1.Obowiązki pracodawcy sprowadzającego maszynę z poza Unii Europejskiej.
Każda ( nowa czy używana) maszyna, sprowadzona z Japonii, Chin, Stanów
Zjednoczonych lub innego kraju spoza UE zazwyczaj po raz pierwszy trafia do kraju UE, a
ponieważ jest po raz pierwszy wprowadzona do obrotu w UE, to podlega przepisom oceny
zgodności.
1.1. Importer maszyn
definicja, wymagania i obowiązki
• Importer – osoba mająca siedzibę w UE, wprowadzająca do obrotu maszynę z państwa
trzeciego na rynek WE
• Jeżeli wytwórca nie ma upoważnionego przedstawiciela w UE, to ponosi taką
odpowiedzialność, jak wytwórca za wprowadzenie do obrotu wyrobu, który nie spełnia
zasadniczych wymagań, ale nie może dokonać oceny zgodności, Oznakować CE,
• Jeżeli wytwórca ma upoważnionego przedstawiciela w UE, to jest on dystrybutorem
(sprzedawcą),
• Importer powinien dostarczyć organom nadzoru deklarację zgodności i dokumentację
techniczną.
Ważne. Pracodawca jako importer wystepuje praktycznie dosć często – w przypadkach
indywidualnego importu maszyn z krajów trzecich, gdy nie ma upoważnionego
przedstawiciela wytwórcy; ważne w tym przypadku sąumowy zawarte pomiędzy pracodawcą
a producentem, maszyny te- zgodnie z ustawą z 30 sierpnia 2002 r. o systemie zgodnosci –
mogą podlegać kontroli:
* Urzędu celnego, po przekroczeniu po raz pierwszy granicy UE,
* Organu nadzoru rynku- w tym przypadku inspektora pracy – po zainstalowaniu
maszyny przez pracodawce na stanowisku pracy w zakładzie pracy.
Drugą ważną kwestią jest ustalenie osoby lub firmy, która tę maszynę sprowadziła do
kraju UE. Ustalenie tego, tj. Jak wynika. importera, jest ważną sprawa, ponieważ importer
odpowiada za maszynę.
Maszyny sprowadzone z krajów spoza powinny:
1. Posiadać deklarację zgodności potwierdzającą, że maszyna jest zgodna z
zasadniczymi wymogami dyrektywy maszynowej oraz / lub innej dyrektywy nowego
podejścia.
2. Posiadać instrukcję w języku polskim.
3. Być zgodne w zakresie konstrukcji i budowy z wymogami UE ( praktyka wykazuje,
że niektóre przepisy dotyczące budowy maszyn różnią się od przepisów, np. przepisy
dotyczące wózków widłowych).
1.2 . Polskie przepisy
Obowiązki pracodawców w zakresie zakupu i instalowania maszyn na stanowisku pracy.
1
Zgodnie z art.217 k.p ,który jest adresowany do pracowników, niedopuszczalne jest wyposażenie stanowisk pracy w maszyny i urzadzenia techniczne, które nie spełniają
wymagan dot. oceny zgodnosci. Obowiazkiem pracodawców, wynikającym z art. 217k.p. jest
najczęściej dopilnowanie, aby kupowane przez nich wyroby były zgodne z przepisami oceny
zgodności. Nie przestrzeganie tych przepisów – zgodnie z art. 283 § 2 ust 3 k.p. – stanowi
wykroczenie przeciwko prawom pracowniczym i jest zagrożone karą ( mandatem lub
wnioskiem do sądu).
2. Jak powinien postąpić pracodawca
Po sprowadzeniu i zanistylowaniu maszyny na stanowisku pracy, ale przed oddaniem jej do
eksploatacji, powinna być:
-
dokonana ocena jej zgodnosciz polskimi przepisami, tj. należałoby ustalić czy
spełnia ona zasadnicze wymagania określone w polskich przepisach, m.in. w
rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dn.20 grudnia 2005 r.w sprawie
zasadniczych wymagań dla maszyn ielementówbezpieczeństwa lub innych
rozporządzeniach, przenoszących do prawa krajowego wymagania dyrektyw
nowego podejścia, oraz zrealizować ewentualny program dostosowania
maszynyn do prawa krajowego,
-
wystawiona deklaracja zgodności’
-
opracowania ( jeśli nie ma ) lub przetłumaczona na język polski instrukcja
uzytkowania maszyny.
Wymienione czynniki, jeśli nie wykonał ich zagranicznyproducent, powinien wykonać
pracodawca, który sprowadził maszyne do kraju.jak wykazujedotychczasowa praktyka
kontaktów pomiędzy pracodawcą a producentem lub sprzedawcązagranicznym,sytacja jest
klarowna jeśli wymienione sprawy zostały uzgodnione pomiędzy stronami wczesniej, przed
zawarciem umowy i w umowie kupna – sprzedaży maszyny lub urządzenia technicznego
zawarte są obowiązki obu stron w omawianym zakresie. Wtedy, przy prawidłowo
sformułowanej umowie, w lepszej sytacji jestpracodawca, który ma końcowe słowo przy
płaceniu za maszynę – w przeciwnym razie sytacja pracodawcy jest znacznie gorsza.
3. Wymagania BHP dotyczące maszyn i urządzeń technicznych.
Z dniem 1 stycznia 2003 r. w każdym zakładzie pracy muszą być spełnione
minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania
maszyn przez pracowników podczas pracy.
Podpojęciem „maszyny” należy rozumieć wszelkie maszyny i urządzenia techniczne,
narzędzia oraz instalacje użytkowe podczas pracy, a także sprzęt do tymczasowej pracy na
wysokości, w szczególności drabiny i rusztowania.
2
Natomiast „ uzytkowanie maszyny” to wykonywanie wszelkich czynności związanych z maszyną , w szczególności jej uruchamianie lub ztrzymywanie, posługiwanie się nią,
transportowanie i obsługiwanie, w tym także czyszczenie.
Minimalne wymagania, jakie muszą spełniać użytkowane maszyny to w szczególności:
-
elementy sterownicze, które mają wpływ na bezpieczeństwo pracowników, powinny
być widoczne i możliwe do zidentyfikowania oraz odpowiednio oznakowane;
-
uruchomienie maszyny ( poza przypadkami ponownego uruchomienia lub zmian
parametrów pracy maszyny, o ile są spowodowane prawidłowym cyklem roboczym
urządzenia automatycznego) powinno być możliwe tylko poprzez celowe zadziałanie
na przeznaczony do tego celu układ sterowania;
Maszyny powinny być wyposażone w :
a
układ sterowania przeznaczony do całkowitego i bezpiecznego ich zatrzymywania
( każde stanowisko pracy wyposaża się w element sterowniczy przeznaczony do
zatrzymywania całej maszyny lub niektórych jej częsci, w zależności od rodzaju
zagrożenia tak aby, aby maszyna była bezpieczna),
b
urządzenia zatrzymania awaryjnego ( ze wzglendu na zagrożenia, jakie stwarzają
maszyny, w zaleznosci od czasu ich zatrzymywania),
c
środki ochrony przed zagrożeniami spowodowanymi emisją lub wyrzuxcaniem
substancji, materiałów lub przedmiotów,
d
środki ochrony odpowiednie do występującego ryzyka upadku przedmiotów lub ich
wyrzucenia,
e
odpowiednie obudowy lub urządzenia wyciągowe znajdujące się w pobliżu źródła
zagrożenia emisją gazu, oparów, płynu lub pyłu,
f
łatwo rozpoznawalne urządzenia służące do odłączania od źródeł energii
(ponowne przyłączenie maszyny do źródeł energii nie może stanowić zagrożenia dla
pracowników ),
g
znaki ostrzegawcze i oznakowania konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa
pracowników.
Do maszyn powinna być dołączona instrukcja zawierająca:
-
informacje zamieszczone w oznaczeniu maszyny, z wyłączeniem nr fabrycznego
-
informacje ułatwiające konserwację maszyny – takie jak: adres importera, serwisu;
-
przewidywalne zastosowanie maszyny;
-
informacje o stanowisku lub stanowiskach roboczych, które może zajmowac operator;
3
instrukcje dotyczące bezpiecznego przekazania do eksploatacji, uzytkowania,
przemieszczania maszyny z podaniem jej masy i masy części maszyny, jeżeli mają one
być transportowane osobno, montażu i jej demontazu, regulacji, konserwacji, obsługi i
napraw;
-
w konkretnych przypadkach:
• informacje o niedopuszczalnych sposobach użytkowania maszyny,
• wskazówki szkoleniowe,
• podstawowe charakterystyki narzędzi, które mogą być stosowane w maszynie.
Maszyny oddawane do eksploatacji powinny być wyposażone w instrukcje w języku
polskim. Do instrukcji powinny być dołączone rysunki i schematy przeznaczone do uruchamiania, konserwacji, kontroli, sprawdzania prawidłowości działania maszyny, a także,
jeżeli ma to zastosowanie, naprawy maszyny oraz wszelkie istotne zalecenia, w szcególności
odnoszace się do bezpieczeństwa. Ww niezbędnych przypadkach instrukcja powinna określać
wymagania w zakresieinstalowania i montażu, w szczególności dotyczące zastosowanych
tłumików drgań. Instrukcja powinna zawierać informacje dotyczące hałasu emitowanego
przez maszynę i podawać wartości rzeczywiste podanych niżej parametrów albo ich wartości
określone w wyniku pomiarów wykonanych na identycznych maszynach. Jeżeli producent
przewiduje, że maszyna będzie uzytkowana w atmosferze zagrożonej wybuchem, instrukcja
powina zawierać wszelkie informacje niezbedne do uzytkowania maszyny w takich
warunkach.
4