Program
ćwiczeń z anatomii dla studentów I roku
Analityki Medycznej studia stacjonarne 2011/2012
Ćwiczenie 1 29.09.2011.
Wprowadzenie do ćwiczeń z anatomii. Regulamin zajęć. Podręczniki. Osie i płaszczyzny ciała. Części ciała. Układy
narządów. Budowa ogólna i rodzaje kości. Podział i rola szkieletu. Kości tułowia: kręgosłup jako całość, krzywizny
kręgosłupa. Ogólna budowa kręgu. Cechy różniące kręgi poszczególnych odcinków kręgosłupa. Klatka piersiowa
kostna.
Ćwiczenie 2 6.10.2011.
Kości kończyny górnej i dolnej - podział, główne elementy budowy poszczególnych kości. Podział kości czaszki , doły
czaszki  główne otwory i ich zawartość.
Ogólne wiadomości o połączeniach kości - podział, rodzaje połączeń. Ogólna budowa stawu. Rodzaje stawów.
Ćwiczenie 3 13.10.2011.
Budowa i czynność stawu ramiennego, łokciowego, biodrowego, kolanowego i skroniowo-żuchwowego. Budowa
i zasady czynności mięśni. Unerwienie mięśni. Podział topograficzny mięśni. Mięśnie głowy, szyi, klatki piersiowej,
grzbietu
i brzucha. Mięśnie kończyny górnej i dolnej (podział grupowy i czynnościowy).
Ćwiczenie 4 20.10.2011.
Układ sercowo-naczyniowy - podział. Położenie i budowa ogólna serca. Budowa
i czynność zastawek serca. Miejsca rzutowania i osłuchiwania zastawek serca.
1
Ćwiczenie 5 27.10.2011.
Układ naczyniowy: Krążenie płucne i systemowe. Główne tętnice głowy i szyi, tułowia
i kończyn. Miejsca badania tętna. Główne pnie żylne - żyła główna górna i dolna. Układ żyły wrotnej. Żyły
powierzchowne kończyn. Miejsca wykonywania iniekcji dożylnych.
Ćwiczenie 6 3.11.2011.
Układ chłonny. Główne pnie i przewody chłonne - zakres spływu chłonki. Węzły chłonne okolic ciała - szyjne, pachowe,
pachwinowe.
Gruczoły wydzielania wewnętrznego - położenie, budowa, czynność hormonalna poszczególnych gruczołów (tarczyca,
nadnercza, trzustka, gruczoły płciowe).
Ćwiczenie 7 10.11.2011.
Sprawdzian I ( kości, połączenia, mięśnie, układ sercowo-naczyniowy i dokrewny )
Układ oddechowy: Górne drogi oddechowe - jama nosowa, gardło, ich podział
i ogólna budowa. Dolne drogi oddechowe - krtań, tchawica - budowa i topografia. Podział drzewa oskrzelowego.
Budowa płuc - powierzchnie, brzegi, płaty, segmenty oskrzelowo-płucne. Opłucna - jama opłucnej, zachyłki. Mechanika
oddychania.
Ćwiczenie 8 17.11.2011.
Układ pokarmowy: podział, budowa ściany przewodu pokarmowego. Jama ustna, gardło, przełyk, żołądek - budowa
i topografia. Jelito cienkie i grube - podział
i budowa. Cechy charakterystyczne okrężnicy. Otrzewna - budowa i rola. Narządy zewnątrz- i wewnątrzotrzewnowe.
Ćwiczenie 9 24.11.2011.
Gruczoły trawienne. Wątroba - topografia, powierzchnie, stosunek do otrzewnej.
Układ wrotny wątroby i jego znaczenie. Nadciśnienie wrotne. Trzustka - topografia, budowa, czynność
zewnątrzwydzielnicza. Drogi żółciowe
i pęcherzyk żółciowy.
Układ moczowy: rola i podział. Położenie i budowa nerek. Budowa i funkcja nefronu. Drogi wyprowadzające mocz -
moczowód, pęcherz moczowy, cewka moczowa - budowa i topografia.
2
Ćwiczenie 10 1.12.2011.
Układ płciowy. Narządy płciowe męskie. Położenie, budowa i czynność jądra. Nasieniowód - topografia, budowa.
Narządy płciowe męskie zewnętrzne.
Narządy płciowe żeńskie: położenie, budowa i czynność jajnika. Budowa i położenie jajowodu, macicy i pochwy.
Narządy płciowe żeńskie zewnętrzne. Zmiany budowy ściany macicy w cyklu menstruacyjnym i w ciąży.
Ćwiczenie 11 8.12.2011.
Ogólne wiadomości o układzie nerwowym. Podział układu nerwowego - topograficzny i czynnościowy. Budowa komórki
nerwowej. Rodzaje neuronów. Synapsy. Neuroglej. Receptory i efektory. Opony mózgowia i rdzenia kręgowego. Ogólna
budowa rdzenia kręgowego.
Sprawdzian II (układ oddechowy, pokarmowy i moczowo-płciowy).
Ćwiczenie 12 15.12.2011.
Układ nerwowy ośrodkowy. Podział mózgowia kliniczny i topograficzny. Budowa zewnętrzna półkul mózgowych -
powierzchnie, brzegi, bieguny, płaty, zakręty. Lokalizacja ośrodków w korze mózgu. Ogólna budowa pnia mózgu.
Móżdżek. Komory mózgowia. Krążenie płynu mózgowo-rdzeniowego. Wodogłowie.
Układ ruchowy i jego części. Drogi aferentne. Objawy uszkodzenia ośrodków i dróg nerwowych.
Ćwiczenie 13 5.01.2012.
Układ nerwowy obwodowy. Nerwy czaszkowe - rodzaje włókien i zakres unerwienia. Nerwy rdzeniowe - budowa,
główne gałęzie i zakres unerwienia splotów.
Objawy uszkodzenia wybranych nerwów rdzeniowych i czaszkowych.
Układ nerwowy autonomiczny. Rola i podział. Ośrodki autonomiczne.
Pień współczulny. Sploty nerwowe jam ciała.
3
Ćwiczenie 14 12.01.2012.
Narządy zmysłów: narząd wzroku - budowa gałki ocznej i narządów dodatkowych . Droga wzrokowa .
Narządy zmysłów: ucho - podział, jama bębenkowa, błędnik kostny i błoniasty. Narząd słuchu i równowagi..
Ćwiczenie 15 19.01.2011.
Powłoka wspólna: budowa i czynność skóry.
Przydatki skóry: gruczoły, włosy i paznokcie.
Sprawdzian III (z układu nerwowego i narządów zmysłów)
4