Caserio, Roberts CHEMIA ORGANICZNA
Zaliczenie przedmiotu:
Morrison, Boyd CHEMIA ORGANICZNA
- ocena z ćwiczeń wynika z sumy
McMurry CHEMIA ORGANICZNA
punktów uzyskanych na kolokwiach
wykładowych i sprawdzianach
ćwiczeniowych  na ocenę pozytywną
niezbędne jest zgromadzenie co najmniej
KOLOKWIUM 06.11.2007
60% punktów
11.12.2007
22.01.2008
- ocena pozytywna z ćwiczeń jest
obejmuje materiał wykładowy przedstawiony odpowiednio do dnia
warunkiem koniecznym przystÄ…pienia do
30.10.07; 6.12.07 oraz 17.01.08
egzaminu
STRUKTURA I WI
ZANIA W ZWI
ZKACH ORGANICZNYCH
ĆWICZENIA Z CHEMII ORGANICZNEJ
1. Atomy pierwiastków występujących w związkach
organicznych biorą udział w określonej liczbie wiązań, np.
Poniedziałek godz. 8.15 s. 11D I gr. II rok
C
atomy węgla  czterowiązalne
Wtorek 8.15 s. 11D II gr. II rok
9.15 s. 222A III rok
atomy tlenu  dwuwiÄ…zalne
O
Åšroda 8.15 s. 410GG III gr. II rok
atomy wodoru i halogenów  jednowiązalne H
PiÄ…tek 9.15 s. 222A IV+V rok Cl
2. Atomy węgla są zdolne do tworzenia wiązań pomiędzy sobą
WYKA
ADY Z CHEMII ORGANICZNE WI
ZANIA C  C
C C C
C
C C
Wtorek 7.15 Audytorium Novum
Czwartek 7.25 Audytorium Chemiczne
potrójne
pojedyncze podwójne
IZOMERIA IZOMERIA
IZOMERY  różne związki chemiczne o takim CH3CH2OH CH3OCH3
samym wzorze sumarycznym
etanol eter dimetylowy
C2H6O
CH3CH2OH CH3OCH3
etanol eter dimetylowy
temp. wrzenia [°C] 78.5 - 24.9
temp. topnienia [°C] - 117.3 - 138
reakcja z Na wydziela siÄ™ H2 brak reakcji
IZOMERY KONSTYTUCYJNE  różne związki
chemiczne o takim samym wzorze sumarycznym, ale
różniące się konstytucją (sposobem połączenia
atomów ze sobą)
1
WI
ZANIA CHEMICZNE
STRUKTURA I WI
ZANIA W ZWI
ZKACH ORGANICZNYCH
oddziaływanie pomiędzy atomami warunkujące powstanie
SYNTETYCZNY JEDWAB
trwałych pod względem chemicznym cząsteczek
nylon, rayon
DODATKI DO ŻYWNOŚCI
TWORZYWA SZTUCZNE
1916 r.
barwniki
G. N. LEWIS (University of California, Berkeley)
teflony
sztuczne słodziki
W. KÖSSEL (Uniwersität München)
polistyren
konserwanty
SYNTETYCZNE
poliuretany
sztuczne środki zapachowe
ZWI
ZKI WI
ZANIE JONOWE  elektrostatyczne przyciÄ…ganie przeciwnie
polipropylen
naładowanych ładunków elektrycznych
ORGANICZNE
WI
ZANIE KOWALENCYJNE  tworzy się przez  uwspólnienie
elektronów obu atomów biorących udział w wiązaniu
LEKI
PALIWA
SYNTETYCZNE GUMY
WI
ZANIA JONOWE WI
ZANIA JONOWE
występuje pomiędzy atomem metalu o małej wartości energii
występuje pomiędzy dwoma atomami: jednym o niskim potencjale
jonizacji, a atomem niemetalu o dużej ujemnej wartości
jonizacyjnym oraz drugim  o dużym powinowactwie elektronowym
powinowactwa elektronowego
ELEKTROUJEMNOŚĆ KILKU WYBRANYCH PIERWIASTKÓW
KATION
-1e -
Li Be B C N O F
Na 1s2 2s2 2p6 3s1 Na+: 1s2 2s2 2p6 [Ne]
11
1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0
Na Mg Al. Si P S Cl
ANION
0.9 1.2 1.5 1.8 2.1 2.5 3.0
+1e -
KBr
Cl 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5 Cl-: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 [Ar]
17
0.8 2.8
WZROST ELEKTROUJEMNOÅšCI
WI
ZANIA JONOWE WI
ZANIA KOWALENCYJNE
tworzy się poprzez  uwspólnienie elektronów obu atomów
biorących udział w wiązaniu chemicznym
NaCl MgSO4 NaHCO3 NH4Cl NaF
dwa atomy tego samego pierwiastka  para elektronów należy
w równym stopniu do każdego z atomów tworzących wiązanie
zwiÄ…zki krystaliczne o wysokich temp. topnienia i wrzenia
·· ·· ·· ··
dla NaCl tt. 801°C i tw. 1413°C
:F: + :F: :F:F: Ð#F  FÐ#
·· ·· ··
wzór strukturalny
Lewisa
2
WZROST ELEKTROUJEMNOÅšCI
WI
ZANIA KOWALENCYJNE
WI
ZANIE KOWALENCYJNE SPOLARYZOWANE
tworzy się poprzez  uwspólnienie elektronów obu atomów
Ð#
biorących udział w wiązaniu chemicznym
N B  C 
H  Cl
 O 
Ð#
H  Br
dwa atomy różnych pierwiastków o zbliżonym powinowactwie
elektronowym  para elektronów jest przesunięta w stronę
Ð#N a" NÐ#
atomu bardziej elektroujemnego
´-
´- ´-
O
·· ··
F F
:O: + 2H· :O:H ´+ ´+
´+ ´- ´-
H H
´+
··
H O
B
H  F
´+ ´+ O = C = O
´+
H H
´-
´-
F ´-
wzór strukturalny
WI
ZANIE KOWALENCYJNE
Lewisa
SPOLARYZOWANE
WI
ZANIE CHEMICZNE WI
ZANIE KOWALENCYJNE SPOLARYZOWANE
POLARNOŚĆ WI
ZANIA  jest spowodowana różnicą
elektroujemności atomów biorących udział w wiązaniu
WI
ZANIE KOWALENCYJNE chemicznym
WI
ZANIE JONOWE
ELEKTROUJEMNOŚĆ  jest to zdolność atomu do
przyciągania elektronów w wiązaniu chemicznym
´+ ´-
X X X Y X+ Y-
Pauling przyjął elektroujemność równą 4 dla atomu fluoru F
2.5 dla atomu węgla C
WI
ZANIE KOWALENCYJNE
SPOLARYZOWANE
CHARAKTER JONOWY WI
ZANIA
3