Jak strzelaæ celnie z wiatrówki sprê¿ynowej?

Strzelanie z broni pneumatycznej wydaje siê bardzo proste. Wielu z nas wiatrówkê kojarzy bowiem z zabaw¹

w weso³ym miasteczku, a nie z powa¿n¹ broni¹. Z praktyki jednak wynika, ¿e celne strzelanie z napêdzanej sprê¿yn¹ broni jest trudniejsze ni¿ myœlimy.

Chcia³bym zatem omówiæ podstawy skutecznego

szansy na pe³ne opanowanie trzymanej broni. Po takim

z drganiami broni oraz z czasem. Du¿e drgania podczas

strzelania z bardzo popularnych w Polsce karabinków

podwójnym odrzucie œrut dalej przesuwa siê w lufie,

strza³u powstaj¹ zazwyczaj w Ÿle zaprojektowanej i niskiej

sprê¿ynowych. Mam nadziejê, ¿e wielu pocz¹tkuj¹cym

a nastêpnie j¹ opuszcza w kierunku celu.

jakoœci broni. Dobra broñ to idealnie dobrane i spasowane

strzelcom pomogê w ten sposób w szybkim poprawieniu

Jakie jest wiêc zadanie strzelca? Zminimalizowaæ

elementy, wypolerowana komora i t³ok, odpowiednio

wyników, co z pewnoœci¹ przyniesie im sporo satysfakcji,

zjawisko zejœcia broni z linii celowania. Ale jak to zrobiæ,

dobrana do masy t³oka sprê¿yna i wiele innych czynników,

a przy tym wp³ynie na wiêksze zainteresowanie tym

nie mog¹c jego kontrolowaæ? Czy jest to mo¿liwe?

na które zwracaj¹ uwagê uznani producenci broni

piêknym sportem, jakim jest strzelanie z pneumatyków

Oczywiœcie, tak. Podstaw¹ jest uchwyt broni. Wiatrówka

pneumatycznej. Niestety, poci¹ga to za sob¹ wy¿sze

podczas strza³u jest podpierana przez strzelca w trzech

koszty wstêpnych badañ i produkcji, a wiêc w efekcie

punktach: rêka podtrzymuj¹ca ³o¿e, rêka na chwycie

wy¿sz¹ cenê broni. Najtañsza broñ nigdy nie dorówna

pistoletowym oraz kolba oparta o ramiê. Poniewa¿ walka

precyzj¹ wykonania wy¿szej kategorii. Nale¿y zatem wzi¹æ

z odrzutem nie ma sensu, nale¿y pozwoliæ broni na w

to pod uwagê przy ewentualnym zakupie – mo¿e warto

miarê swobodny ruch powodowany tym zjawiskiem. Je¿eli

jeszcze pooszczêdzaæ na lepszy model?

pod wp³ywem odrzutu broñ bêdzie siê lekko poruszaæ do

ty³u i do przodu, ale zawsze dok³adnie w osi broni, to

wp³yw tego ruchu bêdzie przy ka¿dym strzale taki sam.

Aby to osi¹gn¹æ, nale¿y pamiêtaæ o kilku zasadach

sk³adania siê do strza³u:

1. Rêka podtrzymuj¹ca broñ nie powinna byæ zaciœniêta na

³o¿u. To broñ ma luŸno le¿eæ na d³oni i mieæ mo¿liwoœæ

swobodnego ruchu do przodu i do ty³u. Dobry efekt daje

u³o¿enie broni na d³oni nieobejmuj¹cej ³o¿a.

Wiatrówki sprê¿ynowe. Od góry: Air Arms Tx200 HC,

2. £okieæ rêki podtrzymuj¹cej broñ powinien byæ u³o¿ony

BSA Superstar, Baikal M513.

w linii ³o¿a, pod broni¹, a nie wystawaæ poza oœ broni.

£okieæ pod broni¹ gwarantuje, ¿e broñ nie bêdzie siê

przekrêcaæ w bok podczas ruchu powodowanego

Podstaw¹ celnego strzelania z wiatrówki sprê¿ynowej

odrzutem.

jest zrozumienie istoty jej dzia³ania oraz doskona³e

opanowanie tych elementów cyklu strza³u, od których

3. D³oñ pracuj¹ca na spuœcie powinna tylko lekko dotykaæ

w najwiêkszym stopniu zale¿y celnoœæ. Wrogiem numer

chwytu, a nie byæ na nim zaciœniêta. Lekki chwyt

jeden strzelca jest odrzut. Jeœli nie mamy wiatrówki bez

umo¿liwia swobodny ruch broni w czasie strza³u.

Wysokiej jakoœci przyrz¹dy celownicze gwarantuj¹

odrzutu lub z pe³n¹ jego kompensacj¹, trzeba przyzwy-

4. Kolba powinna byæ lekko oparta o ramiê, a nie wciœniêta

oddanie celnych strza³ów za ka¿dym razem.

czaiæ siê do tego zjawiska, zmniejszaj¹c przy tym do

jak przy strzelaniu ze sztucera. Nale¿y daæ wiatrówce

minimum jego wp³yw na celnoœæ strza³u. Pierwsze pytanie,

mo¿liwoœæ ³agodnego cofniêcia siê podczas pierwszej fazy

Walka z czasem polega na tym, aby skróciæ cykl strza³u

na jakie nale¿y odpowie-dzieæ, dotyczy w³aœnie owego

odrzutu. Kolbê nale¿y przyk³adaæ do ramienia delikatnie, z

(czas od œci¹gniêcia spustu do momentu, w którym œrut

wp³ywu na celnoœæ strza³u. Otó¿, w wiatrówce

wyczuciem.

opuœci lufê). Im krótszy, tym mniejsze zejœcie broni z linii

sprê¿ynowej odrzut broni dzia³a na strzelca jeszcze przed

5. Przy ka¿dym strzale uchwyt broni i uk³ad strzelca

strza³u w wyniku dzia³ania odrzutu i w efekcie lepsza

momentem, w którym œrut rozpoczyna przemieszczanie

powinny byæ dok³adnie takie same. Sta³oœæ chwytu to

celnoœæ. Producenci broni stosuj¹ trzy sprawdzone

siê w lufie, a tak¿e przez ca³y czas jego ruchu a¿ do chwili

podstawa!

sposoby. Po pierwsze, odci¹¿enie t³oka. L¿ejszy t³ok

opuszczenia lufy! Jest to zjawisko zupe³nie przeciwne do

szybciej siê rozpêdza i szybciej rozpoczyna siê ruch œrutu.

zjawiska odrzutu w broni palnej. Z czego wynika ta

Po drugie, zwiêkszenie si³y sprê¿yny i jednoczeœnie

ró¿nica?

ewentualne skrócenie skoku t³oka. Efekt jest dok³adnie

Odrzut w sprê¿ynowej broni pneumatycznej nie jest

taki sam, jak poprzednio, a wiêc skraca siê czas ruchu

wywo³ywany przez szybko poruszaj¹cy siê pocisk, ale

t³oka od momentu œci¹gniêcia spustu. Po trzecie, skrócenie

przez relatywnie wolny ruch bardzo ciê¿kiego (w stosunku

lufy. W wiêkszoœci wiatrówek sprê¿ynowych œrut

do masy œrutu) t³oka. PrzeœledŸmy to zjawisko krok po

przyspiesza w lufie tylko na pierwszych 10-15 cm, po

kroku. Za³adowan¹ wiatrówkê z napiêt¹ sprê¿yn¹ strzelec

czym gdy przemieœci siê oko³o 35-40 cm, ciœnienie za nim

trzyma w rêkach i œci¹ga spust. W tym momencie, pod

zaczyna spadaæ i œrut nawet minimalnie zwalnia wskutek

wp³ywem si³y sprê¿yny, t³ok rozpoczyna swój ruch do

tarcia o lufê. Dlatego tak du¿a jest popularnoœæ

przodu wewn¹trz komory sprê¿ania. Wywo³uje to odrzut

karabinków z krótk¹ luf¹. S¹ one po prostu celniejsze,

broni w kierunku przeciwnym do ruchu t³oka, czyli do

gdy¿ w 30-centymetrowej lufie œrut przebywa prawie o

ty³u. Do momentu osi¹gniêcia w komorze sprê¿ania

po³owê krótsz¹ drogê ni¿ w pó³metrowej. W zwi¹zku z

ciœnienia krytycznego (wówczas rozpoczyna siê ruch

tym mniejsze jest zejœcie broni z linii strza³u do momentu,

œrutu) odrzut dzia³a na strzelca, choæ œrut wci¹¿ le¿y

a¿ œrut opuœci lufê. Niektórzy producenci, na przyk³ad

nieruchomo w komorze lufy. Odrzut ten powoduje zejœcie

Theoben produkuj¹cy doskona³e wiatrówki t³okowe,

broni z linii celowania. W pewnym momencie œrut zaczyna

skracaj¹ lufy nawet do 20 cm i wiêcej. W po³¹czeniu z

przemieszczaæ siê do przodu. T³ok równie¿ nadal

bardzo krótkim cyklem strza³u, zastosowaniem zamiast

przesuwa siê do w te stronê. Zanim œrut przebêdzie kilka

Prawid³owa postawa strzelecka.

sprê¿yny „gazowego amortyzatora” GasRam i

pierwszych centymetrów w lufie, t³ok uderza w czo³o

b³yskawicznym ruchem lekkiego t³oka ze stopu aluminium

komory sprê¿ania. Gwa³townie wyhamowuje wtedy, co

daje to celnoœæ na takim poziomie, jakby odrzutu w ogóle

powoduje krótkie, lecz bardzo silne szarpniêcie broni

Te kilka prostych zasad w po³¹czeniu z odpowiedni¹

nie by³o. Te rozwi¹zania rodem prawie z laboratoriów

– przesuniêcie do przodu. Ta druga sk³adowa odrzutu

technik¹ celowania i œci¹gania spustu pozwol¹ zwiêkszyæ

NASA s¹ jednak bardzo drogie i jest to ich jedyna wada.

powoduje w efekcie kolejne, tym razem zupe³nie

celnoœæ przy dawaniu kolejnych strza³ów. Odrzut

Niemniej jednak krótkie lufy zdomi-nowa³y wspó³czesny

powoduje wówczas minimalny ruch broni do ty³u i do

rynek pneumatyków sprê¿ynowych w Anglii i w USA,

przodu, ale zawsze taki sam. A jako sta³y parametr nie

gdzie sprzedaje siê wiêkszoœæ produkowanych na œwiecie

bêdzie mia³ du¿ego wp³ywu na rozrzut pocisków. W tym

wiatrówek. Oczywiœcie wszystkie te techniczne

miejscu jeszcze dwie uwagi. Po pierwsze, wstêpna

rozwi¹zania powinny wspó³graæ ze sob¹ i wyznaczaæ

regulacja przyrz¹dów celowniczych powinna siê odbywaæ

pewien z³oty œrodek. Chodzi bowiem o to, aby z jednej

w³aœnie w postawie i przy chwycie, jakie bêd¹ stosowane

strony minima-lizowaæ niekorzystne efekty, z drugiej zaœ

na co dzieñ. Zerowanie broni zamocowanej na sztywno na

dostarczaæ lekk¹, przyjemn¹ w obs³udze, sk³adn¹ i siln¹

stanowisku testowym lub broni u³o¿onej na workach

broñ.

z piaskiem nie da oczekiwanej celnoœci przy strzelaniu

Tak wiêc z odrzutem mo¿na sobie poradziæ, a czêœæ

z wolnej rêki. Po drugie, broñ sprê¿ynowa nie powinna

niekorzystnych efektów wyeliminowaæ b¹dŸ ju¿ w stadium

byæ opierana podczas strza³u na sztywnych podpórkach

projektu, b¹dŸ przez profesjonalny tuning broni. To, czego

(np. na stoliku czy o drzewo), gdy¿ nie pozwala to na

mechanicznie usun¹æ siê nie da, mo¿na – dziêki

swobodny jej ruch podczas strzelania. Je¿eli chcemy

odpowiedniej technice strza³u – sprowadziæ do sta³ego

oprzeæ broñ, to ewentualnie na d³oni u³o¿onej na miêkkiej

elementu strzelania, którego wp³yw na celnoœæ bêdzie

podstawie (np. worek z piaskiem) lub na specjalnie do

znikomy. Poprawa sposobu strzelania mo¿e wiêc przynieœæ

tego przystosowanym dwójnogu, który zapewnia

doskona³e efekty, niekiedy lepsze ni¿ wynikaj¹ce

amortyzacjê dziêki sprê¿ynom i pozwala na ruch broni do

z najlepszego nawet tuningu broni. W strzelaniu

przodu i do ty³u (np. firm: Logun, Harris lub B-Square).

Strzelanie z wiatrówki to sama przyjemnoœæ.

z sprê¿ynowej broni pneumatycznej to strzelec i jego

Do tych zaleceñ warto dodaæ kilka s³ów na temat

technika s¹ najwa¿niejsze, a nie tylko broñ, jak¹ dysponuje.

mechanicznych uwarunkowañ, jakie powinna spe³niaæ

Mam nadziejê, ¿e teraz wiêkszoœæ pocz¹tkuj¹cych,

niekontrolowane, zejœcie broni z linii strza³u. Odrzut do

broñ sprê¿ynowa, aby wp³yw odrzutu na celnoœæ by³ jak

rekreacyjnych „wiatrówko-wiczów” poprawi swoje

przodu jest silny, gwa³towny i nastêpuje zbyt szybko po

najmniejszy. Ograniczanie wp³ywu odrzutu na strza³

wyniki, stosuj¹c kilka prostych, ³atwych do zapamiêtania

wstêpnym odrzucie do ty³u, aby strzelec mia³ choæ cieñ

w wypadku mechaniki to przede wszystkim walka

regu³ dotycz¹cych strzelania z ich broni.

Autor: Piotr Makuch Piter

„

” Artyku³ pochodzi z miesiêcznika Broñ

„

i amunicja” nr 02/2003