Tygodniowy odpoczynek kierowcy – pełne zasady stosowania wg Rozporządzenia 561/2006
Poniżej omawiamy najczęstsze problemy dot. odbioru odpoczynku tygodniowego, z jakimi
spotykają się kierowcy i przewoźnicy planujący zadania przewozowe.
Podstawowe pojęcia:
Po pierwsze należy zaznaczyć, że sama definicja odpoczynku tygodniowego zawarta jest w
art. 4 lit. h Rozporządzenia 561/2006. Zgodnie z nią "tygodniowy okres odpoczynku"
oznacza tygodniowy okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem
i obejmuje "regularny tygodniowy okres odpoczynku" lub "skrócony tygodniowy okres
odpoczynku":
- "regularny tygodniowy okres odpoczynku" oznacza odpoczynek trwający co najmniej 45
godzin,
- "skrócony tygodniowy okres odpoczynku" oznacza odpoczynek trwający krócej niż 45
godziny, który można, na warunkach ustalonych w art. 8 ust. 6, skrócić do nie mniej niż 24
kolejnych godzin.
Tygodniowy okres odpoczynku kierowca musi rozpocząć nie później niż po zakończeniu
sześciu okresów 24 godzinnych licząc od końca poprzedniego tygodniowego okresu
odpoczynku.
1
Regularny tygodniowy okres odpoczynku
Trwa nieprzerwanie co najmniej 45 godzin. Każdy odpoczynek tygodniowy trwający krócej
będzie już kwalifikowany jako odpoczynek skrócony.
Skrócony tygodniowy okres odpoczynku i jego rekompensata
Pojęcie skróconego tygodniowego okresu odpoczynki często mylnie rozumiane jest jako
odpoczynek trwający 24 godziny. W świetle ww przepisu jest to okres (nieprzerwany)
trwający od 24 do 45 godzin. Nie ma zatem podstaw do twierdzenia, że odpoczynek skrócony
zawsze traktowany jest jako ten minimalny, czyli 24 godzinny. Potwierdzenie tego znajduje
się w dalszych przepisach dot. odpoczynków tygodniowych. Zgodnie z art. 8 punkt 6
Rozporządzenia 561/2006 skrócenie odpoczynku należy skompensować równoważnym
odpoczynkiem wykorzystanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego
po danym tygodniu.
Przykład: skrócenie odpoczynku tygodniowego o 10 godzin (kierowca faktycznie odbiera 35
godzin odpoczynku tygodniowego) równoważy się okresem 10 godzin wykorzystanych w
innym terminie, lecz nie później niż do 3 tygodni następujących po tygodniu, w którym
nastąpiło skrócenie.
Rekompensatę skróconego odpoczynku tygodniowego (czyli przykładowe 10 godzin) można
połączyć z każdym innym okresem odpoczynku, który trwa co najmniej 9 godzin (w efekcie
czego 9 godzinny odpoczynek dzienny przedłużamy do np. 19 godzin i otrzymujemy
Tygodniowy odpoczynek kierowcy – pełne zasady stosowania wg Rozporządzenia
561/2006
zrekompensowany czas skróconego odpoczynku tygodniowego oraz 9 dzienny odpoczynek
dobowy).
Należy ponadto pamiętać, że odpoczynek skrócony może być wykorzystany maksymalnie raz
na dwa tygodnie, co w konsekwencji nie pozwala na odbieranie 2 lub 3 odpoczynków
tygodniowych skróconych następujących po sobie.
Czy po odpoczynku tygodniowym zawsze można rozpocząć nowy cykl jazdy?
Kwestia w tej materii nie jest oczywista, jeśli kierowca w danym tygodniu wykorzystał 56
godzin prowadzenia pojazdu.
Należy tu bowiem przytoczyć dwie definicje z Rozporządzenia 561/2006:
- art. 4 lit. i) - "tydzień" oznacza okres od godz. 00.00 w poniedziałek do godz. 24.00 w
niedzielę;
- art. 4 lit. l) "tygodniowy czas prowadzenia pojazdu" oznacza łączny czas prowadzenia
pojazdu w ciągu tygodnia;
oraz treść art. 6 pkt. 2: „Tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 56
godzin i nie może skutkować przekroczeniem maksymalnego tygodniowego czasu pracy
ustalonego w dyrektywie 2002/15/WE.”
2
Tygodniowy okres prowadzenia pojazdu rozliczany jest niezależnie od ilości wykorzystanego
w danym tygodniu odpoczynku. Czas „samej” jazdy nie może przekroczyć od poniedziałku
0:00 do niedzieli 24:00 - 56 godzin, a całkowity czas pracy (czyli jazda i inne czynności) nie
może trwać dłużej niż 60 godzin.
Zatem jeśli kierowca w danym tygodniu wykorzystał niemal pełny dozwolony czas jazdy (do
56 godzin maksymalnie) a następnie odebrał skrócony tygodniowy odpoczynek do godziny
18.00 w niedzielę to ponownie może rozpocząć prowadzenie pojazdu dopiero o godzinie 0:00
w poniedziałek. Pomimo, że prawidłowo odebrał odpoczynek tygodniowy, nie może jednak w
tygodniu prowadzić więcej niż 56 godzin.
Możliwość wykorzystania odpoczynku tygodniowego w pojeździe
Zgodnie z art. 8 ust. 8 rozporządzenia WE nr 561/2006 możliwość wykorzystania
odpoczynku w pojeździe jest przewidziana w przypadku:
- wszystkich rodzajów odpoczynku dziennego oraz
- skróconego odpoczynku tygodniowego (a więc trwającego mniej niż 45 godzin)
A zatem jeśli pojazd jest wyposażony w miejsce do spania i znajduje się na postoju, to nigdy
nie może zostać wykorzystany do odbioru odpoczynku tygodniowego regularnego
wynoszącego nieprzerwanie 45 godzin. W samochodzie kierowca może wykorzystać
TYLKO skrócony odpoczynek tygodniowy.
Tygodniowy odpoczynek kierowcy – pełne zasady stosowania wg Rozporządzenia
561/2006