SPM (ang. Shock Pulse Method)
- Metoda opatentowana w 1969 roku.
- Stosowana do detekcji stanu ło\
ysk tocznych.
- Polega na pomiarze impulsów udarowych w obszarze rezonansowym
czujnika (ok. 32 kHz).
- Metoda wykrywa i analizuje rozwój mechanicznej fali sprę\
ystej powstałej
na skutek uderzenia dwóch mas.
- Pomiar metodą impulsów uderzeniowych pozwala pośrednio określić
prędkość uderzenia, tzn. ró\
nicę w prędkości dwóch obiektów w momencie
uderzenia.
- Wartość maksymalna impulsu uderzeniowego określona jest przez prędkość
uderzenia i nie wpływa na nią masa czy tez kształt zderzających się
obiektów.
POMIAR
- Impuls uderzeniowy tworzący się w ło\
yskach tocznych powstaje w wyniku
uderzeń elementów tocznych pomiędzy bie\
niami ło\
yska.
- Uderzenia mechaniczne są wywołane przez nieregularność powierzchni
bie\
ni i elementów tocznych.
- Wielkość impulsów udarowych (uderzeniowych) jest ściśle zale\
na od
prędkości uderzenia.
- Przetwornik SPM odbiera impulsy uderzeniowe w ło\
ysku, następnie
sygnały z przetwornika są przetwarzane w mikroprocesorze przyrządu
pomiarowego. Uzyskane wyniki dBsv charakteryzowane są prze dwa
parametry:
dBm (poziom maksymalny)
dBc ( poziom tła)
i są wyświetlane na wyświetlaczu aparatury.
- Wartości te są wyznaczane na podstawie analizy 2 sekundowych sekwencji
sygnału
- Niektóre przyrządy diagnostyczne SPM mają mo\
liwość podłączenia
słuchawek, (odsłuchać impulsy uderzeniowe)
Bezwzględny poziom impulsów dBsv, dla ło\
yska,
- Wartość dBsv [dB] jest bezwzględnym poziomem impulsów
uderzeniowych, i stanowi ona podstawę metody pomiaru i oceny stanu
technicznego ło\
yska.
- Dokonując pomiaru ło\
yska tocznego otrzymujemy wynik dBsv. Jest to
jednak wynik wyjściowy potrzebny do oceny stanu ło\
yska.
- Wielkość dBsv funkcją zarówno prędkości obrotowej jego średnicy jak i zale\
y
od stanu ło\
yska.
dBi  poziom odniesienia (początkowy) dla ło\
yska,
dBc  poziom tła (słabe impulsy),
dBm  poziom maksymalny (silne impulsy),
dBn  znormalizowany poziom impulsów,
dBsv  bezwzględny poziom impulsów.
Wartość początkowa dBi
- Do oceny stanu dodatkowo potrzebna jest poprawka dBi.
- Jest to wartości, która określa parametry nowego identycznego lub
podobnego ło\
yska.
- Wartość dBi (wartość początkowa ) została wyznaczona na podstawie
pomiarów wykonanych na du\
ej liczbie nowych ło\
ysk,
- Wartość dBi mo\
e być wprowadzona ręcznie do przyrządu pomiarowego
(odczyt z tabel), bądz
obliczona przez miernik SPM, na podstawie prędkości
obrotowej bie\
ni wewnętrznej, oraz średnicy wewnętrznej ło\
yska.
Poziom tła dBc
- Tło drganiowe ło\
yska jest wyznaczane jest na podstawie niewielkich
impulsów uderzeniowych, powodowanych przez chropowatość powierzchni
(małe nieregularności) lub drobne zanieczyszczenia.
- Za wartość tła uderzeniowego jest odpowiedzialny równie\
film olejowy
pomiędzy bie\
niami, a elementami tocznymi (stan smarowania ło\
yska).
- Kiedy w ło\
ysku jest normalny poziom środka smarnego, tło ło\
yska jest
niskie, natomiast jeśli ło\
ysko pracuje bez środka smarnego lub z
ograniczoną jego ilością to tło znacznie rośnie.
- Poziom tła dBc pomaga w analizie przyczyn pogorszenia warunków
eksploatacji.
Poziom maksymalny dBm
- Uszkodzone ło\
ysko, które ma znaczne nieregularności powierzchni,
(uszkodzenie bie\
ni lub uszkodzenie elementów tocznych) generuje podczas
pracy impulsy o du\
ej amplitudzie.
- Maksymalny zmierzony impuls udarowy nazywany maksymalną wartością
dBm,. Wartość dBm, świadczy o stanie ło\
yska tocznego,
Znormalizowane poziomy impulsów dBn
- Uzyskujemy je w wyniku odjęcia od wartości dBsv wartość dBi,
- Jest to wielkość, na podstawie której mo\
na dokonywać oceny i porównań z
wartościami granicznymi stanu technicznego.
- dBn nie zale\
y od prędkości obrotowej i średnicy ło\
yska.
Technika oceny dBm i dBc
- Maksymalna wartość dBm określa pozycję ło\
yska na skali stanu.
- Parametr dBc wykorzystywana jest do analizy przyczyn obni\
onego lub
złego stanu ło\
yska
- Ró\
nica pomiędzy dBm i dBc świadczy o stanie smarowania; im wartość
większa tym lepiej,
Tabela. Ocena na podstawie dBm (normalizowanego)
Kolor Stan ło\
yska Wartość dBn(max):
zielony dobry do 20 dB,
\
ółty dopuszczalny 21-34 dB
czerwony zły od 35 dB
Zmiany parametrów dBm i dBc w trakcie eksploatacji ło\
yska.
Przyczyny zakłóceń pomiaru SPM