Monografia małej społeczności na przykładzie Łódzkiego Towarzystwa Fotograficznego.

1 POCZĄTKI AMATORSKIEGO RUCHU FOTOGRAFICZNEGO W ŁODZI .

Bardzo szybki rozwój fotografii, wynalezionej 160 lat temu, jest w dużej mierze

dziełem entuzjastów, amatorów. Ci miłośnicy fotografii, wystawami swoich prac, przez lata

uparcie uczyli patrzeć, widzieć, odróżniać piękno od brzydoty, a nawet samemu wyszukiwać

elementy i efekty piękna wśród otoczenia. Również Łódź ma od kilkudziesięciu lat sporą

grupę pasjonatów fotografii.

Ówcześni fotografowie byli ludźmi o znacznej inteligencji, biorącymi często czynny

udział w życiu społecznym oraz z caratem. Do takich właśnie ludzi należał pierwszy łódzki

fotograf Józef Zajączkowski. Praktykę fotograficzną odbył w znanym zakładzie Karola

Beyera. W 1862 roku otworzył on pierwsze w Łodzi atelier fotograficzne, które cieszyło się

dużym zainteresowaniem. Odwiedzali je fabrykanci, kupcy, okoliczni ziemianie. Był to czas

powstania styczniowego. Zajączkowski na początku 1863 roku objął stanowisko naczelnika

Łodzi i od tej pory jego pracownia fotograficzna stała się miejscem narad kierownictwa

łódzkiej organizacji powstańczej. Z tego też powodu władze carskie zamknęły zakład a

pierwszy łódzki fotograf musiał opuścić miasto.

W 1863 roku powstał drugi łódzki zakład fotograficzny Dominika Zonera. W latach

siedemdziesiątych w mieście pojawiły się jeszcze dwie pracownie fotograficzne.

Wybitną postacią wśród łódzkich fotografów był również Bronisław Wilkoszewski,

który w 1896 roku wydał album "Widoki miasta Łodzi", cenny dzisiaj dokument obrazujący

Łódź z końca XIX wieku.

Początki fotografii amatorskiej w Łodzi wiążą się również z nazwiskami Henryka

Grohmana i Ryszarda Szymela, którzy wraz z założycielem pierwszego w mieście sklepu z

materiałami fotograficznymi, Alfredem Pippelem, skupili wokół siebie duże grono

fotoamatorów i ludzi interesujących się fotografią jako sztuką i wiedzą.

Pierwsza wystawa fotografii artystycznej w Łodzi zorganizowana została w 1904 roku

przez niezrzeszonych fotografów w Salonie Artystycznym Zygmunta Bortkiewicza.

Eksponowano na niej, oprócz łódzkich, znakomite gumy i przetłoki fotografików polskich z

Warszawy, Lwowa, a także trzech Wiedeńczyków /znany wówczas zespół Trójlistek/. Było to

wydarzenie na, które przyjeżdżały wycieczki z Warszawy.

Pierwszy konkurs fotografii amatorskiej zorganizowany został w 1909 roku przez

Nową Gazetę Łódzką. Niestety przez złą organizację konkurs nie został rozstrzygnięty.

Początek zorganizowanemu ruchowi fotograficznemu dał, powstały w 1909 roku,

Oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, który utworzył sekcję fotograficzną. PTK

zorganizował również konkurs, którego celem było pokazanie Łodzi i okolic. Konkurs ten był

bardziej udany od poprzedniego. 10 kwietnia 1912 roku PTK sprowadził z Warszawy

wystawę "Krajobraz Polski"- kilkaset fotogramów- uzupełnioną 28 fotogramami "Łodzi i

okolicy". Tygodnik Łódzki - 21 kwietnia 1912 roku - zamieścił recenzję tej wystawy napisaną

przez artystę malarza H. Szczyglińskiego, oraz artykuł Jana Bułhaka: "Artysta fotograf a

krajobraz". W tym czasie kursy fotografii amatorskiej prowadził fotograf Stanisław

Zaborowski.

I wojna światowa nie przerwała pracy łódzkich fotoamatorów . W 1916 roku

zorganizowali oni wystawy z, których dochód przeznaczony został na akcję społeczną:

"Ratujcie Dzieci". Pierwsze wystawy cieszyły się dużą frekwencją. Atmosfera wystaw jak i

zorganizowany wówczas samorząd miejski sprzyjały zalegalizowaniu pierwszej placówki i

Klubu Miłośników Fotografii. Nastąpiło to 3 lipca 1918 roku, choć faktycznie Klub działał od

końca 1916 roku. Klub Miłośników Fotografii zajmował obszerny lokal przy ul.

1

Rozwadowskiej 34 / obecnie Zamenhoffa / w którym obok dobrze urządzonej pracowni

odbywały się permanentne wystawy indywidualnych członków Klubu. W 1922 roku Klub

urządził pierwszą dużą zbiorową wystawę: 170 prac wykonanych w większości w tzw.

technikach szlachetnych. Na dziesięciolecie działalności Klub zorganizował w Galerii

Miejskiej w Parku Sienkiewicza Ogólnopolską wystawę Fotografii Artystycznej. Otwarcie

wystawy nastąpiło 12 lutego 1927 roku. "Fotograf Polski", ówczesny miesięcznik, swój

pierwszy numer na 1927 r. poświęcił Łodzi, a w następnym drukował jej obszerną recenzję.

Klub Miłośników Fotografii skupiał około 80 członków. Był to klub elitarny. Tarcia

wewnątrz organizacyjne doprowadziły do wyodrębnienia dwóch organizacji: w 1929 roku

przy Towarzystwie Przyrodniczym im. St. Staszica powstała Sekcja Fotograficzna podzielona

na dwie grupy: fotografii artystycznej i fotografii elementarnej. W 1930 roku powstał Klub

Miłośników Fotografii przy Polskiej YMCA.Oba te ugrupowania wzięły na siebie trud

kształcenia młodych fotografów.

Wystawiennictwo

fotografii

artystycznej

,

reprezentację

łódzkiego

środowiska

fotograficznego sprawował elitarny Klub ul . Zamenhoffa .

K. M. F. zorganizował w 1935 roku w Salonach Miejskiego Muzeum Historii i Sztuki im.

Bartoszewiczów wystawę pod nazwą "Łódź i województwo łódzkie w fotografii".

Eksponowano na niej 429 zdjęć w dwóch działach: artystycznym i ogólnym.

Do wybuchu II wojny światowej, poza kameralnymi wystawami w lokalu klubowym,

innych wystąpień nie było.

W ruchu, który zaczął się zawiązywać po wojnie nie było ani jednego z

przedwojennych pasjonatów fotografii.

Pierwszą okazję do skupienia się mieli fotografowie dopiero w 1947 roku. Wówczas

to dyrektor niedawno powstałej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych z pomocą członków

Klubu Wąskiej Taśmy zorganizowali wystawę w Galerii Miejskiej. Wzięli w niej udział

fotograficy z całego kraju oraz studenci WSSP. Wystawa ta co prawda nie miała

przychylnych recenzji ale ruch nią wywołany spowodował powstanie 11 listopada 1947 roku

Klubu Miłośników Fotografii przy polskiej YMCA /nazwa zbieżna z przedwojenną/. Już po

czterech miesiącach działalności Klub zorganizował wystawę prac swoich członków. Rok

później Klub wystąpił z wielką wystawą "Łódź w fotografii". Została ona pozytywnie

oceniona w recenzjach.

Był to już okres kiedy lokalne organizacje fotograficzne zaczęły się skupiać w

Polskim Towarzystwie Fotograficznym, którego powstanie zainicjował Jan Bułhak, prezes

Związku Polskich Artystów Fotografików. PTF, którego statut został zatwierdzony w 1948

roku, skupiał liczne kluby, więc i Klub Miłośników Fotografii w Łodzi postanowił do niego

przystąpić. Stało się to 4 października 1949 roku.

2. HISTORIA I ZAŁOśENIA PROGRAMOWE

Polskie Towarzystwo Fotograficzne Oddział w Łodzi zostało założone 10 marca 1949

r. Wtedy to doszło do podpisania Listy Założycieli Łódzkiego Oddziału PTF. 27 października

1949 roku zostało zorganizowane I Walne Zebranie Członków PTF O / Łodzi na, którym

wybrano I Zarząd Łódzkiego Oddziału PTF - prezesem został Ignacy Płażewski. Za jego

prezesury duży udział programowy poświęcało się problemom fotografii artystycznej -

utworzono Stałą Komisję Kwalifikacyjną oraz Sekcję Fotografii Artystycznej. W kwietniu

1951 roku została zorganizowana I Wystawa Fotografiki Członków PTF O / Łodzi,

prezentowana w Ośrodku Propagandy Sztuki w Łodzi. W kwietniu 1952 roku zorganizowano

już II Wystawę Fotografiki w Galerii Biura Wystaw Artystycznych. W 1953 roku ówczesny

prezes PTF O / Łodzi I. Płażewski obejmuje funkcję Delegata Zarządu Delegatury ZPAF w

Łodzi, pełniąc ją do 1973 roku.

2

Kolejny znaczący rozwój Łódzkiego Oddziału PTF miał miejsce pod przewodnictwem

prezesa PTF O /Łodzi Karola Kaspera w latach 1955 - 1961. Rozwiązane zostały kłopoty

lokalowe - siedzibą Towarzystwa stał się Klub Fafik Centralnego Biura Technicznego

Przemysłu Maszyn Włókienniczych przy ul. A. Struga 19. We wrześniu 1956 roku w w/w

lokalu została otwarta III Wystawa Fotografiki. IV Wystawa / luty 1957 / miała szeroki

oddźwięk w łódzkim społeczeństwie i została wysłana do USA, gdzie była eksponowana w

14 stanach.

Od 22 września Towarzystwo miało nowy lokal przy ul. A. Struga 2, który jako Salon

Fotografiki ŁTF został otwarty wystawą fotografiki amerykańskiej. Była to wówczas trzecia

galeria sztuki w Łodzi.

Dopiero w 1961 roku, w wyniku decentralizacji Oddziałów Polskiego Towarzystwa

Fotograficznego i założenia Federacji Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce, PTF O /Łódź

uzyskuje osobowość prawną, potwierdzoną nowym Statutem ŁTF w dniu 26 czerwca 1961

roku , zmienia swą nazwę na Łódzkie Towarzystwo Fotograficzne, stając się jednocześnie

członkiem FSF. Wówczas od 10 lutego 1961 roku funkcję prezesa PTF O / Łodzi pełnił

Zbyszko Rzeźniacki. Za jego prezesury, w 1966 roku, Salon Fotografiki i siedziba ŁTF

zostaje przeniesiona na ul . Piotrkowską 102.

Przez 50 lat działalności Towarzystwo miało ośmiu prezesów. Pierwszym prezesem,

wtedy jeszcze PTF, był Ignacy Płażewski, który pełnił swoją funkcję od października 1949 r.

do sierpnia 1951 r., a następnie od kwietnia 1952 r. do kwietnia 1953 r.W międzyczasie

prezesem był Zygmunt Frydrych . Funkcje tę pełnili następnie Mikołaj Zapędowski[IV.

1953 - VI. 1954], Edward Opoczyński[VI. 1954 - VI 1956], Karol Kasper[VI . 1955 – II.

1961], Zbyszko Rzeźniacki [ II. 1961 - 1992 ], Adam Zieliński [ 1992 - 2000 ] i Krzysztof

Wojciechowski. Każdy z tych ludzi był jednocześnie twórcą i działaczem. Pracowali oni na

rzecz ŁTF i tworzyli wizerunek towarzystwa poprzez swoją twórczość artystyczną.

W chwili obecnej władze Towarzystwa tworzą:

a) Walne Zebranie członków

b) Komisja Rewizyjna

c) Zarząd d)Sąd Koleżeński.

Walne Zebranie zwoływane jest przez Zarząd, wybiera przewodniczącego oraz ustala

wytyczne dla działalności Towarzystwa.

Łódzkie Towarzystwo Fotograficzne w swym działaniu kontynuuje tradycje polskiej

fotografii nieprofesjonalnej, wprzęga się w służbę współczesności i określa jej miejsce w

przyszłości. Stanowi miejsce

przekazu wybranych problemów wiedzy, teorii, krytyki i historii polskiej i światowej

fotografii, to miejsce wymiany doświadczeń autorskich, prezentacji promocji fotograficznych,

inspirujących informacji, kształtowania świadomości oddziaływań kulturotwórczych.

Celem Towarzystwa jest przekazanie umiejętności sztuki fotografii i jej popularyzacji

we wszystkich jej dziedzinach. Cele ŁTF są realizowane poprzez promocje i reprezentacje

twórczości fotograficznej w kraju i zagranicą, upowszechnianie walorów artystycznych,

poznawczych i kulturotwórczych fotografii. ŁTF jest miejscem gdzie istnieją odpowiednie

warunki oraz klimat środowiska dla twórczości fotograficznej.

Instytucja ta zmierza do nadania polskiemu ruchowi fotograficznemu znaczącej rangi

społecznej poprzez dbałość o wysoki poziom ideowo- artystycznej twórczości fotograficznej i

organizacyjnej. ŁTF zakłada rozwój ruchu fotograficznego jako formy działania

wyzwalającego ludzką aktywność w indywidualnych i zbiorowych poczynaniach twórczych.

Towarzystwo przywiązuje szczególną uwagę do wychowania młodzieży i rozwoju jej

talentu fotograficznego.

Działalność szkoleniowa prowadzona jest poprzez dokształcanie w zakresie techniki,

technologii, estetyki, historii i społecznych funkcji fotografii. Dokształcanie to jest

3

prowadzane podczas kursów fotograficznych, sympozjów sztuki fotografii, prelekcji oraz

odczytów i spotkań autorskich.

Podstawową formą przekazu wiedzy fotograficznej członkom i sympatykom towarzystwa są

Wieczory Wtorkowe ŁTF. Poza przekazem programowych treści przez prelegentów i autorów

z całego kraju, dają one możliwość poznania wybitnych artystów fotografików.

Działalność szkoleniowa to również rozwój księgozbioru fotograficznego liczącego

ok.. 1200 pozycji książkowych krajowych i zagranicznych oraz tworzenie i eksploatacja

fotograficznych pomocy szkoleniowych.

ŁTF prowadzi również działalność inspiracyjną twórczości fotograficznej. Polega ona

na prowadzeniu systematycznej oceny prac członków ŁTF. Odbywają się ogólnie dostępne,

stałe, miesięczne i kwartalne konkursy fotograficzne ŁTF. Towarzystwo organizuje również i

prowadzi zespoły jurorów imprez fotograficznych. ŁTF postawił sobie za cel także

ujawnianie i zabezpieczanie rozwoju talentów w dziedzinie fotografii. Aby wspomóc

młodych twórców towarzystwo publikuje ich osiągnięcia, organizuje imprezy fotograficzne

młodych fotografów oraz funduje stypendia twórcze ŁTF. Dodatkową motywacją jest fundusz

nagród stworzony przez Towarzystwo. Zespołowe działania inspiracyjne twórczości

fotograficznej mają na celu, między innymi, koncentrację uwagi nad monotematyczną

fotografią kreacyjną i dokumentującą oraz aktualnymi kierunkami sztuki fotografii. Działania

te to przede wszystkim organizacja plenerów i wycieczek fotograficznych. Po powrocie z

tego typu wyjazdów szkoleniowych są tworzone wystawy po plenerowe, na których

przedstawiane są dokonania twórców.

Organizowane są również konkursy barwnych przeźroczy i diaporam, które

przyczyniają się do wydatnego udziału członków ŁTF w ogólnopolskich konkursach, których

są często laureatami. Prace członków towarzystwa są wysyłane również na wystawy

ogólnopolskie i międzynarodowe. Znaczący udział twórczości członków ŁTF w

fotograficznych wystawach międzynarodowych FIAP potwierdzony został na 29

Międzynarodowej Wystawie Fotografii Artystycznej w Sao Paolo, gdzie Towarzystwo

otrzymało I nagrodę dla najaktywniejszego twórczo klubu - Trofeum BANDELRANTE.

Prezentacja twórczości ma duże znaczenie dla tworzenia klimatu środowiska. Klimat ten jest

podtrzymywany przez spotkania klubowe, na których członkowie mogą wymienić się

doświadczeniami, uzyskać informację. Spotkania te mają też charakter towarzyski, co

pozytywnie wpływa na zaspakajanie potrzeb psychospołecznych członków ŁTF.

ŁTF gromadzi również dowody twórczości swoich sympatyków. Prowadzona jest

"Fototeka artystycznej fotografii m. Łodzi i województwa", "Fototeka laureatów wystaw

członków ŁTF" oraz "Fototeki członków ŁTF".

Towarzystwo, dla upowszechniania fotografii i jej społecznego ruchu, współpracuje z

organizacjami i instytucjami zainteresowanymi rozwojem sztuki. Współdziałanie z

mecenatem państwowym sprawowanym przez Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Miasta

Łodzi, który udziela poparcia i pomocy finansowej w realizacji programów działalności ŁTF

trwa od 1961 roku. Towarzystwo współpracuje z Polską Federacją Stowarzyszeń

Fotograficznych, w której jest członkiem, założycielem i głównym realizatorem Forum Sztuki

Fotografii PFSF w Uniejowie przez 20 lat. Działania te to także skupianie wokół ŁTF

sponsorów imprez fotograficznych, prowadzenie fotograficznych serwisów prasowych z

imprez i działań ŁTF, prezentacja wydarzeń artystycznych. Wynikiem współpracy ŁTF z

Wydawnictwem Łódzkim jest między innymi , wydany w 1969 r. , album fotograficzny

"Łódź". Album ten doczekał się kilku wydań. Do instytucji współpracujących z

Towarzystwem należy również Związek Polskich Artystów Fotografików oraz Federacja

Stowarzyszeń Kulturalnych W. M. Łódzkiego, która od 1976 roku patronowała i wspomagała

finansowo Salon Fotografiki.

4

ŁTF jest również organizatorem Łódzkiego Triennale Fotografii oraz Dorocznego Łódzkiego

Konkursu Fotografii Młodych.

ŁTF postawiło sobie za cel również poligraficzne dokumentowanie działań łódzkiego

środowiska fotograficznego oraz tworzenie materiałów do dziejów sztuki fotografii w Łodzi.

Łódzkie Towarzystwo Fotograficzne w ramach uznania za swoją działalność

kulturotwórczą zostało nagrodzone dyplomami i nagrodami pieniężnymi Ministra Kultury i

Sztuki w 1966 r., 1983 r., 1986 r., otrzymało "Honorową Odznakę Miasta Łodzi" w 1980 r.,

było wielokrotnie odznaczane Medalami Polskiej Federacji Stowarzyszeń Fotograficznych

"Za Twórczość Artystyczną" /1980, 1981, 1983,1986, 1987, 1988 /. W uznaniu działalności

przez PSFS Towarzystwo zdobyło wielokrotnie pierwszą lokatę wśród 68 sfederowanych

stowarzyszeń fotograficznych w Polsce. Za zasługi dla fotografii Ogólnopolski Komitet

Organizacyjny Obchodów 150 - lecia Fotografii wyróżnił 21 członków ŁTF "Medalem 150 -

lecia Fotografii".

Działalność organizacyjna ŁTF to organizacja walnych zebrań członków, posiedzeń

zarządu, komisji statutowych i problemowych, spotkań klubowych i towarzyskich,

wydawanie biuletynu informacyjnego, materiałów szkoleniowych, katalogów wystaw i

innych opracowań z zakresu działalności statutowej Towarzystwa. Działalność ta to również

udzielanie satysfakcji twórcom i działaczom w dziedzinie fotografii w postaci odznaczeń ŁTF

zgodnie z regulaminami ustalonymi przez zarząd Towarzystwa. Złote medale ŁTF otwierają

drogę do indywidualnej twórczej fotografii, ustalone zostały w 1960 r. Ponadto członkom

ŁTF na dorocznych Wystawach fotografiki ŁTF, przyznawanych od 1961 r., wręcza się

srebrne medale oraz dyplomy za twórczość artystyczną.

W połowie 1989 roku, wobec zasadniczych zmian ustrojowych i gospodarczych oraz

wprowadzonego nowego Prawa o Stowarzyszeniach - Łódzkie Towarzystwo Fotograficzne

postawione zostało wobec konieczności samorządności. Na zwołanym 9 stycznia 1990 roku

Nadzwyczajnym Walnym Zebraniu Członków ŁTF pod hasłem "Być albo nie być ŁTF"

Towarzystwo postanowiło zreformować swoją działalność. Dla utrzymania bazy lokalowej

wprowadzono

działalność

gospodarczą

ze

szczególnym

uwzględnieniem

branży

fotograficznej, 01 lipca 1990 roku otwarto sklep i usługi fotograficzne - komis i serwis

napraw pod kierownictwem rzeczoznawcy Tadeusza Krzemińskiego. Odbyło się to kosztem

części powierzchni Salonu Fotografii. Ponad to Towarzystwo prowadzi działalność

reklamową.

W dniu 16 kwietnia 1991 roku na Walnym Zebraniu Członków ŁTF został uchwalony

nowy Statut ŁTF, który w całości zatwierdził Sąd Wojewódzki w Łodzi w dniu 11 sierpnia

1991 roku.

30 marca 1992 roku, po 31 latach nieprzerwanego sprawowania funkcji prezesa,

Zbyszko Rzeźniacki zrezygnował z pełnienia tej funkcji na rzecz młodego pokolenia

członków. Walne Zebranie, w uznaniu zasług dla rozwoju ŁTF, przyznało mu tytuł

Honorowego Prezesa ŁTF. Nowym prezesem został wówczas Adam Zieliński. Pod jego

kierownictwem nastąpiła nowelizacja działań Towarzystwa. W listopadzie 1994 roku dla

upamiętnienia 45 - lecia istnienia zorganizowane zostało w Galerii Fotografii ŁTF

"Sympozjum Fotografii ŁTF" na, które przybyło wielu znawców przedmiotu, historyków,

krytyków sztuki, między innymi Urszula Czartoryska, Lech Lechowicz, Krzysztof Jurecki,

Stefan Wojciechowski.

W chwili obecnej prezesem Towarzystwa jest Krzysztof Wojciechowski.

3 SALON FOTOGRAFIKI ŁTF

5

Fotografia, zdaniem członków Łódzkiego Towarzystwa Fotograficznego, jest

językiem uniwersalnym, stała się nieodzownym środkiem rejestracji i dokumentacji zjawisk.

To metoda różnorodnych badań naukowych, środek masowego przekazu, pełnoprawny środek

artystycznego wyrazu, hobby uprzemysłowionej ludzkości.

Fotografia jest nieodzownym elementem nowoczesnej świadomości. Jest środkiem

poznania i przekazu faktów, myśli i przeżyć sięgających poza osobiste doświadczenia.

Stanowi trwały ślad mijającej teraźniejszości. Jej przystępność stanowi o wyjątkowej wartości

kulturotwórczej wyzwalającej naszą aktywność twórczą. Jest szeroko dostępną płaszczyzną

dialogu twórcy z odbiorcą, pomostem pomiędzy sztuką a techniką. Obcowanie z fotografią,

jej uprawianie to wzorcowa forma aktywności w głównym nurcie społeczno - kulturalnym.

To możliwość kształtowania osobowości, postaw społecznych w kontekście ideałów

wychowania - model aktywnego spożytkowania czasu wolnego. Fotografia powszechna,

nieprofesjonalna, po opanowaniu techniki i estetyki staje się uszlachetniającym nałogiem,

pobudzającym świadomość tworzenia, poczucie piękna. Powoduje stawianie sobie wyższych

wymagań, perfekcji opracowań fotograficznych. Fotografia pomaga zrozumieć co dobre a co

złe, co piękne a co brzydkie, co wartościowe a co bez wartości - nie tylko w fotografii ale w

przedmiotach przez siebie wytworzonych, w działaniach codziennych w miejscu pracy

zawodowej i w swym domu. Fotografia nieprofesjonalna, nieskrępowana wymaganiami

zleceniodawcy, posiada cechy autentycznych potrzeb wyrażania przeżyć i przemyśleń

twórczych autora oraz obejmuje szeroki horyzont tematyczny twórczości i działań.

Podstawową formą działalności Towarzystwa, pozwalającą na spełnienie wyżej

wymienionych założeń ideologicznych, jest prowadzenie stałej Galerii Fotografii.

Myśl założenia stałego Salonu wystawowego, prezentującego najlepszą fotografikę

łódzką, krajową i zagraniczną, pozwalającego na śledzenie nowoczesnej myśli plastycznej i

nowych wartości poznawczych artystycznej fotografii zrodziła się w 1957 r. z inicjatywy

Zbyszko Rzeźniackiego, Karola Kaspera, Jerzego Neugebauera, Andrzeja Szabłowskiego.

Dokładnie 29 VIII 1957 r. Zarząd ówczesnego Polskiego Towarzystwa Fotograficznego

Oddział w Łodzi postanowił przeznaczyć na cele wystawowo - klubowe lokal przy ul. A.

Struga 2, natomiast w roku 1966 ŁTF uzyskało od władz miasta nowy lokal przy ul.

Piotrkowskiej 102 - siedzibę obecnego Salonu Fotografiki.

Salon Fotografiki jest czwartym - po Poznaniu, Krakowie i Warszawie - stałym,

permanentnie działającym lokalem wystawowym w Polsce.

Pierwsza ekspozycja została zrealizowana w 22 IX 1957 r - była to wystawa

fotografiki amerykańskiej.

Galeria Fotografii ŁTF to urzeczywistnienie idei prezentacji fotografiki łódzkiej,

krajowej i zagranicznej. Poprzez wystawy tam prezentowane umożliwia zwiedzającym

obserwowanie rozwoju fotografii oraz zmieniających się trendów i kierunków tej sztuki.

Pozwala na poznanie fotografii piktoralnej, narracyjnego reportażu ze szczególnym

uwzględnieniem reportażu artystycznego, awangardowej, analitycznej, zaangażowanej,

socjologicznej, kreacyjnej i konceptualnej.

Działalność Salonu wyraźnie wpływa na podniesienie ogólnej kultury fotograficznej w

Łodzi, inspiruje wielu młodych fotografików oraz filmowców.

Salon Fotografiki ŁTF wypracował ambitny profil wystawowy. Prezentowane są w

nim wystawy fotografiki członków Związku Polskich Artystów Fotografików, wystawy

artystycznej fotografiki nieprofesjonalnej, członków Polskich Stowarzyszeń Fotograficznych,

także wystawy zagraniczne reprezentujące fotografikę Austrii, Czech, CHRL, Finlandii,

Francji, Grecji, Holandii, Meksyku, Niemiec, Rumunii, Szwecji, USA, Wielkiej Brytanii,

Włoch, Rosji.

6

Rozległa problematyka prezentowanych w Salonie prac fotograficznych mieści

problemy człowieka, portret psychologiczny, przyrodę, krajobraz, problematykę społeczną,

fotografię poszukującą i analityczną.

Aktualnie w sztuce, coraz częściej pojawia się stwierdzenie, że "nowe" przestaje

znaczyć "lepsze" i skierowuje się ona w stronę zjawisk opartych na określonych kryteriach.

Przeważa sztuka przedstawiająca ze wzrastającym udziałem fotografii. Obecnie fotografię

artystyczną stanowi przede wszystkim fotografia kreacyjna - "wyrażająca" ,będąca kreacją

problemów współczesności, wizją przyszłości, problemem ponadczasowym oraz fotografia

dokumentująca "mówiąca", dokumentująca współczesność, objawiająca zjawiska i je

diagnozująca, określająca perspektywy tych zjawisk, definiująca naszą współczesność,

kontynuująca tradycje dokumentu psychologicznego i społecznego. Funkcja fotografii

artystycznej jest spełniona wówczas przez autora jeśli przekazuje coś ważnego o człowieku,

jego życiu, o społeczności, o polityce, o historii, prezentuje wysoką rangę problemu

selektywnie odrzucając to co lokalne i nie zrozumiałe dla widza obcego a wartości

merytoryczne fotogramu wzbogacone są przez poszukiwania formalne i eksperyment oraz

perfekcję warsztatu fotograficznego. Wartość oceny fotografii uzależniona jest zatem od

walorów treściowych, poznawczych, twórczych i estetycznych oraz wymaganego poziomu

technicznego dzieła, a także świadomości i stylu autora. Uznać można, że działalność

wystawowa w Galerii Fotografii ŁTF spełnia powyższe wymagania. Jest ona dowodem

świadomości twórczej i ambitnych działań autorów oraz właściwego klimatu środowiska

fotograficznego.

Doroczne wystawy fotografii ŁTF zlokalizowane w głównym nurcie działalności

Towarzystwa stanowią o jego randze, tworzą twórczą elitę. Wystawy te są starannie

przygotowywane przez organizatorów i ich komisarzy, posiadają regulaminowe wymagania

od uczestników, jurorowane są przez członków związku twórczego ZPAF, zaopatrywane

każdorazowo w ilustrowany katalog wystawy. Prezentowane są gościom na uroczystych

wernisażach a wybrane prace laureatów nagród tworzą zbiór archiwalny ŁTF i umieszczane

są w Fototece Twórczości Członków ŁTF - są to więc wystawy nobilitujące autorów.

Doroczne wystawy artystycznej fotografii członków stanowią akt promocji twórczości,

dowodzą o nabytej wiedzy i talencie autorów .

Od września 1997 roku w Galerii Fotografii ŁTF prezentowany jest cykl wystaw z

okazji 50 - lecia Łódzkiego Towarzystwa Fotograficznego.

Cykl ten otwarła "Wystawa Fotografii Laureatów Złotych Medali ŁTF’. Wystawy i

wernisaże były z reguły wydarzeniami artystycznymi i niepisanymi świętami Towarzystwa.

Za nagrody wystaw służyły "Medale i Dyplomy za Twórczość Artystyczną" zaprojektowane

przez artystę plastyka Zdzisława Waltera i wykonane przez Mennicę Państwową. Każdego

roku Jury miało do dyspozycji jeden złoty medal, dwa srebrne, trzy brązowe i cztery

dyplomy, lecz nie zawsze je w pełni wykorzystywano ze względu na wysokie wymagania

stawiane autorom prac. Od 1961 roku przyznano 26 złotych, 44 srebrnych i 54 brązowych

medali. Podczas czterdziestoletniej działalności Galeria Fotografii ŁTF zaprezentowała 414

wystaw fotograficznych /w tym 62 wystawy zagraniczne/ obejmujących łącznie 36 tysięcy

fotogramów i stała się znaczącym ośrodkiem kulturalnym w Polsce. "Wystawa Fotografii

Laureatów Złotych Medali ŁTF" jest dowodem nieprzerwanej, twórczej pracy łódzkich

fotografów.

Druga wystawa z tego cyklu to "Portret" w twórczości członków Łódzkiego

Towarzystwa Fotograficznego /wrzesień 1997 r./. Wystawa ta jest pierwszą próbą prezentacji

i opisania wybranej, tematycznej twórczości członków ŁTF powstałej na przestrzeni ostatnich

50 lat . Wystawa "Portret" ma charakter retrospektywny, składa się wyłącznie z prac

zgromadzonych w Archiwum Twórczości Członków ŁTF. Pokazuje szerokie spektrum

wzajemnie uzupełniających się i równoprawnych koncepcji fotografii portretowej. Atutem

7

wystawy jest to , że wszystkie prace są oryginalnymi zdjęciami pochodzącymi z czasów ich

powstania. Prace na wystawie tworzą pewne sekwencje interpretacyjne i bloki formalne. Są to

dialogi zdjęć, dialogi twórczej wyobraźni ich autorów.

Kolejną wystawą są "Impresje Łódzkie" w twórczości członków ŁTF /maj 1998 r./.

Prace na niej wystawiane powstawały od lat czterdziestych kończąc na dziewięćdziesiątych

naszego wieku. Z tego też powodu jest to wystawa wyjątkowa. Łódź jest miastem ciągle się

zmieniającym - to właśnie autorzy chcieli pokazać. Na zdjęciach widać ginące drewniaki,

nowo powstałe wieżowce, wielkie place budowy jak i gołębie nad Widzewem. Wystawa ta to

nie tylko historia miasta, rejestruje ona także trendy panujące w sztuce fotograficznej. Obok

nostalgicznych zdjęć z lat czterdziestych są zdjęcia zimne, ostre a mimo to odrealnione,

nawiązujące do ckliwego socrealizmu jak i próby nowoczesnego reportażu, zdjęcia ze szkoły

"poszukujących" i "realistów". Wystawa tworzy obraz miasta w którym żyliśmy kiedyś i

żyjemy teraz.

Czwartą wystawą z tego cyklu / grudzień 1988 r. / jest "Pejzaż". Fotografia

krajobrazowa jest jednym z najwcześniej i najczęściej uprawianym rodzajem fotografii w

historii jej istnienia. Inspiracją do jej uprawiania jest wrodzona potrzeba człowieka utrwalania

swoich wrażeń oraz dzielenia się z innymi pięknem odkrywanych krajobrazów, często

egzotycznych lub atrakcyjnych ze względu na formę, treść lub nastrój. Wynika z potrzeby

tworzenia "prywatnych" obrazów opartych o własną wrażliwość, estetykę, wiedzę.

Fotografowanie krajobrazu to pouczająca "zabawa" w poszukiwanie: tematu, kadru, motywu,

światła i nastroju. Naszkicowany na tej wystawie obraz łódzkiej fotografii krajobrazu

ostatnich 50 lat, pokazuje jego bogatą treściowo i stylistycznie różnorodność i

reprezentatywność w stosunku do panujących w kraju trendów w tej dziedzinie.

Łódzkie Towarzystwo Fotograficzne wysoko ceni ludzi o postawach twórczych,

wrażliwych na problemy społeczne, aktywnych w działaniu, wnoszących swój wkład dla

rozwoju życia społeczno - kulturalnego. Takimi właśnie są twórcy wystawiający swoje prace

w Galerii Fotografii ŁTF. Takimi też byli twórcy i jednocześnie prezesi ŁTF: Ignacy

Płażewski, Karol Kasper, Zbyszko Rzeźniacki.

8