Bancassu

ca

rance

n

quo vadis?

na IV Kongres Bancassurance

25-26 pa dziernika 2012 r.

1

Bancassurance definicj

c a i zakres

W polskim prawie brak jest formalnej definicji bancassurance.

W praktyce okre lenie bancassurance oznacza wspó pracę bankowo-ubezpieczeniową polegającą na oferowaniu klientom banków, na podstawie zawartych przez banki z zak adami ubezpiecze , ochrony ubezpieczeniowej w zakresie umów ubezpieczenia grupowego na rzecz tych klientów, lub te oferowania produktów ubezpieczeniowych przez banki jako agentów ubezpieczeniowych.

2

Bancassurance definicj

c a i zakres

Ubezpieczenia oferowane klientom przez banki mo na podzielić na:

powiązane

bezpo rednio

z

produktem

bankowym,

np.

ubezpieczenia majątkowe ubezpieczenia kredytu, ubezpieczenia niskiego wk adu i ubezpieczenia kredytobiorców na ycie, będące zabezpieczeniem kredytu lub po yczki,

niepowiązane bezpo rednio z produktem bankowym, obejmujące ubezpieczenia zarówno majątkowe, jak i na ycie, ze szczególnym uwzględnieniem ubezpieczeniowych produktów o charakterze oszczędno ciowo-inwestycyjnym.

3

Praktyk

y i rynkowe

w reakcj

c a KNF

Zaobserwowane przez KNF nieprawid owo ci dotyczące wspó pracy banków i zak adów ubezpiecze

oraz praktyk sprzeda owych zosta y

wskazane w pismach Przewodniczącego KNF:

z dnia 21 lutego 2012 r. skierowanym do Prezesów zarządów banków i Prezesów zarządów zak adów ubezpiecze , oraz

z dnia 26 wrze nia 2012r. skierowanym do podmiotów objętych nadzorem przez Komisje Nadzoru Finansowego.

4

Praktyk

y i rynkowe

w - nieprawid owo ci

Zaobserwowane przez KNF nieprawid owo ci dotyczące wspó pracy banków i zak adów ubezpiecze :

ączenie przez banki funkcji ubezpieczającego i po rednika ubezpieczeniowego,

brak mo liwo ci bezpo redniego dochodzenia roszcze

przez

ubezpieczonych lub ich spadkobierców,

utrudniony dostęp do tre ci umowy,

ograniczanie swobody wyboru zak adu ubezpiecze ,

nieproporcjonalna wysoko ć prowizji,

brak

informacji w zakresie występowania z roszczeniem

regresowym.

5

Praktyk

y i rynkowe

w - nieprawid owo ci

Zaobserwowane przez KNF nieprawid owo ci dotyczące praktyk sprzeda owych:

oferowanie i sprzeda produktów inwestycyjnych niedostosowanych do potrzeb klientów, tj. sytuacja finansowa, po ądany czas trwania inwestycji, akceptowany poziom ryzyka, wiedzy o rynku finansowym ,

brak pe nej i rzetelnej informacji o oferowanym produkcie, w tym informacji o wszystkich czynnikach ryzyka związanych z produktem,

brak istotnych informacji

niezbędnych do podjęcia decyzji przed

zawarciem umowy, np. ewentualnej gwarancji zwrotu zainwestowanych rodków,

podejmowanie prób obchodzenia obowiązujących przepisów prawa.

6

Wyeliminowanie stwierdzonych

c

nieprawid owo ci le y w interesie banków,

zak adów ubezpiecze i klientów

korzy ci po stronie banków:

minimalizowanie ryzyka reputacji,

poprawa sytuacji finansowej poprzez zachowanie dochodów z tytu u oferowania produktów bancassurance,

pozyskanie nowych klientów w wyniku stosowania przejrzystych i zrozumia ych zasad rozliczania sk adki oraz wyp aty wiadczenia, zabezpieczenie ryzyka banku w preferowanej formie,

korzy ci po stronie klienta:

dostęp do ochrony ubezpieczeniowej po przystępnej cenie, poprawa jako ci us ug,

poprawa dostępu do zró nicowanej oferty ze względu na coraz l lepszy system wymiany informacji i wspó pracy.

7

Wspó praca KNF z bankami nad

rozwiązaniem wszelkich kwesti

związanyc

y h z rynkiem bancassu

s race

Zidentyfikowane problemy by y powodem wystosowania do banków ankiety - w lipcu 2012 r.

dotyczy a ona m.in. skali i charakteru

zaanga owania sektora w us ugi typu bancassurance.

Trwa obecnie szczegó owa analiza odpowiedzi, która pozwoli na opracowanie zbiorczego materia u, który po dyskusji z sektorem bankowym, będzie podstawą do opracowania standardów

rynkowych w postaci rekomendacji wskazującej dobre praktyki dla tego rodzaju dzia alno ci.

8

Potencjalne zagadnienia, które mogą być

uwzględnione w rekomendacji KNF

zapewnienie jawno ci w obszarze ryzyka ponoszonego przez klienta, kosztów sk adki oraz zakresu ochrony,

jednoznaczne wskazywanie przez bank klientowi charakteru stosunku umownego ączącego go z zak adem ubezpiecze ,

wskazanie na niedopuszczalno ć dzia ania instytucji finansowych w warunkach konfliktu interesów,

zapewnienie mo liwo ci bezpo redniego dochodzenia roszcze przez ubezpieczonego w sytuacji, kiedy bank jest podmiotem uprawnionym do dochodzenia wyp aty wiadczenia od zak adu ubezpiecze i podejmie decyzję o nieskorzystaniu z tego uprawnienia, w tym i umo liwienie ubezpieczonemu samodzielnego dochodzenia roszcze , np. poprzez umowę przelewu wierzytelno ci z grupowej umowy ubezpieczenia,

9

Potencjalne zagadnienia, które mogą być

uwzględnione w rekomendacji KNF

zapewnienie klientowi mo liwo ci wyboru ochrony ubezpieczeniowej,

zapewnienie podejmowania dzia a w interesie ubezpieczonego,

zapewnienie ubezpieczonemu prawa zapoznania się z pe ną tre cią umowy, z której wynikają jego prawa i obowiązki, przed wyra eniem zgody na finansowanie sk adki ubezpieczeniowej,

zapewnienie, e bank przed zawarciem umowy o kredyt zaproponuje ró ne mo liwo ci zabezpieczenia jego sp aty oraz przedstawi porównanie i uzasadnienie wszystkich kosztów, które ubezpieczony będzie zobowiązany ponosić, sposób ich rozliczenia i zasady wyp aty odszkodowania,

zapewnienie braku ograniczania swobody wyboru przez klienta zak adu ubezpiecze , z którego produktu/ochrony zamierza skorzystać oraz zapewnienie,

e o akceptacji ochrony ubezpieczeniowej będą

decydować kryteria wynikające z wymaganego zakresu ochrony ubezpieczeniowej,

10

Potencjalne zagadnienia, które mogą

być uwzględnione w rekome

m ndacji

zapewnienie braku ograniczania klientowi mo liwo ci zawarcia indywidualnej umowy ubezpieczenia w celu zabezpieczenia kredytu, poprzez wskazanie konieczno ci odej cia narzucania wymogu przystąpienia przez klienta do umowy ubezpieczenia grupowego, w którym bank występuje jako ubezpieczający,

ustalenie zasad występowania z roszczeniem regresowym do klienta banku. Roszczenie regresowe mo e być kierowane do klienta tylko w przypadku kiedy klient nie finansuje sk adki. W przypadku finansowania sk adki, klient ma prawo przypuszczać, e z ponoszenia przez niego kosztu ochrony ubezpieczeniowej wynika,

e to klient jest

beneficjentem ochrony,

11

Potencjalne zagadnienia, które mogą być

uwzględnione w rekomendacji KNF

zapewnienie zasad ustalania wysoko ci prowizji w odpowiedniej proporcji do wysoko ci ponoszonych przez bank kosztów,

zapewnienie niepobierania wynagrodzenia przez banki za czynno ci, które bank jest obowiązany wykonać jako ubezpieczający, a które to wynagrodzenie ma wp yw na wysoko ć sk adki, którą finansuje ubezpieczony.

12

Wspólnym

m celem

m dla banków,

w ubezpi

p ecz

c y

z ci

c eli i nadzorc

r y

winno

o być w stworz

r en

e ie dla banc

n a

c s

a s

s ur

u an

a c

n e

c

dobry

r ch

c standard

r ów

ó rynkow

o yc

y h.

h

Je eli uda się ten cel osiągnąć

ą ,

rynek

k bancas

a su

s ra

r nc

n e w Polsce

c

e

będzi

z e nie tylko rynkiem

m dochod

o owym

y ,

m

ale równi

n e dzia ającym

y

m prawid owo.

13

Wp yw prac nad regulacjami unijnymi na

przysz

s y kszta t wspó pracy

y w zakresie

bancassurance

Prowadzone są prace nad projektami:

• dyrektywy w sprawie po rednictwa ubezpieczeniowego (IMD II insurance mediation directive II•, oraz

•

rozporządzenia

w

sprawie

dokumentów

zawierających

podstawowe informacje o produktach inwestycyjnych (key information documents (KID• for investments products•.

W IMD I zwrócić nale y uwagę na propozycję ujawnienia klientowi formu y i wysoko ci wynagrodzenia nale nego po rednikowi ubezpieczeniowemu

w

przypadku

sprzeda y

ubezpiecze

inwestycyjnych.

14

Wp yw prac nad regulacjami unijnymi na

przysz

s y kszta t wspó pracy

y w zakresie

bancassurance

Projekt

rozporządzenia

nak ada

na

wytwórcę

produktu

inwestycyjnego obowiązek opracowania dokumentu zawierającego szczegó ową charakterystykę oferowanej inwestycji. Mo liwe zatem, e w przysz o ci bank oferujący inwestycję bazującą na umowie ubezpieczenia mo e być zobowiązany do opracowania KID dla tej oferty.

15

Postanowienia rekome

m ndacji nie powinny

spowodować trudno ci i rezygnowania

banków z prowadzenia dzia alno ci,

natomiast powinny

y stymulować dalszy

rozwój rynku bancassurance

Nie ma mo liwo ci i powodów zahamowania rozwoju wspó pracy banków z zak adami ubezpiecze , skoro przynosi korzy ci wszystkim uczestnikom rynku bancassurance.

Proces ten powinien być monitorowany, aby zapewnić równe prawa lub dać proporcjonalnie silniejszą ochronę s abszym uczestnikom rynku bancassurance.

16

Bancassurance

c quo vadis?

Udzielenie dobrej i rzetelnej odpowiedzi na powy sze pytanie, która pozytywnie wp ynie na rozwój tego segmentu rynku i pozwoli na uzyskanie korzy ci przez wszystkich jego uczestników, wymaga rozwiązania kluczowego zagadnienia przed jakim stoi obecnie rynek bancassurance.

W ocenie KNF jest nim precyzyjna, jednoznaczna i nie budząca adnych wątpliwo ci mo liwo ć ka dorazowego okre lenia roli banku w konkretnym stosunku umownym, tj. wskazanie czy mamy do czynienia z bankiem, jako ubezpieczającym, czy te z bankiem, występującym jako agent ubezpieczeniowy? O tym, z kolei decyduje rzeczywiste ukszta towanie relacji między bankiem, ubezpieczycielem, a klientem.

17

Dziękuję za uwagę

18