Porażenia nerwów obwodowych
1/14
PORAŻENIE NERWU POŚRODKOWEGO
1. A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
2. R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
ETIOLOGIA:
" więzadło Struthersa :
- u ok. 3% ludzi występuje na przyśrodkowej powierzchni kości ramiennej wyrostek
nadkłykciowy
- między nim, a nadkłykciem przyśrodkowym rozciąga się owe więzadło
- może uciskać przebiegający pod nim nerw pośrodkowy i t. ramienną
" nieprawidłowe naczynia przeszywajace :
- mogą przeszywać pień nerwu
- objawy mogą wystąpić w sposób nagły
" urazy barku :
- rzadko powodują uszkodzenie n. pośrodkowego
" uraz okolicy łokciowej (zwł. złamania nadkłykciowe) :
- często uszkodzenie pnia nerwu, lub jego gałęzi n. międzykostnego przedniego
" zespół m. nawrotnego obłego :
- ucisk miedzy głowami tego mięśnia
" zespół cieśni nadgarstka :
- ucisk przez przerośnięty troczek zginaczy
- najczęstsza przyczyna uszkodzenia n. pośrodkowego
PATOGENEZA:
" przebieg nerwu :
- rozpoczyna się w dole pachowym z pęczków przyśrodkowego (C8  Th1) i bocznego
(C  C )
5 6
- łączą się na przedniej powierzchni a. axillaris
- biegnie w bruz
dzie przyśrodkowej mięśnia dwugłowego
- krzyżuje a. brachialis przechodząc z jej strony bocznej na przyśrodkową
- do dołu łokciowego wchodzi pod rozścięgnem m. dwugłowego
- w górnej części przedramienia między głowami m. pronator teres
- następnie głęboko między m. flexor digitorum superficialis i profundus
- w dolnej części przedramienia powierzchownie między ścięgnami m. flexor carpi radialis i
m. palmaris longus w kanale nadgarstka pod troczkiem zginaczy
- przechodzi na dłoń
- dzieli się na nn. digitales palmares communes, a te na nn. digitales palmares prioprii
" zakres zaopatrywania :
- większość mięśni przedniej grupy przedramienia :
m. pronator teres
m. palmaris longus
m. flexor carpi radialis
m. flexor digitorum profundus (brzusiec dla 2 i 3 palca)
m. flexor digitorum superficialis
m. flexor pollicis longus
m. pronator quadratus
- większość mięśni kłębu kciuka :
m. odwodziciel krótki
Porażenia nerwów obwodowych
2/14
caput superficiale m. flexoris pollicis brevis
m. przeciwwstawiacz
- 2, lub 3 pierwsze mięśnie glistowate
- skóra 2/3 dłoni od strony promieniowej i 3,5 palca po stronie dłoniowej
- po stronie grzbietowej te palce w obrębie paliczków środkowych i dalszych
OBRAZ KLINICZNY:
" utrudnienie nawracania przedramienia :
- ze względu na uszkodzenie mm. nawracaczy
" utrudnienie zginania dłoniowego nadgarstka :
- czynność ta jest znacznie osłabiona, jednak m. flexor carpi ulnaris zgina (ręka odchyla się
jednocześnie w stronę łokciową)
" utrudnione zginanie palców :
- zaciśnięcie pieści jest niemożliwe
- zgina się jedynie palec 4 i 5, ale i tak nie całkiem bo m. zginacz powierzchowny jest
porażony
- zgięcie palca 2 i 3 może odbywać się tylko w nieznacznym stopniu i to tylko w stawach
śródręczno  paliczkowych na które działają mm. międzykostne unerwione przez n. ulnaris
- wskutek w. wym. zaburzeń przy próbie zaciśnięcia ręki w pięść kciuk, wskaziciel i palec
środkowy pozostają wyprostowane (ręka błogosławiąca)
" upośledzenie ruchów kciuka :
- nie można wykonać zginania i przeciwwstawiania
- przywodzenie odbywa się prawidłowo (n. ulnaris)
- odwodzenie jest zachowane częściowo (zachowana czynność m. odwodziciela długiego)
- ze względu na niemożność przeciwwstawiania i zginania z jednoczesną przewagą mięśni
prostujących i przywodzących kciuk ustawia się w tej samej płaszczyz
nie co dłoń (ręka małpia)
" zaniki mięśni kłębu :
- po pewnym czasie
" zaburzenia czuciowe :
- tj unerwienie czuciowe
ZESPOA
Y UCISKOWE :
" zespół mięśnia nawrotnego obłego :
- występuje ucisk pomiędzy głowami tego mięśnia
- nieraz stwierdza się tylko bolesność górnej części przedramienia
- po dłuższej pracy ręcznej pojawiać się mogą parestezje i drętwienia palców oraz osłabienie
siły mięśniowej ręki
- ucisk na górna część przedramienia może wywołać ból
- niekiedy objaw Tinela w tej okolicy
" zespół nerwu międzykostnego przedniego :
- występuje porażenie m.pronator quadratus (odnerwienie w EMG) i dwu pierwszych mm.
glistowatych
- upośledzenie zgięcia kciuka w stawie międzypaliczkowym i palca wskazującego w stawie
międzypaliczkowym dalszym, czasem także zginanie palca 3
" zespół cieśni nadgarstka :
- vide zespół cieśni nadgtrstka
PATRZ TEŻ:
" zespół cieśni nadgarstka
PORAŻENIE NERWU PROMIENIOWEGO
Porażenia nerwów obwodowych
3/14
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
ETIOLOGIA:
" złamanie trzonu kości ramiennej :
- nerw może zostać przecięty, lub zablokowany między odłamami
" ucisk z zewnątrz :
- ludzie śpiący z głową na ramieniu (porażenie sobotniej nocy)
- ludzie użyczający ramienia śpiącemu partnerowi (porażenie zakochanych)
- przedłużony ucisk mankietem manometru
- niewłaściwe ułożenie chorego w znieczuleniu ogólnym
" ucisk w okolicy łokcia :
- arkady Frochse a :
łukowate pasmo tkanki łącznej między głowami mięśnia odwracacza
występuje u ok. 30% ludzi
- zmiany zapalne i wytwórcze związane z przewlekłym urazem nadkłykcia bocznego (łokieć
tenisisty)
" ucisk na gałąz
powierzchowną :
- włóknista tkanka łączna miedzy ściegnami m. brachioradialis i m. flexor carpi radialis
(zespół Wartenberga)
PATOGENEZA:
" przebieg nerwu promieniowego :
- powstaje z pęczka tylnego (C  Th )
5 1
- w jamie pachowej leży do tyłu od t. pachowej
- po przejściu na ramię przechodzi wraz z t. głęboką ramienia na tylną powierzchnię kości
ramiennej między głową długą, a przysrodkową m. trójgłowego
- wydłużoną spiralą owija się wokół trzonu kości ramiennej w bruz
dzie n. promieniowego,
kierując się ku dołowi i na boczną stronę kości
- w 1/3 dolnej ramienia przebija przegrodę międzymięśniową boczną od tyłu ku przodowi i
układa się między m. brachioradialis, a m. brachialis
- do przodu od główki kości ramiennej, lub nieco wyżej nerw dzieli się na 2 główne
rozgałęzienia : gałąz
głęboką i powierzchowną
- gałąz
głęboka :
biegnie między prostownikiem promieniowym krótkim nadgarstka, a ścięgnem
m. dwugłowego
dalej zawija się spiralnie wokół kości promieniowej
przebija m. odwracacz, biegnie najpierw w warstwie głębokiej tego mięśnia,
potem między warstwą głęboką, a powierzchowną
po przebiciu odwracacza oddaje gałązki mięśniowe do tylnej grupy mięśni
przedramienia, oraz nerw międzykostny tylny przedramienia
- gałąz
powierzchowna :
przebiega na znacznej przestrzeni wzdłuż m. brachioradialis
najpierw układa się pod m. brachioradialis
potem przechodzi pod skórę przebijając powięz
przedramienia między
ścięgnami m. brachioradialis i m. flexor carpi radialis
ok. 5 cm powyżej wyrostka rylcowatego kości promieniowej kieruje się ku
tyłowi i do boku, wnika pod ściegno m. brachioradialis i owija się dookoła k. promieniowej
przechodąc na stronę tylną przedramienia i zespalając się z n. skórnym bocznym przedramienia (od n.
musculocutaneus)
oddaje nerwy skórne (nn. grzbietowe palców)
" zakres zaopatrzenia :
- tylna grupa mm. ramienia :
m. triceps brachii
Porażenia nerwów obwodowych
4/14
m. łokciowy
- boczna grupa mm. przedramienia :
m. brachioradaialis
m. extensor carpi radialis longus et brevis
m. odwracacz
- tylna grupa mieśni przedramienia :
m. extensor digitorum
m. prostownik nadgarstka łokciowy
m. prostownik palca małego
m. odwodziciel długi kciuka
m. prostownik kciuka długi i krótki
m. prostownik wskaziciela
- skóra tylnej powierzchni ramienia, przedramienia i ręki
- skóra grzbietu 2, 5 palca po stronie bocznej (promieniowej)
OBRAZ KLINICZNY:
" upośledzenie prostowania przedramienia :
- całkowita niemożność prostowania przy uszkodzeniu w jamie pachowej
- przy uszkodzeniu na wysokości ramienia tylko częściowe osłabienie
" upośledzone odwracanie przedramienia :
- w przypadku porażenia nerwu promieniowego odwracanie przedramienia może być
wykonywane jedynie przez m. dwugłowy, który zginając w stawie łokciowym jednocześnie odwraca
przedramię
" upośledzenie czynnego prostowania ręki :
- czynne prostowanie zasadniczo niemożliwe
- czynność tę chory może wykonywać jedynie zastępczo zginając silnie palce (występuje
skrócenie ścięgien prostowników palców co daje częściowe wyprostowanie ręki)
" upośledzenie prostowania w stawach śródręczno  paliczkowych :
- czynne prostowanie w tych stawach jest zniesione (czynność tę można zastępczo
wykonywać t.j.w.)
- prostowanie w stawach międzypaliczkowych II  V jest zachowane (czynność tę
wykonują mm. glistowate i międzykostne)
" upośledzenie ruchów kciuka :
- upośledzone prostowanie w stawie śródręczno  paliczkowym i międzypaliczkowym
- osłabione odwodzenie
" ręka opadająca (cepowata) :
- dłoń opada ku dołowi
- palce lekko zgięte
- kciuk przywiedziony
- w długotrwałym porażeniu n. promieniowego wskutek przykurczu porażonych mięśni może
wystąpić nadmierne wyprostowanie palców
" upośledzenie przywodzenia i odwodzenia ręki :
- upośledzenie prostownika łokciowego i promieniowego nadgarstka
" nieznaczne upośledzenie zginania przedramienia :
- porażenie m. brachioradialis
" zaburzenia czucia :
- niekiedy nie występują wcale
Porażenia nerwów obwodowych
5/14
- najczęściej stwierdza się mały obszar całkowitego znieczulenia na powierzchni grzbietowej ręki
między I, a II kością śródręcza
- okolicę tę otacza większy obszar niedoczulicy
ZESPOA
Y UCISKOWE :
" zespół tunelowy nerwu promieniowego :
- spowodowany jest przewlekłym uciskiem nerwu promieniowego, lub jego gałęzi głębokiej na
wysokości łokcia
łokieć tenisisty
arkady Frohse a
- dokuczliwy ból tylnej powierzchni górnej części przedramienia :
nasila się przy ruchach ramienia
- czucie na ręce zachowane
- niedowład grupy tylnej mm. przedramienia (grupa boczna sprawna, bo gałęzie do niej odchodzą
powyżej łokcia)
" choroba Wartenberga :
- ucisk na gałąz
powierzchowną przez włóknistą tkankę łączną rozpiętą między ścięgnami m.
brachioradialis i m. flexor carpi radialis
- ból grzbietowo  promieniowej powierzchni ręki
nasila się podczas pisania, chwytania, szczypania, pracy młotkiem
typowy jest ból podczas próby uchwycenia przeciwstawionego kciuka między zgięte palce, a
łokciowo zgięty nadgarstek
- rzadko drętwienia i parestezje
- w wywiadzie czasem uraz (upadek z podparciem, skręcenie przedramienia)
- często współistnieje cukrzyca, lub RZS
- w badaniu fizykalnym w miejscu ucisku stwierdza się objaw Tinela
LECZENIE:
" uszkodzenie związane z uszkodzeniem kości ramiennej :
- w razie konieczności operacyjnego leczenia złamania należy dokonać inspekcji nerwu
- w pozostałych przypadkach eksploracja jest wskazana dopiero wtedy, gdy po ok. 3 miesiącach
od porażenia nie ma powrotu funkcji
- w razie uszkodzeń postrzałowych większość przypadków kończy się samowyleczeniem, a
leczenie operacyjne podejmuje się dopiero, gdy funkcja nie powróci w ciągu 5 miesięcy
" ucisk z zewnątrz w okolicy ramienia :
- porażenie ustępuje samoistnie, choć niekiedy może to trwać wiele miesięcy
" zespół tunelowy nerwu promieniowego :
- leczenie operacyjne polegające na uwolnieniu nerwu
" choroba Wartenberga :
- leczenie operacyjne
- polega na uwolnieniu nerwu spomiędzy ścięgien oraz na przestrzeni con. 6  8 cm
proksymalnie od tego miejsca
PORAŻENIE NERWU A
OKCIOWEGO
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
Porażenia nerwów obwodowych
6/14
ETIOLOGIA:
" złamania nadkłykcia, lub kłykcia przyśrodkowego kości ramiennej :
" pęknięcie ścięgna m. dwugłowego :
" ucisk przez arkady Struthersa :
" ucisk w kanale n. łokciowego :
- przez przerosłą tkankę łączną
- przez przerosłą głowę przyśrodkową m. trójgłowego
- przez ścięgno m. trójgłowego (zespół strzelającego ścięgna)
- dodatkowy mięsień : nadkłykciowo  łokciowy (występuje u 30% ludzi)
- zapalenie stawu łokciowego
- torbiele galaretowate pochewek ścięgnistych
- przewlekły ucisk zewnętrzny :
praca biurowa
nawykowe opieranie łokcia o brzeg otwartego okna podczas jazdy
samochodem
ułożenie w czasie znieczulenia ogólnego
" ucisk między głowami m. flexor carpi ulnaris :
- przez pasmo powięziowe Osborne a
" ucisk w okolicy nadgarstka (na ramus palmaris) :
- przez t. łokciową (położoną bocznie do nerwu)
- przez dodatkowy mięsień (dłoniowy krótki)
- przez tkankę łączną
- przez torbiele galaretowate pochewek ścięgnistych
PATOGENEZA:
" przebieg nerwu łokciowego :
- powstaje z pęczka przyśrodkowego (C8  Th1)
- w jamie pachowej leży między tętnicą i żyłą pachową
- przechodzi na ramię z t. ramienną i biegnie w bruz
dzie przyśrodkowej m. dwugłowego
- następnie oddala się od tętnicy ku tyłowi
- w połowie długości ramienia przeszywa przegrodę międzymięśniową przyśrodkową
- pozostaje w ścisłym związku z pasmem łącznotkankowym rozpiętym między przegrodą
międzymięśniową przyśrodkową, a głową przyśrodkową mięśnia trójgłowego (arkady Struthersa)
- biegnie w bruzdzie nerwu łokciowego zawijając się wokół nadkłykcia przyśrodkowego (w
tej okolicy pokryty jest jedynie skórą i pasmem ścięgnistym powięzi)
- między głowami m. flexor carpi ulnaris przechodzi na przedramię
- biegnie między m. flexor carpi ulnaris, a m. flexor digitorum profundus
- w dolnej częsci przedramienia dzieli się na ramus dorsalis manus i ramus palmaris manus
- ramus dorsalis manus przechodzi na grzbiet ręki zawijając się dookoła k. łokciowej
- ramus palmaris manus przechodzi pod powierzchowną warstwą troczka zginaczy
(więzadłem dłoniowym nadgarstka utworzonym przez dystalną część powięzi przedramienia) na
dłoniową powierzchnię ręki i dzieli się na ramus profundus i superficialis
" zakres zaopatrzenia :
- m. flexor carpi ulnaris i część łokciowa m. flexor digitorum profundus (dla 3, 4 i 5 palca)
- mm. kłębika
- mm. międzykostne
- mm. glistowate III i IV
- niektóre m. kłębu :
m. przywodziciel kciuka
Porażenia nerwów obwodowych
7/14
głowa głęboka m. zginacza krótkiego kciuka
- czuciowo :
na powierzchni dłoniowej 1,5 palca od strony łokciowej
na powierzchni grzbietowej ręki 2,5 palca po stronie łokciowej
OBRAZ KLINICZNY:
" utrudnienie przywodzenia i zginania w nadgarstku :
- niewielkiego stopnia
- wynika z porażenia zginacza łokciowego nadgarstka
" niemożność przywodzenia i odwodzenia palców :
- wynika z porażenia mm. międzykostnych i glistowatych III i IV
- szczególnie osłabione przywodzenie palca małego, który pod wpływem działania
prostownika (n. radialis) oddala się od palca IV
- test :
między palce wkładamy kartkę i pociągamy
chory nie może jej utrzymać
" ręka szponiasta :
- czynność mięśni międzykostnych i glistowatych polega m.in. na zginaniu w stawach
śródręcznopaliczkowych i prostowaniu w stawach międzypaliczkowych
- przy porażeniu tych mięśni wskutek przewagi mm. prostowników i długich zginaczy
powstaje charakterystyczne ułożenie palców (zgięte w stawach międzypaliczkowych i wyprostowane
w stawach śródręczno  paliczkowych)
- szponiastość najbardziej wyrażona jest w palcu IV i V
" upośledzone zginanie palców IV i V :
- szczególnie zginanie palca V jest prawie całkowicie niemożliwe
- wynika z porażenia części przyśrodkowej mięśnia zginacza głębokiego
- uwidacznia się przy próbie zaciśnięcia ręki w pięść
" upośledzone przywodzenie kciuka :
- na skutek porażenia m. przywodziciela
- objaw Fromenta :
chory nie może utrzymać pociąganej kartki między kciukiem a wskazicielem
bez zginania kciuka w stawie międzypaliczkowym (zginacz długi kciuka unerwiony przez n.
pośrodkowy)
" zaniki mięśniowe :
- pojawiają się pewien czas po uszkodzeniu
- wygładza się kłąb V palca
- pogłębiają się przestrzenie między palcami zwł. przestrzeń między kciukiem, a
wskazicielem
" zaburzenie czucia :
- zwykle czucie jest całkowicie zniesione na niewielkiej części palca V
- w pozostałym obszarze zaopatrywanym przez n. łokciowy stwierdza się przeczulicę, lub
niedoczulicę
" zaburzenia wegetatywne :
- dotyczą skóry palca małego i jego kłębika
- skóra staje się sucha, sina, nadmiernie rogowaciała
- mogą wystąpić zmiany troficzne paznokcia
ZESPOA
Y UCISKOWE :
" zespół strzelającego ścięgna :
- ucisk na n. ulnaris w jego kanale przez ścięgno m. trójgłowego
- zginaniu łokcia towarzyszy głośny trzask ścięgna uderzającego o kość
" zespół cieśni kanału łokciowego :
Porażenia nerwów obwodowych
8/14
- postępujące uszkodzenie nerwu spowodowane przewlekłym uciśnięciem go w okolicy
łokcia
- vide zespół cieśni kanału nerwu łokciowego
" zespół kanału Guyona :
- ucisk na ramus palmaris nerwu łokciowego w okolicy nadgarstka
- vide zespół kanału Guyona
PATRZ TEŻ:
" zespół cieśni kanału nerwu łokciowego
" zespół kanału Guyona
PORAŻENIE NERWU PACHOWEGO
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
ETIOLOGIA:
" zwichnięcie w stawie ramiennym
" złamanie szyjki chirurgicznej kości ramiennej
PATOGENEZA:
" anatomia nerwu :
- odchodzi od pęczka tylnego
- zawiera włókna C5  C6
- zaopatruje ruchowo m. naramienny i m. obły mniejszy i czuciowo skórę nad m.
naramiennym
OBRAZ KLINICZNY:
" upośledzenie odwodzenia ramienia
" zaburzenia czucia nad m. naramiennym
PATRZ TEŻ:
" urazowe uszkodzenie splotu ramiennego
PORAŻENIE NERWU MI
ŚNIOWO - SKÓRNEGO
A. Bochenek  Anatomia człowieka tomV
EPIDEMIOLOGIA:
" izolowane porażenie n. musculocutaneus występuje bardzo rzadko
ETIOLOGIA:
" najczęściej towarzyszy złamaniu kości ramiennej
PATOGENEZA:
" anatomia nerwu :
- wychodzi z pęczka bocznego (C5  C7)
- początkowo po wyjściu z jamy pachowej przebija m. brachioradialis
- miedzy m. biceps brachii, a m. brachialis
- w bruz
dzie bocznej m. biceps
- powyżej dołu łokciowego przebija powięz
ramienia i przedłuża się w n. cutaneus antebrachii
lateralis
- zaopatruje :
mięśnie przednie ramienia (m. biceps brachii, m. brachialis, m. coracobrachialis)
Porażenia nerwów obwodowych
9/14
skórę bocznej powierzchni przedramienia (promieniowej)
OBRAZ KLINICZNY:
" zaburzenia ruchowe :
- utrudnienie zginania w stawie łokciowym
jest ono możliwe przy udziale innych mięśni (tj. m.brachioradialis, m. pronator
teres, m. flexor carpi radialis), ale wtedy występuje jednoczeście nawrócenie
- utrudnienie odwracania przedramienia (m. biceps)
" zaniki mięśniowe :
- po dłuższym czasie obwodu ramienia
" zaburzenia czuciowe :
- zniesienie czucia na bocznej powierzchni przedramienia
PORAŻENIE NERWU NADA
OPATKOWEGO
R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
EPIDEMIOLOGIA:
" b. rzadko
ETIOLOGIA:
" zwichnięcie stawu barkowego
" ucisk we wcięciu łopatki pod więzadłem poprzecznym
PATOGENEZA:
" anatomia nerwu :
- nerw nadłopatkowy odchodzi od pnia górnego
- zaopatruje m. nadgrzebieniowy i podgrzebieniowy
OBRAZ KLINICZNY:
" widoczny zanik mięśni nadgrzebieniowego i podgrzebieniowego
" osłabiony ruch obrotowy ramienia na zewnątrz
LECZENIE:
" operacyjne
PATRZ TEŻ:
" urazowe uszkodzenie splotu ramiennego
PORAŻENIE NERWÓW PIERSIOWYCH PRZEDNICH
R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
EPIDEMIOLOGIA:
" bardzo rzadko
PATOGENEZA:
" anatomia nerwów :
Porażenia nerwów obwodowych
10/14
- nerw piersiowy przedni boczny odchodzi od pęczka bocznego i zaopatruje część
obojczykową mięśnia piersiowego większego
- nerw piersiowy przedni przyśrodkowy odchodzi od pęczka przyśrodkowego i zaopatruje
mostkowo  żebrową i brzuszną tego mięśnia
- oba zaopatrują mięsień piersiowy mniejszy
OBRAZ KLINICZNY:
" osłabienie przywodzenia ramienia
" zanik mięśni piersiowych
PATRZ TEŻ:
" urazowe uszkodzenie splotu ramiennego
PORAŻENIE NERWU PIERSIOWEGO DA
UGIEGO
R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
ETIOLOGIA:
" urazowe uszkodzenie splotu barkowego (awulsyjne)
" ucisk z zewnątrz :
- noszenie plecaka
- dz
wiganie ciężarów na ramieniu połączone z unoszeniem ramienia
PATOGENEZA:
" anatomia nerwu :
- nerw piersiowy długi odchodzi bezpośrednio od korzeni C5  C7
- zaopatruje mięsień zębaty przedni (ustala łopatkę)
OBRAZ KLINICZNY:
" łopatka odstająca (scapula alata)
- odstawanie nasila się przy ruchach odwodzenia i prostowania ramienia
- przy opieraniu się o ścianę przy zgięciu w stawie łokciowym łopatka przybliża się do
kręgosłupa i unosi
RÓŻNICOWANIE:
" porażenie nerwu grzbietowego łopatki :
- łopatka oddala się od kręgosłupa i opada
PATRZ TEŻ:
" urazowe uszkodzenie splotu ramiennego
PORAŻENIE NERWU PIERSIOWO - GRZBIETOWEGO
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
EPIDEMIOLOGIA:
" bardzo rzadko
PATOGENEZA:
" anatomia nerwu :
- nerw piersiowo  grzbietowy odchodzi od pęczka tylnego
- zawiera włókna C  C
6 8
- zaopatruje mięsień najszerszy grzbietu
Porażenia nerwów obwodowych
11/14
OBRAZ KLINICZNY:
" znaczne upośledzenie przywodzenia, prostowania i obracania ramienia do wewnątrz
- łatwo można sprawdzić polecając choremu, by sięgnął do tylnej kieszeni spodni
PATRZ TEŻ:
" urazowe uszkodzenie splotu ramiennego
PORAŻENIE NERWU PISZCZELOWEGO
A. Bochenek  Anatomia człowieka tomV
R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
ETIOLOGIA:
" ucisk w canalis malleolaris medialis :
- uciskowi może ulec zarówno główny pień nerwu, oba nerwy podeszwowe, jak i każdy z
nerwów podeszwowych osobno
" drażnienie nerwów wspólnych palców przez więzadła poprzeczne głębokie :
- podczas chodzenia, zginania palców i stopy nerwy są rozciągane, uciskane i przewlekle
drażnione przez więzadła
PATOGENEZA:
" anatomia nerwu :
- w jego skład wchodzą korzenie L4  S3
- rozpoczyna się przeważnie w kącie górnym dołu podkolanowego jako silniejsza gałąz

końcowa nerwu kulszowego
- w odcinku podkolanowym nerw przebiega pionowo od górnego do dolnego kąta dołu
podkolanowego, powierzchownie
- w kącie dolnym dołu podkolanowego wsuwa się miedzy głowy m. m.brzuchatego łydki
pod łuk ścięgnisty m. płaszczkowego
- biegnie między powierzchowną, a głęboką grupą mięśni zginaczy podudzia
- oddaje nerwus cutaneus surae medilis współtworzący nerwus suralis
- następnie układa się między kostką przyśrodkową, a kością piętową w canalis malleolaris
medialis :
mniej więcej w połowie między brzegiem tylnym kostki przyśrodkowej, a
ścięgnem piętowym
między powierzchowną, a głęboką blaszką troczka zginaczy
do przodu i głębiej przechodzą ścięgna mięśnia zginacza długiego palców i
zginacza palucha
- w obrębie kanału nerw dzieli się na nerw podeszwowy przyśrodkowy i boczny
- każdy z nerwów podeszwowych w obrębie kanału kostki przyśrodkowej zamknięty jest
dodatkowo w oddzielnej przestrzeni
- nerwy oddziela od siebie przegroda wyrastająca ze ścięgna mięśnia zginacza długiego
palucha
- nerwy podeszwowe rozgałęziają się tworząc nerwy wspólne palców leżące między
głowami kości śródstopia na więzadłach poprzecznych głębokich
" zakres unerwienia :
- ruchowo :
zginacze podudzia
wszystkie mięśnie podeszwy
- czuciowo :
tylno  przyśrodkowa powierzchnia łydki
obie okolice zakostkowe
Porażenia nerwów obwodowych
12/14
pięta cała podeszwa
boczny brzeg stopy i palca małego
grzbietowa powierzchnia paliczków przyśrodkowych
OBRAZ KLINICZNY:
" niemożność zgięcia podeszwowego stopy i palców :
- chory nie może stanąć na palcach
" niemożność odwodzenia i przywodzenia palców :
" szponiaste ustawienie palców :
- palce są zgięte z stawach miedzypaliczkowych i wyprostowane w stawach śródstopno 
paliczkowych
- wskutek wtórnego przykurczu prostowników rozwija się stopa piętowa (pes calcaneus)
" zaburzenia czuciowe :
- zniesienie czucia na podeszwie i pięcie
- na pozostałych obszarach zaopatrywanych przez nerw dochodzi do osłabienia czucia
ZESPOA
Y UCISKOWE :
" ucisk w canalis malleolaris medialis :
- piekące bóle, prestezje pieczenie i drętwienie w obrębie podeszwy oraz palców
bóle mogą promieniować do łydki
dolegliwości nasilają się przy chodzeniu i w nocy
- mogą występować kurcze (podwijanie palców)
- obrzęk okolicy kostki przyśrodkowej
- objaw Tinela przy opukiwaniu okolicy kostki
- zaburzenia czucia
- zespół często współistnieje z cukrzycą
" nerwoból Mortona :
- ucisk i drażnienie nerwów wspólnych palców przez więzadła poprzeczne głębokie między
głowami kości śródstopia
- dokuczliwe bóle nasilające się przy chodzeniu i ustępujące w spoczynku
zazwyczaj dotyczą III i IV palca
LECZENIE:
" leczenie ucisku w obrębie canalis malleolaris medialis :
- przecięcie troczka zginaczy
- otwarcie kanału obu nerwów podeszwowych i wycięcie leżącej między nimi przegrody
łącznotkankowej
" leczenie nerwobólu Mortona :
- leczenie operacyjne polegające na wycięciu uszkodzonego nerwu :
podczas operacji znajdujemy rzekomy nerwiak, który okazuje się pogrubionym
onerwiem
PORAŻENIE NERWU STRZAA
KOWEGO WSPÓLNEGO
A. Bochenek  Anatomia człowieka tom V
R. Mazur i wsp.  Podstawy kliniczne neurologii
Porażenia nerwów obwodowych
13/14
EPIDEMIOLOGIA:
" najczęściej uszkadzany nerw kończyny dolnej
ETIOLOGIA:
" uszkodzenie w okolicy głowy strzałki :
- uderzenie w okolicy głowy strzałki
- złamanie szyjki strzałki
- ucisk z zewnątrz :
wadliwie założony opatrunek gipsowy
zakładanie nogi na nogę
niewłaściwe ułożenie w czasie zabiegu operacyjnego (zwłaszcza
ginekologiczne)
" ucisk między głowami m. strzałkowego długiego
" naciągnięcie nerwu :
- długotrwałe kucanie (porażenie zbieraczy truskawek)
- nagłe powstanie z pozycji kucznej
- ćwiczenia jogi
" ucisk na nerwy skórne grzbietu stopy :
- ucisk pod troczkiem prostowników na n. strzałkowy powierzchowny (zespół przedni cieśni
stępu)
- ucisk na n.strzałkowy powierzchowny i n. łydkowy przy przechodzeniu przez powięz
do tkanki
podskórnej
- za ciasne buty (zwłaszcza paski od kobiecych sandałów)
PATOGENEZA:
" anatomia nerwu :
- zawiera korzenie L4  S3
- odchodzi jako słabsza gałąz
nerwu kulszowego powyżej dołu kolanowego
- skośnie do dołu i boku przez dół podkolanowy wzdłuż brzegu przyśrodkowego mięśnia
dwugłowego uda
- owija się wokół głowy strzałki :
w tym miejscu leży powierzchownie na kości tuż pod skórą, bezpośrednio na
kości
- między głowami m. strzałkowego długiego
- oddaje nerw skórny boczny łydki (współtworzy nerw łydkowy)
- dzieli się na nerw strzałkowy powierzchowny i głęboki
- nerw strzałkowy powierzchowny :
zaopatruje mm. strzałkowe
przebija powięz
goleni
kończy się jako nerwy skórne grzbietowe : przyśrodkowy i pośredni
- nerw strzałkowy głęboki :
przez przegrodę międzymięśniową przednią przechodzi do komory
prostowników golenii
ku dołowi na przedniej powierzchni błony międzykostnej goleni
w dolnym odcinku goleni przechodzi pod troczkiem górnym prostowników
goleni i wydostaje się na grzbiet stopy
przechodzi do pierwszej przestrzeni międzykostnej śródstopia (zopatruje skórę
między I i II palcem)
" zakres unerwienia :
- ruchowo :
mm. strzałkowe długi i krótki (n.strzałkowy powierzchowny)
Porażenia nerwów obwodowych
14/14
mięśnie grupy przedniej podudzia i mięśnie grzbietu stopy (n. strzałkowy
głęboki)
- czuciowo :
przednio  boczna powierzchnia goleni
grzbiet stopy i palców
OBRAZ KLINICZNY:
" zaburzenia ruchowe :
- niemożność zgięcia grzbietowego stopy i palców
- niemożność nawracania stopy
- stopa bezładnie opada przy czym jej brzeg boczny układa się niżej niż przyśrodkowy
- chód koguci :
chora kończyna podnoszona jest wyżej i ustawiana na podłożu w ten sposób, że
najpierw opierają się palce, potem brzeg boczny stopy, a na końcu pięta
- wtórny przykurcz zginaczy prowadzi do powstania stopy końsko  szpotawej (pes
equinovarus)
" zaburzenia czuciowe :
- niedoczulica w zakresie unerwienia czuciowego
- znieczulenie na wąskim pasie skóry dolnego odcinka przedniej powierzchni goleni i
grzbietu stopy