Zmienne, wskaz
niki,
problemy i hipotezy
badawcze
mgr Justyna Cieślińska
Zakład Metodologii Nauk o Edukacji
Wydział Studiów Edukacyjnych UAM
BADAWCZO ZAINTERESOWANIE
DOST
PNE EMOCJONALNE
 Nie ma nauki bez wyraz
nie postawionego problemu
(G.Bechearde)
WYRÓŻNIAMY:
lð
Pytania rozstrzygnięcia -  CZY
lð
Pytania dopełnienia -  JAK ,  JAKIE
OBSZAR: samoocena
PYTANIE ROZSTRZYGNI
CIA: Czy obecność na
portalach społecznościowych wpływa na
poziom samooceny samotnych kobiet?
PYTANIE DOPEA
NIENIA: Jakie sÄ…
uwarunkowania obniżonej samooceny u
nauczycieli  stażystów?
OBSZAR: relacje interpersonalne
PYTANIE ROZSTRZYGNI
CIA: Czy postęp
technologiczny stanowi zagrożenie dla
jakości relacji interpersonalnych?
PYTANIE DOPEA
NIENIA: Jakie sÄ…
uwarunkowania pogarszania siÄ™ relacji
interpersonalnych?
OBSZAR: bezrobocie
PYTANIE ROZSTRZYGNI
CIA: Czy długotrwałe
bezrobocie rodziców wpływa na jakość
wyników edukacyjnych dzieci?
PYTANIE DOPEA
NIENIA: Jakie sÄ…
uwarunkowania długotrwałego bezrobocia
samotnych matek w Polsce?
Według Tadeusza Pilcha:
 hipotezÄ… nazywa siÄ™ wszelkie twierdzenia
częściowo tylko uzasadnione, przeto także
wszelki domysł, za pomocą którego tłumaczymy
dane faktyczne, a więc też i domysł w postaci
uogólnienia, osiągniętego na podstawie
danych wyjściowych
¸%
Odpowiedzi na postawione pytania
badawcze powinny nam dostarczyć
Hipotezy
¸%
Hipoteza jest zdaniem twierdzÄ…cym!
Oznaczenia ze statystyki:
¸%
H0  hipoteza zerowa
¸%
H1  hipoteza alternatywna
¸%
o tyle nowe, aby wskazywały na jakieś nieznane dotąd
aspekty badanych faktów, procesów, zjawisk, ich
uwarunkowań, okoliczności,
¸%
na tyle ogólne, żeby obejmowały swoim zakresem
wszelkie fakty, procesy czy zjawiska, jakich dotyczÄ…,
¸%
pojęciowo jasne, tzn. wyrażone w jednoznacznych
terminach, możliwie dostatecznie ostrych,
¸%
wolne od sprzeczności wewnętrznych, czyli powinny
być tak sformułowane, aby nie zawierały zdań
wzajemnie sprzecznych,
¸%
empirycznie sprawdzalne, czyli dające się zweryfikować,
tzn. potwierdzić lub obalić poprzez badania
DO PYTAC
ROZSTRZYGNI
CIA:
hipoteza jest wtedy najczęściej odwróceniem
szyku zdania, np.
Pytanie rozstrzygnięcia:
 Czy spożywanie alkoholu przez rodziców ma wpływ
na przestępczość u dzieci?
H0 = spożywanie alkoholu przez rodziców nie wpływa
na przestępczość u dzieci.
H1 - spożywanie alkoholu przez rodziców wpływa
na przestępczość u dzieci
DO PYTAC
DOPEA
NIENIA:
szeroko pojmowane, poszukiwanie rozwiązań.
Wprowadza się tzw. hipotezy robocze, które
pozwalają na różne możliwości.
Pytanie dopełnienia:  Jakie są społeczne skutki przebywania dzieci w
młodzieżowych ośrodkach socjoterapii?
Hipotezy robocze:
H11: Młodzież cechuje nieufność wobec instytucji, spowodowana
doświadczeniami rodzinnymi.
H12: Wartościami szczególnie preferowanymi przez młodzież są dobra
materialne.
H13: Młodzież negatywnie ocenia społeczność ludzi dorosłych.
ZMIENNE I WSKAy
NIKI
K. Konarzewski:
Zmienna zależna to zmienne obserwowalne losowe,
odnoszÄ… siÄ™ do jawnego zachowania siÄ™ obiektu.
Zmienna niezależna to zmienne obserwowalne ustalone,
odnoszą się do oddziaływań lub warunków, wartości tej
zmiennej ustala sam badacz.
Zmienna zależna jest przedmiotem badania, której związki
z innymi zmiennymi chcemy określić (wyjaśnić)
Zmienna niezależna to taka, która oddziałuje, wpływa na
zmienną zależną, od której zależy zmienna zależna.
Wskaz
nik jest to właściwość, fakt,
zdarzenie, stan lub proces, które są
możliwe do zaobserwowania, oraz na
podstawie których można poznać, iż
wystąpiło dane zjawisko czy cecha.
Chcemy zbadać, czy rodzaj prezentowanej muzyki wpływa
na szybkość zapamiętywania
Hipoteza:  rodzaj prezentowanej muzyki ma wpływ na
szybkość zapamiętywania .
Grupa badana ma do zapamiętania 20 nieznanych wcześniej słówek z
języka angielskiego
NaszÄ… grupÄ™, dzielimy na trzy mniejsze podgrupy i umieszczamy w
osobnych salach (podobne warunki otoczenia (temperatura,
oświetlenie itd.) na 15 minut:
¸%
Grupa 1 przebywa w ciszy
¸%
Grupa 2 słucha muzyki klasycznej
¸%
Gruba 3 słucha heavy metalu
Zmienna ZALEŻNA:
szybkość zapamiętywania
Zmienna NIEZALEŻNA:
rodzaj muzyki