Państwowa Wyższa Szkoła
Zawodowa w Chełmie
Klasyczne teorie handlu
Klasyczne teorie handlu
międzynarodowego .
międzynarodowego .
Serafin Elżbieta
Grupa C, semestr IV
Stosunki Międzynarodowe
Obsługa ruchu granicznego
Międzynarodowe stosunki
gospodarcze
Dr Andrzej Wawryniuk
Rok akademicki 2012/2013
Wstępnie na temat teorii handlu
Wstępnie na temat teorii handlu
międzynarodowego
międzynarodowego
Teoria handlu zagranicznego częścią
międzynarodowych stosunków gospodarczych,
która poświęcona jest wyjaśnieniu przyczyn,
zakresu i struktury wymiany handlowej z
zagranicą oraz korzyści z tej wymiany.Teoria ta
stara się znalez
ć odpowiedzi na poniższe
pytania:
1)Dlaczego różne kraje ze sobą handlują
2)Co decyduje o wielkości, kierunkach i
strukturze handlu międzynarodowego?
3)Jaki korzyści czerpią poszczególne kraje z
wymiany handlowej z zagranicą ?
4)Jak kształtują się ceny towarów
eksportowanych i importowanych przez
poszczególne kraje ?
Teoria przewagi absolutnej :
Teoria przewagi absolutnej :
Została wprowadzona przez Adama Smitha w
1776 r. w odniesieniu do zasobów i kosztów
pracy. Obecnie jest stosowana wobec różnych
rodzajów zasobów (bogactwa naturalne i
mineralne, zaawansowana technologia), których
posiadanie zapewnia absolutne korzyści w
stosunku do konkurentów. Przewaga absolutna
oznacza  (& ) zdolność kraju do
wyprodukowania większej ilości produktów z
danych zasobów wytwórczych niż w kraju
konkurenta. (Zielińska-Głębocka 2006: 63).
Teoria przewagi absolutnej
Teoria przewagi absolutnej
mowi o tym, że:
mowi o tym, że:(oznaczający
Międzynarodowy podział pracy
że każdy kraj specjalizuje się jedynie w kilku
produktach, a nie we wszystkich) jest
korzystny dla wszystkich jego uczestników.
 Międzynarodowy podział pracy pozwala na
lepsze spożytkowanie przez oba kraje
posiadanych przez nie zasobów, co znajduje
odbicie w tym, że eksportując towary będące
przedmiotem specjalizacji, a importując te,
które specjalizują się partnerzy, kraje
uczestniczące w międzynarodowej wymianie
towarowej wytwarzają więcej dóbr
(Budnikowski 2006: 41)
Adam Smith w Badaniach nad
Adam Smith w Badaniach nad
naturą i przyczynami bogactwa
naturą i przyczynami bogactwa
narodów pisał:
narodów pisał:
 Jest zasadą każdego roztropnego ojca
rodziny, by nie próbować nigdy
wyrabiać w domu tego, czego wyrób
kosztuje więcej niż kupno (& ). Jeżeli
obcy kraj może nas zaopatrzyć w jakiś
towar taniej, niż my sami możemy to
uczynić, lepiej ów towar nabyć za jakąś
część wyrobów własnego przemysłu,
który obejmuje dziedzinę, w jakiej mamy
przewagę nad innymi krajami (cyt. za:
Misala 2000: 68-69).
Teoria przewagii komperatywnej /
Teoria przewagii komperatywnej /
względnej :
względnej :
Teoria przewagi względnej - na
początku XIX wieku nastąpiło
udoskonalenie klasycznej teorii handlu
międzynarodowego przez
sformułowanie teorii kosztów
względnych (teoria kosztów
komparatywnych lub porównawczych).
Za jej twórcę uważa się D. Ricardo,
który opisał ją w 1817 roku w pracy pt.
Zasady ekonomii politycznej i
opodatkowania.
Przewaga komperatywna oznacz:
Przewaga komperatywna oznacz:

 (& ) zdolność kraju do wytwarzania pewnych
dóbr po kosztach relatywnie niższych niż
innych dóbr, w stosunku do innych krajów, co
gwarantuje realizację korzyści produkcyjnych i
konsumpcyjnych. Przewagę komparatywną
można ustalić z zestawienia przewag
absolutnych dla badanych dóbr i krajów. Kraj
dysponuje przewagą komparatywną wtedy,
gdy jego przewaga absolutna nad drugim
krajem jest największa lub gdy jego absolutna
strata w stosunku do drugiego kraju jest
najmniejsza. (Zielińska-Głębocka 2006: 65-
66).
Zasada przewagi komperatywnej:
Zasada przewagi komperatywnej:
 W warunkach dysponowania przez kraj A
absolutną przewagą nad krajem B w produkcji
różnych dóbr (załóżmy: dwu z nich), tenże kraj
A powinien się specjalizować w produkcji i
eksporcie tego towaru, który może
wyprodukować stosunkowo taniej niż kraj B, tj.
towaru, w przypadku którego jego przewaga,
mierzona kosztami (także cenami), nad krajem
B jest stosunkowo największa. Jednocześnie
kraj B powinien się specjalizować w produkcji i
eksporcie towaru, w przypadku którego
podobnie mierzona jego niekorzystna sytuacja
ujawnia się w stosunkowo najmniejszym
stopniu. (Misala 2000: 70-71).
Model Dornbuscha-Fischera-Samuelsona
Model Dornbuscha-Fischera-Samuelsona
Założenia: Handlują ze sobą dwa kraje (Polska
i Niemcy), każdy z nich produkuje długą listę
towarów (nieskończenie wiele), a koszty
produkcji zależą tylko od jednostkowego
nakładu pracy. Uporządkowanie dóbr
wytwarzanych w obu krajach według
jednostkowego nakładu pracy w ujęciu
pieniężnym, zgodnie z formułą:
L(di)=LN(di)/LP(di),
gdzie:LN(di) nakład pracy potrzebny do
wytworzenia jednostki dobra (di) w
Niemczech,LP(di)  nakład pracy potrzebny do
wytworzenia jednostki tego samego dobra w
Polsce.
Cd. modelu Dornbuscha-Fischera-
Cd. modelu Dornbuscha-Fischera-
Samuelsona
Samuelsona
Następnie wszystkie dobra
uporządkowane z punktu widzenia Polski,
począwszy od najmniej pracochłonnych
LP(di)/LN(di) po najbardziej pracochłonne
LP(di)/LN(di).
W powyższych warunkach o specjalizacji
produkcyjnej i szansach eksportu Polski i
Niemiec decydować będą dwa czynniki:
a) relacja płac w obu krajach: WP/WN,
b) kurs wymienny walut tych krajów: KW.
Cd. modelu Dornbuscha-Fischera-
Cd. modelu Dornbuscha-Fischera-
Samuelsona
Samuelsona
Polska będzie eksportować te towary, w
przypadku których spełniona będzie jedna z 2
poniższych nierówności:
LN(di)/LP(di) > WP pomnożone przez
KW/WN; LP(di)/LN(di) < WN/KW pomnożone
przez WP. Wykorzystując pierwszą z dwu
przytoczonych nierówności do anlizy przykładu
dotyczącego truskawek, można stwierdzić, że
Polska będzie eksportowała ten towar, gdyż
nierówność ta będzie spełniona:2/4 > 1000
PLN pomnożone przez 0,2857 EUR/PLN 1000
EUR tzn. 1/2>0,2857.Podobnie można
dowieść, że Niemcy będą eksportować
szparagi.
Model D-F-S : Ujęcie graficzne
Model D-F-S : Ujęcie graficzne
Na osi poziomej dobra (d)
produkowane w Polsce
i w Niemczech.Na osi
pionowej relacje płac w obu
krajach ważone kursem PLN
wobec EUR.Skoro ilość
towarów eksportowanych
przez Polskę do Niemiec
wzrasta wraz ze spadkiem
relacji płac w obu krajach, to
zależność tę można
zilustrować za pomocą
krzywej opadającej L(di).
 Model D-F-S: komentarz do ujęcia
graficznego
Krzywa L(di) określa stronę podaży towarów,
bo odzwierciedla warunki produkcji istniejące
w obu analizowanych krajach. Zdaniem
autorów modelu, z kolei relacje płacowe
między rozpatrywanymi krajami uzależnione
są od popytu rynkowego na wytwarzane
przez nie dobra. Wynika stąd, że poziom płac
w Polsce względem płac niemieckich jest
wprost proporcjonalny do ilości
produkowanych w naszym kraju dóbr, na
które istnieje popyt w Niemczech.
Cd. model D-F-S: komentarz do
ujęcia graficznego
Model Dornbuscha-Fischera-Samuelsona
nie tylko pozwala na właściwe pokazanie
wspólzalności, jakie występują między
strukturą towarową handlu zagranicznego i
relacjami płac w krajach partnerskich, lecz
może też być wykorzystany do dalszego
rozwijania teorii przewag komparatywnych w
drodze uwzględnienia kosztów transportu,
zmian technologii i innych warunków
ekonomicznych.
Bibliografia:
Bibliografia:

A. Zielińska- Głębocka, Standardowy model
handlu międzynarodowego; [w:] T.
Ryarzewski, A Zielińska- Głębocka,
Międzynarodowe stosunki gospodarcze
Warszawa 2006.

A Budnikowski, Międzynarodowe stosunki
gospodarcze Warszawa 2006.

J. Misala, Korzyści z handlu
międzynarodowego w świetle teorii; [w:] A.
Budnikowski, E. Kawecka- Wyrzykowska,
Międzynarodowe stosunki gospodarcze
Warszawa 2000.
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
Serafin Elżbieta
Serafin Elżbieta