47-1-1 (23)

Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (1) 2007

WPŁYW NOWOCZESNYCH SYSTEMÓW OPRYSKIWANIA

NA JAKOŚĆ POKRYCIA CIECZĄ UŻYTKOWĄ

ROŚLIN ZIEMNIAKÓW

MAREK WACHOWIAK, ROMAN KIERZEK

Instytut Ochrony Roślin

Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań

m.wachowiak@ior.poznan.pl; r.kierzek@ior.poznan.pl

I. WSTĘP

Ochrona plantacji ziemniaków przed powszechnie występującymi chorobami, z technicznego punktu widzenia, należy do zabiegów bardzo trudnych. Gęste i zwarte łany ziemniaków wymagają dokładnego spenetrowania przez rozpyloną ciecz użytkową (Kierzek i Wachowiak 2003). Dodatkowym problemem jest fakt, że choroby rozwijają się początkowo w dolnych partiach roślin i to głównie na dolnych stronach blaszek liściowych (Van de Zande i wsp. 1999). Jednocześnie większość zalecanych fungicydów wykazuje działanie powierzchniowe i wymaga dokładnego pokrycia miejsca infek-cji. Stąd potrzeba poszukiwania nowych sposobów nanoszenia środków ochrony roślin oraz modyfikacji sprzętu do ich aplikowania.

W badaniach oceniano wpływ dwóch nowych typów rozpylaczy na jakość pokrycia powierzchni roślin ziemniaków. Testowano dodatkowy wpływ pomocniczego strumienia powietrza, uzyskiwanego w opryskiwaczu rękawowym.

II. MATERIAŁ I METODY

Ścisłe doświadczenie poletkowe zlokalizowano w 2006 roku w Polowej Stacji Do-

świadczalnej Instytutu Ochrony Roślin w Winnej Górze na plantacji ziemniaków od-miany Bryza. Doświadczenie założono w układzie pasowym, a wielkość poletka wyno-siła 22 m2. Opryskiwanie wykonano prototypowym opryskiwaczem rękawowym w wer-sji taczkowej o szerokości roboczej 2 metrów. Stosowano następujące rozpylacze i pa-rametry zabiegu:

– rozpylacz TeeJet XR 11003 VP (XR 03) jako standard – 200 l cieczy na ha, ciśnienie 2,2 bar, prędkość 6,0 km/h,

– rozpylacz specjalistyczny opryskujący pod kątem 30o Syngenta Potato VP 04 (Potato 04) – 270 l cieczy na ha, ciśnienie 2,2 bar, prędkość 6,8 km/h,

– rozpylacz eżektorowy Amistar AZ 110025 (AZ 025) – 200 l cieczy użytkowej na ha, ciśnienie 3,0 bar, prędkość 6,0 km/h.

Wpływ systemów opryskiwania na jakość pokrycia roślin ziemniaków 151

Opryskiwanie wykonano fungicydem Miedzian 50 WP w dawce 4 kg/ha, bez i z do-datkiem adiuwanta Atpolan 80 EC w dawce 1,5 l/ha. Doświadczenie obejmowało wy-konanie zabiegów w trzech wariantach, tj. bez stosowania pomocniczego strumienia powietrza, z pomocniczym strumieniem powietrza o wydatku określanym na 300 m3/h/1 mb belki polowej i z pomocniczym strumieniem powietrza o wydatku okreś-

lanym na 600 m3/h/ 1 mb belki polowej.

Opryskiwanie wykonano w dniu 24.08.2006 przy temperaturze 21°C, wilgotności powietrza 42% i prędkości wiatru 1,5–2,5 m/s, w fazie dużej zwartości naci ziemniaków.

Jakość pokrycia liści ziemniaków fungicydem Miedzian 50 WP oceniano metodą chemiczną (Bojarski 1972), polegającą na przeniesieniu śladów preparatu miedziowego z liści na bibułę i klasyfikacji uzyskanych obrazów w skali od 0–400. Do analizy pobie-rano liście w dwóch punktach z każdej redliny i to zarówno liście wierzchołkowe, jak i liście z dolnych pięter roślin. Ocenie poddawano górne i dolne strony liści.

W doświadczeniu tym wprowadzono równolegle drugą metodę oceny pokrycia opryskiwanych roślin. Oceniano pokrycie próbników wodoczułych przytwierdzonych w dziesięciu punktach na każdym poletku do górnych i dolnych stron blaszek liściowych. Próbniki zmieniają zabarwienie pod wpływem kropel wody zawartej w cieczy użytkowej. Obszary zabarwione na niebiesko stanowiły podstawę do oznaczenia powierzchni pokrytej przez krople. Określenie stopnia pokrycia przeprowadzono na sta-nowisku do komputerowej analizy obrazu.

III. WYNIKI I ICH OMÓWIENIE

Stwierdzono, że najlepsze pokrycie liści ziemniaków uzyskano specjalistycznym rozpylaczem Potato 04, który najlepiej penetrował łan roślin (tab. 1). Rozpylacz ten zapewniał opryskiwanie średniokropliste i ukośny strumień rozpylonej cieczy zgodny Tabela 1. Wpływ typu rozpylacza i pomocniczego strumienia powietrza na pokrycie roślin ziemniaków (w skali 0–400) fungicydem

Table 1. Effect of nozzles and air-assisted system on potato coverage by fungicide in 0–400 scale Pokrycie liści ziemniaków

w skali 0–400

Index of potato leaf coverage

in 0–400 scale

Obiekt doświadczalny

Treatment

Miedzian 50 WP

+ Atpolan 80 EC

Potato

025

2 3 4 5 6 7 8

G.s.l.w.1 210 390 390 200 400 390

D.s.l.w.2 100 290 140 40 280 210

Bez PSP

G.s.l.s.3 200 370 370 200 340 320

Spraying

without air-assisted system

D.s.l.s.4 30 150 120 70 190 50

Średnia

135

300

255

128

303

243

Mean

152

Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (1) 2007

2 3 4 5 6 7 8

G.s.l.w. 210 390 360 360 380 400

PSP

D.s.l.w. 80 190 200 210 290 80

300 m3/h na 1 m belki

G.s.l.s. 220 350 230 230 380 380

Spraying with air-assisted

system – output 300 m3/h

D.s.l.s.

40 160 120 140 160 80

on 1 m spray boom

Średnia

138 273 228 235 303 235

Mean

G.s.l.w. 230 390 380 350 390 340

PSP

D.s.l.w. 30 140 180 270 250 100

600 m3/h na 1 m belki

G.s.l.s. 220 300 260 310 360 330

Spraying with air-assisted

system – output 600 m3/h

D.s.l.s.

40 130 50 150 180 70

on 1 m spray boom

Średnia

130 240 218 270 295 210

Mean

z kierunkiem jazdy opryskiwacza. Dzięki temu zdecydowanie poprawiła się penetracja łanu przez rozpyloną ciecz. Również zastosowanie adiuwanta spowodowało wzrost pokrycia roślin.

Użycie do zabiegu rozpylaczy eżektorowych AZ 025, wytwarzających opryskiwanie grubokropliste, zapewniło dobre pokrycie roślin preparatem, niezależnie od dodatku adiuwanta Atpolan 80 EC.

Tabela 2. Wpływ typu rozpylacza i pomocniczego strumienia powietrza na pokrycie próbników wodoczułych

Table 2. Effect of nozzles and air-assisted system on WSP (Water Sensitive Paper) coverage Pokrycie próbników – Index of WSP coverage

[%]

Obiekt doświadczalny

Miedzian 50 WP

Treatment

+ Atpolan 80 EC

Potato

025

2 3 4 5 6 7 8

G.s.l.w.1

15,4 45,9 26,2 21,4 49,6 23,3

D.s.l.w.2

0,4 0,5 0,2 0,5 0,3 1,7

Bez PSP

G.s.l.s.3 8,8 17,9 7,2 14,2 30,6 10,2

Spraying without

air-assisted system

D.s.l.s.4

0,3 0,6 0,1 0,8 0,7 0,1

Średnia

6,2 16,2 8,4 9,2 20,3 8,8

Mean

Wpływ systemów opryskiwania na jakość pokrycia roślin ziemniaków 153

2 3 4 5 6 7 8

G.s.l.w. 20,8 34,9 34,3 38,0 41,7 25,2

PSP

D.s.l.w. 0,3 2,1 0,3 0,7 1,1 0,1

300 m3/h na 1 m belki

G.s.l.s. 13,8 29,5 6,9 18,9 9,8 8,2

Spraying with air-assisted

system – output 300 m3/h

D.s.l.s.

0,2

0,2 0,2 0,2 0,9 0,1

on 1 m spray boom

Średnia

8,8 16,7 10,4 14,5 13,4 8,4

Mean

G.s.l.w. 35,4 31,1 29,4 27,2 42,3 36,5

PSP

D.s.l.w. 0,5 10,6 0,8 1,5 20,0 0,2

600 m3/h na 1 m belki

G.s.l.s. 27,1 32,4 9,7 13,6 23,5 19,8

Spraying with air-assisted

system – output 600 m3/h

D.s.l.s.

0,7

3,5 0,3 0,5 0,8 0,1

on 1 m spray boom

Średnia 15,9 19,4 10,0 10,7 21,6 14,5

Mean

1 G.s.l.w. – Górna strona liści wierzchołkowych – Top side of upper leaves 2 D.s.l.w. – Dolna strona liści wierzchołkowych – Bottom side of upper leaves 3 G.s.l.s. – Górna strona liści spodnich – Top side of lower leaves 4 D.s.l.s. – Dolna strona liści spodnich – Bottom side of lower leaves Stwierdzono, że opryskiwacz wyposażony w pomocniczy strumień powietrza powodował zmiany pokrycia liści ziemniaka preparatem miedziowym, w zależności od zastosowanego typu rozpylacza, dodatku adiuwanta oraz prędkości powietrza.

Ocena tego samego doświadczenia przedstawiona za pomocą próbników wodoczu-

łych (tab. 2) potwierdziła korzystny wpływ pomocniczego strumienia powietrza i adiuwanta Atpolan 80 EC na pokrycie powierzchni cieczą użytkową. Opryskiwanie takie umożliwia głębszą penetrację gęstego i zwartego łanu naci ziemniaków przez krople, transportowane z dużą energią. Na postawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że pokrycie próbników jakie jest wymagane do zwalczania chorób roślin (Gajtkowski i wsp. 2005) zapewniał rozpylacz Potato 04, niezależnie od stosowania pomocniczego strumienia powierza i dodatku adiuwanta do cieczy użytkowej.

IV. WNIOSKI

1. Opryskiwanie ziemniaków z użyciem specjalistycznych rozpylaczy Syngenta Potato VP 04 (Potato 04) zapewniło bardzo dobre pokrycie roślin ziemniaka preparatem i to zarówno na górnych, jak i dolnych stronach blaszek liściowych.

2. Opryskiwanie roślin ziemniaków, z użyciem rozpylaczy eżektorowych Amistar AZ 110025 (AZ 025) zapewniło dobre pokrycie roślin preparatem. Pomocniczy strumień powietrza oraz dodatek do cieczy użytkowej adiuwanta Atpolan 80 EC

zwiększały jakość pokrycia roślin.

3. Opryskiwanie ziemniaków z użyciem rozpylaczy standardowych XR 11003 (XR 03) dawało najmniejsze pokrycie powierzchni liści. Dodatek adiuwanta Atpolan 80 EC, a także pomocniczego strumienia powietrza powodowały lepsze pokrycie liści.

154

Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (1) 2007

V. LITERATURA

Bojarski S. 1972. Metoda określania dokładności pokrycia roślin fungicydem miedziowym.

Ochrona Roślin nr 5: 14–15.

Gajtkowski A., Bzdęga B., Migdalska P. 2005. Spray coverage in potatoes with low drift and air –

induction nozzles. J. Plant Protection Res. 45: 17–24.

Kierzek R., Wachowiak M. 2003 Effect of nozzle types and adjuvants on the leaf coverage and biological efficacy of fungicides in potato. J. Plant Protection Res. 43: 181–189.

Van de Zande J.C., Porskamp H.A.J., Michielsen J.M.G.P., Van Ijzendoorn M.T., Meier R. 1999.

Spray deposition and biological efficacy in potatoes. Techniques in Plant Protection – Inter-national Conference. Warsaw, 23–26.05.1999: 117–125.

MAREK WACHOWIAK, ROMAN KIERZEK

EFFECT OF NEW SPRAY EQUIPMENTS

ON THE LEAF COVERAGE IN POTATO

SUMMARY

Field and laboratory trials were conducted to evaluate the differences in deposit and spray coverage of potato leaves and water sensitive papers (WSP) between Syngenta Potato VP 11004

(nozzle orifice is angled at 30o to the vertical), Amistar AZ 110025 and conventional XR 11003

nozzles, with two spray liquids (i.e. copper oxychloride alone and with oil adjuvant) and sprayer equipped with air-assisted system. Syngenta Potato VP 04 nozzles resulted in the greatest deposit and spray coverage of potato leaves and WSP, regardless of application technique and liquid characteristics. In case of other nozzles (Amistar AZ and XR 03) higher coverage of upper and lower potato leaves depended on adjuvant and air-assisted system application.

Key words: nozzles, air-assisted system, potato coverage, fungicide, Syngenta Potato nozzle