Romuald Ziółkowski
Politechnika Białostocka
Katedra Turystyki i Rekreacji
podmiotów gospodarczych
Znaczenie świadczonej usługi lub wytworzonego produktu w realizacji wyjazdu i pobytu turystycznego:
usługi turystyczne podstawowe (noclegowe, żywieniowe, transportowe, pośrednictwa, organizatorskie),
produkt turystyczny uzupełniający ofertę podstawową, wyspecjalizowany w zaspokajaniu potrzeb turystycznych (produkcja pamiątek, usługi przewodnickie),
usługi towarzyszące (obsługa finansowa przez banki, handel, usługi fryzjerskie i inne).
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
podmiotów gospodarczych
Uzależnienie sprzedaży wytworzonego produktu od wielkości popytu turystycznego:
usługi noclegowe (100% sprzedaży dla przyjezdnych
gości),
usługi żywieniowe (70% sprzedaży dla przyjezdnych gości, 30% dla ludności miejscowej),
usługi transportowe (50% sprzedaży dla przyjezdnych gości, 50% dla ludności miejscowej),
usługi budowlane i projektowe (30% sprzedaży dla
inwestorów turystycznych, 70% dla innych inwestorów).
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
podmiotów gospodarczych
Potrzeby turystyczne, dla których zaspokojenia
przeznaczony jest wytwarzany przez podmiot
produkt:
bezpośrednie potrzeby przyjezdnych gości
(zaspokajane przez usługi noclegowe
i żywieniowe),
pośrednie potrzeby przyjezdnych gości (zaspokajane
przez produkty i usługi na rzecz innych inwestorów
turystycznych lub innych turystycznych podmiotów
gospodarczych).
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
turystycznego
Cele ilościowe:
- maksymalizacja zysku
- wzrost rozmiarów sprzedaży turystycznej
- poszerzenie kręgu odbiorców oferty turystycznej
- wzrost wydajności pracy
- rozwój zaplecza materialnego
- poprawa wykorzystania zdolności usługowej
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
turystycznego
Cele jakościowe:
- podnoszenie jakości oferowanych usług
- poprawa
standardu urządzeń
i obiektów zaplecza
materialnego
- wprowadzenie innowacji w produkcie przedsiębiorstwa
- doskonalenie systemu dystrybucji i promocji
- wzrost zaufania do przedsiębiorstwa i znaku firmowego
- poprawa warunków pracy
- utrzymanie dobrych stosunków z otoczeniem
- umocnienie pozycji na rynku
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Poprawa jakości usług to obecnie konieczność:
- strategiczna - wyższa jakość pracy i jej efektów
- marketingowa
-
jakość
dorównuje
wymaganiom
światowym
- ekonomiczna – produkt tańszy o lepszej jakości
- technologiczna – spełniać wymogi czasu
- społeczna – oczekiwania klientów
- prawna – produkt bezpieczny
- informacyjna – dostępność informacji i image firmy Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Konkurencyjność (zewnętrzną) firmy buduje się poprzez:
- związanie się z partnerami gwarantującymi pożądaną jakość ( w zakresie dostaw surowców, technologii, usług transportowych, reklamowych i innych) co pozwala uniknąć błędów i eliminuje koszty zlej jakości (poniesione na produkcję wadliwą)
- wrażliwość
na pojawiające się nowe rozwiązanie techniczne i technologiczne
- długotrwałe związki z kanałami dystrybucji
- możliwość różnicowania produktów na globalizaującym się rynku Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Konkurencyjność (wewnętrzną) firmy buduje się poprzez:
- uporządkowanie organizacyjne
- kontrola kosztów
- utrzymanie stałych parametrów wyrobów i usług
- uzyskanie równomiernego efektu działania (np. lepsze wykorzystanie czynnika ludzkiego)
- przeniesienie odpowiedzialności za jakość na stanowisko pracy
- zwiększenie prestiżu firmy i produktów
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
przedsiębiorstw turystycznych
- przedmiot działalności usługowej
- obszar działania
- rodzaj odbiorców i miejsce w procesie dystrybucji
- formę własności
- formę organizacyjno-prawną
- wielkość przedsiębiorstwa
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
przedsiębiorstw turystycznych
Zbiorowość przedsiębiorstw turystycznych można podzielić na:
- przedsiębiorstwa transportu turystycznego
- zakłady hotelarskie i gastronomiczne
- biura podróży
- przedsiębiorstwa usług sportowo-rekreacyjnych
- przedsiębiorstwa uzdrowiskowe
- jednostki zajmujące się informacją i promocją turystyczną
- przedsiębiorstwa świadczące usługi kulturalne i oświatowe
- przedsiębiorstwa handlowe
- przedsiębiorstwa komunalne świadczące tylko określone usługi dla turystów
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Przedsiębiorstwa współpracują na podstawie zawieranych między sobą umów:
- agencyjnej
- fraanchisingowej
- czarterowej
- allotmentowej
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Wyspecjalizowanymi podmiotami świadczącymi usługi pośrednictwa na rynku turystycznym są biura podróży, występujące w roli pośrednika lub w roli podmiotu świadczącego własne usługi.
Rodzaje biur podróży
- organizator turystyki (touroperator)
- pośrednik turystyczny
- agent turystyczny
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
pośrednik usług
turystycznych
Obiekty
hotelarskie
Przedsiębiorstwa
transportowe
Zakłady
Agent
gastronomiczne
turystyczny
Przedsiębiorstwa
uzdrowiskowe
Organizator turystyki
(touroperator)
Klient
Przedsiębiorstwa
sportowo-rekreacyjne
Pośrednik
Towarzystwa
turystyczny (broker)
ubezpieczeniowe
Placówki
kulturalne
Piloci, przewodnicy,
rezydenci,
opiekunowie
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Tworzenie się
rynku turystycznego jest
złożone, gdyż realizacja potrzeb turystów
wymaga włączenia w ten proces różnorodnych
działów i gałęzi gospodarki narodowej, które,
niezależnie od warunków ujawniania się
potrzeb,
zaspokajają
je,
na
przykład
komunikacja, kultura, handel.
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Rynek turystyczny jest to zbiór aktualnych lub
potencjalnych nabywców produktu turystycznego.
Rynek turystyczny jest to ogół stosunków wymiennych towarowo-pieniężnych między instytucjami i osobami
sprzedającymi dobra oraz usługi turystom reprezentującymi podaż oraz osobami i instytucjami nabywającymi te dobra i sługi stanowiące przedmiot potrzeb turystycznych
przedstawiającymi popyt turystyczny
Rynek turystyczny jest procesem w ramach którego
sprzedawcy oraz nabywcy określają co mają zamiar
sprzedać jak też kupić i na jakich warunkach ma być
realizowana transakcja kupna sprzedaży
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Rynek turystyczny można zdefiniować poprzez
odniesienie do produktu turystycznego, a także jego
dostawców i potencjalnych nabywców, czyli
turystów.
Najważniejsze jest stwierdzenie, iż przedmiotem
wymiany na rynku turystycznym jest produkt
turystyczny
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Rynek turystyczny obejmuje:
podmioty, którymi są sprzedający i kupujący,
przedmioty, którymi są dobra materialne i
niematerialne (na rynku obok produktów
i usług sprzedawanych jako towary występują
poszukiwane przez turystów dobra naturalne, np.
czyste powietrze i woda, krajobrazy),
wzajemne relacje ujawnione między pomiotami, w
szerszym zaś zakresie również między nimi oraz
przedmiotami na rynku turystycznym.
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Podmioty rynku turystycznego to sprzedający i
kupujący na tym rynku, bez względu na to czy
są oni turystami, jednostkami gospodarki
turystycznej czy też podmiotami których
działalność jest związana z rynkiem
turystycznym tylko w sposób pośredni.
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Podstawowe czynniki wpływające na
proces negocjacji na rynku turystycznym
Ogólna sytuacja rynkowa, czyli relacje zachodzące między podażą a popytem w przypadku rynku na którym przeważa strona podażowa
Stopień swobody jaki firma turystyczna posiada w nawiązywaniu kontaktów poziomych z innymi firmami
Techniczne i organizacyjne właściwości przedsiębiorstw czyli m.in.
styl oraz forma działania przedsiębiorstw, tradycje, relacje panujące w zakresie wewnętrznej organizacji, ogólna zdolność dostosowania się do nowych sytuacji
Informacja o otoczeniu i prowadzonej przez państwo polityce turystycznej
Umiejętności negocjacyjne personelu i kierownictwa wynikające ze specyfiki sprzedaży oraz specyfiki samego produktu turystycznego Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Funkcja informacyjna.
Podstawowym instrumentem służącym do
realizacji tej funkcji będą ceny.
Funkcja regulacyjna.
Funkcję te rozpatrujemy w dwóch aspektach
efektywność ekologiczna,
efektywność alokacyjna,
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Rynek turystyczny rozpatrujemy w aspekcie
przestrzennym, przestrzeń stanowi podstawową
determinantę wyodrębnienia tego ruchu.
Rynek turystyczny charakteryzuje się sezonowością co związane jest ze specyficznymi cechami obszarów
recepcji turystycznej wpływających na właściwości
popytu turystycznego
Branżowość-związane jest to z faktem że rynek
turystyczny ma charakter bardzo złożony i składa się z wielu odrębnych rynków mających względem siebie
relacje komplementarne
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Jest to rynek towarów i usług
Występuje popyt łączny na towary i usługi,
których sprzedaż wzajemnie się uzupełnia
Konsumpcja następuje w miejscu podaży,
jednocześnie z produkcją usług
Rynek turystyczny występuje nie tylko w miejscu
czasowego pobytu turystów, ale także w miejscu
ich stałego zamieszkania, przed wyjazdem i po
powrocie
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
rynków turystycznych
Z punktu widzenia obszaru
Wg kanałów rynku, czyli skali zawieranych
transakcji
Wg przedmiotu obrotu na rynku turystycznym
Wg branży
Wg motywów uprawiania turystyki
Wg cech konsumentów występujących na tym
rynku
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Segmentacja rynku turystycznego
Jest to proces podziału rynku turystycznego wg
określonych kryteriów na jednorodne grupy
konsumentów czyli segmenty rynku które
wyznaczają dla przedsiębiorstw funkcjonujących na
tym rynku obszar działania i stanowią jednocześnie
punkt odniesienia przy formułowaniu programu
tego działania.
Segmentacja korzystna jest dla przedsiębiorstw.
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Segmentacja rynku turystycznego
Jest to również proces korzystny dla odbiorców co związane jest z lepszym dopasowaniem określonego produktu do
potrzeb konkretnego odbiorcy.
Źródłem segmentacji rynku turystycznego są różnice:
podmiotowe,
przedmiotowe,
przestrzenne,
rodzajowe
oraz czasowe
rozpatrywane zarówno od strony nabywców jak również
producentów dóbr i usług turystycznych.
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
rynku turystycznego
Najczęściej wyodrębniane kryteria segmentacji:
zmienne opisujące
zmienne objaśniające
zmienne charakteryzujące styl życia
zmienne geodemograficzne
Inna klasyfikacja polega na wyodrębnieniu:
kryteriów ogólnych, odnoszących się do każdego konsumenta, niezależnie od indywidualnej sytuacji rynkowej (cechy demograficzne),
kryteriów specyficznych, odnoszących się do określonej sytuacji rynkowej (sposób spędzania wolnego czasu)
Podział na kryteria:
obiektywne (czynniki demograficzne),
subiektywne (cechy osobowości i styl życia)
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Szerokie zdefiniowanie rynku turystycznego
Sformułowanie liczby potrzeb występujących na tym
rynku
Tworzenie segmentów drogą kombinacji poszczególnych
potrzeb
Wyróżnienie oraz usunięcie cech wspólnych
Nazwanie możliwych do wyodrębnienia segmentów
Dokonanie szczegółowej charakterystyki każdego
segmentu
Oszacowanie wielkości danego segmentu
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Kryteria poprawnej segmentacji
Identyfikowalność
Komunikatywność
Pojemność, rozległość segmentów
Opłacalność
Dostępność
Wymierność
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
jako obszar badawczy
nie wszyscy użytkownicy są tacy sami
z grupy nabywców określonej usługi można
wyodrębnić
podgrupy
o
podobnych
zachowaniach
podgrupy są liczebnie mniejsze i bardziej
homogeniczne
łatwiejsze i skuteczniejsze jest działanie na rzecz
mniejszej
grupy
podobnych
konsumentów
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
jako obszar badawczy
Spodziewany popyt w segmencie obsługiwanym przez
przedsiębiorstwo turystyczne zależy od:
wielkości
rynku
(liczebność
obecnych
i
potencjalnych nabywców)
ilość dysponowanych środków pieniężnych
nastawienie klientów do produktów sprzedawanych
w danym segmencie
zachowań nabywczych klientów
działanie czynników podażowych
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
jako obszar badawczy
struktury siły nabywczej klientów
wartość produktów oferowanych w segmencie
rynku
sytuacji konkurencyjnej w segmencie
jakości systemu dystrybucji przedsiębiorstwa
jakości systemu promocji
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
rynku turystycznego
Badanie rynku turystycznego to oparte na
naukowych podstawach rozpoznanie mechanizmu
rynku, jego struktury, stanu i rozwoju elementów w celu stworzenia przesłanek podejmowania decyzji.
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji
Organizacja rynku turystycznego
producenci usług turystycznych
touroperatorzy
agenci turystyczni (biura podróży)
Romuald Ziółkowski
Katedra Turystyki i Rekreacji