Archiwum Gazety Wyborczej; Wojenny okrutnik












WYSZUKIWANIE:
PROSTE
ZŁOŻONE
ZSZYWKA
?







informacja o czasie
dostępu


Gazeta Wyborcza
nr 51, wydanie waw (Warszawa) z
dnia 2001/03/01, dział
ŚWIAT, str. 8
WJ; ALEKSANDRA CZERKASOW; NOT. RICZ
Rosja - Czeczenia. Proces pułkownika
Budanowa
Wojenny okrutnik
W Rostowie nad Donem rozpoczął się wczoraj proces pułkownika
Jurija Budanowa, oskarżonego o uprowadzenie, gwałt i zabójstwo 18-letniej
Czeczenki. To pierwszy proces o zbrodnie wojenne popełnione przez rosyjskie
wojska w Czeczenii
Dla rosyjskich i zagranicznych obrońców praw człowieka proces ten będzie
sprawdzianem, jak serio Kreml traktuje swoje zobowiązanie do przestrzegania praw
człowieka w Czeczenii.
Budanow zamordował Hedę Kungajewą 28 marca ubiegłego roku w swej kwaterze w
obozie pod wioską Tangi-czu, niedaleko Urus-Martanu. Mieszkańcy doskonale znali
dowódcę 160. pancernego pułku gwardyjskiego. Nieraz po pijanemu zajeżdżał
wieczorami wozami pancernymi do wioski, przeprowadzając na własną rękę rewizje i
kontrole dokumentów. Feralnego wieczoru też wybrał się do Tangi-czu wprost z
libacji z okazji urodzin swej córki. Tym razem nie po to, by terroryzować Czeczenów, tylko po upatrzoną wcześniej 18-letnią Hedę.
Zaciągnął dziewczynę do namiotu i gwałcił, a nad ranem udusił poduszką. Zwłoki
kazał żołnierzom zakopać w polu pod lasem. Szczątki Hedy odnaleźli krewni,
którzy wyruszyli jej szukać. Zaalarmowany patrol żandarmerii, który przybył do
obozu Budanowa, omal nie został wystrzelany przez skacowanego pułkownika i jego
kompanów. W końcu aresztowany pułkownik postrzelił się w nogę. Tłumaczył, że gdy
zrozumiał, co zrobił, próbował odebrać sobie życie, ale zabrakło mu odwagi.
W areszcie szybko wytrzeźwiał i wszystko sobie przypomniał - pojechał do wsi
po dziewczynę, ale nie dlatego, że mu się spodobała, tylko dlatego, że
podejrzewał, iż jest snajperką czeczeńskich partyzantów. Przyznał też, że udusił
ją, ale nie w czasie gwałtu, tylko podczas przesłuchania, gdy jej zeznania
wyprowadziły go z równowagi. Taką też wersję przyjęła wojskowa prokuratura,
która w środę oskarżyła go o uprowadzenie i zabójstwo, ale wycofała zarzut
gwałtu. - Pułkownik jest winny, sam to przyznaje i żałuje tego, co się stało -
mówi jego adwokat Anatolij Muchin (znalazł go Budanowowi jego przełożony gen.
Szamanow, oskarżany przez działaczy ruchu praw człowieka o zbrodnie wojenne w
Czeczenii). - Mój klient cierpi na bezsenność i
zawroty głowy spowodowane napięciem nerwów, właściwym wszystkim żołnierzom w
Czeczenii.
WJ

DLA GAZETY

ALEKSANDRA CZERKASOW
działacz Stowarzyszenia Memoriał
Dlaczego akurat płk Jurij Budanow został aresztowany i jest sądzony za
zbrodnię popełnioną na kaukaskiej wojnie? On sprawia wrażenie człowieka
niezrównoważonego psychicznie. Cała Rosja widziała na ekranach telewizorów, jak
przed kamerami ORT w styczniu 2000 r. zapowiadał, że "przekaże Czeczenom bożonarodzeniowe podarki", a potem, życząc im
wesołych świąt, wydał baterii dział rozkaz: "Salwą pal!".
Prześladował nie tylko Czeczenów. Młodego
oficera, który nie spełnił jego rozkazu i nie strzelał po domach, tylko obok
nich, kazał wrzucić do dołu i posypać chlorem. Gdy zamordował Hedę Kungajewą, w
jego jednostce zjawiło się dwóch generałów - omal nie kazał ich aresztować i
rozstrzelać. W końcu postrzelił się w nogę. Zachowywał się jak wariat, więc
generałowie musieli go zamknąć. Dlatego sprawa stała się głośna, nie można jej
było ukryć. Proces Budanowa rozpoczyna się w szczególnym momencie. Niedawno
wojskowi zatrzymali dziennikarkę "Nowej Gaziety" Annę Politkowską, bo widziała
doły, w których żołnierze więzili Czeczenów. W
osiedlu Dacznym koło bazy wojskowej w Chankale trwa ekshumacja zamordowanych
cywilów. Są wśród nich ludzie, którzy niedawno zniknęli bez wieści. To wszystko
przypomina o tym, że w Czeczenii od początku wojny
zaginęły 2 tys. ludzi. Gdzie są? Kto ich uprowadził i kiedy winni staną przed
sądem?
NOT. RICZ

(szukano: Czeczenia)
© Archiwum GW, wersja 1998 (1) Uwagi
dotyczące Archiwum GW: [e-mail]