KE - organ wykonawczy Unii:
Komisja
Siedziba:
• Oficjalna siedziba: w Brukseli;
Europejska
• Biura: w Luksemburgu;
• Reprezentacje: we wszystkich krajach UE:
Reprezentantem KE w Polsce jest direktor MARIE-THERESE DUFFY-HAEUSLER;
• Przedstawicielstwa: w licznych stolicach na
całym świecie.
Komisja Europejska
Komisja Europejska
Potoczna nazwa członków Komisji: komisarze;
• Status członków Komisji:
Czym jest Komisja?
– Status: funkcjonariusz narodowy;
• Dwa znaczenia terminu „Komisja” :
– Czyje interesy reprezentuj
– zespół osób – kolegium komisarzy
ą? UE, a nie kraju
powołanych do kierowania tą instytucją i
podejmowania decyzji;
pochodzenia,
– potocznie: instytucja + cały jej personel, czyli administracja podległa jej członkom.
Skład Komisji
– Są niezależni od PC gdyż:
• do 2014: 27 członków – po jednym na każde PC UE,
• są finansowani przez UE, a nie rządy PC,
• po roku 2014: zgodnie z TL 2/3 liczby PC ale prawdopodobnie których są obywatelami,
nie będzie zmiany
•
Zatrudnienie: około 24 tysięcy urzędników + ~ 9000 na kontraktach, co
• rządy nie mogą ich odwołać.
odpowiada liczebności administracji średniej wielkości europejskiego miasta; Komisja Europejska
Komisja Europejska
Do czego są zobowiązani:
Powoływanie Komisji: w ciągu 6 miesięcy od daty wyborów do PE.
– nie podejmować żadnego zajęcia, niezależnie od tego czy
• Powoływanie przewodniczącego KE
przynosi dochód czy nie.
– Kandydata na przewodniczącego Komisji uzgadnia RE.
– uroczyście zobowiązują się szanować zobowiązania
– PE na sesji inauguracyjnej głosuje nad wyborem tej
wynikające z funkcji, w trakcie jej pełnienia i po zakończeniu, kandydatury.
zwłaszcza: zachować uczciwość i roztropność przy
obejmowaniu pewnych stanowisk lub przyjmowaniu
• Powoływanie członków KE
pewnych korzyści po zakończeniu funkcji.
– Komisarze są wyznaczani przez rządy PC, a nie
przewodniczącego Komisji.
– Trybunał Sprawiedliwości, na wniosek Rady (stanowiącej zwykłą
– RE w porozumieniu z Przewodniczącym-Elektem
większością) lub Komisji, stosownie do okoliczności, może sporządza listę komisarzy.
zdymisjonować komisarza, lub pozbawić go prawa do
emerytury lub innych podobnych korzyści W przypadku naruszenia w/w zobowiązań
1
Komisja Europejska
Komisja Europejska
Powoływanie członków KE c.d.
WP Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpiecze
– Przewodnicz
ństwa:
ący-elekt przedstawia propozycje zakresu
współtworzy i prowadzi wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa Unii z upoważnienia RE.
obowiązków kandydatom na komisarzy.
• Mianowanie: RE za pomocą WK, za zgodą przewodniczącego
– Przełom września i października: przesłuchania w PE.
Komisji,
– Cały skład Komisji kolegialnie podlega zatwierdzeniu w
• Odwołanie: zgodnie z tą samą procedurą.
głosowaniu w PE.
• Sprawuje dwie inne funkcje:
– Mianowanie KE: RE, na podstawie zgody PE, mianuje
Komisję stanowiąc większością kwalifikowaną.
– przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych,
– Wiceprzewodnicz
– jest jednym (jedn
ących Komisji innych niż WPUZPB
ą) z wiceprzewodniczących KE.
mianuje Przewodniczący Komisji.
Komisja Europejska
Komisja Europejska
• Kadencja: 5-letnia; obecna: 2009-2014;
ZASADY FUNKCJONOWANIA:
• Przewodniczący: José Manuel Barroso,
• KE funkcjonuje zgodnie z zasadą systemu gabinetowego; kadencja od 01.11. 2009 – 31.10.2014
– Każdy z komisarzy odpowiada za określony dział pracy; są
• Komisarz z Polski:
więc odpowiednikami ministrów w rządach PCz.
Janusz Lewandowski: Budżet
– Spotkania raz w tygodniu, zwykle w środę.
– Każdy punkt porządku obrad prezentuje właściwy komisarz; decyzję podejmuje Komisja.
Przypadki kontrowersyjne:
• Skandal związany Rocco Buttiglionim, kandydatem Włoch
– Urzędnicy Komisji pracują w departamentach zwanych
na komisarza;
dyrekcjami generalnymi (DG) lub służbami (np. Służba Prawna).
• Przesłuchanie László Kovácsa. nie potrafił wypowiedzieć się na temat przyszłych założeń europejskiej polityki energetycznej; rozpatrywano sprawę jego współpracy z rządem komunistycznym Węgier.
Komisja Europejska
Komisja Europejska
Zdymisjonowanie komisarza
– Kierowanie DG: Dyrektor generalny, który odpowiada
• musi złożyć rezygnację na żądanie jej przewodniczącego.
przed komisarzem,
• Trybunał Sprawiedliwości UE na wniosek Rady lub Komisji
– Koordynacja pracy wszystkich DG: Sekretariat
Generalny, którym kieruje Sekretarz Generalny, odpowiedzialny bezpośrednio przed przewodniczącym Komisji. Sekretariat obsługuje cotygodniowe
• WP Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpiecze
posiedzenia Komisji. Zatrudnienie ~ 600 osób
ństwa składa
rezygnację Radzie Europejskiej na żądanie przewodniczącego
– Codzienna praca Komisji: urzędnicy administracji, KE.
eksperci, tłumacze pisemni i konferencyjni oraz personel sekretarski. Europejska służba cywilna liczy około 34 000 osób.
Zdymisjonowanie całej Komisji?
• Polacy w administracji KE: Jerzy Plewa - wicedyrektor
• Komisja jako całość ponosi odpowiedzialność tylko przed PE i Generalny w Dyrekcji ds. Rolnictwa; Jan Truszczyński -
tylko on może zmusić ją do dymisji, ale tylko in corpore, wyrażając jej wicedyrektor Generalny w Dyrekcji ds. Rozszerzenia.
wotum nieufności.
2
Komisja Europejska
Zadania Komisji:
1.
Opracowuje i przedkłada wnioski legislacyjne PE i
– Jeśli uzna, że konieczne są kroki legislacyjne na szczeblu Radzie UE
unijnym, przed opracowaniem wniosku aby uzyskać jak
(posiada prawo inicjatywy prawodawczej
najpełniejszy obraz zagadnienia:
•
bada czy potrzebne jest rozwiązanie prawne na szczeblu UE,
• konsultuje się z ekspertami za pośrednictwem rozmaitych
–
zdobywa rozeznanie w bieżącej sytuacji i problemach w Europie oraz rozważa, czy przyjęcie aktu prawa europejskiego jest komitetów i grup,
najlepszym sposobem na ich rozwiązanie,
• regularnie publikuje tzw. zielone i białe księgi,
–
jest w ciągłym kontakcie z szeregiem grup interesów oraz EKES
i KR,
• organizuje wysłuchania,
–
zasięga również opinii parlamentów i rządów PC,
• zleca specjalistom opracowanie ekspertyz – często
Wnioskuje o podjęcie działań na szczeblu unijnym, jedynie jeśli konsultując się bezpośrednio z obywatelami przed
uzna, że danego problemu nie da się rozwiązać skuteczniej za zgłoszeniem wniosku,
pomocą działań na szczeblu krajowym, regionalnym lub
lokalnym: jest to zasada pomocniczości.
Komisja Europejska
Komisja Europejska
2. Wnioski legislacyjne przygotowują poszczególne DG, ale uzyskują one formalny status po zatwierdzeniu przez Komisję.
– gotowy wniosek trafia do porządku dziennego
najbliższego posiedzenia Komisji; jeśli co najmniej 14 spośród 27
komisarzy opowiada się za wnioskiem, Komisja go przyjmuje; każdy z komisarzy ma jeden
• Procedura przygotowania wniosku w celu opracowania
głos.
dyrektywy UE, np. w celu ograniczenia zanieczyszczenia rzek 3. wniosek jest następnie przesyłany do Rady i PE, które w Europie – w przybliżeniu – przebiega następująco:
podejmują decyzję w sprawie jego przyjęcia;
– opracowanie wniosku: DG ds. Środowiska na podstawie szerokich konsultacji z europejskim przemysłem, organizacjami rolniczymi i ekologicznymi, a także 4. milion obywateli może złożyć petycję do Komisji o
ministerstwami środowiska w PC;
przygotowanie aktu prawnego ale to nie jest wiążące dla Komisji
– konsultacja z innymi departamentami Komisji
zainteresowanymi tematem;
– weryfikacja przez Służbę Prawną i Sekretariat Generalny; Komisja Europejska
Komisja Europejska
2. Realizuje i wdraża polityki oraz budżet
UE; Komisja odpowiada za zarządzanie budżetem UE i jego wykonanie,
• zmierza do zapewnienia równych warunków konkurencji
wszystkim podmiotom gospodarczym:
• realizuje wydatki na poziomie EU
– może nie dopuścić do połączenia przedsiębiorstw,
• nadzoruje wydatki spoczywające w rękach władz krajowych gdy uzna, że prowadziłoby to do nieuczciwej
lub lokalnych, (pod okiem Trybunału Obrachunkowego),
konkurencji,
• wykonuje decyzje podejmowane przez Parlament i Radę UE,
– pilnuje, aby kraje UE nie subsydiowały
np:
poszczególnych gałęzi swego przemysłu w sposób
–
w dziedzinie wspólnej polityki rolnej i rybackiej,
mog
–
energii,
ący prowadzić do zakłócenia konkurencji.
–
rozwoju regionalnego,
–
środowiska naturalnego czy
–
programów na rzecz kształcenia i wymiany młodzieży, takich jak Erasmus.
3
Komisja Europejska
3. Egzekwuje przestrzeganie prawa UE:
4. Reprezentuje UE na arenie międzynarodowej:
– Reprezentuje UE na forach międzynarodowych, takich
• Jako strażnik traktatów odpowiada, wraz z TS, za zapewnienie jak WTO, szczyty klimatyczne itd.,
właściwego stosowania prawa UE we wszystkich PC.
– Wypowiada się i negocjuje i zawiera umowy w imieniu
• W przypadku naruszenia prawa wszczyna tzw. „procedurę w UE w dziedzinach, w których państwa członkowskie
sprawie naruszenia”:
połączyły swą suwerenność.
– najpierw kieruje oficjalne pismo do rządu danego kraju, w 5. Administruje funduszami UE:
którym wyjaśnia, dlaczego jej zdaniem doszło do naruszenia prawa europejskiego, oraz wyznacza termin, w którym powinna otrzymać szczegółowe wyjaśnienia w tej sprawie;
• Strukturalnymi:
–
Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego,
– brak zadowalających wyjaśnień ani naprawy zaniedbań,
–
Europejskim Funduszem Społecznym),
Komisja kieruje do rządu kolejne pismo, potwierdzając fakt naruszenia prawa UE i ustalaj
• Funduszem Spójno
ąc konkretny termin naprawy
ści,
zaistniałej sytuacji.
• Europejskim Funduszem Rolnym na rzecz Rozwoju
Obszarów Wiejskich i Europejskim Funduszem Rybackim.
– Jeśli państwo nadal nie stosuje się do tych wymagań, Komisja kieruje sprawę do TS, który może nałożyć kary finansowe na PC.
• Innymi funduszami
4