Koszyk pytań podstawowych na pisemny sprawdzian licencjacki
Przyję ty podział procentowy dla poszczególnych działów:
Pula 100 pytań :
Chemia organiczna – 20 % (20 pytań )
Chemia nieorganiczna i analityczna – 30 % (30 pytań )
Chemia fizyczna – 20 % (20 pytań )
Chemia teoretyczna, krystalografia, chemia materiałowa, technologia chemiczna, chemia ś rodowiska – 30 % (30 pytań )
Chemia organiczna (20 pytań)
1.
Omów budowę i właściwości chemiczne węglowodorów nienasyconych.
2.
Omów na wybranym przykładzie reakcję substytucji nukleofilowej i elektrofilowej.
3.
Omów na wybranym przykładzie reakcję addycji nukleofilowej i elektrofilowej.
4.
Wyjaśnij, na czym polega efekt indukcyjny i efekt rezonansowy oraz ich wpływ na
reaktywność związków aromatycznych.
5.
Omów budowę i reakcje węglowodorów aromatycznych.
6.
Omów budowę, metody otrzymywania i właściwości chemiczne aldehydów i ketonów.
7.
Omów
budowę,
metody
otrzymywania
i
właściwości
chemiczne
kwasów
karboksylowych i pochodnych.
8.
Wyjaśnij na wybranych przykładach następujące pojęcia: konformery, izomery
geometryczne, enancjomery, diastereoizomery.
9.
Porównaj właściwości zasadowe amin alifatycznych i amin aromatycznych.
10. Porównaj właściwości kwasowe alkoholi i fenoli.
11. Węglowodany – struktura, właściwości i przykładowe wzory.
12. Dla D-glukozy napisz reakcje tworzenia form cyklicznych i zaznacz pozycję
anomeryczną.
13. Tłuszcze – budowa, wzór ogólny, reakcja zmydlania dla dowolnego tłuszczu.
14. Co to są mydła? Jak je się otrzymuje i na czym polegają właściwości piorące (myjące)
mydła.
15. Jakie związki zaliczamy do lipidów, napisz wzory przykładowych związków
16. Napisz wzór pirymidyny i puryny oraz zaznacz zasadowe pozycje w tych związkach.
17. Napisz wzory i nazwij związki heterocykliczne o 3, 5 i 6 atomach w pierścieniu i zawierające azot i/lub tlen.
18. Podaj wzór ogólny aminokwasów, napisz przykłady.
19. Co to jest punkt izoelektryczny aminokwasu? (Podaj definicję)
20. Podaj definicje reakcji pericyklicznych
Chemia Ogólna i Nieorganiczna (15 pytań)
1.
Jak zmienia się wartość energii jonizacji pierwiastków w układzie okresowym? Wyjaśnij
obserwowane zmiany w oparciu o budowę atomów.
2.
Podaj jakie znasz rodzaje wiązań chemicznych. Krótko je scharakteryzuj.
3.
Pojęcie kwasu i zasady w teorii Bronsteda-Lowry’ego.
4.
Pojęcie twardości i miękkości kwasów i zasad w teorii Pearsona.
5.
Wytłumacz pojęcie amfoteryczności na przykładzie Al(OH)3.
6.
Na podstawie teorii rezonansu wytłumacz, dlaczego wszystkie wiązania azot-tlen są w
jonie NO -
3 równocenne.
Co to jest hybrydyzacja. Podaj przykład hybrydyzacji (oraz związku w którym
występuje) z udziałem orbitali d.
8.
Uszereguj pod względem mocy tlenowe kwasy chloru. Odpowiedź uzasadnij.
9.
Jak zmieniają się właściwości kwasowo-zasadowe tlenków chromu w zależności od
stopnia utlenienia tego metalu?
10. Jak zmieniają się właściwości redoks jonów manganianowych(VII) w zależności od środowiska (pH) reakcji?
11. Jakie czynniki wpływają na trwałość związku kompleksowego? Jak powstaje efekt
chelatowy?
12. Co to jest szereg napięciowy (elektrochemiczny) metali? Jakie informacje można odczytać na podstawie tego szeregu?
13. Jak zmienia się temperatura topnienia połączeń wodoru z pierwiastkami 17 grupy układu okresowego? Wytłumacz przyczyny tych zmian.
14. Energia wiązania N-N w cząsteczce F2N-NF2 wynosi tylko 80 kJ/mol, natomiast w H2N-NH2 160 kJ/mol. Wytłumacz, dlaczego.
15. Co to jest reakcja I rzędu? W jaki sposób przedstawić zmiany stężenia substratu tej reakcji od czasu, aby otrzymać zależność prostoliniową?
Chemia analityczna (15 pytań)
1.
Na czym polega istotna różnica między sposobem wykrywania kationów a sposobem
wykrywania anionów w klasycznej analizie jakościowej?
2.
Jakie odczynniki i w jakich warunkach umożliwiają rozdzielenie kationów na
poszczególne grupy analityczne?
3.
Jak klasyfikuje się metody miareczkowe ze względu na typ zachodzącej reakcji, sposób
miareczkowania i sposób wyznaczania punktu końcowego miareczkowania?
4.
Jak przygotowuje się roztwory mianowane, jakie postępowanie nazywa się
mianowaniem i jakie są sposoby nastawiania miana?
5.
Jakie roztwory mianowane stosuje się w redoksometrii i w jaki sposób nastawia się ich
miano?
6.
Co to są kompleksony? Na czym polega kompleksometryczne oznaczanie twardości
wody?
7.
Jak zbudowane są elektrody I i II rodzaju. Od czego zależy potencjał tych elektrod?
Podać przykłady takich elektrod.
8.
Proszę opisać sposób wyznaczania pH roztworów metoda pośrednią? Jaka jest
wartość pH roztworu kwasu solnego o stężeniu 10-8 mol/l ?
9.
Co to jest charakterystyka elektrody szklanej? W jakim celu się ją wyznacza? Jaka jest
wartość pH roztworu wodorotlenku sodu o stężeniu 10-7 mol/l ?
10. Jaki układ elektrod należy zastosować podczas potencjometrycznego miareczkowania
jonów Fe2+ za pomocą roztworu KMnO4? Proszę przedstawić jaki potencjał przyjmie
elektroda wskaźnikowa przed punktem, w punkcie i po punkcie końcowym?
11. Proszę podać treść prawa Bougera-Lamberta i prawa Beera. Jaka jest zależność
pomiędzy transmitancją i absorbancją?
12. Proszę omówić sposób wykonania oznaczenia spektrofotometrycznego.
13. Na czym polega wizualizacja płytek TLC? Podaj cztery przykłady odczynników
stosowanych do wizualizacji.
14. Wykorzystanie chromatografii cienkowarstwowej w normalnym i odwróconym układzie
faz do analizy jakościowej i ilościowej.
15. Proszę porównać wizualne i instrumentalne wyznaczanie punktu końcowego w
miareczkowaniach alkacymetrycznych, strąceniowych i red-ox.
Chemia fizyczna (20 pytań)
1.
Zdefiniować ciśnienie, temperaturę, ciepło i energię.
2.
Opisać falę elektromagnetyczną (definicja fali elektromagnetycznej, długość fali,
częstotliwość, liczba falowa i energia oraz podać zależności pomiędzy nimi).
3.
Co to jest i od czego zależy współczynnik załamania światła, podać przykłady
załamania fali świetlnej?
4.
Co to jest i od czego zależy moment dipolowy?
5.
Wymienić i scharakteryzować typy oddziaływań.
6.
Scharakteryzować wiązanie wodorowe na przykładzie struktury wody.
7.
Co to jest, od czego zależy i do czego może być wykorzystane przewodnictwo
elektrolityczne?
8.
Opisać różnicę pomiędzy gazami doskonałymi i rzeczywistymi, podać odpowiednie
równania opisujące zachowanie tych gazów.
9.
Scharakteryzować
przemiany
odwracalne
i
nieodwracalne,
samorzutne
i
niesamorzutne; podać przykłady.
10. Co to jest i w jaki sposób można policzyć zmianę standardowej entalpii, energii wewnętrznej, entropii i swobodnej entalpii podczas przebiegu reakcji chemicznej?
11. Opisać reakcje lub przemiany endo i egzotermiczne, podać przykłady.
12. Zdefiniować siły adhezji i kohezji, podać przykłady występowania tych sił.
13. Zdefiniować gęstość i lepkość rozpuszczalników oraz roztworów, podać odpowiednie równania.
14. Co to jest siła elektromotoryczna ogniwa; podać przykłady?
15. Co to jest i od czego zależy stała równowagi reakcji; podać przykłady?
16. Co to jest i od czego zależy proces solwatacji?
17. Zdefiniować proces adsorpcji i podać przykłady wykorzystania adsorpcji w technikach stosowanych w chemii.
18. Co to jest i od czego zależy szybkość reakcji chemicznej?
19. Opisać reakcje katalizowane, podać sposób działania katalizatora.
20. Metody fizykochemiczne, które mogą być pomocne w identyfikacji i oczyszczaniu
substancji.
Chemia teoretyczna, krystalografia, technologia chemiczna, chemia materiałowa i
chemia środowiska
(30 pytań, po 6 pytań z każdej dziedziny)
Krystalografia:
1.
Czym zajmuje się krystalografia? Omów krótko historyczne znaczenie i zastosowanie
rentgenograficznych metod dyfrakcyjnych w poznaniu budowy cząsteczkowej związków
chemicznych.
2.
Co nazywamy przekształceniem symetrycznym. Podaj kryteria podziału przekształceń
(izometryczne, punktowe i otwarte, proste i odwrotne). Scharakteryzuj punktowe
operacje symetrii stosowane w opisie budowy kryształów i cząsteczek.
3.
Wykorzystując nomenklaturę krystalograficzną bądź symbolikę Schoenfliesa opisz
symetrię punktową cząsteczek następujących związków chemicznych: woda (mm2 lub
C2v); chlorometan (3m lub C3v); trans-1,2-difluoroeten (2/m lub C2h).
4.
Co nazywamy postacią prostą? Scharakteryzuj następujące postacie proste wskazując
ich podstawowe elementy symetrii: bipiramida tetragonalna (symetria 4/mmm lub D4v);
piramida trygonalna (symetria 3m lub C3v), czworościan regularny (symetria -43m lub Td).
5.
W jaki sposób dokonano podziału struktur krystalicznych ze względu na charakter
oddziaływań międzyatomowych. Podaj po jednym reprezentatywnym przykładzie
kryształu z każdej grupy.
6.
Podaj definicje oraz przykłady alotropii i polimorfizmu. Omów budowę krystaliczną
alotropowych odmian węgla.
Chemia środowiska
1.
Sposoby pobierania próbek środowiskowych.
2.
Przedyskutuj zalety i wady pozyskiwania energii w elektrowniach atomowych.
3.
Na czym polega zjawisko ekstrakcji – przykłady.
4.
Na czym polega derywatyzacja chemiczna.
5.
Efekt cieplarniany a globalne ocieplenie – podaj działania jakie można wykonać w skali
społeczeństw i jednostki, które mogą wpłynąć na niekorzystne zmiany związane z
ociepleniem i zanieczyszczeniem atmosfery
6.
Czy istnieją alternatywne źródła energii całkowicie bezpieczne dla środowiska,
przedyskutuj czynniki jakie trzeba rozważyć aby odpowiedzieć na to pytanie.
Technologia chemiczna
1.
Omów zachowawcze i destrukcyjne techniki przerobu ropy naftowej wykorzystywane w
procesach rafineryjnych oraz opisz metody uszlachetniania benzyn.
2.
Wymień oraz opisz metody otrzymywania i rozdziału olefin.
3.
Podaj kierunki wykorzystania węglowodorów C2 i C3 z grupy olefin, np. etylen, chlorek
winylu, propylen, akrylonitryl.
4.
Opisz syntezę acetonu i fenolu metodą kumenową. Podaj kierunki wykorzystania
bisfenolu A.
5.
Opisz spektroskopowe metody pozwalające na ilościowe oznaczanie związków
aromatycznych w paliwach silnikowych na przykładzie benzenu.
6.
Uzasadnij, dlaczego chromatografia gazowa może być stosowana jako metoda
jakościowej
i
ilościowej
analizy
mieszanin
węglowodorów
alifatycznych
i
aromatycznych.
Chemia materiałów
1.
Jakie są podstawy według których klasyfikujemy materiały, podaj przykłady takich
klasyfikacji.
2.
Opisz technologię otrzymywania krzemu jako podstawowego materiału dla przemysłu
elektronicznego. Jakie nazwisko polskiego uczonego jest z tą technologią związane , opisz jego odkrycie i jego późniejsze zastosowanie.
3.
Jakie właściwości optyczne posiadają materiały, z jakich cech fizykochemicznych one wynikają i jak je wykorzystujemy praktycznie.
4.
Omów na przykładach różnice pomiędzy materiałami pochodzenia naturalnego,
materiałami bioinspirowanymi i materiałami biomedycznymi.
5.
Omów właściwości materiałów kompozytowych w tym nanokompozytowych. Podaj
przykłady zastosowań tego typu materiałów.
6.
Podaj rodzaje i właściwości nanostruktur węglowych oraz obszary ich obecnych i
perspektywicznych zastosowań.
Chemia teoretyczna
1.
Jak objawia się dualizm falowo-korpuskularny – podaj przykłady.
2.
Omów zasadę nieoznaczoności Heisenberga. Jakie konsekwencje niesie ta zasada w
odniesieniu do możliwości obserwacji cząstek elementarnych.
3.
Funkcja falowa w mechanice kwantowej oraz jej interpretacja probabilistyczna.
4.
Omów równanie Schrödingera, czym reprezentowana jest energia kinetyczna w tym
równaniu.
5.
Czym jest orbital atomowy w ujęciu mechaniki kwantowej?
6.
Omów zakaz Pauliego.