WI - wykorzystanie wytworów ludzkiego intelektu (dóbr niematerialnych)
1. prawo własności literackiej, artystycznej i naukowej
" prawo autorskie
" prawa pokrewne
" ochrona baz danych
2. prawo własności przemysłowej
" prawo projektów wynalazczych (patent, wzór przemysłowy, wzór użytkowy, wzór topografii
układów
scalonych)
" prawo oznaczeń odróżniających (znaki towarowe, oznaczenia geograficzne)
3. prawo zwalczania nieuczciwej konkurencji
- ochrona autorsko  prawna,
- ochrona patentowa
Kumulacja ochrony.
Najważniejsze ustawy tematyki OWI (nazwy, lata).
o z
ródła krajowe
Ustawa Prawo autorskie i prawa pokrewne z dn. 4. lutego 1994r. (utwory, programy
komputerowe oraz przedmioty praw pokrewnych (np. artystyczne wykonania)),
Ustawa Prawo własności przemysłowej z dn. 30. czerwca 2000r. (patenty, wzory
użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe i oznaczenia geograficzne),
Ustawa o ochronie baz danych (2001), zawierajÄ…ca regulacje dotyczÄ…ce baz danych w
zakresie, w jakim nie stanowią one utworów,
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (1993).
o z
ródła europejskie
rozporzÄ…dzenia i dyrektywy Rady oraz Parlamentu Europejskiego:
- dyrektywa w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w
społeczeństwie informacyjnym (INFOSOC),
- dyrektywa w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej (znaną jako IPRED),
- dyrektywa w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych,
- dyrektywa w sprawie prawa najmu i użyczenia oraz niektórych praw pokrewnych prawu
autorskiemu w zakresie własności intelektualnej,
- dyrektywa w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych,
- dyrektywa w sprawie prawa autora do wynagrodzenia z tytułu odsprzedaży oryginalnego
egzemplarz dzieła sztuki (droit de suite),
- dyrektywa w sprawie niektórych dozwolonych sposobów korzystania z utworów
osieroconych,
- dyrektywa w sprawie koordynacji niektórych zasad dotyczących prawa autorskiego oraz
praw pokrewnych stosowanych w odniesieniu do przekazu satelitarnego oraz retransmisji
drogÄ… kablowÄ… (  dyrektywa kabel-satelita ),
- dyrektywÄ™ w sprawie ochrony prawnej baz danych.
o z
ródła międzynarodowe
umowy administrowane przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (World
Intellectual Property Organisation, WIPO):
" konwencja berneńska oraz traktat WIPO o prawie autorskim (dotyczące praw autorskich),
" konwencja rzymska i traktat WIPO o artystycznych wykonaniach i prawach pokrewnych
(dotyczÄ…cÄ… praw pokrewnych),
" konwencja paryska oraz układ o współpracy patentowej (dotyczące głównie praw
patentowych),
·ð porozumienie madryckie (dotyczÄ…ce znaków towarowych),
·ð porozumienie haskie (dotyczÄ…ce wzorów przemysÅ‚owych),
·ð porozumienie TRIPS.
Czym jest utwór, jakie są przesłanki ochrony utworu.
- każdy przejaw działalności twórczej
- o indywidualnym charakterze
- ustalony w jakiejkolwiek postaci
- niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia
3. Czym jest prawo własności przemysłowej, czego dotyczy, co je różni od prawa autorskiego
(powstanie ochrony, czas trwania).
Prawo własności przemysłowej
I. Wynalazek
II. Wzór użytkowy
III. Wzór przemysłowy
IV. Topografia układu scalonego
V. Znak towarowy
VI. Oznaczenia geograficzne
VII. Projekt racjonalizatorski
" prawo projektów wynalazczych (patent, wzór przemysłowy, wzór użytkowy, wzór topografii
układów
scalonych)
" prawo oznaczeń odróżniających (znaki towarowe, oznaczenia geograficzne)
- z rejestracji
Twórca, 2 typy praw autorskich, czym się różnią.
Autorskie prawa osobiste
bezpośrednio związane z osobą autora
dotyczą relacji twórcy z utworem
umożliwiają zachowanie niemajątkowej więzi z utworem
nieograniczone w czasie
nie można z nich zrezygnować ani nikomu przekazać, zawsze przysługują twórcom
Autorskie prawa majÄ…tkowe
dotyczÄ… dysponowania utworem i zarabiania na jego rozpowszechnianiu lub na innej formie
wykorzystania
dajÄ… prawo kontroli nad korzystaniem z utworu
ograniczone w czasie (standardowo trwają przez 70 lat od śmierci autora lub od daty
rozpowszechnienia utworu)
mogą być przeniesione przez autora w ramach umowy o przeniesieniu praw lub w ramach spadku,
we wskazanych w ustawie przypadkach przysługują innej osobie niż twórca, uprawniony z autorskich
praw majątkowych może upoważnić inną osobę do korzystania z nich (licencja)
Czym jest domena publiczna.
To zasób utworów, które nie są  z różnych względów  objęte autorskimi prawami majątkowymi.
W domenie publicznej są dzieła, które nigdy nie były objęte autorskim prawem majątkowym oraz te,
w przypadku których ograniczenia wynikające z tego prawa wygasły.
Dozwolony użytek prywatny (cele osobiste) i publiczny (cele zawodowe). Jakie komu daje on
prawa?
Użytek prywatny:
- nieodpłatne korzystanie z już rozpowszechnionego utworu dla swojego użytku (nie dotyczy progr.
komp., utworów architektonicznych, elektronicznych baz danych),
- kserokopia legalnie rozpowszechnionego utworu,
- elektroniczne bazy danych (tylko naukowo, nie zarobkowo)
- wyłącznie z pojedynczych egzemplarzy,
- cel korzystania może być zarówno rozrywkowy, jak i związany z zawodem, naukowy, archiwalny
bÄ…dz
kolekcjonerski,
- korzystanie z materiałów przez osoby pozostające w związku osobistym (pokrewieństwo,
powinowactwo, stosunek towarzyski nieformalny).
Użytek publiczny:
I. Prawo cytatu
II. Prawo przedruku oraz licencja ustawowa.
III. Przywileje, związane z działalnością bibliotek.
IV. Dozwolony użytek w celach naukowych.
V. Prawo ośrodków informacji lub dokumentacji.
VI. Prawo dozwolonego publicznego wykonania.
VII. Prawo wystawienia utworu plastycznego.
VIII. Dozwolony użytek w sferze nadawania utworu.
IX. Prawo rozpowszechniania utworów, wystawionych na stałe w ogólnie dostępnych miejscach.
X. Szczególne prawa korzystania- dla dobra osób niepełnosprawnych, dla celów bezpieczeństwa
publicznego lub na potrzeby postępowań administracyjnych, sądowych lub prawodawczych
oraz sprawozdań z tych postępowań, w celu reklamy wystawy publicznej lub publicznej
sprzedaży utworów, w związku z prezentacją lub reklamą sprzętu, a także, z utworu w postaci
obiektu budowlanego, jego rysunku, planu, lub innego ustalenia, w celu odbudowy lub
remontu.
Uprawnieni:
- biblioteki, archiwa i szkoły (działalność dydaktyczna, np. kserowanie książek),
- prasy, radia, telewizji (prawo przedruku; odpłatnie lub nieodpłatnie),
- użytkownicy galerii i muzeów: tylko katalogi czy publikacje (foldery, ulotki, plakaty), cele inf.
Prawo cytatu - czym jest i na czym polega?
- cytowanie w celach naukowych i dydaktycznych małych fragmentów,
- umieszczenie danych bibliograficznych (autor i/ lub z
ródło),
- zobowiÄ…zuje do ochrony utworu, egzemplarza.
Plagiat i antyplagiat - czym jest, jak jest karany.
Autoplagiat  powtórne opublikowanie fragmentów własnych wcześniej opublikowanych utworów
jako utworów nowych, bez podania o tym informacji.
Plagiat:
- przypisywanie sobie cudzych idei, kopiowanie cudzych słów,
- plagiatem jest przypisanie sobie lub wprowadzenie w błąd co do autorstwa dobra niematerialnego
stworzonego lub odkrytego przez innÄ… osobÄ™,
Sankcje:
- cywilne:
o zaniechanie naruszenia,
o usunięcie skutków naruszenia,
o naprawienie wyrządzonej szkody: zapłata sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej
dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione  trzykrotności stosownego
wynagrodzenia
o wydanie uzyskanych korzyści
- pozbawienie wolności nawet do lat 3 lub usunięcie dyscyplinarne z uczelni:
o rezultatem popełnienia plagiatu (przywłaszczenia sobie autorstwa lub wprowadzenia w błąd
co do autorstwa)
o naruszenia innych autorskich praw osobistych (brak informacji o autorstwie, publiczne
zniekształcanie utworu, uniemożliwienie lub utrudnianie kontroli korzystania z utworu)
o nieuprawnione lub niezgodne z warunkami uprawnienia rozpowszechnianie utworu bÄ…dz

utrwalenie utworu w celu rozpowszechnienia
o nabycie lub pomoc w zbyciu, albo przyjęcie lub pomoc w ukryciu nośnika utworu
rozpowszechnionego
Wolna licencja: zezwala na nieograniczone, nieodpłatne i niewyłączne korzystanie z dzieł w oryginale
i w opracowaniu
Bazy danych: ochrona 15 lat, użytek naukowy