
niesmaczne i odpychające, a jednak nie mógł zapomnieć, że kiedyś poleciała na solidnie
przypakowanego gościa, a biorąc pod uwagę jego własną budowę ciała, trudno o większą różnicę.
Peter był dokładnym przeciwieństwem Rickarda. Nigdy wcześniej... no dobrze, może czasem mu się
zdarzało... nie myślał o tym, żeby trochę o siebie zadbać, ale teraz kilka razy wybrał się na siłownię.
Większy obwód klatki mimo wszystko nie zaszkodzi, niezależnie od upodobań Eriki. Tak piękna
kobieta jak ona powinna mieć u boku przystojnego faceta. On się zupełnie nie nadaje. Ale nie
zawadzi spróbować.
*
Sala konferencyjna na komisariacie stopniowo się zapełniała. Na obszernym dębowym stole
ustawiono kanapki, podpiwek i wodę
gazowaną i niegazowaną. W panującym upale to po nią
najchętniej sięgano. Komendant Gotte też zajrzał na chwilkę. Wyglądał nadzwyczaj rześko, był lekko
opalony. Wydawało się, że trochę schudł, a jeśli tak, to sam sobie wyświadczył przysługę. Nikt nie
potrafił sobie wyobrazić, jak to będzie, gdy przejdzie na emeryturę. Pewnie na jego miejsce zjawi się
ktoś nowy, z zewnątrz. Jak wtedy będzie? Inaczej, nigdy tak jak teraz. Jedno było pewne: Gotte jest
tylko jeden.
Ale nie rozmawiali o jego słusznym wieku
niedawno skończył sześćdziesiąt trzy lata
ani
o nadwadze. Czasem tylko jakiś orędownik zdrowego trybu życia kręcił głową, choć zdaniem
Lundina tacy ludzie mają "liście sałaty zamiast uszu i kalafiory zamiast nosów". Wszystkim
towarzyszyła jednak ciągła obawa, że szef się rozchoruje, umrze na zawał albo dopadnie go jakaś
straszna choroba, która będzie miała tragiczny finał.
Ale teraz Gotte wyglądał na okaz zdrowia. Chciał wiedzieć, nad czym pracują i
jak się wyraził

trochę rozeznać się w sytuacji. To, że właśnie nad czymś pracowali, było dla niego jasne, inaczej
by się nie zjawił. Chciał wiedzieć, jak im idzie, i poznać szczegóły. Opadł na krzesło, które
zatrzeszczało, i otworzył butelkę wody Raml�sa.

Co zrobiłaś z włosami?
zagadnął Louise, kiedy ta jako jedna z ostatnich wemknęła się do sali.

Obcięłam
odparła, uśmiechając się do szefa.
Miło, że zauważyłeś. Nie to co mój mąż

dodała rozbawiona.
Ty też wyglądasz inaczej
odwzajemniła się.
Sprawiasz wrażenie
wypoczętego.

To widać?! Vanja zmusiła mnie, żebym trochę zmniejszył to tutaj
oznajmił, kładąc rękę na
pokaźnym brzuchu.
A więc jednak.

Bądź tak miły i zamknij drzwi
powiedział Claesson do siedzącego obok Petera.
Na
początku chciałbym przekazać głos Bennyłemu
oznajmił, a spojrzenia wszystkich powędrowały ku
technikowi, który wyglądał, jakby zaraz miał eksplodować.

Mamy trochę informacji o broni
powiedział Benny, jak zwykle wyrzucając z siebie słowa
z prędkością karabinu maszynowego, i wyświetlił z projektora pierwsze zdjęcie, przedstawiające
dość prymitywny pistolet.
Pomógł nam spec od broni z Helsinborgu. Jeżeli on czegoś nie wie, to
znaczy, że nie warto tego wiedzieć. W tym przypadku mamy do czynienia z radziecką wiatrówką.
Pistolet nazywa się Bajkał, jest dość powszechnie używany, dwudziestodwukalibrowy, czyli zalicza
się do broni strzeleckiej. Użyto pocisków kaliber 5,6 mm, pozbawionych płaszcza z rdzeniem
ołowianym. Te, które dosięgły ofiary, nadal znajdowały się w ciele, częściowo zniekształcone.
Sekcja zwłok nie wykazała ran wylotowych. Ołów jest miękki, a pociski były małe. Dwie kule
znaleźliśmy w ścianie w korytarzu. Łuski leżały na podłodze i dzięki nim możliwe było ustalenie
rodzaju broni. Jeżeli pamiętacie, to znaczy jeżeli w ogóle zwróciliście na to uwagę
powiedział
tonem znawcy, prostując plecy i patrząc na nich jak na idiotów i, nawiasem mówiąc, miał rację, bo
nie wszyscy zauważyli ten szczegół
to łuski leżały głównie w jednym miejscu, a korytarz jest dość
duży. Wszystkie znajdowały się na prawo od drzwi.
Bennyłemu zaschło w gardle, nalał sobie szklankę wody, wypił i podjął wywód.

Biorąc pod uwagę trajektorię lotu pocisków, rodzaj i położenie ran
wszystkie trafiły w lewą
część klatki piersiowej
i tak dalej, można wysnuć wniosek, że sprawca albo sprawczyni
jeszcze
do tego wrócę
wszedł i strzelił do ofiary w korytarzu. Z odległości mniej więcej dwóch metrów,
może nieco mniejszej. Ślady prochu na ubraniu ofiary są nikłe, prawdopodobnie lufa była oddalona,
w przeciwnym razie byłyby wyraźniejsze.
Benny znów się napił i przyjrzał zebranym. Siedzieli nieruchomo.

Ofiara sama doczołgała się do miejsca, w którym nastąpił zgon
kontynuował.
Potwierdziło
się nasze wcześniejsze założenie, ślady krwi jednoznacznie na to wskazują. Co jeszcze znaleźliśmy?
Odciski butów, które wyglądają tak
powiedział i wyświetlił kolejne zdjęcie.

Najprawdopodobniej zostawił je ktoś noszący obuwie sportowe albo sandały na nieco grubszej
podeszwie, takie jakie ostatnio są w modzie. Przemawia za tym rodzaj podeszwy, a dokładnie rzecz
biorąc, grubość bieżnika.
Louise spojrzała na swoje gołe stopy. Miała na nich właśnie takie wygodne, zapinane na rzepy
sandały z jakiegoś tworzywa podobnego do zamszu. Paznokcie u nóg pomalowała lakierem
w odcieniu jasnego wrzosu, który pożyczyła od najstarszej córki. Miała już trzynaście lat i zaczynała
się buntować.

Tutaj
powiedział Benny, wskazując palcem miejsce na zdjęciu
widać coś, co wygląda jak
duże "t", a za nim małe "e". Jeśli zrobię tak...
Urwał i nałożył na zdjęcie śladu fotografię kompletnego odcisku buta.

...widać, że się zgadza. Teva. Sandały albo obuwie sportowe, producent używa jednego rodzaju
podeszew do wielu różnych modeli. Rozmiar też się zgadza, trzydzieści dziewięć. Ślad został
znaleziony na podłodze w korytarzu. Buty ofiary nie pasują do tego odcisku, poza tym miała ona małe
stopy, trzydzieści sześć i pół
trzydzieści siedem, sądząc po tych parach, które były u niej w szafie.
Te ślady musiał zostawić sprawca
oznajmił Benny triumfująco, powoli odwracając się do
zebranych.

Sprawcą jest kobieta
dokończył Lundin flegmatycznie.
Nogę, którą wcześniej założył na drugą, oparł teraz na ziemi, odchylił krzesło do tyłu i zaczął się
na nim kołysać, jak to miał w zwyczaju.

Albo młody chłopak. Małe stopy i niewielka broń ze słabym odrzutem, z której łatwo
wycelować
dodał Benny.
Ale same ślady obuwia w sądzie nie wystarczą, musimy znaleźć
oryginał i porównać, choć naturalnie taki dowód też nie jest bez znaczenia.
Louise zdążyła przeczytać napis na pasku swoich sandałów. Teva, jakby inaczej. Były wygodne

tak wygodne, że mogłaby ich nigdy nie zdejmować. Ale ona miała duże stopy. Nosiła czterdziestkę.

Pewnie sprawdziłeś w klubach strzeleckich?
zapytał Claesson.

Sprawdzamy. Zobaczymy, czy jakiś zawodnik albo koleś z Obrony Kraju "wypożyczył" swoją
wiatrówkę. Musimy sprawdzić, czy nie została im skradziona. Ale najbardziej prawdopodobne jest
to, że jak w większości wypadków, mamy do czynienia z nielegalnym egzemplarzem.

Ach tak
westchnęła Louise.
Kobieta. Czyli połowa podejrzanych odpada.

Znaleźliśmy coś jeszcze
wtrącił Benny, znów zwracając na siebie uwagę zebranych.
Na ekranie zobaczyli papierek w biało-czerwone paski.

Po cukierku Mintolux
oznajmił.

Toffi oblane miętową skorupką
zgadła Louise, zastanawiając się, czy zostały jej jeszcze
jakieś w szufladzie.

Znaleźliśmy go na podłodze. Są na nim odciski palców, choć papierek mógł tam leżeć od
dawna. To by było na tyle
powiedział Benny i wyłączył projektor.
Zrobiło się gwarno. Po paru minutach zebranie zostało zakończone.
16
Bj�rk, lekarz rejonowy, po powrocie z urlopu postanowił, że nie pozwoli się od razu wciągnąć
w wir pracy. Chciał uniknąć przemęczenia. Spróbuje zadbać o dobre samopoczucie, będzie się czuł
jak książę albo raczej jak król, bo wiekowo bliżej mu było do tego drugiego. Postara się myśleć
pozytywnie, jego zawód ma mnóstwo jasnych stron, tych mniej jasnych również, ale teraz przymknie
na nie oko. Patrz w przyszłość i myśl pozytywnie! "Albowiem praca sprzyja zdrowiu i zamożności
oraz ogranicza człowiekowi okazję do grzechu".
A skłonności do grzechu raczej nie miał, pomijając oczywiście te zbyt liczne okazje, kiedy
powinien odmówić sobie ciastka do kawy. Teraz jednak i to uległo zmianie. Nowa pielęgniarka
nawróciła cały personel, skłoniła ich do zdrowszego stylu życia: ciemne pieczywo, chudy ser i słupki
marchewek. W obliczu zbliżającego się lata wszyscy temu oczywiście przyklasnęli, a dokładnie rzecz
biorąc: wszystkie. Doktora otaczała bowiem rzesza zdyscyplinowanych kobiet, choć pewnie sen
z powiek spędzała im nie tyle myśl o poziomie cholesterolu, ile o ilości centymetrów w talii. Co roku
ta sama śpiewka
te wspaniałe kobiety nie były z siebie zadowolone. Niestety
myślał Bj�rk.
Trwonią cenną energię. Wyjątkiem jest chyba tylko siostra Gun.
Dzięki Ci, Boże, za siostrę Gun, lepszej od niej ze świecą szukać. Stara szkoła, nie wahała się
dać z siebie więcej, byle tylko dogodzić pacjentowi. Ten, kto spróbowałby napomknąć, że jest
staroświecka, miałby do czynienia z doktorem Bj�rkiem. Sam też nie był nowoczesny, ale dlaczego
człowiek ma zawsze nadążać za wciąż zmieniającymi się trendami w medycynie, wszystko i tak
sprowadza się do jednego. Pacjent oczekuje, że osoba, którą spotka, będzie kompetentna
i współczująca. Jeśli zaś o to chodzi, ani Bj�rkowi, ani Gun niczego nie brakowało. Przez te
wszystkie lata widzieli niejedno, na pewno znacznie więcej niż inni.
Poza tym Gun była na tyle niezależna, żeby z nonszalancją odnosić się do drakońskiej diety, i od
czasu do czasu stawiała na stole prawdziwe waniliowe babeczki, kupne albo upieczone w domu. Nie
należał do tych, którzy by odmówili, rezygnowali z małych, choć jakże istotnych przyjemności życia.
Z zadowoleniem stwierdził, że nie on jeden. Koniec końców waniliowe babeczki okazywały się
smaczniejsze niż marchewka
przynajmniej jako dodatek do kawy.
Tego środowego poranka
ten tydzień rozpoczął się dla Bj�rka spokojnie dwudniowym
szkoleniem "Przychodnia przyszłości"
jak zwykle przyszedł do pracy trzy kwadranse przed
pierwszą umówioną wizytą. Kiedy zjawiali się pacjenci, nie miał wolnej chwili. Pod jego drzwiami
ciągle ktoś siedział i na niego czekał, krzesło po drugiej stronie biurka nawet przez moment nie było
puste. Wiedząc, że ktoś czeka dłużej, niż powinien, zaczynał się tym denerwować. Zdawał sobie
sprawę, że pacjenci najczęściej byli cierpliwi, czytali sobie i przeglądali gazety. Ale on nie mógł
sobie poradzić z tą toczącą się przed nim kulą śniegu, która w miarę upływu dnia stawała się coraz
większa.
Uporządkował papiery, przeczytał je, podpisał i ułożył na szafeczce stojącej obok biurka.
Dodatkowi lekarze, którzy pracowali w przychodni przez wakacje, stanowili nieocenioną pomoc, ale
zajmowali się tylko tym, co najpilniejsze. Zostawili po sobie wyniki z laboratorium, odpowiedzi na
skierowania, wezwania na ponowne wizyty, a cały ten stos wciąż rósł. Ślęcząc nad papierkami,
doktor Bj�rk przyłapał się na tym, że czeka na przedpołudniową przerwę na kawę, nawet gdyby
miała się okazać lurą. Musiał przyznać, że po powrocie z urlopu poczuł nudę, zwłaszcza jeśli zawsze
głosił wszem wobec, że jego zawód może i nie jest najzabawniejszy na świecie, ale z pewnością
najciekawszy. Jego obowiązki nie były jałowe. Żadnych cyfr, danych i pieniędzy przelewanych
z konta na konto, których i tak nie zabierze ze sobą do grobu. Używał rąk, oczu, uszu i
co nie bez
znaczenia
również serca. Otwierał się na pacjentów i był gotów wysłuchać ich mniejszych
i większych problemów.
Z biegiem lat łatwiej się jednak irytował. Czasem pacjenci zaperzali się już po przejściu przez
próg. Zaczynali go atakować
wcześniej tak się nie zachowywali. Awanturnicy nie zdarzali się
często, ale jednak. Zastanawiał się, czy dystans dzielący wcześniej lekarza i pacjenta mimo wszystko
nie był potrzebny. Całkiem możliwe, że dzięki wzajemnej uprzejmości unikali, ostatnio coraz
powszechniejszego, syndromu wypalenia. Wcześniej nikt nie wątpił, że lekarz daje z siebie wszystko.
A pacjenci nie przybiegali, gdy tylko zdarzyło się im kichnąć. Czasy się zmieniły. Bez dwóch zdań.
Doktor przerwał te bezowocne rozważania i pomyślał, że jego praca mimo wszystko jest
fantastyczna. Tak wielu ludzi się przed nim otwiera, poznaje ich losy i może im pomóc. Poczuł
zadowolenie z życia. Był poranek, pogoda się zmieniła, powietrze stało się rześkie i chłodniejsze, od
czasu do czasu zrywał się wiatr. Korytarz był na razie pusty. Doktor wiedział, że Gun jest u siebie,
ale ona też lubiła w spokoju przygotowywać się do pracy. Zaraz usłyszy jej kroki, zajrzy do niego,
żeby zapytać, jak mu minął urlop, a on opowie o kursie malowania akwarelami w Bohusl�nie. Ona
będzie słuchać, dopóki nie poczuje się zmuszona przerwać mu i pomówić o aktualnych problemach.
Wydawało się, że ostatnio każdy dzień przynosi nowe, ale byli po to, żeby je rozwiązywać. Mogło
chodzić o kogoś z personelu, kto zgłosił nieobecność z powodu choroby, własnej lub dziecka,
o pacjenta, który potrzebuje natychmiastowej wizyty, a wszystkie terminy są już zajęte, o odpowiedź
na wniosek o skierowanie, którą należało się zająć, o wyniki z laboratorium, które gdzieś się
zawieruszyły, albo o lecznicę, do której trzeba było natychmiast zajrzeć.
Na razie wszystko jest w porządku. Doktor zerknął na listę wizyt i dostrzegł nazwiska wielu
wiernych pacjentów, takich, których dobrze znał i od dawna zajmował się ich przypadkami. Miło, że
wracają
pomyślał. Będzie dobrze.
Wziął do ręki żółte skierowanie, które wiele miesięcy temu sam wysłał do kliniki, i przeczytał
odpowiedź napisaną na dole kartki:
Hipertyreoza, podwyższona ilość hormonów również przy powtórnym badaniu. Silnie
podwyższona ilość T4, nieco niższa T3, co wyklucza podłoże autoimmunologiczne. Pacjentka została
skierowana na scyntygrafię w celu wykluczenia gruczolaka toksycznego, ale trzy razy nie przyszła na
badanie. Przypadek powinien być obserwowany, proszę odesłać do lekarza rejonowego Bj�rka.

Hm.
Ktoś chrząknął. Wprawdzie słyszał kroki Gun, ale zajęty skierowaniem, próbował sobie
przypomnieć tamtą dość jeszcze młodą kobietę. Był znany z pamięci do twarzy.
Kolejne chrząknięcie.

A, to ty. Wejdź, proszę
powiedział, odwracając się w stronę stojącej w drzwiach Gun.
Zwykle właśnie tam się zatrzymywała, na granicy
ani w pokoju, ani poza nim. Dzięki temu
mogła odejść, kiedy chciała, a doktor nie miał poczucia, że go nachodzi. Wiedział, że musi zaprosić
ją do środka, jeżeli chce, żeby na chwilę usiadła, ale pamiętał też, że nie zawsze takie zaproszenia
przyjmowała. Czasem po prostu odwracała się i znikała w korytarzu.

Miło cię widzieć
powiedział.
Co słychać?

Dziękuję, dobrze
odparła. Zazwyczaj tyle mówiła na swój temat, a on się nie dopytywał.

Widać, że wypocząłeś. Jak urlop?

Dziękuję, interesujący. Spędziłem tydzień w Bohusl�nie. Byłem na kursie malowania
akwarelami w Gerlesborgu. Przepiękne miejsce, leży na północ od Uddevalli. Cudowne krajobrazy.
Czasem wstawaliśmy bladym świtem i wyruszaliśmy...
Kiwała głową i sprawiała wrażenie zainteresowanej, on zaś odmalowywał przed nią obraz
kolorów, kompozycji, osób, które tam poznał, przepysznego jedzenia
głównie ryb
tamtejszego
powietrza i światła: całkowicie innego niż u nich, silniejszego, ostrzejszego, a czasem i bardziej
rozproszonego. I kiedy tak opowiadał i opowiadał, ona próbowała wymyślić, jak dyplomatycznie go
zawiadomić, że przed południem będzie musiał przyjąć dwóch dodatkowych pacjentów. Jeden z nich
dzwonił i nie dawał za wygraną, poza tym był poirytowany i zły, natomiast drugi samotny i bardzo
chory. Serce jej krwawiło na myśl o tym biedaku i wiedziała, że Bj�rk też nie pozostanie obojętny.
Ale może nie będzie chciał dla niego właśnie dziś zrobić wyjątku. W każdym razie musiała
spróbować. Będzie mogła powiedzieć, że zrobiła co mogła, kiedy do niego oddzwoni.
Bj�rk zamilkł, splótł ręce na karku, odchylił się do tyłu na krześle. Siwiejące blond włosy kręciły
się na skroniach, łysinka połyskiwała opalenizną, a rozmarzony wzrok nie pozostawiał wątpliwości:
doktor Bj�rk nie był w pracy, nadal przebywał w Bohusl�nie.

Wszystko, co dobre, kiedyś się kończy
podjęła siostra dziarsko.
Chodzi o to, że...

odchrząknęła, starając się nadać głosowi barwę miodu.
Mam dwóch pacjentów, którzy chcieliby
przyjść dzisiaj, ale...

Ale nie ma wolnego terminu
dokończył Bj�rk.

Otóż to. Jeden z nich
powiedziała, spoglądając w kartę
ma krewnych, którzy nie dawali nam
spokoju, gdy byłeś na urlopie. Latem niełatwo się do nas dostać, nie jest to nagły przypadek, mogą
oczywiście jechać na pogotowie, jeśli zależy im na kontakcie z lekarzem, ale chyba nie chcą stracić
całego dnia w poczekalni. A drugi to ten biedny J�nsson, któremu się pogorszyło...
W milczeniu spojrzał w kartę, którą mu podsunęła.

Wygląda na to, że to drobnostki, wizyty nie powinny długo potrwać
stwierdził.
Doktor Bj�rk niczym Herkules na rozstaju dróg próbował się zdecydować, którą ścieżkę wybrać:
tę przyjazną pacjentowi, szeroką, hojną i oznaczającą, że przyjmie każdego, będzie się starał,
pracował po godzinach i w rezultacie czeka go przemęczenie; czy tę nieco bardziej egoistyczną, a na
dłuższą metę może nawet bardziej przyjazną dla pacjentów, bo dzięki niej będzie pracować dłużej
i uniknie wcześniejszej emerytury, nad którą już się zaczął zastanawiać. Zwłaszcza po tym cudownym
tygodniu w Bohusl�nie
życie ma w końcu o wiele więcej do zaoferowania niż tylko pracę.

To drobnostki, ale wiesz, jak jest
westchnął i spojrzał błagalnie na Gun, jak gdyby prosząc ją
o podjęcie decyzji.
Kiedy pacjent już się zjawia, zwykle się okazuje, że jest tego więcej
dodał
i zaczął się zastanawiać, czy jeśli zdecyduje się ich przyjąć, będzie mógł poprosić Gun, żeby kupiła
mu coś na ząb, bo wtedy raczej nie zdąży wyskoczyć na lunch do pizzerii. W głębi duszy był miłym
człowiekiem i miał ochotę przyjąć te dwie dodatkowe osoby.
Spojrzał jeszcze raz na listę dzisiejszych pacjentów i zauważył, że z dwojgiem prawdopodobnie
szybko sobie poradzi
byli umówieni na wizyty kontrolne
choć z drugiej strony przyjeżdżali
z daleka i jak zawsze w takich przypadkach czułby się nieswojo, gdyby musiał ich pożegnać po kilku
minutach, wiedząc, że spędzili trzy godziny w autobusie, aby się z nim spotkać. Znał siebie, na pewno
postara się przedłużyć wizytę, sprawić, by pacjent poczuł, że było warto. Znajdzie jakiś wspólny
temat i będą rozmawiać o gotowaniu, uprawie ogrodu, rybach albo czymś tam jeszcze. Przecież to
właśnie takie rozmowy osładzały mu pracę. Ludzie i jakże różne koleje ich losów.
Gdy skończy przyjmować, zaczną oczywiście dzwonić pacjenci, proszący o recepty na telefon,
i to zaraz. Zadzwonią ci, którym nie udało się dostać do lekarza, zapomnieli, że kończy im się lek,
i mają teraz za mało czasu, żeby umówić się na wizytę. Stara śpiewka, ale to też trochę potrwa.
Każde podniesienie słuchawki trwało, czas mijał, minuty zamieniały się w kwadranse, te zaś
w godziny...
Poczuł, że serce zaczyna mu szybciej bić, kojący widok bohusl�ndzkiego wybrzeża nagle rozwiał
się jak sen.

Nie!
powiedział w końcu zdecydowanie.
Nie, nie i jeszcze raz nie!
Potrząsnął głową. Matowe loczki zatańczyły.

Nie zrobię tego!
oznajmił z wściekłością, której Gun nigdy wcześniej u niego nie słyszała.

W porządku
odparła potulnie, wiedząc, że nie ma sensu go przekonywać, przynajmniej nie
teraz. Może spróbuje później, on przez ten czas zdąży się już trochę przyzwyczaić do pracy po
urlopie i może zmięknie mu serce.
Znajdę jakiś wolny termin i ich umówię, ale raczej nie będą
zadowoleni
dodała dla pewności.
Niech pamięta, że go ostrzegała. Bj�rk przełknął ślinę, ale nie zmienił zdania.

Już późno
powiedziała, spoglądając na zegarek.

Poczekaj
zatrzymał ją.
Spójrz na tę odpowiedź. Przyszła z kliniki. Pamiętasz pacjentkę?
Musimy się z nią skontaktować, sprawdzić, czy się nie przeprowadziła. Decyzja zawsze należy do
pacjenta, to jego ciało i jego zdrowie, ale musimy się upewnić, czy zrozumiała powagę sytuacji.
Gun zerknęła na kartkę.

Lena S�derlund. Czy to nie ta wdowa, której mąż wpadł pod samochód? Krążą słuchy, że to nie
był wypadek. Pamiętasz tamtą sprawę? Ten lekarz pracował w szpitalu i parę lat temu zrobiło się
wokół niego sporo szumu. Był jej mężem.
Bj�rk patrzył na nią pytająco. Sposób działania kobiecej pamięci był dla niego zagadką.

Zginął w tym roku w wypadku. Jakoś na wiosnę, nie pamiętam, kiedy dokładnie. Jego żona była
zrozpaczona, biedaczka. Ma długie włosy
dodała Gun, przeciągając rękami wzdłuż twarzy, żeby
zilustrować wypowiedź.

A tak, teraz sobie przypominam
przyznał Bj�rk.
O tej historii z mężem nie wspomniała.
Zgłosiła się do mnie z powodu tachykardii i zmęczenia.
Miał przed oczami jej twarz, bladą pomimo nadczynności tarczycy. Kobieta, która go odwiedziła,
była drobna, szczupła i małomówna. Z tego co pamiętał, oprócz problemów z tarczycą nic jej nie
dolegało. Będę musiał jakoś ją tu zwabić i jeszcze raz zbadać
pomyślał. Badanie często okazywało
się pomocne. Kiedy zakładał na ramię rękaw ciśnieniomierza, przykładał stetoskop do klatki
piersiowej, kładł ręce na brzuchu i uciskał
delikatnie, ale zdecydowanie
w pewien sposób
przełamywał barierę dzielącą go od pacjenta. Ludzie, którzy często mieli się na baczności, podczas
badania się uspokajali, a on zaczynał zadawać pytania
nieistotne, niewinne, będące wstępem do
rozmowy. Może uda mu się dowiedzieć, co ją gryzie, czego się wystraszyła. Przecież nadczynność
tarczycy to nie wyrok śmierci. Nigdy jednak nie wiadomo, co pacjent zrozumiał, a raczej czego nie
zrozumiał. Będzie to musiał ustalić.

Laura Ehrensw�rd zajmowała się tym przypadkiem i to ona podyktowała odpowiedź

oznajmiła Gun.

Tak, oczywiście. Jest wspaniałym endokrynologiem. O hormonach wie bardzo dużo.

Widzę jednak, że to nie ona się tu podpisała, tylko jakiś inny lekarz
dodała Gun, patrząc
badawczo na Bj�rka, żeby się przekonać, czy wiedział już o tym, co się stało, ale słysząc jej słowa,
nie zmienił wyrazu twarzy.

Pewnie wyjechała na urlop, kiedy wydruk był gotowy
odparł Bj�rk.
Podpisał się za nią
jakiś zastępca.

Nie była na urlopie. Nie żyje. Została zastrzelona
oznajmiła siostra Gun.
O Boże! Na jakim my świecie żyjemy
pomyślał doktor Bj�rk i westchnął ciężko.
17

DLACZEGO SKŁAMAŁAŚ?
Głos Leny S�derlund był pełen tłumionej wściekłości. Akcentowała każdą sylabę, jakby
rozmawiała z idiotką albo dzieckiem. Sara patrzyła na nią hardo, ale milczała.

Odpowiedz!
Lena znów na nią wsiadła, była zaskakująco surowa i nieprzejednana. Sara jej nie poznawała.
W ciszy, która teraz zapadła, wyczuwało się groźbę. Bomba, która zaraz wybuchnie.
Nigdy wcześniej się nie kłóciły, nie na serio, i Sara zaczęła się obawiać. Nie sądziła, że Lena
może się na nią rzucić, ale bała się, że ich przyjaźń może się rozpaść, a teraz bardzo jej
potrzebowała. Potrzebowała Leny, swojej przyrodniej siostry. Gdyby nie ona, zostałaby sama,
zupełnie sama.

Co się z tobą dzieje?
zapytała w końcu z przyganą.
Jesteś wściekła, a to przecież nie twój
problem.

Dlaczego skłamałaś, nie powiedziałaś, kto jest ojcem?
odburknęła Lena nadal zmienionym
głosem. Sarze wydało się, że na twarzy siostry dostrzega nowy wyraz
złość wykrzywiała jej usta.
Między nimi na niskim stole leżała odpowiedź z Instytutu Genetyki Sądowej w Link�ping.

Z tego co piszą, jasno wynika, że Patrik nie może być ojcem. Dlaczego zaryzykowałaś? Chcę
usłyszeć odpowiedź, nawet jeżeli będę ją musiała z ciebie wycisnąć. Gadaj!
wrzasnęła Lena.
Sara siedziała bez słowa. Mały Johan spał na podłodze w gondoli wózka. Siedziały w salonie
Leny. Zdążyły spróbować przygotowanej kawy, kiedy Sara wyjęła pismo. Gryzło ją od jakiegoś
czasu. Początkowo chciała zachować wyniki dla siebie, ale z jakiegoś powodu poczuła się jak
idiotka
głupia dziewczyna rzucona na pastwę losu. Była zrozpaczona i chciała porozmawiać z jakąś
znajomą osobą, a nie z kimś, kto był dla niej miły dlatego, że mu za to płacą. Rigmor okazała się
wyrozumiała, ale Sara dziwnie się czuła w towarzystwie kogoś, kto tak bardzo pragnął być babcią jej
dziecka, choć w gruncie rzeczy nią nie był.

Dlaczego to zrobiłaś? Wymyśliłaś sobie to wszystko i zaryzykowałaś?
Tym razem ton był nieco łagodniejszy. Lena zrozumiała chyba, że nic nie wskóra
waliła głową
w ścianę
przemówiła więc do siostry jak do dziecka.

Nie wiem
odparła Sara, spuszczając wzrok.

Nie wiesz?! Musisz, do cholery, wiedzieć, dlaczego to zrobiłaś! Nie wiedziałaś, że prawda na
pewno wyjdzie na jaw?!
Lena znów się zacietrzewiła, a Sara milczała jak zaklęta. Przez chwilę miała ochotę podnieść się,
zabrać ze sobą Johana i nigdy więcej się tu nie pokazać, ale powstrzymała ją myśl, że to byłoby
posunięcie dość drastyczne. Tak na dobrą sprawę chciała wyznać prawdę i o wszystkim
opowiedzieć. Świadomość, że nie jest w tym wszystkim sama, przyniosłaby jej ulgę. Miała dość tego
ciągłego użerania się z ludźmi, którzy dopytywali się, kto mógł być ojcem jej dziecka i dlaczego się
pomyliła. Mówili, że to ona wskazała Patrika, a przecież sami domagali się od niej imienia. Podała
im jedno z możliwych.

Szczerze mówiąc, nie miałam pojęcia, że ojcostwo można ustalić z aż taką pewnością

wymamrotała, patrząc w ziemię.
Lena wściekle szarpnęła kartkę w swoją stronę i przeczytała na głos:

Analiza wykazała, że dziecko po ojcu odziedziczyło następujące markery DNA. Patrik
Juttergren ich nie ma. W wyniku badania stwierdza się, że Patrik Juttergren nie jest ojcem dziecka.
Wzięła kolejną i zaczęła czytać po cichu.

Dziewięćdziesiąt dziewięć i dziewięć dziesiątych procent pewności!
wybuchnęła i rzuciła
kartki na stół.
Więc tak po prostu wybrałaś pierwszego lepszego? Odpowiadaj!

To nie tak
wyznała Sara zduszonym głosem.
Opieka społeczna nie lubi, gdy w rubryczce
jest napisane "ojciec nieznany".

A co z tobą? Nie chcesz wiedzieć, kto jest ojcem? Pomyśl o Johanie. Kiedy dorośnie, może
będzie chciał znać swojego ojca. Czy ty naprawdę nie chcesz wiedzieć?
Sara nadal patrzyła w ziemię, z jej twarzy nie można było nic wyczytać.

Nie, chyba nie
odważyła się odpowiedzieć, jednocześnie podnosząc wzrok i patrząc
wyzywająco na siostrę.
Nie, sama widzisz, co z tego wynikło, a tak w ogóle to Johan jest moim
dzieckiem.
Nie omieszkała podkreślić, że to nie Lena jest matką Johana. Wyglądała teraz jeszcze
bardziej buntowniczo.

Jak to "twoim"? Dzieci nie są niczyją własnością!
wysyczała Lena i spojrzała na siostrę
oczami jak spodki.
A tak naprawdę, to z iloma facetami się zadawałaś? Chyba cię nie znałam.

Wydaje ci się, że sypiam, z kim popadnie, co?! Uważasz, że jestem zdzirą?!
wyrzuciła
wściekle, nie zważając na słowa. Było jasne, że zaraz wpadnie w furię.
Powiem ci, że to było tylko
ten jeden raz... byłam pijana... od tego czasu nie wzięłam do ust nawet kropli... było ich więcej... nie
tylko Patrik, a nie mogłam przecież....
Załamała się i wybuchnęła płaczem, czując zarazem ulgę, że w końcu to z siebie wyrzuciła, nawet
jeżeli słuchająca jej Lena nie była teraz uosobieniem wyrozumiałości.
I dlaczego zawsze musiały się spotykać u siostry? Dlaczego Lena nie mogła choć raz jej
odwiedzić, zaoszczędzić taszczenia wózka, Johana, torby z pieluchami i ubrankami na zmianę?
Byłoby prościej, gdyby widywały się u niej, odniosła jednak wrażenie, że siostra pogardza jej
domem. Na początku Sara przychodziła do niej z czystej uprzejmości, nie chciała, żeby Lena czuła się
osamotniona po śmierci męża, i pragnęła ułatwić jej oswojenie się z nowym mieszkaniem.
Sara zauważyła teraz, że kiedy siostra przestała już szaleć ze złości, na jej twarzy pojawił się
wyraz ogromnego zmęczenia, jak gdyby nie miała już sił. Sprawiała wrażenie wycofanej. Nagle
skrzywiła się z bólu, złapała za brzuch i złożyła jak scyzoryk.

Przepraszam, muszę do toalety
wysapała.
Chyba mam kolkę albo to znów ten mój katar
żołądka.
Kiedy zniknęła w toalecie, zadzwonił telefon.

Odbierz!
krzyknęła przez drzwi.
Powiedz, że oddzwonię.
Sara wstała, przełknęła ślinę, żeby opanować strach i nadać głosowi normalne brzmienie. Po
drugiej stronie odezwał się jakiś miły doktor Bj�rk. Zrobiła to, o co poprosiła ją siostra.
Lena wróciła i wyglądała już lepiej. Ale obudził się Johan. Miał lekką gorączkę i marudził.
Sara podniosła synka, powąchała pieluszkę i stwierdziła, że musi ją zmienić.

Kto dzwonił?
zapytała Lena.

Jakiś lekarz, który nazywa się Bj�rk. Prosił, żebyś się z nim skontaktowała. Numer zapisałam
na kartce i położyłam tam
wyjaśniła, pokazując czerwoną komodę, na której stał telefon.

Aha
mruknęła Lena, postawiła na tacy filiżanki z kawą i ruszyła do kuchni.

Coś ci dolega?!
krzyknęła za nią Sara.

Nie, wszystko w porządku
padła odpowiedź z kuchni.

Dobra, ale powinnaś do niego zadzwonić! Obiecałam, że jeszcze dziś to zrobisz!
zawołała
Sara, klękając i zabierając się do przewijania Johana.

Później zadzwonię!
odkrzyknęła Lena, po czym rozległ się szum wody i pobrzękiwanie
naczyń.
*
Odkąd został sam, Claes niechętnie wracał do domu. Poza tym i tak miał do wypracowania kilka
nadgodzin, więc nawet powinien zostawać dłużej w biurze.
Dziwne, że człowiek aż tak szybko potrafi się do czegoś przyzwyczaić
pomyślał. Nagle
zauważył, że pustka i telewizor mu nie odpowiadają, że chce, by w domu ktoś na niego czekał. Nawet
jeśli czasem szczerze tęsknił za ciszą i samotnością, za tym, żeby decydować tylko o sobie, zwłaszcza
po licznych nocach, kiedy Klara nie pozwalała mu zmrużyć oka.
Nie można czepiać się marzeń, wszystko trzeba przyjmować z dobrodziejstwem inwentarza,
zwłaszcza gdy ma się dzieci
mawiała jego siostra, gdy sprawy się gmatwały. Gunilla miała na
głowie czterech synów, pracę i męża Markusa, ale Claes dopiero teraz naprawdę zaczynał ją
rozumieć. Powoli.
W ciągu dnia często myślał o Klarze i za każdym razem czuł w środku przyjemne ciepło, ale
i niepokój. Może już się zmieniła? Nie chciał przegapić żadnego etapu jej rozwoju. E tam, dzieci nie
zmieniają się chyba aż tak szybko, w końcu to tylko kilka dni
pomyślał. A jak mnie zapomni? Tego
by nie zniósł. Może kiedy wezmę ją na ręce, zamiast się uspokoić zacznie płakać? Teraz miała
przecież kontakt tylko z Veroniką. Może i jego córeczka stanie się jak te dzieci, dla których liczy się
tylko mama? Widział to nieraz. Przed oczami pojawił mu się obraz kolegów z pracy i znajomych,
którzy z nadzieją, niczym pan próbujący zwabić do siebie psa, wołali: "Chodź do tatusia, chodź do
tatusia!", a ich dzieci pokazywały im plecy i biegły się schronić w objęciach mamy, wspinały się jej
na kolana, przytulały i chowały buzię. Jak gdyby ojciec był złem wcielonym.
Będzie musiał dopilnować, żeby otrzymać należną część Klary, swoją pulę. Veronika spędzała
z nią całe dnie, więc on postara się o wyłączność na wieczory. Pewnie będzie łatwiej, gdy Veronika
skończy już karmienie piersią.
Wiedział, że jest ono wskazane, ale marzył, żeby ten okres mieli już za sobą. Nie wspomniał
o tym oczywiście Veronice. Była lekarką, a on wolał uniknąć kazania. Sam dobrze wiedział, że nie
ma lepszego sposobu na dostarczenie dziecku niezbędnych substancji odżywczych. Mleko matki jest
niezastąpione: chroni przed infekcjami i późniejszymi alergiami. Psychologowie też pewnie mogliby
tu dorzucić swoje trzy grosze. Ale, na Boga, żyjemy przecież w nowoczesnym społeczeństwie!
Podniósł się, żeby zamknąć okno, potem wyszedł na korytarz i wziął sobie kawę z automatu.
Białą zamiast czarnej, bo miał pusty żołądek. Musi jeszcze poczekać na Lundina.
Z niechęcią myślał o powrocie do domu również dlatego, że czuł się zobowiązany zrobić coś
pożytecznego: opróżnić kolejny pokój i zaszpachlować ściany, skosić trawę, przyciąć żywopłot od
strony chodnika, żeby przechodnie nie wydłubali sobie oczu przez wystające gałązki, wymyć kafelki
w łazience
położono je jakieś pięćdziesiąt lat temu i miejscami fugi były już czarne. Zajęć nie
brakowało, ale dopóki mógł się zasłaniać pracą, nie musiał o nich myśleć. Dzięki temu sumienie miał
spokojne. Jeszcze bardziej zaskakujące było, jak szybko odzwyczaił się od pracy w pojedynkę.
Zauważył, że ma więcej energii i zapału, kiedy Veronika jest w pobliżu, kiedy nie musi samotnie
zmagać się z nudnymi czynnościami.
Razem z Lundinem mieli ustalić plany na jutro. Lundin miał w zespole Erikę Ljung, która
potrzebuje mentora. Niektórzy zastanawiali się, dlaczego właśnie ją przyjął do swojej grupy, on zaś
powtarzał, że muszą poszerzać szeregi o młodsze osoby, zwłaszcza o kobiety. To one padały często
ofiarą przestępstw. Lundin uważał, że mając w swoim gronie policjantki, będą w stanie lepiej
zrozumieć te sprawy, w których poszkodowanymi są kobiety, dzieci i młodzież.
Zadzwonił telefon.

Cześć
powiedziała Veronika zmienionym głosem.

Cześć, jak tam?

Przed chwilą umarła
oznajmiła ochryple.

Ojej
wymknęło mu się. Nie bardzo wiedział, co powiedzieć.
To przykre
dodał.

Może niezupełnie
odparła.
Chyba obawiałam się, że będzie przykuta do łóżka w jakimś
domu opieki. Ale masz rację, to przykre... Dziwnie się czuję. Teraz ja jestem najstarsza.
Usłyszał, jak wyciera nos.

Jak się trzymasz? Co z Klarą?
zapytał. Znów dała o sobie znać tęsknota za córką, poczuł
ukłucie smutku.

Prawdę mówiąc, nie jest najgorzej. Mała była spokojna, a ja mam przy sobie Cecilię.
Wspaniale zaopiekowała się Klarą i wiesz co...
powiedziała i zniżyła głos.
Cissi, to znaczy
Cecilia, już się na mnie nie złości i jest zachwycona młodszą siostrą.
Claes zrozumiał, że Cissi była w pobliżu, a słowa Veroniki nie są przeznaczone dla jej uszu.
Cecilia, ta dorosła już kobieta, powiększyła jego rodzinę i z pewnością nie była najbardziej
czarującą młodą damą, jakie spotykał. Postanowił jednak, że do niczego nie będzie się mieszał, choć
widział, że Veronika martwi się zachowaniem córki.

Wrócicie wkrótce?
Nareszcie
pomyślał i zaczął się niepokoić, że nie zdąży się odpowiednio przygotować na ich
powitanie. Prawdopodobnie Veronika oczekuje, że co najmniej skosi trawę. Teraz, kiedy zaczął
padać deszcz, Claes miał wrażenie, że zanim zdąży się obejrzeć, przeklęta trawa znów odrasta i się
zieleni.

Wyjedziemy jutro po lunchu. Cecilia przyjedzie ze mną, potem wróci do Lundu. Najpierw
załatwimy pogrzeb. Przyjedziesz?
Pytanie trochę go zaskoczyło.

Oczywiście, że tak, moja droga. Myślałaś, że nie?

Wydawało mi się, że skoro prawie jej nie znałeś...

Ale ciebie znam.

Na kiedy powinnyśmy w takim razie wyznaczyć datę?

Bez różnicy. Najwyżej wezmę dzień wolnego, mojej pracy i tak nie można zaplanować...

Dobrze. Bardzo jesteś zajęty?

Hm, dość.

Tak mi się właśnie wydawało. Dzwoniłam do domu, ale ciebie nie było, a już po szóstej. Jakaś
ciekawa sprawa?

Tak, można chyba tak powiedzieć. O, jest już Lundin.
Pożegnali się. Nie miał ochoty opowiadać, nad czym teraz pracują, Veronika najwyraźniej nie
miała czasu na czytanie gazet i oglądanie wiadomości.

Właśnie zmarła mama Veroniki.

Przykro mi
odparł Lundin.
Spodziewaliście się tego?

Nie, prawdę mówiąc nie, ale miała swoje lata.

Tak to już jest
westchnął Lundin.
Rodzice nas odumierają. Na nas też kiedyś przyjdzie pora
i trzeba się z tym pogodzić, choć to niewesoła myśl.

Twoi rodzice jeszcze żyją?

Tylko mama. Ma dziewięćdziesiąt cztery lata, a jest żwawa jak czternastolatka
powiedział
i się uśmiechnął.
Ojciec miał kiepskie zdrowie. Tak naprawdę przez wiele lat był martwy. Wydaje
mi się, że mama poczuła ulgę, gdy umarł, mimo że została sama
dodał zamyślony.
Odzyskała
wolność, już nie musiała go obsługiwać...

Tak bywa
bąknął komisarz, chcąc zamknąć temat.
Jak poszło?
zapytał, zmieniając ton.

Nieźle, Ljung się wyrobi
oświadczył Lundin z naciskiem.
Zgrywa twardą i trochę brak jej
ogłady, ale to normalne, kiedy człowiek czuje się niepewnie. Jeszcze się w tym nie odnalazła, ale
z czasem będzie dobrze. No więc przesłuchaliśmy tego pulmonologa z kliniki, Hjorta. Był oszczędny
w słowach i uważał na to, co mówi, ludzie zawsze są w takich wypadkach ostrożni. Mimochodem
wspomniał, że ktoś był w ich klinice prześladowany. Można to nawet było nazwać mobbingiem.

Chcesz powiedzieć, że Laura Ehrensw�rd była ofiarą mobbingu?
zdziwił się Claesson. Nie
tak ją sobie wyobrażał na podstawie tego, czego dowiedział się od Rigmor Juttergren i od innych, ale
nigdy nie wiadomo.

Nie, skąd
odparł Lundin.
Inny lekarz, który też już nie żyje. Zginął w wypadku wiosną tego
roku. Potrącił go samochód. Pamiętasz tamtą sprawę?
Claesson zastanowił się i wolno potrząsnął głową.

Nie, chyba nie.

To był zwykły wypadek. Jechał na nartach trasą przy H�jden, w kierunku Dalby, nagle wypadł
na drogę i nie dał rady wyhamować...

Teraz sobie przypominam
przerwał mu komisarz.
Słyszałem, że już zmienili tę trasę. Że też
zawsze to wypadek musi być impulsem do takich zmian.

Właśnie. Ludzie gadali potem, że on może tak specjalnie...

Pamiętam
powiedział Claes.
Nie zginął na miejscu, o ile sobie przypominam.

Tego nie wiem. Tej sprawy nie udało nam się wyjaśnić. Jeżeli chciał ze sobą skończyć...

Prawdopodobnie nie. Większość ich tak naprawdę nie chce. Przyznają to ci, których udaje się
odratować. Otrzymują pomoc i żyją dalej
wyjaśnił komisarz.
Choć nie wszyscy zostawiają list
pożegnalny.

Zgadza się.

Ale do rzeczy, co powiedział ten cały Hjort?
zapytał Claesson.

W sumie niewiele. Nie miał informacji, które byłyby interesujące z punktu widzenia naszego
śledztwa, ale zasugerował, że nad... jak by to powiedzieć... odrzuceniem tamtego lekarza ktoś
w klinice sporo się napracował. Hjort to spokojny, sympatyczny, ambitny i całkiem zwyczajny
człowiek i
co oczywiste
nie ma nic wspólnego ani z mobbingiem, ani ze śmiercią szefowej.
Komisarz milczał.

Nie, jasne. W takim razie kontynuujemy przesłuchania
powiedział w końcu.

Też tak sądzę.

Chyba będę się musiał jeszcze raz spotkać z Rigmor Juttergren. Między innymi. Jutro
zobaczymy, co się udało ustalić reszcie
dodał i poczuł zmęczenie.
18

Jakiś duży, czerwony samochód. Tak twierdził Arnold Holst. Trochę dziwny typ, ale miał rację.
Już wróciła najbliższa sąsiadka Laury i zeznała, że przed jej domem widziała, i to nieraz,
zaparkowany "taki trochę większy samochód, co to teraz ludzie nimi jeżdżą".

Dobra nasza
powiedział Claesson do Petera.
Wygląda na to, że w końcu coś mamy. Co
jeszcze mówiła?
Było wpół do dziewiątej rano, zebrali się w sali konferencyjnej na komisariacie i byli dobrej
myśli.

Widziała, kto siedział za kierownicą
dodał Peter i zamilkł.

I...

Mężczyzna
oświadczył, przygotowany na jęk zawodu.

Nie sugerujmy się tym
oznajmił Claesson.
Stwierdziliśmy, że nie jest wykluczone, że to
kobieta jest sprawcą, pomijając oczywiście fakt, że kobiety na ogół rzadziej posługują się bronią
palną i tak dalej. Mężczyzna też przecież może strzelać z niewielkiego pistoletu, a odcisk buta mogła
zostawić jakaś koleżanka, która wpadła z wizytą. Nie znaczy to oczywiście, że będziemy szukać
wyłącznie wśród mężczyzn, ale zawsze można się przecież skłaniać ku jednej...

Musimy brać pod uwagę wszystkie możliwości, to podstawa
wtrącił Lundin, wyprostował się
i nagle na jego twarzy pojawił się szeroki uśmiech.
Do sali wślizgnęła się właśnie Erika Ljung, spóźniona pół godziny.

Im później, tym piękniejsze kobiety się widzi
powiedział, skinąwszy do niej głową, a ona
w milczeniu opadła na krzesło.

Uważaj! To zakrawa na molestowanie
upomniała go Louise.

Co?
zapytał Lundin, jakby słuch go zawiódł.

Nic takiego
mruknęła Louise.

Skupcie się
powiedział Claesson.
Na czym to stanęliśmy? Ach tak, samochód. Czerwony,
duży, prawdopodobnie kombi. Jego właścicielem jest mężczyzna, a w każdym razie to mężczyzna
z niego wysiadł. Proszę, mów dalej, Peter.

Sąsiadka zeznała, że ten samochód zaczął parkować przed domem Laury jakoś na wiosnę.
Wydaje jej się, że to był "znajomy" albo, jak to określiła, "absztyfikant". Mówiła to z uznaniem.
Laurę znała przelotnie, czasem zamieniły parę słów przez płot. Wydała jej się miła, choć trochę
zestresowana, ale w końcu miała odpowiedzialną pracę. Sąsiadka natomiast jest nauczycielką. Uczy
języków obcych.

Tak, tacy to sobie pracują na pół etatu
wtrącił Lundin.

To już się zmieniło i dobrze o tym wiesz
odparła Louise, świdrując go wzrokiem.

Wiem, ale i tak mają więcej wolnego czasu niż my
odparował.

Ale może nudniejszą pracę. Do cholery, muszą przecież trzymać w ryzach dzisiejszą młodzież!

zaperzyła się Louise, zaprawiona w bojach mama dwóch córek, jednej nastoletniej i drugiej
młodszej.

Uważasz, że łatwiej trzymać w ryzach rozmaite męty? Ich raczej nie ubywa.
Claesson przerwał wymianę zdań głośnym chrząknięciem.

Wiemy, że się kochacie, ale teraz kontynuujmy.
To była prawda, Lundina i Louise łączyła jakaś szczególna więź, lubili się i okazywali sobie
sympatię w trochę dziwny i zaskakujący sposób
ciągle się przekomarzali. To były oczywiście żarty,
choć nigdy nie wiadomo.
Erika bez słowa spoglądała to na jedno, to na drugie.

Jeżeli się zastanawiasz, czy oni tak zawsze, to mogę ci powiedzieć, że tak, i że tylko im to
wolno
wyjaśnił Claesson, przeszywając wzrokiem wspomnianą dwójkę.
Nic nie można na to
poradzić, ale lepiej by było, gdyby udało im się jakoś wytrzymać do przerwy na kawę. Wtedy można
sobie do woli rozmawiać, z kim i jak się chce.

Przestań!
syknęła Louise.
Erika skinęła głową w milczeniu. Jej brązowe oczy były czujne i uważne, ale unikały Petera, choć
chyba tylko on jeden zwrócił na to uwagę.

Hmm, czerwony samochód
powiedział, a na jego policzki wypłynął rumieniec.
Zmężniał i chyba kupił trochę nowych ubrań
pomyślała Louise, próbując śledzić bardzo
fragmentaryczne sprawozdanie. Patrząc na Petera, współczuła mu. Wydawał się taki samotny, choć
oczywiście się nie skarżył. Tego by brakowało. Dziś miał na sobie czarne dżinsy, pasek w tym
samym kolorze i czerwoną koszulkę z krótkim rękawem. Nigdy wcześniej nie widziała go w takim
zestawieniu. Wszystkie rzeczy musiały być nowe. W każdym razie ona widziała je po raz pierwszy.
Ktoś mu chyba doradzał przy zakupie, wreszcie zrezygnował z tych nijakich barw w rodzaju
rozmytego błękitu i koszul tak spranych, że największy nawet sknera czegoś takiego by na siebie nie
włożył.
Zaczęły się już wyprzedaże
pomyślała. Chcą się pozbyć letnich kolekcji, chociaż spodnie, które
miał na sobie Berg, raczej nie wyglądają na kupione na wyprzedaży. W końcu czarny pasuje raczej na
jesień. Koszulka mogła mieć obniżoną cenę, ale nie miało to znaczenia. Ważne, że dobrze wygląda.
Może zdąży wyskoczyć w porze lunchu i znaleźć coś dla Janosa. W życiu nie zaciągnie go do sklepu,
a przecież przydałoby mu się to i owo, choć on tak oczywiście nie uważał. Nigdy niczego nie
potrzebował. Na wystawach pojawiły się pierwsze jesienne rzeczy, ale kto miałby teraz ochotę
kupować coś na jesień
pomyślała. Chyba tylko ja
przyznała w duchu. Musi uważać z tym
chodzeniem po sklepach. Zwłaszcza teraz, gdy zrzuciła parę kilo, wydawało jej się, że wszystko leży
idealnie.
Pogoda nie zachęcała do spacerów. Chmury, chmury i jeszcze raz chmury. Co prawda nie padało,
ale powietrze było przesiąknięte wilgocią. Dzień wprost stworzony do siedzenia w domu pod kocem

przemknęło Louise przez myśl. Albo do ucięcia sobie drzemki. Lub do pracy.

Lista połączeń nie jest jeszcze gotowa
kontynuował Claesson.
Do zespołu dołączyła
chwilowo Fritjofsson, i to ona nad tym siedzi. Miejmy nadzieję, że nie na darmo. Co wiemy o stanie
finansów Laury?

Były w porządku
oznajmił Lundin.
Idealnym. Rachunki zawsze płaciła w terminie, żadnych
większych długów, poza pożyczką na dom, jaką ma każdy normalny obywatel, który nie jest obłędnie
bogaty albo kocha płacić podatki. Miała trochę akcji, jakieś fundusze i pieniądze w banku, ale sumy
nie są duże, nie odnotowano żadnych mogących budzić zdziwienie wpłat ani wypłat.

Czyli nikomu nie płaciła, szantaż odpada
stwierdził Claesson.

W rzeczy samej.

No dobrze
powiedział komisarz.
Otrzymałem informacje o cukierkach Mintolux. Są
dostępne na wagę i w paczkach.

Mogłeś o to zapytać Louise
wtrącił Peter.
Pracowali razem tak długo, że już się przyzwyczaił do jej wypadów do budki Kirrego po
czekoladę, lukrecjowe cukierki i inne łakocie.

Stare grzechy
mruknęła.

Wiemy
odparł Lundin.
Wszyscy wiedzieli, że Louise po ostatnim Bożym Narodzeniu z nieznanych powodów, bo ich
zdaniem wyglądała dobrze, zgłosiła się do programu żywieniowego Weight Watchers.

Ale może mimo tych zgubionych kilogramów zechcesz się z nami podzielić swoim
doświadczeniem?
zapytał Lundin.

Boże, ale to byłby pech, gdyby ktoś poszedł siedzieć przez papierek po cukierku!
zakrzyknęła
Louise, łapiąc się za głowę.

Do tego jeszcze sporo brakuje
uspokoił ją Claesson.

Nie mów hop
dorzucił Lundin.

No dobra
zgodziła się Louise.
Mogę tylko powiedzieć, że mintoluxy są twarde i z nieco
wyższej półki. Sama je kupowałam w czasach, kiedy jeszcze w ogóle kupowałam słodycze
dodała
i spojrzała na zebranych wzrokiem prelegentki. Zamknęła na chwilę oczy.
Wtedy można je było
kupić tylko na wagę w Konsumie i w paczkach u Kirrego. Teraz już ich nie jadam, ale wiem
przypadkiem, że te wyśmienite cukiereczki, toffi w miętowej skorupce, można dostać praktycznie
wszędzie, nawet na stacjach benzynowych.

Tu macie listę punktów, w których są dostępne na naszym terenie
powiedział komisarz,
rzucając na stół wykaz.
Dostałem od producenta, pozostaje tylko wziąć się do roboty.

Ale to niemożliwe
odezwała się Erika, po raz pierwszy tego ponurego poranka.
Za dużo
sklepów, a papierek znaleźliśmy prawie miesiąc temu, więc...

Więc trzeba ruszyć głową
dokończył Claesson.
Musimy coś wymyślić. Nawiasem mówiąc,
dostaniemy dodatkowych ludzi z dochodzeniówki. I trzeba pamiętać, że odcisk palca na papierku
wcale nie musi należeć do mordercy
dodał dla pewności.
Mógł go zostawić sprzedawca, który
wypakowywał towar, albo ktoś, kto odwiedził Laurę i tak dalej. Ale skoro już i tak przesłuchujemy
ludzi, to możecie o tym pamiętać. O ile zdarzyło się wam zapomnieć
podkreślił i przyjrzał się
współpracownikom, jednak z ich twarzy nic nie mógł wyczytać.

Sprawdziliście może, czy Laura lubiła mintoluxy?
zapytał Peter.
Wszyscy pokręcili głowami.

Może podjadała, gdy była w domu
powiedziała Louise.
Nie każdy chce się obnosić ze
swoimi słabostkami. Niektórzy mogą się wstydzić.

Dlaczego ktoś miałby się wstydzić?
zapytał Lundin.

Skąd mam wiedzieć? Ale potrafię sobie wyobrazić, że są mężczyźni, którzy jedzą słodycze, gdy
nikt ich nie widzi. Może wydaje im się, że łasuchowanie jest niemęskie. Albo jest wadą. Świadczy
o braku charakteru.

Czytałem gdzieś, że cukierki na wagę kupują głównie kobiety
wtrącił Claesson.

Tak, wiem
odparła Louise.
Jestem typową kobietą, która pochłania słodkości. Panią
w średnim wieku...

Tylko nie w średnim
przerwał jej Lundin.
Ja jestem w średnim.

A właśnie, że tak! W dzisiejszych czasach człowiek szybko wchodzi w wiek średni. Jak tylko
skończy trzydziestkę, a mnie przecież niewiele brakuje do czterdziestki. Teraz już z górki. A poza tym
do jakiej grupy byś mnie zaliczył, do młodzieży?

Może jednak wrócimy do pracy
zdenerwował się Claesson i poczuł się wyrzucony poza
nawias. Zawsze to on musiał przywoływać do porządku resztę zespołu.
Wydaje mi się, że wszyscy
jesteśmy już tym trochę zmęczeni, ale mamy przed sobą długi dzień pracy i możemy wiele zrobić.
A właśnie, Benny prosił, aby wam przekazać, że domek letniskowy w Torekov jest czysty. Chyba
trochę się wkurzył, że musiał jechać tam i z powrotem. Laura od dawna się tam nie pokazywała.
I żaden klub strzelecki nie zgłosił kradzieży wiatrówki produkcji rosyjskiej.

No, co ty powiesz?
wtrącił Lundin ironicznie.

W takim razie nielegalna
stwierdził Peter.
Oczywiście!

Telefon nadal się nie znalazł
kontynuował Claesson.
Wiecie, ten bezprzewodowy. Mogę się
założyć, że to jego szukała Laura, czołgając się do salonu.

Też tak sądzę
powiedziała Louise.
Na pewno leżał na stoliku przy sofie.

Morderca zdążył przed nią
stwierdził Lundin.

I buchnął jej sprzed nosa
dodała Louise i się otrząsnęła.
Uff!
Podzielili się zadaniami i rozeszli. Na razie nie odważyli się snuć przypuszczeń co do motywu,
nie próbowali nawet zgadywać. Nie miało to sensu. Wszystkie próby byłyby daremne, mieli za mało
danych.
Musieli bliżej zbadać sprawę hipotetycznych "absztyfikantów" i dowiedzieć się, co się naprawdę
wydarzyło w klinice. Jeżeli coś w ogóle się wydarzyło. Morderstwo nie musiało mieć nic wspólnego
z miejscem pracy ofiary. I prawdopodobnie nie miało. Krewni nie wiedzieli nic godnego uwagi.
Sąsiedzi też nie, pomijając "absztyfikanta" w czerwonym kombi. Komisarz przygotował razem
z rzecznikiem notatkę dla prasy. Starał się ujawnić jak najmniej.
Kto wie, może tu mimo wszystko chodzi o dziewczynę
pomyślała Louise, zauważając, że Peter
zaczął chodzić pewnym siebie i zamaszystym krokiem. Nogi zawsze miał pałąkowate, a teraz, idąc,
kołysał się w kolanach.
Od zawsze wiedziała, że pewnego pięknego dnia pojawi się u jego boku jakaś miła dziewczyna.
Wypucowane i bladolice dziewczę z parafii, prawdziwa panna, w której oczach widać błysk
macierzyństwa i siły działania. Przedszkolanka. Lub pielęgniarka. Mogła też być panią katechetką
albo kierowniczką domu spokojnej starości. Albo bibliotekarką, dlaczego nie? Ewentualnie mogła
pracować w zakładzie ubezpieczeń, tam też mieli dobre dziewczyny. W każdym razie to ona
musiałaby zrobić pierwszy krok
pomyślała Louise.
A może policjantka
przyszło jej na myśl, gdy zobaczyła, z jakim zawstydzeniem Peter,
oświetlony zimnym światłem korytarzowej jarzeniówki, wziął kubek z kawą, który podała mu Erika
Ljung. Ale czy to się może udać?!
*
Lundin zastał Erikę siedzącą apatycznie przy biurku.

Chodź, jedziemy!
powiedział.
Podniosła się i wyszła, nie biorąc płaszcza przeciwdeszczowego, który wisiał na kołku na
drzwiach.
Pogoda szybko się zmieniła. Niebo, które rano zasnuwały deszczowe chmury, przetarło się,
a w południe było już parno.

Ach, ta sierpniowa pogoda
stwierdziła Erika.
Do wieczora zrobi się tak ciepło, że będę się
pewnie mogła wybrać nad wodę.

Często jeździsz nad wodę?
zapytał Lundin, kiedy szli do wozu.

Od czasu do czasu. Lubię pływać.
Lundin upchnął swoje niemal dwumetrowe ciało na fotelu kierowcy i wyjechał na Ordningsgatan,
jednokierunkową ulicę wiodącą do rynku Stortorget. Na jego środku stała fontanna
duże jabłko
z granitu
która robiła co mogła, żeby trochę ożywić miejsce. W cieniu przyklapniętych wiązów,
nieopodal Systembolaget, swojej monopolowej krynicy, siedziała grupa pijaczków. Poza nimi na
rynku nie dostrzegł żywej duszy. Powietrze było nieznośnie duszne.
Wybierali się do Carla-Magnusa Meissera, który mieszkał nad morzem, w pobliżu dużego
kąpieliska, lubianego zwłaszcza przez dzieci i młodzież, ponieważ miało kiosk z łakociami i wieżę
do skoków. Musieli znaleźć jego dom. W tamtej okolicy wcześniej stawiano głównie domki
letniskowe, ale z czasem została ona wchłonięta przez rozrastające się miasto. Obecnie osiedle to
zaliczano do lepszych i droższych, miejsce było ustronne i spokojne, a mimo to leżało blisko centrum.
Wielu mieszkańców
żeby nie powiedzieć wszyscy
miało dostęp do morza i skalistego wybrzeża.
O poranku mogli wskakiwać do wody, a wieczorem, podziwiając falującą toń, zajadać kolację.
Erika spróbowała ukryć ziewnięcie. Lundin skręcił w stronę portu, kierując się ku starej,
wiodącej na północ, nadmorskiej drodze.

Zmęczona?
zapytał, nie patrząc na nią.
Rano się spóźniła, i to nie po raz pierwszy, choć nie mógł powiedzieć, żeby spóźniała się
nagminnie.

Mhm
potwierdziła.

Imprezujesz czy nie możesz spać?
Wstrzymała się na moment z odpowiedzią.

Nie mogę spać.

Hm.

Bywa. Nie można zmusić mózgu do snu
odparła, ścierając dłonią krople potu z karku.
Było duszno, ubrania kleiły się do ciała, pot perlił nad górną wargą, spływał pod pachami.
Kiedy mijali stację Statoil, Lundin zerknął w bok i zauważył byłego sąsiada. A więc nie wyjechał
z miasta
pomyślał.
Nie znał Eriki zbyt dobrze, niedawno dołączyła do nich jako młodszy śledczy, poza tym była
między nimi spora różnica wieku, przez którą czuł się niepewnie i nie wiedział, na jak dużą
bezpośredniość może sobie pozwolić. Był o tyle starszy, że łatwo można by go posądzić, że jest
starym lubieżnikiem. O starych babach mówiło się, że są zgorzkniałe i klimakteryjne, o facetach, że
uganiają się za małolatami. Obie płcie musiały walczyć ze stereotypami i dostawały za swoje.

Ta sprawa jest dla ciebie nieprzyjemna?
zapytał, choć wcale nie wydawało mu się, żeby
Erika czuła się nieswojo, i wyglądało na to, że szybko się uczy.

Nie, skąd
zaprotestowała.
Choć może, troszkę
dodała szybko.
Rozkładające się zwłoki,
zwyczajna kobieta... przecież to mogło spotkać każdego, na przykład chuligana, członka gangu, który
się komuś naraził. Robi się coraz niebezpieczniej. A w tym wypadku naprawdę można się
zastanawiać, dlaczego właśnie ona. Porządna obywatelka, żadnych ciemnych interesów, finansowych
kłopotów i tak dalej. Ale to chyba bez znaczenia... choć z drugiej strony właśnie to wydaje mi się
dziwne.

Hm
mruknął Lundin. Wyczuł, że jest podminowana. Mówiła głośno i szybko, dopiero teraz to
zauważył. Wcześniej zawsze była spokojna i małomówna, choć przecież nie zdążyli jeszcze spędzić
wiele czasu sam na sam. Może nie radziła sobie z przeszłością, ale postanowił, że dopóki sama nie
zacznie tematu, nie będzie do niego nawiązywał. W końcu była pod opieką profesjonalistów. Poza
tym pomyślał, że może powinna zacząć od nowa i nie wracać do tego, co było.

To chyba dziwne, że tak mało myślę o tej sprawie. To okropne z mojej strony
powiedziała
zdziwiona.

To chyba dobrze
odparł Lundin, gdy mijali most.
Niedługo powinni być na miejscu.
Rzucił jej ukradkowe spojrzenie i zauważył, że wciąż jest nieco apatyczna, ale wydawało się, że
wstąpiło w nią nieco życia.

Moja droga
odezwał się nagle, nie do końca wiedząc, dlaczego to mówi.
Wiele przeszłaś.
To jasne, że czasem może ci się od tego wszystkiego zakręcić w głowie.

Wiem
powiedziała i wydawało się, że nie wzięła mu za złe tego tonu dobrego wujaszka.
Przygryzła wargę, spojrzała przez zakurzoną szybę i znów otarła kark. Lepki sierpniowy upał nie
odpuszczał.

Nienawidzę go!
krzyknęła nagle.

To oczywiste.

Tak łatwo jest nienawidzić. Ale źle mi z tym. Jedyny plus jest taki, że za nim nie tęsknię

oświadczyła.
Niebezpieczeństwo, że zachowam się jak inne kobiety, które doświadczyły przemocy,
jest małe. On ją upokarza, ona idzie na policję, on żałuje i znów jest słodki i kochany, ona wraca do
bydlaka i wycofuje skargę, a wtedy on znów może się na niej wyżyć...
Mówiła szybko.

Lundin...
powiedziała i zawahała się.

Tak?
zapytał.

Mogę cię o coś zapytać?

Pytać zawsze można, ale nie zawsze usłyszy się odpowiedź
odparł dyplomatycznie
i uśmiechnął się do niej.

Czy twoim zdaniem to Rickard zamordował tamtą kobietę spod świerku? Wiem, że nie
znaleźliście na niego aż tyle, aby go za to wsadzić, ale jak ci się wydaje? Na jej szyi były ślady
duszenia, tak jak na...
Umilkła i ze świstem wciągnęła powietrze.

Jak na twojej, to masz na myśli, prawda?
dokończył i zaczął się wpatrywać w drogę.
Myślał intensywnie. Miał swoje przypuszczenia, ale nie chciał się do nich przyznać. Unikał
mówienia o sprawach, w których brakowało dowodów. Bywało, że pozwalał sobie na spekulacje,
wypowiadał na głos swoje myśli, a potem się okazywało, że nie miał racji, i było mu wstyd,
naprawdę wstyd. Czuł się wtedy, jakby skazał niewinnego.

Nic mi się nie wydaje. To znaczy, że on mógł to zrobić, ale równie dobrze mógł to być ktoś
inny.

Wiedziałam, że tak powiesz. Trudno
odparła.
Po ich prawej stronie połyskiwało szarozielone morze, chowało się w zatokach i obmywało
wygładzone skały. Daleko od brzegu majaczyła żaglówka, sunęła wolno z luźnymi żaglami. Na jednej
z parceli Erika zobaczyła starszego mężczyznę, który trzymając się poręczy, ostrożnie schodził do
wody po drabince umieszczonej na końcu drewnianego pomostu. Na horyzoncie niebo miało
fioletowy odcień. Mogło to być ciche ostrzeżenie zwiastujące nowy deszcz.

Spójrz na tego staruszka. Że też niektórzy mogą z własnej działki wskoczyć prosto do morza

powiedziała Erika i wskazała palcem niewyraźną postać, która zaczęła już płynąć.

Tak, to musi być przyjemne
zgodził się.
W tym roku pogoda była wyjątkowo ładna.

Każde lato powinno tak wyglądać. Choć jesień też jest w porządku.

Tak uważasz?

Tak. Właściwie to jesienią zaczyna się nowy rok
wyjaśniła.
Może dlatego mam takie
wrażenie, że to jesienią szło się do szkoły, zaczynało kolejną klasę. Dostawało nową szansę, tym
razem można sobie było nie narobić zaległości. Człowiek miał przed sobą cały rok nauki i mógł się
do niej przyłożyć. Po Nowym Roku zazwyczaj niewiele był w stanie zdziałać, miał przecież za sobą
jeden semestr.

Ale ty byłaś chyba pilną uczennicą?
zapytał Lundin.

Oj, nie
odpowiedziała ze śmiechem.
Był taki okres w gimnazjum, o którym najchętniej bym
zapomniała. Myślę, że moi rodzice i nauczyciele również.
A jakże
pomyślał Lundin. Wcale nie był tym zaskoczony. Widział już niejednego rozrabiakę,
który potem się uspokajał i układał sobie życie. Choć nie każdy. Właśnie teraz takiego szukali...
Przejechali obok dużego, pomalowanego na biało domiszcza z drewna, nad którym cieśla musiał
się sporo namęczyć. Niemal każdy centymetr był czymś ozdobiony. Jakby tego było mało, budynek
posiadał wieżę i przeszkloną werandę, również nie od parady.

Gdy człowiek widzi coś takiego, budzi się w nim zazdrość
powiedział Lundin, przyglądając
się willi.
Czy to tu?
zapytał Erikę, która na kolanach miała rozłożoną mapę.

Nie. Cóż za idylla!
zawołała.
Chciałbyś w nim mieszkać?

Dlaczego nie, ale chyba jednak wolę widok pasących się krów
odparł Lundin, który
dzieciństwo spędził w gospodarstwie rolnym.
Poza tym jak dla mnie taki dom wymaga zbyt wiele
zachodu. Trzeba mieć służbę, a kto w dzisiejszych czasach może sobie na to pozwolić? No i chyba to
niezbyt przyjemne, kiedy wokół ciebie kręci się tyle ludzi: malarz, ogrodnik, sprzątaczka.
Domki letniskowe, których większość została przystosowana do zamieszkania przez cały rok,
stawały się coraz mniejsze. Do starych, niewielkich chałupek dostawiano przybudówki, żeby
zwiększyć powierzchnię. Niektóre wyburzano i w ich miejsce budowano nowe domy.
Rozłożyła mapę na kolanach, znalazła kąpielisko i przesunęła palcem wzdłuż drogi prowadzącej
na północ.

Jeszcze kawałek prosto, a potem trzeba skręcić w prawo i wjechać na półwysep. Wszędzie są
domy. Że też nigdy tu nie byłam, zatrzymywałam się przy kąpielisku. Dalej trudno by już było
dojechać na rowerze, za daleko.

Nie jesteś stąd, prawda?

Nie
potwierdziła Erika i nasunęła na nos okulary. Słońce porządnie przypiekało, mimo że
w sierpniu i tak świeciło łagodniej.
Pochodzę z Malm�.

Ale nie słychać u ciebie skańskiego dialektu. Nie to co u Gottego.

Miałam osiem lat, kiedy się tam przenieśliśmy. Mama pochodzi z Pite?, a tata z Jamajki, więc
w domu mówiliśmy po skańsku
powiedziała z uśmiechem, jak zwykle, gdy musiała wyjaśniać, skąd
pochodzi i dlaczego wygląda tak, a nie inaczej. A to wszystko ze względu na ciemniejszą karnację
i rysy, które ciężko było przypisać jakiejś narodowości. Tym razem było jednak inaczej
czuła
zmęczenie.
Ludzie chcą się zawsze przypisać do jakiegoś miejsca, a w przypadku Eriki nawet dialekt się nie
zgadzał, choć to akurat było bez znaczenia. Uważała, że wszystko jest w porządku, dopóki do innych
dociera, że szwedzki zna perfekcyjnie. Czasem jednak nadstawiali ucha, żeby wyłapać jej obcy
akcent, którego nie miała. Nigdy. Ile to razy dostrzegała skrępowanie na twarzy jakiegoś urzędnika na
poczcie albo w banku, gdy ujrzawszy tylko jej twarz, prosił, żeby przeliterowała swoje imię, a ona,
nie mrugnąwszy nawet okiem, mówiła: E R I K A...

Tak mi się właśnie wydawało, że nie jesteś stąd, inaczej znałabyś tę okolicę
powiedział
Lundin.

Teraz w prawo
poleciła i zjechali na wąską asfaltową szosę, która wiodła przez gęsty las
sosnowy. Między drzewami od czasu do czasu wyrastał mniejszy lub większy domek.

Tam
powiedziała, wskazując palcem.
Obok położonego nad wodą domu stał czarny saab. Wokół nie było ani kawałka trawy do
koszenia i ani jednej rabatki. Jedynie sosny, jałowce i skały. Z ich szczelin wyrastały lilioworóżowe
kwiaty wierzbówki, odcinające się od szare-go tła.
Carl-Magnus Meisser mieszkał w typowym domku letniskowym. Żadnych dobudówek, bez
wielkopańskiego zadęcia. Szare panele z drewna, czarny blaszany dach, parterowy domek, od tyłu
wychodzący na morze. W najlepszym razie nie więcej niż pięćdziesiąt metrów kwadratowych,
a chyba nawet mniej. Nie nadawał się dla rodziny z dziećmi. Działka, na której stał, była w tak
naturalnym stylu, jak to tylko możliwe
można by ją nawet określić jako nieco zapuszczoną. Od skał
odchodził pomost, pochylony i nierówny, po jednej stronie były szuwary, po drugiej mała zatoczka
z piaszczystym dnem. Przy pomoście przywiązano łódkę.
Wyglądało na to, że Meisser nie lubi się krzątać wokół domu. Świadczył o tym brak rabatek
i opłakany stan budynku. Tylko okna były nowe. I brzydkie. Za duże i zbyt nowoczesne.
Lundin wjechał na teren posesji i zaparkował za saabem.

Ten nie jest czerwony
stwierdziła Erika.

Nie jest
powiedział Lundin, wysiadając z wozu.
Ale upał
dodał i spróbował się nieco
ochłodzić. Chwycił palcami przód koszuli i zaczął się nim wachlować. Materiał luźno powiewał.
Lundin rozpiął jeszcze jeden guzik, wyjął chusteczkę i otarł pot z szyi.
Kiedy trzasnęli drzwiami samochodu, doktor Carl-Magnus Meisser nagle wyrósł obok nich.
Przywitali się i podali sobie ręce. Nie zapomnieli też wymienić stopni: komisarz Janne Lundin
i młodszy śledczy Erika Ljung. Jak masz do czynienia z szychą, nie żałuj sobie tytulatury
zdradził
kiedyś Lundin.

Trafili państwo bez problemów?
zapytał Meisser.

Tak, mieliśmy mapę
odparł Lundin i zauważył, że badawcze i taksujące spojrzenie
szanownego pana Meissera spoczęło na jego koleżance. Nie miało nic wspólnego z zawodem Eriki,
oceniał jej wartość jako kobiety.
Była atrakcyjna, ale nie kokietowała. Żadnego krygowania się, żadnego strzelania oczami.
Czasem flirt i odrobina sprytu mogą się przydać, ale nie teraz. Lundin chciałby się przekonać, czy
potrafiłaby wykorzystać swoje atuty dla dobra śledztwa. W życiu prywatnym wszystko jej się
posypało
pomyślał i ruszył za gospodarzem, który prowadził ich na werandę.

Może tutaj usiądziemy
powiedział Meisser, wskazując fotele ogrodowe.
Byłem ostatnio
trochę zapracowany. Szczerze mówiąc, nawet bardzo, i zaniedbałem sprzątanie.
Wyglądało na to, że Meisser zaniedbuje nie tylko dom. Był zarośnięty, miał bladą, świecącą
twarz. Lundinowi wydawało się, że wyczuwa delikatny odór przetrawionego alkoholu, ale nie był
pewien, czy sobie tego nie wmawia. Będzie musiał porównać wrażenia z Eriką.

Mieszka pan tu sam?
zapytał neutralnym tonem.

Tak. Jestem tu sam. To był nasz domek letniskowy, mój i mojej drugiej żony, miałem dwie

powiedział.
Po rozwodzie ona zatrzymała willę, a ja ten tu
wyjaśnił, spoglądając na dom
upstrzony płatami łuszczącej się szarej farby.

Pańska szefowa i koleżanka z pracy została zamordowana. Wie pan o czymś, co mogłoby nam
pomóc?
Lundin i Erika spokojnie siedzieli i czekali na odpowiedź, która zamknęła się w krótkim "nie".

Co na przykład?
zapytał Meisser po chwili.

Może wydarzyło się coś, co odbiegało od normy, co pana zastanowiło? Może ktoś dziwnie się
zachowywał, nie lubił jej, był wobec niej wrogi? Może któryś z pacjentów?
Meisser wolno pokręcił głową.

Co pan robił w dniu, w którym Laura Ehrensw�rd miała zacząć urlop? To był piątek.

Nie było mnie w mieście, wybraliśmy się ze znajomymi na wędrówkę w góry, wróciłem
dopiero w niedzielę. Mogę państwu podać ich nazwiska.

Jaką szefową była Laura Ehrensw�rd?

Dobrą.

Uważa więc pan, że była dobrą szefową?
upewnił się Lundin.

Tak.

Czy w klinice były jakieś konflikty?

Oczywiście, że tak, jak w każdym normalnym miejscu pracy. U nas nie było chyba gorzej niż
gdzie indziej.

Czyli wszystko w normie i nic, o czym mógłby nam pan opowiedzieć?
Meisser znów pokręcił głową.

Nie, a o czym miałbym opowiadać?

Wiosną tego roku zginął pewien lekarz, Johan S�derlund. Domyślam się, że pan go znał.

Znał jak znał, ale tak, wiem, o kogo chodzi
odparł, a w jego głosie pojawiło się napięcie.

Chyba rozbił się samochodem. Nie, chyba ktoś go potrącił
poprawił się.

Jak to się odbiło na klinice?

Powiedziałbym, że wcale. Odszedł od nas wiele lat temu.

Czyli zbytnio się to na was nie odbiło?

Nie. Skąd ten pomysł?

Przecież potrącił go pana kolega z pracy, pomyślałem więc, że istniały powody, żeby o tym
rozmawiać.

Jasne, to była smutna historia, ale nie rozmawialiśmy o niej za dużo. Życie toczy się dalej.
W moim fachu człowiek się tego uczy. Żyjemy niejako na kredyt
oznajmił, pocierając dłonią usta
i brodę.

Dlaczego Johan S�derlund odszedł z kliniki?

Ale co to ma, do cholery, wspólnego z Laurą? Odszedł, to odszedł, jego sprawa.
Lundin umilkł i pomyślał, że trafił im się rozmówca uparty jak osioł, który nie był wylewny
i najchętniej by milczał. Dlaczego nie chciał nic powiedzieć?

Czyli nie ma nam pan nic do zakomunikowania?

Nie, raczej nie
odparł Meisser.
Powiem panu tylko
zaczął, ale dostrzegł milczącą Erikę
i się poprawił.
Powiem państwu tylko, że haruję jak wół, zwłaszcza teraz, gdy zabrakło Laury,
i robię wszystko, co w mojej mocy, żeby klinika jakoś działała. Nie mam ani czasu, ani siły.

Oczywiście, to zrozumiałe
zgodził się Lundin, kiwając głową.
Dobrze.
Podniósł się.

W takim razie nie mamy już chyba więcej pytań.
Zaskrzeczały mewy.

Przepraszam.
Erika odezwała się po raz pierwszy, odkąd przyjechali.
Mogłabym skorzystać
z toalety?

Oczywiście
odparł Meisser trochę niechętnie, otworzył przed nią drzwi i policjantka zniknęła
w środku.
Lundin stanął plecami do domu i spoglądał na morze. Meisser milczał.

Jaki ma pan samochód?
zapytał Lundin.

Saaba.

A, tak
powiedział inspektor, udając głupiego.
Gdzie ja mam głowę. Przecież go widziałem.
Ma pan tylko jedno auto?

Tak, jedno w zupełności wystarczy, zwłaszcza gdy się mieszka samemu
stwierdził Meisser.

Ile ma pan dzieci, jeśli wolno spytać?

Boże, a co to ma wspólnego z tą sprawą? Ale dobrze, mam sześcioro dzieci, trójkę z każdą
żona. Kosztują
stwierdził lakonicznie.

Nie wątpię
odparł Lundin.
Erika wyszła przed dom. Meisser odprowadził ich do wozu. Pożegnali się.

Proszę dać nam znać, gdyby pan sobie o czymś przypomniał
rzucił Lundin i zatrzasnęli drzwi
samochodu.
Wrzucił wsteczny, wycofał na wąską drogę i ruszył w stronę miasta, które zaczęło drgać
w promieniach słońca. Powietrze było matowe i rozpalone.

I jak to wyglądało?

Nieciekawie. Mówiąc wprost: bród, smród i ubóstwo. A przy zlewie poniewierało się
mnóstwo pustych butelek po winie. Jeżeli o to ci chodziło.

Tak
odparł, uśmiechnął się do Eriki i pokazał jej kciuk skierowany w górę.
Dobra robota!

I to ma być lekarz
powiedziała z niedowierzaniem.

Może w pracy nie pije. Alkoholicy są wszędzie, a jeżeli w czymś są dobrzy, to właśnie
w ukrywaniu nałogu.

Nie tylko nałóg ukrywał.

Zgadzam się.
Rozstali się na parkingu przed komisariatem.

Zmykam do domu po kostium i ręcznik
powiedziała Erika.

Dobra
odparł Lundin i nie mógł się powstrzymać, choć wiedział, że to niedopuszczalne, przed
wyobrażeniem sobie jej szczupłego ciała na końcu trampoliny. Widział, jak ugina kolana, odbija się,
szybuje w dół, rozcina taflę wody i jak znikają jej długie nogi.
*
Peter siedział u Arnolda Holsta i z uporem maniaka starał się go skłonić do wskazania
czerwonego samochodu, który parkował przed domem Laury Ehrensw�rd. Arnold oglądał jednak
zdjęcia i nie mógł się zdecydować. Uważał, że wszystkie wyglądają jednakowo: nissan, chrysler,
ford, hyundai i tak dalej. Stali na balkonie, Arnold Holst przeglądał fotografie i palił jak smok,
dokładając do i tak już wypełnionej glinianej doniczki kolejne niedopałki ręcznie zwijanych
papierosów. Przynajmniej nie rzucał ich przez poręcz, ale wtedy musiałby prawdopodobnie opuścić
mieszkanie. Wyglądało na to, że właściciel dba o nieruchomość.
Nieco lepiej poszło z najbliższą sąsiadką Laury. Chrysler umieszczał na bokach swoich aut nieco
większe litery, kobiecie wydawało się, że je rozpoznaje. Tak, na pewno je rozpoznała.
Peter spróbował też u innych sąsiadów, ale nikogo nie zastał w domu
był przecież środek dnia,
a wakacje jeszcze się nie skończyły.
Był już trochę zmęczony, upał działał usypiająco. Ożywiłby się, gdyby udało mu się zdobyć
więcej informacji, zobaczyć efekty swojej pracy. Krótka przerwa mogła mu dobrze zrobić. Było
gorąco i parno, zastanawiał się, czy nie zaryzykować i nie wyskoczyć do Stens�badet, żeby trochę
popływać. Ale obawiał się, że zostanie przyłapany, nie skończył jeszcze służby. Na pewno znalazłby
się jakiś zawistny czort o sokolim wzroku, który "przypadkiem" by go zobaczył. Miasto jest małe, co
ma swoje dobre i złe strony. Peter wyobraził sobie te komentarze o "służbowych kąpielach" za
pieniądze podatników.
Zaśmiał się z własnego dowcipu. Przysługiwała im służbowa broń, kąpiele raczej nie.
Decyzję o chwilowej rezygnacji z wyprawy nad morze podjął po długiej wewnętrznej walce
i natychmiast pojawiło się wrażenie chłodnej morskiej wody. Obmywała jego spierzchniętą skórę,
unosił się na niej, jakby nic nie ważył. Jeszcze bardziej zaschło mu w gardle. Może powinien włożyć
głowę pod kran i kupić sobie coś do picia?
Pot lał się strumieniami i tworzył pod pachami duże mokre plamy, Peter niemrawo wlókł się
w stronę centrum.
Kiedy na przeciwległym chodniku zobaczył jakąś chudą jak tyczka kobietę, przeszedł na drugą
stronę ulicy. Zupełnie nie wiedział, dlaczego to zrobił. Kobieta pchała przed sobą granatowy wózek.
W pierwszej chwili wydawało mu się, że to nastoletnia mama, ale kiedy się do niej zbliżył
i dostrzegł niezwykle jak na tę porę roku bladą twarz, ukrytą za gęstymi czarnymi włosami, pomyślał,
że jest pewnie trochę starsza.
Zatrzymał ją wzrokiem i podszedł do niej spokojnym i opanowanym krokiem.

Jestem policjantem i zastanawiam się, czy pani mieszka w tej okolicy.
Zamarła. Zwilżyła usta, które kolorem nie przypominały malin. Były blade, a całą górną wargę
obficie pokrywały piegi. Najwyraźniej wątpiła w jego dobre zamiary. Wydawało się, że otoczyła się
niewidzialną barierą. Peter zauważył to i zaczął się tłumaczyć.

Potrzebujemy pomocy w zidentyfikowaniu pewnego samochodu
powiedział.
Jego wyjaśnienie musiało zabrzmieć wiarygodnie, bo odważyła się otworzyć usta.

Nie mieszkam na tej ulicy, tylko tam za zakrętem
odparła, pokazując palcem.
W tamtych
blokach.

I lubi pani tu spacerować?

Tak, zawsze wybieram tę drogę, kiedy wracam z miasta.

Nie wpadł pani czasem w oko duży czerwony samochód, który gdzieś tu parkował? Wie pani,
coś w rodzaju kombi albo nawet większy.

Tak, pamiętam go
powiedziała.
Przed tamtym domem widziałam kilka razy czerwonego
chryslera voyagera
dodała, wskazując dom Laury.

Jest tego pani zupełnie pewna?
zdziwił się szczerze.

Tak. Właśnie takiego chcę kupić
wyjaśniła.
Kiedyś, w przyszłości.
Wyglądała na
skrępowaną własnym brakiem skromności.

Ach tak!?
Marzą nam się różne rzeczy
pomyślał. Duże czerwone kombi. Słowo daję...! Też coś!

Można zapytać, dlaczego właśnie ten? Ma pani dużo dzieci?

Nie, broń Boże!
Chude, nagie ręce skrzyżowała luźno na brzuchu. Miała tylko bluzeczkę na cienkich ramiączkach.
Rozmawiając z nim, zdrapała sobie strupek z przedramienia. Rana zaczęła krwawić, dziewczyna
polizała palec i przetarła ją śliną. Krwawienie było niewielkie.

Nie! Po prostu fajnie byłoby taki mieć
dodała, wzruszając ramionami i lekko się uśmiechając.

Potrafi pani bez problemu rozróżniać marki?
zapytał wiedziony ciekawością.

Tak sobie. Lubię to, ale nie stać mnie na auto... może za jakiś czas będę sobie mogła kupić.

Życzę pani tego
powiedział Peter i uśmiechnął się do niej.
A teraz trudniejsze pytanie:
Pamięta pani, kiedy ten samochód stał tam po raz ostatni? Proszę się dobrze zastanowić.
Wydęła usta, spuściła wzrok. Widać było, że intensywnie myśli. Jednym sandałem kopała asfalt.
Miała krótkie białe spodenki, kolana były chude i wystające.

Chyba kilka tygodni temu. Ale nie przechodzę tędy codziennie
dodała, patrząc na ulicę
przymrużonymi oczami.
Dziecko zaczęło się wiercić. Kobieta, kołysząc wózkiem, odpychała go i przyciągała.

Może po powrocie do domu mogłaby pani spojrzeć do kalendarza i spokojnie spróbować sobie
przypomnieć, jaki to mógł być dzień?
Zerknęła na niego szaroniebieskimi oczami, jedną ręką zebrała włosy na karku i nieco je uniosła,
drugą osuszyła szyję, po czym znów je rozpuściła.
Są gęste, musi jej być gorąco
pomyślał Peter i doszedł do wniosku, że mogła mieć jakieś
dwadzieścia parę lat. Przyszło mu do głowy, że jest samotną matką. Nie wiedział, dlaczego tak
pomyślał, może przez to, że dziewczyna miała pochylone ramiona, szła z opuszczoną głową
i sprawiała wrażenie przybitej. Wyglądała jak zwiędły tulipan, choć w jej głosie czuć było siłę.

Wiem, że to niełatwe
dodał, żeby zachęcić ją do działania.
Może w końcu stwierdzi pani, że
nie jest w stanie odpowiedzieć, nie będzie pani pewna, wtedy proszę nie próbować. Chcemy jak
najbardziej zbliżyć się do prawdy. Proszę zrobić, co w pani mocy, a jeżeli coś pani sobie przypomni,
proszę dać znać
oznajmił, wyjmując z tylnej kieszeni dżinsów wizytówkę, na której widniało jego
imię, nazwisko, stopień służbowy i numer telefonu.
Dziewczyna schowała ją do wózka.

Zapiszę sobie pani nazwisko
oznajmił i otworzył mały notes.

Sara Grip
powiedziała z uśmiechem.
Kiedy się uśmiechała, była śliczna.
*
Komisarz Claesson skończył właśnie pisać nową notatkę dla prasy, choć zainteresowanie
mediów nieco osłabło. Technicy w dalszym ciągu przeszukiwali gabinet Laury w klinice. Dzwonił
Benny z pytaniem, czy szef nie mógłby na chwilę do nich wpaść. Zgłosiło się wiele osób, między
innymi młodsza pielęgniarka, z którą Claesson rozmawiał w czasie poprzedniej wizyty w szpitalu.
Przed wyjazdem zdążył jeszcze zadzwonić do Veroniki. Starał się częściej telefonować do domu,
ponieważ rzadko w nim teraz bywał, a przecież Veronika dopiero co straciła mamę
rozmaitych
przypadłości życiowych nie da się, niestety, przewidzieć. Nie była na niego zła ani poirytowana
co
więcej, uważała, że dobrze jej samej z Klarą. Powiedziała, że łatwiej może wtedy zebrać myśli. Nie
był pewien, czy nie powinien poczuć się urażony. Veronika wiedziała, co to praca, w której czasem
wszystko zaczyna się dziać równocześnie. Nie przejmowała się tym, że wychodził i wracał, kiedy
chciał, że go przy niej nie było. Oszczędzała mu cierpkich min, dzięki czemu powroty do domu były
znacznie przyjemniejsze. Teraz powiedziała, że mu nie zazdrości, cieszyła się, że sama nie jest
związana żadnymi zobowiązaniami. Ma pracę, która sprawia jej wiele radości
co jest plusem
ale
teraz wcale za nią nie tęskni. Właśnie miała wyjść z Klarą na dwór. Spacery są dobre, gdy chce się
uporządkować myśli
powiedział. Mona Lundin obiecała zająć się małą przez kilka godzin, bo
Veronika wybierała się do fryzjera i chciała kupić sobie coś na pogrzeb.
Miał nadzieję, że uda im się znaleźć mordercę, zanim trzeba będzie opróżnić mieszkanie po
mamie Veroniki w Norrk�ping, choć w przeciwnym razie może wziąć kilka dni urlopu. Od dawna już
nie poświęcał wszystkiego dla pracy. Nowe sprawy dostawali bez przerwy.
Siedząc w nagrzanym jak piekarnik samochodzie, czuł zadowolenie. Zwyczajne zadowolenie.
Powodziło mu się. Wystarczyło to tylko przyznać przed sobą samym. Nie ma, do cholery, na co
narzekać. Praca, która jedynie momentami pochłaniała go bez reszty, sprawiała, że życie było
ciekawsze. Przecież zdarzały się długie okresy, kiedy wykonywał jedynie rutynowe obowiązki. Był
zachwycony dynamiką ich grupy, praca z tym, co znane, przeciwko temu, co nieznane. Nie
przypominał sobie, żeby ktokolwiek od dłuższego czasu narzekał na nudną robotę. W każdym razie
nie w jego grupie.
Pas trochę za mocno uciskał brzuch. Claes spojrzał w dół i wydało mu się, że tak napiętej koszuli
jeszcze na sobie nie widział. Musi uważać, jeszcze trochę i będzie miał bęben! Życie rodzinne, dobre
jedzenie i dodatkowe kilogramy. Wprawdzie Veronika nie była zawołaną kucharką
a mówiąc
wprost: gotowała źle
brakowało jej fantazji i ochoty, żeby przyrządzać zarówno proste, jak i nieco
bardziej wymyślne potrawy, ale mimo wszystko obiady i kolacje smakują lepiej w towarzystwie.
Chyba zaczął jeść więcej. Same porcje nie były większe, po prostu częściej sobie dokładał i nie
zapominał o deserze
lodach, kawałku szarlotki albo czekoladowego ciasta
a wszystko po to, żeby
nieco przedłużyć przyjemny posiłek. Wymieniali się Klarą, rozmawiali, jedli i cieszyli chwilą.
Wcześniej wyobrażał sobie, że jest odporny na tycie, ale najwyraźniej się mylił. Niestety! Ale co
tam! Mam to gdzieś
pomyślał. Żyje się tylko raz! Kiedy Klara przestanie płakać nocami, zacznę
częściej grać w unihokeja i biegać. Wydaje mi się, że już się trochę uspokoiła
pomyślał
ale nie
ma co mówić hop.
Na parkingu przed szpitalem były wolne miejsca. Wydawało się, że nawet pacjenci uciekali
przed nieznośnym upałem, po którym wieczorem albo w nocy będzie burza. Przeszło mu przez myśl,
że zamiast do szpitala wybrali się pewnie na plażę. I mądrze zrobili.
Ciepły koniec lata jest prawdziwym darem
pomyślał
łagodnym i melancholijnym, niebawem
zastąpi go jesień i mrok. Może szpital nadal pracował w trybie urlopowym
zamknięte oddziały
i ograniczona działalność. Rok szkolny jeszcze się nie zaczął, choć nauczyciele chyba wrócili już do
pracy. Nad miastem nadal unosiła się atmosfera wakacyjnego leniuchowania.
Ostre promienie słońca nagrzewały fasadę szpitala, wysoką na osiem czy dziewięć pięter.
Claesowi nie chciało się liczyć. Pacjenci, którym trafił się pokój wychodzący na południe, są biedni

pomyślał. Niewielka gorączka, upał i słabszy organizm może się poddać. Veronika mówiła, że tak
bywa. Starsi ludzie, schorowani i "krusi", czasem nie wytrzymywali gorąca. Umierali.
W wejściu Claes wpadł na jednego z kolegów Veroniki, też chirurga. Kilka lat temu spotkał go
parę razy przy okazji śledztwa w sprawie morderstwa w szpitalu. Przywitali się i Claesson miał
całkowitą pewność, że mężczyzna wie, w jakiej sprawie pan komisarz się tu zjawił. Szpital nie był
na tyle duży, by zamordowanie jednego z lekarzy mogło przejść bez echa, wszyscy się tym
interesowali. I to nie tylko w szpitalu. Całe miasto, niewielkie i ospałe, zostało poruszone.
Świadczyła o tym choćby liczba mniej lub bardziej przydatnych informacji, które napływały od
mieszkańców.
Miasto tylko na pozór było spokojne i sielankowe, w końcu nie pierwszy raz doszło w nim do
zbrodni.
Zadzwonił do nich lokalny polityk, pytając o postępy w śledztwie i czy morderca niebawem
zostanie ujęty. Claesson trochę nieufnie podszedł do tego nieoczekiwanego zainteresowania sprawą,
choć z drugiej strony rozumiał motywy radnego. Chodziło przecież o opinię całego miasta, a ostatnie
lata były trudne
zamknięto wiele zakładów, wzrosło bezrobocie. Mimo to nie miał zamiaru udzielić
odpowiedzi. Śledztwo tylko i wyłącznie było sprawą policji. Jakoś udało mu się to grzecznie
wytłumaczyć.
Pracowali tak szybko jak mogli, przydzielono im dodatkowych funkcjonariuszy, pomagali im
w przesłuchiwaniu sąsiadów i ludzi, którzy zgłaszali się z informacjami, w weryfikacji i segregacji
materiału, w poszukiwaniu właściwego sklepu ze słodyczami. Tajemnica papierka po mintoluxie,
która koniec końców mogła wcale nie być tajemnicą, zdaniem Claessona musiała zostać rozwiązana.
Kiedy komisarz wszedł do gabinetu Laury, Benny i jego chłopcy skończyli już przeglądanie
papierów leżących na biurku i kilku stosów z metalowej szafy. Znaleźli między innymi pewne
wypowiedzenie.
Złożył je doktor Carl-Magnus Meisser ze zwyczajowo przyjętym trzymiesięcznym
wyprzedzeniem. Proszę, proszę. Ciekawe, czy wydusi to z siebie w rozmowie z Lundinem i Eriką

zastanowił się Claesson. Technicy znaleźli również rachunek za wieniec pogrzebowy i stwierdzili, że
kosztował krocie.
Przejrzeli razem mnóstwo innych, nieco mniej interesujących papierów, po czym komisarz
opuścił schludne biuro i wyszedł na korytarz. Zobaczył jak zwykle zagonioną Rigmor Juttergren,
która na jego widok mimo pośpiechu serdecznie się uśmiechnęła.

I jak idzie?
zapytała.

Nie wiem
odparł.
Na pewnym etapie śledztwa nigdy tego nie wiadomo. Ale tym się nie
martwię, po prostu tak już jest.
Tym razem oddziałowa wyglądała na nieco bardziej wypoczętą. I prawdopodobnie zrobiła coś
z włosami albo zmieniła coś, czego komisarz nie potrafił rozpoznać. Nie był chyba jedynym
mężczyzną, który stawał się niepewny i zdenerwowany, kiedy musiał określić niewielką zmianę, jaka
zaszła w znajomej twarzy. Mogło chodzić o okulary, nową fryzurę, kolor włosów albo szminki,
a czasem po prostu o nastrój, który uległ zmianie. Jeżeli od razu tego nie zauważał i nie spieszył
z jakąś pełną uznania uwagą, większość znanych mu kobiet czuła się urażona. Innymi słowy,
prawienie komplementów nigdy nie było mocną stroną Claesa, ale nie wynikało to z gburowatości
ani z obojętności, tylko z faktu, że czasem niedowidział. Był ślepy na zmiany. Na otoczenie zawsze
patrzył wzrokiem policjanta, choć ostatnio starał się to zmienić i okazało się, że jest pojętnym
uczniem. Veronika od razu zwracała mu uwagę, gdy nie zauważał, że kupiła sobie coś nowego albo
w jakiś sposób zadbała o siebie. Doceniał jej starania
choć ostatnio nie miała na to ani siły, ani
ochoty
zakładał, że robiła to nie tylko ze względu na niego, ale i na siebie.
Myśl o rachunku za wieniec nie dawała mu spokoju.

Moglibyśmy chwilę porozmawiać na osobności?
zapytał Rigmor Juttergren i zobaczył, że
w jej oczach mignął strach.
Proszę się nie niepokoić. Chciałbym tylko zadać kilka prostych pytań.

Tak, tak, oczywiście.
Boczny korytarzyk, w którym stali, był czymś w rodzaju końca jednokierunkowej uliczki.
Znajdowały się w nim kserokopiarki i prowadził do pomieszczenia pocztowego oraz archiwum,
gdzie przechowywano karty pacjentów. Do biura Rigmor mieli daleko, leżało na oddziale, ale
zajrzała do małego pokoju dla pracowników, w którym stał ekspres do kawy i mikrofalówka. Był
pusty.

Możemy tu wejść na chwilę
oznajmiła.
Krótką, bo "personel" będzie miał zaraz przerwę na
kawę.
Komisarz zwrócił uwagę na sposób, w jaki użyła słowa "personel". Nie dodała do niego zaimka
dzierżawczego "mój". Nigdy tego nie robiła, a i tak wydawało się, że go słychać. Może winny był
temu ton jej głosu, a może Claesson sam dopowiadał sobie resztę, bo dobrze znał hierarchię panującą
w szpitalu. "Mój personel". Chodziło pewnie o młodsze pielęgniarki, salowe i sprzątaczki.
Przynajmniej nie mówiła o nich "dziewczyny", jak to zrobił jeden z lekarzy. Rozmawiając
z inspektorem, oświadczył niczym nadęty patriarcha: "Dziewczyny zwykle nam pomagają". Komisarz
aż się wzdrygnął. Zastanowił się, jak sam się wyrażał. Słowo "koledzy" wydawało mu się
odpowiednie, choć chyba nie wszyscy byli dla siebie kolegami, a może?

Nie musimy siadać
powiedział.
Znaleźliśmy rachunek za wieniec pogrzebowy z marca tego
roku. Wie pani, kto wtedy umarł?
Rigmor zmarszczyła czoło.

Nie, przykro mi, ale chyba nie. To mógł być jakiś znajomy Laury.

I zapłaciła za wieniec z kasy szpitala?
przerwał jej Claesson.

Nie, czegoś takiego na pewno by nie zrobiła. Może był dla któregoś z pacjentów.
Umilkła i zaczęła się zastanawiać.

Nie, nie wiem
powtórzyła.

A czy wiedziała pani, że Carl-Magnus Meisser zamierzał stąd odejść?
zapytał komisarz
luźnym tonem, jakby ten fakt stanowił tajemnicę poliszynela i dlatego nie było potrzeby udawać, że
się o nim nie wie.

Tak, słyszałam
odpowiedziała bez wahania, ale trochę się zaczerwieniła i zaczęła się bawić
złotą łezką, którą miała zawieszoną na łańcuszku na szyi.

Czy wszyscy w klinice o tym wiedzą? Czy jest to, że tak powiem, wiadomość oficjalna?

Cóż, tego nie wiem. Niektórzy byli na urlopach i...

A pani skąd o tym wie?

Chyba od Laury. Dlaczego pan pyta?

Jak się pani wydaje, z jakiego powodu doktor Meisser złożył wymówienie?
zapytał komisarz
i zrobił pauzę, ale Rigmor się nie odezwała.
Sam będę go musiał o to zapytać. Pewnie nie słyszała
pani żadnych plotek na ten temat. Dostał lepszą pracę, a może z tego czy innego powodu tu mu się nie
podobało?
Zorientował się, że lepiej tego pytania nie mógł zadać.

Ale to dobre miejsce.
Oddziałowa od razu przeszła do obrony.
Klinika jest świetnie
prowadzona, co wprawdzie niełatwe, ale to można chyba powiedzieć o każdej. Skomplikowane
przypadki i zbyt wielu pacjentów... ale nie, nie wydaje mi się, żeby właśnie to było powodem.

A co?
Pytanie było bezpośrednie.

To nie moja sprawa, ale jeśli miałabym zgadywać...
Na jej szyję wystąpiły czerwone plamy.

Proszę
zachęcił ją Claesson.

Zrobiło się trudno. Mam na myśli aspekt psychologiczny po śmierci Johana S�derlunda.

Dlaczego tak mocno odbiła się na doktorze Meisserze, że musiał stąd odejść?

Nie odważę się odpowiedzieć na to pytanie, ale śmierć Johana rozdrapała stare... jak by to
powiedzieć...
Myśląc, wpatrywała się w ekspres do kawy. Claesson usiłował oddychać tak cicho, jak to
możliwe.

Stare grzechy... to chyba najlepsze określenie. Przynajmniej ja tak uważam. To, co się
wydarzyło, było dość nieludzkie.

Dlaczego mówi pani tak enigmatycznie?
zapytał z uśmiechem.
Co takiego się tu wydarzyło?
Czy to dobrze chroniona tajemnica? Doskonale pani wie, że prędzej czy później i tak się wszystkiego
dowiemy
oznajmił, żałując, że nie chciał, aby usiedli. Stali teraz naprzeciw siebie jak para aktorów
w sztuce Strindberga.

Wiem
powiedziała i zrobiła wdech. Wciągnęła powietrze w płuca.
Moim zdaniem postąpili
wstrętnie. Nie kryłam tego. Przez parę lat kilku lekarzy, między innymi Meisser, szykanowało Johana
S�derlunda. Chcieli się go pozbyć. Dlaczego tak się zachowywali? Chyba nigdy do końca nie
rozumieliśmy. Mam tu na myśli personel, nie lekarzy. Chyba chodziło o pozbycie się konkurenta,
Johan był zdolny i lubiany przez pacjentów, choć nie zawsze elastyczny. Posunęli się dość daleko.
Wydawało się, że kiedy już zaczęli, nie byli w stanie przestać. W końcu pojawiły się plotki, że ktoś
znalazł w komputerze Johana zdjęcia pornograficzne, mało tego
zdjęcia dzieci. Ludzie zaczęli
gadać, że jest pedofilem. Przecież w gazetach tyle o nich pisali.
Widać było, że powiedzenie prawdy i przerwanie milczenia sprawiło jej dużą ulgę.

Czy znaleziono na to jakieś dowody?

Nie, i wszystko przycichło, ale wtedy Johan był już złamanym człowiekiem i niedługo po tym
zniknął z kliniki. Wówczas plotki ucichły.
Wszędzie znajdą się brudy
pomyślał komisarz. Dorośli nie są lepsi od dzieci. Rigmor
opowiedziała tę samą wzbudzającą niesmak historię, o której przebąkiwał Hjort, ten pulmonolog.
Claesson słyszał, że mobbing uprawiany wśród dorosłych mógł być gorszy od przemocy wśród
dzieci. I chyba równie częsty, o ile nie częstszy. Dorośli potrafią uciec się do jeszcze bardziej
wyrafinowanych, choć pozornie nieszkodliwych metod.
Zgadzało się.

Dziękuję
powiedział Claesson.
Może mogłaby mi pani podać nazwiska zamieszanych w to
osób.

Nie znam wszystkich, ale był wśród nich Meisser, Tomas Bengtsson i... prawdę mówiąc, Laura,
choć trudno mi to zrozumieć. Ona jest zawsze w porządku... była.
Szukała lepszych słów na opisanie Laury, ale nic nie przyszło jej do głowy.

Żal mi było Johana, głupio zrobił, że wcześniej stąd nie odszedł. Ja chyba bym tak postąpiła na
jego miejscu
dodała.
Nie można się łudzić, że takie problemy jakoś się rozwiążą.

Czasem lepiej wziąć nogi za pas. Ale dlaczego nic z tym nie zrobiliście?
Rozumiał, że nie czas na moralizowanie, ale nie mógł się powstrzymać. Nie odpowiedziała,
nawet nie wzruszyła ramionami.

A co mogliśmy zrobić?
zapytała zgnębiona.
Nikt i tak nie przejmował się naszym zdaniem,
jesteśmy tylko personelem. Może powinniśmy uderzyć pięścią w stół i zażądać zgody wśród lekarzy.
Ale proszę mi wierzyć, to niełatwe.
Tak, co mogli zrobić? Najprawdopodobniej rozpowiadane plotki z czasem zatruły myśli
wszystkich, tak że nie wiedzieli, co począć; co było kłamstwem, a co prawdą. Albo przyzwoitością,
koleżeństwem i towarzyską ogładą. Gdy się tkwiło po uszy w bagnie kłamstw, intryg i taktycznych
zagrań, prawdopodobnie najłatwiej było im niczego nie widzieć i zajmować się swoimi sprawami.
Znał to. Niektórzy udawali, że nie wiedzą o istnieniu odwagi cywilnej i moralnej niezależności.
Przyszły mu na myśl słowa "inteligencja społeczna". Nie chodziło tylko o zawodową uprzejmość,
o umiejętność chodzenia z uśmiechem przyklejonym do twarzy. Potrzeba było o wiele więcej. Komu
brakowało tych zalet? Johanowi S�derlundowi czy komuś z pozostałych? W każdym razie wina
rzadko leży tylko po jednej stronie.
Mimo wszystko znalazłby się tu motyw.
Chwycił klamkę i uchylił drzwi na korytarz, ale nie wyszedł.

Czy po namyśle wydaje się pani prawdopodobne, by wieniec, o którym wcześniej
rozmawialiśmy, mógł być przeznaczony dla Johana S�derlunda?
zapytał, odwracając się do
Rigmor.

Oczywiście
odparła i zamknęła oczy, na powiekach błysnął zielonkawy cień.
Pewnie
chodzi o ten wieniec. Był od kliniki.

Bardzo pani dziękuję
odparł komisarz i wyszedł.
Jeszcze więcej miało wyjść na jaw o tym miejscu pracy, które tylko na pozór wydawało się
przyjemne i wciąż działało tak sprawnie, jakby nic się nie stało. O dziwo.
Yvette Ninne wymknęła się do bufetu, w którym umówiła się z komisarzem. Po pracy mogłaby
wprawdzie pójść na komisariat, gdzie porozmawialiby spokojnie, ale nie chciała czekać. Większość
okrągłych białych stoliczków była wolna. Trudno, możemy porozmawiać i tu
pomyślał Claesson
i usiadł przy jednym z nich z butelką wody mineralnej. Żołądek zaczął źle reagować na kawę.
Zakwaszał się przy nawale pracy. Za mało snu i za dużo kawy. Przy takim upale trzeba uzupełniać
płyny.
Bufet nie był niczym odgrodzony od przeszklonego wejścia, drzwi automatycznie się rozsuwały,
gdy ktoś wchodził albo wychodził, ale o tej porze dnia świecił pustkami. Yvette i komisarz Claesson,
o ile kogoś w ogóle interesowali, byli widoczni jak na dłoni. Młoda pielęgniarka i komisarz
w kwiecie wieku.
Ma najwyżej dwadzieścia pięć lat
pomyślał. W grzywkę wpięła małe klamerki. Nie wiedział
po co, ponieważ miała krótkie włosy. Na lewej ręce nosiła duży zegarek z czerwoną kopertą
i czarnymi cyframi, które dostrzegłby nawet ktoś na wpół ślepy.

Jest u nas lekarz, który ma nie po kolei w głowie
przeszła od razu do rzeczy. Jej głos brzmiał
nienaturalnie.

Zechciałaby pani powiedzieć coś więcej?
zapytał. Potrafił odrzucać ziarna od plew
i wyłapywać mniej lub bardziej obelżywe albo naiwne oskarżenia.

Ten lekarz nazywa się Tomas Bengtsson i na początku zachowywał się normalnie

oświadczyła, a spojrzenie jej lekko wyłupiastych i zbyt blisko siebie osadzonych oczu wędrowało
między dłońmi, które oparła na stole, a twarzą Claessona. Palce miała krótkie i pulchne. Cała była
pulchna, paznokcie były czyste i równo obcięte.
Teraz chyba oszalał, rzuca się na nas, wścieka
i wybucha.

Rzuca się na was?
upewnił się komisarz.
Co pani ma na myśli?

Wścieka się i wyzywa bez powodu. Wcześniej taki nie był, zmienił się po tym, jak przejechał
Johana S�derlunda.
Że też nie przyszło mi do głowy, aby się dowiedzieć, kto to zrobił
pomyślał Claesson.
Czasem nos go chyba zawodzi.

Czyli to Tomas Bengtsson prowadził auto, pod które wpadł Johan S�derlund?

Tak, nie wiedział pan?
Wyglądała na bardzo zdziwioną. Przełknął ślinę, ale nic nie powiedział.

No i po tym zrobił się niemiły. Choć teraz nie pracuje, co bardzo mnie cieszy
przyznała.

Jeden wredny lekarz psuje humor wszystkim
dodała i zaczerpnęła powietrza.
Chyba jest na
zwolnieniu, i to od czasu, jak na mnie naskoczył. Powiedziałam o wszystkim Rigmor Juttergren, a ona
postarała się, żeby poszedł na zwolnienie. Ona nie pozwala, by nas tak traktowano
oznajmiła
bojowo.

Bardzo dobrze, że mi pani o tym opowiedziała
podziękował Claesson.
Pamięta pani może,
od kiedy jest na zwolnieniu? Jeżeli nie, to sam sprawdzę.
Yvette wyjrzała na zewnątrz, zaplotła i rozplotła wyszorowane do czysta palce, po czym
spojrzała na Claessona.

Co najmniej miesiąc. Muszę spojrzeć na mój grafik. Nie mam go przy sobie, ale mogę panu dać
znać.

Proszę to zrobić, jeśli coś sobie pani przypomni.
Jeżeli uda mi się złapać i doktora Hjorta, to wypracuję dniówkę
pomyślał komisarz, wyjmując
komórkę.
Hjort wciąż był na jednym z oddziałów i właśnie kończył pracę. Zaprosił Claessona do siebie na
czwarte piętro.
Komisarz zaczekał na windę, choć gdyby nie upał, wybrałby schody. Innym razem popracuje nad
kondycją.
Oddział numer cztery był mieszany. Między innymi leżeli na nim pacjenci Hjorta
z astmą,
przewlekłym zapaleniem oskrzeli, rozedmą płuc i rakiem. Większość to palacze, którzy palili nadal,
mimo że pojemność płuc ledwo pozwalała im chodzić. Ale od czego są wózki inwalidzkie.
Nie brzmi to zbyt dobrze
pomyślał Claesson, gdy w trakcie poprzedniego spotkania Hjort
opowiedział mu o swojej pracy. Przeraziła go myśl o uduszeniu się, o braku tlenu, który powoduje,
że nie można się ruszać, o uwiązaniu do butli z tlenem.
Zauważył, że korytarz ma inny kolor niż ten na oddziale Rigmor. Tu jest ciemniej. Claesson
zobaczył dwóch wychudzonych i kościstych mężczyzn z cewnikami do podawania tlenu.
Przezroczyste rurki biegły od nosów do butli. Tlen, to dzięki niemu, jedzeniu i piciu żyjemy

pomyślał komisarz w swojej naiwności. Idąc wolno korytarzem, ciągnęli za sobą niezbędne do życia,
przenośne powietrze
nie byli wolni.
Claesson zajrzał do pokoju pielęgniarek i zapytał o Hjorta. Okazało się, że urzędował za ścianą.
Na plastikowej tabliczce na drzwiach było napisane: "Lekarz". Claesson zapukał i usłyszał:
"proszę wejść".
Doktor Hjort był niski i krępy. Miał dużą głowę, na karku fałdę tłuszczu, czarne szczeciniaste
włosy, praktycznie niewidoczną linię brody i duże, suche dłonie. Patrząc, mrużył oczy. Przywodzi na
myśl Karlssona z dachu, grubawy mężczyzna w kwiecie wieku
pomyślał Claesson. Siedział
z dyktafonem w dłoni, a przed nim piętrzył się niewyobrażalnie wysoki stos teczek, zapewne
z kartami pacjentów.

Komputeryzacja was ominęła
powiedział Claesson na początek i usiadł przy biurku, na
miejscu, które zwykle zajmowali pacjenci.

Ma pan chyba na myśli komputerowe karty pacjenta
odparł Hjort, a komisarz kiwnął głową.

Byłoby mniej do noszenia, ale wydaje mi się, że utracilibyśmy to, co fizyczne: wrażenia wzrokowe
i czuciowe. Weźmy na przykład tę teczkę
dodał, biorąc pierwsze z góry tomiszcze, tak grube, że
z trudem mieściło mu się w dłoni.
Czasem wystarczy jeden rzut oka na kartę, dość wziąć ją w dłoń
i zważyć, by wiedzieć, że o tym pacjencie w ciągu kilku minut można się dowiedzieć bardzo dużo.
Każdy ma swoją historię, czasem bardzo długą. Jeżeli nie musimy zmieniać pacjentów, jeżeli uda
nam się zachować pewną ciągłość, praca staje się łatwiejsza. Zapoznanie się z takim stosem kart nie
zawsze jest przyjemne. Nie prowadzi do niczego dobrego
dodał, ściszając nieco głos, i otarł pot
z czoła.
Komisarz skinął głową, a Hjort odłożył teczkę na biurko, łupnęła głucho. Okno jest otwarte,
pokój wychodzi na północ, a i tak gorąco tu jak w piekle
pomyślał Claesson. Nie wyczuwało się
najmniejszego powiewu, nawet przeciągu nie dało się zrobić, powietrze wisiało nieruchomo. Już od
wielu godzin nie musiał się zastanawiać, czy czuć od niego potem, doktor Hjort doszedł zapewne do
tego samego wniosku. Nie było sensu się tym przejmować.

Chciałbym pana prosić, żeby mi pan opowiedział możliwie jak najwięcej o okresie, kiedy
pracował tu Johan S�derlund
poprosił Claesson.
Hjort wciągnął powietrze nosem
dziurki miał duże, porośnięte grubymi, czarnymi wystającymi
włosami
następnie rozchylił rozpięty lekarski fartuch i odrzucił za siebie niczym poły fraka
w nadziei, że będzie mu trochę chłodniej.

Nie było wtedy wesoło
oznajmił.
Dużo myślałem o tamtych czasach, zwłaszcza po śmierci
Johana. Wydaje mi się, że on się zabił. Tego nigdy się nie dowiemy, ale jeżeli to było samobójstwo,
to wszyscy jesteśmy winni, mniej lub bardziej. Każdy lekarz, który tu wtedy pracował.

Nie owija pan w bawełnę
rzucił komisarz.

Tak, istnieje coś takiego jak grzech zaniedbania i pewnie dlatego czuję się winny. W skład
triumwiratu wchodzili Carl-Magnus Meisser, Tomas Bengtsson i Laura. Bardzo się od siebie różnią,
ale znaleźli dla siebie wspólny mianownik
wzbierającą nienawiść do Johana S�derlunda. Można
się zastanawiać, dlaczego on. Miał ogromną wiedzę, był nią wręcz naszpikowany, niezbyt elastyczny,
ale dobrze wykonywał swoje obowiązki. Chciał się specjalizować jak każdy, kto trochę już
przepracował, i chyba wtedy wszystko się zaczęło. Laura nie chciała konfliktów z osobami, które
mogły jej się przydać, gdy zostanie dyrektorką, a do tego przecież dążyła. If you scratch my back, Iłll
scratch yours. Wie pan, oni nawzajem się popierali i wydawało się, że każdy miał w tym jakiś
interes. A gdy ludzie, którzy mają tęgie głowy, zaczynają ich używać w sposób niepożądany, stają się
wyrafinowani. Historia zna takie przypadki.
Potrząsnął głową i znów otarł pot z czoła.

Uff
westchnął ciężko.
My się w to nie mieszaliśmy. Chcieliśmy tylko wykonywać swoje
obowiązki i mieć przy tym spokój. Unikaliśmy walki, zagrzebując się w pracy, poza tym żadne z nas
nie było zainteresowane tymi dziedzinami, o które walczyła tamta czwórka. Potrafiliśmy nawet
cieszyć się pracą. Może nie Johan, ale my tak. Choć to wszystko zaszło odrobinę za daleko. Słyszał
pan na pewno o tej sprawie z pornografią...
Claesson przytaknął.

Tak myślałem
powiedział Hjort.
Tu właśnie posunęli się za daleko. Jestem przekonany, że
wszystko zostało zmyślone. Pomysł rzucił ktoś z tej trójki. Mam swoje podejrzenia... ale żadnych
dowodów, a teraz jest już za późno
dodał, zerkając ukradkiem na Claessona, żeby się przekonać,
czy zrozumiał aluzję.
Doktor zrobił pół obrotu na krześle i zerknął na niebo. Od zachodu zaczęły nadciągać
granatowoszare chmury, przez które przedzierało się słońce. Dolinę zasnuła delikatna mgiełka.

Wygląda na to, że wieczorem będzie burza
zauważył Hjort.

Tak, chyba tak
odparł Claesson.
Kiedy podjechał rowerem pod dom, w ogrodzie dostrzegł Veronikę. Na kolanach trzymała
gaworzącą Klarę. Wózek jak zawsze stał tuż obok. Naprzeciw niej, nad filiżanką kawy, siedziała
Mona Lundin. Świeże powietrze, altana, krótko mówiąc: szwedzka idylla, która na krótki czas w roku
stawała się rzeczywistością. Ciasto raczej nie było domowe. Z tego co wiedział, Veronika nigdy nie
piekła, lecz może jeszcze nie zdążył poznać wszystkich jej stron. Ale prawdopodobnie słodkości były
kupne albo przyniosła je ze sobą Mona. Lubiła piec.

Cześć
przywitał się i opadł na białą drewnianą sofę.
Sielska atmosfera, brak konfliktów i napięć sprawiły, że zaczął się odprężać i poczuł zmęczenie.

Znaleźliście już mordercę Laury?
zapytała Veronika.

Nie
odparł.
Ale znajdziemy.
Zagrzmiało raz i drugi. Zachmurzone niebo przecięła błyskawica i spadło kilka dużych kropli.

Ojej
zaśmiała się Mona.
Zaczyna się, muszę uciekać do domu, zanim rozpęta się na dobre.
Myślisz, że Janne zdążył już wyrwać się z pracy?
Pytanie skierowane było do Claesa.

Tak, chyba tak
odparł, a Mona ruszyła biegiem do stojącego na ścieżce roweru.
Zerwał się wiatr, który następnego dnia opisano w gazecie jako trąbę powietrzną. Zdążyli
schować się w domu i kiedy burza szalała w najlepsze, leżeli w łóżku, słysząc, jak wiatr chłoszcze
szyby.
Claes objął Veronikę i usnął.
19
Żyła w ciągłym stresie, brakowało jej poczucia bezpieczeństwa, ale nie pewności siebie. Stało
się, co się musiało stać, nie miała co do tego wątpliwości. Postąpiła słusznie, ale myśl
o konsekwencjach sprawiała, że truchlała. Cały czas miała się na baczności i sporo ją to kosztowało.
Życie jest krótkie.
Kto miał nadstawić drugi policzek?
Coraz częściej do głowy przychodziła jej myśl o przeznaczeniu. To ono miało ją poprowadzić.
Zadecydować o tym, czy wyjdzie z tego wolna. Jeśli nie, to pewnie tak właśnie miało być.
Obawiała się kary. Jeszcze nie była na nią gotowa, może nigdy nie będzie.
Czy miała wyrzuty sumienia? Próbowała to sprawdzić, zajrzeć w głąb duszy, ale nic nie czuła.
Jej serce stało się jasne i puste. To nie wyrzuty sumienia nie dawały jej spokoju, tylko strach, że
straci grunt pod nogami, że da się złapać.
Jeżeli wyjdzie z tego cało, przez resztę życia będzie nosić w sobie mroczną i potężną tajemnicę
wymierzonej sprawiedliwości.
Życie za życie.
Tego dnia nie została przydzielona do prac wewnętrznych w bibliotece. Cieszyło ją to, bo
rutynowe obowiązki były zdecydowanie łatwiejsze. Czytelnicy zostawiali u niej dane o miejscu
zatrudnienia, nie musiała dużo myśleć ani podejmować decyzji. Układanie planu zakupów nowych
książek i zamówień było nie do wytrzymania. Siedziała nieruchomo przy biurku, przez otwarte okno
docierał do niej jedynie słaby podmuch. Miała dość, tekst rozmazywał się jej przed oczami, nie była
w stanie się skoncentrować na tym, co czyta, upał dawał się we znaki. Klimatyzacja nie działała jak
powinna. Miała na sobie krótką dżinsową spódniczkę, luźną bawełnianą bluzkę, a na gołych stopach
tylko sandały, ale niewiele to pomogło.
Biblioteka była jasna, panoramiczne okna pokrywały całą dłuższą ścianę budynku i wychodziły
na ulicę oraz Stadsparken. Promienie słońca odbijały się od liści i łagodnie oświetlały grzbiety
książek i grupki czytelników. Lena pracowała w pięknym miejscu. Dobrze się tu czuła i zazwyczaj
cieszyła się, idąc do pracy. Teraz w pewnej mierze również
było to lepsze od siedzenia w domu.
Przy komputerach tkwiła grupka uczniów, którzy niedawno rozpoczęli zorganizowany przez
jakieś stowarzyszenie oświatowe zaoczny kurs komunikacji społecznej. Szukali książek i informacji.
Byli cisi i podekscytowani. Lena obserwowała ich ukradkiem. Chciałaby nie być sobą, tylko kimś
innym, częścią grupy, paczki, mimo że zawsze lubiła chodzić własnymi ścieżkami. Wydawało jej się,
że bardziej jej to odpowiada. Może się myliła? Może nikt jej nie zapraszał, a miejsce poza nawiasem
zostało jej narzucone? Na dobrą sprawę nigdy nie odważyła się tego zmienić. Uniosła się honorem
i nie szukała towarzystwa. Nie potrzebowała "ich". Miała niewielu znajomych, i to w dodatku
dalszych, otaczała się za to książkami. Może nadszedł czas, żeby to zmienić, wyjść poza wyuczony
promień działania?
Zacząć od początku, otworzyć nowy rozdział, pozwolić sobie na młodość.
Przyprowadziła wózek z książkami, które miały wrócić na półki, i popychając go przed sobą,
odkładała je na miejsce.
Do lady szybkim i pewnym celu krokiem zbliżała się para staruszków. Mężczyzna w lekkiej
letniej kurtce trzymał towarzyszkę pod rękę, na nosie miał ciemne okulary, patrzył niewidzącym
wzrokiem wprost przed siebie, może trochę w górę, jak to czasem robiły niedowidzące osoby, jakby
w górze szukając źródła światła. W drugiej ręce trzymał torbę. Wyjął z niej książki mówione
i położył na ladzie.
Lena ich znała.

Może pomóc w znalezieniu czegoś nowego?
zapytała.

Zaznaczyłem te, które chciałbym wypożyczyć
powiedział mężczyzna, wpatrując się w pustkę,
i podsunął jej listę książek.

Dziękujemy
dodała żona uprzejmym tonem i usiadła na krześle.
Lena wzięła listę do ręki i podeszła do półek, na których stały pomarańczowe futerały z plastiku
osłaniające kasety. Pomyślała, że potrzebne jej było spotkanie z takimi ludźmi. Miłymi,
niewysuwającymi roszczeń ani nieprzytłaczającymi. Nie zawsze łatwo było coś dla nich znaleźć, bo
większość książek już przeczytali. Właśnie "przeczytali"
zawsze tak mówili, nawet jeśli ich
słuchali. Najbardziej lubili sensacje, wypożyczyli już niemal wszystkie kryminały. Ale zwykle coś
jej się udawało znaleźć.
Poczuła tępy ból w okolicach krzyża, wszystko bolało ją ze zmęczenia. Mijając regały,
przeciągnęła się. Źle spała, serce na zmianę ściskało się
jakby łapał je skurcz
albo waliło ciężko
i szybko jak pałeczki werbla i przez to nie mogła zasnąć. Może powinna poprosić doktora Bj�rka
o tabletki nasenne? Była umówiona na popołudnie. Kiedy zadzwonił, nie odważyła się odmówić. Nie
chciała wzbudzać podejrzeń.
Poczuje się lepiej, gdy już będzie po wszystkim. Nabierze pewności siebie, gdy umorzą sprawę
morderstwa. Co prawda w artykule, który czytała, liczby nie były po jej stronie. Według statystyk
w ciągu dwóch ostatnich lat wyjaśniono dziewięćdziesiąt siedem procent wszystkich zabójstw. Kilku
mordercom udało się uniknąć kary, należeli do tych trzech procent. Chodzili na wolności. Jak ona.
Policja wciąż przesłuchiwała współpracowników i znajomych Laury, próbując ustalić przebieg
wydarzeń. Lena czytała, że nie mają żadnego tropu. Przecież zabójcy tej młodej kobiety, która została
zamordowana wiosną, też nie znaleziono, a w miarę upływu czasu malały szanse, by go wykryć.
Kluczowe były godziny i dni po morderstwie, a w obu przypadkach od chwili zabójstwa do chwili
znalezienia zwłok minęło sporo czasu, co utrudniało śledztwo.
Nie mieli żadnego tropu i nie będą go mieć.
Przeczytała tekst na okładce jednej z mówionych książek. "Niewinnie skazany".
Ktoś może zostać niewinnie skazany. O tym nie pomyślała, ale to nie jej problem. Odłożyła
książkę na półkę.
Johan został niewinnie skazany. Powinna uważać, żeby myśli nie osunęły się na ten tor, to kręcący
się w kółko, to znów się wijący. Musi zachować nad nimi kontrolę. Zrobiła tylko to, co zrobić
musiała. W ten sposób przywróciła równowagę.
Prawda?
Przybiła pieczątki na karcie staruszków. Stanęła teraz przed nią młoda kobieta z krótkimi
włosami i w czerwonym podkoszulku. Miała uśmiech jak z reklamy pasty do zębów. Na biurku
postawiła niemal kwadratową czarną torbę, która wyglądała jak lakierowana, ale prawdopodobnie
była z plastiku. Rączka torby
duże koła
sterczała do góry.

Wybieram się na ślub i w czasie ceremonii chciałabym odczytać jakiś wiersz. To ma być
niespodzianka
wyjaśniła i wyglądała na niezwykle szczęśliwą.
Ksiądz wie o wszystkim
dodała.

Mogłaby mi pani pomóc?
Ślub. Słowo zapiekło.
Lena miała na sobie suknię z krepy w odcieniu szampana, do tego błękitny bukiet. Przed ślubem
zrzuciła parę kilo, co nie przyszło jej łatwo, bo przecież i tak była szczupła, ale panna młoda
powinna mieć talię osy. Tamten dzień należał do nich, był najwspanialszy ze wszystkich, od tej pory
mieli ze sobą dzielić lata, łoże, stół i radości. Wtedy nie wiedziała jednak nic o czekającym ją
ogromie goryczy i smutku. Tamtego dnia mieli przed sobą przyszłość, nadzieję, możliwości
i oczekiwanie na dojrzałość, jaką przynosi wspólne życie. Wtedy jeszcze wszystko było możliwe.
Większość małżeństw się rozpada
nigdy nie wiadomo. To jak rosyjska ruletka. Jeżeli szczęście
sprzyja, jest szansa, że się uda, piękny wiersz może pomóc
pomyślała Lena, wybierając kilka
tomików poezji. Podała je pachnącej świeżością kobiecie, która zaczęła przerzucać strony i czytać na
głos. Słowa brzmiały niczym muzyka i Lena najchętniej by sobie poszła.
Ona i Johan nie byli już razem. Żyli w oddzielnych światach.
Postanowiła, że nie będzie o tym myśleć. Tak właściwie zostali przecież rozdzieleni jedynie
fizycznie, bo duchowo zbliżyli się do siebie bardziej niż kiedykolwiek. Lena wciąż opierała się
o jego ramię.
Doktor Bj�rk był uprzejmy, ale nieprzejednany. Powiedział, że chce, aby się do niego zgłosiła,
chce jej pomóc. Nie powinna obawiać się badań, porozmawiają o nich i wszystko jej wyjaśni tak,
żeby odważyła się znów odwiedzić szpital.
Lena siedziała w poczekalni, przerzucając barwne strony "Allas" i "?ret Runt". Dwie osy,
bzycząc, odbijały się od szyby. To ciepłe i wilgotne lato było dla nich wymarzone. Lena nie
przejmowała się owadami. Przepędzenie ich stąd nie do niej należało, a jeśli ktoś zostanie użądlony,
pomoc była na miejscu.
Weszła mama z grubym, nieforemnym i zasmarkanym synem. Rzuciła chłopcu leżącą
w poczekalni książkę dla bardzo małych dzieci, a on jej nawet nie otworzył, tylko zaczął się gapić na
Lenę. Gdyby to było jej dziecko, powiedziałaby mu, że nie wolno tak długo i natrętnie patrzeć na
obcych. To niegrzeczne, ale matka chłopaka nie zwracała uwagi na jego zachowanie, pochłonięta
jakimś brukowcem, który rozpisywał się o księżniczce Viktorii i jej narzeczonych. Lepiej zostawcie
ją w spokoju
pomyślała Lena, bo inaczej tak się zestresuje, że wybierze niewłaściwego faceta,
kogoś, z kim nie da rady wytrzymać, a będzie musiała grać szczęśliwą małżonkę. Gdy się jest
z królewskiego rodu, nie wypada się rozwieść i nie wypada, żeby przyjaciółka przeczytała na weselu
wiersz. Wiele rzeczy nie wypada.
Ale Lena może robić, co jej się podoba. Jest całkowicie wolna. Nie może tylko wyprowadzić się
z miasta. Mogłoby się to wydać podejrzane, choć z drugiej strony kto by się nią właściwie miał
przejmować? Nikt nie rozmawiał z nią o śmierci Laury, nikt nawet nie plotkował o tym w czasie
przerwy na kawę. Miasto dusiło się w upale, leżało w bezruchu, nikt nie miał siły przejmować się
morderstwem. Tylko dwie asystentki w bibliotece bąknęły coś o rosnącej przestępczości i o dwóch
niewyjaśnionych morderstwach, które popełniono w ostatnich sześciu miesiącach. I tyle. A, jeszcze
Sara spotkała jakiegoś policjanta. Pytał ją o samochód, duży i czerwony, który parkował przed
domem Laury. Gdy Lena o tym usłyszała, z podniecenia serce zaczęło jej walić jak szalone.
Doskonale wiedziała, o które auto chodzi. Mało tego, wiedziała, kto jest jego właścicielem.
Oni naprawdę nie mają o niczym pojęcia, idą fałszywym tropem
pomyślała, ale z drugiej strony
nie byłoby źle, gdyby tamten lekarz wylądował za kratkami. Nic tak nie cieszy, jak cudze
nieszczęście.

Pani kolej
powiedziała pielęgniarka.
Lena wstała i poszła za nią.
Czuła, że dłonie lepią się jej od potu, ale pomyślała, że przy takiej pogodzie nie jest wyjątkiem.
Uścisnęła wyciągniętą dłoń doktora Bj�rka i się przywitała.

A więc znów się spotykamy
powiedział doktor uprzejmie.
Dobrze, że mogła nas pani
odwiedzić.
Zerknął na nią i poczuła rosnące zdenerwowanie. Z jakiegoś powodu bała się, że przejrzy ją na
wylot, prześwietli wzrokiem cienki pancerz, którym się otoczyła. Jeszcze nie zdążyła dojść do siebie.
Siadła na brzegu krzesła.

Tak jak pani wspomniałem, otrzymaliśmy odpowiedź ze szpitala i o ile dobrze zrozumiałem,
zgłosiła się pani do nich, ale potem nie pojawiła na badaniach, które zaleciła doktor... hmm... doktor
Laura Ehrensw�rd
powiedział głosem, w którym nie było słychać krytyki, tylko pewną ostrożność.
Patrzyła na niego rozgorączkowanym wzrokiem, ale się nie odezwała.

Jak pani może wie...
podjął po chwili; było widać, że szuka odpowiednich słów.
Jak pani
wie, doktor Ehrensw�rd nie ma już wśród nas...
Wbił wzrok w kartę pacjenta, jego biały fartuch wyglądał na ciepły i sztywny, marszczył się pod
pachami. Lena nadal milczała, otarła dłonią pot z czoła i potrząsnęła włosami zebranymi w koński
ogon, tak że do lepkiej od potu szyi dotarł mały podmuch powietrza.

Proszę się jednak nie martwić. Otrzyma pani innego lekarza prowadzącego
oznajmił
i wreszcie odważył się na nią spojrzeć.
Boi się pani?

Może
odparła.

Chcę panią zapewnić, że ta choroba nie jest groźna, a badanie bezbolesne.
Bj�rk to wcielenie grzeczności
pomyślała Lena. Wiąże go obowiązek zachowania tajemnicy.
A gdyby tak się wyspowiadać, trochę sobie ulżyć? Bardzo kusząca wizja. Jedno chrząknięcie, żeby
łatwiej wydobyć głos, a potem powie wprost, co zrobiła. Zabiła człowieka. Piff paff i tamta już nie
żyła. Zasłużyła na to.

Jak się pani czuje?
Uprzejme pytanie. Cały pokój był przesiąknięty uprzejmością i dobrymi chęciami.

Dziękuję, dobrze
odpowiedziała.
Zapadła cisza.

Nadal odczuwa pani kołatanie? Jeżeli tak, to dam pani kolejną receptę na lekarstwo, który
spowolni rytm serca. Może je pani zażywać do czasu rozpoczęcia właściwej kuracji. Może będzie
trzeba usunąć fragment tarczycy. Wiem, że może się to wydawać groźne, ale nie ma powodów do
obaw. To rutynowy zabieg, nie będzie pani ani pierwsza, ani jedyna.

Nie boję się.

To dobrze
odparł Bj�rk.
Powinniśmy to zrobić... nigdy nie wiadomo, co to jest, dopóki pani
nie zbadamy i nie zastosujemy kuracji.
Chyba ma na myśli, że to może być rak
zgadła. Ale nie jest. Nie miała raka tarczycy. Sama
postarała się o dolegliwości, jak ma się teraz z tego wyplątać?

Teraz jest lepiej
oświadczyła.
Chyba samo przeszło.
Przyjrzał jej się zza biurka przez zamazane szkła w drucianych oprawkach i wolno potrząsnął
głową. Na czubku głowy miał łysinę, otoczoną bujnym wianuszkiem zbyt długich, wypłowiałych od
słońca włosów. Jedną dłoń oparł na karcie pacjenta, jakby chciał wygładzić pogniecioną stronę,
wydął lekko usta i wyglądał na zamyślonego, a nawet nieco zmęczonego. Miał za sobą cały dzień
pracy, a ciepło, w którym kisł, sprawiło pewnie, że ciężej mu się myślało.
Lena usłyszała dzwoniący gdzieś na korytarzu telefon, ulicą przejechał jakiś samochód. Okno
było uchylone, ale niewiele to pomogło, zatęchłe powietrze stało w miejscu.
Ktoś zapukał do drzwi. Do pokoju wsunęła się głowa pielęgniarki.

Kończę na dziś
powiedziała.
Będziesz musiał pozamykać.

Oczywiście, oczywiście
przytaknął doktor jak posłuszny uczeń.
Wyglądało na to, że zostali sami. Lena była ostatnią pacjentką. Matka z grubym dzieckiem
umówiła się do innego lekarza.
Lena miała wrażenie, że są dwoma smaganymi wiatrem postaciami na bezludnej wyspie, może
więc chyba powiedzieć prawdę. Tylko on, ona, jej lepkie od potu dłonie i strumień wirujących myśli,
które musiała powstrzymywać, żeby nie oszaleć.

Powinienem zmierzyć pani puls
oznajmił, sięgnął przez biurko i chwycił ją za nadgarstek.
Dotykając opuszkiem tętnicy, liczył po cichu. Kiedy poczuła ciepło jego dłoni, skórę na skórze,
coś w niej zaskoczyło.

Nie mogę spać
powiedziała.

Wydaje się, że wszystko jest w porządku
odparł, jakby nie słysząc jej słów, i puścił rękę.

Nie jest przyspieszony.
Wzruszyła ramionami, a on przerzucił kilka stron w jej karcie.

Niemożliwe, żeby aż tyle razy źle wyszły
wymamrotał.

Przepraszam?

Zastanawiam się, czy wyniki badania krwi na ilość hormonów tarczycy mogą być błędne. Jutro
rano proszę się zgłosić do nas, siostra pobierze pani krew
powiedział w końcu.

Dobrze
zgodziła się, a on wziął kartkę i coś na niej zanotował.

Nie może pani spać
powiedział, podniósł wzrok i zaczął się jej przyglądać.

Tak
potwierdziła, wiercąc się na krześle, i opuściła głowę.
Może mogłabym dostać coś na
sen?
wyrwało się jej.

Coś się ostatnio stało?

Nie!

To dlaczego nie może pani spać?

Nie wiem
mruknęła.
Wiosną spotkało mnie coś przykrego.
Nie skomentował.

Mój mąż wpadł wtedy pod samochód... i zmarł.
Zacisnęła usta.

Pamiętam
rzekł.
Była pani u mnie. Czy to wtedy zaczęły się problemy ze snem?
Kiwnęła głową, próbując powstrzymać płacz, miała na to sposób.

Z karty wynika, że nie chciała pani tabletek nasennych. Ale teraz uważa pani, że ich potrzebuje.
Najczęściej po tak długim czasie sen wraca do normy. Żal po stracie kogoś bliskiego trwa
oczywiście dłużej... lata, może całe życie... Czy nadal się utrzymuje?
Kiwnęła głową.

Dam pani receptę na tabletki, których może pani spróbować. Małe opakowanie Imovane 7,5
mg. Nie powinna ich pani brać każdej nocy, tylko w razie potrzeby.
Przyjęła receptę. Jednorazową na dziesięć sztuk. Okruchy ze stołu bogatych i napomnienie.
Cholernie niekorzystna sytuacja. Gdyby chciała więcej, musiała tu wrócić. Choć właściwie to nie
wina Bj�rka. Był lekarzem i wykonywał swoją pracę.
Stojąc na ulicy, marzła i czuła się naga. Był kwadrans po piątej, a na dworze co najmniej
dwadzieścia pięć stopni.
Bj�rk dyktował notatki i wyglądał przez okno. Taki miał zwyczaj, oczy same ciągnęły do światła.
I tym razem pole widzenia ograniczyło się do budynku z czerwonej cegły stojącego po drugiej stronie
ulicy. Poczuł się, jakby siedział w więzieniu i tęsknił za wolnością. Patrząc przez okno, nic nie
widział. Przed oczami wciąż miał bladą, spiętą twarz swojej pacjentki, która pół roku temu została
sama, młodej wdowy, której ciało nie pasowało do reszty. Była jak pęknięty dzwon. Bj�rk przez lata
oglądał twarze i ciała, na których choroba i psychiczne problemy odcisnęły swoje piętno, i takie,
które zostały uzdrowione i odzyskały spokój. Dzięki temu wyostrzyła mu się intuicja. W przypadku
tej kobiety coś mu do siebie nie pasowało. Poziom hormonów wzrósł gwałtownie, a teraz chyba
znów opadł. Tak się nie zdarzało. O ile ktoś sam przy tym nie majstrował.
To się okaże
pomyślał i zaczął się zastanawiać, czy nie dać jej skierowania i nie skłonić do
wizyty u psychiatry, choć z drugiej strony na psychiatrii jak zwykle brakowało ludzi i minęłoby sporo
czasu, zanim zostałaby przyjęta.
Byleby tylko nic sobie nie zrobiła, bo wszyscy jak zwykle mówiliby, że szukała pomocy, ale nikt
jej nie chciał wysłuchać. Starannie dobierał słowa, sporządzając w karcie notatkę. Podkreślił, że
pacjentka nie zastosowała się do zaleceń i że to on sam, doktor Bj�rk, zaprosił ją na wizytę. Chciał
dobrze. Jak zawsze. Dlatego wybrał ten zawód, który dawno temu, gdy zaczynał wypełniać swoją
misję, traktowany był niemal jak powołanie. Czasy się zmieniły, ale on nie.
20
Komisarz Claesson siedział w swoim pokoju w komisariacie i popijał kawę. Nie był wprawdzie
senny ani nie lubił jej smaku, ale weszło mu to w nawyk. W nocy spał jak zabity i na razie czuł się
dobrze.
Po deszczu, który spadł poprzedniego wieczoru, powietrze nieco się oczyściło i stało lżejsze.
Może to dlatego spał tak dobrze, tym razem prześcieradła nie lepiły się do ciała jak mokre bandaże.
Ale mocny sen zawdzięczał przede wszystkim Klarze, która
odpukać
przespała bez przerwy sześć
godzin, a kiedy o świcie zaczęła marudzić, zajęła się nią Veronika.
Zapowiadał się kolejny upalny dzień. Claesson lubił późne lato, ale wolał nie myśleć o coraz
wyraźniejszej zapowiedzi zbliżającej się długiej i ciemnej zimy, która w jakiś sposób z roku na rok
stawała się gorsza.
Ale na razie sierpniowe niebo pozostawało łagodnie zamglone, na dworze było ciepło,
a w sobotę wybierali się na ucztę rakową do Lundinów. Poczuł w ustach smak koperku.
Pod koniec tygodnia, prawdopodobnie w niedzielę, przyjeżdżała Cecilia, jego pasierbica
cóż
za okropne słowo. Wizyta była pomysłem samej Cecilii, co bardzo ucieszyło Veronikę.
Jak dotąd Claes w towarzystwie owej młodej damy zawsze czuł się skrępowany, ale czego
można było wymagać. Łączyły ich teraz pewne więzy, mimo że sami ich nie wybrali. Nie było
między nimi wrogości. Bardzo uważali, by się nie pojawiła. Nasze relacje można określić jako
zbrojną neutralność
stwierdził trzeźwo w duchu. Nie uciekał przed faktami.
Nawiasem mówiąc, w tym całym szpitalu przydałoby się im nieco więcej zbrojnej neutralności

pomyślał, zbierając notatki przed mającym się zaraz odbyć zebraniem.
Oczywiście było mu przykro z powodu wymuszonej i pełnej skrępowania atmosfery, jaka
panowała między nim a Cecilią, ale widocznie tak musiało być. Z czasem się do siebie
przyzwyczają. Na razie obie strony czuły się nieswojo. Oboje zachowywali się sztywno. Doszedł do
wniosku, że gdyby żartował albo starał się ze wszystkich sił, wcale nie byłoby lepiej. Sytuacja
stałaby się jeszcze bardziej żenująca.
Musiał przyznać przed sobą, że odstraszał go trochę wygląd Cecilii
pewny siebie
i podkreślający przynależność do wyższych sfer. Nie tylko ubrania, ale cała jej postać wydawała się
wcieleniem społecznego uprzywilejowania. Nie pojmował, jak Veronice udało się wychować taką
córkę, ale może pozory myliły. Wszystko zostało starannie wybrane: bladoróżowa bluzka, którą
Cecilia miała na sobie, kiedy ją ostatnio widział, luźne spodnie zwisające z wąskich, chłopięcych
bioder, masywne, ale prawdopodobnie modne buty, blond włosy, zebrane z tyłu w koński ogon

pomyślał, że nawet gumka trzymająca ów ogon była z jakiegoś powodu lepsza od innych. Prosta,
dziewczęca fryzura, twarz bez widocznego makijażu i opalone na brązowo przedramiona, które
pokrywał jasny meszek, na pewno były rezultatem starannego wyboru. Cecilia przywodziła na myśl
chłodną bryzę.
A teraz wybiera się w odwiedziny do swojej mamy i przyrodniej siostry. Pomysł go ucieszył, bo
sam był ostatnio bardzo zajęty. Prawdopodobnie pojadą we dwie, z Veroniką, do Norrk�ping
i uporządkują mieszkanie po babci. W każdym razie taki miały zamiar. Ustalono, że pogrzeb odbędzie
się w najbliższy czwartek, ceremonia miała być skromna.
Chwila spokoju dobiegła końca. Zabrał kubek z kawą i ruszył do sali konferencyjnej.
Wszyscy zajmowali miejsca w oczekiwaniu na Bennyłego, który się spóźniał.

I co, wybrałaś się wczoraj wieczorem nad wodę?
Lundin skierował pytanie do Eriki, a pozostali, chcąc nie chcąc, słuchali.

Jasne. Była cudowna. Chyba najwspanialsza tego lata, bo ma się świadomość, że takie kąpiele
niebawem się skończą. Ta mogła być ostatnia.

Ja też byłem popływać
wtrącił się Peter.

Naprawdę?
Erika odwróciła się i spojrzała na niego, co mu się wyraźnie spodobało.
Gdzie
zwykle pływasz?

Różnie, akurat wczoraj pojechałem do kąpieliska przy Stadsparken. Leży najbliżej. Wychodzę
z domu, wsiadam na rower i mam z górki.
Uwaga ta dała początek dyskusji na temat różnych kąpielisk, a w okolicach miasta było ich
zaskakująco wiele. Przypominały małe oazy rozrzucone wzdłuż całego wybrzeża. Zastanawiali się,
które miejsce było najlepsze, gdy się chciało mieć odrobinę prywatności albo jakąś budkę z lodami
pod ręką, pooglądać przeciwną płeć albo wykąpać nago. Po chwili wszyscy wiedzieli już, kto lubi
pływać wieczorem, kto rano albo i rano, i wieczorem, kto lubi wylegiwać się przez całe dnie na
rozgrzanych skałach, a nawet kto kąpie się tylko wtedy, gdy woda ma więcej niż dwadzieścia pięć
stopni, czyli praktycznie rzecz biorąc, nigdy. To Lundin nie miał odwagi zmoczyć kąpielówek.
Zasapany Benny nadbiegł w pogniecionej koszuli, szpakowate włosy były mokre od potu.
Rozpoczęli zebranie.

Ustaliliśmy już, że Laura wywiązywała się ze swoich obowiązków, była od dawna
rozwiedziona, a sam rozwód przebiegł spokojnie
oświadczył Claesson.
Małżonkowie dość
zgodnie stwierdzili, że przestali do siebie pasować i tak dalej. Były mąż ma alibi i mówi, a inni to
potwierdzają, że miał neutralny stosunek do swojej byłej. Mieszka w G�teborgu z nową żoną
i gromadką nowych dzieci. Jest inżynierem. Synowie Laury są za granicą i materialnie dobrze się im
powodzi. Wydaje się, że żaden z jej spadkobierców nie miał motywu. Wszyscy, to znaczy synowie,
dość dobrze sobie radzą.
Zaczerpnął powietrza, oparł dłonie na stole i złożył je jak ksiądz do modlitwy.

Natomiast sytuacja w miejscu pracy sprawia wrażenie... jak by to powiedzieć...
skomplikowanej
powiedział w końcu i zamilkł.
Kilka osób, słysząc jego słowa, kiwnęło głowami. Odezwała się komórka Bennyłego. Odebrał,
wstał i powiedział, że zaraz wróci. Czekając na niego, mogli przeanalizować występujące w klinice
"problemy związane z miejscem pracy"
jak to wcześniej bardziej oględnie ujął Claesson.

Powiedzmy wprost, to istne gniazdo szczurów
rzucił Lundin na swój rozlazły sposób, który
sprawiał, że to, co mówił, stawało się jeszcze bardziej oczywiste.

No właśnie
zgodził się Claesson, drapiąc się po głowie.
Nieprzyjemna sprawa. W klinice
pracuje piętnastu lekarzy... Zgadza się, Louise? Piętnastu?

Mniej więcej.

Większość wydaje się głucha i ślepa, a troje jest, a właściwie było, prawdziwymi diabłami.
Jeśli można tak się wyrazić.

Jasne, to miejsce to istny obóz szkoleniowy dla przyszłych dręczycieli
powiedziała Louise
z pasją.

Przez dłuższy czas Laura Ehrensw�rd, Carl-Magnus Meisser i Tomas Bengtsson znęcali się
psychicznie nad Johanem S�derlundem. Pracował w klinice jako lekarz, a w lutym tego roku zginął
w wypadku. Potrącił go samochód, za którego kierownicą siedział Bengtsson. Wydaje się, że on już
został ukarany, bo od czasu wypadku nie czuje się najlepiej i aktualnie jest na zwolnieniu.
A w dodatku... Choć o tym później. W klinice było pewnie więcej osób, które robiły, co mogły, żeby
doktor S�derlund postradał zmysły albo wpadł w depresję. Część po prostu milczała, co w gruncie
rzeczy jest reakcją dość ludzką. Trudna sprawa
dodał, potrząsając głową.
Adwokaci
humanitaryzmu i człowieczeństwa, którzy nawzajem się upodlają.

Ładnie powiedziane
wtrącił Lundin.

Hitler i jego kumple też byli nieźli
rzuciła Louise i oczy zebranych powędrowały w jej
kierunku.
A nawiasem mówiąc, każdy smarkacz to wie
dodała, obciągając nieco zbyt krótką
seledynową bluzeczkę na spodnie.

Co wie?
zdziwił się Lundin.

Każdy wie, że jak się kogoś prześladuje, trzeba odwracać wzrok, milknąć, kiedy osoba
prześladowana wchodzi do pokoju, obmawiać ją za plecami, manipulować, podważać jej słowa i tak
dalej. Różnica polega na tym, że od dorosłych oczekuje się większego panowania nad sobą. To jest
przecież celem wychowania. Opanowanie. A lekarze...
Jej oburzenie było widoczne.

Racja, ale nie wszyscy są odpowiednio wychowywani, a mobbing wśród dorosłych występuje
równie często jak wśród dzieci
powiedziała Erika.

A dorośli, którzy mają trochę więcej oleju w głowie, potrafią niestety wykorzystać swoją
inteligencję w niewłaściwy sposób
dodał Peter.
Ich metody są jeszcze bardziej wyrafinowane.

Wiem, kiedyś już o tym rozmawialiśmy. Ale dlaczego?
zapytał Claesson.
Wszyscy zamilkli i zaczęli się zastanawiać.

W tym wszystkim musi chodzić o władzę
stwierdziła Louise.
O najwyższą grzędę, o to, by
decydować. Nie wydaje się wam chyba, że wszyscy dyrektorzy firm zostali nimi, grając fair.
Przekręty, szwindle, wyrachowanie i kłamstwa. Są wyjątki, ale...
wybuchnęła i potrząsnęła głową.

A u nas?
zapytał Lundin ze zwykłą flegmą.
Zrobiło się cicho jak makiem zasiał. Rozejrzał się po zebranych. Wszyscy z wyjątkiem Petera
i Eriki spuścili wzrok.

Dawne dzieje
powiedział Claesson.

Niech więc kocioł nie przygania garnkowi
odparł Lundin.
Ale masz rację, Claes, to dawne
dzieje, było minęło.
Erika i Peter spojrzeli pytająco na Claesa, Louise i Lundina, ale nikt nie podjął tematu. Peter
słyszał już wcześniej o problemach z jakąś policjantką, która w końcu złożyła wypowiedzenie.
Szykanowanie nie było powodem do dumy i niechętnie wracano do tamtych wydarzeń. Nawet
wspomnienia chciano pogrzebać.

Nawiasem mówiąc, Peter spotkał po wypadku żonę tamtego lekarza
powiedział Lundin,
zmieniając temat.
Peter potwierdził kiwnięciem głowy. Jego twarz była wyjątkowo opalona.

Ja też tam byłam, razem ją zawiadomiliśmy, że mąż miał wypadek
wtrąciła Erika.

Dobra
skwitował Claesson i obrzucił ją wzrokiem.

Czyli mamy do czynienia z pogmatwaną sprawą, która mogła doprowadzić do morderstwa. Jest
motyw. Pozostaje pytanie: kto i dlaczego?
Benny wrócił do pokoju.

W mieszkaniu Laury są odciski Tomasa Bengtssona, ale to było wiadomo od początku.
Znaleźliśmy je między innymi na drzwiach toalety na parterze i na stole obok sofy w salonie. Ale
odcisk palca na papierku po miętówce nie jest jego, podobnie jak ślad buta. On nosi znacznie
większe. No i oczywiście samochód.

Udało mi się ustalić, że przed szeregowcem od czasu do czasu parkował czerwony chrysler
voyager
powiedział Peter Berg.
Jedna z sąsiadek jest przekonana, że należał do jakiegoś nowego
kochanka Laury. Nie widziała w tym nic dziwnego. Stwierdziła, że mężczyzna
sądząc po tym, jak
go opisała, musi to być Tomas Bengtsson
wyglądał sympatycznie. Jej słowa potwierdziła młoda
kobieta, która praktycznie codziennie przechodzi obok domu Laury. Poza tym przypomniała sobie

po dłuższym namyśle i z pomocą kalendarza
że czerwony samochód parkował tam po raz ostatni
w piątek, w dniu, w którym Laura rozpoczęła urlop. Kobieta była tego prawie pewna. Przyjęliśmy, że
w tym właśnie dniu musiało dojść do morderstwa.

Jak na razie Tomas Bengtsson słowem nie wspomniał, że spotykał się z Laurą na gruncie
prywatnym
dodała Louise, która go przesłuchiwała.
Jest właścicielem czerwonego chryslera i to
nim potrącił Johana S�derlunda. Nie był zbyt rozmowny.

Tak jak i Meisser. Musieliśmy solidnie go przycisnąć, by wspomniał, że złożył wypowiedzenie.
Tumaczył, że zmienia pracę, bo chce spróbować czegoś nowego
oznajmił Lundin. Podrapał się po
ogorzałym policzku.
Prawdopodobnie ktoś z nich coś ukrywa
dodał.

Musimy znów zgarnąć Bengtssona i go przesłuchać
powiedział Claesson.
Pytanie tylko
kiedy. Od razu?

Dlaczego nie
zgodził się Lundin.
Kołysał się na krześle z takim zapałem, że Louise czuła się zmuszona przerwać tę zabawę.
Rzuciła mu ostre spojrzenie i się uspokoił. Jednocześnie zastanowiła się, dlaczego zawsze bierze na
siebie rolę matki i dyżurnej. Powinna chyba trochę wyluzować.

Czekanie nic nam nie da
stwierdził Claesson.
Wyślę kogoś do Dalby po Bengtssona.
Zakończyli zebranie i ruszyli do automatu z kawą, który nakarmili jednokoronówkami. Pijąc,
gawędzili o tym i o owym.
*
Sara Grip sprzątnęła kuchnię i podlała kwiaty. Lubiła dbać o dom i lubiła swoje mieszkanie, dwa
pokoje z kuchnią. Balkon był zwrócony w stronę wybrzeża. Gdy Sara wspinała się na palce, ponad
dachami domów dostrzegała wodę.
Johan miał kolkę i całą noc płakał. W końcu położyła go w łóżku obok siebie i dopiero wtedy
usnął. Zrozumiała, że trudno będzie go przyzwyczaić do spania w łóżeczku. Coraz częściej w nim
kwilił, dopóki nie brała go do siebie. Poprzedniego dnia zajrzała Rigmor
robiła to coraz rzadziej,
ale wciąż przychodziła. Ostrzegła ją, by małego nie przyzwyczajała albo
jak to ona wyraziła
nie
rozpieszczała. Sara nie miała siły się tym przejmować, potrzebowała snu. Gdy była niewyspana,
łatwo się irytowała, i to odbijało się na dziecku.
Zaczęła jej doskwierać samotność. Pielęgniarka z poradni dziecięcej stwierdziła, że Johan
wygląda na zadbanego i zdrowego, ale z niepokojem przyjrzała się Sarze i zapytała, czy nie
przydałaby się jej pomoc i czy nie chce zapisać się do grupy wsparcia dla młodych matek. Sara
odmówiła. Stresowały ją spotkania z nowymi ludźmi, uważała, że od razu zaczynają wszystko
porównywać. Zauważą, że jej się nie przelewa, a przecież jakoś sobie daje radę. Nie chciała nikogo
zapraszać do domu, mimo że mieszkanie miała ładne. Może mebli było trochę za mało, ale nie
przejmowała się tym. W ?hlensie udało jej się tanio kupić ładne, kolorowe zasłonki. Kiedy Lena
zmieniała mieszkanie, zostało jej trochę rzeczy: dwa białe regały na książki z Ikei, szafka pod biurko
i jeden szmaciak. Wszystko dała Sarze, która bardzo się ucieszyła. Dzięki solidnym półkom pokój
wyglądał rustykalnie. Nie miała wprawdzie zbyt wielu książek, ale mogła sobie ustawić ulubione
przedmioty i zdjęcia Johana. Zrobił je mąż Rigmor w czasie którejś wizyty, kiedy jeszcze myśleli, że
to dziecko Patrika.
Sara też w to wierzyła. Tak bardzo tego pragnęła, że nie dopuszczała innej możliwości. Wszystko
stałoby się wtedy takie proste. Nigdy nie była zakochana w Patriku. Spotkali się zaledwie kilka razy
w barze. Był miły, więc nie miała nic przeciwko wizycie u niego. Przespali się, jak to zwykle się
robi na zakończenie wieczoru, w jakiś sposób wydaje się to obowiązkową częścią spotkania,
niepisanym prawem, dzięki któremu następnego dnia łatwiej się rozstać. Przypomina to rytuał,
którego nikt nie ma odwagi zmienić, żeby nie obnażyć pustki i niezręczności spotkania.
Żadne z nich nic nie obiecywało. Prawdopodobnie żadnemu z nich tak naprawdę nie zależało.
W każdym razie Sarze.
Prawdę mówiąc, niewiele pamiętała z tamtej nocy. Wypili kilka piw, seks niczym się nie
wyróżniał, był trochę jak zjedzenie śniadania albo mycie zębów, pozbawiony pasji i podniecenia.
Nie była zakochana i brak uczucia odegrał decydującą rolę.
Gdyby kochała Patrika Juttergrena, a on nie chciałby znać jej i dziecka, czułaby się o wiele
gorzej, a tak było jej wszystko jedno. Tyle tylko, że mógł dać dziecku ładne nazwisko. Był
przeciętnym kierowcą karetki, pochodzącym z przeciętnego i dość normalnego domu.
Trochę się wstydziła przed Rigmor. Właściwie to nawet bardzo. Rigmor tak bardzo się starała,
tak jej zależało, i Sara czuła się, jakby ją oszukała, choć przecież nie zrobiła tego umyślnie.
Wkrótce po nocy spędzonej z Patrikiem spotkała chłopaków, którzy właśnie zatrzymali się
w hotelu w ich mieście. Było ich czterech, a Sara wyszła poimprezować razem z Gitt. Przyjaciółka
przeprowadziła się potem do Sztokholmu. W jej towarzystwie Sara stawała się bardziej skłonna do
ryzyka, które miało swój urok. Jeden z chłopaków, ten o orzechowych oczach, był nią zauroczony.
Sarze wydawało się, że mogłaby się w nim zakochać. Poszli do hotelu. A razem z nimi Gitt
i pozostała trójka. Nie bardzo pamięta, jak to się stało
choć teraz pragnęłaby oczywiście to
wiedzieć
palili i pili, i musiała zasnąć na hotelowym łóżku. Nagle poczuła, jak ktoś zaczął się do
niej niezdarnie dobierać
na pewno był pijany
ściągnął jej majtki i wszedł w nią od tyłu. Nie
miała siły odepchnąć intruza, a że nie działa jej się żadna krzywda, zostawiła go w spokoju. Chyba
nawet było jej przyjemnie. Ale nie był to chłopak o orzechowych oczach. Następnego wieczoru tak,
ale nie wtedy.
Potem wyjechali. Skończyli pracę, którą mieli do wykonania
naprawa jakiejś maszyny czy coś
w tym rodzaju. Znała tylko ich imiona, uważała, że to wystarczy, swojego nazwiska też im nie
podała. Mężczyźni nazywali je Sara i Gitt. To wystarczyło, a Sara nie łudziła się, że ta przelotna
znajomość może się przerodzić w coś więcej. Nie zaiskrzyło. Oni i tak mieli pewnie żony, dzieci
i szeregowiec na przedmieściach Sztokholmu. Przeczuwała to. Zachowywali się jak cielaki
wypuszczone na pastwisko. Podróżowali służbowo i w każdym mieście mieli inną dziewczynę.
Jak mogła być tak durna i zapomnieć o pigułce. Ale gdyby tego nie zrobiła, Johana nie byłoby
teraz na świecie. Johana Gripa, jej syna.
Przypomniał się jej drugi Johan. Nie wiedziała, dlaczego czuła gorąco za każdym razem, gdy
znajdowali się w jednym pokoju, nawet kiedy był zły i rozdrażniony. Na swój sposób wydawał się
taki dystyngowany, wiedział tak dużo, potrafił pięknie opowiadać, nakrywać do stołu i zatroszczyć
się, żeby dostała to, co lubi najbardziej. Lena i Johan wiedli interesujące życie, spędzali rowerowe
wakacje na Gotlandii, wędrowali po górach i dokładnie wszystko planowali. Nigdy nie decydowali
się na pierwszą lepszą wycieczkę do ciepłych krajów, żeby w ciągu dnia wylegiwać się na słońcu,
a wieczorami upijać. Johan S�derlund nigdy by czegoś takiego nie zrobił. Sara chciałaby spotkać
kogoś, kto wybrałby się z nią na rowerowe wakacje, a nie tylko żłopał piwsko i ją obmacywał.
Lena stała się ostatnio bardzo drażliwa. Pewnie wciąż przeżywała swoją stratę. Wyglądała na
zmęczoną. Poszarzała i często była zła, ale trzeba to po prostu przeczekać.
Mały Johan zaczął gaworzyć. Leżąc na kocyku na podłodze, wodził oczami za mamą i wyglądał
na tak zadowolonego, że musiała klęknąć nad nim i wtulić nos w jego brzuszek. Chwycił ją za włosy.
Zabolało i zalała ją fala dumy. Ten silny chłopak to jej syn!
W kuchni cicho grało radio. W lokalnej stacji rozpoczęły się wiadomości. Włamano się do
jakiegoś zakładu. Wyniesiono narzędzia i komputery o dużej wartości. Pobito mężczyznę, który
pobrał pieniądze z bankomatu. Prawdopodobnie ktoś podejrzał PIN, ruszył za nim, żeby sprawdzić,
którędy pójdzie, i zadzwonił po dwóch wspólników. Napadli na niego na opustoszałej ulicy i zabrali
portfel wraz z kartą. O mój Boże
pomyślała Sara. Będzie musiała jeszcze bardziej uważać, żeby
przy bankomacie nikt nie zajrzał jej przez ramię. Choć może zauważą, że na okradzeniu jej wiele nie
zyskają. Na jej koncie rzadko kiedy pojawiały się większe sumy. Przeważnie miała debet.
I na koniec parę słów o zabójstwie tej lekarki. Wciąż nie znaleziono sprawcy.
Sara zapytała Lenę, czy znała zamordowaną kobietę. Pomyślała, że skoro pracowała w tym
samym miejscu co Johan, mogły się znać, ale Lena pokręciła tylko głową i powiedziała, że nie ma
pojęcia, kto to taki. Potworne, że w ich małym mieście można zostać tak po prostu zastrzelonym. Sara
postara się nie wychodzić z domu, gdy będzie późno. Nigdy wcześniej się tym nie przejmowała, ale
pomyślała, że ostatnio zrobiło się niebezpiecznie. To jej się nie podobało. Jeśli cały czas będzie
musiała na siebie uważać, poczuje się jak w więzieniu.
Słońce świeciło i wybierała się na spacer. Wieczorem miała odwiedzić Lenę. Obejrzą razem
jakiś film. Musi wyjść trochę wcześniej, mimo że alejka spacerowa ciągnąca się między ich domami
nie była ani ciemna, ani nieprzyjemna. Nie mieszkały w podejrzanej okolicy. A i tak w jednym
z okolicznych domów zostało popełnione morderstwo.
Sara widziała czerwony samochód. Samochód mordercy. Gdy rozmawiała z policjantem, który
był trochę nieśmiały, szczupły i wyglądał na miłego, wiele razy zaznaczyła, że nie ma stuprocentowej
pewności, kiedy tamten wóz parkował przed domem. Widziała go kilka razy, a dni się jej zlewały
i były do siebie dość podobne.
*
Louise, utykając, weszła do pokoju Claessona. Miała takie zakwasy, że ledwo mogła chodzić.
Rano musiała się wytoczyć z łóżka. W siłowni rozpoczął się nowy, jesienny sezon i Louise, pełna
zapału, wybrała na początek trening intensywny.

Człowiek czuje, że żyje
wyznała szefowi.
Choć to przyjemny ból
wystękała, podpierając
się przy siadaniu.

Chyba dla masochisty
odparł.
Znaleźliśmy brakującą słuchawkę
oznajmił.
Leżała na jego biurku w przezroczystym plastikowym worku. Była granatowa.

Skąd się wzięła?

Wierz albo nie, ale jeden z kloszardów woził ją na wierzchu w swoim wózku. To jakiś biedny
wariat, który nie ma dachu nad głową, odkąd klinika psychiatryczna przestała im zapewniać noclegi.

Sam się do nas zgłosił?

Nie, dostrzegł ją Peter. Miał coś do załatwienia w banku i zobaczył mężczyznę siedzącego na
jednej z ławek w pasażu, wiesz, tam koło cukierni Nilssona. Facet wozi swój dobytek w sklepowym
wózku. Właśnie skończył opróżniać z puszek pobliskie kosze, siedział i zajadał bułki od Nilssona.
Peter powiedział, że nie wyglądał na pijaczka, raczej na kogoś, kto ma nie po kolei w głowie.

Jak zareagował?

Oczywiście się wystraszył, bo nie chce być w nic zamieszany, w ogóle nie lubi rozmawiać,
a już najmniej z policją, ale Peter go uspokoił i obiecał dać mu w zamian inny telefon.

Na co mu sama słuchawka bez podstawki?
zapytała Louise, odgarniając ciemne, błyszczące
włosy, które i tak zaraz opadły jej na uszy.
Miała przyjemną powierzchowność, Claes lubił też jej sposób bycia, przede wszystkim dlatego,
że rzadko stawała okoniem i nie była przy tym zahukana. Czasem zastanawiał się, co powinien
zrobić, aby wesprzeć jej karierę. Bał się, że zostanie wyprzedzona przez młodzieniaszków, bardziej
skoncentrowanych na pięciu się po szczeblach. Ale kwestia była trudna i zarazem delikatna, bo nie
chciał być stronniczy. W pewnym stopniu dał więc sobie spokój, ale nie do końca. Niech najpierw
pokaże, na co ją stać. Czas jednak płynął i istniało ryzyko, że nic się nie stanie. Sęk w tym, że Cleas
nie bardzo wiedział, co się powinno stać. Wydarzenia w klinice stanowiły wyraźne ostrzeżenie.
To, co się tam stało, było paskudne, ale nie czuł się zaskoczony. Niewiele mogło go zaskoczyć.
Jeżeli "niewłaściwi" ludzie zostaną pobudzeni w "niewłaściwy" sposób, nie wiadomo, czym to się
może skończyć. Niewiele osób zdaje sobie chyba sprawę z tego, że zakończeniem może być śmierć.
Claes zaczął się zastanawiać, ilu ludzi targnęło się na życie z powodu przykrości w pracy. Spędzamy
w niej wiele godzin
pomyślał. Sfera publiczna wciąga nas, niezależnie od tego, jak wygląda,
i wielu nie potrafi się uwolnić. Gdy człowiek zostanie upokorzony i sponiewierany jako pracownik

a środowisko w pracy niejednokrotnie jest bezwzględne
gdy zostanie zepchnięty poza nawias
i wykluczony, zachowanie zdrowych zmysłów i przeżycie może być trudne.

Nie wiem, ale to słuchawka telefonu Laury. Benny to sprawdził
wyjaśnił komisarz po
chwilowym zamyśleniu.

A gdzie...

Chcesz pewnie zapytać, gdzie ją znalazł. Kloszard nie był oczywiście w stanie tego powiedzieć
i wydaje mi się, że nie kłamie. Upłynął prawie miesiąc.
Claes westchnął.
Stare morderstwa
zawsze są kłopotliwe
dodał.
Ale w końcu trafimy na właściwy trop. Kloszard powiedział, że
słuchawka leżała w koszu na śmieci w okolicach Stadsparken. Jeżeli się nie myli, to na początku
pewnie dzwoniła. W każdym razie dopóki się nie rozładowała. Benny mówi, że takie przenośne
telefony mają spory zasięg.

Powinniśmy może zacząć pytać o ludzi, którzy słyszeli dzwoniący kosz na śmieci

zaproponowała Louise.

Żeby ustalić datę?
Wzruszyła ramionami.

Między innymi
powiedziała.
Choć ludzie pewnie nie zwracają już uwagi na dźwięk
dzwonka, nawet w parku. Przecież praktycznie każdy chodzi teraz z komórką. Nawet pierwszak... Nie
masz pojęcia, ile cię to będzie kosztować, gdy Klara podrośnie
dodała z uśmiechem.
W każdym
razie moje córki bardzo się starają, żeby rachunki za telefon nie były mniejsze. Cholera!
wyrwało
się jej i wybuchnęła śmiechem.
Claes rozpoznał to przyjemne uczucie przynależności, które dla niego wciąż było nowe. Jeszcze
się do tego nie przyzwyczaił. Był ojcem, kolejnym pokoleniem, musiał rozszerzyć granice ego,
ujarzmić zadufanie w sobie i otoczyć opieką kogoś innego, dzielić smutki i radości innej osoby, która
nie podzielała ani jego sposobu myślenia, ani potrzeb.

Mamy już wykaz rozmów. Okazało się, że Tomas Bengtsson dzwonił do Laury w dniu
morderstwa.

Tylko on?

Nie, jeszcze dentysta, chodziło o zmianę terminu. Laura była najwyraźniej optymistką i myślała,
że zdąży wrócić z urlopu, ale chyba zorientowała się, że nie da rady, i nagrała mu się na sekretarkę,
prosząc o wyznaczenie nowej wizyty.

Ale już nie była jej potrzebna
powiedziała Louise, pogrążona w myślach.
Claes rzucił okiem na zegarek.

Idziemy?

Dobra
odparła i z pewnym trudem przezwyciężyła opór obolałych mięśni.
W pokoju przesłuchań siedział Tomas Bengtsson
wychudzony, blady i wyniszczony mężczyzna.
Miał czterdzieści dwa lata, był
jak to się mówi
na półmetku życia. Ostatnio okrutnie się z nim
obeszło. Nie był palaczem, ale wyglądał, jakby przez długi czas siedział w piwnicy i odpalał
papierosa od papierosa. Twarz miał spiętą, w kącikach ust widniały głębokie zmarszczki, a pod
oczami kładły się sinozielone cienie. Był na skraju załamania.
Kiedy po niego przyjechali, malował właśnie węgieł domu na kolor czerwonej miedzi. Zanim
wsiadł do nieoznakowanego policyjnego wozu, przebrał się. Miał teraz na sobie szorty w kolorze
khaki, markową koszulkę polo i mokasyny.
Komisarz zajął miejsce naprzeciwko Tomasa, Louise siadła za szefem. Włączyli magnetofon
i nagrali informację o dacie i miejscu przesłuchania oraz wymienili osoby obecne w pokoju. Było
duszno i brakowało tlenu. Ciekawe, ile wytrzyma
zastanowił się Claes.

Co robił pan w piątek trzynastego lipca w domu Laury Ehrensw�rd?
zapytał bez mrugnięcia
okiem.
Tomas Bengtsson odchylił się do tyłu, jakby pytanie przerosło go intelektualnie, mimo że z jego
głową wszystko powinno być w porządku. Skończył przecież wyższe studia.

O co chodzi? Nic nie pamiętam
odpowiedział. Wydawało się, że jego struny głosowe oblepia
coś gęstego.
Wcale tam nie byłem
dodał.

Chce pan powiedzieć, że z jej posesji zrobił pan sobie parking?
Ironia podziałała.

Chcę powiedzieć, że nie pamiętam, co robiłem w tamtym dniu.
Słaba wymówka, głos niepewny.

Tak, wiemy, już pan to mówił. Myślę, że odrobina szczerości może nam pomóc, panu również.
Powiedzenie prawdy przynosi zazwyczaj ulgę
wtrąciła Louise współczującym tonem.
Tomas Bengtsson spuścił wzrok, podrapał się po brodzie i miał wyraźne problemy
z oddzieleniem prawdy od kłamstwa.

Miał pan już dość czasu do namysłu i powinien pan wiedzieć, co pan robił tego czy tamtego
dnia
rzucił Claesson.
Bengtsson siedział bez słowa.

A jeśli...
podjął komisarz.
A jeśli pominiemy ten piątek i zamiast tego porozmawiamy sobie
o pana innych wizytach u Laury Ehrensw�rd? Dlaczego pan ją odwiedzał? Dlaczego dzwonił pan do
niej tamtego dnia?

A dzwoniłem?

Tak.

Dobra. Czasem się spotykaliśmy. Żeby pogadać. Długo się znaliśmy.
Znów zamilkł. Jego twarz była pozbawiona emocji. Sprawiał wrażenie, jakby cierpiał od tak
dawna, że zatracił zdolność normalnego doświadczania życia. Był jak silnik na jałowym biegu, obcy
wśród swoich, człowiek, który stracił zainteresowanie życiem, który nie potrafił się już
skoncentrować ani doznawać uczuć. Przypominał żywego trupa. A teraz ten znajdujący się na
krawędzi mężczyzna próbował zebrać myśli, które szalały jak wicher w czasie nawałnicy. W głowie
miał absolutną pustkę.

O czym państwo zazwyczaj rozmawiali?
zapytała Louise łagodnym tonem, tak jak to ustalili
z Claesem.

O wszystkim.

No, jazda!
natarł komisarz, stosując zwyczajową taktykę przesłuchań, polegającą na tym, że
jeden policjant głaszcze, a drugi bije.
Bengtsson spuścił głowę i schował twarz w dłoniach. Myśleli, że zaraz się załamie i zacznie
płakać. Ale nie.

Miałem koszmarną wiosnę
wyznał ochryple. Podniósł głowę i przyjrzał się Louise
i Claesowi.
Na pewno wiecie, że potrąciłem człowieka. Zmarł w wyniku tego wypadku i mogę
tylko powiedzieć, że potem nie było wesoło.
Jego słowa po raz pierwszy zabrzmiały szczerze,
zrezygnował z maniery krnąbrnego dziecka.
Mężczyzna, który zmarł, nazywał się Johan S�derlund
i pracował ze mną w klinice... to znaczy z nami. Po tym wszystkim nie przespałem spokojnie ani
jednej nocy. Życie stało się nie do wytrzymania. Byle co wyprowadza mnie z równowagi. Nie
radziłem sobie z pracą, z rodziną... żona wyprowadziła się z domu, zabrała ze sobą dzieci. Może
wróci, jeżeli...
Louise i Claes siedzieli na krzesełkach z czarnego plastiku, które w tym upale paliły niczym
ogień, ale żadne z nich się nie poruszyło. Czekali bez słowa.

Nie odwróciła się do mnie plecami, niecałkowicie. Chce po prostu, żebym poszedł do
psychologa, ale po co?

Wydaje się, że to niezły pomysł
wtrącił komisarz.

Problem nie tylko w tym, że go potrąciłem. Wydaje mi się, że on to zaplanował.

Jak to?
zdziwił się Claes.

Mam wrażenie, że Johan S�derlund postarał się, żebym to ja miał jego życie na sumieniu.

Dlaczego tak się panu wydaje?
zapytał komisarz.

Hm, jak by to powiedzieć, przez pewien czas w klinice było ciężko.
Zamilkł, szukając odpowiednich słów, ale bez powodzenia.

Pod jakim względem ciężko?

Dużo pracy, dużo dyżurów, brakowało ludzi, wiele osób było na urlopach macierzyńskich
i zwolnieniach. Wyskakiwanie z łóżka w środku nocy wcale nie jest takie ekscytujące, jak się
niektórym wydaje. Męczy, i to bardzo. W każdym razie, gdy ciągnie się latami. A my chcieliśmy
usprawnień, kilkoro z nas chciało mieć lepiej. Szersze pole dla rozwinięcia skrzydeł, trochę spokoju,
trochę więcej do powiedzenia... w swojej dziedzinie. Co prawda oznaczało to dodatkową pracę,
ale...
Cisza.

Ale?
przycisnął komisarz.

Ale trudno było sobie poradzić z tą sytuacją. Prawdę mówiąc, nie wiem, co się stało. Johan
S�derlund uważał, że pozjadał wszystkie rozumy, i działał na nerwy. Może czułem, że ma przewagę.
Nie ja jeden. Na swój sposób aż się prosił, żeby...
Claes i Louise czekali na dalszy ciąg.

Żeby go ignorować, śmiać się z niego. Za plecami oczywiście. Niektórzy wręcz żebrzą o to,
żeby ich źle traktować
oznajmił takim tonem, jakby mówił coś oczywistego.

Kto był w to zamieszany?
zapytał komisarz.

Wszyscy.

Wszyscy?

Hm... no, może nie wszyscy. Niektórzy nic nie mówili, ale byli z nami. To się czuło.

A kto dokładnie stał za tymi prześladowaniami albo mobbingiem?

Oj, aż tak źle chyba nie było?

Nie?

Zależy, jak na to spojrzeć
odparł Bengtsson wymijająco.

Dwa trupy
rzucił komisarz.

No, ale śmierć Laury nie ma z tym chyba nic wspólnego?
Claes i Louise pozostawili to pytanie bez odpowiedzi.

W piątek trzynastego lipca był pan u Laury, nie musi pan tego ukrywać
powiedział Claes i po
raz pierwszy w czasie tego przesłuchania jego głos brzmiał łagodnie i przyjaźnie.
Wiemy o tym

zablefował.
Bengtsson oblizał wargi. Jego twarz pokrywała cieniutka brudnawa warstwa, niewyraźna
opalenizna na bladej skórze. Przy uważnym przyjrzeniu się można było dostrzec piegi. W kącikach ust
widniało mnóstwo drobnych strupków, wyglądało to na opryszczkę.

Tak, byłem u niej
przyznał.
Komisarz i podkomisarz odetchnęli ledwo słyszalnie.

Byłem tam, ale jej nie zastrzeliłem. Nie potrafię obchodzić się z bronią. Odbywałem zastępczą
służbę wojskową.

Dobrze, że powiedział nam pan prawdę
oznajmił Claes takim tonem, jakby chwalił dziecko,
które odważyło się przyznać do kradzieży drobnych ze skarbonki.
Jeżeli to nie pan ją zastrzelił,
chcielibyśmy wiedzieć, kiedy pan tam był i czy Laura wtedy żyła.

Jasne, że tak.

Super! Kiedy pan do niej przyjechał, ile trwała wizyta i co państwo robili?

Byłem tam chyba koło trzeciej po południu. Właśnie się pakowała. Przygotowywała to, co
miała ze sobą zabrać. Następnego dnia leciała do Islandii. Wiosna była męcząca, Laura też nie czuła
się najlepiej po tym wszystkim...

Wszystkim?

Po śmierci Johana pojawiły się pewne podejrzenia. Niektórzy zaczęli się zastanawiać,
dlaczego wypadł na drogę. Nigdy się tego nie dowiemy. Ale pamiętali, że z kliniki nie odszedł
dobrowolnie. Wydaje mi się, że Laura miała wyrzuty sumienia. Nie powiedziała mi tego, bo nigdy by
się nie przyznała. Utrzymywała, że to Johan nie potrafił się przystosować.

A więc wybierała się do Islandii?
powtórzył komisarz.

Tak. Po nerwowej wiośnie potrzebowała chyba ciszy i spokoju.
Bengtsson zdobył się na uśmiech podobny do grymasu. Po tym, jak się przyznał do wizyty
u Laury, trochę się rozluźnił.

Prowadziłem wtedy, więc nic nie piłem, ale ona otworzyła butelkę wina i zrobiła sobie coś do
jedzenia. Świętowała początek urlopu.

A potem?
Zadawanie pytań należało do komisarza.

Nic. Rozmawialiśmy. Nie sypialiśmy ze sobą, jeśli to ma pan na myśli. Laura była o dobre
dziesięć lat starsza.
To przecież żadna przeszkoda
pomyślał Claesson, ale nic nie powiedział. Jak na razie nic nie
świadczyło o tym, że Laura padła ofiarą przemocy seksualnej.

Była pana powierniczką?

Chyba można to tak nazwać. Była moją szefową. To ona się postarała, żebym nie pracował,
tylko poszedł na zwolnienie. Domagała się tego jedna oddziałowa. Nawiasem mówiąc, ta sama, która
zaczęła odgrzebywać historię z Johanem...

I?

Podobno miał w komputerze dziecięcą pornografię. Ale nigdy nie znaleziono dowodów.
Prawdopodobnie było to zwykłe kłamstwo. Ta oddziałowa chciała chyba, żeby go jakoś przeprosić.
Oficjalnie. Oczyścić jego imię, co było przecież niemożliwe, bo niby z czego go oczyszczać. Tak
uważam. Baba ma chore poczucie sprawiedliwości i nie rozumie, że życie jest czasem nieco bardziej
skomplikowane
podsumował wyniosłym tonem.
Co ty powiesz?
pomyślał Claes. Co o niej wiesz? Pewnie ci się wydaje, że lekarze są pępkiem
świata.

Zostałem u niej z pół godziny, maksymalnie godzinę. Musiała gdzieś wyskoczyć. Kupić coś,
czego potrzebowała na drogę. Zaproponowałem, że ją podwiozę, ale chciała pojechać rowerem.
Komisarz zaczął się zastanawiać. Coś jeszcze?

A właśnie, odwiedzał ją pan wiele razy. W charakterze przyjaciela, który musi się komuś
zwierzyć?
zapytał, a Bengtsson przytaknął.
Musi więc pan wiedzieć, gdzie zwykle stał jej telefon.

Niezupełnie, za każdym razem był gdzie indziej. Miała przenośny
odparł, przyglądając się
komisarzowi, potem zawahał się i dodał:
Ale tamtego dnia leżał na stoliku w salonie. W każdym
razie, kiedy wychodziłem. Zadzwonił raz, gdy rozmawialiśmy, i pamiętam, że podniosła go ze
stoliczka przy sofie. Często tam leżał, był pod ręką, gdy oglądała telewizję. A kiedy gotowała, brała
go ze sobą do kuchni.
Na słuchawce nie było odcisków Bengtssona. Claes i Louise wiedzieli o tym.

I ostatnie pytanie na dziś
oznajmił komisarz.
Co mogło być pana zdaniem motywem
zabójstwa Laury Ehrensw�rd?

Nie mam pojęcia
odparł Bengtsson od razu i wydawało się, że mówi prawdę.
Na pewno
nie miała żadnych powiązań ze światem przestępczym.
21

To już długo nie potrwa
wymamrotał Tomas Bengtsson do siebie.
Może ja już tego nie
wytrzymam. I po co jeżdżę tym olbrzymem, przecież jestem teraz sam? Sam
a samochód duży, co
sprawia, że samotność staje się jeszcze bardziej dokuczliwa. Muszę spotkać się z Ewą i poprosić ją,
żeby się ze mną zamieniła. Kiedy ostatnio z nią rozmawiał, nie chciała. Powiedziała, że golf
w zupełności jej wystarcza. Wiedział, że lepiej się go prowadziło, a dzieciaki miały miejsce.
Tego potwora sprawili sobie, żeby całą rodziną mogli wybrać się w góry albo na wakacje po
Europie. Nawet mu przez myśl nie przeszło, że będzie nim musiał jeździć sam.
"Rodzina"
trudne słowo. Już jej przy sobie nie miał, ale jeszcze istniała. Jeszcze
pocieszał
się tą myślą. Jego rodzina wciąż gdzieś była i nie tracił nadziei, że do niego wróci.
Musi odzyskać zaufanie dzieci, a przede wszystkim Ewy. Jak? Nie miał pojęcia, ale musiał
istnieć jakiś sposób, później go znajdzie. Na razie powinien oczyścić się z podejrzeń, był przecież
posądzany o zabicie Laury. Nie miał zamiaru zajmować się wszystkim jednocześnie. Trauma
sprawiła, że jego wnętrze się rozpadło. Był jak zleżały materac, którego sprężyny przerdzewiały,
a wyściółka zaczęła wyłazić przez rozprute płótno.

Kurwa, dlaczego?!
wykrzyknął i uderzył kilka razy dłonią w kierownicę.
Mijał właśnie port. Wybierał się do Stens�.

Kurwa! Jak to możliwe?!
Nawet nie zauważył, że ostatnie dni lata były piękne i słodkie jak miód, nie mówiąc już
o cieszeniu się nimi.
Był głównym podejrzanym o morderstwo i cała sprawa dość kiepsko wyglądała. Bardzo kiepsko.
Marzł. Czuł się nagi i bezbronny jak nowo narodzone dziecko.
Carl-Magnus powiedział, że będzie w domu. Gdy Tomas wyjechał ze ścieżki wijącej się między
domkami letniskowymi, od razu zauważył samochód zaparkowany przed "gniazdkiem". Carl-Magnus
tak właśnie nazywał swój domek stojący na dużej, porośniętej sosnami działce, tuż nad wodą.
Wymarzona lokalizacja. Gniazdko starego kawalera
pomyślał Tomas szyderczo. Carl-Magnus
wycofał się tu po wszystkich mniej lub bardziej przypadkowych znajomościach i łóżkowych
eskapadach, jakimi przez lata umilał sobie egzystencję. Tomas nawet gdyby chciał, nie mógłby pójść
w jego ślady
nie miał daru przyciągania do siebie kobiet. Nie to co Carl-Magnus, który działał na
nie jak magnez na pinezki.
Czy było to w ogóle coś, czym warto się przejmować, czy może jego myśli wynikały z czystej
zazdrości, która od czasu do czasu się odzywała? Zwłaszcza gdy myślał o podbojach kolegi. Sam
nigdy nie potrafił obchodzić się z kobietami. W ich towarzystwie stawał się skrępowany i sztywny,
choć z Ewą mu się udało. Stworzyli udany związek. Rozbijanie rodziny za rodziną nie było chyba
zbyt zabawne, nawet jeśli Tomas musiał przyznać, że zdobywanie wciąż nowych kobiet miało
pewnie swój urok. Ale teraz Carl-Magnus siedział sam, mniej lub bardziej podchmielony,
w parszywej budzie na odludziu. Tego mu nie zazdrościł. Kolega nie zadbał o swój ogródek. Skakał
z kwiatka na kwiatek, deptał, plądrował, aż ziemia zrobiła się jałowa i niegościnna.
Dzięki włączonej klimatyzacji w samochodzie panował przyjemny chłód, ale kiedy Tomas
otworzył drzwiczki, poczuł znaczną różnicę. Uderzyło go ciepłe szwedzkie powietrze, przyjemne
i wprost stworzone do wieczornego przesiadywania z przyjaciółmi nad półmiskiem raków
i kieliszkiem czegoś mocniejszego. Jego pokiereszowane wnętrze zabolało. Całe szczęście
nie
stracił jeszcze zupełnie zdolności odczuwania emocji. Jeszcze nie umarł.
Meisser miał na sobie krótkie spodenki i biały podkoszulek. Jego dziko zmierzwione włosy
sterczały na wszystkie strony. Był boso, schodził właśnie nad wodę, żeby wyłowić dwa piwa, które
chłodził w zatoczce.

Trzymasz je w wodzie?
zdziwił się Tomas.

Rano zepsuła mi się lodówka
wyjaśnił Meisser, wychodząc na brzeg z puszkami w garści.

Za ciepła ta woda, piwo powinno być chłodniejsze
wymamrotał.
Tomas zdjął kurtkę, która była zupełnie niepotrzebna. Co prawda tego upalnego i pod każdym
względem okropnego lata wymarzł się jak nigdy.

Pływałeś już?
zapytał Carl-Magnus.

Nie, a ty?

Jasne. Wskakuję do morza każdego ranka. Inaczej po co miałbym tu mieszkać?

Hm, dla widoku?
rzucił Tomas.
Przebywanie w takim miejscu pewnie uspokaja
dodał,
patrząc na wysepki, zatoczki i otwarte morze.
To dlatego przenieśliśmy się na wieś. Cisza i spokój,
nawet jeśli my nie mamy wody pod nosem.

Napijesz się?
zapytał Carl-Magnus, gdy wchodzili po schodkach na taras.
Kiedy człowiek nie czuje się dobrze, zachody słońca go dobijają
pomyślał Tomas, spoglądając
w zasnute chmurkami niebo, po którym w stronę horyzontu pełzła czerwona kula.

Co jest?
zapytał Carl-Magnus.
Otworzył puszkę, syknęła, przyłożył ją do ust i napił się chciwie.

To jest, że mogę trafić do więzienia.
Meisser przełykał, a wystająca grdyka przejechała się w górę i w dół.

Czy ty czasem nie przesadzasz?
zapytał.
Wypsnęło mu się ciche beknięcie, które nie bardzo pasowało do jego pozycji społecznej, nawet
jeśli opinię miał ostatnio nieco zszarganą.
Meisser dawał wszystkim do zrozumienia, że ma wyższą pozycję, studia i szlachetne korzenie

w klinice niewiele osób mogło się z nim równać. Chyba tylko jedna Laura, ale ona nazwisko
odziedziczyła po mężu.

Pomóż mi, do cholery!
poprosił Tomas.
Wiesz przecież, że to nie ja.
Meisser zamarł na moment, jego wysoko uniesione brwi wyrażały zdziwienie i niepewność,
a ręka unosząca puszkę do ust zatrzymała się w połowie drogi. Utrzymał tę pozę o ułamek sekundy za
długo, i Tomas to zauważył.

Myślisz, że ja to zrobiłem?! Tak myślisz?!
wrzasnął Tomas z purpurową twarzą.
Carl-Magnus siedział bez słowa.

Do cholery! Ty też w tym wszystkim maczałeś palce, więc teraz musisz mi pomóc!
Tomas nie
przestawał krzyczeć.
Meisser znów się napił. Wydawało się, że puszka zaraz będzie pusta.

Nie ma się co gorączkować
odparł.

Łatwo ci mówić!

Nikt z nas nie trafi do więzienia, bo nie jesteśmy winni
powiedział i spróbował się
uśmiechnąć.
Prawda? Jesteśmy niewinni jak baranki.

Nie zabiłem Laury
powtórzył Tomas.
Dlaczego miałbym to zrobić?
Meisser wzruszył nieznacznie ramionami.

Dlaczego to ja mógłbym mieć więcej powodów niż ty?
pytał dalej Tomas.
Nie miałem
żadnych. Wszystko się przecież rozwiązało.
Meisser spoglądał na swoje dłonie. Bawił się puszką. Wypinając pierś, wciągnął powietrze,
wypuścił je z płuc i powoli zwiesił ramiona.

Masz rację. Żaden z nas nie miał powodu, żeby ją zabić. Mnie jej nawet czasem brakuje

powiedział zmienionym głosem.

Mnie też
wymamrotał Tomas.
Zwłaszcza teraz, gdy...

Może trudno ją nazwać najserdeczniejszą kobietą pod słońcem, ale była bezpośrednia.
Nad niemal niezmąconą taflą wody unosiły się pokrzykiwania mew.

Na swój sposób przypominamy rozbitków
dodał Meisser.
Nagle zupełnie inna atmosfera zapanowała między mężczyznami, którzy znali się długo, może
nawet odrobinę za długo, przepracowali razem niejeden dzień i niejedną noc i nieraz się ścierali.

Wiem, co masz na myśli
powiedział Tomas.
Ostatnio dużo się wydarzyło.

Za dużo. Zwłaszcza dla ciebie. Jak tam Ewa?

Nie wiem. Czasem wydaje mi się, że już do mnie nie wróci, ale nie tracę nadziei. Chce,
żebyśmy zgłosili się do terapeuty. Na terapię rodzinną. Myślisz, że coś takiego może pomóc?

Czasem tak. Nie wiem. Jeśli żar wciąż się tli, jest szansa, w przeciwnym razie po sprawie. Tak
wynika z moich doświadczeń.
Tomas kiwnął głową.

Ale nie mam się czym szczycić, jeśli już, to chyba tylko głupotą. Nie powinienem zostawiać
pierwszej żony. To była mądra kobieta, jako jedyna nie oczerniła mnie przed dzieciakami. Ale nie
byłem w stanie się opanować i nieraz już tego żałowałem. Inne związki szybko się kończyły. Były
powierzchowne.

Naprawdę?

Tak.
Nagle zerwała się wieczorna bryza, fale zaczęły uderzać o brzeg i rozbijać się o skały, a łódka
przycumowana do pomostu kołysała się miarowo. Przypomniało o sobie dążenie natury do ciągłych
zmian. W tej chwili między mężczyznami zapanowało nikłe, choć wyczuwalne uczucie wspólnoty,
a może nawet sprzysiężenia.

Zdarza ci się myśleć o S�derlundzie?
zapytał Tomas ostrożnie.

Co masz na myśli?

O tym, co się stało.

Że umarł?

Bardzo dobrze wiem, że to ja go przejechałem, nie musisz mi o tym przypominać i wcale nie
próbuję udawać niewinnego. To był wypadek, o który być może on się postarał, ale tego nigdy się nie
dowiem. Miałem na myśli fakt, że to my doprowadziliśmy go do ostateczności
wyjaśnił Tomas.

My?!
Twarz Meissera skamieniała, przeszył kolegę wzrokiem.

Czyżbyś tak nie uważał? Przecież go nie znosiliśmy i posunęliśmy się za daleko.
Meisser odchylił się szybko na swoim krześle, wyschnięte drewno skrzypnęło. Z rękami
założonymi za głowę przyglądał się Tomasowi.

Co ty sugerujesz?
spytał cicho.
W jego głosie nie było śladu agresji ani innych gwałtownych uczuć. Jeśli w nim szalały, nie dał
tego po sobie poznać.

Wszyscy razem się go pozbyliśmy
upierał się Tomas.

Tak sądzisz? Przecież to on sprawiał problemy... on, Johan S�derlund. Cholerne problemy.

W porządku! Był trochę osobliwy. Ale mogliśmy zostawić go w spokoju.
Meisser podrapał się po głowie. Wirujący wokół niej łupież przypominał aureolę.

Nie ma co tego rozgrzebywać
powiedział po chwili.

Hmm
mruknął Tomas.
Racja, co się stało, to się nie odstanie, ale jak się człowiek czasem
sobie przyjrzy, to mu to wyjdzie na zdrowie.

Możliwe
odparł Meisser w zadumie.
Ale co nam to da?

Zgodzisz się chyba ze mną, że rozpuszczenie plotek o jego pedofilskich skłonnościach było
podłym zagraniem.
Meisser patrzył na niego bez słowa, czekał na dalszy ciąg.

Dziecięca pornografia w komputerze S�derlunda. Co za absurd! Zdarzają się co prawda wilki
w owczej skórze, ale S�derlund i dzieci? Kompletna bzdura
dodał Tomas z naciskiem.

Tak? A skąd to możesz wiedzieć?

Nie wiem. Tak czuję
wyjaśnił Bengtsson.

Ojej, ale się zrobiłeś wrażliwy!

No tak! Może to był twój pomysł?!
rzucił Tomas, nie spuszczając wzroku z kolegi.
Meisser pokręcił głową.

To ty?

Nie, nie ja.

Na pewno?

Tomas, kurwa! Daj spokój! Chyba wiem, co mówię. Co ci da rozgrzebywanie tej sprawy?

Jeżeli to nie był twój pomysł ani mój, to czyj?
nie popuszczał Tomas.
Wiatr zelżał. Zachodzące słońce odbijało się w oczach Meissera. Płonęły, wydawało się, że
zaraz się stopią.

W takim razie mogła to być tylko Laura
powiedział w końcu gardłowym głosem.
Mało
prawdopodobne, żeby to był ktoś z pozostałych
dodał, bębniąc dłonią o udo.
Szkoda, że
S�derlund nie dał za wygraną i nie odszedł. Czasem lepiej się poddać. Są walki, których nie można
wygrać.

Jasne, albo to my mogliśmy odejść
rzucił Tomas.

Tak, czasem lepiej usunąć się z drogi, niż wmawiać sobie, że można zostać w tym samym
miejscu. Zwłaszcza gdy jest ono tak niezdrowe...

Też to zrozumiałeś? Pracowaliśmy w chorym miejscu
powiedział Tomas.
Nikt z nas nie
mógł się wyłamać. A wiesz dlaczego?
Meisser potrząsnął głową.

Ja już wiem
oznajmił Bengtsson, podekscytowany.
Wiem, dlaczego tak się stało, to bardzo
proste, wierz mi. Po prostu marzyło nam się coś wielkiego. Byliśmy próżni i walczyliśmy o władzę,
o to, by wznieść się ponad innych. I co nam to dało? Nikomu z nas się nie powiodło, może
z wyjątkiem Laury, ale na co jej się to zdało? Na nic. Nie potrafiliśmy współpracować, tylko
prześladowanie S�derlunda było w stanie nas zjednoczyć. O tak, wtedy cała nasza trójka dogadywała
się piekielnie dobrze. Ty, ja i Laura. Ale byliśmy samotnymi wilkami. Gdy się przewróciliśmy, nie
miał nas kto podnieść.

Może masz rację
zgodził się Meisser. Wydawał się zaskakująco zmęczony. Piwo się
skończyło.
W gruncie rzeczy to było bez sensu
dodał.

I katastrofalne w skutkach
zgodził się Tomas.
Mam na sumieniu jedno życie
Johana
S�derlunda. Pośrednio nawet dwa. Tak jak i ty.
Meisser wbił wzrok w ziemię. Zapadła cisza.
*
Claes rzucił torbę na podłogę w przedpokoju i poczuł, że musi się odprężyć. Chętnie wskoczyłby
w strój do biegania. Jazda na rowerze z pracy do domu to za mało, ale nie był pewien, czy może od
razu wyjść. Dopiero co wrócił, i to spóźniony. Ale właśnie dlatego trochę ruchu dobrze by mu
zrobiło. Chciał zrzucić z siebie zmęczenie pracą.
Veronika leżała na sofie. Telewizor był włączony, a spod otwartej książki wystawał czubek jej
nosa. Można by ją podziwiać za podzielność uwagi, gdyby nie to, że spała.
Claes kliknięciem pilota uciszył rozświergotanego gospodarza programu, który sam sobie
odpowiadał na jedno bezsensowne pytanie po drugim. Nie ma nic złego w teleturniejach jako takich,
ale zrobiło ich się jakby trochę za dużo.

Veronika
szepnął, odkładając na bok książkę.
Wziął ją za rękę i pomógł się podnieść.

Oj
powiedziała zaspanym głosem.
Musiałam zasnąć.

Tak. Może przeniesiesz się do łóżka?

Która godzina?

Siódma.

Ojej, nie, za wcześnie. Daj mi chwilę, zaraz się pozbieram.

Klara śpi?

Tak. Ale na pewno obudzi się koło dziesiątej i będzie chciała jeść. Jesteś głodny?

Tak
odparł, spuszczając wzrok.
Ale przydałoby mi się trochę ruchu. Odsapnąłbym
i w ogóle
dodał, uśmiechając się niepewnie.

Chcesz pobiegać?
zapytała prosto z mostu. Nie wyglądała na zawiedzioną.

Hm, ale potem będzie za późno na kolację, prawda? Z drugiej strony, jeśli się pospieszę...
Nie dokończył. Veronika otworzyła usta i ziewnęła tak szeroko, że Claes się zdziwił, że sobie
szczęki nie zwichnęła. Potem przeciągnęła się jak kot. Specjalnie trzymała go w napięciu.

No to jazda, zjemy, jak wrócisz
powiedziała, znów się przeciągając.
Wskoczył w buty do biegania, wyfrunął z domu i ruszył w stronę pobliskiego lasu. Las to może
zbyt szumna nazwa, ale wśród drzew wiła się trzykilometrowa trasa, na której mógł zrobić kilka
rundek. To musi wystarczyć.
Czekał na to całe popołudnie. Mała runda, ale jakże cenna.
Veronika ustawiła na stole sałatkę z makaronem i dużymi, czarnymi oliwkami, grecki chleb
i piwo. Stara się jak może
pomyślał Claes. Mogło być gorzej, danie wyglądało w każdym razie na
jadalne, choć chętniej powitałby coś na ciepło. Gdy mieszkał sam, gotował sobie wieczorami, nawet
jeśli było późno. Gdy nastawiał radio, stawał przy desce i zaczynał kroić cebulę, odpoczywał. Kiedy
poznał Veronikę, był z Katiną, która też nie najlepiej gotowała, nie mówiąc już o Evie, ale w tamtych
czasach, teraz już bardzo odległych, jedzenie nie stanowiło dla niego sensu życia. Innymi słowy, nie
mógł poszczycić się znajomością kobiet, które można by nazwać mistrzyniami patelni, takich, które
z niczego potrafiłyby wyczarować ambrozję. Całe szczęście, że Veronika bez słowa protestu zgodziła
się, żeby to on gotował w weekendy. Instynkt samozachowawczy jest potężny.
Zdążył wziąć prysznic, a teraz siedział w kuchni z Veroniką. Cudownie! Na dworze zapadał
sierpniowy zmierzch. Ogromny taras sąsiadów, przypominający pokład statku, był oświetlony
lampionami. Wydawało się, że się unosi w powietrzu.
Umysł Claesa pracował teraz na zwolnionych obrotach, myśli o śledztwie się rozproszyły.

Czy wszystko gotowe przed pogrzebem?
zapytał z nadzieją, że sprawi wrażenie
zaangażowanego w życie Veroniki, które, jak wierzył, było spokojniejsze i bardziej monotonne niż
jego własne.
Zupełnie zapomniał, że nie dalej jak dwa dni temu przyznała, iż spokojna i pozbawiona napięć
egzystencja to wszystko, czego obecnie potrzebuje. Czasem jest znudzona, ale nuda jej służy. Dzięki
temu ma czas na przemyślenia.

Ceremonia będzie skromna
wyjaśniła.
Wszystko pod kontrolą. Z meblami i szpargałami
pewnie nie pójdzie tak łatwo. Część ich chciałabym zatrzymać, bo mają dla mnie wartość
sentymentalną. Resztę dostanie Cissi.

Ona chyba nie ma miejsca?

Tak, ale my mamy.
Wolałby, żeby ich dom nie zamienił się w przechowalnię mebli.

Odstąpimy jej jedno pomieszczenie w piwnicy, tam je ustawi
zaproponowała Veronika.
Kiwnął głową. Na pewno się zmieszczą. Nie ma się o co kłócić.

Wiesz, jakoś nie obawiam się pogrzebu
powiedziała.

Nie? Zawsze jest człowiekowi przykro i...

Tak, to koniec. Ostatnia droga. Pożegnanie, ale byłam przy niej z Cecilią, godzina po godzinie,
czuwałyśmy do ostatniego tchu, głaskałyśmy ją po głowie, trzymałyśmy za rękę. Dzięki temu śmierć
stała się dla nas konkretna. Rozumiesz, co mam na myśli?
Potrząsnął głową.

Jest mi oczywiście bardzo przykro
dodała poruszona, na jej policzkach pokazały się lekkie
rumieńce i było widać, że jest bliska płaczu.
Ale śmierć nie wydaje się wtedy taka straszna

wyjaśniła i spojrzała na niego błyszczącymi oczami.
Pomyślał, że na śmierć najlepiej czekać w otoczeniu bliskich. Każdy życzyłby sobie takiego
odejścia. Śmierć, z którą miał do czynienia w pracy, była okrutna. Ludzie mordowali się nawzajem.
Linia życia zostawała przerwana nagle, bez ostrzeżenia. Jedyną osobą, która towarzyszyła
umierającemu, był morderca. Oczy wroga.

Słuchaj
powiedziała Veronika i z tonu jej głosu wywnioskował, że ma zamiar zmienić temat.

Jak myślisz, kto zabił Laurę Ehrensw�rd?
Wzruszył nieznacznie ramionami.

A gdybyś miał zgadywać, posłużyć się intuicją
zachęcała go.

Używam jej częściej, niż ci się wydaje.
Umilkł i się zamyślił.
Masz na myśli motyw?

upewnił się, a Veronika kiwnęła głową.
Właśnie o tym najchętniej bym nie mówił. Mogę się mylić.

Wiesz przecież, że to zostanie między nami.

Hm, po odrzuceniu innych możliwości wydaje mi się, że może chodzić o zemstę.

Ale kto mógłby chcieć się na niej zemścić?
Usłyszeli, że Klara zaczęła mruczeć. Leżała wprawdzie w swoim pokoju na piętrze, ale słuch
obojga niesamowicie się wyostrzył i wychwytywali każde piśnięcie. Claes dał znak Veronice, by
została, i sam ruszył po schodach.
Granatowa roleta nie przepuszczała blasku ulicznych latarni, tylko po jej bokach sączyły się
wąskie stróżki światła. W pokoju było duszno. Claes uchylił okno i spojrzał na córeczkę. Zdążyła
usnąć, rączki położyła za głową, tak jak tylko dzieci potrafią. Oddychała szybko z lekkim
poświstywaniem. Ostrożnie pogładził palcem policzek małej, nie chciał jej obudzić. Zmarszczyła
czoło, ale spała dalej. Żółtawe światło lampy z korytarza tworzyło na dywanie ulicę.

Na czym skończyliśmy?
zapytał Claes, siadając przy kuchennym stole.
Veronika zdążyła już sprzątnąć po kolacji. Szklanki z piwem zostały na stole.

Na zemście. Kto chciał się na niej zemścić?

Co sprawia, że ludzie w ogóle myślą o zemście?
zapytał, bawiąc się oszronioną szklanką.
Zapatrzył się na stojące w oknie bladoróżowe pelargonie. Wiedział, że ta odmiana nazywa się
M?rbacka.

Przede wszystkim nienawiść
odparła Veronika.
Niesprawiedliwość, upokorzenie,
zniesławienie, strata materialna.

Przypomnij sobie teraz Laurę, trochę ją znałaś. Co mogła zrobić takiego, że ktoś z zemsty
posunąłby się do ostateczności?

Hm
mruknęła Veronika.
Przychodzi mi na myśl jedna osoba, która dość dużo straciła.
Wdowa po Johanie S�derlundzie, ale ona nie ma dostępu do broni i raczej nie wie, jak jej użyć. Poza
tym na pewno nie byłaby do tego zdolna. Jeżeli się mylę, to sama powinna się do was zgłosić.
Claes nie wyglądał na przekonanego.

Będzie miała wyrzuty sumienia
wyjaśniła Veronika.
Znałam Laurę tylko przelotnie i
choć
to wydaje się nieprawdopodobne
uczestniczyła chyba w spisku w klinice.

Czy na chirurgii o nim wiedziano?

Mniej więcej, nie znaliśmy szczegółów, ale słyszeliśmy, że oni tam knują i intrygują, choć było
w to zaangażowanych tylko parę osób. Zresztą nie uczestnicząc w czymś takim, trudno to zrozumieć,
łatwiej trzymać się od tego z daleka i niech każdy sprząta swoje brudy.

Tak, tak to zwykle bywa. Ale dlaczego żona?

Została wdową, a wcześniej przez wiele lat patrzyła, jak mąż cierpi. Nawet najsilniejsza osoba
zaczęłaby w tej sytuacji nienawidzić, a jeśli nienawiść nie zostanie odpowiednio ukierunkowana...
Ale ona na pewno nie jest typem mordercy. Trudno mi sobie wyobrazić, że Johan wybrałby sobie
żonę, która byłaby do tego zdolna
stwierdziła Veronika, podnosząc się.
Zebrała ze stołu szklanki po piwie i włożyła je do zmywarki.
A kto jest typem mordercy?
zastanowił się Claes. Psychopaci pozbawieni zdolności empatii, za
to z rozdętym ego. A poza tym? Ktoś, kto z niezbadanych przyczyn w krytycznej sytuacji postanowi
wziąć prawo w swoje ręce? Ktoś, kto uzna, że ani instytucje społeczne, ani sprawiedliwi bliźni im
nie pomogą? Ktoś, kto wiele wycierpiał?
Pojawił się nowy główny podejrzany, a właściwie podejrzana. Claes już wcześniej brał pod
uwagę podobny motyw.

Muszę się położyć. Zapowiada mi się pracowity dzień
powiedział.
Przechodząc obok Veroniki, położył jej rękę na pupie.
22
Sara zamknęła książkę, którą właśnie skończyła czytać. Leżała na kanapie, na stoliku obok miała
miskę popcornu i coca-colę. Czuła, jak w brzuchu pęcznieje jej prażona kukurydza podlana
gazowanym napojem. Wciąż myślała o zakończeniu. Na okładce było napisane, że to romans, ale
zakończenie nie było szczęśliwe, a uważała, że ten warunek musiał być spełniony. Nie było też
nieszczęśliwe. Czytelnik sam musiał rozstrzygnąć, jak się potoczą losy bohaterów. Nie spodobało się
to Sarze, chciała mieć pewność, że zakochani będą razem. Wszystko dobre, co się dobrze kończy.
Dzięki temu łatwiej było jej marzyć. Wiedziała, że to tylko marzenia, że w rzeczywistości bycie
razem wcale nie jest takie proste, ale chciała wierzyć, że to możliwe.
Kiedyś ułoży sobie życie. Miała wprawdzie Johana, który mógł stanowić przeszkodę, gdy jego
mama będzie szukać miłości, ale jeśli komuś chodzi o coś więcej niż tylko seks, jeśli naprawdę ją
pokocha, to polubi też Johana.
Jak mały trochę podrośnie, odda go do przedszkola albo zatrudni nianię i pójdzie do pracy.
Mogła być z niego dumna. W przychodni wszyscy byli z niego bardzo zadowoleni. Sara wiedziała, że
dokładnie badali każde dziecko, szukając zaniedbań albo
jak to nazywali
zaburzonej-relacjimatka-
dziecko, ale ją tylko chwalili. Ostatnio pielęgniarka powiedziała jej, że jest dobrą matką.
Może za jakiś czas spróbuje zostać pielęgniarką. Jeżeli będzie sobie mogła pozwolić na studia.
Pewnie miałaby łatwiej, gdyby nie była samotną matką, ale nawet jeśli nikogo nie spotka, jakoś sobie
poradzi. Za jakiś czas. Łatwo się nie podda. Nawet Rigmor to zauważyła, a gdy Sara to od niej
usłyszała, poczuła, że jest bardzo silna i bardzo wytrzymała.
Przed południem pozmywała i poszła na spacer z Johanem. Teraz jej ukochany synek spał. Na
piątą była zaproszona na obiad do Leny
sama już nie wiedziała, który raz z rzędu. Ostatnio bywała
u niej prawie codziennie. Brała wózek, wnosiła gondolę na piętro, a potem wracała do siebie, gdy
nadchodziła pora snu.
Sara miała wrażenie, że Lena nie radzi sobie z samotnością. Siostra nie chciała ruszyć się
z domu. Jak gdyby pilnowała jakiegoś skarbu. Nawet siłą nie pozwoliłaby się wyrzucić z mieszkania,
nie skutkowały słodkie słówka i perswazje
ani kij, ani marchewka. Sara próbowała, groziła
i prosiła. Ale nic nie wskórała, a że nie było to aż takie ważne, dała spokój. Lena powiedziała, że
w mieszkaniu czuje się bezpiecznie i że go potrzebuje. Sara zauważyła, że z siostrą jest coś nie tak.
Wcześniej przez jakiś czas była ożywiona, wręcz podekscytowana i wesoła. Teraz jednak powinna
wziąć się w garść i pójść do lekarza. Jest bardzo blada. Może mieć anemię. Powiedziała to siostrze
wprost, ale Lena odparła, że wszystko w porządku i że niedawno była w przychodni. Tak twierdziła,
ale kto ją tam wiedział.
Johan się poruszył. Podniosła go z łóżeczka. Kark miał spocony po drzemce. Czarne włoski kleiły
się do skóry niczym futerko, drżał rozbudzony, dopóki nie zobaczył uśmiechniętej twarzy matki.
Uśmiech własnego dziecka jest bezcenny
pomyślała Sara i pocałowała go w usta.
Punktualnie o piątej, tak jak ustaliły, zapukała do drzwi Leny, choć wstyd powiedzieć, że była
gotowa znacznie wcześniej. Nie miała nic do roboty, więc w drodze do siostry oglądała wystawy
w centrum, które w zasadzie składało się z rynku i kilku uliczek. Na manekinach wisiały już jesienne
ciuszki. Sara nie ma zbyt dużo pieniędzy, ale kiedy już kupi Johanowi ubranka na zimę, może zostanie
jej co nieco w portfelu i będzie sobie mogła sprawić sweter i spodnie.
W oknie Helga Perssons eftr. koszulki nocne, majtki, staniki i dziecięce ubranka przykrył stary
bożonarodzeniowy papier, a na drzwiach zawisła ręcznie napisana wiadomość: Zamknięte do
odwołania. Sara zaniepokoiła się, widząc kartkę. Czy uprzejma właścicielka zachorowała? Umarła?
Chciałaby wiedzieć, co się stało. Nie były wprawdzie spokrewnione ani nie znały się zbyt dobrze,
ale kobieta okazała się bardzo miła i może jest równie samotna wieczorami jak Sara. Co prawda ona
nie była sama: miała Lenę, od czasu do czasu Rigmor i kilka starych koleżanek ze szkoły, do których
mogła się odezwać, gdyby potrzebowała towarzystwa.
Lena otworzyła po chwili. Sara wręczyła jej butelkę wina, a potem razem wtaszczyły wózek
Johana.
W domu pachniało kotletami i Sarze pociekła ślinka. Lena nakryła okrągły stolik w kuchni. Obok
granatowych podkładek pod talerze położyła poskładane seledynowe serwetki. Tylko Lena potrafiła
tak łączyć kolory, Sara jej tego zazdrościła. Próbowała naśladować siostrę, ale efekt nigdy nie był
równie dobry. Wydawało jej się, że nowe zasłonki, które u siebie powiesiła, są nie najgorsze, ale
sądząc po minie Leny, chyba się myliła. Gdy się im przyjrzała bliżej, stwierdziła, że może
rzeczywiście nie są zbyt ładne, ale i tak uważała, że pasują. Gdy się nad tym zastanowić, to je nawet
lubiła.
Mieszkanie Leny było piękne. Miała pozazdroszczenia godny dar wyszukiwania różnych rzeczy
na pchlich targach. Stare krzesła i stoły malowała na kolory, na które Sara nigdy by nie wpadła,
a meble wyglądały lepiej niż nowe. Robiło się przytulnie.
Lena była trochę zdenerwowana. Ostatnio często jej się to zdarzało, a dziś zdenerwowanie
wynikało z faktu, że miała zarezerwowany czas w pralni. Właśnie chciała do niej zejść i włożyć do
pralki kolejną partię ubrań, poprosiła więc siostrę o przypilnowanie garnków. Sara zobaczyła, że na
patelni smażą się kotlety wieprzowe
węch jej nie zawiódł. Uświadomiła sobie, że umiera z głodu.
Wciąż jeszcze było widno, ale pojawiła się mgła
zwiastun końca lata. Sara stanęła przy oknie
i zobaczyła pustą ulicę, rowery zaparkowane pod domem i jesienne kwiaty w żeliwnym gazonie
przed wejściem do sąsiedniego budynku. Wydawało się, że swoimi intensywnymi barwami

czerwienią, żółcią i pomarańczem
usiłują rozweselić coraz krótsze i coraz bardziej ponure dni.
Usłyszała kroki Leny na schodach. Ustawiła na stole półmiski, otworzyła wino i razem z siostrą
siadła do stołu. Gondolę z Johanem ustawiła na dywaniku w kuchni, posadziła synka i podłożyła mu
poduchę pod plecy.
Rozmawiały o wszystkim i o niczym, i to było piękne. Szybko wyczerpały temat pogody, Sara
opowiedziała o swoim dniu, a Lena mruknęła, że w bibliotece nic się nie dzieje. Potem jednak
ożywiła się i przypomniała sobie, że jedna z czytelniczek wybiera się na wesele i że ma zamiar
wyrecytować wiersz. Zaczęły się zastanawiać, na który w końcu się zdecyduje. Lena przyniosła
antologię i zaczęły czytać na głos.
Po obiedzie Sara nakarmiła Johana, potem zebrały naczynia, Lena nastawiła kawę i wyjęła
biszkopty w czekoladzie. Sara wiedziała, że siostra ma słabość do słodyczy.

Muszę zejść na dół i powiesić pranie
powiedziała nagle Lena, patrząc na zegarek.
Poderwała się od stołu i wybiegła z mieszkania. Sara zobaczyła, że Johanowi odbiło się mocniej
niż zwykle i zwymiotował na siebie. Papierowe ręczniki się skończyły, pusta rolka stała na baczność
w stojaku. Rozejrzała się za ścierką, ale uświadomiła sobie, że siostra chyba właśnie wiesza je na
sznurku.
Podniosła Johana i poszła do sypialni Leny, w której stała bieliźniarka. Miejsce, gdzie zwykle
leżała sterta ręczników, było puste. Wsunęła głębiej rękę i trafiła na coś zimnego i twardego.
Chwyciła to palcami i wyciągnęła. Na widok przedmiotu serce jej zamarło.
*

Poproszę jeszcze cztery rurki toffi, tyle samo delfinków i paczkę... hmm, niech się zastanowię

powiedziała Louise i krytycznie przyjrzała się różnym słodyczom.
Chyba wezmę torebkę
samochodzików. To dla całej rodziny
dodała, żeby Kirre nie pomyślał sobie, że ma zamiar sama
wszystko pochłonąć. Ale mogła kłamać.
Kirre na pewno o tym wiedział i prawdopodobnie nic go to nie obchodziło. Po co te wymówki?
W dzieciństwie musieli ją trzymać twardą ręką. Trochę słodyczy to przecież nie koniec świata.
Louise sięgnęła po portfel.

Może jeszcze wezmę paczkę mintoluxów
dodała, wyjmując stukoronowy banknot.
Kirre, który oczywiście wcale nie nazywał się Kirre, tylko Ali albo jakoś podobnie
nazwa
kiosku się nie zmieniała, właściciele tak
zdjął opakowanie ze stojaka i włożył do reklamówki
razem z innymi słodyczami.
Kiedy Louise dostała resztę, zawahała się. Chciała wykorzystać okazję i popytać trochę o osoby
kupujące słodycze, ale nie wiedziała, od czego zacząć. W razie potrzeby zawsze może pokazać
policyjną odznakę.

Wciąż jest ciepło
rzekła z uśmiechem i Kirre też się uśmiechnął.
Ale latają
dodała,
wskazując głową kosz na śmieci, nad którym unosił się rój os, próbujących dostać się do środka
papierka po lodzie.

To piękne
odparł i uśmiechnął się dobrodusznie.

Czy mintoluxy są popularne?

Hm, dość popularne
powiedział, a pod jego czarnymi wąsami wciąż widniał uśmiech.
Nie
pani jedna je kupuje.

Tak myślałam
odparła.
Mają amatorów?

Trudno powiedzieć. Pytał o to jeden policjant, ale ja nie wiem.

Pewnie pan wie, że ja też pracuję w policji
przyznała się Louise, ale po minie Kirrego
wywnioskowała, że nie wiedział i nie zachwyciło go to, co usłyszał.

Interes prowadzę uczciwie
rzekł.

Wcale w to nie wątpię
zapewniła.
Naprawdę nie o pana tu chodzi.

Może mógłbym pani powiedzieć, że wiele osób przychodzi tu prosto z biblioteki po słodycze.
Pochylił się nieznacznie do przodu, podwinął rękawy koszuli, odsłaniając owłosione
przedramiona, ściszył głos i poufnym tonem powiedział:

Dużo dzieci je słodycze.

Tak, dzieci pewnie jedzą
zgodziła się i chwyciła reklamówkę, w której leżały słodycze dla
jej pociech.
I dla niej, i Janosa, choć on zwykle nie chciał. Nie przepadał za słodyczami, wolał szklankę
zimnego piwa.

Inni też
dodał Kirre prawie szeptem, gdy Louise nie zbierała się do wyjścia.

Ma pan na myśli kogoś konkretnego?

Na przykład kobiety z tamtego biura
oznajmił i serdelkowatym palcem wskazał budynek rady
miasta.
I jak już wspomniałem, ci stamtąd
dodał, wskazując bibliotekę.
Louise wrzuciła reklamówkę do koszyka przy kierownicy i popedałowała do domu. Miała
daleko, pięć kilometrów, ale postanowiła, że postara się utrzymać figurę. W końcu udało jej się
pozbyć zbędnych kilogramów, które pojawiły się po kolejnych ciążach. Zniknęły
gdzie, do cholery,
się podziały? Zostały spalone, wchłonięte do atmosfery, rozpadły się na atomy albo coś w tym
rodzaju, bo przecież tłuszcz nie mógł tak po prostu rozpłynąć się w powietrzu. Zasad rządzących
chemią nie znała na tyle dobrze, żeby móc sobie odpowiedzieć na to pytanie, ale to w końcu bez
znaczenia. Ważne, by utrzymała obecną wagę.
Próbując ustalić, do kogo mógł należeć znaleziony u Laury papierek po miętówce, Louise i jej
koledzy sprawdzali, kto mieszkał lub przebywał w pobliżu różnych kiosków i sklepów. Szczerze
mówiąc, działali bez planu i trochę po omacku, więc poszukiwania prawdopodobnie niewiele dadzą.
Urzędnicy i bibliotekarze
pomyślała Louise, pedałując wolno, bo nie chciała spływać potem.
Na dworze było ciepło, a droga do domu prowadziła łagodnie pod górę.
Może jutro wspomni o tym wątku, niezbyt chyba istotnym dla sprawy. Jeśli zostanie wyśmiana, to
trudno. Lundin na pewno uśmiechnie się pod nosem, ale nim się nie przejmowała. Ostatnio Claesson
zrobił się weselszy i nieco mniej poważny. Przestał tak dużo wymagać od siebie, a co za tym idzie,
i od innych, za co współpracownicy byli szczerze wdzięczni. Milej się z nim pracowało od czasu,
gdy trochę poskromił swoje ambicje. Nagle życie przestało się składać wyłącznie z dochodzeń
i śledztw. Teraz nawet Claesson wzbraniał się przed pracą przez całą dobę. Zespół musi mieć siły,
żeby rozwiązać kolejne sprawy, bo ciągle pojawiają się nowe. Morderstwa popełniane są cały czas,
nie ma sensu przeciążać ludzi, muszą wytrzymać jeszcze długo. Dostrzegł, że potrzebują czasu na sen,
jedzenie i urlop. Gotte zawsze to rozumiał, ale Claesson miał skłonności do pracoholizmu. Zawsze
dawał z siebie wszystko i tego samego oczekiwał od innych. Na szczęście to się już zmieniło.
Kiedy Louise został tylko kilometr, nie mogła się opanować. Wyłowiła z reklamówki i pożarła
jednego delfinka. Niestety, smakołyk zagłuszył głód, który jest najlepszym kucharzem. Uświadomiła
to sobie, kiedy stojąc w korytarzu, poczuła zapach grillowanego kurczaka. Janos wyszedł jej na
powitanie. Powiedział, że kolacja gotowa i że zaraz wychodzi.
Kurde, ciągle się mijali, mimo że obiecali sobie poprawę.
*
Sara biegła do domu z bijącym sercem. W głowie kłębiły jej się chaotyczne myśli. Wózek
podskakiwał na kocich łbach, Johanem rzucało we wszystkie strony. Darł się na całe gardło. Słysząc
jego płacz, Sara biegła jeszcze szybciej. Uliczki, na których zazwyczaj czuła się bezpiecznie,
wydawały jej się teraz dziczą, pełną wyjących wilkołaków. Przerażał ją panujący mrok, światła
każdego samochodu sprawiały, że serce jeszcze przyspieszało.
Wydawało się jej, że ktoś za nią idzie, choć gdy oglądała się do tyłu, nie widziała nikogo.
Na dworze wciąż było ciepło. Rozpięty sweterek powiewał wokół niej niczym żagiel, bose stopy
ślizgały się w sandałach, potykała się o krawężniki, a pot spływał po plecach.
Pierwszy raz w życiu trzymała w dłoni broń. Zostawiła na niej swoje odciski palców, nawet nie
pomyślała o wytarciu pistoletu, tylko od razu go odłożyła. Drżącymi rękoma z sercem w gardle.
Kim ty jesteś, Leno? Nie potrafiła uporządkować myśli. Leno, co ty zrobiłaś? Dlaczego
zniszczyłaś sobie życie?
Sara przypomniała sobie, że na początku lata siostra gdzieś wyjechała i że coś z tą podróżą było
nie tak. Po powrocie opowiadała o Amsterdamie, ale nie pokazała żadnych zdjęć, nie wspomniała
o żadnym muzeum ani przytulnej restauracji, którą odwiedziła. Już wtedy Sara pomyślała, że to do
niej niepodobne. Teraz zrozumiała dlaczego. Lena nigdy nie była w Amsterdamie.
W leżącej za kanapą gazecie, tej, którą Sara zobaczyła przypadkiem, siostra zakreśliła oferty do
Tallina. Może to tam się wybrała?
Trzeba zaufać swojej intuicji
pomyślała Sara. Z Leną coś było nie tak. W jednej chwili się
śmiała, w drugiej była wściekła. No i to gadanie, że nie chce nigdzie wychodzić. Chciała mieć
towarzystwo u siebie w domu.
W tej chwili Sara najbardziej bała się tego, że Lena zauważyła jej dziwne zachowanie. Gdy piły
kawę, była zdenerwowana i przerażona. Jeden z biszkoptów rozmiękł jej w mokrych od potu
dłoniach.
Przechodziły ją ciarki i cały czas przywoływała się do porządku. Zachowuj się jak zwykle, nie
śpiesz się, to się wyda podejrzane. Czas wlókł się niemiłosiernie, minuta za minutą, w końcu jednak
zrobiło się na tyle późno, że bez wzbudzania podejrzeń mogła się pożegnać.
Lena trzymała między prześcieradłami i poszewkami prawdziwy pistolet. Sara wyszła
z założenia, że musiała go kiedyś użyć. Domyśliła się także, w kogo został wymierzony.
Jak mogła? Może jeszcze rozkoszowała się, naciskając spust?
Sara wystraszyła się jeszcze bardziej, gdy sobie uświadomiła, co zrobiła jej siostra. Kogoś
zamordowała. Spróbowała sobie wyobrazić całą sytuację. Lena mierzy z pistoletu i naciska spust.
Strzał. Nie zawahała się na myśl, że pozbawia kogoś życia.
Czy umknęła jej przemiana Leny? Czy siostra zamieniła się w złego i odpychającego człowieka?
W zimną, przepełnioną nienawiścią mścicielkę, na której ustach igra złośliwy uśmiech?
Przecież nikt jej do tego nie zmusił. Zabiła z własnej woli. Chęć zemsty i potrzeba
wynagrodzenia krzywd wzięły górę. Choć to dziwne, Sara do pewnego stopnia ją rozumiała.
Zemsta jest słodka.
Przynajmniej przez chwilę.
Sara nie była w stanie uporządkować myśli, nie miała nad nimi kontroli. Nie chciała od razu iść
prosto na policję. Jest już późno i o tej porze nikt by jej nie wysłuchał. Na pewno zastałaby jakiegoś
dyżurującego policjanta, który wziąłby ją za histeryczkę. Jeszcze ją zaczęliby podejrzewać o to
morderstwo. Nie mogła ryzykować. Zostawiła na broni swoje odciski, nie chciała zostać niewinnie
skazana. O takich przypadkach się czyta.
Przypomniała sobie miłego policjanta, który pytał o czerwony samochód. Dał jej swoją
wizytówkę. Miała ją w domu, chyba nawet wiedziała gdzie. Kiedyś widziała go w mieście. Ukłonił
się jej i przystanął. Chwilę rozmawiali, miała wrażenie, że zatrzymał się nie tylko po to, by usłyszeć
więcej o czerwonym aucie, które stało przed domem zamordowanej kobiety. Kobiety, którą zabiła
Lena.
Że też miała odwagę wystrzelić, zabić, że też starczyło jej sił. Musiała bardzo nienawidzić.
Gdyby tego nie zrobiła, do końca życia nosiłaby w sobie tę nienawiść. Dopilnowała, żeby jedno
życie nie było warte więcej od drugiego. Paradoksalnie to Lenie przyszło zapłacić najwyższą cenę.
Głupia, durna Lena
pomyślała Sara, widząc, że siostra uważa się za mądrzejszą. Tak było od
zawsze i Sara nawet nie starała się tego zmienić
nie było to możliwe.
Może zadzwonić do bladego policjanta i powiedzieć prawdę. Wyglądał na uczciwego, może nie
będzie jej podejrzewał mimo odcisków palców.
Poczeka i prześpi się z tym. Powinna dobrze się zastanowić, żeby nie zrobić głupstwa.
Lena okazała się kimś innym. Sara czuła ssanie w dołku na myśl, jak bardzo została oszukana

zwierzała się morderczyni. Nic nie podejrzewała. Jak głupia gęś pakowała Johana do wózka
i pędziła do Leny, która siedziała w domu i pilnowała swojego pistoletu.
Jak go zdobyła? Broni nie można tak po prostu sobie kupić, trzeba mieć pozwolenie i spełnić
mnóstwo warunków. I trzeba chyba udowodnić, że się potrafi z nią obchodzić. Gdzie Lena uczyła się
strzelać? Nikt jej przecież nie zauważył.
Jak mogła tak sobie zniszczyć życie?
Jeżeli Sara na nią nie doniesie, może nie znajdą mordercy i Lena ujdzie cało. Jeśli będzie milczeć
jak grób i nigdy nic jej się nie wymsknie, siostra pozostanie bezkarna. Zemsta naprawdę będzie miała
słodki smak, a nie słodko-gorzki. Ale Sara musiałaby cały czas mieć się na baczności i nawet nie
pisnąć, zwłaszcza przy Lenie. Wtedy sama mogłaby mieć kłopoty. Nigdy nie wiadomo. Niczego nie
można być pewnym. Może Lena byłaby w stanie zabić po raz drugi.
W ustach jej zaschło, kręciło się w głowie. Myślała i myślała. Była coraz bardziej zestresowana.
Czy Lena oszalała? Coś ją opętało? Sara nigdy wcześniej nie pomyślała o takiej możliwości,
teraz jednak przyszło jej to do głowy. Może siostra postradała zmysły?
W końcu była przed domem. Raz jeszcze sprawdziła, czy nikt jej nie śledzi, otworzyła drzwi
i szybko weszła do środka. Zahaczyła wózkiem o drzwi. Omal się nie przewrócił, a biedny Johan
znów zaczął płakać. Wyjęła go, przytuliła mocno, załkał kilka razy i się uspokoił. Zabrała torbę
z pieluchami i przywołała windę.
Odetchnęła dopiero, gdy zamknęła za sobą drzwi do mieszkania i przekręciła klucz w zamku.
Kołysząc na ręku dużego i dobrze odżywionego synka, przygotowywała dla niego kaszkę.
Sąsiedzi na razie się nie skarżyli, ale ilekroć Johan płakał, zaczynała się niepokoić, zwłaszcza gdy
ryczał w nocy. Bała się, że zostanie wyrzucona ze spółdzielni i będzie musiała szukać sobie nowego
mieszkania.
Johan wyczuł, że jest zdenerwowana, i wyjątkowo trudno było go uspokoić. Nie chciał nawet
butelki z kaszką. Nosiła go na rękach, dopóki nie przestał płakać. Ale wciąż nie miał zamiaru spać.
Czuł, że coś nie tak. Sara zgasiła światło w salonie i stanęła z nim przy oknie.
Wydało jej się, że pod drzewem ktoś stał i wpatrywał się w jej okna.
Czy to Lena? Nie, skąd by wiedziała, że Sara znalazła pistolet. Musi wziąć się w garść i przestać
widzieć rzeczy, których nie ma.
Nagle uświadomiła sobie, że od tej pory już zawsze będzie się miała na baczności. Zrozumiała,
że nic na to nie poradzi. Nie, tak nie można. Nie może żyć w ciągłym strachu, że przyrodnia siostra ją
zastrzeli.
Kaszka zdążyła wystygnąć. Sara przewinęła synka, ubrała go w czystą piżamę i przygotowała
nową butelkę. Tym razem zaczął jeść i usnął ze smoczkiem w buzi. Ułożyła go w łóżeczku i się
rozebrała.
Kiedy się położyła, łóżko wydało jej się za duże dla niej samej. Leżała w nim naga i zatęskniła za
ciepłem ludzkiego ciała. Otuliła się szczelnie kołdrą jak bezpiecznym kokonem, ale było jej za
ciepło. Całe to wyjątkowo gorące lato przespała przy otwartym oknie, ale teraz nie miała odwagi
nawet go uchylić.
Zapadła w drzemkę, ale nagle się poderwała. Przepocone prześcieradło kleiło się jej do skóry.
Wstała i podeszła do okna, żeby zobaczyć, czy ta osoba wciąż tam jest. Była. Po chwili Sara
zrozumiała jednak, że nie jest to człowiek, a balonik przywiązany do krzaka. Przypomniała sobie, że
wychodząc z domu, już go widziała. Sąsiad urządzał kinderparty i krzaki przy wejściu ozdobił
różnokolorowymi balonikami. Wtedy pomyślała, że Johan na swoich urodzinach też będzie miał
balony.
Wysunęła szufladę w kuchni i wyjęła wizytówkę. Podkomisarz Peter Berg
przeczytała. Ważyła
ją przez chwilę w dłoni, po czym wyszła do przedpokoju i w książce telefonicznej odszukała jego
domowy numer. Po kilku sygnałach miała już odłożyć słuchawkę, kiedy w końcu usłyszała, że ktoś
odebrał zmęczonym i zaspanym głosem. Pożałowała, że zadzwoniła, i chciała się rozłączyć.
23

Gotte chce cię widzieć
powiedziała Louise na widok Eriki i poprawiła na ramieniu pasek
czarnej torebki ze sztucznej krokodylej skóry. Podkomisarz Jasinski czekała przy automacie na
korytarzu, aż czarna maź wypełni jej plastikowy kubek.
Tego ranka Erika czuła się wyśmienicie. Dopiero co przyjechała na komisariat, zaparkowała
rower, a potem ruszyła w dół korytarzem. Idąc, przyglądała się wiszącym na ścianach obrazom.
Policyjne stowarzyszenie miłośników sztuki zamieniło korytarze komisariatu w galerię, wieszając na
białych ścianach obrazy. Kilka zastąpiono niedawno nowymi. Olejne płótna w dużych formatach
zabijały nudę i poczucie wkraczania na ziemię niczyją czy też "ziemię każdego", miejsce
pospiesznych rozmów, przypadkowych spotkań, szybko podejmowanych decyzji, dobrych rad,
okrzyków radości i złośliwych docinków.
Erika czuła, że wszystko zaczyna się układać. Udało jej się wrócić do równowagi. Ale
równowaga ta wciąż jeszcze była krucha, dlatego słysząc słowa Louise, miała wrażenie, że znów coś
w niej pęka. Koleżanka dała jej bowiem do zrozumienia, że rozmowa z szefem może być
nieprzyjemna.

Dlaczego mnie wzywa?
zapytała bezradnie i wyglądała przy tym jak skruszone dziecko, które
spodziewa się bury.

Nie mam pojęcia
odparła Louise, ale Erika pomyślała, że koleżanka minęła się z prawdą.

Dopiero co przyszłam
dodała Louise tonem usprawiedliwienia.
Zdążysz przed porannym
zebraniem. Petera jeszcze nie ma.
Erika rzuciła torebkę na biurko. Nie zjadła śniadania i było jej teraz trochę niedobrze. Zirytowało
ją, że wciąż czuje respekt przed przełożonymi, tak jak w dzieciństwie czuła przed nauczycielami
i starszymi. Z tego się chyba nigdy nie wyrasta.
Co zrobiłam nie tak
zastanawiała się, ale nie przychodziło jej do głowy żadne poważniejsze
zaniedbanie. Poza tym Gotte nie jest wygłodniałym wilkiem, już prędzej flegmatycznym bernardynem,
więc może nie ma się czego bać.
Poprawiła włosy, obciągnęła bluzkę na czarne spodnie, żeby nie świecić gołym brzuchem.
Chciała zrobić dobre wrażenie.
Niepewnie zapukała do drzwi, które były lekko uchylone, a szef swoim melodyjnym skańskim
zaprosił ją do środka.
Siedział za biurkiem. Rozparł się na krześle, a jego okazała sylwetka wylewała się między
siedzeniem a poręczami. Miało się wrażenie, że gdy wstanie, krzesło uniesie się razem z nim. Szef
wskazał jej miejsce po drugiej stronie biurka. Erika przycupnęła, całą postawą wyrażając opór.
Chyba schudł
pomyślała. Tak jakby stał się nieco mniej korpulentny. Podbródek wystający nad
kołnierzykiem był teraz odrobinę mniej zbity, a brzuch, który poniżej krawata wciąż tworzył potężny
bęben, wydał jej się trochę mniejszy.
Gotte trzymał w rękach nóż do papieru. Przeciągał nim między palcami tam i z powrotem, obracał
wkoło i znów przeciągał, jak gdyby odprawiał jakiś rytuał. Odchrząknął i spojrzał na Erikę.

Spokojnie, nie ma się czego bać
powiedział na początek, wskutek czego od razu zesztywniała.

Do rzeczy... hm... poproszono mnie, bym ci przekazał, że Rickard Herrstr�m przyznał się do zabicia
Anity Grev�n.
Erika opuściła ramiona. Anita Grev�n
a więc to tak się nazywała.

Chcieli, mam na myśli twoje koleżanki i kolegów, żebyś dowiedziała się o tym oficjalnie,
zanim dotrą do ciebie plotki. Poprosili mnie, bym się tym zajął. I... teraz już wiesz.

Dziękuję
odparła i wyjrzała przez narożne okno, stanowiące największą zaletę tego pokoju.
Za nim kołysały się gałęzie jakiegoś drzewa
nie znała jego nazwy. Przypuszczała, że to mógł być
wiąz.
Odebrało jej głos, a może nie miała już sił. Nie wiedziała, co powiedzieć. Możliwe, że nie musi
nic mówić. Nie była w stanie nakręcić wewnętrznego mechanizmu, żeby po raz kolejny poczuć
strach, oburzenie, obrazę albo wściekłość. Nie tym razem. Ilość energii, którą mogła roztrwonić na
tego idiotę, była ograniczona. A może reakcja na usłyszaną nowinę wróci później jak bumerang? Jeśli
tak, to wtedy spróbuje poradzić sobie z emocjami. Możliwe, że nic nie odczuje, że jej psychika
przypomina szeroką arterię, z której wszelkie gówno jest szybko usuwane. Nie była tego jednak
pewna.
Gotte wciąż bawił się nożem, obracał nim.

Dlaczego się przyznał?
zapytała w końcu.
Pytanie zapiekło, ale chciała poznać odpowiedź, usłyszeć wyjaśnienie. Im więcej się dowie, tym
łatwiej będzie zapomnieć. Tak jej się przynajmniej wydawało. Chciała poznać jak najwięcej
szczegółów, żeby potem móc się go raz na zawsze pozbyć ze swojego życia.

Nie powiedział tego ni stąd, ni zowąd
odparł Gotte, przyglądając się Erice swoimi okrągłymi
błękitnymi oczami.
Zauważyła, że w jego starych oczach i dźwięcznej mowie nie było śladu niepokoju ani groźby.
Podwładni wiedzieli, że z wiekiem złagodniał. Stał się dobroduszny i sentymentalny.

Na ubraniu Anity technicy znaleźli fragment metalu. Możliwe, że znalazł się tam podczas
szamotaniny, stan zwłok świadczył, że doszło między nimi do bójki, ale przecież ty to wiesz

powiedział, a Erika kiwnęła głową.
Po długim i żmudnym śledztwie...
Zawahał się i podrapał po łysinie.

Hm, należy dodać, że o jego przebiegu zadecydowała zawodowa biegłość. Technikom pomógł
jeden zegarmistrz i ustalili, że ten element pochodzi z zegarka na rękę, a dokładnie
z powłoki
koperty.
Znów kiwnęła głową.

Fragment pasował do zegarka podejrzanego. Zbadano również DNA znalezionego włosa. Kiedy
Rickard usłyszał o wynikach badania, niemal od razu się przyznał.
Zapadło milczenie. Erika nie była pewna, czy powinna coś powiedzieć, czy też po prostu wstać
i wyjść.
Oszust i morderca. Tak sprawa wygląda. Podejrzewała, że był winny, ale nie miała odwagi w to
wierzyć, dopóki nie zostanie skazany. Nastawiła się na to, że nigdy nie zyska pewności, ale
próbowała sobie wmówić, że nie ma to znaczenia, o ile ona będzie sobie radzić i zrobi coś
sensownego ze swoim życiem. Wiedziała, że to możliwe.
Teraz jej podejrzenia się potwierdziły. I tym razem mia-ła rację, mimo że przez długi czas była
tak cholernie naiwna. Trudno jej było przełamać schemat. Wiedziała, że nie ma nic na swoje
usprawiedliwienie, i wydawało jej się, że wszyscy tak myślą. Sama jest sobie winna. Durna baba,
zadawać się z takim idiotą. Sama też by tak myślała, gdyby chodziło o kogoś innego. Uproszczenia są
wygodne
określony pogląd, wzruszenie ramion i gotowe. Erika musi się nauczyć nie przejmować
się tym, co myślą inni. Tylko ona się liczy.
Na swój sposób już się oswoiła z myślą, że Rickard jest szalony. Mogła zacząć nowe życie.
Miała szczęście, Anita Grev�n nie.

To by było na tyle
podsumował Gotte.
Erika wyszła z największego gabinetu w komisariacie, w którym stało bez wątpienia najbardziej
zaśmiecone biurko. Przed pójściem na emeryturę nie zdąży uporządkować tych stert papieru

pomyślała. A dużo czasu już mu na to nie zostało. Pewnie sami będą musieli się tym zająć i wszystko
wyrzucić. Protokoły i raporty trafią do niszczarki, bo są w nich poufne informacje. Zaprowadzenie
porządku w tym chaosie to czysta utopia. Chyba że się myli i Gotte ma w papierach większy
porządek, niż to się wydaje na pierwszy rzut oka.
Przed wyjściem wpadł jej w oko dyplom, który został powieszony w takim miejscu, żeby każdy
musiał go zobaczyć. "Pierwsza nagroda Allt om Mat za najlepszy dom z piernika dla komisarza
Ollego Gottfridssona". Szef dostał go wiele lat temu, na długo przed zatrudnieniem tu Eriki, ale
słyszała o tym. Powiedziano jej również, że niepodzielny władca piernikowego ciasta nie wyszedł
z wprawy. Do świąt zostało jeszcze trochę czasu
pomyślała
mamy dopiero sierpień, ale szybko
zleci.
Nie chciała od razu pędzić do pokoju Claessona. Nie wiedzieć czemu zebrało jej się na płacz,
ukradkiem weszła więc do toalety i opłukała twarz pod zimną wodą. Osuszyła ją szorstkimi
papierowymi ręcznikami i poczuła się lepiej.
Miała ochotę porozmawiać na osobności z Peterem, bo potrzebowała kilku słów otuchy.
Wystarczy parę minut. Dobrze ją już znał, nie musiała przed nim niczego udawać, ale pewnie siedzi
teraz razem z innymi u Claessona. Powinna się pospieszyć i do nich dołączyć. Będą się zastanawiać,
gdzie się podziewa, ale może im to wytłumaczyć później, wyjaśnić, że dowiedziała się tego, co inni
już wiedzieli.
Ostatnio Peter trochę się od niej odsunął. Nie unikał jej, ale nie próbował zapraszać na kawę,
obiad ani do domu. Prawdę mówiąc, zachowywał się tak, jak go o to prosiła. Zebrała się w końcu na
odwagę i powiedziała mu, jak sprawy stoją, że chciałaby mieć trochę spokoju, a on na ten swój
taktowny i delikatny sposób zadośćuczynił jej prośbie. W czasie rozmowy nie kryła, że nic z tego nie
wyjdzie i że mogą być tylko kumplami. Teraz, kiedy zrobił, jak chciała, i traktował ją jak koleżankę,
i to niezbyt bliską, wcale nie była pewna, czy jej to odpowiada. Poczuła ukłucie w sercu.
Kilka dni temu widziała go niedaleko jabłka z granitu na Stortorget. Stał i rozmawiał z jakąś
chudą kobietą z długimi czarnymi włosami i dużymi ciemnymi oczami.
Pewnie jakaś stara znajoma
pomyślała. Albo nie.
*

Gdzie, do cholery, jest Peter? Ktoś do niego dzwonił?
zapytała Louise.

Zwykle się nie spóźnia
rzucił Lundin.

Przed chwilą dzwoniłam, ale nie odbiera
powiedziała Erika cicho.
Spojrzenia wszystkich zebranych powędrowały ku niej, a ona spuściła wzrok.

Pewnie zaraz przyjdzie
uspokoił ich komisarz.
Krzesło, na którym siedział, odwrócił tyłem do biurka, a przodem do trójki podwładnych.
Louise była zmęczona i zaaferowana. Źle spała, w głowie panował chaos, w końcu miała
wrażenie, że myśli zaczęły przyjmować jakiś konkretny kształt, nie na tyle jednak, by mogła je
przekazać innym.
Sadyzm
pomyślała Erika. Była nieco przygnębiona po tym, co usłyszała od Gottego, ale nie
będą poruszać tego tematu. Pierdolony sadysta!
przeklęła w duchu, próbując się skoncentrować na
słowach innych. Było to trudne. Kurwa, gdybym tak mogła odstrzelić mu jaja!
Jeden Lundin był skoncentrowany. Miał na sobie nową granatową koszulę, którą obie koleżanki
zdążyły już pochwalić. Nie omieszkały oczywiście zauważyć, że przynajmniej ta nie była w kratkę.
Janne Lundin zawsze nosił kraciaste koszule i wydawało się im, że ma w domu niewyczerpany zapas,
który z powodzeniem może mu wystarczyć na całe życie. Lundin zdradził, że to Mona kupiła ją na
wyprzedaży. Zainteresowanie, które wzbudził, ucieszyło go i zarazem zakłopotało. Za to spodni nigdy
jeszcze nie kupił na wyprzedaży, miał za długie nogi. Przyznał, że cieszy się, gdy uda mu się znaleźć
jakąś parę, która sięga za kostki.

Ile ty masz właściwie wzrostu?
zapytała Louise.

W samych skarpetkach sporo
odparł równie enigmatycznie jak zawsze.
Nikt dokładnie nie wiedział, jak wysoki jest Lundin, ale oceniali, że musi mieć jakieś metr
dziewięćdziesiąt pięć, o ile nie więcej. Tajemnicę poliszynela stanowił natomiast fakt, że nosi
obuwie w rozmiarze czterdziestym siódmym. Można to było przeczytać na podeszwach.

Zaczniemy bez Petera
zarządził Claesson.
Louise ma coś do powiedzenia o papierku po
miętówce.
Opowiedziała trochę nieskładnie o myślach, które pojawiły się po rozmowie z Kirrem i całą noc
nie dawały jej spokoju.

Motywu powinniśmy chyba szukać w miejscu pracy zamordowanej
podsumował komisarz.

Nie brakuje tam osób, które mają powody, i to spore, żeby chcieć się odegrać, co do tego nie mamy
najmniejszych wątpliwości.
Powiódł wzrokiem po zebranych.
Pytanie tylko kto. I to właśnie jest
w tym wszystkim przygnębiające
dodał i wstał z kubkiem w dłoni.
Pomyśleć, że nikt nie walnął
pięścią w stół, że pozwolili, aby te świństwa trwały tak długo. To były prawdziwe prześladowania,
i to wśród ludzi, którzy mają nieść pomoc innym. A myślałem, że już nic mnie nie zaskoczy

zakończył i wyszedł po kawę.

Co za banda sadystów o skarlałych duszach
wysyczała nagle Erika, a reszta przyjrzała się jej
z zainteresowaniem.

Możemy też rozejrzeć się za motywem w najbliższym otoczeniu współpracowników pani
doktor
oświadczył komisarz, nie zwracając uwagi na wybuch Eriki.
Przyszła mi do głowy wdowa
po tym zmarłym lekarzu, Johanie S�derlundzie. Warto jeszcze raz z nią porozmawiać.
Podwładni gapili się na niego bez słowa.

Uważasz, że w grę może wchodzić zemsta?
upewnił się Lundin.

Być może, niemniej jednak dobrze by było...
Po kolei przyjrzał się każdemu i w końcu zatrzymał wzrok na Lundinie.

Byłoby dobrze, gdybyś ją odwiedził. O ile jest teraz w domu. Wybadaj ją trochę.

Jasne
odparł Lundin.
Teraz, zaraz?

Tak, nie ma co zwlekać.
*
Kiedy otworzyła drzwi do mieszkania, Peter od razu je zobaczył. Na wycieraczce stała para
sandałów z brązowego tworzywa przypominającego zamsz. Modne, z grubą i solidną podeszwą. Nie
był pewien, jakiej marki, ale żeby się przekonać, musiałby je podnieść i sprawdzić, co jest napisane
od spodu. W korytarzu panował półmrok.
Wpuszczając go do środka, nie wyglądała na zaskoczoną. Sprawiała wręcz wrażenie, jakby na
niego czekała.

Już się znamy
powiedział na początek i spróbował się uśmiechnąć.
Ale biorąc pod uwagę
okoliczności naszego pierwszego spotkania, może pani tego nie pamiętać.
Wciąż stali w korytarzu. Peterowi wydawało się, że rozpoznaje obraz przedstawiający żaglówkę.
Chyba widział go już w poprzednim mieszkaniu.

Tak, pamiętam
odparła.
Choć ma pan rację, nie bardzo wiedziałam, co się wtedy dzieje

dodała szybko i niechętnie, a Peter odniósł wrażenie, że kobieta ma się na baczności.
Wyglądała szczuplej i bardziej kanciasto niż w lutym, ale może dlatego, że miała na sobie letnie
ubranie. Włosy upięła na czubku głowy we francuski warkocz. Uszy miała nieco spiczaste, przez co
wydawało się, że odstają. Miała wdzięk, ale nie była piękna. Chyba że jej urodę określiłoby się jako
ekscentryczną albo nieszablonową.
Nie zaprosiła go dalej, więc sam się wprosił.

Moglibyśmy na chwilę gdzieś usiąść?
zapytał.

Tak, oczywiście
odparła, wyrwana z zamyślenia.
Proszę za mną do kuchni.
Stół z jasnego drewna otaczały krzesła pomalowane na intensywne kolory: żółty, czerwony,
niebieski i zielony. Na stole stał gliniany kubek i leżała rozłożona gazeta. Na ścianie wisiała półka
z laminatu, a na niej stały książki kucharskie. Przytulnie tu
pomyślał Peter
kobieta lubi soczyste
kolory. W jego mieszkaniu dominowały czarny, brązowy i beżowy. Nie miał pojęcia o łączeniu
różnych barw i wolał nie ryzykować, przez co wiało tam nudą. Ale tym się nie przejmował. Pamiętał,
że poprzednie mieszkanie Leny S�derlund też było przyjemne. Przy pierwszym spotkaniu również
zachowywała czujność, ale prawdopodobnie z zupełnie innych powodów.
Usiedli.

Mam do pani kilka rutynowych pytań
powiedział ostrożnie.
Pani mąż pracował w klinice,
prawda?
Kiwnęła głową w milczeniu. Na jej policzkach pojawił się słaby rumieniec. Chyba zorientowała
się, że zaraz może zrobić się gorąco
w końcu policja nie nachodzi ludzi dla żartów.

Znała pani Laurę Ehrensw�rd?
Potrząsnęła głową.

Może nie znała jej pani osobiście, ale na pewno pani o niej słyszała.

Nie wiem.

Chyba zna pani nazwiska kolegów i koleżanek męża, przecież przepracował w klinice wiele
lat.

Nie rozmawialiśmy o pracy. Ustaliliśmy, że ważne jest dla nas życie prywatne, nie
przenosiliśmy pracy do domu
odpowiedziała, krzyżując ręce.

To chyba słuszna zasada. W takim razie nie ma pani wiele do powiedzenia o Laurze
Ehrensw�rd?

Co mogłabym o niej powiedzieć?

Proszę się zastanowić, może kiedyś ją pani spotkała? Chyba pani wie... pewnie tak... bo pisali
o tym w gazetach...

Nie czytam prasy
wyrwało jej się. Zaprzeczenie nie brzmiało wiarygodnie, zwłaszcza że na
stole między nimi leżała dzisiejsza gazeta.

Może lepiej trzymajmy się prawdy
powiedział.
Czy skłamała pani, mówiąc, że jej pani nie
zna? Myślę, że dobrze pani wie, że doktor Laura była wśród tych, którzy zmusili pani męża do
odejścia z pracy
dodał i od razu pożałował, że wyraził się tak bezpośrednio. Mógł pominąć
"zmusili".
Dobrze ocenił sytuację, udowodniła mu to jej reakcja. Poderwała się z taką wściekłością, że
przewróciła krzesło. Jej twarz wyrażała coś, co można było odebrać jako cierpienie, strach albo
złość. Kołysała się, jej policzki robiły się coraz bardziej czerwone i widać było, że się w niej gotuje.
Nagle zacisnęła pięści i wybiegła z kuchni. Usłyszał trzaśnięcie drzwiami. W tej samej chwili
dotarło do niego, że może nie postąpił najrozsądniej, przychodząc tu w pojedynkę. Próżność i chęć
pokazania, na co go stać, mogą się na nim zemścić.
Pojawiła się w drzwiach równie nagle, jak w nich zniknęła. Obrzuciła go dzikim wzrokiem. Ręce
miała schowane za plecami, jakby chciała zapytać: ence pence, w której ręce. Ale nie była
w nastroju do zabawy. Stała napięta jak struna, chwiała się nieznacznie na nogach, a jej twarz drgała.
Nie spuszczała z niego wzroku, zawahała się, ale furia osiągnęła już punkt wrzenia. Nie było
odwrotu.
Nie zdążył nawet mrugnąć. Wyjęła zza pleców pistolet i trzymając go obiema rękami,
wymierzyła. Celowała w klatkę piersiową i starając się nie patrzeć mu w oczy, skoncentrowała
uwagę na muszce.
Zdążył tylko zauważyć toporny tłumik. Wystrzeliła. Pudło. Przez wszystkie lata spędzone
w policji Peterowi kilka razy zdarzyło się porządnie najeść strachu
tak porządnie, że obiecywał
sobie zmienić pracę, o ile tylko ujdzie z życiem. Po raz kolejny znalazł się w obliczu śmierci. Był
przerażony, ale musiał opanować strach i postarać się zachować choć odrobinę zimnej krwi.
Próbował myśleć, składać razem słowa i zdania, ale nie było to łatwe. Mięśnie napinały się i drżały.
Odruch ucieczki był niezwykle silny. Peter skoncentrował się na tym, żeby siedzieć nieruchomo
i nawet nie drgnąć. Najmniejszy ruch mógł zostać odebrany jako próba samoobrony i skłonić kobietę
do oddania kolejnego strzału.
Nie miała już żadnych oporów. Peter to widział. Jej własne życie, a tym bardziej życie kogoś
innego nie stanowiło dla niej świętości.

Nie ruszaj się!
rzuciła ostrzegawczo, ramiona miała wyprostowane. Cały czas trzymała go na
muszce.
Zauważył, że dłonie zaciśnięte na pistolecie drżały. Musi przemówić jej do rozumu, sprawić, że
się uspokoi. Wiedział, że to jego jedyna szansa. Między nimi był stół. Może mógł go przewrócić,
spróbować ją obezwładnić i odebrać broń. Kobieta była drobna. Jeżeli zadziała wystarczająco
szybko, powinno się udać.

Myślisz, że jesteś silniejszy ode mnie
rzuciła, jakby czytając w jego myślach.
I jesteś,
kurwa, w błędzie. Jak człowiek żyje jak zwierzę, to się hartuje. Oni traktowali mojego męża jak
zwierzę. Podli ludzie zamknęli go w klatce. Od dawna już nie mam skrupułów.

Wiem, że nie było wam łatwo.

Nic nie rozumiesz
warknęła.
Gdybym ci powiedziała, przez co musiałam przejść, nie
uwierzyłbyś. Wiem, jacy są ludzie. Nie zdają sobie sprawy, że zło istnieje dlatego, bo najwygodniej
jest im go nie widzieć i nie słyszeć. Jak się udaje, że go nie ma, to nic nie trzeba robić, brać
odpowiedzialności, prawda?
zapytała uszczypliwie.
Łatwiej zrzucić winę na innych, prawda?

dodała cierpko.

To brzmi jak tchórzostwo
powiedział Peter ostrożnie.

Tchórzostwo jest dominującą cechą człowieka i przyczyną wszelkiego zła. Gdyby ludzie mieli
więcej odwagi cywilnej, zło by nie zwyciężało. Powinieneś wiedzieć, że miałam dużo czasu, by się
nad tym zastanowić. Myślałam o tym każdego dnia, przez wiele lat. Nauczyłam się jednak, że ludzi to
"nie obchodzi". Słyszysz? "Nie obchodzi". Każdy myśli o sobie i innych ma gdzieś. Zło i egoizm.
Ostatnie słowa wypluła.
Peter poczuł, że stracił resztkę panowania nad sytuacją. Nie powstrzyma jej. Nadal starał się
siedzieć tak nieruchomo, jak tylko mógł. Plecy i twarz były napięte, znajdował się pod presją.
W głowie miał tylko jedną myśl: zachować kontakt wzrokowy z Leną S�derlund, aby nie stracić
resztek opanowania, spróbować ją uspokoić i pokazać, że nie ma zamiaru jej zaszkodzić. Szkopuł
w tym, że miał taki zamiar i przez to znalazł się w potrzasku. Chciał ją skłonić do przyznania się do
morderstwa.
Nawet nie próbował zgadywać, jakiego rodzaju urazy psychiczne sprawiły, że kobieta
wymachująca mu przed nosem pistoletem znalazła się w emocjonalnej rozsypce. Coś musiało pójść
nie tak, i tyle. Pozostał z niej cień człowieka.
Zadzwoniła komórka, którą miał w kieszeni.

Nie odbieraj!
syknęła zachrypniętym głosem. Zauważył, że jej usta błyszczały od śliny.

Jasne
odparł potulnie i zaczął się zastanawiać, ile potrwa, zanim ktoś z jego kolegów
zorientuje się, gdzie jest. Doszedł do wniosku, że mogła minąć cała wieczność z tego prostego
powodu, że nikt nie miał o tym pojęcia.
Sam się w to wplątał i sam się będzie musiał wyplątać. Ależ z niego dureń. Jeżeli wyjdzie z tego
cało, już nigdy nie zrobi takiego głupstwa.

Na pewno żyłaś pod presją
powiedział.

Tak myślisz?
warknęła.

Ja to wiem
odparł cichym i przyjaznym głosem, a przynajmniej usiłował sprawiać wrażenie
miłego i przyjaznego.

Łatwo mówić już po fakcie
stwierdziła.
Zauważył, że jej ciężkie, wysoko upięte włosy zaczęły opadać, kilka gęstych pasemek
wyślizgnęło się i wisiało wokół szyi.
Zaczął drętwieć, próbował nieznacznie poruszyć ramionami, napiąć mięśnie. Wydawało mu się,
że kurtka, którą ma na sobie, powinna to zamaskować, ale najwyraźniej się mylił, bo kobieta się
zdenerwowała.

Nie ruszaj się!
krzyknęła, zbliżając się do niego o krok. Wtedy, w chwili gdy szła, popełnił
fatalny w skutkach błąd. Poderwał się i spróbował przewrócić stół.
Wystrzeliła.
Tym razem nie spudłowała. Peter zgiął się wpół. Poczuł palący ból w okolicach brzucha, ale
dało się go wytrzymać. Zawsze wyobrażał sobie, że postrzał bardziej boli. Pistolet był małego
kalibru. Rana jest niewielka, ale i tak mam dziurę w brzuchu, kula mogła przejść przez jelita albo coś
jeszcze
myślał, osuwając się na ziemię.
Ale ze mnie idiota
przeszło mu jeszcze przez myśl.
Choć żyję. Na razie.
*
Lundin bez problemu trafił pod właściwy adres i znalazł miejsce na parkingu. Lena S�derlund
mieszkała na pierwszym piętrze. Zadzwonił do drzwi.
Nikt nie otwierał. Policjantowi wydawało się, że nikogo nie ma w domu. Już chciał zawrócić,
kiedy usłyszał skrzypnięcie i drzwi ostrożnie się uchyliły. W szczelinie pokazała się blada twarz.
Lundin zauważył, że łańcuch nie został odpięty.

Kto tam?
zapytała cicho.

Dzień dobry. Nazywam się Janne Lundin i jestem z policji
powiedział i zauważył, że kobieta
się wzdrygnęła i zrobiła gest, jakby chciała zatrzasnąć drzwi.

Czego pan chce?
W jej głosie słychać było agresję.

Jeśli nie ma pani nic przeciwko temu, chętnie wszedłbym do środka i zadał pani kilka pytań.
Stała z otwartymi ustami, zaskoczona, ale czujna.

Mam
rzuciła.

Może mógłbym wpaść później?
Zamknęła usta i zagryzła wargi.

Może. Jestem chora, źle się czuję
odparła.
Niech pan przyjdzie kiedy indziej.

Dobrze, w takim razie...
powiedział uprzejmie.
Zatrzasnęła drzwi, nim zdążył dokończyć.
Wyszedł na ulicę, wyciągnął komórkę, wybrał numer komisarza i ustawił się tak, by nie mogła
zobaczyć go z góry.

Była w domu, ale mnie nie wpuściła
powiedział.
Twierdzi, że jest chora, ale miała na sobie
ubranie, nie piżamę.

Dowiedziałeś się czegoś?
zapytał Claesson.

Chyba tak. Może mi się tylko wydawało, ale odniosłem wrażenie, że w mieszkaniu nie była
sama. Nos mi podpowiada, że coś tu śmierdzi.

Podejrzana sprawa?

Może. Da się załatwić nakaz rewizji?

Myślę, że tak
odparł Claesson.
Tymczasem postaram się, żeby ktoś miał na nią oko.
Poczekaj na ludzi i wracaj na komisariat.
*
Zamówili sałatki. Zbyt często jadali te jałowe surówki i gumowate bułki, które nie smakowały
najlepiej, ale nadawały się do chwilowego zagłuszenia głodu. Siedzieli przy okrągłym stole w sali
konferencyjnej i próbowali myśleć konstruktywnie.
Gdzie się podział Peter?
Claesson skontaktował się z dochodzeniówką i poprosił, żeby się za nim rozejrzeli.

Nic się nie zgadza
powiedziała Louise, widać było, że jest najbardziej zaniepokojona.

Zawsze daje znać, jest punktualny, nigdy nie choruje, a gdyby źle się poczuł, toby, na Boga,
zadzwonił
powiedziała, nabijając na widelec kawałek kurczaka.
Sprawa Laury zaczynała ich męczyć. Na początku zespół był zawsze zwarty i gotowy, każdego
dnia coś się działo, coś odkrywali, ale im więcej mijało czasu, tym mniej zostawało w nich wigoru.
Niebawem pewnie pojawi się nowa sprawa, która ich zaabsorbuje i zmusi do odłożenia
dotychczasowego dochodzenia na bok. Udało im się ustalić, że morderstwo nie miało związku ze
sferami przestępczymi. Prędzej z wyższymi. Wkrótce będą zmuszeni ograniczyć środki przeznaczone
na znalezienie sprawcy, pracować nad tym sporadycznie. W czasach permanentnych oszczędności
trzeba umieć wyznaczać priorytety. Dobrze wiedzieli, że w tym przypadku może to oznaczać kolejną
nierozwiązaną sprawę.
Louise troszczyła się o Petera. Właściwie to troszczyła się o nich wszystkich, nie będąc przy tym
kwoką. Ona
trochę starsza, bardziej doświadczona, mimo że różnica między nimi wynosiła jakieś
sześć, siedem lat, i on
młodszy, mający nieco większy apetyt na życie, a przy tym dość skromny.
Gdyby spróbował zadzierać nosa, przystopowałaby go.
Zebrani policjanci próbowali mówić o czymś innym, ale rozmowa się nie kleiła. Komisarz
oznajmił właśnie, że bierze dzień wolnego, bo musi iść na pogrzeb teściowej, której prawie nie znał.
Wszyscy zaczęli przypominać sobie pogrzeby, na których byli ostatnio. Dziadków i babć, dawnych
kolegów ze szkoły, sąsiada, który zaginął gdzieś na Morzu Śródziemnym i którego ciała nie
odnaleziono. Państwo Lundinowie wzięli udział w nabożeństwie poświęconym jego pamięci. Kiedy
rozmowa zeszła na ich zdaniem bezwstydnie wysokie ceny za najprostszy pochówek z przymusowymi
dekoracjami z kwiatów, które na pewno nie spodobałyby się zmarłemu, zadzwoniła komórka
komisarza.

Claesson, wydział zabójstw
powiedział, podchodząc do okna.
Kto?
zapytał, a jego
podwładni umilkli, nadsłuchując, czy są jakieś wiadomości o Peterze.
Tak, pamiętam. Sara Grip

powtórzył i dał znak Lundinowi, a ten zapisał dane.
Nie masz jej numeru? Dobrze? Gdzie ona
mieszka... w naszej okolicy. Dziękuję ci, Nino
dodał jeszcze i się rozłączył.
Odwrócił się.

Jakaś Sara Grip próbowała się dodzwonić do Petera. Nie chciała wyjaśnić, o co chodzi.
Powiedziała, że zadzwoni później. Chciała rozmawiać tylko z nim. Nina nie wspomniała oczywiście,
że nie mamy pojęcia, gdzie on się podziewa. Biedaczka nie wie, że Peter zaginął.
Louise zirytowała się, słysząc to określenie. Zawsze go używano w odniesieniu do Niny,
a tymczasem dziewczyna była próżna, ładna, trochę naiwna, ale na pewno nie biedna. Poza tym
dobrze wywiązywała się ze swoich obowiązków. To dyskryminacja
pomyślała, ale porzuciła ten
tor. Teraz najważniejszy był Peter.

Znajdź jej numer, a jeszcze lepiej adres
polecił komisarz Erice.
Kiwnęła głową i wyszła z pokoju.

Ale potem wróć!
krzyknął za nią.
Sprawdź, co robi dochodzeniówka i kto się tym zajmuje

zwrócił się do Louise.
Podniosła się i wyszła z pokoju, a kiedy i za nią krzyknął, żeby wróciła, na ułamek sekundy
pokazała się w drzwiach i powiedziała posłusznie:

Za mną nie musisz wołać.
Uśmiechnęła się i zniknęła.

W końcu coś się dzieje
powiedział Lundin.
Komórka Claessona znów się odezwała. Tym razem dzwoniła Veronika. Claes trochę się
zirytował, że zawraca mu głowę w pracy. Powiedziała jednak, że to ważne.

Właśnie byłam z Klarą w przychodni.

Hm
mruknął tylko. W tej chwili wolałby, żeby jego rodzina pozostała na drugim planie, a nie
pchała się na pierwszy.

Spotkałam tam inną mamę, Sarę coś-tam, momencik, zapisałam sobie jej nazwisko, brzmiało tak
po wojskowemu, chwileczkę...
Claes nadstawił uszu, słyszał szelest papieru.

Poczekaj, muszę przełożyć telefon do drugiej ręki, łatwiej mi będzie szukać w torbie.
Wpadałyśmy na siebie od czasu do czasu, u położnej, na porodówce i tak dalej. Fajna młoda
dziewczyna, sama wychowuje synka. Były jakieś problemy z ojcem dziecka, mały jest
wcześniakiem...

Dzwonisz, żeby mi o tym opowiedzieć?
przerwał, bo zaczął tracić cierpliwość.

Dziś wyglądała na przerażoną. Zaczęłyśmy rozmawiać i powiedziała, że wplątała się w coś
strasznego i nie wie, co zrobić. Nie udało mi się z niej wyciągnąć, o co chodzi. Przyszło mi na myśl,
że może została zgwałcona, rzucił się na nią ojciec albo brat, pobito ją albo coś w tym rodzaju i nie
chce w to mieszać osób postronnych. Było widać, że musi z kimś porozmawiać. Może jest samotna...

Veronika, do rzeczy!

Ale to wszystko. Dziewczyna była wstrząśnięta, a kiedy zaproponowałam, żeby zwróciła się do
psychologa, odparła, że psycholog tu nie pomoże, z jej głową wszystko w porządku, i dodała, że
czuje się dobrze. Akurat! Wspomniała, że powiedziała coś jakiemuś policjantowi, a teraz żałuje.

Komu?

Nie odważyłam się zapytać, bo wtedy stałoby się jasne, że sama jestem zamieszana...
pośrednio... to znaczy, że... no, że jestem razem z policjantem.

Mówiła coś jeszcze?

Nie. Próbowałam ją uspokoić i powiedziałam, że policjanci to mili ludzie i że dobrze zrobiła,
opowiadając o wszystkim jednemu z nich. Najgorsze, że nie mogłam jej zapytać wprost o nazwisko,
ale jak leżałyśmy na porodówce, to mi się przedstawiła i gdzieś to sobie zapisałam. Wiesz, jak to
jest: "musimy się kiedyś spotkać" i tak dalej, człowiek obowiązkowo zapisuje nazwisko, telefon,
a potem i tak nic z tego nie wychodzi...
Louise wróciła w tej samej chwili, w której Veronika skończyła przeszukiwać torebkę. Nazwisko
i numer telefonu Sary zapisała na jakimś paragonie.

Sara Grip. Pomyślałam, że może cię to zainteresować.

O tak! Masz coś więcej?

Jej numer. Podać ci go?
Potwierdził i spojrzał na Lundina, który zaczął zapisywać wymieniane przez szefa cyfry.

Veronika, jesteś aniołem
powiedział z zachwytem.
Muszę już iść. Do zobaczenia
wieczorem, kochanie
wyszczebiotał.
Louise i Lundin uśmiechnęli się do siebie. Na komisariacie czułe słówka nie były chlebem
powszednim, zwłaszcza w ustach Claessona. Posiadanie rodziny najwyraźniej mu służyło.

Sara Grip
powtórzył.
Już drugi raz o niej słyszę. Skontaktowała się z jakimś policjantem.
To musi być Peter.
Wróciła Erika z adresem i numerem telefonu, który komisarz już znał. Poczuła się trochę urażona.

Skąd go masz?
zapytała.

Dar niebios
odparł, spoglądając w górę.
Jedziemy do niej. Ktoś musi tu zostać na wypadek,
gdyby Sara sama do nas przyszła. Erika, ty zostajesz
polecił.
Zebrali manatki i trzy minuty później już ich nie było. Claesson, Jasinski i Lundin zapakowali się
do volva i ruszyli do mieszkania Sary Grip.
*

Chyba wystarczy, jak pójdziesz tam sam z Louise
zaproponował Lundin po drodze.

Jasne
odparł Claesson.
Inaczej możemy ją spłoszyć.
W samochodzie zapanowała pełna oczekiwania cisza. Cała trójka siedziała podekscytowana
nadzieją na szybkie rozwiązanie sprawy.
Zrobiło się nieco chłodniej, ale wciąż jeszcze było gorąco. Letni nastrój, nieco melancholijny,
ale cudowny, sprawił, że wszystko wydawało się jeszcze bardziej intensywne.

To dzieje się za szybko
powiedziała Louise z tylnego siedzenia.
Zanim człowiek się
obejrzy, będzie adwent i święta, a nawet nie zdążyłam nacieszyć się w spokoju latem.

Odezwała się w tobie pesymistka?
zapytał Lundin z uśmiechem, odwracając głowę.
Claesson skręcił w uliczkę, przy której leżały szeregowce, gdzie wszystko się zaczęło. Teraz
panowała tu małomiasteczkowa cisza i spokój. Do domu Laury Ehrensw�rd nadal nie wolno było
wchodzić, ale zniknęły już taśmy policyjne, którymi otoczono jej działkę. Nie było widać żywego
ducha. Dziennikarzom już dawno znudziło się grzebanie w jej rabatkach i drobiazgowe opisywanie
domu zamordowanej. Temat długo nie schodził z pierwszych stron, ale z czasem zamienił się
w wyssany cukierek. Teraz od czasu do czasu pojawiała się krótka notatka, i tyle. Wszyscy czekali na
przełom w śledztwie.

Mieszkańcy pewnie się martwią o ceny swoich domów
powiedział Lundin, gdy mijali
jakiegoś mężczyznę z pieskiem.

Chyba tak, wartość nieruchomości raczej nie poszybuje w górę dzięki zamordowanej sąsiadce

zgodziła się z nim Louise.

Nigdy nie wiadomo
mruknął Claesson.
W dzisiejszych czasach chodzi o to, by się w ten czy
inny sposób wyróżniać, zostać zauważonym, a dom, w którym doszło do zbrodni, może zwabić kogoś
z grubszym portfelem.
Za ostatnim domkiem ulica łagodnie skręciła w prawo. Minęli mały zagajnik i boisko należące do
szkoły, naprzeciwko której leżało osiedle Sary Grip. Claesson przyhamował przed tablicą z planem
okolicy, od razu znaleźli właściwy numer i pojechali na parking. Obok bloku był sklepik ICA.
Claesson i Louise ruszyli w stronę budynku, a Lundin wysiadł z auta, żeby rozprostować nogi.
Cieszył się, że udało mu się wycyganić dla siebie chwilę samotności. Takie momenty były cenne,
mógł spokojnie pomyśleć i pomedytować.
Spojrzał na szkolne boisko. Grupka dzieci w strojach sportowych stała wokół nauczyciela, który
pokazywał rękami różne strony. Nagle dzieci rozbiegły się i jak szalone pognały przez murawę.
Wszystkie oprócz dwóch
jakiegoś grubaska albo grubaski i chudej dziewczynki w długiej
spódniczce i czymś czarnym na głowie. Lundin im nie zazdrościł. Lekcje wuefu kojarzyły mu się
z przymusem i koniecznością wykazania się, choć wiedział, że ruch to zdrowie. Zresztą sam, jako że
wychował się na wsi, był miłośnikiem przebywania na świeżym powietrzu. W dzieciństwie ćwiczeń
na wuefie nie traktował jako udręki. Nie był wyśmienitym sportowcem, ale jakoś sobie radził. Po
prostu nigdy nie uważał ćwiczeń za przyjemne, choć oczywiście udawał, że się świetnie bawi. Nie
można było inaczej. Choć z drugiej strony w życiu jest wiele nudnych obowiązków
pomyślał
i zobaczył, że ze sklepu wyszła młoda kobieta. Była szczupła, żeby nie powiedzieć: chuda, miała
czerwone szorty, czarny podkoszulek i długie czarne, rozpuszczone włosy. Pchała przed sobą
granatowy wózek, na jego rączce zawiesiła reklamówki z zakupami. Wyglądała na zestresowaną
i Lundin pomyślał, że niełatwo jest się opiekować małym dzieckiem. W tej samej chwili zobaczył
Claessona i Louise. Dali mu znak, że pocałowali klamkę. Pod wpływem impulsu podszedł do młodej
kobiety i zapytał, czy nie zna przypadkiem Sary Grip. Zwrócił się do niej, bo oprócz dzieci na
szkolnym boisku w zasięgu wzroku nie miał nikogo innego
na ulicy nie było żywej duszy.
Słysząc jego pytanie, dziewczyna śmiertelnie się przeraziła. Sara Grip to przecież ona.
*
Peter siedział na podłodze oparty o kaloryfer. Tuż nad głową miał parapet. Pieczenie i rwanie
w brzuchu trochę się uspokoiło, więc starał się nie ruszać, żeby nie ryzykować nowej fali
piekielnego bólu.
Czy wrócą? Nie mógł się uwolnić od tej myśli. Słyszał czyjś głos. Wydawało mu się, że to
Lundin rozmawiał z Leną, i miał nadzieję, że wkrótce go uwolnią, ale minuty płynęły i nic się nie
działo. Nie wiedzieli przecież, że jest tu uwięziony, bo i skąd?
Wciąż do niego celując, Lena S�derlund oparła się o blat. Peter zauważył, że pistolet jest dość
nieporęczny, ale z tej odległości nie był w stanie rozpoznać marki, nie był ekspertem. Wiedział tylko,
że nie jest to ani walther, ani sig sauer. Te pistolety znał, bo były bronią służbową w policji. Lufa
wydawała mu się dłuższa i delikatniejsza, ale to bez znaczenia
kobieta wciąż mu nią wymachiwała
przed nosem. Odważyła się zrobić kilka kroków w tył. Cały czas nie spuszczała go z oka.
Nie chce mnie zabić
pomyślał. Nie ma pojęcia, co ze mną zrobić, ja też tego nie wiem. Po
wizycie Lundina wzrósł jej niepokój, ale nie odezwała się słowem, tylko jeszcze bardziej się zacięła.
Czas płynął, a raczej pełzł, a oni w zadziwiający sposób stali się swoimi więźniami.

Od jak dawna miałaś zamiar zabić Laurę?
zapytał w końcu.

Odkąd się dowiedziałam, że zabiła mojego męża.
Spojrzał na nią pytająco.

Zabiła?

Tak.
To się nie trzyma kupy
pomyślał. A może?

Mój mąż nie odebrał sobie życia, to oni mu je zabrali. Wykończyli go, i to tak, że nic z niego nie
zostało. Wykluczyli go, nie rozmawiali z nim, a za to bez przerwy go obsmarowywali. Stał się
cieniem człowieka
powiedziała, a rozpacz w jej głosie wstrząsnęła Peterem.
Wiesz, co
powiedziała, jak zadzwoniłam do jej drzwi?
Domyślił się, że chodzi o Laurę, ale nie chciał pytać, by jej nie prowokować. Dlatego odparł:

Nie, nie potrafię sobie tego nawet wyobrazić.

Powiedziała: "Proszę wejść". "Proszę wejść"
przedrzeźniała Lena, kracząc niczym wrona.

Wpuściła mnie do środka, choć widziałam, że się bała. I miała powody. Bez swojego kitla była
niczym. A potem zapytała: "Co ci leży na sercu?".
Peter zauważył, że lufa pistoletu nieznacznie się opuściła i była wymierzona w podłogę, a nie
w jego klatkę piersiową.

Nigdy nie widziałam, żeby ktoś aż tak się bał
zaśmiała się Lena.
Kiedy go wyjęłam

dodała, potrząsając pistoletem.
Kiedy wyciągnęłam z torebki to małe cacko, wyglądała, jakby się
miała zesrać ze strachu. Nawet ty się tak nie boisz.

W takim razie może mógłbym się przeciągnąć
zaproponował i zdobył się na niewyraźny
uśmiech.

"Nie zabijaj mnie!", krzyczała. "Nic nie zrobiłam, porozmawiajmy o tym!", darła się
wniebogłosy. Jak przestraszony smarkacz. Kurwa, co za tchórze. Zdzira chciała ratować własną
dupę, ale Johana miała gdzieś. Tchórzliwa suka!
Uwadze Petera nie uszła zmiana, jaka nastąpiła w wykształconej pani bibliotekarce, która teraz
przeklinała jak jakaś ulicznica. Nienawiść ją zmieniła, gdzieś zniknęła cała ogłada.

Wiesz co?

Co?
zapytał słabym głosem.

Powiem ci, że łatwiej było ją zastrzelić, gdy tak cholernie trzęsła portkami. Spust sam się
nacisnął. I jeszcze coś ci powiem...

Tak?
wydusił z siebie. Był wyczerpany i poczuł, że musi do toalety.

To było łatwe. Patrzyłam potem, jak się miota jak ranny zając. "Nie zabijaj mnie!", krzyczała.
Ale dlaczego miałabym jej darować? No, powiedz mi, dlaczego?
Kobieta, która podglądała Laurę, szykując zemstę, patrzyła na niego i zrozumiał, że musi udzielić
właściwej odpowiedzi. Jeżeli chce jeszcze pożyć.

No właśnie, dlaczego miałabyś jej darować?

Zgadza się
odparła Lena.
"Dlaczego miałabym ci darować?", zapytałam, gdy sięgała po
telefon. Leżał tak blisko, prawie zdążyła zadzwonić.
Lena umilkła.

Ale nie zdążyła
powiedział Peter, czując, że długo już nie wytrzyma.

A figę!
krzyknęła Lena triumfująco.

Zabrałaś ze sobą telefon, prawda?
Peter nie mógł się powstrzymać przed zadaniem tego
pytania.

Strzał w dziesiątkę. Tęga z ciebie głowa. Klucz też wzięłam. Zamknęłam ją w środku

oznajmiła Lena i uśmiechnęła się szelmowsko.
Co my, ludzie, wyprawiamy
pomyślał Peter. Zauważył, że jest coraz bardziej zmęczony, cały
lepki od potu i że zaczyna mu się kręcić w głowie. Nie odważył się nawet pomyśleć o tym, co się
dzieje w jego wnętrzu, w brzuchu. Pocisk mógł uszkodzić jakieś naczynie, które mogło teraz
krwawić. Z jeszcze większym uporem odsuwał od siebie myśli o przyszłości, wolał się nie
zastanawiać, czy przeżyje i czy uszczerbek na zdrowiu będzie trwały. Cieszył się, że ma czucie w obu
nogach, może się ruszać, a serce bije
może trochę za szybko, ale wciąż bije.
Poczuł, że w kroku zrobiło się mokro. Posikał się, nawet o tym nie wiedząc, ale przyniosło mu to
ulgę.

Oj, oj, oj
powiedziała, kręcąc głową, kiedy zobaczyła, co się stało.
Chyba jesteś większym
tchórzem, niż na to wyglądasz.
Przełknął ślinę.
Nie tracił nadziei na ratunek ani na to, że kobieta, która przetrzymuje go pod lufą, z jakiegoś
powodu się podda, choć szanse jak na razie były marne. Chyba minęła już godzina, może mniej, może
więcej
pomyślał
tak długo, dopóki żyję, nie ma to znaczenia. Zmęczenie coraz bardziej go
osłabiało, coraz trudniej było mu się oprzeć pokusie krótkiej drzemki, zmuszał się do zachowania
przytomności.

Zabił się?
zapytał i zorientował się, że bełkocze.
Nie wiedziałem o tym.

List
odparła.
Zostawił list.

Ach tak, więc jednak zostawił. W takim razie...
Zrobiło mu się niedobrze, kiedy brał głębszy oddech, pojawiał się ból. Spróbował się
wyprostować, ale wtedy bolało jeszcze bardziej. Gdy się poruszył, kobieta od razu zareagowała
i wymierzyła w niego broń. Można jednak było odnieść wrażenie, że i jej się sprzykrzyło
oczekiwanie.
Połowa włosów wysunęła się spod jej spinki, połowa wciąż była związana. Pod cienką
bawełnianą koszulką rysowały się ramiona, wystające i kościste. Nogi miała gołe, a stopy bose.
Krótkie spodenki w kolorze wojskowej zieleni kończyły się tuż nad kolanami. Były uszyte z grubego
materiału i miały wiele kieszeni, ale Lena wyglądała w nich bardzo kobieco. Peter zauważył, że na
łydkach miała małe piegi i delikatne jasnorude włoski. W innej sytuacji chętnie by pogłaskał jej nogi,
objął kostkę i przesunął rękę w górę. Poczuł ciepło skóry i ten prawie niewidoczny meszek.
Nie był pewien, ale wydało mu się, że słyszał trzaśnięcie drzwi wejściowych. Lena
wyprostowała się i zaczęła nadsłuchiwać. Wolną ręką spróbowała odgarnąć z twarzy niesforne
kosmyki. W tej samej chwili rozległ się dzwonek przy drzwiach. Oboje zastygli w bezruchu.

Nie ruszaj się!
syknęła.
Nic nie powiedział. Krew, o ile to możliwe, zaczęła krążyć jeszcze szybciej. Próbował coś
usłyszeć, ale uniemożliwiło mu to oszalałe bicie własnego serca.
Kolejny dzwonek, pół minuty ciszy i sztywnego oczekiwania. Potem usłyszeli, że ktoś nacisnął
klamkę, ale drzwi były zamknięte na klucz. Ktoś odchylił klapkę przykrywającą otwór, przez który
wrzucano pocztę, i powiedział:

Policja, otwierać!
Peter spróbował rozpoznać głos. Nie znał go, ale nie miało to znaczenia. Są, w końcu.

Powtarzam jeszcze raz, tu policja, proszę otworzyć drzwi, bo je wyłamiemy!
Lena patrzyła to na Petera, to w kierunku korytarza, w jej oczach widniał strach
i niezdecydowanie. I trwoga.

Nie myśl sobie, że otworzę
zapiszczała falsetem.
Była przerażona. Na napiętej szyi wiły się żyły.

Jeżeli im otworzysz, nie zrobią ci krzywdy
zapewnił ją, ale w jej oczach zobaczył, że mu nie
uwierzyła.
Od ludzi nie oczekiwała niczego dobrego i nie można się jej było dziwić.
Mając go w zasięgu wzroku i strzału, zaczęła się cofać do korytarza i Peter dobrze wiedział, że
jest na tyle nieobliczalna, żeby mieć odwagę wystrzelić. Skoczyła już w przepaść i powoli opadała
w otchłań. Był to smutny i poruszający widok.
Usta ściągnięte ze strachu, naga szyja, nieszczęście widoczne w oczach tej kobiety i samotność,
którą emanowała, sprawiły, że zaczął jej współczuć i chciał ją ratować, dać drugą szansę, lepsze
życie, ale to było niemożliwe. Gdy tylko to niedorzeczne pragnienie przeszło mu przez myśl, usłyszał,
że ktoś zaczął majstrować przy zamku.
Próbują go wyłamać albo udało im się zdobyć klucz.
Chrobotanie nie ustawało. Lena wróciła do kuchni, minęła stół, podeszła do siedzącego pod
oknem Petera, wolniutko przykucnęła i usiadła tuż przy nim, jakby szukając schronienia.
Przypominała wystraszonego zająca.
W końcu jest tylko człowiekiem, okaleczonym człowiekiem obok drugiego
pomyślał. Czuł
przyjemne ciepło jej ciała i zaczął się zastanawiać, czy nie spróbować jej rozbroić. Straciła
czujność, a on łatwo mógł jej dosięgnąć. Wystarczy tylko wyciągnąć dłoń, szybko jak grzechotnik, ale
nie był pewien, czy w tej chwili zdobędzie się na szybkość grzechotnika. W całym ciele czuł
zmęczenie i wątpił, czy ręka by go posłuchała. Poza tym paraliżowały go mdłości i ból.
Za drzwiami słychać było zduszone głosy, jakieś narzędzia uderzały w futrynę. Nagle rozległo się
skrzypnięcie i zapanowała cisza.
Udało im się dostać do środka. Peter nadsłuchiwał. Poczuł, że Lena S�derlund napięła mięśnie
i spróbowała się podnieść, ale opadła obok niego, a właściwie na niego. Wzdrygnął się, a ból tak się
nasilił, że Peter zaczął marzyć, by stracić przytomność i uniknąć tych męczarni. Niestety, nie zemdlał,
udręka trwała. Spróbował położyć się na boku, żeby trochę złagodzić cierpienie.
W korytarzu poruszył się jakiś cień. Wtedy stało się coś, o czym Peter nie pomyślał, mimo że
było to chyba najbardziej oczywiste rozwiązanie.
Lena podniosła pistolet, wycelowała sobie w twarz, włożyła lufę do ust i zanim zdążył ją
powstrzymać, nacisnęła spust. Trysnęła krew.
Poczuł, że opadło na niego ciepłe, miękkie ciało. Nie wiedział, co się stało potem. Ból stał się
nie do wytrzymania i stracił przytomność.
24
Louise otworzyła drzwi do pokoju Claessona. Trzy twarze zgodnie odwróciły się w jej stronę.
Zatrzymała się na moment w progu z ręką na klamce i przekrzywiła głowę. Oczy miała podpuchnięte,
ale twarz pogodną.

Jest dobrze
powiedziała i przełknęła ślinę.
Uśmiechnęła się niepewnie, a po jej policzku potoczyła się łza. Otarła ją.

Położyli go na intensywnej terapii, ale myślą, że z tego wyjdzie. Miał przedziurawione jelito,
a w brzuchu mnóstwo krwi i gówna... choć pani doktor inaczej to ujęła. Ta, z którą rozmawiałam,
Elsa-Britt Ek, była miła i sympatyczna. W każdym razie załatali go jak trzeba, podali krew i inne
cuda. Musieli usunąć kawałek jelita, ale pani doktor powiedziała, że Peter raczej tego nie odczuje.
Nie do końca zrozumiałam, co tam robili, ale jest nadzieja, że będzie dobrze.
Claesson, Lundin i Erika odetchnęli z ulgą.

Za tydzień będzie w pracy
zażartował Lundin.

Za tydzień to nie, ale za jakiś czas na pewno
powiedziała Louise i się uśmiechnęła.
Poprosili ją, żeby zadzwoniła, bo była w końcu pielęgniarką, choć już dawno porzuciła jedną
publiczną służbę dla drugiej, która skusiła ją większą wolnością.

Trzeba szykować kolejny bukiet
stwierdził Claesson.
Nina ma umowę z kwiaciarnią.

Może poczekajmy z tym, aż go przeniosą z intensywnej terapii
zaproponowała Louise.
Czy
ktoś z was rozmawiał z Sarą Grip?

Tak
odparł komisarz.
Znalazła pistolet, z którego została zabita Laura Ehrensw�rd. Nasi
technicy już go sprawdzili, a żeby mieć całkowitą pewność, wezwaliśmy eksperta z Helsinborgu.
Dziś ma przyjechać.

Gdzie go znalazła?
zapytała Louise, zajmując miejsce obok Eriki.

Wierz albo nie, ale w bieliźniarce. Tylko kobieta może ukryć broń w takim miejscu

powiedział Lundin, zdjął sweter i podwinął rękawy kraciastej koszuli. Do tego wzoru byli
przyzwyczajeni.
Mimo że ranki zrobiły się chłodne, w ciągu dnia nadal było ciepło, a w południe nawet gorąco.
Erika wydawała się przygnębiona, ale nikt nie pytał dlaczego. Ostatnio wiele się wydarzyło,
więc każdy starał się oszczędzać energię i wolał poczekać, aż wszystko samo wróci do normy.

Sara Grip zeznała, że zadzwoniła do Petera w środku nocy
powiedział Claesson.
Poznała
go, gdy rozpytywał o czerwony samochód przed domem Laury, i jak wiele innych kobiet...
Komisarz urwał, zdjął okulary i przeciągnął dłonią po twarzy. Wyglądał na zmęczonego, ale
wszyscy wiedzieli, że winę za to ponosić równie dobrze mogło płaczące dziecko. Panna Claesson
najwyraźniej nie lubiła spać w nocy.

Nie tylko, bo mężczyźni również
dodał, zakładając okulary.

Co? O czym ty właściwie mówisz?
zdziwiła się Louise i uszczypnęła go w ramię.

O zaufaniu. Peter budzi zaufanie
odparł, przyglądając się podwładnym.

Też mi nowość!
oburzyła się Louise.

O tym właśnie mówię. Grip po krótkiej rozmowie zaufała mu i dlatego odważyła się obudzić go
w środku nocy i powiedzieć, że znalazła pistolet. Nie chciała dzwonić na komisariat
oznajmił
komisarz takim tonem, jakby chciał coś zasugerować.

Jasne, każdy wie, że policjanci to szuje
mruknął Lundin.

Spokój
upomniał go Claesson.
Sara Grip znalazła się w trudnej sytuacji. Lena S�derlund
była dla niej oparciem. Można powiedzieć, że nie miała nikogo bliższego. Były przyrodnimi
siostrami i przez jakiś czas razem się wychowywały. Sarze nie mieściło się w głowie, że jej siostra
mogła się postarać o broń, a tym bardziej jej użyć.

W potrzebie wiele osób może więcej, niżby się mogło wydawać
wtrącił Lundin.

A Peter to koncertowy idiota i porwał się z motyką na słońce, ale prawdopodobnie dostał
wystarczającą nauczkę. Zgrywanie bohatera nigdy się nie opłaca
oświadczył Claesson, patrząc na
Erikę.
I lepiej od razu sobie to zapamiętaj.

Przyjęto do wiadomości
powiedziała szeptem.

Zdaniem mojej... ehm... zdaniem Veroniki, która spotkała Sarę Grip w związku ze swoim
błogosławionym stanem...

Ale staroświeckie wyrażenie
wtrąciła Louise.
Mówi się: ciąża.

Veronika i ta Grip wpadły na siebie kilka razy. Veronika miała wrażenie, że Sara jest samotna
i trochę nieporadna
ciągnął komisarz, udając, że nie słyszał uwagi Louise.
Jest samotną matką,
z ojcem są jakieś problemy, a teraz, kiedy straciła jedyne oparcie, nie czuje się najlepiej. Ale

powiedział i wciągnął powietrze w płuca
sprawa rozwiązana, choć niestety na morderstwie się nie
skończyło.

Może i lepiej się stało
bąknęła Louise.

Tego nigdy nie wiadomo
odparł Lundin.
Zapadło milczenie.

Jeszcze jedno
powiedziała Louise, przerywając ciszę.
Co z tym papierkiem po cukierku?

Odciski należały do Leny S�derlund. Papierek musiał jej wypaść z kieszeni.

A więc i ona lubiła słodycze
stwierdziła z namysłem, jakby właśnie straciła bratnią duszę.
*
Claes wcześniej wyszedł z komisariatu. W drodze do domu zahaczył o Systembolaget i kupił
kilka butelek wina, potem jeszcze zajrzał do delikatesów w Konsumie i popedałował dalej.
Jego dziewczyny były w domu. Klara spała w wózku, a Veronika leżała na ogrodowej kanapie
i czytała. Patrząc na nią, uświadomił sobie dwie rzeczy. Po pierwsze, na próżno czekał, aż Veronika
zabierze się za dom, mimo że cały czas w nim siedzi. Kiedy tylko nadarzy się okazja, będzie się kłaść
z książką przed nosem i
jak mu się wydawało
próżnować. Druga myśl wynikała z pierwszej

lepiej, żeby od razu nauczył się to kochać, jeżeli już miałby użyć tak wielkiego słowa. Gdy się kogoś
kocha, to z całym dobrodziejstwem inwentarza, choć nie będzie to łatwe. Ale Veroniki już nie zmieni

co do tego nie miał wątpliwości. Może czasem poleci mu jakąś dobrą książkę?
Kiedy ta prosta i jakże oczywista prawda do niego dotarła, rozczulił się i ruszył w jej stronę
wielkimi krokami przez stanowczo zbyt wysoką trawę.

Już jesteś?
zapytała ucieszona.
Świetna książka. Powinieneś ją przeczytać, jest bardzo
pomysłowo napisana, akcja toczy się wartko i na wielu płaszczyznach...
Urwała i osłoniwszy oczy dłonią przed ostrym popołudniowym słońcem, spojrzała na niego.

O co chodzi? Dziwnie wyglądasz.

Chyba cię kocham
powiedział i uświadomił sobie, że te słowa padły z jego ust po raz
pierwszy.
Że też tak trudno to powiedzieć.

Zjesz coś?
zapytał, pokazując jej reklamówki.
Może wina?

Będziemy oblewać rozwiązanie sprawy?

Może, mimo że, jak to często bywa, mam po niej mieszane uczucia. Możemy za to uczcić nas.
W oczach Veroniki pojawił się błysk. Położyła książkę w wózku obok Klary. Wstała, otoczyła
ramionami jego szyję i pocałowała go. Claes, stojąc tak z reklamówkami w rękach, czuł, że żyje.
*

Śmiać mi się chce na myśl, że tym razem role się odwróciły
powiedziała Erika.

Tak, nie robimy nic innego, tylko się odwiedzamy w szpitalach
przytaknął jej Peter i się
zaśmiał, ale brzuch go zabolał i musiał pochylić się do przodu.
Siedział w fotelu pod oknem. Pielęgniarka pomogła mu w iście herkulesowym wysiłku wstania
z łóżka i zrobienia trzech kroków. Z pozycji siedzącej świat wyglądał inaczej. Gdy leżał, widział
tylko sufit, ściany i koniec łóżka. Czas spędzony na intensywnej terapii spowijała mgła, pamiętał
tylko niesamowite zmęczenie. Bólu sobie nie przypominał. Prawdopodobnie dostawał środki
przeciwbólowe. Musiał się teraz wziąć w garść i zwalczyć słabość. Nogi miał jak z waty i ledwo
mógł na nich ustać, ale robił postępy. Były widoczne każdego dnia.

Przepiękne kwiaty
powiedział, patrząc na ogromny czerwono-żółty bukiet, który ledwo się
zmieścił w wazonie z nierdzewnej stali, do którego wstawiła go Erika.
To Nina?

Skąd wiedziałeś? Ale jest od nas wszystkich.

Piękny.
W jednoosobowym pokoju powietrze było duszne i stęchłe, unosił się w nim zapach potu i leków.
Miejsca było mało, więc Erika usiadła na skraju łóżka. Czułaby się głupio, gdyby musiała rozmawiać
z Peterem na stojąco.

Po co się tam pchałeś, ciołku?
zapytała, drażniąc się z nim.

Nawet mi o tym nie wspominaj. Wszyscy popełniamy błędy. Prawdę mówiąc, sam wpadłem na
to, że Lena S�derlund może być zamieszana w sprawę. Miała motyw.
Erika przyjrzała się mu.

Tak, rzeczywiście miała.

Byłem u niej już wcześniej, zanim to...
urwał i spojrzał na swój brzuch.
Raz byliśmy razem,
wiosną, gdy zawiadamialiśmy ją o wypadku męża, a ja spróbowałem ją złapać kilka dni temu, ale nie
było jej w domu. Byłem prawie pewien, że to ona stoi za tym morderstwem. Coś mi się nie zgadzało.
No, a potem zadzwoniła Sara...

Kiedy?

Jakoś w środku nocy. Pojechałem do Leny rano.

Ehm.

No i poszło, jak poszło
powiedział i wzruszył ramionami, które pod szpitalną piżamą
wydawały się bardzo chude.

Oj tak
odparła Erika i się uśmiechnęła.
Ale będzie dobrze.

Tak, choć to pewnie potrwa. Ale strachu się najadłem
zgodził się i spróbował założyć nogę
na nogę. Nie udało się, za bardzo bolało.
Miał na sobie granatowe bawełniane spodnie, w które wyposażył go szpital. Wyglądał na jeszcze
bledszego i chudszego niż zazwyczaj. Ale nie na wycieńczonego. Oczy mu błyszczały, a twarz
zaczynała odzyskiwać zdrowy kolor. Patrząc na niego, Erika poczuła wzruszenie. Miała ochotę go
przytulić, ale się na to nie zdobyła.
Usłyszeli pukanie. Do środka weszła drobna brunetka, wydawała się skrępowana. Zerknęła na
Erikę, piękną, barwną Erikę, i poczerwieniała na twarzy.

Przepraszam, chyba przeszkodziłam
szepnęła i niezdarnie spróbowała ukryć kwiatek, który
przyniosła. Słonecznik.

Wejdź, proszę
powiedział Peter i Erika zauważyła, jak bardzo się ucieszył.
Kiedy spojrzenia Petera i Sary się spotkały, Erika poczuła się zbędna.

Chyba już pójdę
powiedziała, podnosząc się.
Wracaj szybko do zdrowia.
Przeciskając się obok dziewczyny, kiwnęła do niej głową z wymuszonym uśmiechem. Gdy
wyszła na korytarz, musiała się powstrzymywać, żeby nie rzucić się biegiem do windy.
Samotność wbiła w nią swoje szpony. Jak mogła być tak głupia i nie rozumieć, co dla niej dobre?
Wyszła na dwór. Patrząc w niebo, zmrużyła oczy przed słońcem.