Spojrzenie na rozwój międzynarodowego biznesu pozwala stwierdzić, iż
przejście od rynku producenta do rynku konsumenta spowodowało zmianę warunków,
w jakich przedsiębiorstwa muszą wytwarzać i sprzedawać swoje produkty i usługi.
Zmniejszona żywotność produktów spowodowana ich szybkim moralnym starzeniem
się, konieczność skracania cykli produkcyjnych, wzrastający popyt na towary
wysokojakościowe o dobrej jakości, wymagają przejścia do rynku rządzonego przez
odbiorcÄ™. Zmusza to podmioty rynku nie tylko do zbadania i poznania potrzeb klienta,
ale także do przewidywania jego przyszłych potrzeb, tak w odniesieniu do towarów,
jak i usług oraz sposobu organizacji łańcucha dostaw.
Pojęcie logistyki jest różnie definiowane, lecz jej istota jest wspólna, mimo
odmiennych sformułowań. Komitet EWG oraz Brytyjski Instytut Logistyki i Zarządzania
Dystrybucją określają logistykę jako proces zarządzania całym łańcuchem dostaw,
który jest rozumiany jako działalność związana z przepływem materiału (towaru) od
jego oryginalnego z
ródła poprzez wszystkie pośrednie formy aż do postaci, w której
jest konsumowany przez ostatecznego klienta.
Amerykańskie Towarzystwo Logistyczne (National Counsil of Physical Distribution
Managament) określa w szerokim zakresie logistykę jako: integrację dwóch lub więcej
rodzajów działalności w celu planowania, realizacji i kontroli przepływu surowców i
materiałów w procesie tworzenia zapasów materiałów i wyrobów gotowych oraz w
trakcie ich przepływu z miejsc pozyskiwania do miejsc konsumpcji. Działanie to może
obejmować: obsługę klientów, przewidywanie popytu, problemy komunikowania się w
sferze zaopatrzenia i dystrybucji, kontrolowanie poziomu zapasów materiałowych i
towarowych, czynności manipulacyjne, tworzenie przesyłek, obowiązek
podtrzymywania poziomu obsługi odbiorców, lokalizację magazynów, pośrednictwo,
gospodarkę opakowaniami, transport, zagospodarowanie odpadów produkcyjnych,
gospodarowanie infrastrukturÄ… magazynowÄ….
Postulaty i wymagania logistyki znajdują odzwierciedlenie w japońskiej formule
 pięciu zer : zero błędów i pomyłek, zero wad i usterek zero opóz
nień, zero zapasów i
zero papierków, czyli biurokracji.
Procesy logistyczne są związane zarówno z przepływem materiałów, jak i
informacji od dostawców czynników produkcji do ich użytkowników, a nawet dalej po
utylizację odpadów.
Do procesów logistycznych zaliczyć można:
·ð prognozowanie zaopatrzenia,
·ð dokonywanie zamówieÅ„,
·ð zaopatrzenie, magazynowanie i zarzÄ…dzanie zapasami,
·ð zasilanie stanowisk pracy w materiaÅ‚y, surowce, podzespoÅ‚y,
·ð pakowanie i konfekcjonowanie,
·ð transport,
·ð gospodarkÄ™ opakowaniami,
·ð gospodarkÄ™ odpadami produkcyjnymi,
·ð przepÅ‚yw informacji,
·ð serwis,
·ð gromadzenie przetwarzanie i przekazywanie informacji zwiÄ…zanych z powyższymi
czynnościami.
Wszystkie procesy logistyczne powinny spełniać warunki określane jako zasada 6
W, tzn.:
·ð wÅ‚aÅ›ciwy towar,
·ð we wÅ‚aÅ›ciwej iloÅ›ci,
·ð we wÅ‚aÅ›ciwym czasie,
·ð na wÅ‚aÅ›ciwe miejsce,
·ð o wÅ‚aÅ›ciwej jakoÅ›ci,
·ð po wÅ‚aÅ›ciwych kosztach.
Całość tych zintegrowanych procesów tworzy system logistyczny
Obecnie można zaobserwować tendencje do przejmowania funkcji sprawnej
organizacji zewnętrznych procesów logistycznych przez operatorów spedycyjno-
transportowych (logistycznych).
Operator logistyczny to firma oferująca kompleksową obsługę klienta w zakresie
przewozu i jego organizacji, konfekcjonowania, paletowania, magazynowania i
rozporządzania towarem w imieniu klienta. Firma taka dąży do obniżania kosztów
własnych oraz klienta, co można osiągnąć m.in. poprzez bardzo dobrze zorganizowany
system pracy (np. oparty na zasadzie just-in-time), wyzbywanie się czynności
dodatkowych (outsourcing) oraz koncentrację i rozwój działalności podstawowej (core
business).
Do zadań operatorów logistycznych można zaliczyć:
·ð organizacjÄ™ dostaw surowców do miejsc przetwarzania,
·ð organizacjÄ™ obrotu magazynowego wyrobów gotowych,
·ð zorganizowanie dostaw produktów do odbiorców,
·ð zaÅ‚atwianie wszystkich spraw zwiÄ…zanych z dokumentacjÄ… takich procesów, jak:
listy przewozowe, dokumentacja magazynowa czy sprawy celno-finansowe.
Profesjonalizm operatora logistycznego uzależniony jest przede wszystkim od
posiadanego kapitału oraz od rozwiniętego systemu informatycznego, który
umożliwiałby zarządzanie magazynem czy śledzenie drogi przesyłek (track and tracy).
Synchronizacja trzech podstawowych obszarów logistyki  zaopatrzenia, produkcji
(logistyka wewnętrzna), dystrybucji  przyczynia się do kształtowania jakości
oferowanych dóbr.
Rys. 1. System operacyjnego planowania logistycznego dla
konstruktora rozwiązań informatycznych.
klient
przyjęcie
zamówienia
programowa
nie
dostawca zaopatrzenie produkcja konfekcjonowanie dostawa
rozwój produktu
rozwój technologii
badania rynku
y
ródło: M. Urbaniak, Marketing przemysłowy, Wydawnictwo Prawno-
Ekonomiczne INFOR, Warszawa 1999, s. 166
Zarządzanie zintegrowanym łańcuchem dostaw powinno przynieść następujące
efekty:
·ð koordynacjÄ™ dostaw surowca,
·ð minimalizacjÄ™ zapasów,
·ð likwidowanie braków w zapasach,
·ð wysoki poziom obsÅ‚ugi klientów,
·ð redukcjÄ™ kosztów,
·ð bardziej konkurencyjnÄ… pozycjÄ™ firmy na rynku.
Badania przeprowadzone przez instytut AT Kearney w latach 1987 i 1992 na próbie
1000 przedsiębiorstw w krajach EWG i EFTA wykazały znaczną redukcję kosztów
ponoszonych na logistykę w stosunku do obrotów przedsiębiorstw. W badanym okresie
redukcja kosztów wynosiła około 4%, co pozwala stwierdzić, iż zarządzanie logistyczne
przyczynia się wymiernie do redukcji kosztów.
Rys. 2. Koszty ponoszone na logistykę w stosunku do obrotów
przedsiębiorstw.
transport
składowanie
16 administracja i informatyka
zarzÄ…dzanie zapasami
12
5,9
3
8
3
4
2,3
2,1
1,9
0
1987 1992
3,3
2,9
y
ródło: M. Urbaniak, Marketing..., op. cit., s. 167.
Badania przeprowadzone w 1993 r. przez BIPE w przedsiębiorstwach francuskich
wskazują, iż najmniejsze wydatki na działalność logistyczną ponoszone są w
przypadku maszyn i urządzeń przemysłowych, natomiast największe w przypadku
surowców przemysłowych (zob. tab. 1).
Tabela 1. Wydatki na logistykÄ™
Wydatki na logistykÄ™ w Wydatki na logistykÄ™ w
Wyszczególnienie stosunku do obrotów (w stosunku do wartości
%) dodanej (w %)
Przemysł spożywczy 13,5 46,3
Surowce przemysłowe 14,3 41,6
Wyposażenie 8,9 21,4
przedsiębiorstw
Przemysł samochodowy 12,4 51,0
Artykuły bieżącej potrzeby 11,3 34,2
y
ródło: M. Urbaniak, Marketing..., op. cit., s. 168.
Logistyka jest nauką, która w szybkim tempie opanowuje różne dziedziny życia i
umożliwia im prężny i dynamiczny rozwój. Pozwala skutecznie redukować koszty
przedsiębiorstw, a co za tym idzie zwiększa ich dochody, dając skuteczne narzędzie w
walce z konkurencjÄ….
BIBLIOGRAFIA
1. Gołembska E. (red.), Kompendium wiedzy o logistyce, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa, Poznań 1999.
2. Urbaniak M., Marketing przemysłowy, Wydawnictwo Prawno- Ekonomiczne INFOR,
Warszawa 1999.
3. Sztucki T., Marketing przedsiębiorcy i menedżera, Agencja Wydawnicza Placet,
Warszawa 1996.