Literka.pl - Metody aktywizujące w kształceniu zintegrowanym - referat
Metody aktywizujące w kształceniu zintegrowanym - referat
Data dodania: 2006-03-12 19:00:00
Od bardzo dawna prowadzę zajęcia wykorzystując metody aktywizujące.Pogłębiają one
wiadomości oraz zaspokajają potrzeby dzieci , takie jak : poczucie bezpieczeństwa,
poczucie własnej siły i wartości, mobilizacja do pokonywania trudności, doznanie
przyjemności i radości. Swoje wiadomości i spostrzeżenia przedstawiłam swoim
koleżankom w ramach zespołu samokształceniowego. Chciałabym zainteresować tą
problematykÄ… innych nauczycieli.
METODY AKTYWIZUJ
CE W KSZTAA
CENIU ZINTEGROWANYM
Aktywność jest dla człowieka stanem naturalnym, pojawia się samoistnie lub jest
wywoływana za pośrednictwem bodz
ców zewnętrznych. Przybiera ona różne formy, w
zależności od okoliczności zmienia się jej intensywność.
Aktywność szczególną rolę odgrywa w procesie nauczania i uczenia się. Powiązanie
aktywności uczniów z osiąganymi przez nich efektami edukacyjnymi jest
niezaprzeczalne. Trudno byłoby przecenić jej wagę i użyteczność, szczególnie dla
nauczycieli nauczania zintegrowanego, którzy powinni:
· Jak najczęściej przekazywane treÅ›ci wiÄ…zać z konkretnymi sytuacjami, przedmiotami
czy obrazami;
· Organizować takie sytuacje dydaktyczne, które zainspirujÄ… dzieci do podejmowania
działań twórczych, ułatwiających poznanie otaczającej rzeczywistości;
· Wzmacniać dziaÅ‚ania uczniów;
· Metody pracy dobierać tak, aby wywoÅ‚ać oczekiwane reakcje dzieci, a w ich efekcie,
pożądane wyniki.
METODY AKTYWIZUJ
CE czyli te zwiększające udział uczących się w czasie zajęć
edukacyjnych wyzwalają w uczniach określone reakcje i ograniczają rolę nauczyciela do
pomagania uczącym się w realizacji celów i kontroli postępów.
Przedstawione niżej metody i techniki aktywizujące winny być wykorzystywane w pracy z
uczniami w klasach I- III.
Podane przykłady, w zależności od grupy, należy zmieniać i modyfikować.
W efekcie mają służyć pogłębieniu wiadomości i zaspokojeniu potrzeb dzieci, do których
należą: poczucie bezpieczeństwa, akceptacja samego siebie, poczucie siły i własnej
wartości, mobilizacja do pokonywania trudności, odkrywanie własnych możliwości,
zaufanie do siebie i innych, doznawanie przyjemności, radości i zabawy, więzi z grupą.
Opierając się na podziale wyodrębnionym przez Jadwigę Krzyżewską wyróżnia się
aktywizujÄ…ce metody nauczania takie jak:
 metody integracyjne;
 metody tworzenia i definiowania pojęć;
 metody hierarchizacji;
 metody twórczego rozwiązywania problemów;
 metody pracy we współpracy;
 metody diagnostyczne;
 metody dyskusyjne;
 metody rozwijające twórcze myślenie;
 metody grupowego podejmowania decyzji;
 metody planowania;
 metody przyśpieszonego uczenia;
 gry dydaktyczne;
 metody ewaluacyjne.
Aby praca metodami aktywizującymi przyniosła efekty muszą być przestrzegane przy ich
stosowaniu określone zasady. Oto kilka z nich:
 Najbardziej aktywne są dzieci, należy tylko inspirować, pomagać im, ale nie wyręczać.
 Planując zajęcia, czynności ucznia należy stawiać ponad czynnościami nauczyciela.
 Starać się uczniów zainteresować, wywołać zaciekawienie.
 Każdemu dziecku dawać możliwość zgłaszania i realizowania własnych pomysłów.
 Pamiętać, że w twórczej zabawie nie ma złych odpowiedzi są tylko różne możliwości.
 Stosować tzw. wzmocnienie pozytywne, język afirmacji, np. świetnie to
wymyśliłeś , potrafisz to zrobić .
 Nie krytykować, nie oceniać, przyznać prawo do błędu.
 Należy dostrzegać i doceniać wkład pracy, a nie tylko jej efekt.
 Stosować atrakcyjne środki dydaktyczne.
 Dbać o wytworzenie miłej i przyjaznej atmosfery.
METODY INTEGRACYJNE odprężają i relaksują, wprowadzają w dobry nastrój i życzliwą
atmosferę. Zapewniają bezpieczeństwo w grupie, gwarantują poczucie tożsamości z
grupą, uczą efektywnej komunikacji, pomagają uporządkować problemy, uczą twórczego
myślenia i współpracy. Zaliczyć do nich można między innymi następujące techniki
aktywizujące: Krasnoludek , Pajęczynka lub kłębek , Graffiti , Wrzuć strach do
kapelusza , Wyspa , Kwiatek grupowy , Ćwierćland , Plakat .
Krasnoludek
Jest to pomoc w ręku dziecka może to być piłeczka, maskotka, czyli coś czym można do
siebie rzucać, coś co przyciąga wzrok dziecka.
Myślenie twórcze Kończenie zdań
 Krasnoludek jest&
Zadaniem dziecka jest dokończenie zdania.
Pajęczynka
Nazwa pochodzi od efektu końcowego, który powstaje w wyniku zabawy z kłębkiem
wełny. Zabawy z kłębkiem mogą być stosowane na różne sposoby. Dzieci za pomocą
kłębka mogą poznawać swoje imiona, mówić sobie coś dobrego, ale też mogą uczyć się
dodawać, odejmować, mnożyć, dzielić, tworzyć opowiadania. Pajęczynka jest możliwa do
zastosowania na różnego rodzaju zajęciach.
Grafitti
Jest techniką, którą możemy stosować na wiele różnych sposobów. Dzięki niej można
wytworzyć i wzmocnić dobry klimat w grupie oraz kształcić u dzieci myślenie twórcze
zabawy w niedokończone zdanie. Można też przy jej pomocy rozwiązywać problemy. Jest
to dobry sposób na dzielenie się z innymi własnymi pomysłami, na dostrzeganie różnych
aspektów zawartych w jednym temacie.
 W sali, gdzie odbywają się zajęcia wiszą plakaty z rozpoczętymi zdaniami, np.
,, Mam nadzieję, że zajęcia będą&
,, Pani zapewni nam&
,, Nie chciałbym, aby&
Dzieci chodzą po sali i zgodnie ze swoim odczuciem uzupełniają niedokończone
zdania.
 Na tablicy napisany jest problem do rozwiÄ…zania, np.
,, Jak spędzić dzisiejszy dzień, żeby się nie nudzić?
Dzielimy dzieci na 5 grup i każdej z nich dajemy plakat z niedokończonym zdaniem.
,, Proponujemy, aby&
,, Miejmy nadzieję, że nie zabraknie&
,, Na pewno będziemy&
,, Zapewniamy, że&
Każda grupa ma za zadanie dokończyć zdania i wpisać je u dołu plakatu oraz zagiąć pod
spód tak, aby były niewidoczne dla innych grup.
Plakaty krążą od grupy do grupy zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Przy
każdej zmianie plakaty są zaginane pod spód.
Po czterech rundach należy odczytać rozwiązania.
Wrzuć strach do kapelusza
Jest to doskonała metoda przy rozpoczynaniu pracy z nową grupą.
 Każdy uczeń dostaje kartkę z rozpoczętym zdaniem, np.
 W tej grupie boję się, że&
Następnie kończy rozpoczęte zdanie i wkłada kartkę do kapelusza. Potem każdy uczeń
losuje dowolną kartkę, odczytuje wszystkim jej treść i próbuje przekazać, co czuł autor
wskazujÄ…c swoje obawy.
METODY TWORZENIA I DEFINIOWANIA POJ
Ć uczą analizować, definiować oraz
negocjować i przyjmować różne stanowiska. Do tego typu metod zalicza się
techniki: Kula śniegowa , Burza mózgów , Mapa pojęciowa zwana też Mapą
mentalną , Zegar skojarzeń .
Kula śniegowa
Zwana też dyskusją piramidową, polega na przechodzeniu od pracy indywidualnej do
pracy w całej grupie. Technika ta daje szansę każdemu na sprecyzowanie swojego
zdania i stanowiska na podany temat, umożliwia nabywanie doświadczeń, jak też
pozwala dzieciom ćwiczyć i śledzić proces uzgadniania stanowisk.
Ogólny zarys rej techniki jest następujący:
 uczniowie pracujÄ… indywidualnie nad nowym problemem,
 łączą się w pary i ustalają wspólne stanowisko,
 pary łączą się w czwórki i ustalają wspólne stanowisko,
 czwórki łączą się w ósemki i ustalają wspólne stanowisko,
 ósemki łączą się w szesnastki i ustalają wspólne stanowisko,
 prezentacja wspólnie wypracowanego stanowiska.
 Każde dziecko otrzymuje kartkę z napisanym słowem, np. dobroć.
Zadaniem dziecka jest napisanie definicji tego pojęcia. Kiedy praca indywidualna jest
zakończona, dzieci dobierają się w pary. W parach uczniowie odczytują swoje definicje,
definicje i próbują z dwóch stworzyć jedną, wpisując ją na większą kartkę. Potem pary
łączą się w czwórki, ósemki, szesnastki i w ten sposób na dużej kartce powstaje jedna
definicja wypracowana przez grupÄ™.
Burza mózgów
Znana jest też pod nazwami fabryka pomysłów , giełda pomysłów , jarmark
pomysłów .
Istota metody polega na podawaniu różnych skojarzeń, rozwiązań, które niesie
wyobraz
nia i chwilowy błysk natchnienia. Burzę mózgów przeprowadza się w trzech
etapach:
1. Wytwarzanie pomysłów ważna ilość, a nie jakość, ważne myślenie nawet najbardziej
szalone i niedorzeczne.
2. Ocena, analiza zgłoszonych pomysłów ustalone kryteria posłużą do ocen różnych
propozycji.
3. Zastosowanie pomysłów i rozwiązań w praktyce.
 Zapisywanie na plakacie propozycji definicji, np. szczęście, prawda, dobro.
Po wyczerpaniu pomysłów uczniowie dokonują oceny swoich wypowiedzi, uwzględniając
przyjęte kryterium i za pomocą punkcików wskazują definicję, która jest najbardziej ich
zdaniem trafna.
Mapa pojęciowa
Zwana jest też mapą mentalną , mapą pamięci , mapą mózgu - służy do wizualnego
opracowania pojęcia z wykorzystaniem rysunków, wycinków, krótkich słów, zwrotów i
haseł. Metodę tę można stosować na różne sposoby. Za jej pomocą można definiować
pojęcia, rozwiązywać problemy, planować działania.
 Należy rozdać dzieciom kartki papieru z zaznaczonym hasłem Moje miasto Biłgoraj w
centrum oraz promieniami odchodzącymi od hasła. Uczniowie mają za zadanie
rozpracować hasło, a więc napisać skojarzenia. Następnie dzieci prezentują cechy
wspólne, a najważniejsze z nich tworzą jedną definicję.
METODY HIERARCHIZACJI uczÄ… analizowania, klasyfikowania i porzÄ…dkowania w relacjach
wyższości niższości. Są to techniki aktywizujące takie jak: Promyczkowe i diamentowe
uszeregowanie , Piramida priorytetów .
Promyczkowe uszeregowanie
Jest to technika bardzo często stosowana w nauczaniu zintegrowanym. Służy między
innymi do definiowania pojęć, określenia cech, zasad oraz do hierarchizacji. Ze względu
na układanie priorytetów w promyczki często nazywana jest słonecznym promyczkiem.
Jest najłatwiejszą techniką do zastosowania w pracy z dziećmi.
 Uczniowie siedzą w kręgu, wewnątrz którego leży narysowane i wycięte koło z
napisem np.: dobry kolega . Każde dziecko otrzymuje po trzy żółte kartki. Zadaniem
każdego dziecka jest zastanowienie się, jakimi cechami powinien charakteryzować się
dobry kolega i wpisanie ich na kartki.
Jedno chętne dziecko odczytuje swoje cechy i układa je obok wyciętego koła z
napisem dobry kolega .
Dzieci, które mają te same cechy lub bliskie cechy układają je w promyczek. Następnie
dzieci odczytują cechy, których jeszcze nie było i układają je w kolejne promyczki aż do
wyczerpania żółtych kartek.
Diamentowe uszeregowanie
Technika znana jest też pod nazwą karo . Układ priorytetów przypomina
kształt diamentu lub karo . Struktura tejże propozycji zmusza grupę do
współtworzenia, zachęca do podejmowania decyzji oraz osiągania porozumienia drogą
negocjacji i kompromisu. Lista priorytetów może być podana przez nauczyciela, albo też
wypracowana przez grupę. Liczba priorytetów może być różna, w zależności od potrzeb i
wieku dzieci.
Po przedyskutowaniu zasad, dzieci uzgadniają ich ważność i szeregują według podanego
przez nauczyciela wzoru:
1. Zasada najważniejsza
2. Zasady ważne
3. Zasady mniej ważne
4. Zasada najmniej ważna
Po upływie wyznaczonego czasu przedstawiciele poszczególnych grup przedstawiają
zasady uszeregowane według ważności i uzasadniają swój wybór.
METODY TWÓRCZEGO ROZWI
ZYWANIA PROBLEMÓW uczą dzieci dyskutowania,
krytycznego i twórczego myślenia, uczą łączyć wiedzę z doświadczeniem oraz
rozwiązywać problemy. Do tej grupy metod należą techniki: Burza mózgów , Rybi
szkielet , Metoda trójkąta , Sześć myślących kapeluszy , Mapy mentalne , Karta
kołowa , Dywanik pomysłów , Warsztaty przyszłościowe , Asocjogram , 635 .
Asocjogram
To prosta technika, za pomocą której można definiować pojęcia tworząc różne
skojarzenia, diagnozować aktualny stan, ale można też twórczo rozwiązywać problemy
poprzez tworzenie listy pomysłów na ich rozwiązanie. Pracując równocześnie w dwóch
grupach, można postawić dwa bliskie sobie problemy i rozwiązać je w twórczy sposób,
poprzez wymianę plakatów w grupach.
 Dzielimy klasę na dwie grupy. Każdej z nich dajemy flamastry, kartki samoprzylepne
w dwóch kolorach ( każda grupa otrzymuje inny kolor) oraz przygotowane plakaty z
napisanym hasłem np. Jak należy dbać o zdrowie? , Jak odżywiać się zdrowo? .
Zadaniem I grupy będzie napisanie na kartkach odpowiedzi na pytanie pierwsze i
przyklejenie ich na swoim plakacie, a zadaniem II grupy zapisanie pomysłów na
rozwiązanie problemu drugiego. Po upływie wyznaczonego czasu grupy wymieniają się
plakatami i uzupełniają asocjogramy o własne pomysły zapisując je na kartkach swojego
koloru. Teraz można porozmawiać z dziećmi na temat zdrowia.
Kiermasz ofert
Jest to metoda, za pomocą której można twórczo rozwiązywać problemy, można kształcić
umiejętność prezentacji, jak i umiejętności przekonywania do własnych propozycji.
Metoda łączy treści z wielu dziedzin, uczy też jasnego i precyzyjnego wyrażania myśli.
 Precyzujemy problem, nad którym będą pracować uczniowie, np. Jak zorganizować
święto szkoły?
Rozdajemy każdemu uczniowi po 3 małe kartki papieru na których za pomocą rysunku
lub słowa pisanego przedstawią swoje pomysły na rozwiązanie problemu. Po
zakończeniu pracy indywidualnej dzielimy klasę na cztery grupy. W grupach uczniowie
kolejno przedstawiają swoje pomysły, po czym następuje wybór najciekawszych
pomysłów oraz opracowanie atrakcyjnej formy sprzedaży swojej oferty ( rysunek, śpiew,
pantomima). Grupy prezentujÄ… swoje prace.
METODY ROZWIJAJ
CE TWÓRCZE MYŚLENIE uczą myśleć twórczo oraz odkrywać swoje
predyspozycje i zdolności. Techniki, które pełnią tę rolę to: Słowo przypadkowe , Fabuła
z kubka .
SÅ‚owo przypadkowe
To niezwykle prosta i owocna technika myślenia twórczego, która polega na
wyszukiwaniu zupełnie przypadkowych wyrazów, czyli bodz
ców do pomysłów i łączeniu
ich z konkretną sprawą czy zagadnieniem. Technika wykorzystywana jest najczęściej
przez osoby, które zajmują się wprowadzaniem innowacji.
 Należy podzielić uczniów na kilka grup, które siadają w kręgach, a każdy uczestnik
otrzymuje po jednej kartce papieru formatu A4.
Następnie każdy uczeń podpisuje swoją kartkę na samym dole, po czym na górze
wpisuje zupełnie przypadkowy wyraz, np. lubi, zagina kartkę ze słowem przypadkowym
tak, aby nie było ono widoczne i przekazuje koledze siedzącemu w kręgu po prawej
stronie. Następni uczniowie postępują jak poprzednio, a więc wpisują kolejne
przypadkowe słowa, zaginają kartki, po czym podają je kolegom siedzącym po prawej
stronie. Kiedy kartki wrócą do właścicieli, oni je rozkładają i odczytują zapisane słowa
przypadkowe. Potem należy podać konkretną pracę myślową, np. Napisz krótkie
opowiadanie lub wiersz, którego fabułę będą tworzyły zapisane w wyniku pracy grupowej
przypadkowe słowa.
Teraz uczniowie pracujÄ… indywidualnie.
Fabuła z kubka
To propozycja na zainspirowanie ucznia do pracy twórczej, która następuje w wyniku
podania pewnego tylko ogólnego planu ( postacie, fabuła, miejsce akcji). Do
przeprowadzenia tej metody potrzebne są pojemniki kubki i kartki z różnymi
informacjami. Fabuła z kubka to wspaniały pomysł na zrozumienie procesu tworzenia
opowiadania oraz przy omawianiu lektur.
 Należy wypełnić kubki kartkami, na których znajdują się znane uczniom informacje. W
pojemniku z napisem Bohaterowie lektury trzeba umieścić kartki z różnymi postaciami.
W pojemniku Fabuła  kartki z poleceniami ogólnymi typu: niech rozwikła zagadkę . W
pojemniku z napisem Miejsce akcji  informacje typu: park , szkoła . W pojemniku z
napisem Cechy charakterystyczne  kartki z pojedynczymi przymiotnikami lub z
dłuższymi opisami, np. wesoły , itp.
Następnie każdy uczeń wybiera sobie kartkę z każdego kubka i tworzy historię
o wybranej postaci z zachowaniem elementów wybranej fabuły.
METODY I TECHNIKI PRZYSPIESZONEGO UCZENIA SI
, służą temu, aby uczniowie szybko
i bez stresu zdobywali wiedzę w sposób trwały i skuteczny oraz długo pamiętali to, czego
siÄ™ nauczyli.
A
ańcuchowa metoda skojarzeń
To metoda pamięciowa, dzięki której można błyskawicznie zapamiętać pewne łańcuchy
informacji składające się z 10 15 haseł. Gwarantuje odtworzenie materiału punkt po
punkcie, we właściwej kolejności i bez pominięcia żadnego ważnego szczegółu. Opiera
się na fundamentalnej formule pamięci:
PAMI
Ć = OBRAZ + AKCJA
Aby podana formuła zadziałała, powinny być spełnione dwa podstawowe warunki:
 obraz musi być niezwykły ( kolorowy, śmieszny, przesadny, absurdalny, pozytywny )
 obraz musi być plastyczny, a więc odczuwany wszystkimi zmysłami: widzisz w
wyobraz
ni, słyszysz towarzyszące dz
więki, czujesz zapachy, smaki, odbierasz wrażenia
dotykowe.
Tajemnica skuteczności metody leży w obrazowym przedstawieniu informacji do
zapamiętania.
Mapa umysłowa
To pierwszorzędne narzędzie nie tylko do rozwijania myślenia, definiowania pojęć,
rozwiązywania problemów, ale także świetna metoda szybkiego przyswajania dużej ilości
informacji, jak i efektywnego sporzÄ…dzania notatek.
Mapa umożliwia natychmiastowy wgląd w całość nawet bardzo obszernego zagadnienia.
Tajemnica skuteczności metody tkwi w harmonijnym wykorzystaniu obydwu półkul
mózgowych. Do zastosowania mapy pojęciowej potrzeba tylko czystej kartki papieru,
czegoś do pisania i chęci do przestrzegania pewnych zasad:
 poruszać się należy od całości do szczegółu, rozpoczynać rysowanie od centralnie
umieszczonego zagadnienia, do najbardziej szczegółowych informacji;
 mapa musi być jak najbardziej obrazowa, czyli rysunki powinny być proste, kolorowe,
śmieszne i nietypowe, z użyciem strzałek, symboli i innych znaków graficznych.
Bawiąc się w rysowanie mapy, skutecznie przyswajane są partie materiału, a
równocześnie są one utrwalane. Mapy świetnie nadają się do opracowania czytanek,
lektur itp. Należy pamiętać o śmiesznych rysunkach im więcej zabawy, tym
skuteczniejsze uczenie siÄ™.
METODY DYSKUSYJNE uczą dyskutować i słuchać innych oraz negocjować i przyjmować
różne punkty widzenia. Zaliczyć do nich można technikę Debata za i przeciw oraz
technikÄ™ Akwarium .
Akwarium
Dyskusja obserwowana na temat Gdzie wybieracie się na wakacje i jak je spędzicie? .
 Nauczyciel dzieli grupę na dwie podgrupy. Jedna podgrupa w składzie 6 osób siedząc
w kole dyskutuje na ten temat. Pozostałe osoby siedzą wokół grupy dyskutującej i
obserwują prowadzoną dyskusję zwracając uwagę na jej przebieg, treść i zachowanie
uczestników. Następnie grupa obserwatorów wypowiada się na temat swych obserwacji.
Podczas dyskusji kolejność dyskutantów przybrała formę tzw. rundki . Obserwatorzy tej
dyskusji zwrócili uwagę na język niewerbalny dyskutantów (np. kręcenie włosów,
pochylenie ciała, poruszanie nogą, drżenie głosu itp.). Dzieci doszły też do wniosku, że
podczas rozmowy bardzo ważne jest uważne słuchanie rozmówcy.
W wyniku pracy z zastosowaniem tej techniki uczniowie mający trudności w skupieniu
uwagi i w uważnym słuchaniu innych stwierdzili, że nauczyli się podczas zajęć słuchania
innych.
METODY PRACY WE WSPÓA
PRACY preferujÄ… samodzielne zdobywanie wiedzy przez
uczniów. Uczą współpracy, akceptacji różnic indywidualnych, sprawnej komunikacji i
negocjowania oraz pracy w grupie i z grupą. Sukces grupy uzależniony jest od sukcesów
indywidualnych. W tak stworzonych warunkach nie ma rywalizacji, lecz uczniowie
pomagają sobie nawzajem, mają szansę na mówienie, argumentowanie i dyskutowanie.
Można w tej grupie metod posługiwać się takimi technikami
jak: Układanka , Puzzle , Zabawa na hasło .
 Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każda grupa otrzymuje pytania na które musi
znalez
ć odpowiedz
na podstawie przeczytanego tekstu, wyszukujÄ…c odpowiedzi na swoje
pytanie.
Grupy cicho odczytują tekst, wyszukując odpowiedzi na swoje pytanie. Następnie na
hasło start każdy po kolei relacjonuje to czego się nauczył. Podsumowaniem pracy w
grupie nad tymi zagadnieniami jest indywidualne uzupełnienie tabeli. W tabeli uczniowie
wpisują najważniejsze informacje. Po indywidualnym uzupełnieniu kilka osób odczytuje
swoje prace.
METODY I TECHNIKI PLANOWANIA pozwalają fantazjować i marzyć oraz planować i
urzeczywistniać marzenia. Są to między innymi takie techniki jak: Gwiazda
pytań , Projekt , Planowanie z przyszłości .
Gwiazda pytań
Uczestnicy pracujÄ… w grupach na plakatach z pytaniem: Gdzie pojedziemy na
wycieczkÄ™? . Zadaniem grup jest zaprojektowanie wycieczki do wybranego miejsca za
pomocą gwiazdy pytań .
Pytania typu:   Po co (dlaczego) chcą tam pojechać?; Kto i za co będzie
odpowiedzialny?; Gdzie (dokąd) pojadą?; Jak to zrobią?; Co będą tam robili?; Kiedy
wyjazd? . Grupy wyszukujÄ… odpowiedzi na te pytania i zapisujÄ… je na plakatach, po czym
jedna osoba z każdej grupy prezentuje powstały plan wycieczki.
GRY DYDAKTYCZNE uczą przestrzegania ustalonych reguł, dają możliwość odczuwania
radości z wygranej i kształcą umiejętność przyjęcia przegranej. Natomiast metody i
techniki przyśpieszonego uczenia się pozwalają na szybkie i bezstresowe przyswajanie
trwałej wiedzy.
METODY EWALUACYJNE pozwalają dokonywać oceny siebie i innych, uczą przyjmować i
wyrażać krytykę oraz pochwałę. Należą do nic techniki: Kosz i walizeczka , Tarcza
strzelecka , Rybi szkielet .
Kosz i walizeczka
StanowiÄ… element metody SWOT (od pierwszych liter)
Strenghts mocne strony
Weaknes słabe strony
Opportunities szanse, możliwości
Threats zagrożenia
W nauczaniu zintegrowanym wskazane jest wykorzystanie głównie walizeczki (dla
określenia mocnych stron) i kosza (dla określenia słabych stron).
 Przygotowujemy na tablicy dwa plakaty z narysowanym koszem i walizeczkÄ….
Rozdajemy uczniom kartki samoprzylepne w dwóch kolorach.
Prosimy dzieci, aby oceniły postępowanie bohatera wybranej lektury lub czytanki. W tym
celu powinni wypisać na jednych kartkach cechy pozytywne, a na drugich negatywne.
Na hasło start  uczniowie przylepiają kartki w odpowiednich miejscach. Potem prosimy
jednego ucznia o odczytanie tego, co najchętniej wrzuciliby do kosza i zapomnieli oraz
tego, co chcieliby zabrać ze sobą w walizce.
Rybi szkielet
Nazwa techniki pochodzi od kształtu przypominającego rybi szkielet . W wersji podanej
niżej służy do identyfikacji czynników odpowiadających za powstanie problemu.
 Na plakacie lub tablicy przygotowujemy model przypominajÄ…cy rybi szkielet , w
głowie wpisujemy dowolny problem i jego przyczyny. Dzieci za pomocą burzy mózgów
ustalają główne czynniki, które mogą stanowić powód takiego skutku i wpisują je w
tzw. ości duże .
Następnie dzielimy klasę na tyle grup, ile jest dużych ości . Każda z grup otrzymuje
jedną ość i próbuje odnalez
ć przyczyny, które mają wpływ na dany czynnik główny.
Przedstawiciele poszczególnych grup wpisują czynniki szczegółowe w ości małe.
Z zebranej listy danych, dzieci wybierają te, które ich zdaniem są najistotniejsze, a więc
mają największy wpływ na problem. Potem wyciągają wnioski.
Praca metodami aktywizującymi przynosi wiele korzyści:
o Zwiększa się atrakcyjność zajęć;
o Ujawniają się indywidualne zdolności ucznia;
o Rozwijają się różnorodne zainteresowania uczniów;
o Wzbogaca się wiedza nauczyciela na temat indywidualnego rozwoju poszczególnych
uczniów;
o Zwiększa się zaufanie do nauczycieli, zmniejsza się dystans między nauczycielami i
uczniami;
o Wzbogaca siÄ™ warsztat pracy nauczyciela;
o Podnosi się poziom efektywności procesu nauczania i uczenia się, a tym samym
poziom jakości pracy szkoły;
o Wzbogaca się wiedza rodziców o ich dzieciach;
o Szkoła jest pozytywnie postrzegana przez jej klientów wewnętrznych i zewnętrznych,
poprawia się wizerunek placówki.
Niektóre z powyższych metod zostały wykorzystane na warsztatach szkoleniowych.
Opracowała:
Małgorzata Malicka
BIBLIOGRAFIA
1. Jachimska M., Grupa bawi i pracuje, Oficyna Wydawnicza UNUS, Wałbrzych 1994.
2. Krzyżewska J., Aktywizujące metody i techniki w edukacji, Wydawnictwo J.
Krzyżewska, Suwałki 2000.
3. Paz
B. I G., Zeszyt profilaktyczny Stowarzyszenia NOE , Stowarzyszenie NOE,
Warszawa 1999.
4. Rutkowska Paszta M., Prawa człowieka w edukacji obywatelskiej , WSiP, Warszawa
1998.
5. Taraszkiewicz M., Jak uczyć lepiej? Czyli refleksyjny praktyk w działaniu, CODN,
Warszawa 1998.
6. Wójcik E., Metody aktywizujące stosowane w spotkaniach grupowych, Stowarzyszenie
Współpracowników Selezjańskie Biuro Instruktoralne, A
ódz
1994.
Literka.pl - Metody aktywizujące w kształceniu zintegrowanym - referat Literka.pl -
Metody aktywizujące w kształceniu zintegrowanym - referat