Definicje
" Choroba zakazna  choroba spowodowana i rozwijajaca sie w
wyniku zakazenia ustroju czynnikiem zakaznym.
Epidemiologia chorób zakaznych.
" Zródlo zakazenia  czlowiek, zwierze, roslina lub materia
Proces epidemiczny, rodzaje epidemii.
nieozywiona, z której biologiczny czynnik chorobotwórczy zostal
przeniesiony na osobe wrazliwa.
Zasady opracowania ogniska choroby
zakaznej.
" Rezerwuar zarazka  czlowiek, zwierze, roslina lub wyjatkowo
inne srodowisko, w którym zyje i rozmnaza sie drobnoustrój.
" Drogi szerzenia sie zakazenia  sposób przenoszenia
drobnoustrojów ze zródla zakazenia na wrazliwych ludzi lub
zwierzeta za posrednictwem zywnosci, wody, powietrza lub przez
bezposrednia stycznosc.
" Odpornosc populacji  niewrazliwosc zbiorowiska ludzkiego lub
zwierzecego na szerzenie sie choroby, najczesciej w wyniku
uodpornienia duzej czesci osobników.
Definicje
Definicje
" Endemia  wystepowanie na dana chorobe wsród
ludnosci na okreslonym terenie w liczbie utrzymujacej " Okres wylegania choroby  czas od wnikniecia do
sie przez wiele lat na podobnym poziomie..
organizmu biologicznego czynnika chorobotwórczego
do wystapienia pierwszych objawów choroby.
" Epidemia  wystapienie zachorowan na dana chorobe
w liczbie wyraznie wiekszej od srednich wartosci
" Okres zakaznosci  czas, w którym osobnik zakazony
oczekiwanych dla danego terenu.
moze byc zródlem zakazenia.
" Pandemia  epidemia obejmujaca duze obszary, np.
" Nosiciel  osobnik, wydalajacy zarazki chorobotwórcze,
caly kraj, kontynent.
które bytujac w jego ustroju nie wywoluja objawów
choroby (gdy proces chorobowy przeszedl w stan
" Ognisko epidemiczne  chory czlowiek lub zwierze
utajony lub zakazenie bezobjawowe). Rozróznia sie
wraz z jego otoczeniem, w którym istnieja warunki do
nosicieli stalych i krótkotrwalych.
przenoszenia czynnika chorobotwórczego na osobniki
wrazliwe.
STRATEGIA ZWALCZANIA CHORÓB ZAKAZNYCH
Proces epidemiczny (triada epidemiczna)
1. dzialania przeciw rezerwuarowi (potencjalnemu zródlu zakazenia)
" zwierzeta; ubój lub leczenie chorych osobników, szczepienia ochronne
" 1. Zródlo zakazenia
" ludzie; izolacja osób zakazonych, leczenie chorych, czynny nadzór
- czlowiek chory lub nosiciel
epidemiologiczny, kwarantanna
- zakazone zwierze
- woda, gleba
2. przerwanie dróg szerzenia sie zakazenia
" sterylizacja (niszczenie wszelkich form drobnoustrojów)
" 2. Drogi szerzenia sie zakazenia
" dezynfekcja (niszczenie form wegetatywnych drobnoustrojów)
- kontaktowa
" dezynsekcja (likwidowanie owadów)
- inhalacyjna " deratyzacja (likwidowanie gryzoni)
" uzdatnianie wody do spozycia i na potrzeby gospodarcze
- pokarmowa
" higieniczna produkcja i obrót zywnosci
- naruszenia ciaglosci powlok
- zywi przenosiciele
3. zmniejszenie podatnosci osobniczej na infekcje
" uodpornienie bierne
" 3. Populacja wrazliwa na zakazenie
" uodpornienie czynne
" chemioprofilaktyka
RODZAJE EPIDEMII cd
RODZAJE EPIDEMII -z uwagi na mechanizm
" epidemia postepujaca (progresywna), pochodzaca z róznych zródel
szerzenia sie choroby w populacji:
zakazenia (przyklady  epidemie grypy i innych chorób szerzacych
sie droga powietrzna) szerzy sie promieniscie w zaleznosci od
epidemia punktowa pochodzaca z jednego, wspólnego zródla
nastepujacych po sobie generacji przypadków.
zakazenia, (przyklady  epidemie mleczne i wodne)
epidemia
epidemia progresywna
punktowa
ENDEMIA EPIDEMIA
ENDEMIA EPIDEMIA
CZAS
CZAS
Wytyczne do opracowania ogniska epidemicznego
choroby zakaznej
Podstawowe cele analizy
Z a d a n i e
C z y n n o s c
przeprowadzonej
w ognisku epidemicznym:
weryfikacja rozpoznania choroby,
" Rozpoznanie epidemii porównanie obserwowanych
wspólczynników
zapadalnosci z oczekiwanymi
" Ustalenie przyczyn i zródla powstania ogniska
izolowanie chorych, przeprowadzenie
epidemicznego
dezynfekcji,
2. Wyszukiwanie w terenie nowych
oraz nie zgloszonych zachorowan
badania w kierunku nosicielstwa, zmiana
pracy
2. Wygaszenie ogniska  zapobiezenie pojawianiu sie
Uporzadkowanie zachorowan wedlug
nowych zakazen w ognisku
czasu zachorowania (krzywa epidemii),
3. Wstepny opis epidemii
ustalenie rozmieszczenia terytorialnego
zachorowan (naniesienie zachorowan na
3. Zapobiezenie pojawianiu sie w przyszlosci ognisk
mape terenu), obliczenie wspólczynników
podobnego typu
zapadalnosci wedlug plci, wieku itp.
Wytyczne do opracowania ogniska
epidemicznego
choroby zakaznej cd.
4. Sformulowanie wstepnych hipotez o zródle(lach) epidemii
5. Sformulowanie badan Opracowanie planu badan
zmierzajacych do weryfikacji (material, metody),
hipotez
badania terenowe
6. Analiza wyników i ustalenie zródla oraz sposobu szerzenia sie
zachorowan
7. Przeprowadzenie dzialan majacych na celu opanowanie
epidemii
8. Przygotowanie sprawozdania z przeprowadzonego
dochodzenia