AKADEMIA OBRONY NARODOWEJ
WYDZIAA
BEZPIECZEC
STWA NARODOWEGO
PLANOWANIE MOBILIZACYJNEGO ROZWINI
CIA
JEDNOSTKI WOJSKOWEJ
Materiały do studiowania
Zespół autorski:
Janusz JANKOWSKI
Jan WOJNAROWSKI
WARSZAWA 2012
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie ..................................................................................................................... 3
2. Dokumenty planowania mobilizacyjnego rozwinięcia & & & & .& & & & & ......................... 4
2.1. Rozkaz dowódcy jednostki wojskowej & & & & & & ...& ......................................... 4
2.2. Plany działania & & & & & & & & & & & & & & & & ............................................... 5
3. Czynności planistyczno-organizacyjne jednostki wojskowej& & & & & .............................. 7
3.1. Ustalanie potrzeb mobilizacyjnych.......................................................................... 8
3.2. Akcja kurierska......................................................................................................... 9
3.3. Åšwiadczenia.............................................................................................................. 12
3.4. Elementy bazy mobilizacyjnej................................................................................... 17
4. Rola i zadania WKU w realizacji świadczeń osobistych i rzeczowych.................................. 20
5. Zabezpieczenie paliw dla świadczeń rzeczowych & & & & & & ....................................... 21
Załączniki & & & & & & & & & & & & & & & .................................................................... 22
I. Wzory dokumentów & & & & & & ............................................................................ 23
II. Spis literatury & & & & & & & & & & ....................................................................... 50
III. Wykaz stosowanych pojęć i skrótów & & ................................................................ 52
2
1. Wprowadzenie
Niniejsze opracowanie zawiera podstawowe informacje, pomocne w trakcie
realizacji gry decyzyjnej na temat Planowania mobilizacyjnego rozwinięcia jednostki
wojskowej, do wykorzystania przez studentów i słuchaczy. Treść opracowania nie
wyczerpuje przedstawianych zagadnień, ze względu na ograniczenie danych do klauzuli
jawne oraz ukierunkowanie tematyczne. W celu poszerzenia wiedzy na temat
planowania mobilizacyjnego rozwinięcia jednostki wojskowej należy skorzystać
z literatury przedstawionej w Załączniku II.
Planowanie mobilizacyjne to zespół przedsięwzięć planistycznych i organizacyjnych
mających na celu przygotowanie zorganizowanego i terminowego przejścia
jednostek wojskowych ze struktur organizacyjnych i stanów ilościowych czasu
pokojowego na struktury organizacyjne i stany ilościowe czasu wojny. Zasadnicze
przedsięwzięcia planowania mobilizacyjnego realizowane są w ramach osiągania
i kontroli utrzymania gotowości mobilizacyjnej1 w obszarach:
üð Kierowania mobilizacyjnym rozwiniÄ™ciem;
üð UzupeÅ‚niania potrzeb mobilizacyjnych;
üð Zabezpieczenia siÅ‚ i Å›rodków oraz potrzeb materiaÅ‚owych;
üð Miejsca prowadzenia mobilizacyjnego rozwiniÄ™cia;
üð Czasu mobilizacji;
üð Opracowania dokumentacji mobilizacyjnej;
Głównym zadaniem w tym zakresie jest wypracowanie optymalnych rozwiązań
planistycznych i organizacyjnych, zapewniajÄ…cych przeprowadzenie mobilizacyjnego
rozwinięcia w nakazanych terminach. Wymaga to opracowania wielu dokumentów
planistycznych oraz postępowań określonych w aktach prawnych, począwszy od
Konstytucji RP2, poprzez ustawÄ™ o powszechnym obowiÄ…zku obrony3, rozporzÄ…dzenia
wykonawcze oraz instrukcje, poradniki, kompendia, itp.4
Podstawę planowania mobilizacyjnego rozwinięcia w jednostce wojskowej stanowią:
üð rozkazy lub wytyczne przeÅ‚ożonych;
üð wyciÄ…g z  Planu mobilizacyjnego dla danej JW;
üð etaty, tabele i normy należnoÅ›ci;
üð wyciÄ…g z  Planu przydziałów gospodarczych resortu obrony narodowej .
Na podstawie dokumentów instrukcyjnych funkcjonujących w resorcie obrony
narodowej, jednostka wojskowa opracowuje następujące dokumenty:
a. własny rozkaz w sprawie działalności w tym obszarze;
1
Załącznik III. pkt.2
2
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., art. 26, który nakłada na Siły Zbrojne RP zadanie ochrony
niepodległości i niepodzielności terytorium RP oraz zapewnienia bezpieczeństwa i nienaruszalności granic.
3
Ustawa o powszechnym obowiÄ…zku obrony Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 listopada 1967 r. (Dz.U. z 2009 r. Nr 22,
poz.120 z póz
n. zm.), gdzie określono zadania Sił Zbrojnych RP, ich ogólną strukturę, zadania organów administracji
rzÄ…dowej i samorzÄ…du terytorialnego i innych jednostek organizacyjnych.
4
Załącznik II. Spis literatury
5
Wewnętrzne instrukcyjne funkcjonujące w resorcie ON.
3
b. Plany działania5 (różne w zależności od typu danej jednostki wojskowej. Jednostki
funkcjonujÄ…ce w czasie pokoju i wojny, jednostki funkcjonujÄ…ce tylko w czasie wojny
(nowoformowane) i jednostki funkcjonujÄ…ce tylko w czasie pokoju.);
c. Zestawienia przebiegu uzupełniania(wypełniane w trakcie mobilizacyjnego
rozwinięcia), meldunki mobilizacyjne, dokumenty ewidencyjne żołnierzy
rezerwy(otrzymywane z WKU i podlegajÄ…ce aktualizacji), plany pobierania
(wydawania) zapasów środków zaopatrzenia, dokumenty elementów bazy
mobilizacyjnej, harmonogramy działania, dokumenty uzupełnieniowe
(zapotrzebowania, meldunki, notatki uzgodnień, upoważnienia do odbioru środków
transportowych, plan wykorzystania świadczeń & , itd.), wykresy, schematy6.
W w/w dokumentach należy określić:
üð sposób przeprowadzenia mobilizacyjnego rozwiniÄ™cia oraz kierowania tym
procesem;
üð przedsiÄ™wziÄ™cia zabezpieczenia logistycznego i medycznego;
üð siÅ‚y i Å›rodki niezbÄ™dne do realizacji;
üð potrzeby mobilizacyjne w zakresie stanów osobowych, Å›rodków transportowych
(maszyn) oraz środków zaopatrzenia;
üð stanowiska przeznaczone do obsady w ramach zalążków, wysunięć;
üð sposób powoÅ‚ania oraz przyjÄ™cia i wyposażenia uzupeÅ‚nienia mobilizacyjnego.
2. Dokumenty planowania mobilizacyjnego rozwinięcia.
Jednym z podstawowych dokumentów planistycznych, określającym kolejność
realizacji przedsięwzięć mobilizacyjnych, jest harmonogram. W poszczególnych
dokumentach planistycznych przedstawiane są harmonogramy przedsięwzięć
realizowanych przez jednostkę mobilizującą. Ujmuje się w nim, adekwatnie do treści
planu i jego przeznaczenia, wszystkie przedsięwzięcia realizowane od otrzymania
polecenia zapoczątkowania procesu mobilizacyjnego rozwinięcia do czasu jego
zakończenia.
Zagadnienia ujęte w n/w dokumentach opracowywane są w formie opisowej,
tabelarycznej, na schematach lub w formie załączników, stosownie do ustaleń
dowódcy jednostki. Szczegółowe plany, harmonogramy opracowują osoby funkcyjne,
odpowiedzialne za danÄ… problematykÄ™.
2.1. Rozkaz dowódcy jednostki wojskowej
Rozkaz opracowuje się na podstawie rozkazu przełożonego i zgodnie z zasadami
obowiązującymi dla tego rodzaju dokumentów. Ustalenia rozkazu dostosowuje się do
realizowanych zadań oraz specyfiki jednostki wojskowej. Rozkaz powinien w trybie
rozkazodawczym ustalać zakres planowanych do realizacji zadań oraz kompetencje
i odpowiedzialność osób funkcyjnych.
5
Plany działania przyjmują różne nazwy (zgodnie z zapisami instrukcyjnymi).
6
StanowiÄ… pomocnicze dokumenty mobilizacyjne.
4
Rozkaz opracowuje się według wzoru określonymi wymogami instrukcyjnymi ,który
określa pięć punktów wraz z podpunktami. Do rozkazu mogą być dołączone załączniki
w formie tabel, zestawień, harmonogramów, itp.
2.2. Plan działania JW (dla jednostek funkcjonujących w czasie pokoju i wojny)
 Plan działania & opracowuje się dla określenia zakresu i sposobu realizowanych
zadań oraz specyfiki przeznaczenia jednostki wojskowej, w poszczególnych stanach
gotowości bojowej.
W  Planie działania &  ujmuje się, w formie oddzielnego dokumentu, organizację
mobilizacyjnego rozwinięcia wg następującego układu:
ORGANIZACJA MOBILIZACYJNEGO ROZWINI
CIA.
1. Informacje ogólne:
1) zestawienie ukompletowania stanów osobowych oraz powoływanych rezerw
osobowych (Zał. I, Tabela 1);
2) zestawienie ukompletowania oraz pobieranych z gospodarki narodowej środków
transportowych i maszyn (Zał. I, Tabela 2);
3) zestawienie wydzielanych/otrzymywanych zalążków (Zał. I, Tabela 3);
4) zestawienie zadań mobilizacyjnych;
5) siły i środki wydzielane do zabezpieczenia mobilizacyjnego rozwinięcia (Zał. I,
Tabela 4);
6) elementy bazy mobilizacyjnej (Zał. I, Tabela 6).
2. Organizacja mobilizacyjnego rozwinięcia:
1) zamiar przeprowadzenia mobilizacyjnego rozwinięcia;
2) skład, sposób uruchomienia i organizacja działania AK JW.;
3) organizacja powołania oraz planowane wykorzystanie świadczeń osobistych oraz
doraz
nych świadczeń rzeczowych;
4) organizacja powołania (pobrania) oraz organizacja przyjęcia i wyposażenia
(dostosowania) uzupełnienia zasadniczego;
5) organizacja powołania, przyjęcia i wyposażenia mobilizacyjnego uzupełnienia
wakatów;
6) organizacja powołania, przyjęcia i wyposażenia grupy zabezpieczenia
ukompletowania;
7) postępowanie z nadwyżką stanu osobowego pozostałego po mobilizacyjnym
rozwinięciu;
8) wpływ zakłóceń na przebieg mobilizacyjnego rozwinięcia.
3. Kierowanie mobilizacyjnym rozwinięciem:
1) skład oraz zadania Zespołu Kierowania Mobilizacyjnym Rozwinięciem Jednostki:
5
2) organizacja zbierania danych oraz sposób składania meldunków mobilizacyjnych
z przebiegu mobilizacyjnego rozwinięcia;
3) terminy i sposoby przekazania jednostek mobilizowanych.
4. Współdziałanie z WSzW, WKU, organami administracji publicznej, Żandarmerią
WojskowÄ…, PolicjÄ… i innymi instytucjami w zakresie zabezpieczenia mobilizacyjnego
rozwinięcia.
Ponadto, opracowuje się część graficzną na mapie, z wyszczególnieniem:
1. Siedzib WSzW i WKU uzupełniających potrzeby mobilizacyjne jednostki
wojskowej;
2. Rozmieszczenia elementów bazy mobilizacyjnej na planie, szkicu.
2.3. Plan działania (dla jednostek funkcjonujących tylko w czasie  W )
 Plan &  opracowuje siÄ™ dla jednostek nowo formowanych, zgodnie
z zadaniami zawartymi w rozkazie (wytycznych) przełożonego oraz wyciągu z  Planu
mobilizacyjnego dla danej JW . Ujmuje się w nim treści niezbędne do określenia
zakresu i sposobu realizowanych zadań.
 Plan &  zawiera następujące punkty:
I. Charakterystyka jednostki wojskowej
II. Przygotowanie do formowania
III. Organizacja formowania
IV. Harmonogram przedsięwzięć realizowanych w czasie formowania
V. Postępowanie z dokumentami i mieniem.
W formie oddzielnego dokumentu opracowuje siÄ™ organizacjÄ™ formowania, wg
następującego układu:
ORGANIZACJA FORMOWANIA.
1. Informacje ogólne:
1) zestawienie ukompletowania stanów osobowych oraz powoływanych rezerw
osobowych (Zał. I, Tabela 1);
2) zestawienie ukompletowania oraz pobieranych z gospodarki narodowej środków
transportowych i maszyn (Zał. I, Tabela 2);
3) zestawienie otrzymywanych zalążków (Zał. I, Tabela 3);
4) zestawienie zadań mobilizacyjnych;
5) siły i środki wydzielane do zabezpieczenia mobilizacyjnego rozwinięcia (Zał. I,
Tabela 4);
6) elementy bazy mobilizacyjnej (Zał. I, Tabela 6).
2. Organizacja mobilizacyjnego rozwinięcia:
1) zamiar formowania;
6
2) skład, sposób uruchomienia i organizacja działania AK JW;
3) organizacja powołania oraz planowane wykorzystanie świadczeń osobistych oraz
doraz
nych świadczeń rzeczowych;
4) organizacja powołania (pobrania) oraz organizacja przyjęcia i wyposażenia
(dostosowania) uzupełnienia zasadniczego;
5) organizacja powołania, przyjęcia i wyposażenia grupy zabezpieczenia
ukompletowania;
6) wpływ zakłóceń na przebieg mobilizacyjnego rozwinięcia.
3. Kierowanie mobilizacyjnym rozwinięciem:
1) skład oraz zadania Zespołu Kierowania Mobilizacyjnym Rozwinięciem Jednostki:
2) organizacja zbierania danych oraz sposób składania meldunków mobilizacyjnych
z przebiegu mobilizacyjnego rozwinięcia;
3) terminy i sposoby przekazania jednostek mobilizowanych.
4. Współdziałanie z WSzW, WKU, organami administracji publicznej, Żandarmerią
WojskowÄ…, PolicjÄ… i innymi instytucjami w zakresie zabezpieczenia mobilizacyjnego
rozwinięcia.
Ponadto, opracowuje się część graficzną na mapie, z wyszczególnieniem:
1. Siedzib WSzW i WKU uzupełniających potrzeby mobilizacyjne jednostki
wojskowej;
2. Rozmieszczenia elementów bazy mobilizacyjnej na planie, szkicu.
Zasadniczym miejscem przeprowadzenia mobilizacyjnego rozwinięcia danej
jednostek wojskowych są ich miejsca stałej dyslokacji. Sprawdzenie stanu
ewidencyjnego i indywidualnego wyposażenia żołnierzy rezerwy dokonuje się na apelu
ewidencyjnym, który przeprowadza się w ostatnim dniu mobilizacji całością jednostki
wojskowej.Po czynnościach apelu ewidencyjnego dowódca jednostki mobilizującej
przekazuje ją protokólarnie dowódcy jednostki nowo formowanej oraz właściwemu,
zgodnie z podległością organizacyjną jednostki czasu wojennego, przełożonemu.
3. Czynności planistyczno-organizacyjne jednostki wojskowej.
Mobilizacyjnym rozwinięciem kierują dowódcy (szefowie) poszczególnych szczebli
dowodzenia (dla jednostki nowo formowanej  dowódca jednostki mobilizującej).
Kierowanie odbywa się przy pomocy zespołu kierowania mobilizacyjnym rozwinięciem
jednostki wojskowej (ZKMRJ) realizującej zadanie mobilizacyjne. Skład, zadania
szczegółowe, rozmieszczenie oraz wyposażenie zespołu określa dowódca. ZKMRJ
wyposaża się w niezbędną dokumentację planistyczną oraz organizacyjną. Poniżej
opisano wstępne czynności planistyczne do określenia potrzeb mobilizacyjnych,
sposobu ich powołania oraz zabezpieczenia przyjęcia i wyposażenia przy wykorzystaniu
świadczeń na rzecz obrony.
Uzupełnienie mobilizacyjne jednostek wojskowych może być realizowane przy
pomocy instrumentów prawnych, jakimi są przydziały mobilizacyjne pracownicze
przydziały mobilizacyjne, przydziały kryzysowe oraz przydziały organizacyjno-
7
mobilizacyjne. Przydziały mobilizacyjne dotyczące żołnierzy zawodowych są określone
w art. 138 - 140 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy
zawodowych, natomiast przydziały mobilizacyjne dotyczące żołnierzy rezerwy oraz
pracownicze przydziały mobilizacyjne określają: art. 59a i art. 109a ustawy7.
Szczegółowy tryb nadawania przydziałów żołnierzom zawodowym określa
rozporzÄ…dzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 maja 2004 r. w sprawie
nadawania oraz unieważniania przydziałów mobilizacyjnych żołnierzom zawodowym
i żołnierzom pełniącym służbę kandydacką8.
3.1. Ustalanie potrzeb mobilizacyjnych
Potrzeby mobilizacyjne w stanie osobowym oraz w środkach transportowych
(maszynach) ustalają dowódcy jednostek mobilizujących dla jednostek podległych
i jednostek mobilizowanych.
Potrzeby mobilizacyjne to brakująca, w stosunku do należności określonych etatem
czasu wojennego i tabelą należności: liczba żołnierzy, pracowników wojska, środków
transportowych, maszyn, urządzeń i środków zaopatrzenia niezbędnych do uzupełnienia
w czasie mobilizacyjnego rozwinięcia jednostki wojskowej. Wyróżniamy potrzeby
etatowe i ponadetatowe.
Wielkość potrzeb etatowych, stanowiących uzupełnienie zasadnicze, w zakresie:
üð żoÅ‚nierzy, wynika z różnicy pomiÄ™dzy etatem czasu wojennego
a pokojowego, pomniejszonym lub powiększonym o zalążki
wydzielane/otrzymywane, w poszczególnych korpusach osobowych
(szeregowych, podoficerskim, oficerskim).
üð pracowników wojska  to liczba stanowisk pracowniczych okreÅ›lona w etacie
jednostki wojskowej na czas wojny.
Ponadetatowe potrzeby mobilizacyjne w zakresie stanów osobowych, do
zapewnienia pełnego i właściwego ukompletowania jednostek wojskowych, to:
üð Mobilizacyjne UzupeÅ‚nienie Wakatów (MUW)  to żoÅ‚nierze rezerwy na
przydziałach mobilizacyjnych na uzupełnienie stanowisk etatu czasu
pokojowego czasowo nieobsadzonych (wakatów);
üð Grupa Zabezpieczenia Ukompletowania (GZU)  to żoÅ‚nierze rezerwy na
przydziałach mobilizacyjnych w celu zapewnienia, w razie nieprzybycia
uzupełnienia zasadniczego, uzupełnienia stanowisk etatowych szczególnie
ważnych z punktu widzenia zdolności bojowej jednostki wojskowej. Wielkość
GZU nie powinna przekraczać 30% etatowych potrzeb mobilizacyjnych (dla
korpusu medycznego do 50%).
Planowanie uzupełnienia jednostek wojskowych polega na ustalaniu wielkości
potrzeb oraz sprecyzowaniu sposobu ich uzupełnienia. Na tej podstawie jednostka
mobilizująca sporządza  Zapotrzebowanie na uzupełnienie potrzeb mobilizacyjnych
7
Ustawa o powszechnym obowiÄ…zku obrony Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 listopada 1967 r. (Dz.U. z 2009 r. Nr 22,
poz.120 z póz
n. zm.)
8
Zał. II., poz. 5
8
jednostki wojskowej w zakresie oficerów, podoficerów i szeregowych rezerwy - Część
I 9, które przesyła do właściwej terytorialnie WKU.
Etatowe potrzeby mobilizacyjne w zakresie środków transportowych (maszyn)
(ŚTiM)  to liczba sprzętu stanowiąca różnicę między należnościami wynikającymi
z etatu czasu wojennego a stanem ewidencyjnym, powiększona o liczbę ŚTiM
znajdujÄ…cych siÄ™ w naprawie poza jednostkÄ… lub oczekujÄ…cych na remont, spisanie
z ewidencji oraz powiększona (pomniejszona) o sprzęt otrzymywany (wydzielany)
w ramach przesunięć między jednostkami wojskowymi.
Ponadetatowe potrzeby mobilizacyjne w zakresie ÅšTiM stanowi:
üð Grupa Zabezpieczenia Dostarczenia (GZD)  ustalona przez wojskowego
komendanta uzupełnień i utrzymywana do jego dyspozycji, liczba ŚTiM
zaplanowanych do pobrania z gospodarki narodowej (GN), w razie nie
dostarczenia uzupełnienia zasadniczego, mająca na celu zapewnienie
pełnego ukompletowania jednostek wojskowych. Decyzję o uruchomieniu
GZD podejmuje wojskowy komendant uzupełnień samodzielnie lub na
wniosek zainteresowanego dowódcy jednostki wojskowej.
W celu zabezpieczenia potrzeb mobilizacyjnych dowódca (kierownik) jednostki
sporządza  Zapotrzebowanie na uzupełnienie jednostek wojskowych pojazdami
samochodowymi i maszynami z gospodarki narodowej  część II w dwóch
egzemplarzach, oddzielnie za jednostkę mobilizującą i każdą jednostkę przez nią
mobilizowaną i przesyła do właściwej terytorialnie WKU10.
W przypadku zmian (jednorazowych lub sumarycznych) przekraczajÄ…cych 10%
zgłoszonych potrzeb, jednostka wojskowa opracowuje i przesyła do właściwej WKU
nowe zapotrzebowanie. Uaktualniania zapotrzebowań dokonują dowódcy jednostek
organizacyjnych niezwłocznie z chwilą zaistnienia zmiany poprzez sporządzenie
stosownej notatki uzgodnień pomiędzy jednostką wojskową a WKU oraz naniesienie
poprawek w obowiÄ…zujÄ…cym zapotrzebowaniu.
3.2. Akcja kurierska
Akcja kurierska  działanie wydzielonych sił i środków zorganizowane przez
odpowiedni organ (OAP, TOAW, JW, Policję lub UP), którego celem jest doręczenie,
otrzymanych lub wcześniej zdeponowanych dokumentów powołania żołnierzy rezerwy,
pracowników wojska oraz innych osób na uzupełnienie jednostek wojskowych, a także
wezwań do wykonania świadczeń na rzecz obrony.
Powoływanie żołnierzy rezerwy oraz innych osób na uzupełnienie jednostek
wojskowych może odbywać się w:
üð trybie zwykÅ‚ym  dostarczenie kart powoÅ‚ania, wezwaÅ„ do wykonania
świadczeń na rzecz obrony ze znacznym wyprzedzeniem w stosunku do dnia
stawienia się w jednostce wojskowej (wykonania świadczenia na rzecz obrony).
Osobom, którym nadano pracowniczy przydział mobilizacyjny dostarcza się
wezwanie w sprawie powszechnego obowiązku obrony. Żołnierze rezerwy,
9
Zał. II., poz. 19
10
Etatowe potrzeby mobilizacyjne w zakresie środków transportowych (maszyn) uzupełniane są jako etatowe świadczenia
rzeczowe, które omówiono w pkt. 3.3, str. 12
9
osoby którym nadano pracowniczy przydział mobilizacyjny, mają obowiązek
stawić się w jednostce wojskowej w terminie i miejscu określonym w karcie
powołania (wezwaniu). Posiadacze i osoby, na które nałożono obowiązek
świadczeń na rzecz obrony, mają obowiązek przystąpić do wykonania
świadczenia w miejscu i terminie określonym w wezwaniu do wykonania
świadczeń;
üð trybie natychmiastowego stawiennictwa - dostarczenie żoÅ‚nierzom rezerwy
kart powołania, a posiadaczom i innym osobom wezwań do wykonania
świadczeń na rzecz obrony, bezpośrednio przed terminem stawienia się
w jednostce wojskowej (wykonania świadczenia na rzecz obrony). Osobom,
którym nadano pracowniczy przydział mobilizacyjny dostarcza się wezwanie
w sprawie powszechnego obowiÄ…zku obrony.
Żołnierz rezerwy po otrzymaniu karty powołania, posiadacz i inna osoba  wezwania
do wykonania świadczeń na rzecz obrony, osoba której nadano pracowniczy przydział
mobilizacyjny  wezwania w sprawie powszechnego obowiÄ…zku obrony, lub uzyskaniu
przez nich w inny sposób informacji o ogłoszonej (zarządzonej) mobilizacji, są
obowiązani stawić się w miejscu i terminie określonym w karcie powołania, wezwaniu do
wykonania świadczeń na rzecz obrony, wezwaniu w sprawie powszechnego obowiązku
obrony lub karcie mobilizacyjnej (decyzji w sprawie przeznaczenia do wykonania
świadczeń na rzecz obrony). Termin stawiennictwa określony jest w odniesieniu do
pierwszego dnia mobilizacji.
Dokumenty powołania doręcza się przy wykorzystaniu:
üð akcji kurierskich jednostki wojskowej (AK JW);
üð akcji kurierskich terenowych organów administracji wojskowej (AK TOAW);
üð akcji kurierskich organów administracji publicznej (AK AP)  główny sposób;
üð akcji dorÄ™czania dokumentów powoÅ‚ania siÅ‚ami urzÄ™dów pocztowych (AK UP);
üð akcji dorÄ™czania dokumentów powoÅ‚ania siÅ‚ami Policji (AK P).
Termin uruchomienia akcji kurierskiej
Uruchomienie AK JW, AK TOAW, AK AP, AK UP, AK P następuje w pierwszej dobie
mobilizacji niezależnie od czasu otrzymania sygnału nakazującego mobilizacyjne
rozwinięcie Sił Zbrojnych (jednostki wojskowej)
Normy czasowe uruchomienia AK AP od otrzymania sygnału:
üð do 4 godz. - przekazanie sygnaÅ‚u o zarzÄ…dzeniu uruchomienia AKAP do OAP
üð do 10 godz. - dostarczenie DP przez WKU do urzÄ™du organizujÄ…cego akcjÄ™
üð od 10 do 20 godz. - czas trwania akcji dorÄ™czania DP
üð od 20 do 24 godz. - rozliczenie DP po zakoÅ„czeniu akcji dorÄ™czania DP.
Normy czasowe uruchomienia AK UP od otrzymania sygnału
üð do 4 godz. - przekazanie sygnaÅ‚u o uruchomieniu akcji dorÄ™czania
dokumentów powołania do UP
üð dokumenty powoÅ‚ania, które zostaÅ‚y dorÄ™czone do kierunkowych UP do godz.
8.00 danego dnia, doręcza się adresatom w tym samym dniu do godz. 15.00,
a przekazane po godz. 8.00 powinny być doręczone w godzinach
popołudniowych, najpóz
niej w ciÄ…gu 24 godzin od ich otrzymania
10
üð do 4 godzin - rozliczenie dokumentów po zakoÅ„czeniu akcji.
AK JW, AK TOAW polega na powołaniu uzupełnień siłami własnymi jednostki
wojskowej, WSzW (WKU). Na kurierów wyznacza się żołnierzy oraz pracowników
wojska. AK JW, AK TOAW uruchamiana jest przez ZKMRJ (ZKMR, ZKZMRJ, ZD WKU)
lub przez służbę dyżurną  na polecenie dowódcy jednostki mobilizującej, szefa WSzW,
komendanta WKU.
AK AP polega na tym, że WKU dostarcza dokumenty powołania do starostw
powiatowych, które następnie dostarczają je do wójtów lub burmistrzów (prezydentów
miast) oraz do prezydentów miast na prawach powiatów. Bezpośrednie doręczenie
dokumentów powołania adresatom realizowane jest przez wójtów lub burmistrzów
(prezydentów miast) oraz prezydentów miast na prawach powiatów.
W uzasadnionych wypadkach WKU może dostarczać dokumenty powołania również
bezpośrednio do wójtów lub burmistrzów (prezydentów miast) z pominięciem starostwa
powiatowego. Decydującymi kryteriami w tym względzie winny być racjonalność
rozwiązania i sprawność przeprowadzenia akcji.).
Urzędy starostw powiatowych w razie otrzymania telefonicznego zawiadomienia
o zamierzonym przekazaniu dokumentów powołania przez wojskowe komendy
uzupełnień, są obowiązane przygotować się do sprawnego przejęcia dokumentów
powołania.
AK UP polega na dostarczeniu przez WKU dokumentów powołania do kierunkowych
urzędów pocztowych, które siłami własnymi przekazują do właściwych, ze względu na
miejsce stałego pobytu (zamieszkania), pobytu czasowego trwającego ponad
2 miesiące lub miejsca zatrudnienia adresata, urzędów pocztowych, a te z kolei
doręczają je bezpośrednio adresatom.
Sposób ten wykorzystuje się głównie przy powoływaniu niewielkiej ilości uzupełnień
mobilizacyjnych, dla częściowego zastąpienia AK JW, AK TOAW oraz AK AP.
Wojskowe komendy uzupełnień dostarczają karty powołania do kierunkowych
urzędów pocztowych własnymi siłami i środkami.
Urzędy pocztowe traktują karty powołania, na wszystkich etapach ich
przemieszczania, jako listy priorytetowe polecone, za potwierdzeniem odbioru
i doręczają je w pierwszej kolejności przed innymi przesyłkami na zasadach
obowiÄ…zujÄ…cych w Poczcie Polskiej.
Karty powołania doręcza się adresatom w miejscu zamieszkania lub pracy zgodnie
z adresem podanym przez nadawcÄ™.
AK P polega na doręczaniu dokumentów powołania siłami funkcjonariuszy Policji,
zgodnie z uzgodnieniami pomiędzy WKU, a właściwymi komendami Policji, gdy
nieracjonalne lub niemożliwe jest wykorzystywanie do tego celu innych akcji. Kurierzy
dostarczają dokumenty powołania w taki sam sposób jak przy innych akcjach
kurierskich.
11
3.3. Åšwiadczenia
Zasady korzystania ze świadczeń zarówno rzeczowych jak również osobistych
określa ustawa11w art. 200 - 223. W przepisach tych uregulowany jest przede wszystkim
zakres podmiotowy i przedmiotowy świadczeń oraz właściwości organów
w sprawie świadczeń.
Świadczenia na rzecz obrony, z których w szerokim zakresie korzystająSiły Zbrojne
można podzielić na12:
1) świadczenia osobiste;
2) świadczenia rzeczowe;
3) świadczenia szczególne.
Wykonanie świadczeń osobistych uwarunkowane jest czasem i w czasie pokoju nie
może przekraczać jednorazowo dlaÃ
üð kurierów oraz osób dostarczajÄ…cych i obsÅ‚ugujÄ…cych przedmioty Å›wiadczeÅ„
rzeczowych - 48 godzin;
üð pozostaÅ‚ych osób- 12 godzin.
W razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny czas wykonywania świadczeń
osobistych nie może przekroczyć 7 dni.
Czas wykorzystania świadczeń rzeczowych:
W czasie ogłoszenia mobilizacji
W czasie pokoju
iw czasie wojny
Øð Do 48 godzin.
W celusprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił
Øð Do chwili ustania potrzeby
Zbrojnych
ich użytkowania
Øð Do 7 dni
W związku z ćwiczeniami wojskowymi
W ramach świadczeń rzeczowych planuje się i nakłada świadczenia na uzupełnienie
etatowych potrzeb wynikających ze struktury czasu  W jednostek Sił Zbrojnych mówimy
wówczas o świadczeniach rzeczowych wykorzystywanych do zabezpieczenia etatowych
potrzeb mobilizacyjnych.
Åšwiadczenia rzeczowe wykorzystane w celu zabezpieczenia mobilizacyjnego
rozwinięcia jednostek Sił Zbrojnych, bez włączenia ich w struktury organizacyjne
to13potrzeby doraz
ne.
11
Zał. II., poz. 2
12
Zał. I., Schemat 6.
13
Zał. II., poz. 9
12
Szczegółowy tryb nakładania obowiązku świadczeń określa:
Øð rozporzÄ…dzenie Rady Ministrów z dnia 5 paz
dziernika 2004 r. w sprawie świadczeń
osobistych na rzecz obrony w czasie pokoju, które precyzuje:
üð tryb i zakres planowania i nakÅ‚adania obowiÄ…zku Å›wiadczeÅ„ osobistych,
przeznaczania do wykonania tych świadczeń i zwalniania z nich oraz ich
wykonywania;
üð wzory planów i wykazów Å›wiadczeÅ„ osobistych prowadzonych przez
wojewodÄ™, terenowe organy administracji wojskowej, organy samorzÄ…du
terytorialnego i jednostki organizacyjne, na rzecz, których mogą być
wykonywane świadczenia osobiste;
üð wzory decyzji administracyjnych, wniosków i wezwaÅ„ oraz zaÅ›wiadczeÅ„
wydawanych w sprawach świadczeń osobistych;
üð tryb wypÅ‚acania ryczaÅ‚tu i należnoÅ›ci pieniężnych za wykonanie Å›wiadczeÅ„
osobistych oraz dokumenty składane w celu ich wypłacenia.
Øð rozporzÄ…dzenie Rady Ministrów z dnia 3 sierpnia 2004 r. w sprawie Å›wiadczeÅ„
rzeczowych na rzecz obrony w czasie pokoju (Dz. U. Nr 181, poz. 1872), w którym
określono:
üð tryb i zakres planowania i nakÅ‚adania obowiÄ…zku Å›wiadczeÅ„ rzeczowych,
przeznaczania do tych świadczeń i zwalniania z nich oraz ich wykonywania;
üð rodzaje planów, zestawieÅ„ i wykazów Å›wiadczeÅ„ rzeczowych prowadzonych
przez wojewodÄ™, terenowe organy administracji wojskowej;
üð organy samorzÄ…du terytorialnego i jednostki organizacyjne, na rzecz, których
może być wykonywane świadczenie rzeczowe;
üð wzory decyzji administracyjnych, wniosków i wezwaÅ„ w sprawach Å›wiadczeÅ„
rzeczowych;
üð tryb i zakres żądania oraz przekazywania informacji dotyczÄ…cych
rozporządzania przedmiotem świadczeń rzeczowych;
üð tryb oddania, przyjÄ™cia i zwrotu przedmiotu Å›wiadczeÅ„ rzeczowych oraz tryb
dochodzenia roszczeń;
üð wykaz dobowych stawek ryczaÅ‚tu za używanie poszczególnych przedmiotów
świadczeń rzeczowych.
Øð rozporzÄ…dzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie Å›wiadczeÅ„
osobistych i rzeczowych na rzecz obrony w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie
wojny (Dz. U. Nr 203, poz. 2081), regulujÄ…ce:
üð tryb i zakres nakÅ‚adania obowiÄ…zku Å›wiadczeÅ„ osobistych i rzeczowych;
üð wzory decyzji administracyjnych, wniosków i obwieszczeÅ„ oraz zaÅ›wiadczeÅ„
wydawanych w sprawach świadczeń osobistych i rzeczowych;
üð szczegółowe zasady i tryb odpÅ‚atnoÅ›ci za używanie przedmiotów Å›wiadczeÅ„
rzeczowych;
13
üð tryb i sposób ustalania i wypÅ‚acania odszkodowaÅ„ za szkody w nich powstaÅ‚e;
üð tryb wypÅ‚acania ryczaÅ‚tu i należnoÅ›ci pieniężnych za wykonywanie Å›wiadczeÅ„
osobistych, a także dokumenty składane w celu ich wypłacenia w razie
ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny.
Øð rozporzÄ…dzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 14 czerwca 2004 r.w sprawie
ewidencji wojskowej świadczeń na rzecz obrony (Dz. U. Nr 148, poz. 1556).
określa:
üð rodzaje rzeczy ruchomych i nieruchomoÅ›ci podlegajÄ…cych ewidencji
wojskowej;
üð zakres i sposób prowadzenia ewidencji wojskowej osób fizycznych, osób
prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej
podlegających obowiązkowi świadczeń na rzecz obrony;
üð rzeczy ruchomych i nieruchomoÅ›ci bÄ™dÄ…cych lub mogÄ…cych być przedmiotem
świadczeń rzeczowych, których świadczeniobiorcą są lub mogą być Siły
Zbrojne.
Opisane wyżej uregulowania stanowią podstawy prawne, wynikające wprost z ustaw
i wydanych z ich upoważnienia rozporządzeń, do realizacji całokształtu przedsięwzięć
zapewniających mobilizacyjne uzupełnianie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Bazą wyjściową do prawidłowego planowania świadczeń są zadania wykonywane
w czasie mobilizacyjnego rozwinięcia, posiadane siły i środki, rozmieszczenie zapasów
materiałowych a także usytuowanie obiektów koszarowych oraz ilość i dostosowanie
magazynów oddziaÅ‚owych do prac z wykorzystaniem sprzÄ™tu takiego jakw Ãózki widÅ‚owe
ręczne i spalinowe oraz inny.
Zasadniczymi problemami, jakie należy rozważyć podczas planowania Å›wiadczeÅ„ sÄ…Ã
üð ustalenie wielkoÅ›ci siÅ‚ w ramach Å›wiadczeÅ„ osobistych niezbÄ™dnych do
wykonania prac pomocniczych przy załadunku i ewakuacji sprzętu i zapasów
materiałowych, rozkonserwowaniu, uruchomieniu i ewakuacji sprzętu
będącego na zapasie wojennym oraz przygotowaniu pojazdów i maszyn do
warunków eksploatacji w wojsku,
üð ustalenie wielkoÅ›ci siÅ‚ w ramach Å›wiadczeÅ„ osobistych wykorzystywanych do
wykonywania prac pomocniczych w czasie działania elementów bazy
mobilizacyjnej,
üð ustalenie iloÅ›ci Å›rodków transportowych i maszyn do przewozu i zaÅ‚adunku
środków materiałowych,
üð okreÅ›lenie liczby budynków  pomieszczeÅ„ niezbÄ™dnych do rozwiniÄ™cia bazy
mobilizacyjnej.
Dowódca jednostki wojskowej ustala wielkość świadczeń osobistych i rzeczowych
w zakresie środków transportowych i maszyn oraz nieruchomości dla własnej jednostki
jako jednostki mobilizującej oraz dla jednostki przez niego mobilizowanej. Wielkość
potrzeb w zakresie świadczeń osobistych i rzeczowych dowódca jednostki mobilizującej
ustala wedÅ‚ug nastÄ™pujÄ…cych kryteriówÃ
Øð potrzeby doraz
neÃ
14
üð rzeczowe to ilość przedmiotów Å›wiadczeÅ„ (Å›rodków transportowych, maszyn
oraz nieruchomości) niezbędna do zabezpieczenia mobilizacyjnego
rozwinięcia jednostki wojskowej. Zabezpieczenie środków transportowych
niezbędnych do zorganizowania dowozu żołnierzy rezerwy, ewakuacji
zapasów środków materiałowych oraz funkcjonowania bazy mobilizacyjnej;
üð osobowe to liczba osób niezbÄ™dna do wykonania w ramach Å›wiadczeÅ„
osobistych prac na rzecz jednostki wojskowej w czasie jej mobilizacyjnego
rozwinięcia (obsada bazy mobilizacyjnej, ewakuacja zapasów, akcja
powiadamiania, rozbudowa inżynieryjna terenu itp.);
Øð potrzeby etatowe  w stosunku do Å›rodków transportowych i maszyn jest to różnica
między należnościami wynikającymi z etatu, tabel należności do etatu czasu
wojennego a stanem ewidencyjnym powiększona o liczbę środków transportowych
i maszyn znajdujÄ…cych siÄ™ w remoncie poza jednostkÄ… lub oczekujÄ…cych na remont
albo spisanych z ewidencji oraz powiększona  pomniejszona o ilość wydzielanego
 otrzymywanego sprzętu w ramach przesunięć miedzy jednostkami wojskowymi.
Dokumentami stanowiącymi podstawę do określenia rodzaju i wielkości świadczeń
osobistych i rzeczowych w jednostce wojskowej sÄ… Ã
üð wyciÄ…g z zestawienia zadaÅ„ mobilizacyjnych;
üð etat i tabela należnoÅ›ci do etatu;
üð książka ewidencji indywidualnej pojazdów i maszyn;
üð zlecenia - asygnaty oraz inne dokumenty dotyczÄ…ce przyjÄ™cia lub przekazania
sprzętu między jednostkami;
üð plan przydziałów gospodarczych;
üð książka obsady stanowisk etatowych czasu  W ;
üð plan ewakuacji zapasów z magazynów staÅ‚ych;
üð inne dokumenty takie jaksapaz ainareibop nalp Ãów przechowywanych poza
jednostką, plany wydawania środków materiałowych z magazynów stałych.
Po określeniu wielkości i rodzaju świadczeń osobistych i rzeczowych niezbędnych
do zabezpieczenia procesu mobilizacji oraz określeniu etatowych potrzeb
mobilizacyjnych w stosunku do żołnierzy rezerwy oraz środków transportowych
i maszyn dowódca jednostki wojskowej występuje do komendanta WKU o przydzielenie
odpowiedniej do potrzeb liczby świadczeń z gospodarki narodowej.
Zgodnie z powyższym, dowódca jednostki wojskowej składa  Zapotrzebowanie na
świadczenia osobiste i rzeczowe w celu zabezpieczenia doraz
nych potrzeb
mobilizacyjnych do właściwego terytorialnie komendanta WKU. Wojskowy komendant
uzupełnień na tej podstawie sporządza wniosek o nałożenie obowiązku świadczeń
osobistych do wójta (burmistrza, prezydenta miasta). W zapotrzebowaniu dowódcy
jednostki wojskowej oraz we wniosku wojskowego komendanta uzupełnień należy
określić14
üð liczbÄ™ osób ze wskazaniem ich ogólnych kwalifikacji i dane o potrzebie
posiadania przez te osoby narzędzi prostych (określonych potrzebami);
14
Zał. I., wzór 2., wzór 4.
15
üð w miarÄ™ możliwoÅ›ci imienne wskazanie osoby, w tym jej:
- imiÄ™ i nazwisko oraz imiÄ™ ojca,
- rok urodzenia,
- miejsce zameldowania (adres),
- miejsce zatrudnienia (nazwÄ™ i siedzibÄ™ pracodawcy),
- kwalifikacje;
üð termin i miejsce stawienia siÄ™ do wykonania Å›wiadczenia;
üð rodzaj i zakres prac przewidzianych do wykonania;
üð czas trwania Å›wiadczeÅ„.
W przypadku potrzeby doraz
nych świadczeń rzeczowych podaje się
üð liczbÄ™ i rodzaj nieruchomoÅ›ci lub rzeczy ruchomych;
üð termin i miejsce, w którym posiadacz jest zobowiÄ…zany oddać do używania
przedmiot świadczeń;
üð w stosunku do nieruchomoÅ›ci nazwÄ™ miejscowoÅ›ci, w której znajduje siÄ™
przedmiot świadczenia;
üð przeznaczenie i okres, przez jaki przedmioty Å›wiadczeÅ„ bÄ™dÄ… używane.
Zgodnie z otrzymanymi wnioskami wójt lub burmistrz (prezydent miasta) wystawia
w czasie pokoju odpowiednio15:
Øð  Wezwanie do wykonania Å›wiadczenia osobistego na rzecz obrony ;
Øð  Wezwanie do wykonania Å›wiadczenia rzeczowego na rzecz obrony ;
Øð  DecyzjÄ™ w sprawie naÅ‚ożenia obowiÄ…zku Å›wiadczeÅ„ osobistych na rzecz
obrony (jednorazowo w czasie pokoju);
Øð  DecyzjÄ™ w sprawie przeznaczenia do wykonania Å›wiadczeÅ„ osobistych na
rzecz obrony (w czasie mobilizacji i wojny);
Øð  DecyzjÄ™ w sprawie przeznaczenia do wykonania Å›wiadczeÅ„ rzeczowych na
rzecz obrony (w czasie mobilizacji i wojny).
Odpowiednio w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny:
Øð  DecyzjÄ™ w sprawie naÅ‚ożenia obowiÄ…zku Å›wiadczeÅ„ osobistych i rzeczowych
na rzecz obrony ;
Øð  Obwieszczenie wójta, burmistrza, prezydenta miasta o naÅ‚ożenie obowiÄ…zku
świadczeń osobistych i rzeczowych .
Na uzupełnienie etatowych potrzeb rzeczowych w zakresie pojazdów
samochodowych i maszyn wykonuje się  Zapotrzebowanie na uzupełnienie jednostki
wojskowej pojazdami i maszynami z gospodarki narodowej  cześć II na druku
o symbolu MON-Mu/9b. W zapotrzebowaniu podaje się środki transportowe  pojazdy
i maszyny, które występują w gospodarce narodowej. W przypadku braku takiego
sprzętu w gospodarce narodowej w części poświęconej na uwagi proponuje się sposób
jego uzupełnienia przez wskazanie zamiennika lub zastępczego uzupełnienia np.
15
Zał. I., wzór 2., wzór 2-7., Zał. II., poz. 20.
16
sprzętem o zwiększonym tonażu lub większą pojemnością16. Gdy nie ma możliwości
uzupełnienia świadczenia terytorialnie wojskowy komendant uzupełnień sporządza
stosowne dla rodzaju świadczenia zapotrzebowania i przesyła do właściwego szefa
WSzW. Szef WSzW zleca uzupełnienie jednostki innemu WKU lub występuje
do IWsp SZ, jeśli na jego terenie nie ma możliwości uzupełnienia potrzeb
w ramach świadczeń rzeczowych.
3.4. Elementy bazy mobilizacyjnej
Czynnikiem, który zapewnia sprawną realizację zadań uzupełniania mobilizacyjnego
są elementy bazy mobilizacyjnej.Elementem koordynującym mobilizacyjne rozwinięcie
jednostki jest Zespół Kierowania Mobilizacyjnym Rozwinięciem Jednostki (ZKMRJ).
ZKMRJ rozwija się w pierwszym dniu mobilizacji, zgodnie z przyjętym harmonogramem.
W skład ZKMRJ wchodzi zazwyczaj kilku oficerów sztabu i logistyki.
Najważniejszymi zadaniami realizowanymi przez ZKMRJ są:
üð zbieranie informacji o przebiegu mobilizacji z elementów bazy mobilizacyjnej;
üð wypracowywanie propozycji dotyczÄ…cych przeciwdziaÅ‚ania wszelkim
zakłóceniom;
üð zbieranie, analizowanie, opracowywanie i skÅ‚adanie meldunków (okresowych
i doraz
nych) o przebiegu mobilizacyjnego rozwinięcia zgodnie
z  Terminarzem składania meldunków mobilizacyjnych ;
üð współdziaÅ‚anie z WKU, UM, UMiG i podmiotami dostarczajÄ…cymi Å›rodki
transportowe i maszyny oraz, Oddziałem Żandarmerii Wojskowej
zabezpieczającymi mobilizacyjne rozwinięcie jednostki mobilizującej
i jednostek przez niÄ… mobilizowanych;
üð przekazywanie decyzji dowódcy jednostki zainteresowanym wykonawcom;
üð kontrola i analiza realizowanych przedsiÄ™wzięć harmonogramu osiÄ…gania
gotowości do podjęcia działań (rozformowania, formowania);
üð aktualizowanie dokumentów bÄ™dÄ…cych na wyposażeniu ZKMRJ -
dostosowując czas i miejsce realizacji zaplanowanych przedsięwzięć do
zadań otrzymanych w rozkazie (sygnale) lub bezpośrednio od osób
upoważnionych do zarządzania mobilizacji;
üð kierowanie wykorzystaniem Å›wiadczeÅ„ osobistych i doraz
nych świadczeń
rzeczowych zgodnie z przeznaczeniem, dokonywanie ewentualnych korekt
wynikających z realizowanych zadań i aktualnych potrzeb;
üð zbieranie informacji z poszczególnych magazynów branżowych o przebiegu
wydawania zapasów wojennych dla jednostek mobilizowanych
i przydzielonychna zaopatrzenie gospodarcze, dokonywanie korekt w  Planie
wydawania sprzętu i materiałów w czasie mobilizacji z magazynów" (dotyczy
oddziałów gospodarczych);
16
Poradnik planowanie i realizacja świadczeń gospodarki narodowej w procesie zabezpieczenia mobilizacyjnego
rozwinięcia sił zbrojnych RP. DD/3.12.2, MON, Warszawa 2008,
17
üð zakoÅ„czenie pracy ZKMRJ po zmobilizowaniu jednostki i jednostek nowo
formowanych oraz ich protokólarnym przekazaniu dowódcom, zgodnie
z podporzÄ…dkowaniem na okres wojny.
W celu sprawnego przyjęcia stanów osobowych, środków transportowych i maszyn
stanowiącym potrzeby mobilizacyjne oraz wydania żołnierzom rezerwy i pracownikom
należnego im wyposażenia indywidualnego jednostka rozwija elementy bazy
mobilizacyjnego rozwinięcia. Obsadę elementów bazy mobilizacyjnej rekrutuje się
z żołnierzy, pracowników wojska oraz pracowników (osób) cywilnych wezwanych
w ramach świadczeń osobistych.
Elementami bazy mobilizacyjnymi sÄ…Ã
üð PKI (Punkt Kontrolno Informacyjny)  zadaniem jego jest sprawdzenie
tożsamości i przydziału mobilizacyjnego oraz kierowanie żołnierzy do Punktu
Przyjęcia i Wyposażania (PPW);
üð PRT(Punkt PrzyjÄ™cia i RozdziaÅ‚u Åšrodków Transportowych)  przeznaczony
jest do przyjmowania, sprawdzenia, dostosowania do potrzeb wojska oraz
rozdziału środków transportowych i maszyn pobieranych z gospodarki
narodowej ;
üð PPW (Punkt PrzyjÄ™cia i Wyposażania)  przyjÄ™cie na ewidencjÄ™
i wyposażenie żołnierzy rezerwy przybyłych do jednostki wojskowej
üð GE (Grupy Ewakuacyjne)  to zespoÅ‚y żoÅ‚nierzy i osób wykonujÄ…cych
świadczenia osobiste przeznaczone są do rozkonserwowania, uruchomienia
i ewakuacji uzbrojenia i sprzętu technicznego do wskazanego rejonu
(obiektów).
Punkt Kontrolno-Informacyjny jest elementem bazy mobilizacyjnym realizujÄ…cym
przyjęcia stanów osobowych (żołnierzy rezerwy i pracowników posiadających
pracownicze przydziały mobilizacyjne) oraz skierowania ich na stanowiska (funkcje) do
stosownych pododdziałów. Rozwijany jest z takim wyliczeniem, aby mógł on osiągnąć
gotowość do pracy przed planowanym terminem stawiennictwa pierwszych żołnierzy
rezerwy i pracowników.
PKI ma rozwinięte następujące stanowiska:
üð stanowisko przyjÄ™cia żoÅ‚nierzy rezerwy;
üð stanowisko przyjÄ™cia osób posiadajÄ…cych pracownicze przydziaÅ‚y
mobilizacyjne;
üð stanowisko statystyczne;
üð punkt medyczny;
üð punkt kontroli skażeÅ„;
üð sÅ‚użbÄ™ porzÄ…dkowo-ochronnÄ…;
üð rejon wyczekiwania;
üð inne punkty, stanowiska i rejony  wedÅ‚ug potrzeb (np.: punkt informacji
finansowej, itp.).
Zasadniczymi zadaniami realizowanymi przez PKI sÄ…:
üð sprawdzenie tożsamoÅ›ci żoÅ‚nierzy rezerwy i pracowników, którym nadano
pracownicze przydziały mobilizacyjne;
18
üð odnotowywanie daty i godziny stawiennictwa na dokumentach powoÅ‚ania;
üð wydanie żoÅ‚nierzom i pracownikom skierowaÅ„ do wÅ‚aÅ›ciwych pododdziałów;
üð odprowadzenie ich do punktów przyjÄ™cia i wyposażania;
üð badanie i udzielanie doraz
nej pomocy medycznej;
üð zbieranie danych ewidencyjno-statystycznych dotyczÄ…cych przebiegu
uzupełnienia potrzeb mobilizacyjnych;
üð cykliczne skÅ‚adanie meldunków o uzupeÅ‚nianiu do ZKMRJ.
Punkt Przyjęcia i Wyposażania rozwija się na potrzeby wydania należnego
indywidualnego wyposażenia żołnierzom rezerwy i pracownikom oraz ujęcia ich na
ewidencji odpowiedniego pododdziału. Rozwija się w odpowiedniej liczbie, stosownie do
ilości wyposażanych żołnierzy rezerwy i pracowników oraz miejsc rozwinięcia.
PPW ma rozwinięte następujące stanowiska:
üð stanowisko ewidencyjne;
üð stanowisko wydawania indywidualnego wyposażenia mundurowego;
üð stanowisko przebierania (oddzielnie dla mężczyzn i kobiet) oraz przyjÄ™cia
cywilnych przedmiotów osobistych;
üð stanowisko wydawania broni i pozostaÅ‚ego wyposażenia indywidualnego
(OPBMR, inż.-sap., medycznego, żywnościowego, itp.);
üð sÅ‚użbÄ™ porzÄ…dkowo-ochronnÄ….
Zasadniczymi zadaniami realizowanymi przez PPW sÄ…:
üð sprawdzenie tożsamoÅ›ci żoÅ‚nierzy rezerwy i pracowników skierowanych
z PKI;
üð ujÄ™cie żoÅ‚nierzy i pracowników na ewidencjÄ™ wÅ‚aÅ›ciwego pododdziaÅ‚u;
üð wydanie żoÅ‚nierzom rezerwy i pracownikom należnych im przedmiotów
zaopatrzenia mundurowego oraz pozostałego wyposażenia indywidualnego;
üð przyjÄ™cie od żoÅ‚nierzy i rezerwy pracowników ubraÅ„ cywilnych i rzeczy
wartościowych oraz sporządzenie odpowiedniego protokołu przyjęcia tych
rzeczy;
üð zbieranie danych ewidencyjno-statystycznych dotyczÄ…cych przebiegu
wyposażania;
üð cykliczne skÅ‚adanie meldunków do ZKMRJ.
Punkt Przyjęcia i Rozdziału Środków Transportowych rozwija się na potrzeby
przyjęcia środków transportowych i maszyn pobieranych z gospodarki narodowej,
dostosowania środków transportowych (maszyn) stosownie do wymogów eksploatacji
w resorcie obrony narodowej oraz skierowania ich do odpowiednich pododdziałów.
Liczbę rozwijanych PRT oraz organizowanych stanowisk (przyjęcia,
rozdziału, itp.) określa dowódca jednostki mobilizującej  na podstawie przeprowadzonej
analizy możliwości przyjęcia środków transportowych (maszyn) z GN w określonym
terminie.
PRT ma rozwinięte następujące stanowiska:
üð stanowiska kontroli stawiennictwa i w razie potrzeby rejonu wyczekiwania;
üð stanowiska przyjÄ™cia;
19
üð stanowiska dostosowania i wyposażania  w zależnoÅ›ci od potrzeb;
üð stanowiska rozdziaÅ‚u wraz z rejonem wyczekiwania przyjÄ™tych Å›rodków
transportowych (maszyn) przeznaczonych do poszczególnych jednostek
wojskowych (pododdziałów).
W rejonie PRT organizuje się ponadto regulację ruchu, ochronę i obronę, łączność,
maskowanie.
Zasadniczymi zadaniami realizowanymi przez PRT sÄ…:
üð sprawdzenie skażenia przyjmowanych Å›rodków transportowych i maszyn;
üð sprawdzenie zgodnoÅ›ci skierowaÅ„ Å›rodków transportowych i maszyn oraz
odnotowanie ich przybycia w odpowiednich wykazach;
üð kontrola stanu technicznego przyjmowanych Å›rodków;
üð dostosowanie do potrzeb eksploatacji w wojsku przyjmowanych Å›rodków;
üð sprawdzenie iloÅ›ci MPS, a w razie koniecznoÅ›ci jego uzupeÅ‚nienie zgodnie
z ustalonym normatywem;
üð rozdziaÅ‚ Å›rodków transportowych i maszyn do wÅ‚aÅ›ciwych pododdziałów;
üð cykliczne skÅ‚adanie meldunków do ZKMRJ.
Wymienione elementy bazy mobilizacyjnej działają w pełnej kompatybilności
z ZKMRJ, składając cykliczne meldunki o przebiegu narastania ukompletowania stanem
osobowym, jak również o występujących zakłóceniach.
4. Rola i zadania WKU w realizacji świadczeń osobistych i rzeczowych
W ramach planowania uzupełnienia potrzeb mobilizacyjnych macierzystych
jednostek wojskowych pojazdami i maszynami, WKU przygotowuje propozycje dla
wójtów lub burmistrzów (prezydentów miast) dotyczące nałożenia obowiązku świadczeń
rzeczowych, w celu uzupełnienia jednostek wojskowych etatowymi świadczeniami
rzeczowymi, uwzględniając:
üð priorytety w zakresie uzupeÅ‚niania poszczególnych jednostek wojskowych;
üð rodzaje pojazdów i maszyn wedÅ‚ug zÅ‚ożonych zapotrzebowaÅ„ (jako wÅ‚aÅ›ciwe
rodzaje);
üð jednolitość marek pojazdów i jak najmniejszÄ… liczbÄ™ posiadaczy;
üð synchronizacjÄ™ przyczep samochodowych ze Å›rodkami ich uciÄ…gu;
üð Å›wiadczenia osobiste na dostarczenie przedmiotów Å›wiadczeÅ„ rzeczowych oraz
świadczeń rzeczowych na środki przewozu maszyn.
Po analizie wojskowy komendant uzupełnień występuje do wójta lub burmistrza
(prezydenta miasta) ze stosownym wnioskiem o przeznaczenie nieruchomości lub
rzeczy ruchomej na cele świadczeń planowanych do wykorzystania w razie ogłoszenia
mobilizacji i w czasie wojny17.
Wójt, burmistrz (prezydent miasta) wydaje decyzję administracyjną do wykonania
obowiązku świadczenia oraz wystawia wezwania. Decyzję wystawia się w trzech
egzemplarzach, z czego egzemplarz:
17
Zał. I., wzór 9.
20
Nr 1 - doręcza się osobie (posiadaczowi), na którą nakłada się obowiązek
wykonania świadczeń osobistych lub rzeczowych;
Nr 2- pozostaje w aktach wójta lub burmistrza (prezydenta miasta);
Nr 3 - otrzymuje wnioskodawca.
5. Zabezpieczenie paliw dla świadczeń rzeczowych
W celu zapewnienia dostarczenia do jednostek wojskowych środków transportowych
(maszyn) pobieranych z zasobów GN na potrzeby mobilizacyjnego rozwinięcia,
w wybranych stacjach paliwowych, tworzy się zapasy paliw płynnych. Zadania w tym
zakresie realizowane są przez szefów WSzW i wojskowych komendantów uzupełnień.18
W celu zapewnienia dostarczenia do jednostek wojskowych pojazdów
samochodowych i maszyn pobieranych w ramach mobilizacyjnego rozwinięcia Sił
Zbrojnych RP na wydzielonych stacjach paliwowych Spółki Polski Koncern Naftowy
 ORLEN S.A., zwanej dalej  Spółką , tworzy się zapasy paliw płynnych.
Rodzaje i ilości zapasów paliw tworzonych na wytypowanych stacjach paliwowych
są określone i przekazywane do poszczególnych WSzW przez Szefa IWsp SZ
w porozumieniu z Szefem Zarządu SG WP właściwego w sprawach uzupełnień
mobilizacyjnych oraz Spółką.
Wydawanie paliw z zapasów dla poszczególnych pojazdów samochodowych może
nastąpić jedynie na podstawie specjalnych upoważnień do nieodpłatnego odbioru paliwa
w ilości określonej na upoważnieniu. Upoważnienia muszą być opisane, podpisane
i opieczętowane przez właściwego terytorialnie, dla danej stacji, wojskowego
komendanta uzupełnień.
Posiadacz pojazdu (przeznaczonego na potrzeby Sił Zbrojnych), który ma problem
z jego dostarczeniem do mobilizowanej jednostki wojskowej z uwagi na niemożliwość
zakupu (brak materiałów pędnych w GN) ma obowiązek skontaktować się z WKU,
w celu otrzymania upoważnienia do nieodpłatnego odbioru paliwa19.
Kierowca pojazdu obowiązany jest pozostawić na stacji upoważnienie do
nieodpłatnego odbioru paliwa o wartości nominalnej odpowiadającej ilości i gatunkowi
pobranego paliwa.Pojazdy gospodarki narodowej pobierające paliwo z zapasów na
podstawie bonów uprawnione są do jego odbioru poza kolejnością.
WSzW i WKU dokonują na bieżąco analizy aktualnych potrzeb paliw płynnych dla
pojazdów pobieranych z GN w ramach mobilizacyjnego rozwinięcia jednostek
wojskowych przyjmując następujące kryteria:
üð skrajny wypadek, gdy wszystkie pobierane samochody posiadajÄ…  puste
zbiorniki;
üð wielkość zapasów paliw pÅ‚ynnych naliczać z podziaÅ‚em na: olej napÄ™dowyoraz
benzynÄ™;
18
Decyzja MON w sprawie określenia szczegółowych kompetencji i trybu postępowania organów wojskowych w zakresie
tworzenia i wykorzystania zapasów paliw płynnych dla pojazdów samochodowych pobieranych w celu mobilizacyjnego
uzupełniania jednostek Sił Zbrojnych RP
19
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 sierpnia 2004 r. w sprawie świadczeń rzeczowych na rzecz obrony
w czasie pokoju (D z.U.Nr 181, poz.1872)
21
üð wojskowe komendy uzupeÅ‚nieÅ„ wydzielajÄ…ce pojazdy w ramach uzupeÅ‚nienia
eksterytorialnego (oraz dla innych WKU w ramach WSzW) dodatkowo naliczajÄ…
potrzeby także na te pojazdy.
22