Uniwersytet Przyrodniczy
Problemy w rozrodzie bydła
we Wrocławiu
Wydział Medycyny Weterynaryjnej
prof. dr hab. Jan Twardoo
Cicha ruja - problem w rozrodzie bydła
/suboestrus/
Czynniki wpływające na powrót
cyklicznej aktywności jajników
po porodzie
Pora roku
Rasa krów
Rodzaje zaburzeo czynności jajników
Inwolucja macicy
" Dystrofia jajników
Klimat
" Wady wrodzone jajników
Powrót cyklicznej
Wydajność
aktywności jajników " Zwyrodnienie cystowate jajników
mleczna
" Ciałko żółte przetrwałe
Wiek krów " Nowotwory jajnika
Ssanie " Urazy wzgl. zapalenie jajników
przez cielę
Zaburzenia
i częstotliwość
okołoporodowe
dojenia
1
Rodzaje cichej rui
" Cicha ruja właściwa (głównie na tle błędów
Co to jest cicha ruja?
żywieniowych i systemu utrzymania).
" Jest to postad popędu płciowego, który
" Cicha ruja pozorna (przyczyny organizacyjne: zła
przebiega bez zewnętrznych objawów
obserwacja rui, niedostateczna znajomośd objawów
rujowych lub są one bardzo niewyraz
nie
rujowych)
zaznaczone, przy czym zachowana jest
cykliczna aktywnośd jajników: są one
czynne, a owulacja i tworzenie się ciałek
żółtych przebiega normalnie.
" Czynniki żywieniowe
Przyczyny
 deficyt energetyczny
Objawy cichej rui
cichej rui
 niedobór �-karotenu i wit. A
" Brak zewnętrznych objawów rujowych
 niedobory i złe zbilansowanie składników
mineralnych, w tym pierwiastków śladowych lub są one bardzo słabo wyrażone
 nadmiar białka surowego
" W badaniu per rectum można stwierdzid
 niedobór w paszy włókna surowego o właściwej
aktywnośd jajników, wyrażającą się
strukturze
obecnością różnych stadiów
" Złe warunki utrzymanie zwierząt (brak ruchu,
rozwojowych pęcherzyków i ciałka
niedostatek światła itp.)
żółtego
" Predyspozycje genetyczne
Rozpoznanie
Leczenie
" Poprawa żywienia i utrzymania
" Wywiad i obserwacja zwierząt
" Jedno- lub dwukrotne badanie rektalne jajników
" Wziernikowanie pochwy
" PgF2ą lub jej analogi - w przypadku
" Stwierdzenie odruchu tolerancji (odruch łechtaczkowy
lub lędz
wiowy)
stwierdzenia badaniem rektalnym
" buhaj - próbnik
obecności ciałka żółtego na jajniku
" specjalistyczne urządzenia (pedometry, aktywometry,
 pistolet Dramioskiego
" testy hormonalne-pomiar zawartości progesteronu w
" Suplementacja wit. A, E
mleku
2
Zasady obserwacji rui
Zapobieganie
" Dobrze zbilansowane żywienie
" Obserwacje prowadzid 3-4 razy w ciągu doby
" Każdy okres minimum 30 minut (obskakiwanie ma
" Dobre warumki utrzymania ( RUCH- NA
miejsce zwykle co 15-30 min)
ŚWIEŻYM POWIETRZU)
" Szczególnie uważnie prowadzid obserwacje póz
nym
" Prowadzenie kalendarza rujowego w
wieczorem i wcześnie rano (większośd rui
oborze rozpoczyna się nocą!!)
" Najlepsze warunki obserwacji rui są u zwierząt
" Obecnośd w gospodarstwie buhaja
trzymanych luzem.
Czynniki decydujące o
wykrywalności rui u bydła
" Wielkośd stada
" Identyfikacja zwierząt
" Indywidualne cechy zwierzęcia
" Obsługa ( kwalifikacje, rzetelnośd)
" Organizacja pracy w oborze
" Zapis
3