Opracowanie zadań egzaminacyjnych
Finanse przedsiębiorstw  wykład 2012/2013
Tab. 1. Dane do zadań
Wyszczególnienie t t+1
Kapitał własny 14 000 14 000
Kapitał obcy 11 000 16 000
Przychody operacyjne netto 22 400 29 000
Koszty operacyjne 18 600 24 200
koszt kapitału obcego 14% 17%
EBIT 3 800 4 800
Materiały 2 000 3 300
Należności 3 300 3 400
Stopa podatkowa 20% 20%
współczynnik  beta 0,96 1,05
oczekiwana inflacja 12% 11%
Realna stopa zwrotu z inwestycji pozbawionych 6% 6%
ryzyka
Oczekiwana stopa zwrotu z rynku jako całości 22% 23%
1. Od czego zależy koszt kapitału?
Koszt kapitału zależy od:
·ð MożliwoÅ›ci produkcyjnych  Im wiÄ™cej miÄ™sa może mieć z posiadanego przez czÅ‚owieka
bydła, tym więcej będzie mógł zaoferować mięsa dla rodziny, która pożyczyła mu je w
okresie zimy
·ð Preferencji czasowych dla konsumpcji  Jeżeli sÄ…siednia rodzina bÄ™dzie sama w trudnej
sytuacji, wówczas nie będzie skłonna pożyczać mięsa, a zrobi to tylko, gdy otrzyma
obietnicę uzyskania znacznej nadwyżki przy zwrocie
·ð Ryzyka  Im mniejsze bÄ™dÄ… szanse, że uda siÄ™ uchronić samicÄ™ bawoÅ‚u przed dzikimi
zwierzętami i rozmnożyć ją, tym więcej nadwyżki mięsa przy zwrocie zażąda pożyczająca
je rodzina
·ð Inflacji  Jeżeli rodzina pożyczy miÄ™so w zimie, czyli okresie, w którym bardzo trudno o
pożywienie, a uzyska zwrot latem, a więc w okresie, w którym o pożywienie dużo łatwiej,
to również będzie chciała uzyskać dodatkową nadwyżkę zwracanego mięsa
2. Wymień dwa podstawowe powody dla których koszt kapitału jest parametrem ważnym dla
podejmowania decyzji?
Koszt kapitału jest ważnym parametrem przy podejmowaniu decyzji z dwóch powodów:
·ð odzwierciedla zwrot, jaki przeciÄ™tnie można uzyskać na rynku przy tym samym ryzyku.
Jest więc wielkością graniczną, inaczej stopą graniczną (hurdle rate), której przekroczenie
zwiększa wartość inwestorów, lub mówiąc lapidarnie  zwiększa ich bogactwo
·ð koszt kapitaÅ‚u jest parametrem niezbÄ™dnym przy szacowaniu wartoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa
bo jest stopą dyskontową. A nie znając wartości naszych udziałów nie jesteśmy w stanie
podejmować właściwych decyzji
3. Co oznacza, że koszt kapitału jest stopą płotkową (graniczną stopą zwrotu)?
Koszt kapitału własnego jest dla zarządu przedsiębiorstwa graniczną stopą zwrotu, jaką
muszą zapewnić akcjonariuszom, aby utrzymać ich kapitały w przedsiębiorstwie. Tylko te
przedsiębiorstwa, które osiągną wartość wyższą niż przeciętną będą atrakcyjne dla
inwestorów
4. Dlaczego kapitał własny ryzykuje więcej od kapitału obcego?
Ponieważ:
·ð ponosi ryzyko dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej (gdy firma zbankrutuje to wszelkie
zobowiązania będą pokrywane z tego kapitału). Nie wywiązywanie się ze zobowiązań
wobec dawców kapitału nie jest podstawą do złożenia wniosku o upadłość
·ð jest ostatni w dostÄ™pie do strumieni pieniężnych (przejmuje najbardziej ryzykownÄ…
część strumieni)
5. Podaj podstawowe cechy kapitałów.
Kapitał własny Kapitał obcy
Uczestniczy w podziale zysku Nie uczestniczy w podziale zysku
Ponosi ryzyko działalności gospodarczej (gdy Nie ponosi ryzyka działalności gospodarczej
firma zbankrutuje to wszelkie zobowiązania będą (nawet gdy firma zbankrutuje to zobowiązania
pokrywane z tego kapitału). Nie wywiązywanie trzeba spłacić). Niewywiązywanie się ze
się ze zobowiązań wobec dawców kapitału nie zobowiązań wobec dawców kapitału jest
jest podstawą do złożenia wniosku o upadłość podstawą do złożenia wniosku o upadłość w celu
zabezpieczenia własnych roszczeń
Bezterminowość Terminowy
Droższy  kosztem KW jest przeciętna korzyść na Tańszy  kosztem KO są odsetki, ubezpieczenie,
rynku (minimum, które możemy uzyskać w innym prowizje
przedsiębiorstwie przy tym samym ryzyku)
Trudno obserwowalny  nie jest kategoriÄ… A
atwo obserwowalny  jest kategorią księgową i
księgową oraz udziałowcy nie określają jasno banki jasno formułują swoje oczekiwania co do
oczekiwań co do zysku zysku
6. Wymień i scharakteryzuj podstawowe funkcje kapitału własnego.
Funkcje kapitału własnego:
·ð finansowa (finansowanie aktywów)
·ð wiarygodnoÅ›ci (warunkuje zdolność do pozyskania kapitaÅ‚u obcego)
·ð zabezpieczajÄ…ca (jest zabezpieczeniem kredytu)
·ð inicjatywna (nie sÄ… udzielane na okreÅ›lony cel)
·ð inicjujÄ…ca (inicjuje powstanie przedsiÄ™biorstwa)
7. Co to jest agio?
Nadwyżka uzyskana ze sprzedaży udziałów powyżej ich wartości nominalnej księgowana na
kapitale zapasowym
8. Przeznaczenie i tworzenie kapitału podstawowego
Rodzaj Przeznaczenie/definicja Tworzenie
Kapitał Stanowi bazę finansową dla działania Z pierwotnie wniesionych wkładów przez
podstawowy przedsiębiorstwa i jest formalną gwarancją wspólników przy zakładaniu przedsiębiorstwa
zaspokojenia roszczeń wierzycieli spółki oraz póz
niejszych wkładów podwyższających
ten kapitał
9. Przeznaczenie i tworzenie kapitału rezerwowego
Rodzaj Przeznaczenie/definicja Tworzenie
Kapitały Może być przeznaczony na wypłaty Tworzony jest dobrowolnie z odpisów z zysku
rezerwowe dywidend jak również z
ródłem
finansowania inwestycji, prac
badawczo rozwojowych czy
szczególnych świadczeń na rzecz
pracowników
10. Przeznaczenie i tworzenie kapitału zapasowego.
Rodzaj Przeznaczenie/definicja Tworzenie
Kapitał zapasowy Jest rezerwą finansową stabilizującą Głównym z
ródłem tego kapitału jest tzw. agio
działalność przedsiębiorstwa i służy głównie do czyli nadwyżka uzyskana ze sprzedaży
pokrycia ewentualnych strat udziałów powyżej ich wartości nominalnej.
Tworzony jest także z odpisów z zysku 18%
obligatoryjne dla spółek akcyjnych oraz z
dopłat dokonanych przez akcjonariuszy w
zamian za specjalne uprawnienia
11. Podaj złote reguły finansowania przedsiębiorstwa
·ð ZÅ‚ota reguÅ‚a bilansowa przyjmuje jako kryterium stopieÅ„ ryzyka. WedÅ‚ug tej reguÅ‚y
majątek obarczony wysokim ryzykiem powinien być finansowany kapitałem własnym
·ð ZÅ‚ota reguÅ‚a bankowa przyjmuje jako kryterium z jednej strony stopieÅ„ zwiÄ…zania
majątku, z drugiej zaś terminowość kapitału. Według tej reguły długoterminowo
związany majątek powinien być finansowany z kapitału długoterminowego
12. Co to są należności?
Należności to nasze pieniądze w cudzej kieszeni. Są to wynikłe z przeszłych zdarzeń
uprawnienia podmiotu do otrzymania określonego świadczenia od innego podmiotu.
Powstają przy sprzedaży z odroczonym terminem płatności. Zwane są też kredytem
kupieckim (zwykle nie oprocentowanym). Należności są z
ródłem kosztów jednak mimo to
przedsiębiorstwa sprzedają z odroczonym terminem płatności ponieważ jest to zachęta dla
kupujących (dodatkowa wartość towaru).
13. Co to sÄ… przychody?
Przychody to wartość sprzedaży. Są to zaksięgowane zdarzenia gospodarcze skutkujące
wpływami środków pieniężnych lub powstaniem należności
14. Co to sÄ… zobowiÄ…zania?
Wynikłe z przeszłych zdarzeń obowiązki podmiotu do przekazania określonego świadczenia
do innego podmiotu. Zobowiązania są efektem zakupu z odroczonym terminem płatności
15. Co to sÄ… koszty?
Koszt jest to nakład wyrażony w jednostce pieniężnej w celu uzyskania przychodu
16. Podaj memoriałową zasadę rachunkowości oraz omów jej skutki?
Memoriałowa zasada rachunkowości mówi, że wszelkie zdarzenia gospodarcze księgowane
są w dniu, w którym powstają bez względu na to czy są skuteczne finansowo czy nie.
Jej skutkiem jest to, że przychody to nie wpływy, koszty to nie wydatki a zysk to nie pieniądze
17. Co to jest bilans?
Bilans to sprawozdanie z sytuacji majątkowej przedsiębiorstwa na określony dzień
(fotografia). W bilansie musi być spełniona zasada równości bilansowej. W bilansie wyróżnia
się aktywa (majątek przedsiębiorstwa) oraz pasywa (z
ródła finansowania). Aktywa dzieli się
na aktywa trwałe i obrotowe a pasywa na kapitały własne i obce
18. Scharakteryzuj aktywa trwałe i obrotowe?
Aktywa trwałe to aktywa, które nie zużywają się lub nie dotyczą jednego cyklu
produkcyjnego. Wyróżniamy rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawne oraz
finansowe aktywa trwałe (należności, inwestycje, rozliczenia międzyokresowe). Skłonność do
inwestowania w aktywa trwałe zależy od ryzyka. Aktywa trwałe uważane są za aktywa
wysokiego ryzyka
Aktywa obrotowe uczestniczą w jednym cyklu produkcyjnym przedsiębiorstwa, który polega
na ciągłej zmianie (obracaniu) postaci aktywów. Wszystkie elementy tego cyklu to aktywa
obrotowe. Szybko obracać pieniądzem to szybko przechodzić cykl produkcyjny. Powinno być
ich jak najmniej czyli minimum by spełniać swoje funkcje
19. Od czego zależy wielkość zapasów i należności?
Poziom zapasów zależy od:
·ð technologii (przy budowie statków dużo zapasów)
·ð unikalnoÅ›ci zapasów (ogólnodostÄ™pne czy trudnodostÄ™pne)
·ð trwaÅ‚oÅ›ci zapasów
·ð sezonowoÅ›ci
Wielkość należności zależy od:
·ð sytuacji w branży (na rynku klienta dÅ‚uższy termin pÅ‚atnoÅ›ci, na rynku producenta
krótszy, dostosowanie do konkurencji)
·ð rodzaju produktu (gdy jest popyt na produkt to nie trzeba dodatkowo zachÄ™cać)
20. Co to jest rachunek zysków i strat i podaj najprostszą formę.
Rachunek zysków i strat jest sprawozdaniem o dokonaniach przedsiębiorstwa za dany okres.
Zestawia przychody i koszty
21. Według jakiej zasady sporządzane jest sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych i
jakie są konsekwencje stosowania tej reguły?
Według zasady kasowej  operacja jest księgowana gdy jest skuteczna finansowo czyli gdy
towarzyszy jej wpływ lub wydatek
Jej skutkiem jest to, że przychód to wpływ, koszt to wydatek a zysk to pieniądze
22. Wymień i scharakteryzuj główne obszary funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz z
ródła
wpływów i wydatków generowane w tych obszarach uwzględnione w sprawozdaniu
środków pieniężnych.
Obszary:
·ð dziaÅ‚alność operacyjna  podstawowa dziaÅ‚alność przedsiÄ™biorstwa (wpÅ‚ywy ze
sprzedaży a wydatki z tytułu poniesionych kosztów)
·ð dziaÅ‚alność inwestycyjna  zwiÄ…zana z inwestycjami
·ð dziaÅ‚alność finansowa - pozyskiwanie z
ródeł finansowania
y
ródła wpływów i wydatków:
23. Sprowadzanie przychodów do poziomu wpływów (zadania)
Bilans zamknięcia
należności
Bilans otwarcia
900
należności
A 300 500
1100
B 600 300
W przypadku A wpływy wynoszą: W przypadku B wpływy wynoszą:
24. Sprowadzanie kosztów do poziomu wydatków (zadania)
Koszty ogólne
1200
- Koszty nie wydatkowe - 300
Koszty wydatkowe 900
(np. amortyzacja, rezerwy)
Bilans zamknięcia
Bilans otwarcia
900
zobowiÄ…zania
zobowiÄ…zania
200
A 100
900
B 300 500
25. Podaj, w jaki sposób zwiększa się wartość księgowa kapitału własnego?
Wartość księgowa kapitału własnego zwiększa się w sposób:
·ð bezpoÅ›redni (pierwotnie wniesione wkÅ‚ady przez wspólników przy zakÅ‚adaniu
przedsiębiorstwa)
·ð poÅ›redni (akumulacja zysku)
·ð aktualizacja wyceny
26. Koszt kapitału własnego to:
a. odsetki od kredytów,
b. oprocentowanie bonów skarbowych
c. przeciętny rynkowy zwrot z inwestycji w kapitał własny o tym samym ryzyku,
d. koszt emisji akcji
e. dywidendy
27. Koszty utrzymania sklepu (stałe) wynoszą 3000,- zł miesięcznie. Ile procent marży liczonej
od wartości zakupionego towaru musi stosować sklep, aby przy sprzedaży miesięcznej 20
000,- zł zysk miesięczny wyniósł 1 000,-zł.
a) 25% b) 20% c) 18% d) 15% e) 30% f) inne & .
28. Cykl środków pieniężnych to:
f. rotacja zobowiązań + rotacja zapasów - rotacja należnosci,
g. rotacja nalezności + rotacja zapasów - rotacja zobowiązań,
h. rotacja nalezności + rotacja zapasów + rotacja zobowiąń,
i. rotacja nalezności - rotacja zapasów - rotacja zobowiąń,
29. Który z kapitałów ponosi ryzyko działalności gospodarczej?
a) obcy b) łączny c) własny d) długoterminowy obcy e) obrotowy
30. Efekt dz
wigni finansowej w roku t jest
Wyszczególnienie t
Kapitał własny 14 000
Kapitał obcy 11 000
Przychody operacyjne 22 400
Koszty operacyjne 18 600
koszt kapitału obcego 14%
EBIT 3 800
Stopa podatkowa 20%
Zysk brutto 2260
Zysk netto 1808
a) pozytywny, b) negatywny, c) neutralny, d) nie występuje
31. Bilans przedsiębiorstwa przedstawia:
a. przychody i koszty,
b. wpływy i wydatki,
c. sytuację majątkowo finansową przedsiębiorstwa,
d. sytuację finansowo podatkową przedsiębiorstwa.
32. Częścią wspólną bilansu i sprawozdania z przepływów środków pieniężnych jest
a. zmiana zysku netto,
b. zmiana stanu zobowiązań i należności,
c. zmiana stanu środków pieniężnych,
d. zmiana stanu zobowiązań
e. zmiana przychodów
33. pozytywny efekt dz
wigni finansowej oznacza, że:
a. wzrost kosztów stałych podnosi rentowność kapitałów łącznych,
b. wzrost przychodów podnosi rentowność kapitałów własnych,
c. wzrost zadłużenia podnosi rentowność kapitałów łącznych,
d. wzrost zadłużenia podnosi rentowność kapitałów własnych.
34. Gdyby przedsiębiorstwo korzystało tylko z kapitału własnego (kapitał łączny pozostaje na
tym samym poziomie) to rentowność brutto tego kapitału w roku t byłaby niższa czy
wyższa i o ile procent? (dane z tab. 1)
Wynik ten pokazuje, że w przypadku zadłużenia rentowność kapitałów własnych wzrośnie o
0,9%. Także w naszym pytaniu (bez zadłużenia) rentowność ta spadnie o 0,9%
35. Podaj jak zmieni się oddziaływania dz
wigni w roku t , gdy zadłużenie wzrośnie do 60%
(kapitał łączny bez zmian). (dane z tab. 1)
Przed zmianą oddziaływanie dz
wigni wynosi ok. 0,009 (z poprzedniego zadania)
Po zmianie:
Tak więc oddziaływanie dz
wigni zmieni siÄ™ o
W procentach zmiana wyniesie
36. Który z czynników przyczynił się do wzrostu rentowności operacyjnej kapitałów łącznych na
przestrzeni okresu od t do t+1 ? (dane z tab. 1)
Okres t: Okres t+1:
Tak więc do wzrostu rentowności operacyjnej kapitałów łącznych przyczyniła się
produktywność (szybkość obrotu kapitałem)
37. ile procent może spaść EBIT w roku t aby efekt dz
wigni finansowej pozostał pozytywny.
(dane z tab. 1)
By występował pozytywny efekt dz
wigni finansowej to EBIT musi być wyższy od EBIT-u
granicznego. Tak więc EBIT może spaść o:
38. Jakich korzyści oczekują przedsiębiorstwa sięgając po zadłużenie?
Przedsiębiorstwa oczekują wzrostu rentowności kapitałów własnych wynikającej ze wzrostu
zadłużenia
39. Co to jest optymalna struktura zadłużenia?
Optymalną strukturą zadłużenia nazywamy, takie zadłużenie, przy którym cena akcji lub
wartość przedsiębiorstwa jest maksymalna. Optymalna struktura zadłużenia jest
kompromisem między ryzykiem a ceną akcji. Na prawo od optymalnej struktury zadłużenia
cena akcji spada, ponieważ inwestorzy wycofują się gdyż dalszy wzrost zadłużenia nie jest
wart podejmowania ryzyka
40. Podaj podstawowe cechy kapitału obcego i własnego.
Patrz zadanie 5
41. Zbadaj efekt dz
wigni finansowej w roku t+1. (na dwa sposoby) (dane z tab. 1)
Sposób I: Sposób II:
42. Wyjaśnij co oznacza pojęcie  efektywny koszt kredytu .
Są to faktycznie zapłacone odsetki od kredytu czyli odsetki płacone od przeciętnego stanu
zadłużenia w okresie
43. Oblicz cykl inkasa w dniach w roku t (dane z tab. 1)
Cykl inkasa to inaczej rotacja należności
Cykl ten wynosi (w dniach):
44. Wyjaśnij w jaki sposób przejawia się wzrost ryzyka wynikający ze wzrostu zadłużenia.
·ð roÅ›nie wrażliwość rentownoÅ›ci kapitałów wÅ‚asnych na zmiany EBIT
·ð roÅ›nie prawdopodobieÅ„stwo straty na poziomie zysku brutto
45. Podaj funkcje kapitału własnego
Patrz zadanie 6
46. Jakie czynniki wpływają na rentowność kapitału łącznego.
·ð rentowność operacyjna sprzedaży
·ð produktywność kapitałów Å‚Ä…cznych
47. Jakie czynniki wpływają na rentowność kapitału własnego.
·ð efekty zadÅ‚użenia (oddziaÅ‚ywanie dz
wigni finansowej)
·ð te same czynniki co na rentowność operacyjnÄ… kapitałów Å‚Ä…cznych (pytanie wyżej)
·ð współczynnik zatrzymania zysku (wpÅ‚ywa tylko na rentowność netto kapitaÅ‚u
własnego)
48. Jakie decyzje wywołują wzrost wspomagania operacyjnego?
Decyzje w sprawie sposobu produkcji (produkujemy sami/zlecamy na zewnątrz) a więc
decyzje o tym jaką wartość dodaną wytwarzamy.
49. Jakie konsekwencje ekonomiczne wywołuje wyższe wspomaganie operacyjne.
·ð przy dobrej koniunkturze przedsiÄ™biorstwo z wyższym wspomaganiem operacyjnym
generuje wyższe zyski
·ð przy zÅ‚ej koniunkturze przedsiÄ™biorstwo z wyższym wspomaganiem operacyjnym
osiągają większe straty
50. Wyjaśnij w jaki sposób przejawia się wzrost ryzyka wynikający ze wzrostu wspomagania
operacyjnego.
·ð wzrost wrażliwoÅ›ci zysku operacyjnego na zmiany sprzedaży
·ð wiÄ™ksze prawdopodobieÅ„stwo straty na poziomie zysku operacyjnego
51. Z jakich elementów się składa i czym przejawia ryzyko własne przedsiębiorstwa
Ryzyko własne przedsiębiorstwa uzależnione jest od ryzyka rynkowego, które przejawia się
niestabilnością sprzedaży. Ryzyko to wzmacniane jest ryzykiem dz
wigni operacyjnej i
przejawia się nie stabilnością EBIT a to z kolei wzmacniane jest ryzykiem dz
wigni finansowej i
przejawia się niestabilnością rentowności kapitałów własnych
52. Dane: Sprzedaż = 1340,- ; EBIT = 234,- ; Zysk brutto = 57,- ; RKW = 24%. Gdy DTL = 3, to
przy wzroście sprzedaży o 10%:
a) EBIT = 304,2 b) Zysk brutto = 74,1 c) RKW = 31,2 d) Obrót = 1742
53. Dane: Sprzedaż = 1340,- ; EBIT = 234,- ; Zysk brutto = 57,- ; RKW= 24%. Gdy DOL = 3, to przy
wzroście sprzedaży o 10%:
a) EBIT = 204,2 b) Zysk brutto = 74,1 c) RKW= 31,2% d) Obrót = 1742 e) EBIT = 304,2 f) inne
54. Dane: Sprzedaż = 1540,- ; EBIT = 240; Zysk brutto = 45; RKW = 28,6%; Kapitał łączny =
1500; RKA
= 16%. Gdy DFL = 2,5 to przy wzroście EBIT o 5%:
a) EBIT =270 b) Zysk brutto=51,75 c) RKW =32,17% d) Kapitał łączny =1687,5 e) RKA
= 31%
55. Podaj ogólną formułę wskaz
ników płynności i zalecane przedziały ich wartości.
Płynność natychmiastowa 10-20%
Płynność szybka 1,0  1,2
Płynność bieżąca 1,2  2,0
56. Co to jest rotacja składników poszczególnych aktywów obrotowych i jakich dostarcza
informacji ?
Rotacja, czyli obrót składników majątkowych, jest to szybkość, z jaką zmieniają one
swoją postać, określana w ilościach cykli obrotowych jakie wykonują w badanym
okresie, lub w długości trwania cyklu, wyrażonego np. w dniach, tygodniach itd.
57. Co to jest cykl środków pieniężnych i jakich dostarcza informacji?
Cykl konwersji gotówki (cykl środków pieniężnych) to okres, jaki upływa od momentu
wydania pieniędzy na sfinansowanie majątku obrotowego do ich powrotu
Determinuje on zapotrzebowanie na kapitał w obrocie
58. Kapitał własny spółki składał się z następujących pozycji:
L.p Wyszczególnienie Wartość
1 Kapitał zakładowy 3 000
2 Kapitał zapasowy 2500
3 Kapitał rezerwowy 1250
4. Kapitał z aktualizacji wyceny 60
5. Zysk strata z lat ubiegłych 100
6. Zysk/strata netto roku obrotowego 250
Razem kapitał własny 7160
Natomiast cena nominalna akcji wynosi 1,5 zł. Spółka wyemitowała 1500 nowych
akcji, które sprzedała po cenie emisyjnej wynoszącej 17 zł za akcję. Podaj jak
zmienią się poszczególne pozycje kapitałowe po zaksięgowaniu nowej emisji.
Na kapitał podstawowy (zakładowy) idzie liczba akcji razy cena nominalna akcji:
Na kapitał zapasowy idzie liczba akcji razy różnica między ceną emisyjną a nominalną
akcji (agio):
L.p Wyszczególnienie Wartość
1 Kapitał zakładowy 5250
2 Kapitał zapasowy 25752
3 Kapitał rezerwowy 1250
4. Kapitał z aktualizacji wyceny 60
5. Zysk strata z lat ubiegłych 100
6. Zysk/strata netto roku obrotowego 250
Razem kapitał własny 7160