Psychologiczne aspekty pracy pielęgniarskiej w opiece terminalnej
Zbigniew Kopański 1,2 , Małgorzata Wojciechowska 1, Elżbieta Antos 1, Wojciech Uracz
1
, Małgorzata Machota 1 , Aneta Cichosz 1, 3
1. Collegium Masoviense  Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu Prorektor ds. dydaktyki i
polityki kadrowej: Prof. dr hab. n. med. Zbigniew Kopański
2. Wydziału Ochrony Zdrowia Collegium Medicum Uniwersytet Jagielloński
Dziekan: Prof. dr hab. med. Jolanta Jaworek
3. Zakład Psychologii, Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha
Kierownik: Prof.dr hab. Jan Blecharz
Streszczenie
Cel badań: było zbadanie psychologicznych aspektów w postaci leku, depresji, rozdrażniania
pracy pielęgniarskiej w opiece paliatywnej.
Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 55 pielęgniarek w wieku 33  56 lat pracujących
w hospicjach i oddziałach opieki paliatywnej. Grupa kontrolna składała się z 45 pielęgniarek
w wieku 28  58 lat pracujących na oddziałach internistycznych. Obie grupy poddano
jednakowemu modelowi badań z wykorzystaniem Skali HADS-M uwzględniającej poziom
depresji, leku i agresji (rozdrażnienia).
Wyniki i wnioski: Stwierdzono, że najczęściej występującą negatywną cechą emocjonalną
spośród badanych było rozdrażnienie (złość), które występowało u 72,7% opiekunów
chorych terminalnych i u 44% pielęgniarek oddziałów internistycznych. Wysoki poziom lęku
występował prawie 5-krotnie częściej a poziom graniczny niemal 4-krotnie częściej u
pielęgniarek opieki paliatywnej w porównaniu do grupy kontrolnej. Wśród badanych
pielęgniarek opieki paliatywnej poziom wysoki depresji zaobserwowano 10-krotnie częściej,
a poziom graniczny niemal 4-krotnie w stosunku do grupy kontrolnej
Słowa kluczowe: pielęgniarki, opieka paliatywna, Skali HADS-M, lek, depresja,
rozdrażnianie
The psychological aspects of nursing in terminal care
Summary
Background: The sick people with the far-gone state of neoplastic disease realize that the
progression of the sickness is irreversible, so they do not expect to be cured anymore. What
they do expect is a will to listen to them, to try to understand them, to help them and not to
leave them. Often the nurses of terminal units are burdened with those expectations. Those
duties are very difficult; often they overstep the mark of human psychical adaptation ability,
which can have consequences of psychical nature on people who daily take care of patients.
The objective of the research was to study the psychological aspects of nursing in the form of
fear, depression or irritation in palliative care.
Material and methods: The investigation was conducted on a group of 55 nurses working in
hospices and palliative care units, their ages varying from 33 to 56. The control group was
made of 45 nurses working in general units, their ages varying from 28 to 58. Both groups
were subject to an identical test model using the HADS-M Scale, which takes the levels of
depression, fear and aggression (irritation) into account.
The results and conclusions: It was stated that the emotional phenomenon most common
among the group under investigation is irritation (anger), occurring in the case of 72,7% of the
terminal care nurses and 44% of the general care nurses. In comparison with the control
group, a high level of fear was the case almost 5 times more often and a breakpoint almost 4
times more often in the group of the palliative care nurses. Among the palliative care nurses
under investigation, a high level of depression could be observed 10 times more often than in
the control group.
Key words: nurses, palliative care, HADS-M Scale, fear, depression, irritation