W przypadku pytań
lub wątpliwości skontaktuj
Montaż konstrukcji
się z najbliższym specjalistą
BHP lub wejdz
na:
11.2
www.skanska.pl/bhp,
prefabrykowanych
one.skanska/bhp
Standard pracy
Standard ten:
Montaż konstrukcji prefabrykowanych to jeden z końcowych etapów procesu budowla-
nego mającego na celu realizację stanu surowego obiektu. Zaletą robót montażowych
" zawiera wymagania
wynikajÄ…ce z prawa
jest wykonywanie najbardziej pracochłonnych czynności przez dużymi wydajne maszyny
i norm polskich
budowlane. Praca ludzi sprowadza się do czynności przygotowawczych, pomocniczych
oraz wewnętrznych
i uzupełniających. Mimo to prace montażowe wiążą się z dużymi zagrożeniami dla osób
uregulowań Skanska S.A.
bezpośrednio w nie zaangażowanych oraz przebywających w ich pobliżu.
" jest obligatoryjny dla
wszystkich jednostek
Skanska S.A.
" pomaga zapewnić
bezpieczne i skuteczne
praktyki podczas prac.
A. Działania przed rozpoczęciem montażu z zatwierdzoną przez Kierownika Budowy
IBWR wraz z OcenÄ… Ryzyka dla Zadania.
1. Wszystkie prace związane z montażem kon- 6. W zależności od technologii montażu, ro-
strukcji prefabrykowanych należy prowadzić dzajów elementów i organizacji pracy na
na podstawie projektu i instrukcji prowadze- budowie brygadę montażową tworzą:
nia montażu oraz Planu Bezpieczeństwa, " operator maszyny montażowej, posia-
Ochrony Zdrowia i Środowiska (BOZiŚ). dający uprawnienia do obsługi maszyny
2. Podstawowym dokumentem w zakresie BHP, danej klasy
niezbędnym do rozpoczęcia i prowadzenia " sygnalista odpowiednio przeszkolony
prac montażowych, jest Instrukcja Bezpiecz- i specjalnie do tego celu wyznaczony,
nego Wykonywania Robót (IBWR) wraz wyróżniający się spośród pozostałych pra-
z Oceną Ryzyka dla konkretnego Zadania, cowników kolorem hełmu lub/i kamizelki,
przygotowana na bazie dokumentów wy- do którego wskazań i sygnałów zobowią-
mienionych w pkt. 1 niniejszego standardu. zany jest stosować się operator maszyny
3. W celu przeprowadzenia Oceny Ryzyka dla " zespół hakowych odpowiedzialnych za
Zadania związanego z montażem koniecz- podwieszanie i nakierowywanie elemen-
ne jest ustalenie ryzyk, jakie mogą wystąpić tów
w procesie montażu: od momentu dostar- " przynajmniej dwuosobowy zespół
czenia elementów na plac budowy, po- montażowy, który ustawia, rektyfikuje
przez ich przygotowanie i wreszcie zamon- i zgodnie z projektem stęża montowany
towanie w zaprojektowanym położeniu, element w miejscu docelowym
z uwzględnieniem stabilizacji i podparcia " przynajmniej dwuosobowy zespół łą-
montażowego do czasu uzyskania żądanych czeniowy, składający się ze spawacza,
parametrów wytrzymałościowych i stężenia betoniarza, montera.
całej konstrukcji. 7. W przypadku dostawy prefabrykowanych,
4. Prace związane z montażem konstrukcji wielkogabarytowych elementów konstrukcji
prefabrykowanych muszą być prowadzone należy rozważyć i dobrze zaplanować drogę
pod nadzorem doświadczonych i wykwa- ich transportu z wytwórni na plac budowy.
lifikowanych osób. Powinny one posiadać Ponadto, jeśli mamy do czynienia z ładun-
odpowiednie przygotowanie techniczne, kiem szczególnie ciężkim lub o bardzo du-
uprawnienia do kierowania robotami bu- żych wymiarach należy wystąpić do władz
dowlanymi oraz szkolenia BHP przeznaczo- administracyjnych o zezwolenie na trans-
ne dla osób kierujących pracownikami. port ponadnormatywny, w którym zostanie
5. Wszyscy pracownicy zatrudnieni przy montażu wyznaczona trasa przejazdu.
konstrukcji prefabrykowanych muszą posiadać 8. W przypadku prowadzenia prac montażo-
wymagane kwalifikacje zdrowotne  w tym wych wymagających zajęcia lub zabloko-
pozwolenie na pracę na wysokości. Powinni wania pasa drogi, należy stosować się do
Wersja 1.0 być także przeszkoleni w zakresie BHP zgodnie standardów szczegółowych:  5.4 Zasady
Standard 11.2 1
oznakowywania robót pod ruchem 22. Jeżeli cały obiekt jest wykonywany metodą
i  5.5 Kierowanie ruchem . montażu, należy odnotowywać rozpoczę-
9. W miejscu wykonywania przez spawaczy cie, przebieg i zakończenie prac montażo-
połączeń elementów konstrukcji (wyma- wych w dzienniku budowy lub dzienniku
gane odpowiednie uprawnienia) powinien montażu.
znajdować się podręczny sprzęt gaśniczy:
koc gaśniczy i odpowiednia do rodzaju prac
spawalniczych gaśnica. B. Działania podczas prowadzenia montażu
10. Urządzenia, narzędzia oraz sprzęt pomoc-
niczy stosowany do montażu powinien 1. Podniesienie elementu konstrukcji prefa-
być sprawny technicznie oraz posiadać brykowanej należy wykonać zgodnie z wy-
wymagane certyfikaty. Ponadto, osoby go tycznymi jego producenta, a w przypadku
obsługujące muszą posiadać odpowiednie braku takich wytycznych należy przewidzieć
uprawnienia i badania lekarskie. bezpieczny sposób jego:
11. Stan techniczny montażowego sprzętu " zaczepienia
pomocniczego, w szczególności: lin, zblo- " podniesienia  po zapewnieniu bezpiecz-
czy, haków, zawiesi, pomostów roboczych, nych dojść i pomostów montażowych,
stempli i stężeń montażowych, powinien jeżeli wykonanie czynności nie jest możliwe
być sprawdzany przez obsługujące go osoby bezpośrednio z poziomu terenu lub stropu
codziennie przed rozpoczęciem pracy. " przemieszczenia i naprowadzenia na
12. Pracowników zatrudnionych w warunkach miejsce wbudowania
zagrożeń wynikających z Oceny Ryzyka dla " stabilizacji.
Zadania należy wyposażyć w dobrze dopa- 2. Należy zadbać o bezpieczny sposób uwol-
sowaną i niekrępującą ruchów odzież, obu- nienia elementu konstrukcji prefabrykowa-
wie i sprzęt ochronny, z którego zasadami nej z haków zawiesia.
stosowania powinni być zapoznani. 3. Haki i zawiesia powinny spełniać wymaga-
13. Wszystkie prace montażowe na wysokości nia przepisów dotyczących systemu oceny
należy prowadzić w oparciu o IBWR oraz zgodności i mieć wyraz
nie zaznaczonÄ… no-
z wykorzystaniem zalecanego, sprawnego śność maksymalną.
technicznie sprzętu i wyposażenia, w tym 4. Haki zawiesi należy zakładać na uchwyt
głównie: rusztowań, pomostów roboczych, w taki sposób, aby nogi haków były skiero-
podnośników lub drabin. wane na zewnątrz, a nie do środka (Rys. 2).
14. Wymagania dotyczące rusztowań, pomo- 5. Dopuszczalne obciążenie robocze zawiesi
Rys. 1 Strefa niebezpieczna
stów roboczych, podnośników i drabin za- dwu  i wielocięgnowych powinno być uza-
wierają standardy szczegółowe: leżnione od kąta wierzchołkowego pomiędzy
 2.2 Rusztowania ;  2.3 Pomosty robocze , ciÄ™gnami: 45°  90%, 90°  70%, 120°  50%.
 2.4 Drabiny ,  2.5 Podnośniki . 6. Jeżeli podczas przemieszczania ładunków
15. Elementy prefabrykowane można prze- istnieje możliwość wysunięcia się zawie-
mieszczać za pomocą sprawnych, dopusz- sia z gardzieli haka, należy stosować haki
czonych do eksploatacji urządzeń, w tym z urządzeniem zamykającym.
głównie: żurawi budowlanych i przejezd- 7. Wymagania dotyczące haków, zawiesi,
nych, dz
wigów oraz suwnic. trawersów zawiera standard szczegółowy
16. Wymagania dotyczące urządzeń wymienio-  11.4 Montażowy sprzęt pomocniczy: haki,
nych w pkt. 15 zawiera standard szczegóło- zawiesia, trawersy, stężenia montażowe .
wy:  11.3 Żurawie, żurawiki, dz
wigi, windy, 8. Przed podniesieniem elementu konstrukcji
suwnice . prefabrykowanej konieczne jest jego próbne
17. Wszystkie prace montażowe, należące do uniesienie na wysokość 0,5 m, w celu spraw-
grupy robót szczególnie niebezpiecznych dzenia prawidłowości pracy żurawia, zawie-
należy prowadzić: si i zaczepów.
" w minimum dwuosobowej obsadzie 9. Do podnoszenia prefabrykatów żelbeto-
" z wykorzystaniem środków techniczno- wych należy używać zamka sprężynowe-
organizacyjnych zapewniających go, który eliminuje haki do zaczepiania
bezpieczeństwo na stanowiskach pracy w uchwytach przemieszczanych elementów.
" z odpowiedniÄ… asekuracjÄ… 10. W czasie podnoszenia konstrukcji stalowych
" po uprzednim zaplanowaniu należy:
ewentualnej skutecznej ewakuacji. " stosować zawiesia dostosowane do
Rys. 2 Podwieszanie
18. Składowisko prefabrykatów powinno być rodzaju elementu
elementu na hakach zawiesia
zlokalizowane w zasięgu maszyn montażo- " podnosić na zawiesiu elementy o masie
wych, z dala od linii elektroenergetycznych nieprzekraczajÄ…cej dopuszczalny,
i ciągów komunikacyjnych. nominalny udz
wig
19. Teren przeznaczony pod składowisko należy " dokonać zewnętrznych oględzin
wyrównać i utwardzić oraz zadbać o szybki elementu
odpływ wód opadowych. " stosować liny kierunkowe
20. Strefy niebezpieczne należy wyznaczać i " skontrolować prawidłowość zawieszenia
wygradzać poprzez rozstawienie w widocz- elementu na haku po jego podniesieniu
nych miejscach stałych barier i tablic ostrze- na wysokość 0,5 m.
gawczych (Rys. 1). 11. Podnoszenie elementu konstrukcji stalowej
21. Jeśli teren, na którym prowadzone są prace może odbywać się jedynie przy pionowym
montażowe nie może być wygrodzony, położeniu lin  maksymalny kąt rozwarcia
Rys. 3 Maksymalny kÄ…t
należy zapewnić nad nim staÅ‚y nadzór. zawiesi wynosi 120° (Rys. 3).
rozwarcia zawiesi
2
12. Podczas pobierania elementów prefabryko- 22. Operator żurawia wykorzystywanego do
wanych z pojazdów transportowych w celu prac montażowych powinien przed rozpo-
składowania lub bezpośredniego montażu, częciem pracy sprawdzić prawidłowość jego
należy zapewnić: funkcjonowania, wykonując wszystkie ruchy
" stateczność ładunku robocze bez obciążenia. Fakt ten musi być
" bezpieczne poruszanie się ludzi odnotowany w książce dyżurów żurawia.
na pojez
dzie w czasie zaczepiania
elementów konstrukcji Zabrania się:
" dogodne i prawidłowe zaczepianie 1. Prowadzenia prac zespołu montażowego
elementów konstrukcji na zawiesiach ponad miejscami robót innych brygad lub
" dogodnie wchodzenie i schodzenie zespołów pracujących na obiekcie.
z pomostów pojazdów, z eliminacją 2. Przebywania osób na górnych płaszczy-
wdrapywania się i skoków znach ścian, belek, słupów, ram lub kra-
" wyeliminowanie możliwości zaczepienia townic oraz na dwóch niższych kondygna-
się prefabrykatu w czasie jego cjach, znajdujących się bezpośrednio pod
przemieszczania. kondygnacją, na której prowadzone są
13. Sygnał do podnoszenia elementu prefabry- roboty montażowe.
kowanego może podać jedynie sygnalista 3. Składowania i przeładowywania elementów
po upewnieniu się, że nikt nie przebywa oraz ich montażu bezpośrednio pod napo-
w strefie niebezpiecznej. wietrznymi liniami elektroenergetycznymi.
14. W czasie montażu słupów, belek i wiązarów 4. Wykonywania robót montażowych w ob-
należy stosować podkładki pod liny zawiesi. rębie czynnych napowietrznych linii elek-
Zapobiegają one przetarciu i załamaniu lin. troenergetycznych, w odległości mniejszej
15. Montażyście nie wolno zbliżać się do pre- niż określają to przepisy szczegółowe.
fabrykatu, dopóki nie zawiśnie on na wyso- 5. Prowadzenia montażu elementów wiel-
kości nie większej niż 0,5 m nad miejscem kowymiarowych przy prędkości wiatru
wbudowania. powyżej 10 m/s.
16. Materiały i sprzęt pomocniczy powinny 6. Prowadzenia montażu elementów prefabry-
być składowane w takich miejscach stropu kowanych przy złej widoczności: o zmroku,
montowanego obiektu, w których nie będą we mgle czy w porze nocnej, bez zapew-
utrudniać pracownikom poruszania się. nienia należytego oświetlenia określonego
Powinny być także zabezpieczone przed w standardzie szczegółowym  9.5. Oświetle-
możliwością upadku z wysokości (Rys. 4). nie placu budowy i stanowisk pracy .
17. Do rektyfikacji i zabezpieczenia montażo- 7. Podnoszenia i przemieszczania na elemen-
wego różnych typów prefabrykatów należy tach prefabrykowanych osób, przedmio-
stosować wyłącznie stężenia montażowe. tów, materiałów lub wyrobów.
Rys. 4 Stężenia montażowe
18. Wymagania dotyczące stężeń montażo- 8. Przebywania osób pod wysięgnikiem w cza-
wych zawiera standard szczegółowy sie podnoszenia i przemieszczania elementu
 11.4 Montażowy sprzęt pomocniczy: haki, prefabrykowanego zawieszonego na haku.
zawiesia, trawersy, stężenia montażowe . 9. Podnoszenia ciężarów nieswobodnych,
19. W czasie zakładania stężeń montażowych, np. przymarzniętych do podkładów lub
wykonywania robót spawalniczych, od- ziemi, zasypanych ziemią albo śniegiem,
czepiania elementów z zawiesi i łączenia względnie zakleszczonych.
styków należy stosować wyłącznie pomosty 10. Przenoszenia elementów prefabrykowa-
montażowe lub drabiny rozstawne. nych bezpośrednio nad ludz
mi lub nad
20. Elementy konstrukcji prefabrykowanych kabinÄ… kierowcy.
można zwolnić z podwieszenia dopiero po 11. Opierania drabinek montażowych lub in-
gwarantującym stateczność ich zamocowa- nych przedmiotów o ustawione, ale nieza-
niu lub po wykonaniu stabilizacji montażo- montowane na stałe prefabrykaty.
wej uwzględniającej stateczność elementu 12. Chodzenia bez zabezpieczenia po ustawio-
i całej montowanej konstrukcji. nych elementach ściennych, nadprożach,
21. W czasie prac montażowych realizowanych gzymsach, itp.
na wysokości należy stosować się do nastę- 13. Montowania kolejnych elementów prefa-
pujÄ…cych zasad: brykowanych, zanim dz
wigajÄ…ce je, wbu-
" w pierwszej kolejności zabezpieczamy dowane elementy nie zostaną zamocowa-
pracowników ochronami zbiorowymi ne zgodnie z projektem montażu.
(bariery, siatki), a jeżeli nie ma 14. Dopuszczania do prac montażowych na wyso-
takiej możliwości, wyposażamy ich kości ludzi z jakimikolwiek obrażeniami ciała.
w indywidualny sprzęt chroniący przed 15. Przebywania osób w kabinie pojazdu do-
upadkiem z wysokości starczającego elementy prefabrykowane
" jednocześnie zabezpieczamy narzędzia w trakcie ich wyładunku.
ochronami zbiorowymi (bortnice przy 16. Pozostawiania zawieszonego elementu
barierkach i siatki ochronne) lub poprzez prefabrykowanego w czasie przerwy lub
stosowanie przez pracowników toreb po zakończeniu prac.
i pasów monterskich. 17. A
ączenia odcinków zawiesi i lin za pomocą
22. Montując elementy prefabrykowane w go- wiązań, splotów itp. oraz wykonywania
dzinach wieczornych lub nocnych, należy jakichkolwiek innych napraw.
stosować równomierne oświetlenie zapew- 18. Przebywania pracowników w pobliżu lub
niające pełną widoczność  bez ostrych cieni pod nowo zamontowanym elementem pre-
i olśnień. fabrykowanym, w przypadku przerwania ro-
Wersja 1.0
bót z powodu nadmiernej prędkości wiatru.
Standard 11.2 3