Archiwum Gazety Wyborczej; Tak jest łatwiej












WYSZUKIWANIE:
PROSTE
ZŁOŻONE
ZSZYWKA
?







informacja o czasie
dostępu


Gazeta Wyborcza
nr 96, wydanie waw (Warszawa) z
dnia
2000/04/22-2000/04/24,
dział ŚWIAT, str. 7
leonid radzichowski
Z rosji o Rosji
Tak jest łatwiej
Czeczeński paradoks jest bardzo prosty: Rosji ani z powodów
gospodarczych, ani politycznych Czeczenia nie jest
do niczego potrzebna; Czeczenii zaś Rosja jest
niezbędna. A to Czeczenia rwie się z Rosji, a
Rosja ze wszystkich sił stara się ją zatrzymać.
Teza "Czeczenia nie przeżyje bez Rosji" może
się wydać objawem rosyjskiej arogancji. Przecież dokładnie tak samo Rosjanie
mówili w latach 1990-91 o wszystkich republikach ZSRR.
Ale przypadek Czeczenii jest inny. Chodzi o to,
że uzyskawszy w 1996 faktyczną niepodległość, Czeczenia pokazała, do czego jest zdolna. W ciągu trzech
lat nie podjęto żadnych prób budowy ani państwa, ani gospodarki. Masowe porwania
ludzi, handel narkotykami, drukowanie fałszywych dolarów - tak wyglądała
gospodarka. Czeczenia może istnieć tylko za
pieniądze otrzymywane z Rosji. Z ekonomicznego punktu widzenia: Rosja walczy o
prawo dawania Czeczenii pieniędzy!
Rosja walczy brutalnie, traci tysiące swoich żołnierzy, zabija tysiące
cywili, niszczy miasta. To przypomina wojny kolonialne z XIX i początku XX
wieku. Po raz ostatni tak walczyli Amerykanie w Wietnamie i ZSRR w Afganistanie.
Zachód nauczył się już walczyć "precyzyjniej" i bardziej "poprawnie
politycznie". Rosja, rzecz jasna, nie nauczyła się niczego. Ale wojny kolonialne
miały jasny cel. To było morderstwo w celu rabunkowym. Tak zachowywali się
Hiszpanie w Ameryce Łacińskiej i Anglicy w Indiach. Cel uświęcał środki. Wojny
wietnamska i afgańska także miały własny, niechby głupi, cel. W czasie zimnej
wojny supermocarstwa walczyły ze sobą.
Ale wojna czeczeńska pozbawiona jest wszelkiego ekonomicznego (co Rosjanie
mogą grabić w Czeczenii?!) i politycznego
(wypowiadać wojny światowemu islamowi Rosja nie chce) sensu. Jaki więc jest cel
wojny? Może to wojna o prawa człowieka - o prawa Czeczenów, których terroryzują inni Czeczeni, bandyci? Taka odpowiedź to szydercza brednia.
Podobnie zresztą jak "integralność terytorialna" - jak i po co zatrzymać
republikę, która Rosji nienawidzi, nie będzie płacić podatków, nie będzie
respektować rosyjskiego prawa, a jej młodzież nie będzie służyć w rosyjskiej
armii?
Ale jest powód, dla którego Rosja walczy! Jedyna prawdopodobna odpowiedź
wygląda następująco: walczy się, bo tak jest łatwiej. Prezydentom Jelcynowi i
Putinowi łatwiej jest ciągnąć (cudzymi rękami!) powróz wojny, niż podjąć na
własny rachunek jedynie słuszną decyzję godną XXI wieku: zostawić Czeczenię, zdjąć ten kamień z szyi Rosji. Dać Czeczenii wolność i odgrodzić się od niej granicą.
* Leonid Radzichowski, z wykształcenia psycholog, późno przyszedł do
zawodu dziennikarskiego. - Komuniści zabrali mi 15 lat - mówi. Od roku 1989
pracował dla telewizji, Radia Echo Moskwy, tygodnika "Ogoniok". Przez rok był
deputowanym (frakcja Demokratyczny Wybór Rosji Jegora Gajdara). Jeden z
najlepszych znawców elit politycznych Rosji. Od trzech lat komentator dziennika
"Siewodnia"

(szukano: Czeczenia)
© Archiwum GW, wersja 1998 (1) Uwagi
dotyczące Archiwum GW: [e-mail]