Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku
MECHANIK
w
Instytucie Biochemii
i Biofizyki PAN
Warszawa, 7 sierpnia 2007r.
 SPIS TREŚCI
�� Ocena ryzyka zawodowego. Informacje ogólne.
�� Opis stanowiska.
�� Identyfikacja zagrożeń.
�� Karta analizy ryzyka zawodowego.
�� Plan działań korygujących i zapobiegawczych.
2
Ocena ryzyka zawodowego
Zasady ogólne
Ryzyko zawodowe określa możliwość występowania zdarzeń niepożądanych
związanych z wykonywaną pracą, powodujących straty, w szczególności
możliwość wystąpienia u pracowników niekorzystnych skutków zdrowotnych
do utraty życia włącznie w wyniku zagrożeń zawodowych występujących
w środowisku pracy lub wynikających ze sposobu wykonywania pracy.
Przeprowadzając ocenę należy:
- Opisać analizowane stanowisko pracy,
- Zidentyfikować zagrożenia,
- Oszacować ryzyko związane z zagrożeniami,
- Ocenić dopuszczalność ryzyka zawodowego,
- Opracować plan działań wynikających z oceny ryzyka,
- Ocenić skuteczność zaplanowanych działań po ich realizacji.
Do przeprowadzenia niniejszej oceny wykorzystana zostanie uproszczona
metoda szacowania ryzyka zwana  standardową oceną ryzyka zawodowego ,
zgodna ze standardami postępowania określonymi w PN-N-18002  Systemy
zarządzania bezpieczeństwem pracy. Ogólne wytyczne do oceny ryzyka
zawodowego .
Graficzny przebieg oceny ryzyka zawodowego przedstawia rys. 1 str. 4.
3
RYS. 1 Przebieg oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy
Opisać stanowisko
Zebrać potrzebne do analizy informacje
Zidentyfikować zagrożenia
Oszacować ryzyko związane
z zagrożeniami
Czy można przyjąć ryzyko?
NIE TAK
Opracować plan Przeprowadzać
eliminacji lub okresowe oceny
ograniczenia ryzyka ryzyka
Wprowadzić plan
w życie
Wielkość ryzyka (R) związanego z zagrożeniami oszacowana zostanie jako
iloczyn ciężkości szkodliwych następstw zagrożenia (C) i prawdopodobieństwa
ich wystąpienia (P).
R = C * P
I na jej podstawie wyznaczona zostanie dopuszczalność ryzyka zawodowego
w skali trójstopniowej zgodnie z wskazówkami ich określania,
przedstawionymi w w/w Polskiej Normie.
4
Tablica 1. Oszacowanie ryzyka zawodowego w skali trójstopniowej
PRAWDOPODOBIEC
STWO CI
ŻKOŚĆ NAST
PSTW
Mała Średnia Duża
Mało Małe Małe Średnie
prawdopodobne 1 1 2
Prawdopodobne Małe Średnie Duże
1 2 3
Wysoce Średnie Duże Duże
prawdopodobne 2 3 3
Powyższe, określamy stosując niżej wymienione wskazówki:
 Do następstw o małej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które nie
powodują długotrwałych dolegliwości i absencji w pracy; są to czasowe
pogorszenia stanu zdrowia, takie jak niewielkie stłuczenia i zranienia,
podrażnienia oczu, objawy niewielkiego zatrucia, bóle głowy, itp.
 Do następstw o średniej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które
powodują niewielkie, ale długotrwałe lub nawracające okresowo
dolegliwości i są związane z okresami absencji; są to np. zranienia,
oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, alergie skórne,
nieskomplikowane złamania, zespoły przeciążeniowe układu mięśniowo-
szkieletowego (np. zapalenie ścięgna) itp.
 Do następstw o dużej szkodliwości zalicza się te urazy i choroby, które
powodują ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć; są to np. oparzenia
III stopnia dużej powierzchni ciała, amputacje, skomplikowane złamania,
choroby nowotworowe, toksyczne uszkodzenia narządów wewnętrznych
i układu nerwowego, zespół wibracyjny, zawodowe uszkodzenia słuchu,
astma, zaćma itp.
 Do mało prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które nie
powinny wystąpić podczas całego okresu aktywności zawodowej
pracownika,
5
 Do prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które mogą
wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas okresu aktywności
zawodowej pracownika,
 Do wysoce prawdopodobnych zalicza się te następstwa zagrożeń, które
mogą wystąpić wielokrotnie podczas okresu aktywności zawodowej
pracownika.
y
ródło: PN  N  18002
Na podstawie powyższych wskazań opracowano tabelę oszacowania skutków
zagrożenia. Wartości literowe tabeli wykorzystano też w kolumnach
określonych jako  Prawdopodobieństwo ,  Ryzyko , oraz  Ryzyko po
redukcji , w sporządzonej KARCIE ANALIZY RYZYKA ZAWODOWEGO dla
stanowiska: mechanik.
Możliwe skutki zagrożenia szacujemy jako:
D Duże
S Średnie
M Małe
A Akceptowany poziom ryzyka
W przypadku oszacowania ryzyka zawodowego na poziomie  duże , czyli
jako niedopuszczalne  należy zaproponować działania natychmiastowe
w celu jego zmniejszenia do poziomu dopuszczalnego.
6
OPIS STANOWISKA
Zatrudnieni: mężczyzna w wieku powyżej 18 lat (jedna osoba).
1. Wyszczególnienie zadań wykonywanych na stanowisku pracy:
- Związane z przygotowaniem do pracy, przyjęciem zadań do wykonania.
- Naprawa i konserwacja maszyn i urządzeń będących na wyposażeniu
instytutu  pod względem mechanicznym.
- Transport ręczny maszyn, urządzeń przeznaczonych do naprawy,
- Naprawa i konserwacja infrastruktury instytutu  pod względem
mechanicznym.
- Składanie relacji przełożonemu z wykonanych zadań.
- Sporadyczne podróże służbowe.
2. Warunki wykonywania pracy
- Praca w pomieszczeniu, sporadyczne prace na wolnym powietrzu.
- Praca wykonywana na stanowisku przez 8 godzin dziennie.
- W szczególnych przypadkach wynikających z potrzeb pracodawcy
możliwa jest praca ponad ustaloną normę czasu pracy.
- Praca jednozmianowa.
- Stanowisko pracy mobilne (cały teren instytutu).
- Prace w wymuszonej pozycji ciała (lutowanie, oczyszczanie),
- W stanie koncentracji i obciążenia psychicznego (np. obciążenie
psychiczne wynikające z presji czasu).
- Zatrudnieni: mężczyz
ni w wieku powyżej 18 lat.
3. Stosowane na danym stanowisku maszyny i inne urządzenia, narzędzia i
materiały.
- Drobne narzędzia ręczne (szczypce uniwersalne, wkrętaki, noże, klucze
itp.), elekto-narzędzia (wiertarki, wyrzynarki, lutownice, itp.)
- Śruby, nakrętki, podkładki, itp.
4. Stosowane na danym stanowisku środki ochrony zbiorowej i
indywidualnej.
- Zerowanie ochronne,
- Uziemienie ochronne,
- Wyłączniki nadmiarowo-prądowe, oraz róznicowo-prądowe.
- Okulary ochronne, maski spawalnicze, rękawice ochronne.
- Odzież oraz obuwie robocze,.
7
IDENTYFIKACJA ZAGROŻEC

Na podstawie analizy stanowiska pracy, podczas wykonywania czynności
związanych z wypełnianiem obowiązków pracownika na stanowisku
mechanika w Instytucie IBB, mogą wystąpić niżej wymienione czynniki
stanowiące dla niego z
ródło zagrożenia:
A. Czynniki niebezpieczne
1. Czynniki fizyczne
- Prąd elektryczny,
- Ruchome części maszyn i ich oprzyrządowania,
- Ostre, wystające elementy (ostre krawędzie),
- Sprężone gazy: obojętne.
- Śliskie, nierówne powierzchnie,
- Gorące powierzchnie,
- Upadek z wysokości.
- Promieniowanie jonizujące Beta,
- Niebezpieczne substancje chemiczne: toksyczne, uczulające,
drażniące, rakotwórcze, mutagenne, łatwopalne lub/i tworzące z
powietrzem mieszaniny wybuchowej.
B. Czynniki szkodliwe
1. Czynniki fizyczne
- Hałas,
- Pole elektrostatyczne,
- Wibracja miejscowa, przenoszona za pomocą kończyn górnych.
2. Czynniki psychofizyczne
- Obciążenie psychiczne,
- Obciążenie emocjonalne.
3. Czynniki chemiczne
- Tlenki azotu,
8
- Niebezpieczne substancje chemiczne; toksyczne, uczulające,
drażniące, łatwopalne, tworzące z powietrzem mieszaniny
wybuchowe.
4. Czynniki biologiczne
- Niebezpieczne substancje biologiczne; rakotwórcze, mutagenne
C. Czynniki uciążliwe
- Wymuszona pozycja ciała,
- Niewłaściwe oświetlenie na stanowisku,
- Obciążenie wzroku.
Na omawianym stanowisku nie stwierdza się możliwości wystąpienia
prac o charakterze szczególnie niebezpiecznym.
Zagrożenia wypadkowe, które mogą powstać na stanowisku mechanika w
instytucie IBB z powodu pojawiania się zdarzeń niepożądanych wywołanych
niebezpiecznymi czynnikami fizycznymi:
- Urazy doznane w wyniku porażenia prądem elektrycznym do śmierci
włącznie (awaria urządzeń lub/i instalacji elektrycznej)
- Wybuch zbiornika ciśnieniowego z gazem technicznym (uszkodzenie
butli, armatury, węża, itp.)
- Zatrucie toksyczną substancją chemiczną przez drogi oddechowe,
przewód pokarmowy lub skórę (nieostrożność, przypadkowy kontakt,
potencjalny kontakt z substancją z innej osoby)
- Wchłonięcie alergizującej lub drażniącej substancji chemicznej przez
drogi oddechowe, przewód pokarmowy lub skórę (nieostrożność,
przypadkowy kontakt, potencjalny kontakt z substancją z innej osoby)
- Urazy doznane w wyniku przewrócenia i/lub (upadku, stłuczenia,
uderzenia, złamania dolnych i/lub górnych kończyn).
- Urazy doznane w wyniku kontaktu ciała z ostrymi krawędziami,
ostrzami.
9
Zagrożenia, które mogą występować w wyniku oddziaływania czynników
szkodliwych:
Fizycznych:
- Choroby układu nerwowego, krwionośnego.
- Choroby narządu słuchu.
Psychofizycznych:
- Obciążenie psychiczne /niedyspozycja w wyniku przeciążenia
psychiki/,
- Obciążenia emocjonalne /nerwy, stres/.
Chemiczne:
- Wystąpienie alergii, uczulenia.
- Choroba nowotworowa (długotrwała ekspozycja na materiały
rakotwórcze i prawdopodobnie rakotwórcze)
- Uszkodzenie organów wewnętrznych i innych części ciała
spowodowane wchłonięciem toksycznych substancji chemicznych.
Biologiczne
- Zakażenie powodujące chorobę zakaz
ną (nieostrożność, przypadkowy
kontakt,
Zagrożenia, które mogą występować w wyniku oddziaływania czynników
uciążliwych:
- Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa (dyskopatia, skrzywienie
kręgosłupa, przykurcze mięśni i nóg),
- Bóle i zawroty głowy,
- Nerwowość, rozdrażnienie.
10