Dziecięcy sposób postrzegania własnego ęjał oraz rozumienia pojęcia związku

Pojęcie własnego ęjał w wieku szkolnym.
W okresie szkoły podstawowej następuje zmiana definicji ęjał, która nabiera
bardziej relatywnego, abstrakcyjnego i ogólnego charakteru.
Jednocześnie pojęcie własnego ęjał dziecka coraz rzadziej dot. cech
zewnętrznych, a coraz częściej trwałych wartości wewnętrznych (uczuć, idei)
Sześciolatek określi siebie, jako osobę ębystrął/łtępął
Dziesięciolatek
że jest ębystrzejszy od innychł/łnie tak dobry jak jego
koledzył

Sposób postrzegania innych ludzi.
Podobnie do postrzegania ęjał zmiana sposobu postrzegania przez dzieci innych
osób wiąże się z przejściem od konkretu do abstraktu, od tymczasowości do
stabilności.
Sześcio- i siedmiolatki nie rozwinęły pojęcia: STAŁOŚĆ OSOBOWOŚCI
dzieciaki
powołując się na takie cechy u innych jak: miły, chciwy, dobro, zły nie
traktują tych cech, jako stałych elementów charakterystyki jednostki, na które
w każdej chwili mogą się powołać
Natomiast od 7. czy 8. roku życia następują gwałtowne zmiany. Dzieci zaczynają
skupiac się na cechach wewnętrznych i wartościach innych osób i przypuszczać,
że w innej sytuacji dostrzegą te same elementy osobowości.

Pojęcie przyjaźni.
dla przedszkolaków przyjaźń to kategoria fizyczności. ęBawienie się razemł,
spędzanie czasu, dzielenie się przedmiotami
natomiast w okresie szkoły podstawowej podstawowym pojęciem związanym z
przyjaźnią staje się wzajemne zaufanie (odtąd przyjaciele to osoby szczególne,
podobne do nas, hojne, pomocne, godne zaufania).

Zalezność między procesami poznawczymi a zachowaniem społecznym.
Przedszkolak posiada teorie innych umysłów, ale nie rozumie jeszcze, że ludzie
z jego otoczenia też na swój sposób odczytują jego umysł. Dziecko zrozumie
stwierdzenie: Wiem, że ty wiesz, ale nie zrozumie: Wiem, że ty wiesz, że ja
wiem.
Nie wiadomo jednak, co jest przyczyną, a co skutkiem. Czy poznanie warunkuje
relacje i zachowania społeczne, czy to podczas realizowania zachowania
społecznego (zabawa z równieśnikami) malec pracuje nad procesami poznawczymi i
uczy się.

Typy związków.
* Rodzice
Przedszkolaki potrzebują oparcia w rodzicach szczególnie w czasie stresujących
wydarzeń
pierwszy dzień szkoły, śmierć pieska, choroba. Ale w miarę
zniejszenia się ilości przykrych wydarzeń maluchy oddalają się od rodziców, nie
osłabiając jednak przywiązania. Rodzice nadal są dla nich bezpieczną bazą,
wsparciem.


Badania Baumrind (1991)





* Rówieśnicy
Siedmio-, ośmio-, dziewięcio- i dziesięciolatki preferują zabawę z
rówieśnikami.
Dla piątoklasistów najwazniejszym kryterium było to, co dzieci razem robią
Dla ósmoklasistów
wazniejsze okazały się idee, podobny wygląd.
Przejście podobne do postrzegania ęjał
od konkretności do abstrakcyjności.
* Segregacja płciowa
Już trzy- i czterolatki bawią się oddzielne: chłopcy z chłopcami, dziewczynki z
dziewczynkami
Ogólnie: dzieci w wieku od sześciu do dwunastu lat czynnie unikają kontaktów z
płcią przeciwną, tworzą negatywne stereotypy i wolą towarzystwo własnej płci
Dzieci pierwszych klas podstawowych bardziej są skłonne przełamać pomiędzy
grupami barierę rasową, niż płciową.
Przyjaźń.
Pięcio- i sześciolatki mogą nawiązać przyjaźń mieszaną płciowo, ale siedmio- i
ośmiolatki zawsze wybiorą przyjaciela zgodnego płciowo ze swoją płcią.
Przyjaźnie chłopców = ekstensywne (grupa otwarta na nowego członka, bawiąca się
zazwyczaj na dworze, tym samym zajmując większą przestrzeń; przyjaźń taka
opiera się na współzawodnictwie i dominacji).
Przyjaźnie dziewczynek = intensywne (bawią się w parach, rzadko powiększają
grupkę, najczęściej w domu, bądź w jego pobliżu; przyjaźń taka to zgodność,
zwierzanie się, uległość)
* Wzorce agresji
Agresja fizyczna w okresie przedszkolnym niemal zanika, wzrasta jednak agresja
werbalna
AGRESJA SPOŁECZNA
zachowanie, którym posługują się dziewczynki, żeby
zniszczyć czyjeś poczucie wartości czy stosunki z rówieśnikami

Różnice indywidualne.

Poczucie własnej wartości.
Siedmio- i ośmiolatki nie mają problemu z odpowiedzią na pytanie: Jak bardzo
lubisz siebie? Czy jesteś szczęśliwy?
Wg Susan Harter poziom samooceny jest wynikiem dwóch wew. ocen lub sądów:
* Rozdźwięk pomiędzy tym, kim dziecko chciałoby być, a tym, kim myśli, że jest
(gdy rozbieżnośc niewielka " poczucie własnej wartości wysokie; i na odwrót)
* Poczucie wsparcia ze strony ważnych ludzi
Niska samooceny w tym wieku jest silnie sprężona z depresją.

Stałość poczucia własnej wartości na przestrzeni czasu.
Samoocena na krótką metę jest całkiem stabilna, natomiast w okresie kilku lat
obserwuje się już pewnie jej wahania.

Źródła zróżnicowania poczucia własnej wartości:
* Doświadczanie przez dziecko sukcesów i porażek na różnych polach działania
* Wartości i poglądy wyznawane przez rodziców i rówieśników.
* Określenia i oceny płynące od innych.
Na podstawie tych trzech źródeł dziecko tworzy własny pogląd (WŁASNY MODEL
WEWNĘTRZNY) na to, kim powinno być i kim jest. Schemat ten nie jest niezmienny.
Jednak, gdy raz został ustanowiony, charakteryzuje go pewna trwałość.

Popularność i odrzucenie.
Stopień odrzucenia przez grupę rówieśniczą ma tendencję do nieulegania zmianie.
Dziecko odrzucone rzadko zmieni swój status
a nawet jeśli uda mu się to to i
tak nie osiagnie pełnej akceptacji.
Podgrupy dzieci odrzuconych:
Na stałe odrzucone prze rówieśników
Dzieci zaniedbywane

Cechy dzieci popularnych i odrzuconych.
Dzieci popularne
Zachowanie łagodne
Wspieranie innych
Dobrzy rozmówcy
Panują nad emocjami
Dzieci odrzucone
Agresja (jako sprawne narzędzie rozwiązywania problemów
K. Dodge)
Kłótliwość
Niezdolność do współpracy
Niezdolność do kontrolowania emocji
Interpretacja zachowania innych jako ataku

Rola szerzej pojętej społeczności.

Rola stresu i czynniki ochronne.
Arnold Sameroff " w dziecku nawarstwiają się wpływy róznego rodzaju stresu.
Dziecko może poradzić sobie z jedną, czy dwiema trudnymi sytuacjami, alecz
jeżeli dochodzi do ich kumulacji takie konsekwencje jak nieprawidłowy rozwój
intelektualny, emocjonalny i społeczny stają się realne.
Czynniki chroniące dziecko przed szkodliwym wpływem stresu:
Wysoki poziom inteligencji
Kompetentny typ wychowania (np. autorytatywny)
Dobra szkoła
Bezpieczne przywiązanie do rodzica
Silna więź z przyjaciółmi, rodziną, sąsiadami


Telewizja i jej znaczenie.
Pozytywne efekty edukacyjne:
Wpojenie odpowiednich wartości
Poszerzenie zasobu słownictwa
Ugrzecznienie dziecka
Negatywne efekty telewizji na zdolności poznawcze:
Im więcej czasu przed tv tym gorsze wyniki w testach (szczególnie u rodzin
wykształconych)
Telewizja a poziom agresji
Chris Boyatzis (1995) dzieci oglądające brutalny serial wykazały siedmiokrotnie
więcej aktów przemocy w swobodnej zabwie, którą rozpoczęto zaraz po projekcji w
porównaniu z dziećmi nieoglądającymi uprzednio tej kreskówki.
Stałe oglądanie przemocy na ekranie prowadzi do znieczulicy emocjonalnej wobez
przemocy