1.Wymień metody badania sposobu żywienia
1) Metody jakościowe
a) Ankietowa  do oceny szerszej populacji na podstawie charakterystyki odżywiania z
okresu tygodnia
b) Punktowa  stosowana do oceny żywienia indywidualnego lub zakładów żywienia
zbiorowego. Polega na przypisaniu ocen punktowych wybranym elementom
jadłospisu w wymiarze tygodnia lub dekady.
c) Historii żywienia  ocenia zwyczajowy sposób odżywiania. Informuje o ilości i jakości
spożywanych produktów na przestrzeni 3-4 tygodni.
d) Preferencji żywnościowych  Określa preferencje żywnościowe w skali hedonicznej
oraz określa czynniki wyboru.
2) Metody ilościowe
a) Pośrednie
I) Bilansu żywności  do oceny wyżywienia w skali kraju.
II) Szacunkowa  do oceny sposobu żywienia w zakładach żywienia zbiorowego
zamkniętego, na podstawie porównania zużycia grup produktów z zalecanymi
normami.
III) Badania budżetów rodzinnych  pozwala śledzić struktury społeczne w obrębie
rodziny.
b) Bezpośrednie
I) Wywiad z 24 godzin
II) Inwentarzowa  określa zmiany w zakupach żywnościowych na przestrzeni 3-4
dni
III) Wagowa  pozwala na ilościowe określenie spożycia produktów. Dokładna ale
pracochłonna.
2. Błonnik - z jakich składa się frakcji
1) Nierozpuszczalnej  celuloza i lignina
2) Rozpuszczalnej  pektyny, gumy, hemicelulozy, ²-glukany
3. Podaj definicję "prawidłowego żywienia"
1) Prawidłowe żywienie  jest to dostarczenie niezbędnych dla prawidłowego rozwoju i
funkcjonowania organizmu człowieka składników odżywczych w odpowiednich ilościach,
w zależności od potrzeb determinowanych wiekiem, płcią, aktywnością fizyczną i stanem
zdrowia.
4. Choroby żywieniowe pierwotne (? Cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, osteoporoza itp?)
5. Podaj rozkład procentowy energii dla jadłospisu składającego się z 3 posiłków
1) Åšniadanie  30-35%
2) Obiad  35-40%
3) Kolacja 25-30%
6. normy żywieniowe - wymień
1) Normy żywieniowe  określają ilość energii i niezbędnych składników odżywczych,
wyrażone w przeliczeniu na jedną osobę i jeden dzień, uwzględniając specyfikę
zapotrzebowania organizmu zależnie od wieku, płci, stanu fizjologicznego i aktywności
fizycznej oraz warunków bytowania i trybu życia. Wyróżnia się:
a) Zalecane dzienne spożycie  RDI
b) Wzorcowe spożycie dla grupy  PRI
c) Najmniejsze dopuszczalne spożycie
d) Bezpieczny zakres spożycia
e) Najwyższe tolerowane spożycie
7. rola NNKT
1. Materiał wyjściowy do biosyntezy eikozanoidów
2. Biorą udział w transporcie i utlenianiu cholesterolu
3. Składniki błon komórkowych
8. funkcje błonnika
1. Poprawa motoryki jelitowej  zwiększenie pasażu
2. Przyspieszenie usuwania niestrawionych resztek
3. Adsorpcja toksyn
4. Promowanie rozwoju prawidłowej flory bakteryjnej jelit
5. Ograniczenie wartości energetycznej żywności
9. opisz zapotrzebowanie energetyczne na tłuszcze
Zapotrzebowanie energetyczne na tłuszcze stanowi 25-30% energii całodziennej racji
pokarmowej. W wartościach bezwzględnych 60-120 g/dobę.
Zaleca się aby przynajmniej 3% ( u dzieci do 1. r.ż. 4-6%) dziennego zapotrzebowania
energetycznego był pokrywany z NNKT.
10. badania antropometryczne
1. Umożliwiają określenie zmienności fizycznych rozmiarów ciała i jego składników oraz
odpowiedz
na pytanie czy proporcje ciała i jego rozwój są właściwe. Mają charakter
nieinwazyjny, sÄ… proste i obejmujÄ…:
a. pomiary oceniające rozmiary ciała i stan rozwoju fizycznego. Uwzględniają wzrost i
masÄ™.
i. BMI  ocenia stan odżywienia energetyczno-białkowego. Ilościowo określa
tkankę tłuszczową w organizmie.
ii. WHR  ocenia rozmieszczenie tkanki tłuszczowej
iii. % spadek masy ciała  określa stopień niedożywienia białkowo-
energetycznego
b. pomiary oceniające skład ciała
i. OMR  wskaz
nik odżywienia białkowego organizmu
11. Zapotrzebowanie energetyczne człowieka
W zakresie 370-3400 kcal/dobę w zależności od wieku, płci, aktywności fizycznej i masy ciała.
(370kcal  niemowlęta; 3400kcal  mężczyz
ni w wieku 19-60 lat o dużej aktywności fizycznej),
pokrywane przez:
1. TÅ‚uszcze  25-30%
2. Białka  10-15%
3. Węglowodany  50-65%
12. y
ródła NNKT
1. Oleje (sojowy, słonecznikowy, z wiesiołka, z ogórecznika, z orzechów włoskich, arachidowy,
wątłuszowy)
2. Ryby
13. Jakie badania wykona lekarz w celu oceny stanu wyżywienia
1. Wywiad i badania ogólnolekarskie
2. Badania antropometryczne
3. Badania biochemiczne (krwi, moczu)
 14. Niedobór białka- wymień i omów
1. Niedożywienie typu marasmus  Pojawia się w wyniku długotrwałego głodzenia, urazów,
stanów pooperacyjnych. Skutkuje:
a. “! masy ciaÅ‚a
b. “! siÅ‚y mięśni
c. “! odpornoÅ›ci
d. Niedokrwistość
e. Upośledzenie funkcji oddechowych, krążenia, trawienia, wchłaniania
2. Niedożywienie typu kwashiorkor  Można traktować jako dalszy etap marasmus, występujący
w wyniku pogłębienia niedożywienia białkowego oraz nasileniu katabolizmu. Rezultatem jest
krańcowe wyniszczenie organizmu a nawet zejście śmiertelne.
3. Niedożywienie typu mieszanego  w stanach znacznego zwiększenia katabolizmu przy
niedostatecznej podaży białka. Występuje u przewlekle chorych w następstwie etapu
marasmus.
15. Mikroelementy- definicja, skutki niedoboru
1. Mikroelementy  pierwiastki, których zawartość w organizmie w przeliczeniu na suchą masę
jest mniejsza od 0,01% a bezpieczne lub zalecane spożycie jest mniejsze od 100mg/dobę.
Należą do nich  Fe, Zn, Cu, I, Se, F, Cr, Mn, Mo, B, Co, Ni, Si, Sn, V
2. Skutki niedoboru:
a. Niedokrwistość (Fe, Mo, Cu, Co)
b. Spadek beztłuszczowej masy ciała, upośledzenie układu nerwowego (Zn)
c. Zwiększenie stężenia cholesterolu we krwi (Cu)
d. Niewydolność krążenia, kardiomiopatia (Se)
e. Zaburzenia metaboliczne, dysfunkcja tarczycy (I)
f. Spadek wytrzymałości szkliwa i kości (F)
g. Nietolerancja glukozy, cukromocz (Cr)
h. Zaburzenie przemian tłuszczowych i węglowodanowych (Mn)
i. Tachykardia , ślepota zmierzchowa, nudności, śpiączka (Mo)
© Sir Whatever, gr V, 2011/12